72ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 30 Januari 1932
Vijfde Blad
No. 22044
BOUWKUNSTIG SCHOON.
FINANCIEEL OVERZICHT.
ENKELE TOPGEVELS.
I.
i herinnert zich dat in de Middel-
Mo ie gevels gewoonlijk van hout
a. Gewoonlijk sprong de topgevel vrij
loruit en werd dan gedragen door
werk, waarin veelal spitsboogvormen
i toegepast, die natuurlijk construc-
Ibeteekenis hadden. De buitendaklijn
in den gevelvorm nauwkeurig tot
frgelijke middeleeuwsche woningen
en we te Leiden niet meer, doch te
lerdam op het Bagijnhof is er een in
ouden vorm gerestaureerd. Veel typi-
tdan dit Amsterdamsch huis met zijn
m gevel, waren de houten hulzen tc
Jtricht, Den Bosch, waarvan zich en-
I tot nog ln het midden der 19de eeuw
Ben gehandhaafd.
I ik eens veel tijd heb om teekeningen
Bken, kom ik op dien Middeleeuwschen
ibouw nog wel eens terug.
(herinneren ons, dat in de latere Mld-
luwen reeds de houtbouw vervangen
door baksteenbouw. Dat de houten
Kevels zich, terwijl men reeds steenen
IveLs bouwde, toch hier en daar wisten
"idhaven, is voor het grootste deel
sn toe te schrijven, dat de bevolking
conomisch en uit picturaal oogpunt
zeerste aan de karakteristiek over-
Bgende houten topgevels met hun
Boerachtige consoles, arkels, kruis
en en luifels was gehecht. Doch daar-
I later.
(overheid greep echter in om het altijd
gena brandgevaar. Van Mieris deelt
Beer uitvoerig besluit van de Leldsche
■astraat mede, gedagteekend 24 Mei
J waarbij verboden wordt, nieuwe hou-
iinuizen te bouwen. Men moet ze bou-
a Gn en de daken moesten wor-
.t m13 van Pannen of leien. Ook
stellingen van oude houten huizen
gton geschieden met minder brandbaar
Ivrv! ier eenmaal stond mocht
fen we m°gen aannemen, dat
tu i,~ jeuw later Lelden een gemengd
I bood van hout- en steenbouw.
hiottfen5n topgevels krijgen in de
weg in hoofdzaak vierderlei vorm. Zij
K oi_ee?V0u<iiB de daklijn en worden
T iwJ? f ue"en 'dst of rollaag afgedekt;
It SiLvLi n opgaande lijnen worden
h ,vers'fird, zooals we nog kun-
i ?e topgevels van de transep-
t niL ?„°fg ^"dsche Kerk; ook wel met-
■NnnëaJu-u 3Jts !angs de daklijn, die in
len iS w Gothiek al spoedig veran-
ttdt so SoiSJ® e toapgevels en eindelijk
ld 1" Sebeel decoratief behan-
(ld zasï, ?n .,we een eenvoudig voor
den i ll? gevel der Sebastiaans-
•fDrbeelri ^aarvan men een zeldzaam rijk
"fchlpp^.^^len gevel van
kikt ÏÏT* «oer dan eens opge-
"hce'een H°Nandsche Renais-
lek Wat Sn I ng was der late Go-
P Openbare üet de Particuliere en tal
Baden aal gebouwen bleef men vast-
Imdplan m ?et 'anggerekte Gothische
»tie Men de. Gothische ruimte-com-
Bg zijner aecthlf tn vond de bevredi
gd in de gevelar!^ ,verlangells uitslui"
%erken E- e]arch)tectuur. Enkele malen
Jssleistischo ?,ar il een doorbraak van
Tbij den stin e^lenten' 200 omstreeks
de gevel val ,^an?°ls Premier, waar-
"ie aan de nli10.1 voo™alige H. Geest-
II andermaal laat herinnerde,
omstreeks we dle door"
Raag is dalJ Het Raadhuis in
i6» derden ke"4!"een v00rt>eeld-
fden bouw van |ienTw? het 1536
fêevel. n den Xeidschen Raad-
elementen^!,?5 i!-s.' dat de klassicisti-
»etkt en oneen "bll feeds vrij worden
nomen in het inheemsche
vormgevoel. En tevens ls het opmerkelijk,
dat ze steeds weer worden teruggedrongen.
