EN LEVEN OM EEN LEVEN
1
*te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 25 Januari 1932
Derde Blad
No. 22039
BINNENLAND.
NiyA TA ND PASJA
INGEZONDEN.
LAND- EN TUINBOUW.
RADIO-PROGRAMMA.
FEUILLETON.
dlLW£ouw zoowaar! Zijn de heeren leden
van d£ R a arf van State «rouw geweest
jegens elkaar? Zijn ze trouw jegens m
Zweert Haslerig niet samen tegen Vane.
en Vane tegen Lambert? Zw^en met
allen samen om u de macht
die u geschonken werd. waa/d~ln,zt'„
vrijheid zouden hebben om deze natie te
J
gebruikt meer haring.
plan van de Reedersvereeniging voor
de Nederl. Haringvisschenj.
Het hoofdbestuur der Reedersvereeniging
oor de Nederlandsche Haringvisscherij
«ft zich schriftelijk tot burgemeester en
lethouders van alle Nederlandsche ge
iten ten gewend met verzoek, hun mede-
erking te verleenen aan een door ge-
hoofdbestuur ingediend plan tot
•dering van het haringverbruik.
Kir op te hebben gewezen, dat een der
"™en belangrijkste nationale bedrij-
e Noordzeeharingvisscherij, in bui -
roon moeilijke omstandigheden ver-
doordat de haring tengevolge van
minderde koopkracht in Midden- en
^^uropa ver beneden kostprijs moet
Srden verkocht en nog afgewacht dient
j3|den 0f zelfs tegen de huidige abnor
mal laee prijzen de voorraad zal zijn ge-
liaujroór het begin van de nieuwe teeit
'uni 1932), wordt een pleidooi ge-
voor het opvoeren van het rer
an haring in ons eigen land, waar
iet Nederlandsche visscherijbedrijf
Bs onafhankelijk zou worden van
iienland.
;e werkloosheid nog steeds toeneemt
rijk en de gemeenten duizenden uit-
[aan ondersteuning van werkeloozen.
l voornoemd hoofdbestuur een moge-
id te zien, een aantal betrouwbare
ozen, met geschiktheid om tot
erkooper te worden opgeleid voor
itribueeren van Hollandsche haring
Ie steunverleenlng te onttrekken,
ïen met den verkoop van haring in
imgeving te belasten, waarmee bij
serieus werken gemakkelijk f. 25 a
ir week kan worden verdiend. Voor
,g tot haringverkooper, propaganda
itrole wordt door de Reedersvereeni-
ezorgd.
medewerking van B. en W. wordt
jd, de aspirant-haringverkoopers
iet Burgerlijk Armbestuur of Crisis-
'i in het bezit te stellen van een
ilige bakfiets, waarmede zij hun
ing zouden moeten afreizen,
hoofdbestuur is van meening. dat
:n twijfel lijdt of het haringverbruik
de bevolking zal toenemen, indien
ie wijze de gelegenheid geboden
om goede en goedkoope Hollandsche
en bokking te verkrijgen. ,Vad"
DE TOESTAND IN TWENTHE
Loonverlaging te Almelo?
Wmelosche Fabrikantenvereeniging
de gezamelijke texielarbeiders-orga-
is uitgenoodigcf tot een conferentie
derdag 28 Januari a.s. te Almelo,
ireking van een loonsverlaging.
WELDADIGHEIDSZEGELS.
de weldadigheidszegels, die van 10
iber tot en met 9 Januari verkrijg-
aren, zijn volgens voorloopige op-
de volgende aantallen verkocht.
i cent (bijslag l1/; ct.) 1.719.979 (v.j.
B18).
oent (bijslag 3 cent) 1.016.685 (v.j.
.4531.
«ent (bijslag 4 cent 1.718.179 (v.j.
J640).
|2'/i cent (bijslag 3'/i ct.) 427.241. (v.j.
f116). Totaal 4.882,084 (v.j.4.772.227).
