HET JAAR DAT GING.
72ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 31 December 1931
Vierde Blad
No. 22019
Overzicht van Stad, Omgeving, Binnen- en Buitenland.
Een jaar van groote economische depressie over de geheele wereld.
ONZE OMGEVING.
O
Het behoeft In dezen tijd, waarin de
geheele wereld zucht onder de gevolgen
van een economische depressie van onge
kende afmeting, nauwelijks gezegd, dat ook
ons Jaaroverzicht van de Sleutelstad
weinig optimistische klanken kan doen
hooren Alhoewel gelukkig in mindere
mate dan in sommige andere steden van
ons vaderland, bestaat er ook hier alles
zins reden tot ernstige bezorgdheid, al be
hoeven onze zorgen voorshands niet van
financieelen aard te zijn. Leidens crediet-
waardigheid schijnt voorloopig nog onbe
twist, getuige het feit, dat het Gemeente
bestuur er nog slechts kort geleden in
slaagde een kasgeldleening van f. 2.000.000
aan te gaan.
Veel meer reden tot ongerustheid baart
o.i. het steeds nijpender wordende vraag
stuk der werkloosheid. Het aantal werk-
loozen is in onze gemeente in de afgeïoo-
pen maanden reeds tot om en nabij de
2200 gestegen, een even bedroevend als
ontstellend record De werken, welke de
gemeente tot verlichting van den toestand
in werkverschaffing laat uitvoeren, ver
dienen ongetwijfeld toejuiching, doch bij
een zóó groote werkloosheid als op het
oogenblik beteekenen zij slechts een enkele
druppel balsem in een zee van ieed. Het
recente raadsbesluit tot aanvaarding van
het Rijkssubsidie inzake de steunuitkee-
ringen heeft in dit opzicht voor de werk-
loozen weinig gunstige perspectieven ge
opend, al is er dan ook een kleine cate
gorie, welke van de rijksregeling voordeel
heeft. Mr.ar aan den anderen kant mag
niet uit het oog worden verloren, dat juist
in deze tijden het Gemeentebestuur ver
plicht is een zoo zuinig mogelijke finan-
cieele politiek te volgen endat de
gemeentekas ook niet onuitputtelijk is,
zoodat steun van 't Rijk dubbel welkom is.
Moge het op 4 December j.l. geïnstal
leerde crisis-comité in zijn opzet tot leni
ging van den nood zegenrijk werk ver
richten en moge 1932 in het waarachtig
belang van heel onze maatschappelijke
samenleving de zoo vurig begeerde verbete
ring brengen!
Van de werken, welke in het afgeloopen
jaar in werkverschaffing werden uitge
voerd, noemen wij in de eerste plaats de
afwerking van den Leidschen Hout, waar
voor de raad in zijn zitting van 3 Maart
f. 12.000 voteerde en als gevolg waarvan
de Hout op 1 Juli officieel door den bur
gemeester kon worden geopend. Het drukke
bezoek, waarin de Hout zich in den afge
loopen zomer zoowel van oud als jong
heeft mogen verheugen, bewijst, dat velen
de totstandkoming van dit inderdaad
fraaie wandelpark met vreugde hebben
begroet. Verder memoreeren wij het gra
ven van een kanaal ten behoeve van de
Leidsche Duinwatermaatschappij en het
afgraven van de voormalige begraafplaats
aan de Marepoort ten behoeve van de
uitbreiding der Stedelijke Lichtfabrieken,
al was deze niet zoo urgent, dat daarmede
niet kon worden gewacht totdat de bij de
wet gestelde termijn voor afgraving ver
streken zou zijn.
Heel wat minder voortvarend betoonde
men zich bij de behandeling van het Stad
huisvraagstuk, dat nog vrijwel in hetzelfde
stadium schijnt te verkeeren als het vorige
jaar ten 31 December! In werkelijkheid is
er na heel veel gepraat en nog meer ge
schrijf ook wel iets veranderd. Het aan
vankelijke besluit tot enkelvoudige op
dracht aan den heer Dudok ondervond al
meer en meer tegenkanting. Het regende
adressen aan den raad, waarbij de voor
standers van meervoudige opdracht ver
in de meerderheid waren. Ook het plan
zelf van den heer Dudok vond over het
algemeen weinig instemming. De S.D.A.P.