De ontwikkeling van Lieven de Key is
in dit opzicht bijzonder merkwaardig.
Terwijl de Leidsche Raadhuisgevel vol
was van klassieke ornamenten, zij het dan
geheel op eigen Noordelijke wijze ver
werkt, bespeuren we niets daarvan meer
in de Vleeschhal van Haarlem, de Stads
timmermanswoning, den Weeshuisgevel ,de
Latijnsche School te Leiden. Alleen de
poort van de Latijnsche School vertoont in
hoofdlijnen een klassieke ordonnantie en
eveneens de Penshalpoort aan de Bree-
straat.
ije ontwikkelingsgang van Lieven de Key
wijst er evenwel op, dat hij zich op den
duur geheel van klassicistische motieven
losmaakt,
„Enkele topgevels" heb ik boven dit op
stel gezet en nu wensch ik enkele typen
van topgevels nog even te teekenen en
met u te bespreken.
De gevel, welke ik boven dit opstel heb
geteekend, is verdwenen, doch de andere
geveltypen, die ik mij voorgesteld heb te
behandelen, zijn nog aanwezig.
De prachtige trapgevel, welke u op dit
plaatje ziet, stond tot ongeveer 1889 nog
voor het huis Nieuwe Rijn 59, dat destijds
bewoond werd door wijlen prof. Prins,
hoogleeraar in de theologie.
Op een goeden dag in '87 of '88 of daar
omtrent kreeg de hoogleeraar, die destijds
ernstig ziek was, bericht van Bouw- cn
Woningtoezicht, dat de gevel bedenkelijk
vooroverhelde, een gevaar werd voor de
straat, en dus moest worden afgebroken!
De kinderen van den hoogleeraar voel
den er niet zoo erg veel voor, maar be
grepen ten slotte ook dat zij niet ter zake
Kundig waren. En de hoogleeraar zelf, die
door ernstige ziekte vrijwel apathisch was
en genoeg met zich zelf te doen had, zei:
„Laat zij maar doen wat ze willen."
En Bouw- en Woningtoezicht van die
dagen, de deskundigen de slimmerds!
konden dus tot afbraak overgaan. Afbre
ken, vooral van hee! mooie oude dingen,
dat was in de laatste helft der 19de eeuw
de grooto kracht van alle Bouw- en Wo-
ningtoezichten in alle mooie oud-Holland-
sche steden. En zoo hebben ze dus ook den
prachtigen gevel van het huis van prof.
Prms weggebroken, behalve de beneden
verdieping, die in de 18de eeuw reeds was
verknoeid.
En laat ik er nu nog even by vertellen,
dat dit oude gevaar opleverende gevel zoo
solied ln elkaar zat, dat de gewone instru
menten, waarmee men gewoonlijk het
oude steenverband loswrikt niet tegen dit
werk bestand bleken en afknapten, zoodat
men tot krachtmiddelen zijn toevlucht
moest nemen.
Ja, Ja, het waren slimmerds, die deskun
digen van 40 50 jaar terug.
Inderdaad helde deze gevel voorover. Dat
ziet men te Leiden nog wel by enkele
oude gevels. En te Amsterdam kunnen we
het nog veel meer opmerken en daar is de
helling gewoonlijk ook nog sterker dan te
Leiden.
De gevel werd opzetteiyk zoo gemetseld
om de invloeden van het regenwater, het
inwateren, zooveel mogelijk te bestrijden.
Intusschen is Leiden er een zeer merk
waardig stuk architectuur armer door ge
worden.
Temeer omdat deze gevel duidelijk een
handteekening draagt. U vergelijke ze met
het Weeshuis, de Latijnsche School, de
Timmermanswoning aan het Galgewater,
het huis van den directeur der Manege. De
forsch-geblokte waaiershekken, de zware
jnr,hnnden de zware afdekking der ge
veltrappen, de distributie van het blok-
k an zandsteen over metselwerk van
donkerroode baksteen, dat alles wijst on
miskenbaar op een gevelstructuur van of
De stopzetting der Duitsche betalingen en
de Fransche schulden aan Amerika -
Terugtrekking van Fransehe tegoed uit de
Ver. Staten - Verlichting der moeilijk
heden van het Amerikaansche bcdrijfs-
leven door grootere ere di elvers trekking -
Moeilijke positie der Amerikaansche spoor
wegen - Ongunstige kwartaalstaat cfer
U. S. Steel Corporation - Verdere ver
plaatsing der fabricage van Philips arti
kelen naar het buitenland.
