Een onderhoud met burgemeester Brug. NIEUWE NIJVERHEIDSSCHOOL MET INTERNAAT TE HOOFDDORP. 72ste Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 22 December 1931 Vierde Blad No. 22013 geen sombere toestand voor leiderdorp. KERK- EN SCH00LN1EUWS. UIT DE OMSTREKEN. Hoe een leening verkregen werd De tolkwestie. De heer K. Brug, burgemeester der gemeente Leiderdorp in zijn werkkamer op het Raadhuis. Ditmaal gaat het voor het eerst een geheel andere richting uit: wij rijden naar de Rijnstreek. Blijven voorloopig nog maar vlak in de buurt: onder de rook van Lei den. slechts op een paar honderd meter afstand, ligt allereerst de gemeente Lei derdorp, ,,zich uitstrekkende langs den Noordkant van den Rij«, over 1180 H.A.", jooals U in de aararijkskundeboekjes zoudt kunnen leren. Vroeger was dit dorp veel uitgebreider, maar het moest vooral bij de laatste annexatie in 1919 een groot gebied aan Leiden afstaan De tijden zijn veranderd, ook voor Lei derdorp! Een halve eeuw geleden en ook later nog, was een wandeling hier naar toe, voor Leidenaars en studenten een gelief koosd uitstapje: nu vliegt men per auto of tram gansch andere richtingen uit! Het ouderwetsche „Koffyhuis", eertijds zoo in trek. ligt er nu wat verlaten en kan noodgedwongen niet meer volkomen met den tijd meegaan Leiderdorp is van een bekoorlijke, lan delijke primitiviteit: ook het Raadhuis ligt er haast onopgemerkt en zoo eenvoudig mogelijk langs den weg. De reeds indertijd op Marken buitenge woon populaire en beminde burgemeester Brug ontvangt er ons in zijn rustige, onop gesmukte achterkamer en zegt: „U heeft wel gelijk, dit Raadhuis eenvoudig te noe menHet werd 60 a 10 jaar geleden gebouwd, maar het voldoet eigenlijk niet meer aan de eischen van den tegenwoor- llgen tijd." „Zijn er reeds plannen voor nieuwbouw. Burgemeester?" „Daar is al dikwijls over gesproken. We rijn zoo gelukkig geweest, de begrooting 1932 sluitend te kunnen maken, zonder tenige belastingverhooging en houden zelfs f 14.000 over, die speciaal gereserveerd zijn voor een eventueele stichting van een nieuw Raadhuis. Dit bedrag komt geheel voort uit het overschot der gewone midde len. Wij beschikken daarenboven al over een prachtig terrein voor dit doel: in 1930 is hier n.l. een gemeentelijk grondbedrijf gesticht. Hiertoe is 10 H.A. bouwterrein aangekocht, tegen f. 7000 de H.A. Voor het eerst werd dit jaar daarvan een gedeelte verkocht: een en ander is zoo voordeelig gekocht, dat onmogelijk verlies geleden kan worden. Het nieuwe Raadhuis is er even wel nog lang piet: de plannen zijn niet in een stadium, dat daarover reeds een beslis sing kan vallen. Toch dienen wij de stich ting te overwegen, daar hierdoor ongetwij feld de beteekenis en de waarde van het gemeentelijk bouwterrein zal toenemen. Mijn plannen inzake het Grondbedrijf ondervonden hier overigens aanvankelijk veel critiek: men had angst voor dit „grootestad-idée", zooals het genoemd werd. Het bouwterrein is gunstig gefinancierd. Wij sloten daartoe een tijdelijke geldlee- ning ad f. 68.500 a 2'/! welke lage rente later nog verminderd werd tot IV. °A>. In dit verband kan ik U nog een aardige geschiedenis vertellen, met een eenigszins sensationeel tintje. Op een zeker oogenblik werden wij gewaarschuwd, dat deze lage rente in de tegenwoordige moeilijke tijden op den duur onmogelijk zou zijn te hand haven. Wij kregen toen ongeveer in Sep tember j.l. een r.anbod voor een geldleening van f. 160.000 a pari tegen 4V« waarmee dan tevens al onze vroegere leeningen, waarvan sommige tegen een hoogere rente geconverteerd zouden worden. Dit aanbod achtten wij zeer gunstig, hetgeen nu wel juist geweest blijkt