maakte de keuze voor de twijfelaars nog
moeilijker door een geheel nieuw plan in
te dienen voor een Raadhuis op de Lam-
merenmarkt. Den 6en Juni dienden de
heeren Wilmer, Huurman en Wilbrink
namens de rechtsche raadsfracties een
voorstel in om behalve den heer Dudok
ook andere architecten uit te noodigen
plannen te ontwerpen voor den bouw van
een Stadhuis, waarin niet de oude gevel
behoefde te worden opgenomen. Bleef de
oude gevel intact, dan was de consequentie
van het voorstel meteen te besluiten tot
herbouw op de oude plaats; ook met een
nieuwen gevel zou het Stadhuis aan de
Breestraat komen, zoo noodig met uitbrei
ding tot de Korenburgsteeg. Dit voorstel
werd tegen den zin van het college in
de zitting van 8 Juni gerenvoyeerd naar
B. en W. om prae-advies. Alvórens daartoe
over te gaan kwam het College op 24 Aug,
met een voorstel tot het verstrekken in
erfpacht van gronden nabij de Lammer
markt aan het bestuur van de Sociëteit
„Amicitia", zulks in verband met het bou
wen van een nieuw sociëteitsgebouw aan
de Steenstraat. Na langdurige discussies
werd besloten dit voorstel aan te houden
totdat een beslissing zou zijn gevallen in
zake het plan van de S.D.A.P. Den 29sten
September trad een geheel nieuwe phase
in door een schrijven van den Minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, waarin deze duidelijk liet uitkomen,
dat de regeering niet bereid zou zijn tot
het verleenen van een subsidie, wanneer
de raad mocht besluiten tot het bouwen
van een stadhuis, waarin de oude gevel
niet was opgenomen. Nadat de heer Knut
tel nog een lans had gebroken voor het
uitschrijven van een geheel vrije ideeën-
prijsvraag, publiceerden B. en W. op 19
October een nieuw voorstel, dat in hoofd
zaak hierop neerkwam: intrekken van de
opdracht aan den heer Dudok tot het
ontwerpen van een nlan zonder ouden
gevel; advies om niet aan te nemen het
voorstel van den heer Schüller c.s. tot
den bouw aan de Lammermarkt en ten
slotte tot het verstrekken van een meer
voudige opdracht aan een aantal nader
- -r» te wijzen architecten voor den bouw
dan de Breestraat met behoud van den
ouden gevel. Dit voorstel werd na veel I
verzet van de zijde der S.D.A.P. en einde-
looze debatten aangenomen. Op 2 Novem
ber j.l. Zoover zijn we op het oogenblik
nog en wanneer wij ons over een maand
gaan opmaken om den derden verjaardag
van den Stadhuisbrand te herdenken, moe
ten wij eerlijk bekennen niet veel verder
te zijn dan op 13 Februari 1929 behalve
dat het Stadhuisfonds sindsdien niet on
aanzienlijk is vermeerderd. Hetgeen dan
ook wellicht het eenige lichtpunt is in
deze langdurige historie
Van de overige gemeente-zaken is uit
den aard der zaak het belangrijkste de
uitslag van de op 24 Juni gehouden raads
verkiezingen, waarbij de verhouding tus-
schen rechts en links zich wijzigde van,
19—14 in 1916. Van de uitgevoerde
groote werken noemen wij de openstelling
van de Groote Havenbrug op 3 Januari;
de inwerkingtreding van de Radio-distri
butie sinds Mei; de asphalteering van het
Noordeinde; het besluit tot demping van
een groot gedeelte van de Middelstegracht
het laatste besluit van den ouden raad
en het besluit tot den bouw van een
brug over het Galgewater. Met dankbaar
heid mag dan ook melding worden ge
maakt van de opheffing van de tol aan
het Zijlhek sinds 1 September en de ver
plaatsing van het standbeeld van Boer-
haave naar de Oegstgeesterlaan.
Een gevoelig verlies leed de dienst van
Gemeente-werken door het vertrek van
den adjunct-directeur, ir. Ch. Bronkhorst.
In de plaats van dezen hoogstbekwamen
ambtenaar werd benoemd ir. D. Boógerd,
ingenieur bij Gemeentewerken te Utrecht.