Het definitieve besluit tot verdaging van
de Conferentie te Lausanne voor onbe-
paalden tijd heeft de beurs niet aanmer
kelijk beïnvloed en ondanks nog andere
factoren van ongunstigen aard heelt de
vaste grondstemming, die op verschillende
fondsenmarkten viel waar te nemen, zich
toch nog kunnen handhaven. Van directe
practlsche beteekenis is het uitstel der
Conferentie dan ook feitelijk niet. Voor
dengene, die den wereldtoestand na de
publicatie van het rapport der Commissie
van Deskundigen zoo zag, als deze in
werkelijkheid was, was het maar al te
duideiyk. dat de besprekingen toch geen
onmiddellijk resultaat zouden kunnen
hebben.
Van den aanvang af zag het er naar
uit, dat de moeilykheden, die aan een op
lossing van het herstelvraagstuk in den
weg staan, hun oorsprong vonden in de
houding van Frankrijk en de Vereenigde
Staten. De vaststelling van de Commissie
van Deskundigen, dat Duitschland thans
en binnen afzienbaren tijd niets kan be
talen, heeft vooral ln Frankrijk heel wat
beroering verwekt. Nu moge het waar zijn,,
dat de weinig tegemoetkomende houding
van Frankrijk tegenover Duitschland een
van de ernstigste belemmeringen voor een
oplossing der moeilijkheden vormt, aan
den anderen kant mag men de oogen niet
sluiten voor de moeilijkheden, waarmede
Frankryk zelf door de stopzetting der
Duitsche betalingen te kampen zal ki-ygen.
Op grond van de destijds tusschen de
Fransche en de Amerikaansche regeering
gesloten overeenkomst tot regeling der
tydens en onmiddeliyk na den oorlog door
Frankrijk in de Vereenigde Staten aange
gane schulden moet Frankrijk omstreeks
twee derde van wat het van Duitschland
uit hoofde der oorlogsschatting ontvangt,
aan Amerika afdragen, Amerika heeft nog
onlangs bij herhaling verklaard, van de
Fransche betalingen niet te willen afzien,
zelfs wanneer Duitschland tegenover
Frankrijk in gebreke mocht bhjven.
Het is dan ook wel teekenend voor de
stemming, die thans in Frankrijk tegen
over den vroegeren grooten bondgenoot
heerscht, dat de Fransche pers zich min
stens even ontstemd toont tegenover de
met „onwelwillend" bestempelde houding
van Amerika als ten opzichte van het
door Duitschland ingenomen standpunt.
Men wyst er in Frankrijk op, dat de Ver
eenigde Staten feitelijk nog veel meer dan
„het volle pond" eischen. wanneer zij ver
langen. dat de z.g. ..handelsschulden", van
Frankrijk, tot den laatste cent toe moeten
worden voldaan. Naar men zich zal herin
neren. gaat het hierbij om de betaling der
Amerikaansche leveringen van oorlogs
materiaal en levensmiddelen tijdens den
oorlog, alsmede den verkoop van de na
den oorlog in Frankryk gebleven Ameri
kaansche Iegervoorraden.
Niet ten onrechte voert men in Frank
rijk aan, dat de Amerikaansche dollarbe
dragen van destyds een heel wat andere
waarde vertegenwoordigen dan op het
huidige oogenblik, m.a.w. dat de Amerika
nen gemakkelijk genoegen zouden kunnen
nemen met de betaling van een belangrijk
kleiner dollarbedrag, zonder dat de koop
kracht hiervan ook maar iets geringer zou
zyn dan van het grootere, vroeger vastge
stelde bedrag.
Er wordt in Frankryk dan ook van ver
schillende kanten op aangedrongen om,
wanneer Duitschland in gebreke blijft, de
betalingen aan Amerika zonder meer stop
te zetten en af te wachten wat de Ver.
