AGENDA.
BUITENLAND.
NIEUWS UIT BELGIE.
TELEGRAMMEN.
HEDEN:
Den Burcht: Ned. Mij, voor Nijverheid
en Handel dept. Leiden. Spr. dr. L. H.
Grondijs over Sovjet-Rusland, 8 uur n.m.
Jeruël: Bijbelbespreking. 8 uur nam.
Stadsevangelisatie (Morschweg 59): Sa
menkomst te 8 uur nam.
Woensdag.
Breestraat 119: Ledenverg. Centr. Gen
voor Kinderherstelllngs- en vacantiekolo-
nies afd. Leiden. S'uur n.m.
Nutszaal: Maranatha-bijeenkomst Je
ruël. 8 uur nam.
Stadszaal (groote zaal)4de Volksbij-
eenkomst te 8 uur nam.
Donderdag.
Stadszaal (groote zaal): Generale repe
titie „Die Schöpfung". 7'/t uur nam.
Zomerzorg: Alg. jaarverg. Vrouwen
groep van den Vrijheidsbond. 10V- uur
voorm. en 3 uur nam.
Vrijdag.
Stadszaal (groote zaal)Mij.totBev der
Toonkunst afd. Leiden: „Die Schöpfung".
8 uur nam.
Zondag.
Schouwburg: „De Rotterdammers". „De
duivel in de Vrouw". 81/* uur nam.
MUSEA.
Stedelijk Museum de Lakenhal. Lange
Scheistraat 2. Geopend in November, De
cember, Januari en Februari van 10—3 u.
in Maart. April en Mei van 104 uur, in
Juni, Juli Augustus en September van
10—5 uur, in October van 104 uur. Zon
dags vanaf halféén. Entrée Zondags kos
teloos. Maandags f. 0.25, overige dagen
f. 0.10.
Rijksmuseum van Oudheden, Rapenburg
28. 1 Dec.—1 Febr. van 10—3 uur. 1 Febr.
tot 1 April van 10—4 uur. 1 April—1 Oct.
van 10—5 uur. 1 Oct.—1 Dec. van 104
uur. Zondags van 1—4 uur. Entrée Maan
dags f. 0.25 overige dagen f. 0.10.
Geologisch Mineralogisch Museum.
Garenmarkt. lederen dag van 9—12 en
yan 1.304 uur. Zondagen gesloten. Kos
teloos.
Ethnographisch Museum, Rapenburg 67
—69 en Breestraat 18. Op werkdagen van
104 uur. Entrée Maandags f. 0.25, overige
dagen* f. 0.10.
Rijksmuseum v. Nat. Hist, v. d. Werff-
park. Werkdagen 8.30—12, 1.30—5, Zater
dags 8.3012. Kosteloos.
Prentenkabinet. Kloksteeg 25. Op werk
dagen van 1.304.30. Kosteloos.
Herbarium, Nonnensteeg. Dagelijks van
912.30 en 26 uur. Kosteloos.
Hortus Botanicus, Rapenburg 73. AUe
werkdagen van 1 April—30 Sept. 9—6 uur.
1 October31 Maart 94 uur. Op Zon
dagen alleen van 1 April—30 Sept. 104
uur. Kosteloos.
Ned. Hist. Natuur wetenschappelijk
Museum (Stationsweg)Alle werkdagen
behalve 's Maandags van 104 u.; 's Zon
dags 1—4 uur.
Dagelijks.
„Casino-bioscoop" Hoogewoerd: Voor
stellingen te 8 uur.
Woensdag- en Zaterdagmiddag van 2
tot 4 uur kinder- en famille-matlnée.
„De revolutie-bruid".
zondags 2 uur, 4 uur 30 en 8 uur.
City-theater, Haarlemmerstraat. Voor
stellingen te 8 uur.
„Het dagboek van een verlorene".
Zondags 4 uur 30 en 8 uur.
„Luxor-theater'Stationsweg. Bioscoop-
en Varléte-voorstellingen. Dagelijks te 8 u.
's Woensdags en 's Zaterdags matinee te
2 pur.
„Trader Hom".
