72ile Jaargang
VRIJDAG 8 JANUARI 1932
No. 22025
Leidsch Crisis-Comité.
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
GEMEENTE LEIDEN.
MUZIEK.
SCHEEPSVEFmiMQlNEEN.
Het voornaamste nieuws
van heden.
BINNENLAND.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor advertentlën alt Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlën 35 Cts. per regeL Kleine Advertentlën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT3
Voor Leiden per 3 maanden 1.2.35, per week ƒ.0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post ƒ.2.35 -j- portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
Door ons werd ontvangen:
J. B. M. f. 5.—, A. R. B. G. f. 2.50, per
soneel expeditie N. van Duuren f. 8.
VERGADERING VAN DEN
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN,
op
MAANDAG 11 JANUARI 1932,
des namiddags te twee uur,
ln het gebouw „Tot Nut van 't Algemeen",
(Steenschuur 21).
Alsnog te behandelen:
a. Voorstel tot wijziging rvan het Raads
besluit van 7 December 1931, in zake de
tijdelijke belegging van kasgelden. (5)
b. Voorstel tot het huren van perceel
Stille Rijn No. 3, ten behoeve van de vesti
ging van gemeentebureaux. (6)
UITLOTING GELDLEENING.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dat op
14 Januari 1932, des namiddags te 2 uur
ln een der vertrekken van het Gemeente
huis zal worden overgegaan tot de uitlo
ting van 50 obligatiën ad f. 1000.— in de
4Vi «,'o geldleening der gemeente Leiden
van 1928 groot 1.2.000.000.—.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 8 Januari 1932. 1636
HET LEIDSCH CRISIS-COMITÉ.
Alles doet verwachten dat in den loop
van de volgende week het Leidsch Crisis-
Comité zijn eigenlijken arbeid zal kunnen
aanvangen. Het zal gehuisvest worden in
de bovenkolalen van het perceel Stille
Rijn No. 3, die daartoe met bekwamen
spoed in gereedheid worden gebracht.
Hier zal het secretariaat en de admini
stratie worden ondergebracht en tevens zal
daar de gelegenheid worden geschapen om
de verschillende subsommissies welke zich
uit het Comité hebben gevormd te doen
vergaderen.
De taak van het Comité is tweeledig, nl.:
a. aanvullenden en opheffenden steun te
verleenen aan hen die tengevolge van de
crisis in moeilijkheden verkeeren en in
wier nood door instellingen van wel
dadigheid of andere organisaties niet
of niet in voldoenden mate kan worden
voorzien.
b. het verleenen van hulp in natura aan
•door langdurige werkloosheid getroffen
arbeiders, in wier gezinnen ernstige be
hoefte aan dekking, kleeding en schoeisel
e. d. bestaat.
Dit tweeledig doel komt in de geheele
organisatie van het comité tot uiting
De steun verleening sub a. is toever
trouwd aan het zgn. Uitvoerend Comité,
dat voor zijn arbeid uitsluitend kan be
schikken over de giften in geld en na
tura, die het Comité van de burgerij ont
vangt.
De steunverleening sub b. vindt plaats
door een geheel andere subcommissie, sa
mengesteld uit vertegenwoordigers van
werkgevers- en werknemersorganisaties,
terwijl deze bekostigd wordt uit een door
Rijk en Gemeente te verleenen subsidie,
zulks oveeenkomstig de aanwijzingen te
uezer zake door het Nationaal Crisis-
lomite gegeven.
hee*t het Leidsch Crisis-
z-ch n°S onderverdeeld in een sub-
u voor de Financiën, voor vrij-
w ii g hüisbezoek, voor verkrijging en dis-
nnfxÜiii ,Yan goederen in natura en voor
ontwikkeling en ontspanning.
zullen nog meerdere bijzon
derheden worden gepubliceerd.
maaRSSS'„en^^0rdt op de BurSery n°3"
rnm L drmsend beroep gedaan het
«rtaïï rmme finantieele hulp in
znn „„„.I le" ztin menschlievende taak
20° |°ed mogelijk te verrichten.
aan' hi" n11" FAIten storten hetzij direct
aan h.t n Comite' giro no. 188690, hetzij
lfrnrekpn?n reau Van ons Blad of °P onze
girorekening no. 57055
H ANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
Naamlooze Vennootschap Verkooricen-
trale van Dakpannen" Th£rb«kesS 34
Leiden. Nieuwe Procuratiehouder- P Du-
molin. Kortrijk (België)
Firma Gebr. Bloot. Badstraat 17. Katwijk
aan Zee, lood- en zmkwerkers. Uittredend
mede-eigenaar: G. Bloot, Katwijk aan Zee,
da. 31 Dec. 1931. Nieuwe mede-eigenaar'
H. Bloot, Katwijk aan Zee. 6
LOOP DER BEVOLKING OVER HET JAAR 1931.
