WEDEROM ENORME AFSLAG VAN RUND- EN VARKENSVLEESCH PUKKHA CASINO i J. VAN DER STOK j Fa. I. ZANDVOORT's SLAGERIJEN fA KAÏ NiVA TANDPASTA DANSEN LEEREN EVERT castelein DE REVOLUTIE-BRUID SCH j RESTANTEN AANBIEDING GLADHEID EN IJZEL. BRIEVEN UIT BERLIJN. HOOGEWOERD 49 TELEFOON 1919 IN ONZE AFD. BREESTRAAT 155 jj De vorige week, in den avond van den Nieuwjaarsdag, ontstond zoowel hier en in de omgeving, als elders in ons land en daarbuiten, gedurende eenige uren een zeer groote gladheid van de wegen, die ik ditmaal als onderwerp kies van mijn arti kel over een meteorologisch onderwerp. Gladheid van de wegen kan nl. op ver schillende wijzen ontstaan. Dezen keer was het een aan den ijzel verwant verschijnsel, dat de gladheid veroorzaakte. Bij het begin van het verschijnsel, om half vijf in den namiddag, was het weer betrokken en vroor het ongeveer één graad Celsius. De drie vorige dagen was het weer buiig geweest, met natte sneeuw en hagel, die gedeeltelijk weggedooid, j gedeeltelijk was blijven liggen, toen in den nacht van 29 op 30 December een lichte vorst was begonnen. De wegen waren bedekt met ge deeltelijk weggedooiden en daarna weer vastgevroren sneeuw en hagel, zoodat zij reeds eenigszins glad waren. Het ging daar op licht vriezen, waarvan het gevolg was, dat in de bovenste laag van den bodem de temperatuur tot enkele graden onder nul daalde. Ook alle boven den grond uit stekende voorwerpen, zooals hekken, mu ren, struiken, boomen, palen enz. kregen een temperatuur van enkele graden onder het vriespunt. Toen dan ook om half vijf regen begon te vallen bevroor deze bij aan raking met de koude voorwerpen en vorm de zich in korten tijd overal een tamelijk dikke ijskorst, die de wegen, welke toch al door de voorafgaande meteorologische gebeurtenissen vrij glad waren geworden, tot ware ijsvloeren maakten, waarvan ver- keersstoomissen en verkeersongevallen het gevolg waren. De gladheid duurde echter niet lang, want het verschijnsel ging ge paard met een buitengewoon sterk stij gende temperatuur en overvloedigen regen, zoodat de ijskorst weer spoedig gesmolten was. In dit geval was de gladheid dus van tweeërlei aard, daar zij ingeleid werd door het bevriezen van half gedooiden sneeuw en hagel en verergerd werd door het be vriezen van daaroverheen gevallen regen. Een ander soort gladheid van de wegen ontstaat door 't vallen van natten sneeuw wanneer de temperatuur dicht bij het vriespunt is en de sneeuw eenigen tijd blijft liggen, zoodat zich over den weg een dun laagje water verspreidt, waarover de natte sneeuw ligt. Het is dan veel gladder dan wanneer droge sneeuw bij een tempe ratuur onder nul op de wegen valt en daarop als droge sneeuw blijft liggen. Gladheid van den weg kan echter ook ontstaan wanneer bij helderen hemel de warmte-uitstraling zoo sterk is, dat de temperatuur van het wegdek beneden het vriespunt daalt. Uit de onderste luchtlaag, die door aanraking met het koude weg dek sterk afkoelt en daardoor met water damp verzadigd raakt, condenseert dan een gedeelte van den waterdamp, die zich in den vorm van ijskristallen op den grond afzet en aldus een dun ijskorstje over den weg spreidt, dat aanleiding geeft tot glad heid. (ruigvorst). De wegen kunnen ook glad, eigenlijk meer glibberig worden wanneer 'n sneeuw laag bij sterken dooi, daarop komt te lig gen of ook wel wanneer daaroverheen re gen valt en den