Zondags 2 uur, 4 uur 30 en 8 uur.
„Trianon-Theater", Breestr.: Bioscoop-
en Variété-voorstellingen. Dagelijks te 8 u.
's Woensdags en 's Zaterdags famillenia-
tinee.
„De dochter van den draak".
Zondags 2 uur, 4 uur 30 en 8 uur.
Zaterdags Inst. v. Praeventieve Genees
kunde: Consultatiebureau voor moeilijke
kinderen. Halftwee tot 3 uur nm. Inen
ting tegen diphterie 45 uur nam.
Donderdags: Inst. v. Praeventieve Ge
neeskunde. Consultatiebureau voor Alco
holisten. 710 uur nam.
De avond-, nacht en Zondagsdienst dei-
apotheken wordt van Maandag 11 tot en
met Zondag 17 Jan. a.s. waargenomen
door de apotheken: G. H. Blanken, Hooge
woerd 171, Telef. 502 en D. J. v. Driesum,
Mare 76, Telef. 406.
Om misverstand te voorkomen, naar
aanleiding van het gistergn in ons blad
opgenomen bericht betreffende de stop
zetting der Leidsche Kalkzandsteenfabriek
verzocht men ons mede te deelen, dat deze
stopzetting van tijdelijken aard is van
wege de groote voorraad.
Zoodra deze voldoende verminderd is,
zal het bedrijf weder in werking gesteld
worden.
Met ingang van heden wordt de con
troleur der plaatsbewijzen der Ned. Spoor
wegen H. van Diggelen overgeplaatst van
Zaandam naar het Station H. S. M. alhier.
Onze stadgenoot, de heer H. C. J.
Duindam is benoemd tot tijdelijk schrijver
bij de politie te Voorburg.
Donderdagochtend en -middag a.s.
houdt de Vrouwengroep uit de Liberale
Staatspartij „De Vrijheidsbond" hier ter
stede in café-restaurant „Zomerzorg" haar
jaarlijksche algemeene vergadering. In de
middagvergadering zullen mevr. Joha.
Westerman, mevr. A. M. Koek—Mulder en
mej. H. H. Blaauw spreken over de houding
van de Liberale Kamerleden bij de jongste
regeeringsvoorstellen en den economi-
schen toestand der gemeenten in verband
met de huidige tijdsomstandigheden.
Voor bijzonderheden zie men de adver
tentie in dit Blad.
Bij het gisteren te 'sGravenhage ge
houden examen voor adjunct-Commies
der P.T.T. is geslaagd de heer H. F. M.
Renier alhier.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De eerste schrik voorbij.
Nu de eerste schrik in Frankrijk wat
voorbij is, beginnen de gemoederen daar
over de uitlating van Bruening wat kalmei-
te worden.
De minister-president Laval heeft b.v.
aan den Duitschen ambassadeur te Parijs
von Hoesch medegedeeld, ddt. al is de'
houding van den Duitschen rijkskanselier
Bruening. betreffende de betaling der re
paraties onaanvaardbaar, Frankrijk toch
de conferentie van Lausanne, die op 25
Januari is vastgesteld, zal bijwonen.
Officieel heeft Engeland aan de verkla
ring van Mc Donald thans niets meer toe
te voegen.
Een officieele verklaring inzake de door
Engeland te volgen politiek zal eerst be
kend worden gemaakt bij het begin der
conferentie.
.Tegelijkertijd wordt er op gewezen, dat
de ervaring heeft getoond, dat in alle ge
vallen door meer succesvolle samenwer
king tusschen Parijs en Londen ook de
Duitsche belangen zijn gediend. De ont
wikkeling gaat slechts stap voor stap.
Aanvankelijk was men in Frankrijk ook
vertoornd op Engeland, daar de Duitsche
meening daar te lande zooveel steun vindt,
doch ook in dit opzicht'komt men tot be
zinning.
De minister van Financiën, Flandin,
heeft gistermiddag een vrij langdurig on
derhoud gehad met den vertegenwoordiger
van het Britsche ministerie van Finan
ciën, Leith Ross.