NTERNATIONALE
arbeidsconferentie.
wij vernemen is de benoeming te
ichten van prof. mr. P. J. M. Aalberse,
nlnister van arbeid, handel en nijver-
tot opvolger van wijlen mgr. dr. W.
Rolens als eerste gedelegeerde van de
|rlandsche regeering op de interna-
Jale arbeidsconferentie welke in April
lenève wordt gehouden. (Msb.)
RECLAME.
Bescherm Uw keel!
Verzorg haar
I dagelijks w
I Gorgel droog met
25, 45 en 65 Cl
de ramp van „de ooievaar".
A.s. Vrijdag wordt te Rotterdam het
stoomschip ..Kota Nopan" verwacht, dat de
lijken aan boord heeft van de bemanning
van de „Ooievaar", het vliegtuig van de K.
L. M. dat op 6 December j.l. op het vlieg
veld te Bangkok verongelukte, tengevolge
waarvan de drie leden van de bemanning,
de eerste piloot Th. Wiersma, de tweede
piloot Jan van Onlangs en de mecanicien
J. F. O. W. Kotte op noodlottige wijze om
het leven kwamen.
Het stoffelijk overschot van den heer
Wiersma zal naar Amstelveen worden over
gebracht. waar het Maandagmiddag 1 Fe
bruari des middags te 3 uur op het kerk
hof „Zorgvliet" ter aarde besteld zal wor
den De begrafenis geschiedt op kosten
van de gemeente Amstelveen die dit de
familie als een daad van piëteit aan de
nagedachtenis van den verongelukte pi
loot heeft aangeboden.
De lijken van de beide andere slacht
offers. de heeren Van Onlangs en Kotte
zullen eveneens dien Maandag begraven
worden op de Aigemeene Begraafplaats 1e
Rotterdam. Het stoffelijk overschot van
den heer Kotte zal te 12 uur ter aarde be
steld worden, dat van den heer Onlangs
te half één.
Als een tragische bijzonderheid kan
worden gemeld dat aan boord van de
„Kota Nopan" een broer van den heer
Kotte machinist is.
Voor de begrafenis dragen de firma's
Vielvoye te Rotterdam en Hausen te Den
Haag zorg. (Maasbode).
de postvluchten.
Vas Dias meldt, dat bij de KL.M. bericht
is ontvangen, dat de „Valk" gistermorgen
to 7.27 uit Athene is vertrokken en te
13.55 in Caironis geland.
Het retourvllegtuig „Uil" is gisteren te
8.35 uur uit Marseille vertrokken.
Te 13.15 uur is het toestel vlot op Schip
hol geland. De bemanning bestond uit de
heeren Geyssendorfer, gezagvoerder, van
Veenendaal, tweede bestuurder, Bruyne-
stein, werktuigkundige en Van Straten,
marconist.
De K.L.M. ontving voorts bericht, dat de
„Raaf" gisteren te 6 15 uur uit Medan is
vertrokken en te 12.25 uur te Palembang
is geland. Vandaar vertrok het vliegtuig
te 12.55 uur en landde te 15.25 te Batavia.
Te 16.35 uur steeg het toestel weer op en
landde te 17 uur te Bandoeng.
MOOIE ORDER VOOR STORK.
Naar de Tel. meldt heeft het agentschap
Amsterdam der Machinefabriek Gebr.
Stork en Co. de opdracht gekregen tot de
levering van een complete palmoliefabriek
voor de Malay States (Malakka). welke de
grootste en modernste fabriek van dien
aard buiten Sumatra zal worden. De eind-
capaciteit is berekend op verwerking van
de oogsten van een met oliepalmen be
plant areaal van ruim 3000 H.A.
TEGEN PENSIOENSKORTING.
De Aigemeene Militaire Pensioenbond
vergaderde te 's-Gravenhage, teneinde te
protesteeren tegen het voornemen der
Indische regeering om korting toe te pas
sen op de reeds verleende pensioenen.
