Scherts In Schets. ffife Jaargang DINSDAG 8 DECEMBER 1931 No. 22001 DAGBCSD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. Oit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. Nationaal Crisis-Comité. Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. WANDPLAQUETTE „SEMPRE CRESCENDO." Het voornaamste Nieuws van heden. BINNENLAND. i* LEIDSCH DAGBLAD .mm III i i 11 I PRIJS DEZER COURANT? Voor Lelden per 3 maanden f.2.35, per weekf.0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f.2.35 4- portokosten. PRIJS DER ADVERTENTIES 30 Cts. per regel voor advertentiën uit Lelden ën plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags' en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordein cisplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. Wij ontvingen per kas of per giro: T. J. T. K. f. 5. dr. E. C. f- 2.50, mej. G. S. f 2.50. LEIDSCH CRISIS-COMITÉ. Door ons werd ontvangen: J. K. f.25, mej. G. S. f2.50. AFSLUITING ZOETERWOUDSCHE SINGEL. Burgemeester en Wethouders van Lei den brengen ter algemeene kennis dat het gedeelte van den Zoeterwoudsche Singel tusschen de Heerenstraat en den Lammenschansweg, vanaf Woensdag 9 December a.s. tot nadere aankondiging voor het verkeer met rij- en voertuigen zal zijn afgesloten. 9714 A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 8 December 1931. RATTE NPLAAG. Burgemeester en Wethouders van Leiden; Overwegende dat in verschillende ge deelten der gemeente zeer veel hinder wordt ondervonden van ratten; dat deze rattenplaag slechts dan kan worden opgeheven, indien de ingezetenen zelve daadwerkelijk deelnemen aan de bestrijding van de plaag; dat een der middelen tot uitroeiing van de ratten is, te zorgen dat het hun aan het noodige voedsel ontbreekt; dringen er bij de ingezetenen op aan om vooral geen etensresten, vischafval en dergelijke op de walkanten der grachten of naast de boomen neder te leggen; en verhoogen de premie van 5 cent op 10 cent voor elke rat, die aan het Bureau van den Reinigingsdienst, Noorderstr. 18, wordt ingeleverd. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. 5% VIJFJARIGE OBLIGATIELEENING GEMEENTE LEIDEN. Vertrouwen in de financieele positie onzer gemeente. Naar wij vernemen is op bovenstaande leening voor zoodanig bedrag ingeschre ven, dat bij de toewijzing een reductie moet worden toegepast. EEN BIJZONDERE PROMOTIE. Aan de Leidsche Universiteit is heden middag bevorderd tot doctor in de wis- en natuurkunde op proefschrift getiteld „Op pervlakken met Scharen van Gesloten- Geodetische Lijnen" mej. T. Ehrenfest (geboren te Weenen). Mej. Ehrenfest is de eerste vrouw, die aan enze universiteit op een zuiver wis kunstig onderwerp promoveert. In het voorwoord van haar proefschrift lezen wij: In 1905 te Weenen geboren, heb ik tot 1912 in Rusland, daarna in Leiden ge woond. waar ik van mej. S. Hellema (nu mevr. Kits van Heijningen) privaatonder wijs kreeg. Vanaf 1917 bezocht ik het Sted. Gymnasium te Leiden, waarvan toen dr. N. J. Beversen rector was. Vooral de wis kundelessen van dr. C. de Jong zijn mij in levendige herinnering gebleven. Ook aan den raad en steun, die ik van den heer A. L. van Beeck mocht ontvangen, heb ik veel gehad. In 1922 deed ik staatsexamen, waarna ik mijn studie aan de Universiteit te Lei den aanving. Ik bezocht de colleges van prof. dr. J. C. Kluyver, prof. dr. W. van der Woude, prof. dr. J. Droste, dr. J. Woltjer, prof. dr. W. H. Keesom, prof. dr. P. Ehren fest. prof. dr. J. A. Schouten. Aan hen allen ben ik veel dank ver schuldigd. 