72ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 4 Januari 1932
Tweede Blad
BINNENLAND.
DE VOETBALWEDSTRIJD AJax't Gooi, gisteren te Amsterdam gespeeld eindigde
in een 92 overwinning voor de Amsterdammers. Een overzicht vanat de trttjune.
TERWIJL HET DOOIWEER IN ONS LAND de sneeuw alweer opgeruimd
heeft, is de wintersport in Schotland in vollen gang.
DE GROOTE FRANSCHE KUNSTTENTOONSTELLING, welke te Burlington House
in Londen wordt gehouden, is geopend. - De eerste bezoekers.
IN HET STEDELIJK MUSEUM TE ADAM is Za
terdagmiddag de naj aarstentoonstelling van de Ver.
St. Lucas in tegenwoordigheid van den burgemeester
van A'dam, den heer de Vlugt, officieel geopend.
IR. R. A. VAN SANDICK heeft Zaterdag in het Instituutgebouw aan de
Prinsengracht te den Haag afscheid genomen van het Kon. Instituut
van ingenieurs. Z. K. H. Prins Hendrik woonde het afscheid bij.
DE RAMP VAN „DE OOIEVAAR."
Rapport der Siameesche Commissie.
Aneta meid. d.d. 2 Jan. uit Batavia:
De commissie, welke door de Siameesche
Regeering was benoemd om een onderzoek
in te stellen naar de ramp welke de
..Ooievaar" te Bangkok overkwam, heeft
heden rapport uitgebracht.
De commissie is van oordeel dat de
factoren, welke beletten dat de vlieg
machine op juiste wijze van den grond
loskwam, waren
ten eerste: het noodluik stond open,
ten tweede: de machine was niet op de
juiste wijze in goeden staat gebracht. De
machine was uitgerust met een stabilisator
en deze werd na het ongeluk in neutralen
stand gevonden.
De machine was zwaar beladen, doch
niet overbelast. Het terreinpersoneel heeft
voor de start de aandacht der piloten ge
vestigd op het feit, dat het noodluik open
stond. Dit luik had afmetingen van 90 bij
50 cent'meter.
DE KOLONIALE TENTOONSTELLING
IN DEN HAAG.
Een uiteenzetting van de plannen.
Het gemeentebestuur van Den Haag
heeft nadere bijzonderheden medegedeeld
omtrent de voorgenomen Koloniale Ten
toonstelling in het Westbroekpark.
B. en W. zijn bij de overweging van dit
plan van de meening uitgegaan, dat het
aantal Nederlandsche bezoekers aan de
tentoonstelling te Vincennes betrekkelijk
kiem is geweest, omdat uiteraard dereis-
■°1? een bezwaar opleverden. Toen
zien dus de gelegenheid voordeed, waarbij
de financieele verplichtingen van de ge
meente betrekkelijk gering waren, vrijwel
de geheele Nederlandsche expositie van
de Internationale tentoonstelling naar
Den Haag over te brengen, hebben B. en
W. gemeend die gelegenheid ook te moe
ten aangrijpen. Temeer, omdat Den Haag
wel een Indisch centrum is, maar niet
zooals bijv. Amsterdam, in het bezit is
van een Kolomaal Instituut, waar de be
woners van de hoofdstad en zij die haar
bezoeken, nader kennis kunnen maken
Inet Indie.
Als de gemeenteraad zich met het
Voorstel vereenigt de beslissing moet op
korten termijn worden genomen, omdat
Parijs op grooten spoed aandrong dan
zullen van de Parijsche tentoonstelling
Daar Den Haag worden overgebracht het
fcroote Nederlandsche paviljoen, het pa
viljoen van de particuliere inzendingen,
de Balineesche tempel met poorten en
muren, het Padanghuis en het Indisch
restaurant.
Bereids heeft de heer Mooijen, die in
Parijs de artistieke leiding had, het ter
rein in het Westbroekpark in oogen-
schouw genomen en verklaard, dat een
gunstige opstelling van de verschillende
gebouwen op de beschikbare vier H.A.
mogelijk is.
De Haagsche koloniale tentoonstelling,
dit zij op den voorgrond geplaatst, krijgt
een sterk ideëel karakter. Het is de be
doeling van B. en W„ dat het Neder
landsche volk nader wordt gebracht tot
hetgeen Indië in velerlei opzicht heeft
tot stand gebracht. Aan de tentoonstel
ling in het Westbroekpark zal dan ook
geen Lunapark worden verbonden.
Men heeft er helaas, door verschillen
de omstandigheden van af moeten zien
de Balineesche dansgroep, welke te Vin
cennes zooveel succes had, naar Den Haag
te laten komen. Toch hopen B. en W., dat
in het Indische theater voorstellingen
zullen kunnen worden gegeven met
krachten, die hier te lande aanwezig zijn.