Gesproken werd door de heeren K. ter
Laan en D. F. Brandwijk.
Na de redevoeringen werd met aigemee
ne stemmen een motie aangenomen, waar
in de vergadering als hare meening uit
spreekt, dat als geen sluitende begrooting
van Indië kan worden verkregen, het niet
de weg is de reeds verdiende pensioenen
te verminderen, doch de middelen tot
aanvulling van het tekort, tezoeken bij
hen, die in tijden van hooge conjunctuur
daarvan alleen de voordeelen 'hebben ge
noten.
2581
WERKERSCONGRES „DE SOCIALIST".
Te Utrecht heeft gisteren een werkers-
congres plaats gehad van een groep uit
den linkervleugel der S. D. A. P.. welke
zich heeft geschaard om het weekblad „De
Socialist".
Besloten werd „De Socialist" voorloopig
te laten blijven verschijnen tot 't Paasch-
congres der S. D. A. P waarna opnieuw
een werkerscongres zal worden gehouden,
dat over het voortbestaan van het blad
zal beslissen en de verdere houding der
groep zal bepalen. Tot redactieleden wer
den benoemd de heeren P. Buwalda, B.
Couzijn, J. W. Keemink, G. A. Steen en
Jules Suikerman. De commissie van redac
tie zal bestaan uit de heeren Joh. Barske,
Coen de Bruin en D. Kiehl.
verspreide berichten.
Naar het Corr. Bur. verneemt ligt in
de bedoeling van de Koningin, om, na af
loop van de tentoonstelling van haar wer
ken te 's-Gravenhage, deze werken
eveneens ten behoeve van de nood
lijdende kunstschilders ten toon te stellen
in eenige andere plaatsen.
De opbrengst van de bridgewedstrij-
den in tien plaatsen van ons land is in
totaal f. 2957. Aan het Crisis-comité werd
afgedragen f. 2493; de opbrengst der wed
strijden te Hilversum en Assen werden
aan de plaatselijke eomité's afgedragen.
De opbrengst van Hilversum werd voor
een gedeelte aan het plaatselijk comité
te Bussum afgedragen.
UIT NED. OOST-INDIE.
SAMENWERKING TUSSCHEN POLITIE
EN LEGER.
BUITENZORG, 25 Jan. (Aneta) De
regeering benoemde een commissie ter be
spreking van de mogelijkheid tot verdere
samenwerking tusschen de politiemacht en
het leger, door het doen overnemen door
het leger van een deel der taak der poli
tie, zonder dat daardoor de aigemeene
depressie wordt veronachtzaamd
HOOG WATER.
PADANG, 23 Jan. In Korintjï zijn de
rivieren buiten de oevers getreden. Op vele
plaatsen is de padi-aanplant vernield. De
Korintjïweg is door aardverschuivingen
gestremd.
ned. herv. kerk.
Viertal: Te Vlissingen: R. ten Kate te
Koudekerke; K. G. Kwint, te Operdoes; D.
J. Vossers, te Rozenburg; W. A. Zeydner.
te Dedemsvaart.
Beroepen: te Papendrecht ds H. Bout te
Leerbroek
REM. BROEDERSCHAP.
Viertal: Te Arnhem: L. B. Houtgast, te
Dordrecht; W. Noordhoff, te Meppel; mej.
F. W. Rappold, te Alkmaar S. H. Spanjaard
te Hoogeveen.
RECLAME.
VOORKOMT TANDBEDERF
en poetst 's morgens en Vavonds met
7ö ets.per >/i tube. 25ds p. 'A tube
2580
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
AAN DE WINKELIERS.
Bezuiniging i
Het wordt in koor gezongen, door alle
lagen dér Maatschappij, het wordt aan
gegeven, als een der Middelen om de Cri
sis het hoofd te bieden.