sneeuw tot een waterige pap maakt. In al deze gevallen wordt de mate van gladheid sterk beheerscht door den aard van het wegdek maar daar dit laatste niets met de meteorologie te maken heeft, kan ik dit verder laten rusten. De grootste gladheid komt echter voor bij den echten IJzel. Dit is een verschijn sel, dat ontstaat, wanneer regendruppels, die onderkoeld zijn, d.w.z. een temperatuur beneden het vriespunt hebben en toch vloeibaar zijn gebleven, tegen vaste voor werpen slaan en dan plotseling tot ijs stol len. Het is daarbij niet noodzakelijk, dat deze voorwerpen zelve een temperatuur onder nul hebben. Is dit wel het geval, dan blijft de gevormde ijskorst natuurlijk zit ten en wordt dikker zoolang de regen aan houdt. Is hun temperatuur echter boven nul dan kunnen de regendruppels toch stollen, maar het gevormde ijs hecht niet en dooit spoedig weg. Het kan voorkomen, dat de kleeren van menschen, die tijdens zoo'n ijzel bulten zijn, met ijs overdekt worden, hetgeen een stellig bewijs is, dat de regen een temperatuur beneden nul heeft. De meteorologische omstandigheden in de hoogere luchtlagen tijdens ijzel zijn niet precies bekend. Het is niet onwaarschijn lijk. dat een warme, regenbrengende lucht stroom op grootere hoogte over een lucht laag die een temperatuur onder nul heeft, heenstrijkt en dat de uit groote hoogte vallende regendruppels bij hun val door de koude luchtlaag onder nul afkoelen zonder te bevriezen. Deze onderstelling, die wel door enkele toevallige waarnemingen in de hoogere luchtlagen ondersteund wordt, heeft te meer grond omdat de ijzel altijd voor komt bij den overgang van vorst op dool. In dat geval is de algemeene weerstoestand althans bij ijzel in W.-Europa, de volgende: een vorstgebied ligt over Centraal-Europa en reikt tot even over ons land. De onder ste luchtlagen zijn dan koud. In het Wes ten komt een warme luchtstroom uit den Oceaan, die tevens rijk aan waterdamp is. Deze dringt naar het Oosten door en daar deze lucht lichter is dan de koude lucht over het vorstgebied. zal zij over de laat ste heenglijden. Uit de warme lucht begint regen te vallen, die in de daaronder lig gende koude lucht onder nul afkoelt, doch niet bevriest (men weet niet waarom) en dan bij het aanslaan tegen den grond of vaste voorwerpen, plotseling tot ijs stolt. Het doordringen van deze warme lucht heeft verder het verdringen van de koude lucht naar het Oosten tengevolge, zoodat de vorst spoedig ophoudt en in dooi over gaat. Uit den aard der zaak is de ijzel een verschijnsel, dat zich voordoet bij een temperatuur, die dicht bij het vriesDunt ligt. Bij het verschijnsel van den Nieuw jaarsavond hebben wij misschien niet met den echten ijzel te doen gehad. Het be vriezen van den regen kon nl. gemakkelijk verklaard worden uit het feit dat alle voorwerpen beneden nul afgekoeld waren. Op warmere voorwerpen bevroor de aan slaande regen niet. Overigens waren de meteorologische omstandigheden niet in overeenstemming met die, welke bij den echten ijzel voorkomen. Het verschijnsel kwam ook over een groot, gebied voor en het schijnt naar het Oosten doorgedron gen te zijn. In den morgen van den 2en Januari bereikte het Berlijn, waar de stra ten met een korrelige massa overdekt wer den en het verkeer ernstige belemmering ondervond. Tenslotte wil ik nog even herinneren aan den ijzel van 30 Januari 1929. die ook op vensterruiten