Bevolking op SI Dee. 1930 volgens de uitkomst der
elfde algemeene volkstelling
U.
Jr.
Totaal.
Vermeerdering door:
a. geboorte
b. vestiging
726
1620
664
2065
1390
3685
2346
2729
5075
Vermindering door
a. overlijden
b. vertrek
258
1699
333
2012
591
8711
1957
2345
4302
Verschil tusschen de geheele vermeerdering en de
geheele vermindering
Bevolking op 31 December 1931
M.
34.261
Vr.
36.564
Totaal
70.852
778
71.598
VEREENIGING VAN ONDERWIJZERS
EN ONDERWIJZERESSEN IN DE
INSPECTIE LEIDEN.
Het bestuur dezer vereeniging heeft de
45e algemeene vergadering uitgeschreven
op Dinsdag 19 Januari a.s. in de Stads
gehoorzaal alhier.
Na de opening door den voorzitter moe
ten 2 bestuursleden worden gekozen we
gens altredlng van de heeren H. de Boer
te Woubrugge en A. J. v. Gilst te Sassen-
heim. Voorgedragen worden respectieve
lijk: 1. H. de Boer, Noordwijk aan Zee, 2.
J. Wiepkema, Sassenheim en 1. J. J. Kraal
Katwijk aan Zee, 2. W. A. v. d. Wal, Hille-
gom.
Daarna zal door den heer Ds. G. W. C.
Vunderink, directeur van het Internaat
van het Christelijk Lyceum te Zeist, een
lezing worden gehouden over: „Opvoeding
en het onderbewuste."
Na de middagpauze zal prof. dr. B. G.
Escher spreken over: „Vulkanisme" (met
lichtbeelden).
Onderscheiding.
De Inspecteur van politie, de heer W.
G. Weijers alhier, is benoemd tot officier
in de Orde van verdienste van Hongarije.
De Hongaarsche gezant heeft hem gister
morgen persoonlijk het onderscheidings-
teeken overhandigd.
BENZINE IN BESLAG GENOMEN.
Gistermiddag hebben de ambtenaren
van de belastingen alhier in samenwer
king met de politie een twintigtal vaten
benzine, inhoudende 1950 liter opgespoord,
welke onder een laag stroo in de schuur
van den heer v. d. S. aan den Haagweg
verborgen waren.
De benzine, waarvoor geen belasting was
betaald, is in beslag genomen.
CHRIST. COMITÉ VOOR ONTSPANNING
VAN WERKLOOZEN.
De navolgende giften zijn door het Co
mité ontvangen:
A. L. f. 10. J. P. f. 1, J. S. f. 1, N. N. f. 2.50,
N. N. f. 1, V. f. 1. T S. G. f. 2.50. MejH. f. 1,
N. N. f. 1, N. N. f. 50. N. N. f. 1, N. N. f. 10.
Totaal f. 82.
Men meldt ons dat het comité Dinsdag
12 Jan. te 10.30 v.m. het ontspanningslo-
kaal voor de Christ, werklooze arbeiders
wil openen in het gebouw „Patrimonium"
Hooglandsche Kerkgracht. Alle werklooze
arbeiders van Christelijke beginselen zijn
welkom. De bedoeling is om het gebouw
open te stellen van 9—12 uur en van 2
tot 5 uur nm.
Er zal gelegenheid zijn om te dammen,
sjoelen enz. Verder zullen er verschillende
dag- en weekbladen aanwezig zijn, opdat
zij die eens rustig willen lezen, daarvoor
de gelegenheid hebben
Het Comité doet echter een dringend
beroep op de offervaardigheid van het
Chr. pubfiek om het werk van het Comité
te steunen. Het Comité moet geld hebben
om het werk behoorlijk te kunnen voort
zetten. Het gaat om het geestelijk welzijn
van de Chr. werklooze arbeiders. Verder
doet het Comité een dringend beroep op
hen die verschillende spelen thuis hebben,
zooals Dam- en Dominospelen en deze spe
len niet meer gebruiken. Wil deze spelen
aan het Comité afstaan Ook gaven in
natura zooals tabak en sigaren zijn zeer
welkom. Al deze artikelen worden gaarne
in ontvangst genomen, door den penning
meester van het Comité, den heer J. A. v.
d. Reyden. Oude Vest 183, of aan het ge
bouw „Patrimonium". Het Comité rekent
op aller medewerking.
o
Gistermiddag omstreeks 5 uVir is op
de Hoogewoerd een 7-jarig meisje W. v. d.