Ook in andere takken van dienst hadden
in de hoogere rangen verscheidene belang
rijke mutaties plaats. Zoo werden in de
raadszitting van 19 Januari benoemd tot
directeur van het Gemeente-Archief, res
pectievelijk het Stedelijk Museum „De
Lakenhal" de heeren dr. mr. J. W. Ver-
burgt en A. Coert, beiden tijdens het di
recteurschap van wylen dr. J. C. Over-
voorde als adjunct-directeur werkzaam en
als zoodanig volkomen vertrouwd met den
gang van zaken. Juist een week daarvoor
was de heer J. H. de Jong uit Meppel als
opvolger van den heer Koning benoemd
tot directeur van den Gemeentelijken
Reinigings- en Ontsmettingsdienst. De
heer L. A. Mennes, directeur van den
Markt- en Havendienst, die in soortgelijke
betrekking benoemd was te Rotterdam en
in verband daarmede reeds hier zijn ont
slag had gevraagd en gekregen, kwam
daarop later terug en bleef aldus voor onze
gemeente behouden. Oir/' gemeentelijke
memoires zouden onvolledig zijn, wanneer
wij verzuimden melding te'maken van den
merkwaardigen feestdag, dien de heer F.
G. Rosier, referendaris ter secretarie op
2 Januari beleefde, nl. zijn gouden jubileum
in gemeentedienst. Op dien dag is wel
h. *1 duidelijk gebleken, welk een warme
plaats de heer Rosier in veler harten in
neemt.
Zoo zijn we dan langzamerhand gena
derd tot de jubilea, welke wij gemakshalve
de voornaamste in chronologische volgorde
zullen opsommen. Op 15 Januari werd aan
de Tooneelvereeniging „Litteris Sacrum"
ter gelegenheid van haar 75-jarig bestaan
het praedicaat „Koninklijke" verleend; op
27 Januari nam de heer Ch. van Spall,
directeur van de Leidsche Duinwater-Mij.
afscheid van hét bedrijf, waaraan hij ge
durende 44 jaar zijn beste krachten had
gegeven. Op 13 Februari herdacht de heer
W. F. Verheij Van Wijk zijn diamanten
jubileum als industrieel. De heer D. Beuth
oud-mededirccteur van de firma R. M.
Beuth en Zn. herdacht op 23 Maart onder
vele blijken van belangstelling zijn 80sten
geboortedag. De heeren J. Meyer Jzn. en
oud-wethouder J. de Lange mochten dit
jaar hun 70sten verjaardag herdenken. De
heer G. F. Reyst vierde op 9 Juli zijn gou
den jubileum als apotheker hier ter stede,
terwijl veertigjarige jubilea nog werden
herdacht door de heeren G. Sevdell. ad
junct-commies der directe belastingen in-
voe:rechten en accijnzen; A. J. D. Holtz,
bij het „L.D."; W. A. Kriest, hoofd der
Aalmarklschool; S. van Gijn, stationscnef
en J. Baak Jzn., inspecteur bij het L.O.
Op 22 Augustus legde ans J. A. Schreuder
na een meer dan 25-jarige practijk als
huisdokter zijn ambt neer en verwisselde
onze gemeente voor Apo.döorn. De eer "an
het meest gedenkwaardige jubileum komt
onbetwist toe aan de Waalsche Gemeente,
welke op 29 Maart haar 350-jarig bestaan
herdacht door een rede van den Leidschen
voorganger dier gemeente, ds. M. Bresson.
Van de verdere kerkelijke gebeurlijkheden
zij hier vermeld zij hier vermeld de be
noeming en intrede van den heer V. Bloem-
koper op 1 Februari als voorganger der
Ned. Isr. Gemeente; het afscheid van H.
K. J. Kouwenhoven en de bevestiging van
zijn opvolger, ds. A. de Bonat als predi
kant der Geref. Kerk op 2 Juli. Helaas
heeft ds. Kouwenhoven niet lang van de
r~c~eer verdiende rust mogen genieten, en
19 October overleed hij plotseling in den
ouderdom van 69 jaar. Ook de Ned.
Hervormde Gemeente ziet eerlang een van
haar voorgangers vertrekken: ds. A. D.
Meeter nam een op hem uitgebracht be
roep naar Wageningen aan.
Wij mogen onze lijst van jubilea beslui
ten met de vermelding van eenige meer
algemeene herdenkingsfeestenhet gouden
feest van de N. Z. H. T. M. op 13 Juni. dat
van de H.B.S. voor Meisjes op 15 Juli, dat
van de Gemeentelijke Kweekschool, waar
van de viering ons nog versch in het ge
heugen ligt en, last not least het eeuw
feest van „Sempre Crescendo", waarbij
wij het voorrecht genoten drie leden van
het Koninklijk Huis in ons midden te zien.