Naar in politieke kringen verluidt, zou
den de wederzijdsche standpunten elkaar
zooveel nader zijn gekomen, dat Leith Ross
terug kan keeren naar Londen om aldaar
rapport, uit te brengen. Zijn vertrek zal
heden plaats hebben.
Tevoren zal Ross, tegelijk met een
Fransch vertegenwoordiger, nog een be
spreking hebben met Beneduce, den voor
zitter van de Bazelsche commissie van
Deskundigen.
Zelfs komen uit Frankrijk nu ook stem
men. die Bruening steunen.
De „Depêche de Toulouse" komt terug
op het artikel, waarin zij voorstelde,
de schadevergoedingsschulden te schrap
pen. Het blad stelt vast. dat dit voorstel
de goedkeuring van zijn lezers heeft ont
vangen zoodat het niets terugneemt van
wat in het eerste artikel gezegd en ver
langd werd.
De kwijtschelding van de schadevergoe
ding zou na de volgende conferentie kun
nen volgén. Of deze conferentie tot een of
ander moratorium leidt, is bijzaak. Hoofd
zaak is. dat Frankrijk en Engeland hun
overeenstemming betuigen over de geldig
heid der contracten en het voortbestaan
van aanspraken.
Deze elementaire vaststelling kan ge
schieden in een vorm, dat Hitier geen
voordeel daaruit kan trekken.
Overigens is het blad van opvatting, dat
een dergelijke geste van Frankrijk tegen
over Duitschland de Fransche regeering
de meest ongezochte gelegenheid zou geven
om op goede gronden de Vereenigde Sta
ten uit te noodigen tot een definitieve re
geling van het vraagstuk der oorlogs
schulden.
En in .ie Republique" schrijft Daladier,
dat kwijtschelding van de herstel-beta
lingen de beste oplossing zou zijn. Deze
geste zou vooral te wenschen zijn. indien
zij een politiek van nauwere verstandhou
ding met Duitschland beteekende.
BELGIE.
De ontwapeningsmissie.
In een kabinetsraad werd besloten, dat
België op de Ontwapeningsconferentie
vertegenwoordigd zal worden door Hij-
mans, Poulet, de chef van het departe
ment van buitenlandsche zaken, de sous
chef van het departement van nationale
defensie Carton de Wiart en Janson. ge
wone afgevaardigden bij den Volkenbond,
ae Belgische leden van de voorbereidende
commissie van de Conferentie de Bour-
quin en Melot, gevolmachtigd minister.
o
DUITSCHLAND.
Geen ambtsverlenging van den Rijks
president door den Rijksdag
Sovjet-bestellingen.
Dc rechtsche partijen hebben het voor
stel Brüning om den Rijksdag den ambts
termijn van rijkspresident Hindenburg te
doen verlengen, tenslotte afgewezen. Om
zuiver politieke redenen! Hitier en Hugen-
berg zijn het geheel eens geworden en
zullen in een aparte verklaring hun wei
gering aan Brüning meedeelen.
Zooals gezegd, de politiek heeft het be
slissende woord gesproken. Volgens Hu-
genberg zou het aannemen van het voor
stel van Rijkskanselier dr. Brüning de pre
sidentsverkiezing door den Rijksdag te
doen geschieden tegelijkertijd beschouwd
hebben kunnen worden als een vertrou
wensvotum voor den Rijkskanselier.
Voor zulk een vertrouwensvotum voor
Brüning is evenwel geen aanleiding voor
de Duitsch-Nationalen.
In volledige overeenstemming met den
Stahlhelm houdt men vast aan het stand
punt, dat een parlementaire oplossing
niet een machtsversterking van de positie
van den Rijkspresident zou beteekenen,
doch integendeel veeleer een vermeerde
ring van de machtsbevoegdheden van den
Rijksdag met zich zou brengen.
Dit heeft den doorslag gegeven. Brü
ning mag in geen geval eenige winst be
halen al is het ook moreel, dan liever een
uitspraak van het volk, al zal dat ruim 4
millloen Mark kosten, 4/5 te betalen door
het rijk, 1/5 door de gemeenten! De tij
den, vooral in Duitschland. laten zoo'n
onnoodlge uitgave immers grif toe
Leve de politiek!