Staten dan verder zullen doen. Haast met
een beslissing is er in eik geval niet; de
eerstvolgende vervaldatum van de Fran
sehe betalingen aan Amerika is eerst ia
December a.s. Niettemin treft men in
Fransche financieele kringen reeds zekere
voorbereidingen in verband met de moge
althans geheel in den geest van Lieven de
Key.
Ik schat den bouw van dezen gevel van
omstreeks 1600 tot 1615.
Styi critische overwegingen ontvangen
hier nog steun, als men weet, dat in het
laatst der 16de eeuw het pand reeds be
woond werd door AJriaar, Pietersz. van
der Werf, een zoon van den bekenden
burgemeester uit de dagen van het beleg.
De gevelsteen in 't midden van den gevel
geeft trouwens het wapen van Van dei-
Werf te aanschouwen, een uitgestoken
vuist, die een sleutel vasthoudt. Gelukkig
is althans deze gevelsteen van den on
dergang gered. Men vindt hem thans in
gemetseld onder de gallery op de binnen
plaats van de Lakenhal.
Ook de cartouche waarmee deze gevel
steen is omringd, wijst op einde 16de, be
gin 17de eeuw. Als u in de Lakenhal komt
moet u eens gaan zien, dan kunt u met
een opmerken, met welk een zorg de
vuist is gehakt. Dat was het werk van een
steenhouwer, die zyn vak in den grond
verstond.
De trapgevel blijft nog altyd het meest
populaire verschijnsel onzer Hoilandsche
Renaissance. De trappen zijn als uit den
baksteen gegroeid. Men behoefde voor de
trapgevelformatie het materiaal geen ge
weld aan te doen. De trappen, afgedekt
met forsche Ujsten hadden verder het
voordeel, dat zy het regenwater over de
geheele gevelbreedte verdeelden, terwyi
de cordonbanden of waterlysten oorzaak
waren dat een groot deel van het water
het beneden liggende muurwerk niet meer
aanraakte.
En ten slotte gaven de trappen den
gevel een soms geestig, soms kloek karak
ter. al naarmate de bouwmeester ze klei
ner of grooter had geconstrueerd. Beweeg-
iyk en tevens rustig teekende het silhouet
zich af tegen de lucht. Zoo gaf een 17de
eeuwsche straatwand een schilderachtig
aspect te aanschouwen want binnen het
algemeene schema was een zeldzame rijk
dom van afwisseling mogeiyk.
In de volgende opstellen bespreken wij
enkele andere, nog aanwezige, gevel-
tyoen.
Naar aanleiding van een vriendelyk
schrijven van den heer P. A. Hibma ko
men wij over een paar weken nog op het
Huis Lookhorst terug.
lykheid. dat Amerika in geval van wan
betaling beslag zou gaan leggen op het
Fransche tegoed in de Ver. Staten. Zoowel
particulieren ais de Bank van Frankryk
en de Fransche schatkist trekken voort
durend hun tegoed uit Amerika terug. Dit
Vormt een verklaring voor de aanhou
dende goudverschepingen uit de Vereen.
Staten naar Frankrijk en de invloed ervan
weerspiegelt zich ook in de minder gun
stige ontwikkeling van den Amerikaan-
schen wisselkoers in den jongsten tijd.
'i
Hierbü komt, dat de Amerikaansche
wisselkoers ook ongunstig geïnfluenceerd
wordt door het vele geschrijf over ..infla-
tionistische tendenzen" in de Ver. Staten,
op grond van de door den Amerikaan-
schen President gevolgde politiek tot
stimuleering van hel bedrijfsleven. Nu is
het niet te miskennen, dat de oorspronkc-
lyke plannen tot oprichting van 'n nieuw
credietlichaam, de Reconstruction Fi
nance Corporation, die het verstrekken
van credieten aan de in nood verkeerende
spoorwegen en andere bedrijfstakken ten
doel heeft, van inflationistische smetten
niet viij waren, door de bepaling, dat de
door de nieuwe instelling uit te geven
obligatiën bij de Federale Reservebanken
verdisconteerd konden worden. Dit had
dan inderdaad het gevaar van een on
evenredig groote uitbreiding der biljetten-
circulatie kunnen openen. In den vorm,
waarin de desbetreffende wet door het
Congres is aangenomen, is deze bepaling
echter vervallen. Hierdoor zal intusschen
tegelykertyd de mogelijkheid op het by-
eenbrengen van de groote, voor de crediet-
verieening benoodigde bedragen vermoe
delijk aanzienlyk worden beperkt.