Zooals we hierboven reeds zeiden, komt
hier ook het paviljoen der particuliere in
zendingen. Een aantal deelnemers aan
dit paviljoen deed dienaangaande reeds
toezeggingen.
o
DE CRISIS EN DE VISSCHERIJ.
DE CRISIS-BESTRIJDING.
Vischomzet te IJmuiden.
In het afgeloopen jaar bedroeg de
vischomzet in den Rijksafslag te IJmui
den ruim drie millioen gulden minder dan
in het jaar tevoren, hetgeen een schade
post van zestig mille beteekent als min
dere inkomsten voor het Staatsvisschers-
havenbedrijf. Sedert de laatste acht jaar
heeft men zulke slechts uitkomsten niet
gekend. Hbld.
DE EX-KEIZER VAN DUITSCHLAND
ONGESTELD.
Sinds eenige dagen is de ex-keizer van
Duitschland ongesteld. Hij is op Oude
jaarsdag voor het laatst buiten geweest. Op
dien dag heeft hij nog zijn gewone dage-
lijksche bezigheid, het hakken van hout,
verricht.
Op Oudejaarsavond de intreding van
het Nieuwe jaar werd op Huize Doorn op
zeer eenvoudige wijze gevierd voelde de
ex-keizer zich niet goed en sindsdien is hij
binnenshuis gebleven.
Gisterochtend was zijn toestand in die
mate slechter geworden, dat de lijfarts van
den ex-keizer hem voorgeschreven heeft,
het bed te houden. Hoewel er geen direct
gevaar bestaat, bestaat er op Huize Doorn
in verband met den hoogen leeftijd van
den ex-keizer toch eenige ongerustheid.
Het oordeel der R.-K. Werkgevers.
In een adres aan de regeering heeft de
Alg. R.-K. Werkgeversvereniging gewezen
op den noodtoestand der industrie. Zij zou
de Regeering ernstig in overweging willen
geven om, ook zonder dat een bepaalde
aanvraag daartoe aanwezig is, een aantal
goederen onder de Wet te brengen, die het
karakter van weelde-artikelen dragen.
Het verdrag met België achten zij on-
I juist, omdat aldus de Belgen tijdig van
onze plannen op de hoogte worden ge-
bracht.
Verder merken adressanten op, dat de
I koninklijke weg om de Nederlandsche in
dustrie voor den ondergang te behoeden
i is niet die, welke uitgaat van invoerbe
perking, maar die, welke leidt naar ver
grooting van den uitvoer.
Wat de herleving der exportgaranties
betreft, blijven zij aandringen op instel
ling van een exportcredietregeling, gelijk
die in Engeland en Duitschland bestaat.
Voorts achten zij een technische herzie
ning van de Tariefwet noodzakelijk, waar
bij enkele posten, of onderdeelen van pos
ten worden verhoogd, andere verlaagd of
afgeschaft. Eenige vrijstellingen van in
voerrechten dienen te worden opgeheven.
De Alg. R.-K. Werkgeversvereniging is
verder van meening, dat de Regeering over
te geringe bevoegdheden beschikt om over
heidslichamen en semi-overheidsbedrijven
te verplichten, bij hun bestellingen voor
keur te geven aan het eigen fabrikaat. In
geen enkel land worden de belangen der
eigen industrie bij dergelijke bestellingen
zoo verwaarloosd als in Nederland. De
ondervinding leert, dat de Nederlandsche
industrie zoo goed als nooit aan een bui-
tenlandsche publiekrechtelijk lichaam of
aan een buitenlandsch openbaar bedrijf
een levering doen kan.
Naast deze maatregelen van meer blij-
venden aard, beveelt men nog als crisis
maatregelen aan: De totstandkoming van
het Anti-Dumpingwetje; het instellen van
een clearinginstituut voor den handel op
landen, die het geldverkeer met het bui
tenland aan banden hebben gelegd; het
verlagen der huren voor de met rijksvoor
schotten gebouwde woningen; verlaging
der kosten van overheidsdiensten: spoor
wegen, electricitelt. enz.; ingrijpende
maatregelen om de kosten van levenson
derhoud te verlagen; het openen der mo
gelijkheid om bepaalde categorieën van
in aanbouw zijnde bouwwerken en sche
pen, die wegens credietmoeilijkheden niet
voltooid kunnen worden, met steun of door
bemiddeling der Regeering, verder af te
werken, indien en voorzoover dat econo
misch verantwoord is.
SALARISVERLAGING TE ROTTERDAM.
Tevens verhooging van de belasting.
In de Memorie van Antwoord op de be
grooting stellen B. en W. van Rotterdam
voor een complex van maatregelen te
nemen, ten einde tot verhoogde inkomsten
en verminderde uitgaven te komen.