Er wordt bezuinigd, op alle mogelijke
manieren en niet altijd op de beste
Veel personeel wordt er ontslagen of op
lager loon gesteld, of wat veel voorkomt,
door goedkoopere krachten vervangen,
iets wat niet altijd voordeelig is, daar het
publiek klaagt, dat het door kinderen ge
holpen wordt.
Ik wil echter wijzen op een bezuiniging,
die, eensgezind toegepast, honderden gul
dens besparing geeft, namelijk het vol
gende; na 31 Januari dus beginnend op 1
Februari branden wij geen licht meer in
de etalages.
Kom Winkeliers, laten wij het eens pro-
beeren. ik geloof dat het ons ten goede
komt in de onkosten en dan: zouden de
Lichtfabrieken hun tarieven (wat bijna
zeker is) hierdoor gaan herzien.
Dus afgesproken, als een geheel na 31
Januari geen licht meer in de etalages.
Met dank voor de plaatsing.
Hoogachtend,
Winkelier ELLEMAN.
CONTIGENTEERING VAN
RUNDVLEESCH.
Maximaal 60 pCt. van het gemiddelde
der laatste drie jaren.
In de Staatscourant van heden zal een
Kon. Besluit verschijnen, houdende een be
sluit tot contingenteering van den invoer
van versch rundvleesch en van bevroeren
vleesch.
De invoer van beide artikelen zal voor
het tijdvak 16 Jan. tot 16 April a.s. mogen
bedragen maximaal 60 pet van hetgeen
gemiddeld in de jaren 1928, 1929 en 1930
per kwartaal werd geïmporteerd.
Deze contingenteering is een uitvloeisel
van de crisisinvoerwet 1931.
Zooals bekend, is een van de grond
slagen dezer wet, dat de invoer uit ver
schillende landen afzonderlijk op gelijke
wijze door de besloten beperking zal wor
den getroffen, zoodat het meest b?gim-
stigingsbeginsel, zooals dit is neergelegd
in de handelsverdragen, op zuivere wijze
in toepassing wordt gebracht.
Zooals reeds was vermeld," heeft dezer
dagen een bespreking plaats gehad met
vertegenwoordigers van de Deensche regee
ring en van de Deensche landbouworganisa
ties, waarbij vertegenwoordigers van de
Nederlandsche regeering over de voor
genomen ma at r .gelei h?bban gec nfc e-rcl.
De abnormale invoer van vleesch, welke
sinds 1930 plaats heeft, was, zooals te
begrijpen is, aanleiding, dat tot dezen maat
regel moest worden overgegaan, evenwel,
naar ons ter oore kwam. niet eerder dan
nadal gebleken was, dat vrijwillige in
perking van den export van versch vleesch
naar Nederland van Deensche zijde on
mogelijk was. Nederland heeft als regel
een overschot van rundvleesch, zoodat dit-
dan ook 'in normale jaren practisch hier
niet werd ingevoerd. De groote import
van rundvleesch in 1930 en 1931 is niet
een gevolg van oorzaken, die binnen onze
grenzen hebben gewerkt, doch van ver
anderde buitenlandsche toestanden.
De andere landen, waaronder Duitschland,
verhoogden hun rechten sinds 1929 en 1930
steeds meer en in September 1931 verlieten
velschillende landen, waaronder Denemar
ken, den gouden standaard, met het gevolg,
dat vooral versch Deensch vleesch in groote
hoeveelheden, zonder dat op den prijs
werd gelet, op de Nederlandsche markt
werd geworpen. Een groote benadeeling
van de Nederlandsche veeteelt was hiervan
het gevolg. Door het vaststellen van een
contingent op de hierboven gemelde wijze
wordt, te meer daar de binnenlandsche
vleeschvoorziening zeer ruim is, met de
levensbelangen toch wel rekening gehouden.
Met de buitenlandsche belangen is zoo
veel mogelijk rekening gehouden door den
invoer van 1930 tot op zekere hoogte in
hel contingent te betrekken.