te zijn! De uiterste termijn voor diet accepteeren van dit aanbod was gesteld op 30 Sept., net op het oogenblik, dat er zich voor vele gemeenten zeer critleke toestanden open baarden. Andere aanbiedingen bleken veel ongunstiger te zijn, zoodat wij op 't laatste oogenblik mededeeling deden, het aanbod te willen accepteeren. Maar ziet.plot seling weigerde de Bank men wilde deze voordeelige rentevergoeding niet meer handhaven. Daar zaten we! Ik deed mede deeling ,dat de schriftelijke aanbieding in mijn bezit was en dat deze dus gehand haafd moest blijven. Het antwoord luidde: slechts wanneer nog op denzelfden dag de üoedkeuring van den Raad en van Ged. staten was verkregen, kon de aanbieding "oorgang vinden! "Wat te doen? Op Amerikaansche wijze toen alles in z'n werk gegaan. Na enkele uren zat de Raad al in spoedeischende vergadering bijeen, na een kwartier was reeds de goedkeuring er door. Intusschen waren ook Ged. Staten telefonisch ge waarschuwd. per auto snelde ik naar den Haag. Tegen 4 uur was ook hun bewilli ging in mijn zak! Toen per auto weer naar een andere stad: U had de gezichten van de Bankdirectie eens moeten zien, toen ik juist vóór het sluiten der loketten het geen conditie was binnentrad en het bleek, dat alle vereischte formaliteiten in mijn bezit waren. Dat had men niet ver wacht! De „stroeve ambtenarij" kan dus, als 't moet, ook wel eens snel werken, niet waar? In deze hebben wij wel buitenge woon veel aan de medewerking van Ged. Staten te danken gehad! Dat dit gelukt is, beteekent nu voor ons een mooi financieel voordeel. Immers, nu wordt zeker reeds 1 meer gevraagd (vele banken leenen zelfs in 't geheel niet meer, Red.) wat ons per jaar f. 1000 scheelt. Daarbij is de leening voor 30 jaar aan gegaan! Financieel staan we er zóo goed voor, dat onlangs nog f. 30.000 aan een in nood verkeerende gemeente kon worden geleend (dezelfde als waaraan Noordwijkerhout leende. Red.). Dank zij onze bevredigende kasmiddelen behoeven wij geen zorg voor den komenden winter te hebben. Er is een mooi saldo bij de Bank voor Ned. Gemeenten. Voor een al te somber beeld is hier nog geen redbn. Er heerscht natuurlijk wel werkloosheid, doch deze is niet bepaald verontrustend: 50 a 60, teger. andere jaren de helft. Hieronder zijn scheeps-, trans- port- en landarbeiders. U weet: in hun branches is 't sjap! In de bouwvakken kan dezen winter gelukkig doorgewerkt worden; helaas staat 't er echter bij de tuinders slecht voor, den steenfabrikanten gaat 't nog tamelijk goed. Over 't algemeen is er echter stellig wel eenige verarming! Een eigenlijke steunregeling is hier niet: wèl werkverschaffing, die door het Rijk gesubsidieerd wordt. Op ons aanvankelijk eigen reglement zouden alle Rijkstoelagen geschrapt worden. Wij durfden echter de consequenties van een weigering niet aan vaarden en hebben dan ook de subsidie van het Rijk niet afgeslagen. Het uurloon voor georganiseerden zoo wel als ongeorganiseerden werd bepaald op f. 0.28 per uur. Door het Gemeentebestuur is een sterke actie ontwikkeld ter verbe tering hiervan het werd te laag geacht; bij wijze van St. Nicolaas-surprise kregen wij van 't Rijk bericht, dat 't uurloon tot f. 0.35 verhoogd was. De georganiseerden verdienen bij de gemeentelijke werkver- schafing f. 16.80 p. week: ?eze 7 menschen worden hier nu de „goudploeg" genoemd! 't Gemeentelijk bouwterrein, waar ik U zooeven over sprak, is redder in den nood geworden: een mooi object voor het dem pen van slooten en het aanleggen van straten etc ,,De 3 aftrek, die de Regeering voor stelt, beteekent ongetwijfeld voor Uw ge meente ook weinig?" „Ja, zij komt voor Leiderdorp slechts neer op f. 180.