Ook afgezien hiervan zal de credietver-
strekking van de Reconstruction Finance
Corporation patuurüjk geen plotselinge
verbetering in het Amerikaansche be
drijfsleven kunnen brengen; wèl echter
zal zy de positie van bepaalde bedrijfs
takken voor het oogenblik kunnen verlich
ten. In de eerste plaats betreft het hierby
■wel de spoorwegmaatschappijen, waarvan
er verscheidene zijn, welker positie bijna
onhoudbaar is geworden, doordien de .ban
ken, waarbij zij grooto voorschotten heb
ben opgenomen, op terugbetaling hiervan
aandringen, terwijl zij zelfs de voor
rentebetaling en aflossing van vervallende
obligatiën benoodigde bedragen vaak niet
meer of nauwelijks verdienen. Reeds heeft
de Wabash Railway op de Reconstruction
Finance Corporation een beroep gedaan
voor het verkrügen van een crediet van
18'/! millioen dollar; andere maatschap
pijen zullen snoedig volgen, terwijl ook van
de zijde van den landbouw en de industrie
crediet-eischen aan de nieuwe instelling
zullen worden gesteld.
Eén van de oorzaken, dat vele Ameri
kaansche spoorwegen zoo diep in de schuld
zUn geraakt, is het feit, dat zy in den
herfst van 1929, toen de naderende de
pressie reeds haar schaduwen vooruit
wierp, op aandrang van President Hoover
zyn overgegaan tot uitbreidings- en ver-
beterlngs-werkzaamheden, waarmede aan
zienlijke bedragen gemoeid waren. Des
tijds hoopte men nog, door de hiermede
gepaard gaande uitbreiding der werkgele
genheid in verschillende takken van
industrie den invloed van de crisis op het
Amerikaansche bedrijfsleven te kunnen
beperken. Thans is aan dezen vorm van
werkverschaffig noodeedwongen een eind
gekomen en de vermindering der bestel
lingen ook uit anderen hoofde doet zich
hierdoor in des te sterkere mate gevoelen.
Tot de industrieën, die ln de eerste
plaats van de vermindering der algemeene
bedryvigheid lijden, behoort vooral ook de
yzer- en staalindustrie.
Ondanks het feit, dat de staalindustrie
nog slechts op omstreeks een kwart van
haar capaciteit werkt, loopen de onuit
gevoerde orders der Steeltrust gestadig
terug. Op 1 Januari JJ. had de U. S. Steel
Corporation nog slechts 2.735.000 ton aan
bestellingen in nota, tegen 3.944.000 in
Januari 1931 en 4.417.000 ton twee jaar ge
leden.
Reeds sinds geruimen tyd is het bedrijf
der Staaltrust niet meer loonend; het
derde kwartaal van 1931 had, na aftrek
van de noodige afschrijvingen, reeds een
verlies opgeleverd van byna 4 millioen
dollar: in het vierde kwartaal bedroeg het
verlies, biykens den in de afgeloopen week
gepubliceerden nieuwen kwartaalstaat
zelfs 9.37 millioen. Onder deze omstandig
heden had natuuriyk geen dividend kun
nen worden uitgekeerd, ware het niet, dat
de Steeltrust beschikte over een aanzien
lyk, uit de winsten van vorige Jaren ge
vormde surplus. Aan het eind van 1930
bedroeg dit surplus meer dan 470 millioen
dollar. Aangezien de kaspositie van de
Steel tegelijkertijd zeer gunstig was (blij
kens de balans per 31 December 1930 be
droegen haar liquide middelen meer dan
200 millioen) en zy bovendien nog byzon-
dere Inkomsten had door den verkoop vgn
eenige onroerende bezittingen, heeft zy
over de eerste helft van 1931 haar dividend
nog kunnen handhaven op de basis van 6
pet. per jaar. In het derde kwartaal werd
het kwartaalsdividend echter verlaagd tot
1 pet., (d. i. dus op een basis van 4 pet. per
jaar) en over het vierde kwartaal van
1931 wordt slechts een dividend van 1/2
pet. (d. i. dus op een basis van 2 pet. per
jaar), uitgekeerd.