van verwarmde kamers en op de kleeren van menschen, die bui ten liepen, gevonden werd. Den 5en Fe- DE JAARWISSELING. (Van onzen correspondent). Berlijn, 2 Januari. De echte Berlijner is gehecht aan tra ditie. En traditioneel is de wijze, waarop hij het Nieuwe Jaar bcgxoet. Op zijn feesttafel moeten Karpers staan te dampen, waarna hij tot gebraden eend overgaat, een en ander met Rijn- of Moe zelwijn weg te spoelen. Dan komen de punchgroc en de rost diverse- vruchten of gelei gevulde „boiler." aan de beurt, en kan bruin het trekken, dan mag natuur lijk den „Schaumweln" niet ontbreken. Men bereidt zich voor op maskerade- stemming. Daartoe behooren toeters van bordpapier, klndertrcmpetjes, confetti, serpentines, aangeplakte reuzen er. vooral gekleurde hooge hoeden, tik schrijf u dit alles in de veronderstelling, dat men in Nederland deze Duitsche gewoonten nog r.iet heeft overgenomen!) En in zeer. zeer vele gezinnen stelt men er ook hoogen p.'ijs op, In dien nacht van 31 December op 1 Januari „een brom in" te hebben, een twijfelachtig genoegen, dat in volles- kringen bijna altijd tot heftige botsingen en straatgevechten gevoerd heeft, waarbij steeds dooden te betreuren waren. Gisternacht is het rustiger dan gewoon lijk in Berlijn geweest Van dooden en zwaai gewonden hebben we gelukkig niets gelezen. Maar ook „het vuurwerk" was niet zoo oorverdoovend als in vroeger ja ren. Het is hier namelijk een oer-Berlijn- sche gewoonte, tegen middernacht, of di rect na twaalf uur, als men elkaar vol doende afgekust heeft, op de balcons en de loggia's of voor de opengeschoven ven sters te verschijnen en dan vuurwerk af te steken, elkaar naar links en rechts, naar boven en beneden, en natuurlijk ook naar den overkant, een daverend „Prosit Neujahr!" toe te brullen en zulke heil- wenschen telkens we*" vergezeld te doen gaan van een knetterend concert van vuur pijlen. zevenklappers, „rotjes", „sterren" en wat daar internationaal zoo bij behoort. Dan antwoordt „de straat" met even welgemeende wensehen en even luide ont- p'e'fingen en het gebeurt wel eens, dat jo' e vlegels daarbij met scherp schieten en de politie meer werk krijgt dan haar Hef is. Maar gelijk gezegd, het is ditmaal rus tiger geweest. Zelfs „Unter den Linden". Daar zijn tegen twaalf uur natuurlijk de twee- of driehonderd stamgasten voor „het hoekje van Kranzler" aan de Friedrich- strasse verschenen, en hebben er het Nieuwe Jaar ingeluid op de eigenaardige manier, die in Berlijn sedert zeker 100 jaren nog niet in onbruik geraakt is en die hierin bestaat, dat men met elkaar in het ronde danst vuurwerk afschiet, ook wel eens ruiten st.uk gooit, en bij voorkeur jacht maakt op heeren met hooge hoe den op. wier hoofddeksel dan zonder mee- dqogen plat geslagen wordt. bruari d.a.v. trad de ijzel andermaal ln sterke mate op en stoorde het verkeer op de electrische spoorwegen, doordat de stroomdraad met een dikke ijskorst was bedekt. Niet lang daarna breidde het vorst gebied over Centraal-Europa zich naar het Westen uit en kregen wij de strenge vorst, die ieder zich nog herinneren zal. De ijzel voorspelt dus niet altijd blijvende dooi. (Nadruk verboden) C. N. Ik las in een van de Berlijnsche bladen, dat ook ditmaal een meneer „met z'n hooge hoed" dit middelpunt van herrie en jolijt gepasseerd is (men begrijpt nauwe lijks waar zoo uitgedoste menschen mid den in den nacht vandaan