Het gaat 'rechts toch niet tegen de
figuur van von Hindenburg.
Men verwacht thans algemeen dat wel
dra de partijen zullen onderhandelen
over het benoemen van Hindenburg tot
hun gemeenschappelijken candidaat en
dat de verkiezing van den rijkspresident
reeds op 13 Maart zal worden bepaald.
Maar moeilijkheden zijn daarbij niet
uitgesloten.
De Germanla schrijft o.a., dat al zou
een uitspraak van den politleken wil van
het volk ook het vertrouwen van de ge-
heele wereld in de binnenlandsche Duit
sche verhoudingen gunstig beïnvloeden, er
toch den nadruk op moet worden gelegd,
dat in deze kwestie het niet in de eerste
plaats aankomt en de methode, waarover
men het thans niet eens is kunnen wor
den, maar dat in het brandpunt van het
interesse het einddoel staat, een moge
lijkheid te scheppen om den tegen woordi-
gen rijkspresident von Hindenburg, dezen
plichts- en karaktermensch op den presi
dentszetel te behouden in zijn verantwoor
delijk ambt voor het Duitsche volk.
De „Vorwaerts" schrijft over het plan
om Hindenburg als eenigen candidaat van
alle partijen met uitzondering der commu
nisten verkiesbaar te stellen, dat zoolang
geen verklaring van de in aanmerking
komende partijen voorhanden is, de rijks-
president nauwelijks bereid zal zijn een
nieuwe candidatuur te aanvaarden. Een
dergelijke verklaring der partijen bestaat
echter niet. Vooral de soc. dem. partij
heeft zich aan niets gebonden en heeft in
iedere richting volkomen vrijheid van
handelen.
De onderhandelingen tusschen de na-
tionaal-soclalisten en het Centrum in
Hessen tot het vormen van een gemeen
schappelijke regeering kunnen als defini
tief mislukt worden beschouwd.
De gemeenteraad van Detmold zal na
verkiezingen van Zondag aldus zijn sa
mengesteld: Centrum 1 (Vroeger 1), Evan
gelische volksdienst 2 (0). oorlogsinvali
den 1 (1), communisten 2 (1), sociaal
democraten 4(6), Staatspartij 0 (2), Duit
sche Volkspartij 2 (8), Duitsch-nationalen
3 (3), nationaal-socialisten 8 (0.)
Nog altijd dus dezelfde opschuiving
naar rechts.
Volgens een correspondentiebureau is
verleden Zaterdag een delegatie van ver
tegenwoordigers van verschillende Sov
jet-Russische staatsondernemingen naar
Berlijn gereisd om hier met Duitsche in-
dustrieele ondernemingen te onderhan
delen over het verstrekken van nieuwe
Sovjet-Russische bestellingen voor een
totaal bedrag van ongeveer 100 millioen
roebel.
De Sovjet-Russische handelsdelegatie
deelt in verband met dit bericht mede
dat voortdurend Russische industrieele
delegaties te Berlijn vertoeven, dat ook
op het oogenblik verschillende besprekin
gen worden gevoerd maar dat genoemd be
drag van 100 millioen een willekeurig be
drag is.
FRANKRIJK.
Het kabinet Laval.
De kwestie van de reconstructie van het
kabinet Laval is opnieuw uitgesteld, daar
Laval eerst hedenmorgen een bespreking
zal hebben met Briand en morgen met
Herriot.
o
ENGELAND.
De toestand in Indië.
De toestand in Indië is verscherpt, daar
de vereeniging van.katoen-makelaars een
stemmig een resolutie heeft aangenomen,
waarin wordt geprotesteerd tegen de ar
restatie van Gandhi, welke een beleediging
van geheel Indië wordt genoemd.
De resolutie, welke de leden van de ver
eeniging aanspoort buitenlandsche goede
ren te boycotten, noemt Gandhi„De af
god van de toewijding en liefde van het
geheele volk."
De gouverneur van Madras en Bombay
hebben op de groote zakenlieden in dit
verband een beroep tot medewerking ge
daan.