De voor de dividendbetaling benoodigde
middelen moesten evenwel, wat het eerste
halfjaar betreft gedeeltelijk, en wat het
tweede halfjaar aangaat geheel uit het
surplus worden bestreden, waaruit voor
het geheele jaar een totaal bedrag van een
kleine 50 millioen dollar werd geput.. Het
beschikbare surplus zal derhalve aan het
eind van 1931 tot ca. 420 millioen dollar
zyn teruggegaan. Op zich zelf is dit stellig
een respectabel bedrag, dat de Steeltrust
in staat zou stellen, de betaling van divi
dend op de tegenwoordigde basis, zelfs
wanneer de crisis nog geruimen tyd mocht
aanhouden, te handhaven. Dit neemt niet
weg, dat door de voortdurende onttrek
king dezer gelden haar inneriyke positie
zwakker moet worden.
Op de New Yorksche beurs hebben de
cyfers van den kwartaalstaat dan ook een
allesbehalve gunstigen indruk gemaakt: al
houdt mcr. er rekening mede. dat in den
tegenwoordigen koers van aandeelen Steel
Corporation, van ca. 40 pet. reeds veel
slechts is verdisconteerd, toch hebben zy
opnieuw een veer moeten laten. Op de
andere afdeelingen der beurs kon dit niet
zonder invloed blijven, waar echter te
genover stond, dat spoorwegaandeelen
werden gesteund door de verwachting, dat
de besprekingen over een loonsverlaging,
die nog altyd tusschen de besturen en de
arbeiders gaande zyn, een. gunstig resul
taat zullen hebben. Ook de verdere uit
werking der plannen tot oprichting van
de Reconstruction Finance Corporation
vormden een tegenwicht voor de verschil
lende ongunstige factoren, waartoe be
hoorden de publicatie van ontmoedigde
bedryfsresultaten en de vermindering of
passeering van het dividend door verschil
lende maatschappyen.
Op de Amsterdamsche beurs is de koop
lust weer tot een minimum teruggegaan
en vooral op de aandeelenmarkt vond geen
handel van beteekenis plaats. De obliga-
tiemarkt was over het algemeen goed
pryshoudend. Van Nederlandsche staats
fondsen konden vooral de 3 pet, stukken
in koers verbeteren, terwyi ook verschil
lende binnenlandsche gemeente-leeningen
vast gestemd waren. Dat het animo tot
verstrekken van nieuw geld aan de ge
meenten vooralsnog niet groot is. biykt
wel uit het feit, dat de door de gemeente
Haarlem aangeboden f. 2 millioen 5 pet,
obligatiën by de inschrijving niet ten volle
konden worden geplaatst, zoodat met af
gifte tegen emissie-voorwaarden wordt
voortgegaan. Daarentegen is de nieuwe 5
pet. feenlng van de gemeente 's-Graven-
hage overteekend. Van buiteniandsche
fondsen ondervonden Duitsche obligatiën
den gunstigen invloed van het tot stand
komen van de nieuwe Stillhalte-overeen-
komst, waarbij de door buiteniandsche
banken verstrekte credieten op korten ter
mijn verder worden verlengd.
Op de aandeelenmarkt bleven in ver
band met den geringen handel ook de
koerswijzigingen binnen beperkte grenzen.
In de industriëele aldeellng konden Uni
levers iets aantrekken, terwyi Philips goed
pryshoudend waren. Uit de dezer dagen
gepubliceerde cyfers betreffende den bui-
teniandschen handel in het afgeloopen
.iaar blykt weliswaar, dat zoowel de uit
voer van radio-artikelen als van gloei
lampen in vergeiyking met het vorige jaar
aanzienlyk is teruggegaan, en wel resp.
van f. 66.32 tot f. 48.55 millioen en van
f. 22.92 tot f. 13.30 millioen, maar men
houdt er rekening mede, dat deze cyfers
geen nauwkeurige aanwyzing vormen van
de bedryvigheid binnen het geheele Phi
lips-concern, aangezien juist in het laat
ste jaar een belangrijk deel van de fabri
cage van Philips naar het buitenland is
verplaatst, teneinde de in verschillende
landen geheven hooge invoerrechten te
ontgaan. Zoo wordt thans reeds verreweg
het grootste deel van den afzet der Phi-
lips-fabrikaten in Engeland door de Phi-
lips-fabrieken daar te lande vervaardigd.