—. Practisch kan dit verwaarloosd worden. Salarisvermindering zal ex in het geheel niet van afhankelijk zijn. Trou wens: de salarissen zijn hier reeds laag. Het zou werkelijk onzin zijn minder te geven. Te veel personeel is er ook niet: wij kunnen 't toch moeilijk minder doen dan met 1 secretaris, 1 ambtenares, 1 vo lontair, 1 gemeente-opzichter, 1 gemeente werkman en 1 veldwachter! „Hoe is het met de belastingen gesteld?" „Deze zijn hier zeer laag. Wij hebben geen opcenten op de gemeentefondsbelas ting en ons zooveel mogelijk gehouden aan de wenken der Regeering, om een en ander te zoeken in de zakelijke heffingen. Desondanks kon veel verbeterd worden! Toen ik kwam, was er slechts een paar honderd meter keiweg, overigens niets dan grintwegen. In 1930 zijn de eerste klinker wegen met trottoirs aangelegd. De kosten bedroegen f. 21.000 en werden uit de ge wone middelen betaald. Dit jaar ge schiedde zulks met een grooter gedeelte, hetgeen ongeveer f 45.000 vergde. Rente en aflossing worden uit de straat- en licht- belasting bekostigd. „Hoe staat het met den tol, burgemees ter, die wij zoo juist gepasseerd zijn?" „Zooals u weet, zijn op den laatsten dag van het vorig Jaar tusschen Woubrugge en onze gemeente twee van die instellingen verdwenen. Nu zitten we nog met den tol over de Leiderdorpsche brug. Deze moet eveneens tot eiken prijs weg! Hij is zeer hinderlijk voor de ontwikkeling der ge meente, terwijl men er hier veel gebruik van moet maken. Tusschen twee haakjes wil ik u nog zeggen, dat het in verband daarmee zeer wenschelijk zou zijn, indien de Leidsche tram tot aan de Leiderdorp sche brug werd doorgetrokken. Ter opheffing van dezen tol zijn door ons verschillende stappen gedaan. U weet, de brug behoort aan Leiden. Met deze ge meente, die zich op een oud veerrecht be roept, terwijl de brug voor haar een „waarde" vertegenwoordigt zijn wij echter nog niet tot overeenstemming kun nen komen. Alle conferenties leverden een negatief resultaat op. Aan de Kroon is door ons vernietiging van de jongste ta riefsaanvulling (voor automobielen) ge vraagd, daar deze o.i. niet rechtsgeldig is. Hierover is nog geen beslissing gevallen. Wij zijn echter steeds gaarne bereid, nieuwe onderhandelingen omtrent tol- opheffing te voeren'! Nóg is een onzer wenschen, dat de mise rabele weg van de Leiderdorpsche- tot aan de Spanjaardsbrug door Leiden aan ons wordt overgedaan: volgens een oude ver plichting, waarbij alle toegangswegen aan Leiden werden toegewezen, dateerend uit het jaar 1605, behoort hij nog steeds aan deze gemeente, maar zij heeft weinig belang bij verbetering. Deze weg voert midden door ons dorp: wij zouden echter graag met behulp van de Provincie en van Leiden daarvoor wii- len zorgen. Een groote moeilijkheid is nog de kwestie van de oeverbeschoeiing, waar bij Leiden natuurlijk wèl belang heeft. Deze zal waarschijnlijk tot een goede op lossing komen, waardoor dan tevens het vraagstuk van de wegovername in een beter oplosbaar stadium kan komen. Tot groei en bloei onzer gemeente zou voorts kunnen bijdragen een sa menvoeging met het gedeelte Hooge Rijndijk, ressorteerende onder het veraf gelegen Zoeterwoude. De bewoners behoo- ren er feitelijk al kerkelijk toe: zij ge voelen zich daarenboven volkomen „Lei derdorpers"! Dit wat eenige mijner verlangens be treft, waar u mij om vroeg." „Wat de toekomst aangaat? Och, wij hebben over het algemeen een bevolking 2400 inwoners met constante inko mens. O.a. wonen hier veel gepensioneer den. Tijden van hoogconjunctuur of van depressie maker, voor ons niet zoo héél veel verschil uit. Ik voorzie dan ook geen catastrophe; wij zijn geen luxeplaats of