In de eerste plaats heeft men gedacht
aan een verhooging van het tarief van de
straatbelasting met 50 pCt., waardoor naar
raming bijna één millioen gulden meer
ontvangen zal worden; voorts aan een
progressieve verhooging van 15 tot 25 op
centen op de personeele belasting, welke
ongeveer f. 500.000 aan meerdere inkom
sten zal opbrengen; ten slotte hebben B.
en W. besloten ten aanzien van de arbeids
voorwaarden van het personeel voorstellen
bij het georganiseerd overleg aanhangig
te maken, die neerkomen op een vermin
dering van het totaalbedrag aan loonen en
salarissen met ongeveer 3 pCt. Te dien
aanzien zal later een beslissing van den
Raad worden gevraagd.
H. A. BURGERHOUT, t
Stichter van de vliegbootenfabriek
„Aviolanda".
Te Wassenaar is overleden, 45 jaar oud,
de heer H. A. Burgerhout, oud-directeur,
later gedelegeerd commissaris, van Bur-
gerhout's Machinefabriek en Scheepswerf
te Rotterdam en stichter van de vlieg
bootenfabriek „Aviolanda" te Papen-
drecht.
De teraardebestelling is bepaald op
morgen te half één op de Algemeene Be
graafplaats „Croooswijck" te Rotterdam.
Hendrick Adolph Burgerhout, 17 Juli
1886 te Rotterdam geboren, voltooide zijn
ingenieurs-studies te Zürich. Hoewel hij
hier vooral den machinebouw bestudeerd
had, trok de scheepsbouw hem het meest
aan. Toen hij reeds op 21-jarigen leeftijd
in de N.V. Burgerhout's Machinefabriek
en Scheepswerf werd opgenomen, streefde
hij er dan ook naar het scheepsbouwvak
in het werkprogramma der firma op te
nemen. Na den dood van zijn vader trad
de heer Burgerhout met zijn jongeren
broer Hugo als directeur op; in de laat
ste jaren was hij gedelegeerd commis
saris.
Eenige jaren geleden werd de heer
Burgerhout aangezocht om zich te inte
resseeren voor den bouw van vliegbooten,
waarvan de Ned.-Indische regeering een
groot aantal voor onze koloniën noodig
had. Na bestudeering van dit vraagstuk
besloot hij tot de oprichting van de Maat
schappij voor Vliegtuigbouw „Aviolanda",
die haar werf te Papendrecht heeft; onze
Indische regeering gaf toen de opdracht
voor den bouw van achttien vliegbooten.
Hij was verder om. directeur van de
scheepsbouwwerf Gebrs. Pot te Bolnes.
LIBERALE GEMEENTERAADSLEDEN.
In een onder voorzitterschap van den
heer C. Roos, burgemeester van Lekker-
kerk, te 's-Gravenhage gehouden vergade
ring van den Kring Zuid-Holland van de
Vereeniging van liberale leden van Ge
meentebesturen heeft prof. mr. C. W. de
Vries, hoogleeraar aan de Nederlandsche
Handelshoogeschool, gesproken over „Ge
meenterecht en gemeentepraktijk."
VERSPREIDE BERICHTEN.
Te Hoogcarspel is overleden de heer
Jb. de Jong, oud-gemeente-secretaris,
voorzitter van den Bond van Gemengde
Zangvereenigingen in Noord-Holland, se
cretaris van diverse polderbesturen, be
stuurslid van het Historisch Genootschap
Oud West-Friesland en secretaris van de
Commissie tot behoud van West-Fries-
land's schoon.
UIT NED. OOST-INDIE.
VOOR WERKLOOZE SUIKER-EMPLOYé'S
SOERABAJA, 2 Januari (Aneta). De Chi-
neesche familie Hen stond haar gemeubi
leerd landhuis te Poesto af voor werk-
looze suiker-employé's. Zij heeft daarmede
een voorbeeld gegeven, dat in Suiker-
bonds-kringen hoogelijk wordt gewaar
deerd.
Ir. SOEKARNO HERVAT ZIJN ACTIE.
BATAVIA, 4 Januari (Aneta). Ir. Soe-
karno heeft onmiddellijk na zijn in-vrij-
heid-stelling na het ondergaan van 2 jaar
gevangenisstraf zijn actie tegen de regee
ring hervat. Hij zeide o.a.: „Ik ben als een
Javaansche kris, die twee jaren lang ge
scherpt en gepunt is."
DIJKDOORBRAAK.
BATAVIA, 2 Januari (Aneta). De bedij
king van de Tjitaroem-irrigatie in het ge
bied op de grens tusschen Batavia en
Krawang is over een lengte van 60 M.
doorgeslagen als gevolg van de zware
banjirs. Zeven dessa's zijn onder water
gezet. De bevolking is ondergebracht in
de hooger gelegen gedeelten. Er hadden
geen persoonlijke ongelukken plaats.
MEDAN, 2 Januari (Aneta). Door een
banjir werden in den spoorweg ten Noor
den van Kuaale Bingei drie gaten geslagen
van 30 M. en vijftig kleinere gaten. Het
svater staat 10 c.M. boven de rails,