komen en waarom ze dan met alle geweld langs de gevaarlijke Kranzler-Ecke als het ware uit dagend voorbij willen gaan!?) maar dat de opvallend rustige stemming op dit his torische hoekje niet beter geteekend kan 1 worden dan door de vermelding van het feit, dat de hooge hoed zonder het minste deukje zijn weg vervolgen kon! Men kan op zoo'n avond niet in alle huizen kijken. En dat is ook maar geluk kig. Want in de meeste binnenkamers zal dezen keer de „vreugde" wel zeer gedempt of volkomen afwezig geweest zijn. Vele .Scrooge's" zullen bezoeken van „Marley's" geest gehad hebben, die den heer des hui zes ln eenzame verlatenheid bij een uit gedoofde kachel aantroffen, failliet, zonder werk of zelfs zonder maaltijd, wanhopend aan het nieuwe jaar en ook niet bereid, met Geesten van het Verleden, het Heden of de Toekomst aan het wandelen te gaan. Zelfs Rijkspresident Von Hindenburg kon ditmaal den juisten toon niet te pakken krijgen! We zien en hooren niet veel meer van den 84-jarigen Paul von Beneckendorff und von Hindenburg. Zijn onmiddellijke omgeving heeft den eerwaardigen Pre sident van de Duitsche Republiek om zoo te zeggen „ingepekeld". Over menschen, die zco hoog geplaatst zijn, doen steeds en in elk land wonderlijke verhalen de ronde. Van den heer Von Hindenburg wist „men" al zeven jaren geleden, toen hij candidaat voor het Rijkspresidentschap was, te ver tellen, dat de oude heer volkomen.... kindsch was, dat men hem al tijdens den grooten wereldoorlog, toen hij als generaal- veldmaarschalk aan het hoofd van de Ver- eenigde legers der Centrale Mogendheden stond, bijzonderheden over de posities der troepen niet eens meer meedeelde, omdat hij ze toch niet meer vatten kon: en dat de oude soldaat voor het hooge politieke ambt. dat men voor hem uitgekozen had. I slechts de faam. de uiterlijke gestalte en de 76 ridderorde's meebracht, maar overi gens als Panopticumfiguur beschouwd moest worden Nu. dat is intusschen een vergissing gebleken! Von Hindenburg was zeven jaar gele den al oud. maar krachtig, kaarsrecht, met veel neiging voor humor, voor een goed glas bier en gezellige gesprekken in klei nen kring, bij voorkeur met generaals van zijn „lichting" En als het er op aankwam te representeeren. dan maakte de statige oude heer in loges van schouwburgen, in feestzalen en op straat, zelfs wel te voet, maar meestal per auto, een wat kranlgen indruk. Zoo langzamerhand echter schijnt hij dan toch wel erg oud geworden te zijn! Men zag hem al jaren lang 's avonds slechts uiterst zelden en als het even kon ging hij toch vóór elf uur naar zijn slaap vertrek. Eenmaal per jaar verscheen „der alte Herr" op een feestmaaltijd, en wel op het jaarlijksch diner van de Deutsche Her- renklub. waarvan hij eerelid is. In Decem ber J.I. had hij zijn verschijnen wederom toegezegd, maar moest op het laatste oogenblik „wegens groote vermoeidheid als gevolg van opwindende politieke dagen" toch afzeggen. En men hoort dat hij zwak ter been is, niet lang kan stilstaan, heel veel slaap noodig heeft en nog al eens aan het sukkelen Is. Ofschoon berichten van gevaarlijke inzinkingen steeds weer worden tegengesproken. Drie maanden nog. en von Hindenburg zal nu eindelijk met pensioen kunnen gaan. Dan liggen namelijk de zeven jaren van zijn Rijkspresidentschap achter hem. Het is bewonderenswaardig, hoe „de oude heer" telkens weer bereid was, voor volk