Een gerucht wil dat Gandhi op eere
woord zou worden vrijgelaten om zich te
vestigen in een afgelegen plaatsje, doch
bevestiging was niet te verkrijgen.
o
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Groeiende werkloosheid.
Op 31 December waren er in Tsjecho-
slowakije 480.755 werkloozen tegen
337.654 op 30 November en 254.201 op 31
October. De fabrieksstreken leveren het
grootste aantal, waarbij Praag met 27.000
bovenaan staat. Vooral de textiel- en de
glasindustrie hebben met groote slapte te
kampen. Het ministerie van sociale zaken
ziet in verkorting van den werktijd het
eenige middel tot bestrijding van deze
werkloosheid.
o
RUSLAND.
Bezoek van Turkije's premier.
Volgens een mededeeling van Russisch
officieele zijde wordt de Turksche minis
ter-president, Ismet pasja, in gezelschap
van den Turkschen minister van Handel
binnenkort te Moskou verwacht.
Aan de besprekingen welke zullen gewijd
zijn aan economische en politieke kwes
ties. zullen van Russische zijde deelnemen
de voorzitter van den Raad van Volks
commissarissen, Molotof, de Volkscom
missaris van Handel, Rosengolz, en de
Volkscommissaris van Buitenlandsche Za
ken, Lltwinof.
In welingelichte kringen verwacht men
dat Molotof het bezoek van Ismet pasja
later zal beantwoorden en daarmede zijn
eerste buitenlandsche reis zal onder
nemen.
o
CHINA.
Het conflict met Japan.
De nieuwe Japansche minister van Bui
tenlandsche Zaken. Yosjizawa is via Mos
kou naar Japan gereisd. Te Moskou had
hij een onderhoud met Litwinof, te Moek-
den met den Japanschen opperbevelheb
ber generaal Hanjo. De laatste blijft op
treden tegen de Chineesche bandieten
noodzakelijk oordeelen en dientengevolge
is nieuwe actie ingeluid.
Te Tsitsihar is een nieuw bewind ge
vormd, dat met de Japanners onder één
deken ligt.
In China zijn opnieuw stille krachten
aap het werk. De studenten te Sjanghai
demonstreeren nu voor terugkeer van
Tsjang kai sjek! Het kan verkeeren.
De z.g. Christen-generaal Feng zou in
opmarsch zijn naar Peking.
(Van onzen correspondent.)
Beschuldigingen van generaal Gallet
in verband met de gebeurtenissen
van Augustus,1914.
BRUSSEL. Januari 1932
In onzen vorigen brief schreven wij. dat
het veelbesproken boek van generaal Gal
let. den huidigen chef van den Belgischen
generalen staf. nieuwe inzichten geeft be
treffende de rol van België en het Belgi
sche leger in den wereldoorlog. En alhoe
wel men in sommige Belgische bladen ook.
beweert, dat de generaal vooral zich zelf
op den voorgrond plaatst iets wat wij
volstrekt niet voor onze eigen rekening
zouden durven nemen vast staat, dat al
dit feitenmateriaal, hetwelk buitengewoon
zakelijk is, bijeengebracht en behandeld,
de overtuiging versterkt, dat de Koning
door een onverwoestbaar vertrouwen in
het land en door een in geen enkel op
zicht bevoordeelde kennis van zijn kracht
en zwakheid, de waarlijk kritieke maanden
van den oorlog heeft weten tc doorwor
stelen, als een geboren leider.
Het is niet te veel gezegd, wanneer
men verklaart nadat zooveel is beweerd
van Fransche zijde, waar zelfs op zeker
oogenblik de verdiensten voor den Ijzer
slag aan het Fransche leger werden toe
geschreven. dat de Belgische tactiek, de
moedige Belgische doortastendheid en
goede trouw tep opzichte van zijn geal
lieerden, maar uit de hier verzamelde do
cumentatie blijkt, in een vrijwel beslis
sende mate hebben bijgedragen om, op
het uiterste oogenblik de krijgskans te
doen keeren. In welke omstandigheden
dit heeft moeten gebeuren met welke ho-
pelooze middelen, in welk een atmosfeer
van misverstand en ouderlingen wedijver
onder de hoogere officieren vindt men als
hoofdschotel en bij herhaling op een ver
schillend plan uiteengezet in dit boek.