H. aangereden door den wielrijder M. v. d.
H„ tengevolge waarvan het kind viel en
haar linkerbeen brak. De E.H.D. vervoerde
haar naar het Academisch Ziekenhuis.
De brood-, koek- en banketbakkerij
van den heer C. Castelein is, nadat zij pas
haar 5-jarig bestaan heeft herdacht, met
ingang van heden verplaatst van Haar
lemmerstraat 251 naar No. 197, in welk
pand vroeger de kapperszaak van den heer
Pielanen was gevestigd. Vanzelfsprekend
werd de winkel overeenkomstig de eisohen
van het gewijzigde bedrijf en van den mo
dernen tijd ingericht. Zoo werd een nieu
we étalage gebouwd; de verüchting ver
beterd e.d.
Moge de zaak in deze nieuwe omgeving
een tijdperk van nieuwen bloei tegemoet-
gaan.
Gistermiddag omstreeks 2 uur is tij
dens afwezigheid der bewoners een begin
van brand ontstaan ten huize van den
heer C. van D. aan de Schelpenkade. De
buren wisten het vuur. met eenige emmers
water te blusschen, zoodat de schade,
welke nog door verzekering gedekt wordt,
beperkt bleef tot het behang, een gordijn
en een tafelkleed. De oorzaak is vermoe
delijk, dat een bos raffia tegen de kachel
ls gevallen. De aanwezige motorspuit be
hoefde geen dienst te doen.
RESIDENTIE-ORKEST.
Voor zoover zulks in het bestek van één
concertprogramma mogelijk is heeft Dr.
van Anrooy gisteravond een beeld gege
ven van de eeuw der Duitsche romantiek,
die ongeveer samenvalt met de 19e onzer
tijdrekening. Het begin der periode werd
voorgesteld met Webers Freischiitz-ouver-
ture, het midden met Brahms 2e piano
concert en het eind met Richard Strauss'
Variationensatz „Don Quixote". Zeker had
dat nog op vele andere wijzen kunnen
geschieden, die een even volledig, of een
even onvolledig beeld dier stijlperiode
zouden opleveren. Waarmee gezegd moge
zijn dat het 19e eeuwsche Duitschland
met een overvloed van meesterwerken
deelgenomen heeft aan de ontwikkeling
der muziek, zóó zelfs dat gesproken mag
worden van een Duitsche hegemonie, die
dan tegen het eind der eeuw zou gebro
ken worden door Rusland en Frankrijk. De
afsluiting van een stijlperiode vatte men
niet zoo streng op, dat niets van vroeger
meer de grens mag passeeren. Het alge
meen menschelijke, dat onderscheiden
kan worden in het schoonheidsideaal
eener vorige generatie, grijpt langer na
zich dan sommige conservatieve moder
nisten gelieven te doen denken. In ieder
geval wil de doorsnee concertbezoeker de
muziek niet opofferen aan de, overigens
gerechtvaardigde, zorg voor den vooruit
gang der muziek. En wien het muziek
leven, zooals zich dat uit in de onmisbare
concertpraktijk, ter harte gaat, doet goed
met den doorsnee-concertbezoeker reke
ning te houden. Hoe het zij, de Leidsche
heeft aan het uitgevoerde van gister
avond zijn hart opgehaald. Men moet een
Freischütz-ouverture maar eens in een
poosje niet gehoord hebben, om weer ge
heel gegrepen te wordefi door de elemen
taire kracht en de innige bekoring, die
van deze vertrouwde maar in heiligen
eenvoud geboren muziek uitgaat, als ze
ons wordt voorgespeeld ln dezelfde spheer
van eenvoud en waarachtigheid waarin
van Anrooy ze houdt. En met het tech
nisch achevé waarmee we ze te hooren
kregen. Overal die heerlijk verzadigde
klank, die den geest van het kunstwerk
volkomen vrij maakt. Het hoornkwartet
met dien allergevaarlijksten pianissimo-
inzet is door de bezetting van deze no
bele instrumentengroep meesterlijk gebla
zen. Wglk een grandioos werk toch het
Bes-dur pianoconcert! Welk een schat van
diepe levensbeschouwing ligt niet op den
bodem van het wijsgeerige eerste deel,
welk een levenwekkende kracht gaat er
niet uit van het levendige slotdeel met
zijn meesleepende Wiener melos en
rhythme, en is het andante met die door
van Isterdael zoo fraai gespeelde violon
cel-solo niet toonbeeld van ontroerende
Brahmsche lyriek! Andriessen heeft het
ln den eenig juisten stijl gespeeld door
alles te vermijden wat maar naar vir
tuoos solisme zweemt. Hij heeft zijn, tech
nisch buitengewoon zware en lang niet
altijd dankbaar voor het instrument ge
schreven partij, geofferd aan de onver-
breekbare twee-éénheid van piano en or
kest van dit gedegen symphonische con
cert. Hij heeft zich de meester van het
klavier getoond die, als weinigen, het
formidabele stuk technisch en muzikaal
beheerscht. Andriessens succes was volko
men; in de ovatie die hem gebracht werd
liet hij, zeer terecht, den solo-cellist en
den dirigent deelen, welke laatste door
fijne verzorging der orkestpartij zijn aan
deel had in dit voorbeeldig en fijnzinnig
musiceeren.