Voor groote branden bleef onze gemeente
in het afgeloopen jaar gelukkic. gespaard;
de hevigste waren die bij de firma Van
Hoeken op 19 Mei er. die bij de firma Van
der Steen op 10 October.
Een van de hoogtepunten in het Leid
sche gebeuren is de viering van den 3-Oc
toberdag, welke ditmaal onder ideale
weersomstandigheden plaats vond. Mede
dank zij hierdoor en den mooien optocht,
voorstellende „Oost en West" werd het
een alleszins geslaagde feestviering, waar
aan wij met genoegen terugdenken.
In onverbrekelijk verband met de Leid
sche burgermaatschappij staat het Univer
siteitsleven en al wat daarmede annex is.
Behalve de jaarlijks terugkeérende ge
beurtenissen als de viering van den Diës
Natalis en de overdracht van het recto
raat, dienen daarvan gememoreerd de
opening van het Academisch Historisch
Museum op 9 -uari, dat ook door H.K.H.
Prinses Juliana bezocht werd en van het
Nederlandsch Historisch Natuurweten
schappelijk Museum op 5 Juni, zoomede de
kranslegging aan het Thorbecke-stand-
beeld te Amsterdam op 19 Maart ter her
denking van het feit, dat 100 jaar geleden
deze geleerde werd benoemd tot hooglee
raar aan onze Universiteit.
In het hoogleerarencorps hadden vele
mutaties plaats. Prof. dr. J. Rahder, be
noemd tot hoogleeraar in de Japansche
taal en letterkunde als opvolger van wijlen
prof. dr. M. W. de Visser aanvaardde dit
ambt op 25 September met het uitspreken
van een rede over „Japanologische verken
ningen". De opvolger van prof. dr. J. M.
Janse, prof. dr. L. G. M. Baas Becking
deed op 28 Jaxiuari zijn intrede met een
rede over „Gaja, of leven en aarde". In de
plaats van prof. mr. G. André de la Porte,
die op 5 Juni zijn afscheidscollege gaf,
werd als hoogleeraar in he+ Ned. Indisch
Strafrecht bene .d mr. H. A. Idema, die
als onderwerp voor zijn intree-rede had
gekozen „Hoe spant gij den boog?" Prof.
dr. P. N. van Kampen, die om gezondheids
redenen zijn ambt moest neerleggen werd
opgevolgd door dr. H. Boschma, die bij
zijn inauguratie sprak over „Het soortbe
grip". Dr. C. de Boer, lector aan de Uni
versiteit en benoemd tot hoogleeraar in de
Romaansche taal hield bij zijn ambtsaan
vaarding een rede over „De drift naar
't verleden in de Romaansche linguïstiek".
Mr. J. M. van B ommelen, die al geruimen
fijd de colleges waarnam van prof. mr. A.
J. Blok en den 13den April als zijn opvol
ger werd benoemd tot hoogleeraar in het
strafrecht en de strafvordering, hield een
oratie over „De beteekenis van het straf
recht voor den normalen mensch". Prof.
mr. B. M. Telders, hoogleeraar in het Vol
kenrecht hield een rede over „De juridieke
waardeering van den oorlog", terwijl de
opvolger van wijlen prof. dr. H. T. de
Graaf. prof. dr. L. J. van Holk op 30 Octo
ber sprak over „Öy'namisch pluralisme".
Den 28sten Mei werd aan prof. dr. S. G. dé
Vries op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend als buitengewoon hoogleeraar in de
middeleeuwsche handschriftkunde. De
conservatoren C. J.van der Klaauw en
I. M. van der Vlerk werden benoemd tot
lectoren. De zilveren ambtsjubilea van
prof. dr. P. C. Flu en prof. dr. G. J. Hee-
ring werden overeenkomstig hun verlangen
in strikt intiemen kring gevierd. Aan prof.
dr. K. Martin, den grondlegger der geolo
gische studie in Nederland werd ter gele
genheid van zijn 80sten geboortedag op
24 November door zijn vele vrienden en
vereerders een gedenkboek aangeboden.
De nieuwe hortulanus, de heer H. Veen-
dorp nam op 1 April deze functie over van
den heer E. Th. Witte, die haar vele
jaren op voortreffelijke wijze had vervuld.
Tenslotte was 1931 voor de Leidsche
Universiteit als centrum van Oostersche
studie een belangrijk jaar, doordat hier in
September het 18de internationale oriënta
listencongres werd gehouden, dat door
minister Terpstra is geopend. Regeering
en Gemeentebestuur hebben zich beijverd
om den deelnemers een waardige ont
vangst te bereiden.