In Frankryk heeft Philips een overeen
komst met een Fransche My. getroffen
inzake de fabricage van radio-lampen,
waardoor zy slechts weinig last heeft van
de dezer dagen ingevoerde contlngentee-
ring van den invoer van radio-artikelen
in Frankrijk. Voor verschillende andere af
zetgebieden geldt hetzelfde. Dit beteekent,
dat een gedeelte van de bestellingen, die
anders aan de fabrieken in Nederland
werk gaven, in het buitenland worden
uitgevoerd, met een overeenkomstige ver
mindering der werkgelegenheid hier te
lande. Of onder deze omstandigheden het
kapitaal, dat in de sterke uitbreiding der
Philips-fabrieken hier te lande is gesto
ken, in de toekomst rendabel zal blyken,
hangt af van de ontwikkeling van den af
zet van Philips-fabrikaten in het binnen
land en het vinden van nieuwe débouché's
in het buitonland.
Cultuurwaarden blyven gedrukt, in aan
sluiting aan den aanhoudend lagen stand
van de suikerprijzen en de geringe kans
op verbetering in de naaste toekomst. De
V. I. S. P. heeft tn den laatsten tyd wel
weer eenige belangryke partyen suiker
uit oogst 1931 kunnen afdoen, maar de
behaalde prijs van f. 6.37'/» was opnieuw
lagér dan de laatstbekende, die f. 6.50 be
droeg. Rubberaandeelen konden nagenoeg
niet profiteeren van nieuwe geruchten,
volgens welke overeenstemming tusschen
de Engelsche en Nederlandsche regeerin
gen inzake een productiebeperking tot
stand zou zyn gekomenjïr is dan ook geen
enkele reden, om aan te nemen, dat ln
deze kwestie voortgang zou zyn gekomen,
Tabaksaandeelen waren verwaarloosd,
evenals scheepvaartaandeelen, ln welke
laatste zich de uiterst ongunstige toestand
der vrachtenmarkt blijft weerspiegelen.
Koninklyke Petroleum konden tegen het
eind der week een lichte verbetering boe
ken, op aankoopen van Parijs, waar de
stemming in het algemeen gunstig blijft.
Hieronder laten wy een overzicht van
de voornaamste koerswijzingen ln de afge
loopen week volgen:
Nederlandsche Handel My. 73 3/4, 72, 74.
Nederlandsche Bank 110, 116.
Aku 40 1/4, 43'/!, 41'/«.
Ned. Ford 177, 169.
Philips Gloeilampen 85 87'/r, 85 3/4
Unilever 103 3/4, 107'/!,
Alg. Exploratie 77Vs, 80 3/4.
Koninkl. Petroleum 119'A, 125 3/4.
Perlak Petroleum 74 7/8, 79 7/8.
Amsterdam Rubber 46 1/4, 46, 48'/c, 47 3/4.
Ned. Scheepvaart Unie 611/8, 62'/i, 60 5/8,
61'/!.
Handelsver. „Amsterdam" 176'/i, 170 1/4,
173'/i.
N. I. S. U. 87, 78.
Tjepper Cultuur My. 175, 165.
Deli Batavia My. 139'/:, 142, 135, 146
DeU Mij. 170 1/4, 165, 167'/i.
Senembah My. 200 1/4, 190.
Kreuger en Toll 115, 134.
Losse nummers van ons Blad zijn
behalve aan ons bureau
ook verkrijgbaar bij de
Firma A, HILLEN Stationsweg,
Firma A. T. H. WljTENBURG.
Haarlemmerstraat a,
W. G. j. VERBURG Sigarenhandel,
Heerenstraat 2
Fa. A. SOMERWIL Azn. Hoogew. 24
A. M. VAN ZWICHT,
en bij
JOH. HOGERVORST Haarl.str. 128
en des Zaterdags bij
A H. v. d. VOOREN H. Rijndijk 74
Kiosk Prinsessekade.