Exporteurs, die om speculatieve redenen
extra hoeveelheden hebben ingevoerd, zullen
niet mogen vergeten, dat zij zich hierdoor
zelf schaden, aangezien bij de verstrekking
van consenten hiermede rekening zal
worden gehouden.
Ten slotte mag niet. ongemeld blijven, dat
de Nederlandsche uitvoerhandel ten ge
volge van het verlaten van den gouden
standaard door Denemarken en door be
lemmering van het deviezenverkeer. ernstige
schade heeft geleden.
VOOR KLEINE TUINEN.
Onze Kamerplanten in den winter.
Onze kamerplanten genieten gewoonlijk
in den winter onze bijzondere belangstel
ling, en het spreekt vanzelf dat we ze
tevens een goede verzorging geven. In het
algemeen hebben we nu te zorgen dat onze
planten zooveel mogelijk van het, toch al
schaarsche daglicht profiteeren. We plaat
sen ze dus vóór, of zoo dicht mogelijk bij
de vensters. Wel zullen de planten daar,
bij strenge vorst het eerst gevaar loopen;
daarom zetten we ze dan gedurende den
nacht meer in het midden der kamer, of
wel we beschermen ze met courantenpa
pier. Ook houden we de planten zooveel
mogelijk vrij van stof, en dat niet alleen
omdat de planten er minder mooi door zijn,
maar ook vooral omdat het assimilatie-
ademhalings- en verdamcingsproces er be
langrijk door wordt gehinderd. Planten met
breede bladeren als: Palm, Clivia, Aspi
distra, Aralia of Fatsia, Brommeliasoorten
en dergelijke sponzen we eenmaal per week
af, waarbij de overkant der bladeren niet
mogen worden vergeten. Planten met fijne
bladeren, als: Nephrolepis, Araucaria of
kamerden, Pterissoorten e.a. kan men met.
een bloemenspuit of fijn gietertje af-
sprceien. In den zomer maken we wel eens
gebruik van een regenbui, maar nu zou een
zoodanige handeling gepaard gaan met
groot temperatuursverschil, en ook daar
hebben we bij de verzorging onzer planten
vooral tegen te waken, We zorgen juist
voor een" zooveel mogelijke gelijkmatige
temperatuur. Een te hooge temperatuur is
voor de meeste planten ook verkeerd.
Daardoor krijgen we vaak een ontijdigen
groei, en nieuwe stengels en bladeren welke
in den winter ontstaan, zijn door gebrek
aan voldoende licht gewoonlijk slap en
futloos. Het is nu ook geen tijd voor het
verpotten van planten. We wachten daar
mede tot het vroege voorjaar, en bij
bloeiende planten tot na den bloei. Gieten
doen we naar behoefte, maar in dezen tijd
van het jaar geven we eer te veel dan te
weinig water. Het water dat we gebruiken
willen voor het gi ten of schoonmaken der
I lanter moot kamertemperatuur hebben.
Behalve d? reeds genoemden zijn als ka
merplant ook zeer geschikt: Sparmannia
africana of kamerlinde, een plant met licht
groene, handvormige bladeren, welke' nu
bloeit met witte bloempjes waartegen de
goudgele meeldraden mooi afsteken. Vero
nica Andersonii, een heesterachtig plantje
dat ni. begint te bloeien met aarvormige
tressen blauwe bloempjes. Ook V. Speciosa
en V. Lindleyana zijn als kamerplant zeer
mooi.
VOOR DINSDAG 26 JANUARI.