Aan het eind gekomen van ons stede
lijk overzicht dienen zij te worden her
dacht, die, hetzij wegens hun verdiensten,
hetzij om andere redenen, in het publieke
leven op den voorgrond traden en in het
afgeloopen jaar door den dood werden
weggenomen.
Het nieuwe jaar was nauwelijks twee
weken oud, toen in den ouderdom van
98 jaar de oudste inwoner onzer gemeente,
de heer Joh. Prinsenberg, overleed. Op 29
Januari stierf op nog slechts 39-jarigen
leeftijd de heer Felix C. Driessen, een
zoowel in industrieele als in sportkringen
bekende en beminde persoonlijkheid. Een
maand later, op 24 Februari overleed
65 jaar oud, de heer R. H. Th. van Leeu
wen, de man, die in vroeger jaren met
groote opgewektheid vanaf zijn hooge zit
plaats in den Stadhuistoren de klokken
van het carillon over de daken van de
Sleutelstad liet jubelen. In de maanden
Maart en April ontvielen ons de heeren
Ph. Rank A.Jzn., oud-directeur en eere
voorzitter van de Mannenzangver. „Kunst
na Arbeid"; H. Lautenbach, die gedurende
meer dan 40 jaar hier ter stede bij het
Openbaar Lager Onderwijs werkzaam was;
H. J. Planjer, bekend timmerman en aan
nemer; W. A. Wouterlood, directeur van
de conservenfabriek „De Ster"; dr. Th. W.
Kimpe, in zijn tijd een der meest bekende
Leidsche studenten en R. Nijk, oud-direc
teur van het Gemeentelijk Bouw- en Wo
ningtoezicht. Op 3 Mei overleed in den
ouderdom van 57 jaar dj heer S. J. Ie
Poole L.Gzn., lid van de firma J. en A. Ie
Poole wiens verscheiden o.a. voor de Ver.
„Oud-Leiden" een groot verlies betee-
kende. Mr. Menno Rijke, oud-repetitor te
Leiden en daarna Kantonrechter te 's-Gra-
venhage, die den 30sten Mei overleed,
maakte door zijn legaat aan de Universi
teitsbibliotheek van een gedeelte van zijn
boekerij, dat zijn naam ook na zijn dood
zal voortleven in de herinnering van hen,
die na hem de Leidsche Alma Mater be
zoeken. De Doopsgezinde Gemeente had
op 6 Juli het overlijden te betreuren van
haar vroegeren predikant, ds. J. Wuite. De
gedenksteen, welke op 9 December op zijn
graf is onthuld, getuigde \an de liefde,
welke zijn gemeente-leden hem toe
droegen. De Stedelijke Lichtfabrieken ver
loor op 9 Juli een van haar voortreffe
lijkste ambtenaren door het verscheiden
van den heer E. J. Sch»o, hoofd van den
Centralen Dienst, in den ouderdom van
nog slechts 43 jaar. Mr. J. J. Neuman de
Loos, oud-griffier bij het Leidsche Kan
tongerecht, die op 6 Augustus overleed,
heeft helaas slechts korten tijd van het
door hem wegens gezondheidsredenen
aangevraagde pensioen mogen genieten;
zijn opvolger, mr. H. van Oordt, werd in
de zitting van 29 Juli geïnstalleerd. In de
September-maand ontvielen ons wederom
drie verdienstelijke stadgenooten, de hee
ren ir. W. Massink, oud-directeur van de
Gem. H.B.S.W. A. van Lith, bekend tim
merman en aannemer en Joh. Graf, oud
agent van de Nederlandsche Bank hier
ter stede, terwijl in het laatste kwartaal
nog werden weggenomen ds. H. J. Kou
wenhoven, emeritus-predikant der Geref.
Kerk; de architect, de heer Jac. van der
Heijden; de heer J. Schots, oud-industrieel
en Zuster S. G. Heidema, oud-directrice
van het Academisch Ziekenhuis alhier.
Zij allen rusten in vrede
1931 is voorbijDe sombere voor
spellingen, die tegen het einde van het
vorig jaar reeds klonken, zijn helaas voor
velen bewaarheidDe crisis, waarvan
menigeen hoopte, dat zij slechts van voor-
bijgaanden aard zou zijn, nam voortdu
rend in omvang en hevigneid toe: lang
zaam aan wera iedere groep onzer bevol
king er door aangetast. Ook zij, die in
onze omgeving wonen, werden er zwaarder
door getroffen, dan zij in den aanvang van
het jaar hadden kunnen denken.