afhankelijk van bedrijven, die onder een geweldige inzinking lijden. Ons budget is steeds zuinig opgemaakt, ook in de toe komst zal dat zoo blijven!" Ons eerste gesprek met 'n burgemeester uit de Rijnstreek liep ten einde. De indruk was: ook hier nog geen onheilspellende ge beurtenissen voor de onmiddellijke toe komst! PREDIKBEURTEN. VOOR WOENSDAG 23 DECEMBER. ALPHEN AAN DEN RIJN. v. Mandersloostraat: Nam. 7 1/4 uur, de heer Schoonerbeek van Putten. BENTHUIZEN. Geref. Gem.: Nam. 7 uur, ds, Lamain, van Leiden. BOSKOOP. Chr. Geref. Kerk: Nam. 7 uur, ds. N. Bij- demast. Xi Een en ander over de voorgeschiedenis. Heden officieel geopend. NED. HERV. KERK. Aangenomen: naar Enter C. Kroon te Woudsend; naar Oude- en Nieuwe Wete ring (toez.) B. J. Geerling te Dorkwerd. Bedankt: voor Colijnsplaat J. A. Raabe te Winschoten (Evangelisatie); voor Nigte- vecht ds. A. Dijkstra te Losdorp. GEREF. KERK. Beroepen: te Arum P. Veenhuizen te Oudega (W.); te Dedemsvaart A. J. Boss te Mariënberg. Aangenomen: naar Apeldoorn E. I. F. Nawijn te Geesteren-Gelselaar. CHR. GEREF. KERK. Beroepen: te Soestdijk P. Zwier te Al phen a.d. Rijn. EVANG. LUTH. KERK. Bedankt: voor Amsterdam (vac. A. D. Wempe), W. J. Kooiman te Deventer. DE MIDDELBAAR TECHNISCHE OPLEIDING. Een commissie ingesteld. De minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen heeft goedgevonden: le. in te stellen een commissie, aan welke wordt opgedragen: 1. te onderzoeken, aan welke eischen en nol-men de middelbare technische oplei ding aan dagscholen voor bouwkundigen, weg- en waterbouwkundigen, electrotech- nici en scheepsbouwkundigen behoort te voldoen, in verband met de eischen van het bedrijfsleven, en hoe deze opleiding behoort te worden geregeld, met name wat betreft: a. de voorwaarden van toelating; b. den duur en de inrichting van het onderwijs, de samenstelling van het leer- j' plan en de omschrijving van de leerstof; c. de regeling van, en de eischen voor het eindexamen; 2. omtrent de resultaten van dit onder- I zoek aan hem rapport uit te brengen; i 2e te bepalen, dat deze commissie hare vergaderingen zal houden te 's Gravenhage ter plaatse, door den voorzitter aan te wijzen. Tot lid en voorzitter is benoemd ir. G Hofstede, inspecteur-generaal van het nij- I verhoidsonderwijs, te 's Gravenhage. Nadat de Raad van d^ze gemeente eenige jaren geleden het bcsiuit had genomen om op de bij de wet voorgeschreven voor waar oen mee te werken aan de vestiging van een Nijverheidsschool voor meisjes binnen deze gemeente, uitgaande van de Middens! and s vereen i gi ng K aa rl einm er meer en de gevraagde onm.sbare rijksm&dewer- kmg was toegezegd, heeit het bestuur van aeze vereeniging waarvan de heer- L. W. van Driel, voorzitter en de heer C. Lint hout secretaris is, spo:dig al het mogelijke gedaan om de gegeven gelegenheid tot het volgen der lessen zoo goed mogelijk tol haar recht te doen komen. Voortgekomen uit een eenvoudige, zeer primitief opgezette en gebrekkig ingerichte naai- en knipschool. welke in 1918 te Hcoicidorp werd opgerichi, zijn het bestuur j met dit Nijverheidsonderwijs in de eerste jaren de moei.ijkheden niet gespaard ge- bleven, omdat de huisvesting langen tijd veel tie wenschen overliet. Eenige ver- betering kwam daarin toen te Hoofddorp en Nieiuvvennep voor het beoogde doel j de beschikking kon worden verkregen over een of meer lokalen va.i de openbare school. De belangstelling voor dit onderwijs bleek door een aanmerkelijke stijging van het aantal leerlingen ieder jaar, het geen voor het ijverige bestuur vol doende reden was om van de levensvatbaar heid van deze school verzekerd te zijn. Ook ten aanzien van de huisvesting ging het bestuur met veel vertrouwen de toe komst tegemoet en kwam er op onver wachte wijze uitkomst. Bij de in 1927 met den gemeenteraad en het bestuur der Geref. Kerk tot stand gekemen ruiling van grond, waardoor de bouw van een nieuwe kerk op het hoek- terrein bij het Marktplein werd mogelijk gemaakt, heeft de gemeente van het kerk- bestuu.