Willem Andriessen.
Als Richard Strauss endgültig de laat
ste figuur der Duitsche romantiek zal
blijken te zijn, op dit punt zijn nog ver
rassingen mogelijk, dan zal de latere ge
schiedschrijver nfet kunnen zeggen, dat
ze een roemloos einde heeft gevonden in
een slappe en bloedelooze componisten
figuur. Want wat er naar ons huidig in
zicht tegen Strauss moge kunnen worden
ingebracht, zeker niet het verwijt van
geesteloosheid. Integendeel. Hij bezit de
fantasie, die den begenadigden componist
kenmerkt. Zijn geest vertoont de elasti
citeit om doorwerkende aan een zeker
gegeven een ander gegeven in zich op te
nemen om te voorkomen dat het eerste
in een soort geestelijke inertie in
plaats van doorgewerkt doodgewerkt wordt.
En hij bezit ook het natuurlijk vormgevoel
van den waren kunstenaar om zijn ge
wrocht te behoeden voor het steeds drei
gende gevaar van rammelende hetero
geniteit. Wat, naar onzen smaak. Strauss'
zwakke zijde is, zijn neiging naar gezwol
len pathos, verkeert bij de muzikale uit
beelding van den ridderlijken fantast van
Cervantes, tot op zekere hoogte althans, in
een nuttige eigenschap. Meester in typee-
ringskunst, meester ook in contrapunt en
instrumentatie, heeft Strauss ons op zijn
wijze een Don Quixote-gegeven, die den
roemruchten origineelen geen oneer aan
doet. De partituur stelt de zwaarste
eischen: aan het orkest zoowel als aan de
beide solopartijen, van welke de violoncel
den verdwaasden dolenden ridder en de
alt diens schildknaap voorstelt. Van Ister
dael heeft met groot meesterschap en met
sterke kracht van uitdrukking den nu
eens militanten dan weer mediteerenden
held aanschouwelijk gemaakt in fraaie
technische afwerking en met den hem
eigenen, zoo scharmeerenden toon. Devert
als solist te hooren is een buitenkansje,
dat ons te weinig ten deel valt. Ook thans
heeft hij weer doen genieten van zijn
sterke persoonlijke voordrachtskunst en
van den weergaloos mooien toon, dien hij
uit zijn kostelijk instrument toovert. En
het orkest onder maestro van Anrooy,
waarvan wij al die solistisch optredende
blazers afzonderlijk zouden willen noemen,
hoe heeft het weer getoond den roem van
uitgelezen ensemble te zijn geheel te ver
dienen. De geheel gevulde zaal heeft aan
het slot alle uitvoerenden enthousiast ge
huldigd.
Andriessen bespeelde een Bechstein-
vleugel uit de magazijnen Mens.
De navolgende passagiersschepen zijn
Zaterdag 9 Januari in radiotelegrafische
verbinding met de daarnaast vermelde
kust-stations en via die stations recht
streeks te bereiken. Medegedeeld door de
N. T. M. Radio-Holland.
Chr. Huygens, Scheveningen Radio; Co
lombia, idem; Cottica, Rugby Radio;
Flandna, Cerrito Radio; Insulinde, Sche
veningen Radio; Joh. v. Oldenbarnevelt,
idem; Kota Pinang, idem; Kota Nopan,
Karachi Radio; Maasdam, Havana Radio;
M. v. St. Aldeg., Scheveningen Radio;
Oranje Nassau, Rugby Radio; Patria,
Scheveningen Radio; P. C. Hooft, idem;
Poelau Tello, Aden Radio: Sibajak, Sche
veningen Radio; S. Bolivar, idem; Staten
dam, idem; Tasman, idem; Veendam, id.;
Zeelandia, idem.