Slechts weinigen op het platteland ble
ven gespaard; daar waren ailereerst dege
nen, die in den bloembolienhandel werk
zaam zijn, dan de tuinders, de landbou
wers, de veehouders, de grondeigenaren,
de scheepsbouwers, een lange lijst, die ge
makkelijk nog voor uitbreiding vatbaar is.
Als een kaartenhuis zakte veierlei in el
kaar: menige groep sleepte een andere
meehet einde valt nog niet te
zien.... Wij zijn helaas wel genoodzaakt
op dit oogenblik in mineur te schrijven,
maar ondanks alle misère, blijft toch bij
een ieder de hoop op betere tijden leven!
Niemand mag den moed laten zinken,
vooral ook met zij, die in onze dorpen
arbeiden. Hun bedrijven, zoo kort geleden
nog zoo bloeiend, zullen ongetwijfeld, zoo
dra de tijden ook maar eenigszins gunsti
ger worden, van een opleving weten te
profiteeren. Laat ons hopen, dat die ople
ving spoedig komen mag en met deze ge
dachte het voorbijgesnelde jaar, waarin
liet bergafwaarts ging, besluitenDe
hoop is voor talloozen hetgeen dat over
bleef. Wellicht een schrale troost, doch
toch steeds een stevige stroohalm, om zich
aan vast te klampen
Door ons werd in den laatsten tijd reeds
zóóveel over de plaatsen rondom Leiden
in verband met de malaise geschreven
o.a. overzichten uit de bloembollenstreek
en interviews met diverse burgemeesters,
die ook in het komende jaar zullen worden
voortgezet dat nog meer daarover,
slechts een herhaling beteekenen zou. Ge
lukkig deden wij de overtuiging op, dat
met man en macht gewerkt wordt, om een
ieder staande te houden, dat de burge
meesters en hun Raden den ernst van
deze tijden ten volle beseffen en dat zij
over het algemeen de gemeentelijke fi
nanciën in het juist evenwicht
wisten te houden. Een ieder, die een
verantwoordelijke functie bekleed, zal on
getwijfeld zorgen zijn scheepje in de woe
lige baren van het heden staande te hou
den en trachten te redden wie en wat er
te redden valt.
Natuurlijk vallen ook in onze omgeving
slachtoffers, doch het gevoel van saam-
hoorigheid en de drang naar hulp en steun
doen zich gelukkig reeds in ruime mate
gelden! Ondanks velerlei zorg, doet ieder
dus maar 't beste, met goede verwachtin
gen de toekomst in te gaan!
In vogelvlucht volgen hier eenige be
langrijke gebeurtenissen uit onze onmid
dellijke omgeving gedurende het afge
loopen jaar, waarvan wij in onze kolom
men uitvoerig melding maakten:
De gemeente Katwijk kan terugzien op
een zeer belangrijke beslissing, n.l. den
bouw van een nieuw Raadhuis, waarover
gedurende verschillende jaren in den Raad
langdurige discussies zijn gehouden, 31
Augustus vond de eerste steenlegging door
den burgemeester plaats. Aan de vol
tooiing wordt nu in een opmerkelijk snel
tempo gewerkt. Stemde eenerzij ds 't bad
gastenseizoen ondanks de crisis, tot groote
tevredenheid, anderzijds zijn de resul
taten der visscherij minder gunstig. Op het
oogenblik is de werkloosheid vrij groot,
waarbij men echter niet uit het oog mag
verliezen, dat steeds ieder jaar des win
ters een groot aantal visschers zonder
werk is.
Op 3 Januari vond de plechtige instal
latie van den schoolarts voor Katwijk en
omliggende gemeente Dr. H. In 't Veld
plaats, met een toespraak van burgemees
ter Mr. Dr. Schokking. Een schok bracht
op 14 Maart het bericht van het overlijden
van oud-burgemeester J. H. de Waal Male-
fijt, die zijn laatste levensjaren in Katwijk
Rijn doorbracht en wiens beteekenis niet
slechts voor de beide Katwijken groot ge
weest is. Op 16 Febr. overleed de heer D.
Vooys. correspondent der Arbeidsbemid
deling.