- o m. ontvangen een perceel grond met kerkgebouw, met het doel om dit gebouw voor het geven van Nijverheids onderwijs in te richten, wijl het voor dit onderwijs nog in gebruik gebleven ge deelte van de oude openbare school voor afbraak bestemd is en derhalve naar een anoere geschikte onderwijsgelegenheid moest worden uitgezien. Er werd toen een plan voor» verbouwing van dit oud buitendienst gestelde kerk gebouw ontworpen, hetwelk wel niet on gunstig werd beoordeeld, maar de rijks inspectie toch niet bevredigen kon, om dat betwijfeld werd of cr wel voldoende rekening kon worden gehouden met den te verwachten noodzakelijken uitbouw in de naaste toekomst. Van dit plan werd dan ook afgezien. Het is van algemeene bekendheid, dat de school ten volle aan haar doel beant woordt, doordat ze haar goed recht van bestaan door een gezonde ontwikkeling heeft bewezen, inderdaad voor verschillende groepen van onze bevolking een levens behoefte is geworden, omdat het onder wijs gevolgd wordt door meisjes uit alle rangen en klassen der maatschappij en van de zijde der burgerij dan ook veel belangstelling en waardeering ondervindt. Dit gal het bestuur ook aanleiding om de sclioo overeenkomstig de eischen van onzen tija en de levensbehoeften van onze gezmnen uit te breiden en het programma van het onderwijs naar den wensch van oe inspectie en eigen inzicht en veriangen zóó in te richten dat het niet meer zou zijn een naai- en breischool, maar een industrie- en huishoudschool. Inmiddels had de Minister van Onderwijs Kunsten en Wetenschappen het bestuur van de Middens!andsvereeniging „Haarlemmer meer" onder de aandacht gebracht, dat het volgens de bepalingen van de Nijver heidsonderwijswet noodig was om" het leerplan uit te breiden en het aantal leeraressen te vermeerderen, waarop de gemeenteraad het noodig verklaarde om aan deze school ook het „landbouwhuis- hcudonderwijs" in te voeren. Een en ander maakte het vraagstuk ten aanzien van een betere huisvesting zóó urgent, dat besloten werd een nieuwe school te bouwen en daaraan ook een Internaat te verbinden. De gemeente verleende daar toe hare medewerking door in koop ai te staan een in Hoofddorp langs den ver- breecien Kruisweg ten Noord-Westen van cie Patrimonium-woningen gelegen perceel grond. Nadat een bouwcommissie was be noemd, werd den heer Gevers opdracht verleend een plan' te ontwerpen hetwelk door het bestuur alleszins aoceptabel werd geacht en door den Minister werd goed gekeurd. Spoedig daarop konden de voor bereidende werkzaamheden een aanvang nemen en in de verwachting dat einde J931 de nieuwe school in gebruik zou kunnen worden genomen, is men niet teleurgesteld. Nu de wegen in Haarlemmermeer een belangrijke verbetering hebben ondergaan en een betere communicatie is verkregen, is het te verwachten, dat van het aan deze school- te geven huishoudonderwijs de bewoners uit alle deelen van deze ge meente zullen profiteeren. Het flinke ruime gebouw bevattende o.m. drie handwerklokalen, keuken en huis- houalokaal, huiskamer, wachtkamer, direc trice- en bestuurskamer, paskamer, droog- kamer, provisiekamer met kelder, verwar- mingskeld:r, rijwielb:rgplaats en Int:rnaat met de noodige vertrekken is thans voltooid en te beschouwen als 'n verfraaiing van 't dorp. In de rij der scholen in Haar lemmermeer neemt