Hilversum, 1875 M. Uitsl. AVRO-uit-
zendingeri 8.00: Gramofoon 10.00:
Morgenwijding 10.15: Gramofoon
10 30: Pianoconcert. Egb. Veen 11.00:
Kruples 11.30: Gramofoon 12.00:
Trio Winkels 2.00: Pauze 2.30: Gra
mofoon 3.00: Knlples 4.00: Russisch
Orkest van Serge Sedoff 4.30: Kinder
uurtje 5.30: Kovacs Lajos en zijn or
kest B. v. d. BoschSchmidt, sopraan
7.00: Lezing door Anna Klaaassen: Trans
vaal 7.25: Gramofoon 7.30: Engel-
sche les 8.00: Orkestconcert onder lei
ding van N. Treep 8.25: „In het plant
soen", schets van Koos Koen en Hildè-
brandt 9 30: Aansl. met „Scala", Den
Haag. John Reed en partner, pianosyn-
cop. J. Bledsoe, zanger 10.00: Persbe
richten 10.15:11.00: Vervolg concert. De
Cavelli's accordeon 11.0012.00: Gra
mofoon.
Huizen, 298 M. Uitsl KRO-uitzen-
aingen 8.00—9.15 en 10.00: Gramofoon
11.30: Godsdienstig halfuur 12.15:
Concert Trio 1.45: Gramofoon: Gra
mofoon 2.00: Voor de vrouw 3.00
4.00: Kniples 4.15: Gramofoon 5.00:
Concert door het ensemble 6.45: En-
gelsche les 7.10: Lezing 7.45: Ver-
bondskwartiertje 8.00: Orkestconcert
onder leiding van Joh. Gerritsen. T. Boerse
piano. W. d'Ablaing. bespreking 9.00
Persberichten 11.00—12.00: Gramo-
foonplaten.
Daventry, 1554 M. 10.35: Morgenwij
ding 10.50: Berichten 11.05: Lezing
12.20: Concertorgelbespeling 1.20:
Leonardo Kemp's orkest 2.25: Voor de
scholen 4.50: Concert. Trocadero or
kest 5.35: Kinderuurtje 6.20: Be
richten 6.50: Pianomuziek van Liszt
7.10: Fransche causerie 7.40: Dansmu
ziek. Kwintet en pianosyncopations
8.50: Causerie 9.20: Berichten 9.40:
Ouderwetsche liedjes door een revue-koor
en -orkest 10.40—12.20: Dansmuziek.
Jack Harris' band.
Parijs, „Radio-Paris", 1725 M. 8.05,
12.50, 1.25: Gramofoon 8.20: Concert.
Rosati's orkest. Muziek, gewijd aan Bou-
Logne-sur-mer.
Langenberg, 473 M. 6.257.20, 11.50:
Gramofoon 12.251.50: Orkestconcert
4.20: Orkestconcert 7.20: Concert.
Norag-orkest o. 1. v. Prof. Krasselt. Ie
Symphonie. Haydn 8.00: Engelsch con
cert door het klein-orkest.
Kalundborg, 1153 M. 11.20—1.20: Or
kestconcert. Hotel Palace 2.20: Omroep
orkest. M. Barritz, couserie 7.20: Fa
milie Hansen 7.35: Orkestconcert
3.25: „De Nachtegaal", hoorspel 9.10:
Vocaal concert door Dagny Muller
9.5510.20: Septet Esdur, Saint Saëns.
Rome. 441 M. 7.20: Gramofoon
8.20: Orkestconcert. Arriga Serato. viool.
Zeezen, 1635 M, 3.504.50: Orkest-
concert 7.35: Populair concert 8.30:
Concert door het Symphonie-orkest
10.5012.20: Dansmuziek.