Van ernstige rampen bleef Katwijk ge
lukkig gespaard; men zal zich echter het
wrakslaan van een motorvisschersboot op
23 Sept. en de tamelijk ernstige brand in
de kruidenierszaak van Kuyt op 20 Dec.
goed herinneren. Ondanks de ernstige
tijden, kunnen de Katwijkers toch op ver
schillende heuglijke feestvieringen terug
zien: wij denken o.a. aan de feestvergade-
ring van den Bond voor Fabrieks- en
Transportarbeiders, de feestelijke uitvoe
ring van het Jeugdkoor der Chr. Zangver.
„Hallelujah", het 50-jarig bestaan der
Chr. Jongelingsver. „Jeremia" en de her
denking van het 50-jarig jub. der Herv.
School, terwijl evenals in de andere ge
meenten de mooi geslaagde Oranjefees
ten en onze bekendmaking van den ver
kiezingsuitslag op den Boulevard mede
tot de groote evenementen behoorden. Van
de huldigingen memoreeren wij die ter ge
legenheid van het afscheid van den be
kenden heer Schrassert Bert, secr. van den
kring der Burgerwachten „Duinland". het
40-jarig jubileum van den heer Sosef,
werkzaam bij de N.Z.H.T.M., het 12Vs-
jarig jubileum van den heer E. A. van
Daalen, directeur der Gemeentebedrijven
en het zilveren jubileum vaij den heer G.
van Beelen, werkzaam bij de Posterijen.
Groot was de vreugde bij velen, toen Pas
toor Schiphorst na een langdurige en
ernstige ongesteldheid weer kon worden
ingehaald. Nog zij herinnert aan de ope
ning van het Kleuterhuis der Leidsche
Buitenschool op 26 Sept.
Een groote bedrijvigheid in de bouwvak
ken heerschte dit jaar weer in Oegstgecst,
dat zich voortdurend uitbreidt. Opvallend
is de verbetering der wegen geweest, het
al- of niet aannemen van het voorstel
van B. en W. tot het instellen eener ge
meentelijke radiodistributie was een bran
dende kwestie. Naar men weet, is dit voor
stel na vele besprekingen gevallen. Groote
belangstelling trok op 4 Juli de eerste
steenlegging van de tweede N. B. Kerk
de z.g. Pauluskerk aan den Warmon-
derweg door mej. O. E. Drost, welk ge
bouw intusschen reeds voltooid is. Op 14
Aug. huldigde men Kapelaan van Schaick,
wegens zijn vertrek naar elders, voorts
werden bejubeld de heeren Weeshoff, die
25 jaar in dienst was bij de „Nederlanden
van 1845" en chef veldwachter J. C. Krij
ger, de trouwe en ijverige Oegstgeester
politiebeambte.
Wat de bollenstreek betreft: het ziet er
er daar voor menigeen somber uit. Toch
blijft men er actief en zoo konden velen
genieten van de mooie bloemententoon
stellingen o.a. te Lisse en Sassenheim, die
weer getuigenis aflegden van de veelzijdig
heid onzer Hollandsche kweekers. Deze
laatste gemeente mocht zich nog verheu
gen in twee belangrijke bezoeken: Prins
Hendrik bezocht op 27 Februari het mooie,
nieuwe Raadhuis, gevolgd door minister
Verschuur op 9 Mei. Een indrukwekkende
gebeurtenis was de intrede van Lisse's
nieuwen Burgemeester Dr. F. S .C. A. M.
Baron van Wijnbergen, die zich in korten
tijd reeds bemind heeft weten te maken.
Voorts op 8 April de plechtige opening van
den Schoolartsendienst te Sassenheim,
waarbij verschillende burgemeesters uit de
omgeving aanwezig waren. Het 60-jarig be
staan van Holland's Bloembollenhuis te
Lisse ging op 18 April met een grootsche
feestviering gepaard.
Op 19 April nam. Ds. G. van Dijk af
scheid der N. H. Gemeente te Lisse, Noord
wij kerhout vond een nieuwen N. H. pre
dikant in ds. J. van Noort, op 15 Aug. her
dacht Pastoor Krook zijn 40-jarig Pries
terfeest te Hillegom, 30 Aug. werd Ds. Pon-
stein te Lisse bevestigd. 27 Sept. deed Ds.
S. Tichelaar zijn intrede bij de NederL
Hervormde Kerk aldaar. Een plechtig mo
ment was nog de consecratie van de
nieuwe R.K. Kerk te Lisse in begin October
Ook in deze streek vallen diverse jubilea
te memoreeren. De heer F. W. Mailand
herdacht zijn 50-jarige werkzaamheid bij
de N.V. Hillegomsche Bloembolienhandel
v.h. M. van Waveren, de heer G. Oosthoek,
zijn gouden jubileum bij de firma Gebr.