Wellicht is het ook hierom, dat generaal
Gallet zooveel afbrekende kritiek te hooren
krijgt.
Generaal Gallet, die. vergeten wy het
niet. een opdracht kreeg van den Koning
verhaalt, dat België den tragischen strijd
begon met een verdeelden legerstaf zon
der dat de uitdrukkelijke bevelen van den
Koning, met het oog op de concentratie
van het leger waren uitgevoerd en dat de
generale staf volstrekt niets had voorbe
reid voor deze concentratie, in geval van
oorlog, met welk land ook.
De Koning, die meer begaan was met de
dreigende internationale gebeurtenissen,
waarin zijn land, volgens de inlichtingen
die hij bezat, hoogstwaarschijnlijk zou be
trokken worden, dan met de binnenland
sche politieke intriges, had maatregelen
genomen met het doel België tot den
strijd gereed te maken. Volgens de be
staande plannen in '12 zou de concentratie
van het leger inderdaad plaats hebben in
den driehoek BrusselAntwerpen—Leu
ven. Alle garnizoenen zouden hun stand
plaats verlaten en de vestingen Namen en
Luik zouden buiten de vestingtroepen,
slechts door een enkel regiment elk, ver
dedigd geworden zijn. De Koning zag in,
dat in deze omstandigheden een inval uit
het Zuiden of uit het Oosten gemakkelijk
kans op slagen moest hebben en hij gaf
bevelen na eerst de regeering te heb
ben overtuigd dat de verdediging aan
de grens moest beginnen, met ten minste
een legerdivisie te Namen en te Luik en
concentratie van het leger nabij de grens,
eventueel, in geval het gevaar uit het
Oosten kwam, op den linker Maasoever,
zoodanig dat de verbinding met de leger
basis niet in gevaar werd gebracht. Steeds
moest er rekening mee gehouden, dat al
leen de Nederlandsche grens veilig was.
Deze opvatting drulschte evenwel re
gelrecht in tegen dc plannen van den
generalen staf. Om de nieuwe plannen te
doen uitvoeren stelde de Koning de be
noeming voor van een bepaald kolonel als
onder-chef van den staf. Dé benoeming
bleef uit. De staf zelf gaf na een jaar
slechts een kleinigheid toe. namelijk dat
de regimenten in hun garnizoen zelf op
versterkten vredesvoet zouden worden ge
bracht. wat nog geen mobilisatie was.
Wat de concentratie betreft ging hij al
leen in op de plannen van den Koning,
inzooverre deze een legerdivisie voorzagen
te Luik en Namen. Intusschen echter kreeg
de Koning uit Berlijn onrustwekkende
berichten. Men moest haast maken. De
reeds genoemde kolonel werd ten slotte
toch benoemd. Er heerschte bij den staf
evenwel een coteriegeest en er werd niet
gewerkt. De kolonel zelf schoot niet op
en de minister Van Oorlog stelde aan den
Koning de benoeming voor van generaal
de Selliers de Moranville als chef van den
generalen staf, toen de chef, die in functie
was, ontslag had genomen.