Brussel, 509 en 339 M. 12.35: Gramo
foon 5.20Orkestconcert 6.50: Gra
mofoon 8.2010.20: Orkestconcert.
i het Engelsch van MORICE GERARD
door Emma A. H.
pan was er nog iets anders, waarvan zij
joewust alle vier onder den indruk wa-
dit vertrek was de koninklijke slaap-
bn b ïan de Stuart's als zij in White-
F' Palace vertoefden Jacob I was hier
(korven; Karei I had het vele jaren ge-
cn wat de toekomst betreft: langs
jlEeheime trap en gang zou ook vader
E"e z'c,n naar dit vertrek begeven om er
Kef II 5acramenten toe te dienen aan
fp.'w,a-\ een eigenaardige speling van
Ln j luist vertrek moest geko-
en ï??r de ontmoeting van den
einschen generaal en den
i die samen het plan zou-
ItSaris V00r de restauratle van he
ichonfIw? het echter nog niet: Monk
"e hu mH P'on in de partij schaak,
Oder zou spelen. SCherpZltUÜgen tegen-
Jarticulfer61^^!v^staan, neef, dat gij een
over een toSSSS" W<m5Cht met
1 Grenville boog.
Vnsd Amaar heb ik er naar vfT"
Sftheid toe er nog n*et de sele-
_jit ^preken^zonder vrees sir John' en u
terwijl zijn linkerhand naar het gevest
van zijn degen greep.
Monk glimlachte.
Uw moed ïs ons bekend, neef, zei hij
kalm .Maar in deze dagen moeten de dap
persten onder ons eenige voorzichtigheid
in acht nemen.
Grenville haalde de schouders op.
Die kan ook te ver gevoerd worden,
generaal, zei hij.
Wat hebt gy voor te stellen?
Wat de natie het meest noodig heeic.
En dat is?
De terugroeping van de rechtmatige
majesteit van deze rijken.
Monk keek boos.
U spreekt stoute taal, zei hu. Wat i
voorstelt Is niet meer of nunder dan ver
raad jegens het regeerend bestuur van
het land. Durft u zoo ïete voorstellen te
genover mij, in wiens handen het zwaaid
der gerechtigheid berust?
Ik ben niet bevreesd, ik hebmijn
leven al te dikwijls gewaagd om ooknog
maar in het minst tegen wwnomierrie-
ming op te zien. U spreekt, generaal, van
trouw....? Ik ken maar een soort van
trouw en die is jegens mijn k°ning.
Hij salueerde of de vorst tegenwoor
vertreden onder den niivier
erger dwingelandij dan die
ClMef een gezaghebbend gfd^ndaveran-
mand meer toekwam dan h>SI"
derde uitdrukking op W geiaaL trad
Monk dichter naar Grenrille toe en
strekte de hand uit, die deze
sing vatte.
Wat gij daar zegt, neef, is de waar
heid. Ik stelde u slechts op de proef. Ik
ben van plan u op een zending uit te stu
ren, die veel moed en veel voorzichtig
heid eischt.
Ik ben bereid die beide te toonen
Dat geloof ik, anders zou ik hier
niet zijn.
Gij zult naar Brussel gaan en daar
Karei Stuart in zijn verblijf opzoeken. Zeg
hem dat gij van mij komt
Dat zal het beste nieuws zijn dat hij
in langen tijd gehoord heeft.
Monk ging voort of hij deze opmerking
niet gehoord had, ofschoon zijn levendige
blik toonde, dat ze toch niet zonder uit
werking was gebleven.
Gij zult Zijn Majesteit twee dingen
voorstellen: vooreerst, dat hij onmiddellijk
naar Nederlandsch grondgebied gaat
ik zou meenen Breda. Ik heb reden om te
vermoeden, dat, als de mogelijkheid van
een Restauratie bekend werd, de gouver
nementen van Spanje en Frankrijk zien
van den persoon van Karei als gijselaar
zouden meester maken ,om daardoor voor
zich zeiven enkele voorwaarden te stellen.
Ik zal dit overbrengen, generaal.
Sir John Grenville vatte nu een van de
beweegredenen, die aanleiding hadden ge
geven tot dit bezoek van Monk in het hoile
van den nacht: zijn liefde voor het vader
land. Een samenzwering tegen zijn land
ondernomen toch. raakte hem op zijn ge
voeligste plek; buitenlandsche politiek
zoowel als de behoefte van Engeland zelve
waren van invloed op de plotselinge ver
andering van front van den generaal.