Segers te Lisse. Op 16 Juli kon de heer
C. M. Grullemans te Lisse talrijke bewijzen
van waardeering in ontvangst nemen ter
gelegenheid van zijn afscheid als voorzit
ter van de Ver. „De Narcis". De heer J. A.
M. Pijnenburg, secretaris der gemeente
Noordwij kerhout herdacht eveneens onder
vele blijken van belangstelling zijn 12*/i-
jarig jubileum als zoodanig. Tot de meest
vooraanstaande overledenen behoorden oa.
Notaris ten Bruggencate, die sinds 1904 het
notaris-ambt te Sassenheim bekleedde, de
heer Guldemond, een persoonlijkheid te
Noord wij kerhout, een der pioniers der
bloembollenstreek en Mej. A. v. d. Berg, de
oudste inwoonster van Noordwij kerhout.
Tenslotte wekte de moord op een zwerver
te Sassenheim, groote opschudding.
Voor Warmond zij in herinnering ge
bracht het zilveren jubileum van Ds. G. J.
de Bel, alsmede het zilveren feest van
Mons. H. J. M. Taskin bij het R.K. Semi
narie. Het verschelden van oud-Burge
meester Schölvinck, die o.a. in een speciale
Raadsvergadering herdacht werd, vernam
ieder met groot leedwezen. De Kaagfeesten
waarvan dit jaar bijzonder veel werk was
gemaakt, trokken weer talrijke vreemde
lingen uit alle deelen des lands.
Noordwij k beleefde een gewichtigen dag,
toen op 25 Augustus de officieel opening
plaats vond van de openbare lagere school
voor de jeugd uit Noord wijk en Noord-
wijk Zee. Deze geschiedde door Burge
meester van de Mortel. Op 9 Maart werd
op feestelijke wijze het 10-jarig bestaan
der Noordwij ksche Reddingsbrigade ge
vierd. Op Hemelvaartsdag woonden tal-
looze muziekliefhebbers het R.K. muziek
concours bij. Van de huldigingen stippen
wij aan die van den heer H. G. de Boer
als hoofd der R.K. school en van zuster
v. d. Helm, wier 25-jarige trouwe dien
sten als wijkverpleegster algemeen ge
waardeerd zijn.
Te Wassenaar werd op 11 Jan. Brand
weercommandant G. J. v. d. Mark, wiens
tentoonstelling op het brandweerwezen
betrekking hebbend buitengewoon de
moeite waard was, op grootsche wijze ge
huldigd, half Juni vond onder de belang
stelling van honderden zwemlustigen de
opening der badinrichting met Paviljoen
aan de Wassenaarsche Slag plaats.
Uit Voorschoten berichten wij o.a. de
eerste steenlegging der Chr. School op
Geref. Grondslag, de opening der prach
tige Bloemententoonstelling ter gelegen
heid van het 40-jarig bestaan der afd.
Voorschoten-Veur der Alg. Vereen, van
Bloembollencultuur, waarbij tevens de
heer Eggink. voorzitter dezer afd. gehul
digd werd. Eveneens viel een hulde ten
deel aan den heer Leppink, die zijn 25-
jarige werkzaamheid als hoofd van de
school met den Bijbel herdacht. Van de
overledenen noemen wij de heeren van
Kempen, oud-directeur der Zilverfabriek,
dr. P Huyser, algemeen gezien genees
heer en Notaris W. H. Hoogenstraten.
Twee spoorwegongelukken brachten in
deze gemeente veel ontsteltenis teweeg:
n.l. de ontsporing van een goederentrein
in den nacht van 25 Aug., die gelukkig
zonder doodelijke ongevallen verliep en
de droevige aanrijding op den avond vóór
Kerstmis, waarbij een menschenleven te
betreuren viel.
Onze blik naar de Rijnstreek richtend,
wijzen wij op de volgende feiten in Alphen:
een groote brand verwoestte op 19 Febr.
de houtzagerij van de N.V. Herngreen, die
een schade van ongeveer f. 40.000 ten ge
volge had. De opening der Koningin Em-
maschool op 14 Oct., het zilveren predi
kantsjubileum van dr. J. P. Cannegieter.
het afscheid van „Meester" Tolk het hoofd
der O. L. school, de onthulling van het ge-
denkteeken op het graf van wijlen „Mees
ter" v. d. Berg. die 33 jaar het hoofd der
Chr. School aan de Julianastraat was, de