en vaderland in de bres te springen. Men bedenke, dat hij vóór 1914 reeds als gene raal met pensioen gegaan was en nauwe lijks voor mogelijk hield, dat men zijn diensten nog eens zou noodig hebben. Dat hij desondanks in September 1914 opnieuw geroepen werd, de volle verantwoordelijk heid voor alle militaire operaties en ten slotte ook voor de politieke verwikkelingen te dragen kreeg (waar de invloed van hem en van Ludendorff grooter was dan die van de Rijkskanselier), na November 1918 't nauwelijks meer gehoorzamende Groote Leger in goede orde huiswaarts voerde en na korte jaren van rust ten slotte nog ln Duitschland's zwaarsten strijd tot het Presidentschap geroepen werd. Slechts een Clemenceau toonde op zeer hoogen leeftijd nog soortgelijke energie en vaderlandsliefde En zelfs nu zijn er nog kringen in Duitschland, die Hindenburg willen bewe gen om aan te blijven (waarvoor een nood wet noodig ware) teneinde onlusten als gevolg van de aanstaande verkiezingen te vermijden. Het schijnt echter vast te staan, dat „de oude heer" ditmaal genoeg van alle baantjes heeft, zijn landhuis in West- Pruisen betrekken wil en er zelfs nog aan denkt, nog een reisje naar Palestina en Egypte te ondernemen. Duitschland zal in Maart en April een nieuwen President en een nieuwen Pruisischen Landdag moeten kiezen. En de hemel beware het Duitsche volk voor de gevolgen van een en ander. Op Oudejaarsavond heeft de Rijkspre sident door de radio tot dit Duitsche volk eenige opwekkende woorden gesproker, (die helaas, gelijk u de telegrafische be richten intusschen stellig reeds gemeld hebben, door communistische trucs, waar bij men zich in de kabels inschakelde en door eigen microfonen voor Moskou pro paganda maakte, op schandelijke wijze onderbroken werden), en aan de stem van den eerwaardigen grijsaard kon men toch wel heel duidelijk hooren, dat hijde oude niet meer is" maar: een nog veel oudere! En dat hij zijn rust nu hon derdvoudig verdiend heeft! Een nieuw jaar begint. Naar men hier in Duitschland vast gelooft: een jaar van beslissingen. Politieke en economische Men zal moeten afwachten, wat de toekomst brengen wil. Het kan alles met een sisser afloopen, maar er kunnen ook botsingen volgen, gelijk de wereldgeschiedenis ze zel den heeft meegemaakt. Aan stof voor „Berlijnsche Brieven" zal het in elk geval in 1932 geen oogenblik ontbreken. En we willen op deze plaats trachten, straks het belangrijkste samen te vatten en toe te lichten, waar telegrammen vaak verwarring zullen brengen en al te vaak groepsbelangen de waarheid zullen ver troebelen. Veel heil en zegen; de oude wensch, die we van vroegere geslachten overgenomen hebben, moge hier herhaald worden. Veel heil en zegen in het Nieuwe Jaar! ROLAND. Oude Vest 55, Telefoon 880 P.K. Koorsteeg 26. Telefoon 514 (met wapen op de deur) Oegstgeest, Kempenaerstraat 26, Telef. 2411 - Noordwijk, Kerkstraat 5, Telef. 327, Giro 169128 2 pond Carbonade I pond Reuzel 1.00 3 pond Runder Rollade 1.20. 