Er volgde een pauze. Na een tijdje zei
Grenville:
U heeft mij nog niet het tweede ding
gezegd, dat ik zou meedeelen aan Zijn
Majesteit?
Gij zult hem berichten, dat ik op het
punt ben den Raad van State een ulti
matum te stellen, waarbij ik dien dwing
den verbannen leden van het Parlement
weer zitting te geven in het Lagerhuis,
met een onmiddellijk daarop gevolgde ai
gemeene verkiezing.
Sir John Grenville knikte.
Zulk een parlement zou oogenblikke-
lijk den koning terugroepen.
Dat weet ik zeer wel, gaf Monk toe.
Om den weg voor te bereiden tot dien te
rugkeer, zou ik den koning willen voor
stellen dat hij een verklaring uitvaardigde
van zijn voornemens.
Zijn Majesteit zou zich laten leiden
door alles, wat u hem raden zoudt, gene
raal, merkte Grenville diplomatiek op.
Monk nam het papier uit zijn vest, dat
hij met zooveel zorg vroeger op den avond
had opgesteld; hij overhandigde het aan
Grenville.
Lees dat eens hardop, noodigde
hl) uit.
Eemgszins verbaasd gaf sir John hier
aan gevolg.
Doe het nog eens, klonk het na
afloop.
Grenville herhaalde den tekst van het
handschrift
Monk strekte de hand uit.
Geef het mij nu weer. zei hij.
Sir John deed dit.
Zeg het nu eens op.
Grenville deed dit letterlijk, woord voor
woord.
Ge hebt een goed geheugen, neef?
Uitstekend voor dingen waarin ik be
lang stel.
Goed zoo!
Monk trad naar de vuurplaat, wierp het
papier, dat hij zoo zorgvuldig opgesteld
had, op het vlammende blok, drukte het
met den toon van zijn laars er in en bleef
toen eenigen tijd zwijgend staan kijken,
tot ieder snippertje verteerd was door de
vlammen.
Toen wendde hij zich tot Grenville en
stak hem de hand toe, eer hij ging.
U heeft iets voor uzelven bedongen,
zei Grenville.
Ik handel voor mijn land, antwoordde
Monk met waardigheid.
Het gevoelen van de drie toehoorders
vond uitdrukking in een geluid, dat ze niet
bij machte waren terug te houden. Monk
had' hun altijd groot geleken, maar nog
nooit was deze hoedanigheid zóó duidelijk
aan het licht getreden, zelfs tegenover
degenen, die hem het best kenden, dan op
dit middernachtelijk uur, in de koninklijke
slaapkamer van Whitehall.
Geen woord werd meer gesproken; zelfs
geen „goeden nacht" of „vaarwel" tot
Grenville, die op het punt was op zijn ge
vaarlijke zending uit te gaan. Het leek of
er niets meer gezegd kon worden na die
enkele opmerking en het antwoord daarop.
Iedereen weet. wat volgde op dat mid
dernachtelijk bezoek; hoe sir John Gren
ville zijn zending volbracht, Karei waar
schuwde voor het gevaar, juist intijds, om
de vlucht van Brussel naar Breda ten uit
voer te brengen, zooals Monk verstandig
geraden had; de vastbeslotenheid, waar
mee de generaal den republikeinschen
Raad van State dwong om voor zijn wil te
buigen; het grootsche moment op den vol
genden dag, toen er een wapenschouwing
werd gehouden in Hyde Park van twintig
duizend man, waar Lambert voorbij geleid
werd met zijn scheede zonder zwaard, als
gevangene op den terugweg naar den
Tower; terwijl kardinaal Mazarin het bijna
bestierf van spijt, dat deze Engelsche sol
daat géén staatsman met zijn een
voudig gezond verstand het grootsche
plan had verijdeld van het schranderste
vernuft van de wereld
(Wordt vervolgd).