Bij verzending van een radiotelegram
via Scheveningen Radio bedragen de to
tale kosten 44 cents per woord.
BINNENLAND.
Provinciale Staten van Zuid-Holland over
het ambtenaren-reglement. (3e Blad).
Opstijging met geopend noodluik voor
vliegtuigen onmogelijk gebleken; proeven
op Schiphol. (Binnenland, le Blad).
Nadere bijzonderheden omtrent de ramp
op Bali. (Uit Ned. Oost-Indië, le Blad).
De „Stanfries IV" nog niet gevonden.
(Gemengd, 2e Blad).
Bezoek bij den heer J. A. Bakhuizen,
burgemeester der gemeente Leimuiden en
Rijnzaterwoude. (3e Blad).
BUITENLAND.
Een mislukte bomaanslag op den keizer
van Japan. (Tel. le Blad).
Een Amerikaansche nota aan Japan in
zake Mandsjoerije. (Buitenl. en Tel., le
Blad).
Pogingen om den ambtstermijn van pre
sident Hindenburg te verlengen. (Buitenl.,
en Teil., le Blad).
Briand zal in het Fransche kabinet blij
ven. (Buitenl., le Blad).
Overleden is de uitvinder van den Mills-
handgranaat. (Tel., le Blad.)
BEROEP IN BELASTINGZAKEN.
Een wetsontwerp ingediend.
Een wetsontwerp is ingediend tot aan
vulling van de artt. 85 en 91 der wet op de
Inkomstenbelasting 1914 en van de arti
kelen 41 en 49 der Wet op de Vermogens
belasting 1892, zoomede Intrekking van
art. 42 van laatstgenoemde wet.
De toelichting zegt o.m.:
In de artt. 91 der Wet op de Inkomsten
belasting 1914 en 49 der Wet op de Ver
mogensbelasting 1892 komt een regeling
voor, welke beoogt, belastingschuldigen te
weerhouden, zich op goed geluk met on
gegronde bezwaren tot den raad van be
roep te wenden. Bedoelde regeling bestaat
hierin, dat een verhoogingsaanslag van 25
pCt. geheven kan worden over het. volgens
de uitspraak van den raad, ten onrechte
betwiste belastingbedrag.
Is het zaak, avontuurlijke beroepen tegen
te gaan, evenzeer is het zaak te zorgen,
dat de verhooging den bonafide rechtzoe
kende niet weerhoudt, zijn bezwaren voor
den rechter te brengen. Daarom bepalen
genoemde artikelen tevens, dat de verhoo
ging niet gevorderd wordt ln een aantal
genoemde gevallen.
Het onderhavige ontwerp vult deze ar
tikelen in dier voege aan, dat de verhoo
ging bovendien achterwege zal blijven, in
dien aannemelijk is, dat niet door opzet
of grove onachtzaamheid van den appel
lant of zijn gemachtigde het bedrag, dat
volgens appellant had moeten worden ge
heven, te laag is gesteld.
NA DE RAMP VAN „DE OOIEVAAR".
Opstijgen met geopend noodluik
onmogelijk.
De Tel. meldt:
In verband met het ongeluk met de
Ooievaar bij Bangkok zijn op Schiphol
proeven genomen met een vliegtuig der
K. L. M. van hetzelfde type als de Ooievaar
en even zwaar belast, terwijl het veel be
sproken noodluikje openstond. De piloten
Smirnoff en Frijns probeerden op te stij
gen, doch het lukte niet. De proeven wer
den bijgewoond door ir. Maas van den
Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart en
den heer Aler van den viiegtechnischen
dienst der K. L. M.
Wij herinneren er aan dat de piloot Van
Dijk aan vertegenwoordigers van Indische
bladen verklaard heeft dat het ongeluk
onmogelijk het gevolg kon zijn van het
openstaan van het noodluik. Een derge
lijke theorie noemde hij voor een deskun
dige „eenvoudig belachelijk" en hij voegde
er aan toe: „Ik neem direct aan om met
twee. met drie, of als u wilt meer nog, van
dergelijke openstaande luikjes te starten
en ik garandeer u, dat ik de kist van den
grond krijg. Het openstaan van zoo'n
luikje verhindert het los komen absoluut
niet; dat is onzin".
Ondanks deze pertinente verklaring van
den heer Van Dijk hebben even bekwame
piloten als Smirnoff en Frijns gisteren ge
faald.
Het zou interessant zijn indien de
K.L. M. thans aan Van Dijk gelegenheid
gaf de waarde zijner beweringen proef
ondervindelijk te bewijzen....!