Generaal Gallet verhaalt dit gedeelte
van de historische gebeurtenissen op
strijdlustigen toon en brengt generaal de
Selliers de Moranville, zijn voorganger in
1914, ernstig in het gedrang. Hij heeft
zich trouwens scherp verdedigd. Volgens
generaal Gallet was de Koning niet vol
komen overtuigd, dat de nieuwe chef naar
zijn inzichten zou werken en vóór zijn
benoeming had hij met hem een onder
houd over dit. onderwerp. Van de plannen,
zoo bevestigt generaal Gallet, kwam, on
danks alles, steeds niets terecht. Toen het
tragische oogenblik was aangebroken be
stond er niets. De nieuwe chef van den
generalen staf had verzuimd aandacht te
schenken aan de concentratie van het le
ger aan de grens. Op 1 Augustus, toen de
mobilisatie reeds was begonnen, schreef
hij een gansch andere concentratie voor,
zonder dat een legerdivisie te Luik werd
gehandhaafd. -Alleen te Namen hand
haafde hij een divisie. De Koning was
ontzet. Om geen hopelooze verwarring te
stichten liet de Koning den chef han
delen. Door bemiddeling van den minister
van Oorlog gaf hij echter bevel, dat een
legerdivisie te Luik moest blijven. De
Koning schikte zich in het onvermijde
lijke. Hij meende, dat desnoods van uit de
centrale positie, die het leger zou inne
men, nog tijdig de Maas zou kunnen be
reikt worden. Generaal Gallet, die dit al
les mededeelt met een massa bijzonder
heden, stelt tenslotte de vraag, hoe de
toestand, begin Augustus zou geweest zijn,
indien het oorspronkelijke operatieplan
was uitgevoerd en een legerdivisie de
Luiksche forten op den rechter-Maasoever
had verdedigd, terwijl de vijf andere le
gerdivisies den linker Maasoever zouden
bezet hebben. Hij meent, dat het leger
van von Gemmenich een volledige neder
laag geleden iou hebben te Luik, dat het
Belgische leger zijn positie zou gehand
haafd hebben, dat geen enkel Duitsch
soldaat over de Maas zou gekomen zijn
en de afzonderlijke actie tegen een over
machtig leger door een enkele Belgische
legerdivisie, die te Luik was gelaten, ver-
meden zou geworden zijn.
Men begrijpt wat dergelijke beschuldi-
gingen, want beschuldigingen zijn het wel,
in den mond van den chef van den ge-
neralen staf, tijdens den oorlog „conseillet
militaire du rol", beteekenen.
De generaal spreekt uitdrukkelijk over
de „nalatigheid van den staf" in deze
quaestie van vitale beteekenis voor het
land. In zijn verhaal over den weerstand
van de derde legerdivisie van generaal
Leman te Luik haalt hij voortdurend bij
zonderheden aan, waaruit blijken moet,
dat de Koning herhaaldelijk moest in
grijpen om bevelen van den chef van den
legerstaf te vernietigen, o.m. toen deze
generaal Leman op 3 Augustus het bevel
had gegeven, een gemengde brigade van
zijn divisie naar Tongeren te sturen om
de concentratie van het leger te dekken
Generaal Leman moest, over den stal
heen, een beroep doen op den Koning,
om te verkrijgen, dat dit bevel werd in-
getrokken, op een oogenblik, dat zijn troe
pen reeds slag hadden geleverd tegen het
Duitsche leger. „In de geheele zaak van
Luik heeft de Koning den staf steeds in
strijd met zijn inzichten aangetroffen.",
schrijft generaal Gallet. In deze omstan
digheden, ziende dat er voor het lanc
veel verbonden was aan een vaste leidin;
in den oorlog, boven elke coterie, besloo:
de Koning zelf de opperste leiding van he
leger in handen te nemen, wat hij tot he;
einde toe gedurende de 52 maanden va:
den oorlog heeft gedaan. Op 5 Augusta
begaf hij zich onmiddellijk naar het
groote hoofdkwartier te Leuven.
Dit is ol. het voornaamste gedeelte van
het werk van generaal Gallet. Wij stellen
ons voor, aan de verdere hoofdstukken
nog een brief te wijden, inzooverre dit
verhaal nieuwe bijzonderheden aan het
licht brengt. De wereldoorlog is in de ge
schiedenis van zoo'n groote beteekenis
dat gebeurtenissen die zich vlak bij de
Nederlandsche grens hebben afgespeeld,
niet onbesproken kunnen blijven als der
gelijke documenten by het dossier worden
gevoegd. Intusschen is het niet uitgeslo
ten, dat de-publicatie van dit boek bij een
interpellatie in de Kamer ter sprake
wordt gebracht. Een volksvertegenwoordi
ger had aan den minister van Landverde-
diging een schriftelyke vraag gesteld om
te vernemen of de generaal vooraf toe
lating had gevraagd voor de uitgave. Het
antwoord luidde, dat dit niet is gebeurd.