het een eerste plaats in. Het is 'n belangrijke aanwinst, waarmede de gemeente Haarlemmermeer is te feliciteeren. De kosten van het gebouw met inbegrip I grondaankoon, meubilair enz. bedragen ongeveer f. 70.000. Hedenmiddag 2 uur had de officieele pening plaats. Het bestuur van de Midden- standsvereeniging kwam daartoe met ge- noodigden, w.o. het dagelijksch bestuur van deze gemeente, vele raadsleden en andere vooraanstaande personen op onder wijsgebied en ander terrein in het Turn- lokaai van de openbare school bijeen, alwaar de burgemeester van deze gemeente, inr A. Slob, een openingsrede hield en daarbij een overzicht gaf van de uitbreiding cn verbetering van het Nijverheidsonder wijs in deze gemeente; een groot en belang rijk geworden instituut, waarop de Midden* standsvereeniging en de bevolking vSn Haarlemmermeer trotsch kan zijn. Verschillende sprekers voerden nog het woord, waarbij met groote tevredenheid en voldoening hulde werd gebracht aan allen die zoo krachtig hebben mede gewerkt aan de totstandkoming van het mooie plan, dat ongetwijfeld de belang stelling in deze reeds zoo populair ge- worcien school nog aanmerkelijk zal ver- hoogen en in overeenstemming met de in den laatsten tijd gewijzigde inzichten omtrent den omvang en het karakter van het Nijverheidsonderwijs het kenmerk draagt van de heerlijke bevrediging die in de vervulling van vele speciale wen schen en de verwezenlijking van schoone verlangens geschonken werd. Ook werd een bijzonder woord van dank gebracht aan den heer Gevers voor de keurige verzorging als architect van het bouwplan en de aannemers fa. Kinkel en Bras te Nieuw Vennep, metselwerk: fa. Jansen en Appelman te Nieuw Vennep, timmerwerk; N. W. YVamsteeker te Hoofd dorp, loodgieterswerk en sanitair; Wolter en Dros te Amersfoort, centrale verwarming en de heer J. R. Stuut, te Overveen, ver- fïchtmgsinstallatie, voor de uitnemende wijze waarop zij zich van hun taak hebben gekweten. Na afloop van de samenkomst in het Turnlokaal, werd gemeenschappelijk de nieuwe Nijverheidsschool bezichtigd. Voor de ouders van leerlingen en verdere belang stellenden is daartoe hedenavond tusschen 8 en 10 uur de gelegenheid opengesteld. AALSMEER. De bloemenhandel. De laatste dagen zijn de prijzen der snijbloemen, onder den invloed van de a s. Kers.dag n, bedui end verb.terd. Waren in de eerste dagen de prijzen der meeste producten over het algemeen nog zeer laag, Vrijdag en Zaterdag kwam daarin een belangrijke verbetering, nu blijkbaar aücrwege de vraag naar bloemen toeneemt. 'De blcemisten bieden thans groote hoeveel heden seringen in verschillende kleuren aan, ook prunus, helleborus, poinsettia, freesia meilelietjes enz., terwijl ook flinke parlijen'tulpen dagelijks ter veiling komen. Vooral met het oog op het Kerstfeest kan de handel nu flinke hoeveelheden plaat sen en treffen de bloemisten het nog eenigszins, dat de prijzen wat beter zijn gewerden. Is eenmaal Nieuwjaar weer ge passeerd, dan is wel de verwachting, dat de prijzen sterk zullen terugloopcn. Zuid- Fransche bloemen worden nu ook dagelijks ter veiling aangevoerd en brengen in goede kwaliteit flinken prijs op. De heer H. v. d. Heuvel, aan den Aalsmeerderdijk, had Zaterdagmiddag, bij werkzaamheden met de heistelling, het ongeluk, een paal op een zijner beenen te krij£ren, met het gevolg, dat dit lichaams deel brak. H. werd naar een der pla^'s-v'ijke g n.Lsh.eren vervoerd,die hzm he 1 kundige hulp verleende. - Onze oud-plaatsgenoot, de lieer D. v. f*. Schilden, thans in Ned. Indie, is geslaagd voor het examen tweede stuurman groote vaart.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1931 | | pagina 13