3 pond V. Fricandeau 1.60 2 pond Runderlappen I pond vet 1.10 3 pond Varkens Rollade 1.40 Rolpens 60 ct. p. pond bij 2 pond 1.10 - 5 pond Rauwe Reuzel 1.00 3 pond Varkens- of Rundergehakt 1.00 5 pond Vet Spek 1.00. KlIJDVIiEESCH Haas Biefstuk Rosbief Ribstuk 0.85 Magere Rundlappen bij 3 pond Riblappen bji bij bij 3 pond 5 pond 3 pond 5 pond Klapstuk bjj 3 pond 0.80 0.60 1.60 0.60 1.50 2.25 0.55 1.45 2.25 0.45 1.10 bij 3 pond bij 5 pond Doorregen lappen bij 3 pond bij 5 pond Gehakt bij 3 pond Soepvleesch bij 3 pond Soepvleesch met been Niervet 0.40 VOLVET HALFSVLEESCH 0.50 1.35 2.00 0,40 1.10 1.75 0.40 1.00 Coletetten 0.70 0 40 1.10 Gebraden Rosbief 20 c. p. ons 0.25 Rauwe Rookworst 40 cent per pond VLEESCHWAREN. j 2*4 ons Ham 0.35 2Vt ons Pekelvleesch 0.25 2H ons Rookvleescb 0.40 2V$ ons Boterh.worst 0.23 2H ons Leverworst 0.20 2H ons Bloedworst 0.13 ons Tongen worst 0.30 2H ons Hoofdkaas 0.25 5 ons Gekookte Rookworst 40 cent Cornedbeef per H pond 20 ct. per blik inhoud 5H pond f. *1.85 VARKENSVLEKSCH Fricandeau 0.60 bij 3 pond 1.60 Lappen0.55 bij 3 pond 1.50 Carbonade 0.40 bij 5 pond 1.80 Haas Carbonade 0.50 bij 3 pond 1.35 bij 5 pond 2.10 Gebakt bij 3 pond 1.— Krapjes Verscbe worst Rauwe Reuzel Mager Roolrspek bij 5 pond Pekelspek Vet gerookt Spek. Speklappen Kinnebak0.20 Varkenskoppen 35 ct. p. stuk 0.25 0.50 0.25 0.30 1.40 0.30 0.25 0.15 Al deze artikelen worden zonder prijsverhooging thuisbezorgd. Bestellingen bniten de stad boven f. 2franco. Deze prijzen zijn alleen mogelijk, doordat wjj in 't groot inhoopen en met kleine winstporcentage tevreden zjjn en van producent aan consument leveron. 1534 D. R. Patent 525151. Het eenige hol geslepen Scheermesje MESJES VOLDOET AA* DE H000STE EISCHEN VA* ZELFSCHEERDERS. In alle betere zaken verkrijgbaar. 1510 STEUNT GIJ 5 Nederlandsche Industrieën, daar de voorn, grond- p stoffen en de ver- - flkl I Pharm. Chem. DOOR T GEBRUIK VAN - f zijn. Helpt dus mede, de ma laise in EIGEN LAND te bestrijden. Groote Tuben 75 ets. Kleine Tuben25 ets. NANNING's Fobr. N.V., Den Haag. *v 4 NU Voorjaarscursus 3 mnd. f. 10.- 1515 LANGEBRUG GA TELEFOON 3107 Vanaf Vrijdag 8 t.m, 14 Januari als hoofdfilmDe Groote Film Een subliem en spannend filmwerk naar den roman v. Sophet Michaëls Hoofdroll.nFritz Kortner Gösta Eckman - Dtomira Jacobin! - Walter Rilla. EEN BUITENGEWONE STOMME SENSATIONEELE-FILM 1 De bekende, zeer kritische recensent Luc Willink schrijft, o.a. van deze film: Een eebte goede speelfilm, van het soort, waarvan we enkele jaren geleden heel wat meer zagen, nu komen ze maar zelden meer voor. Fransche Revolutie, toch vormt deze slechts een achtergrond1 voor dit sterke liefdesconflict. Daarom doet het goed nog eens weer zoo'n knappe film te zien.-nog niet lang geleden vervaardigd onder regie van den Zweedschen regisseur A. W. Sandberg. Dit filmwerk speelt den geheelen avond. GROOT H0MISCH VOOR PROGRAMMA Entreeprijzen 70-45-25 Bespreken Zon-en Eeestd. 80-60*35 gratis van 11-3 BV ZONDAG 2 VOORSTELLINGEN 4 7 nar vertooning van DK EENZAME VERDEDIGER met Rin-Tin-Tin. 8-11 nnr: DE REVOLCTIEBRUID HEDENAVOND VOOR HET LAATST WESTFRONT 1918 BREESTRAAT 155 - TELEF. 1823 BREESTRAAT 152 - TELEF. 103 Z HAARL.STR. 135-137 - TELEF- 314 GEDURENDE 10 DAGEN ONZE BEKENDE Vele prima eenigszins beschadigde art. of restanten tegen werkelijk lage prijzen. i lederen dag aanvalling der etalage met nienwe koopjes. s Geen zichtzendingen - Uitsluitend a contant E. WAM Mfl IITo in alle prijzen, le kwaliteit, y M u VU UK Sigarenwinkeliers tegen fabrieksprijs, wnii muil V Steenstraat 43. TeL 1845. Voorradig: Aida, Abonné, Karei I, Y. Hugo, Arast. Bank, Braziliaanties* Ritmeester, Due George, Mille Fleurs, Ned. Muni., Horma, enz 1820 3—3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1932 | | pagina 11