Men neemt het den generaal zeer kwaiyk,
vooral daar de minister nog niet lang ge
leden in een rondschrijven alle officieren
verbod heeft opgelegd stukken te publi-
ceeren over militaire aangelegenheden,
die tot openbare polemiek tusschen leger-
autoriteiten aanleiding zouden kunnen
geven. Dit rondschrijven verscheen naar
aanleiding van de vele artikelen in be
paalde organen, waarin het beleid van
generaal Gallet, met het oog op de orga
nisatie van de Belgische verdediging
werd gehekeld.
SUCCES VOOR HOOVER
WASHINGTON, 12 Jan. (Reuter). De Se
naat heeft het wetsontwerp van president
Hoover, waarin do oprichting wordt voor
gesteld van een financleele instelling met
een kapitaal van twee milliard dollar^ die
nende tot herstel van de economischer:
toestand, met 63 tegen 8 stemmen aange
nomen.
o
RONDOM BRIAND.
PARIJS, 12 Jan. (Reuter). De „Petit
Parislen" bevestigt, dat Briand zich se
dert eenige dagen belangrijk beter voelt.
Gisteren heeft hy een langdurige bespre
king gehad met Paul Boncour over df
voorbereidingen voor de Ontwapeningscol;
ferentie.
Onder deze omstandigheden ac!ht hei
blad het niet uitgesloten, dat Briand aan
Buitenlandsche Zaken bhjft. De portefeuil
le van oorlog zou aan Tardleu zyn aange
boden, die zich bereid verklaard zou heb
ben haar te aanvaarden.
o
BIOSCOOPBRAND IN HONGARIJE.
OEDENBURG, 11 Jan. (Wollf). In dé
gemeente Marz is brand ontstaan in een
bioscoop waarbij verscheidene toeschou
wers verwondingen opliepen. Van de per
sonen die naar het ziekenhuis in Wiener
Neustadt werden vervoerd zyn twee aar
hun verwondingen gestorven.
o
NOG GEEN OVEREENSTEMMING
TUSSCHEN PARIJS EN LONDEN.
PARIJS. 12 Jan. (V.D.) De Fransch-En-
gelsche onderhandelingen over een een
heidsfront tusschen Parijs en Londen in
verband met de komende besprekingen te
Lausanne, hebben nog niet tot eenig resul
taat geleid. Gisteravond had de minister
van financiën nogmaals een langdurig ge
sprek met den Engelschen deskundige
Leith Ross. die heden weer naar Londen
terug keert om zyn regeering van het
Fransche standpunt op de hoogte te stel
len. Hoewel over de nog bestaande mee-
nlngsverschillen tusschen de beide regee
ringen in verband met de verklaring van
dr. Bruening van Fransche zyde een nog
grooter stllzwygen dan ooit wordt bewaard
weet men toch. dat de voornaamste moei-
lykheden schuilen in het bepalen van den
duur van het betalingsuitstel. Leith Ros?
heeft krachtig het Engelsehe standpunt
verdedigd om de betalingen zoo lang mo
gelijk uit te stellen, terwijl Frankrijk voor-
loopig een uitstel van een jaar wilde, aan
gezien het vreesde, dat een langer uitstel
zou neerkomen op de volledige begrafenis
van het Youngplan.
o
ALGEMEENE STAKING IN CHILI
MISLUKT.
SANTIAGO, 12 Jan. (V.D.) Gisteren zou
te Santiago en ook in andere steden van
Chili een algemeene staking van 48 uur
beginnen, die was afgekondigd als protest
tegen het Salpeter-monopolie en tevens om
kracht bU te zetten aan de eischen van
amnestie voor de wegens muiterij gestrafte
matrozen, ontbinding van het Congres,
verstrekking van werkloozenuitkeering en
uitschrijving van een gedwongen leening
van 500 millioen pesos. De staking is ecli
ter slechts gedeeltelijk geslaagd aangezien
de meeste georganiseerde arbeiders aan
het parool dat niet van hun organisaties
was uitgegaan, geen gevolg hebben ge-