1^1 het bijzonder beschouw ik het als een groot voorrecht nog in de ge legenheid te zijn geweest om de colleges van prof. Kluyver te volgen. In Dec. 1924 deed ik candidaatsexamen, in Jan. 1928 doctoraalexamen. In Nov. 1928 ben ik naar Göttingen gegaan, waar ik gedurende een semester de colleges van prof. dr. H. Bohr en prof. dr. M. Born be zocht heb. Daarna heb ik een tijdlang as sistente van prof. Born mogen zijn, waar door ik de gelegenheid kreeg eenige kwes ties der quantenmechanica nader te lee- ren kennen. Aan den vriendschappelijken geest onder de physici in Göttingen heb ik de prettigste herinnering. Vooral ben ik dank verschuldigd aan prof. Van der Woude, mijn promotor, die mij op het onderwerp van dit proefschrift heeft gewezen, dat zonder z-ijn aanmoedi ging en steun niet tot stand gekomen zou zijn. Gedurende mijn geheelen studietijd heb ik heel veel aan hem te danken gehad. Leiden, 8 December 1931. 9710 OFFICIEELE OPENING CHRISTELIJKE KWEEKSCHOOL. De officieele opening van de nieuwe I Christelijke Kweekschool aan den Rijns- burgerweg is vastgesteld op Zaterdagmid dag 2 Januari a.s. Heden, op den dag van zijn honderd jarig bestaan, werd het Leidsche Studen- «nmuziekcorps „Sempre Crescendo" een Jübileumplaquette aangeboden, ontworpen door den kunstenaar Willem C, Brouwer, uitgevoerd door de N.V. Brouwer's aar dwerk „Vredelust" te Leiderdorp. De plaquette bestaat uit een drietal op elKaar terugvallende vlakken, waarvan het Juddelste door een horizontale balk in twee helften verdeeld is. Op deze balk staan de woorden „Sempre Crescendo" in kloeke letters,terwijl van deze woorden uit de vijf pijlen als orgelpijpen opstijgen, de symboliek der muziek wordt hierdoor gesuggereerd. De spitsen van deze vijf pijlen wijzen naar het woord Concordia I als deel van het devies: Virtus Concordia Fides. Links en rechts van de pijlen zijn de data van oprichting en heden vermeld, terwijl het woord eeuwjubileum het ge heel onderstreept. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd voor doctoraal-examen genees kunde mej. J. M. M. Vonk (Zwolle) en de heeren A. van der Sar (Zwartewaal), Lie Swi Pik (Leiden) en H. C. Schrok (Den Haag); voor het aanvullend candidaats examen Indisch recht de heer Harjono Aditjondo (Leiden). Voor het economisch doctoraal-examen indologie de heer L. J. Dijkstra (Den Haag). Voor taalkundig can- didaats-examen indologie de heer J. W. J. M. van Bemmel (Heemstede). ERNSTIGE VAL. Toen gistermiddag de 64-jarige mej. de R. alhier bij de halte Schouwlaan te Wassenaar uit een nog rijdende tram wilde stappen, sloeg zij achterover, waar door zij een hersenschudding en een ern stige wonde aan 't achterhoofd opliep. Nadat dr. Baart de la Faille de eerste hulp had verleend, is de dame per zieken auto naar haar woning gebracht. ONTSPANNINGSAVOND VOOR WERKLOOZEN. De aandacht van alle werkloozen zij ook hier nog eens gevestigd op den ont spanningsavond die heden gegeven wordt in de groote Stadsgehoorzaal en toegan kelijk is voor alle werkloozen en hunne gezinnen op vertoon van hun stempel kaart. Men verzekerde ons, dat beide pre dikanten, ds. Groot Enzerink en ds. Kuil man, op dien avond maar een heel kort woord zullen spreken; de avond zal verder gevuld worden met zang en muziek, waarvoor hunne medewerking zullen ver- leenen de zangvereeniging „Halleluja" on der leiding van mej. Leening en de mond- accordeonclub „Kunst en Genot", onder leiding van den heer Roman. De ontspan ningsavond begint te 8 uur. SINT NICOLAAS IN DE LEIDSCHE BUITENSCHOOL. De heer Verver, onderwijzer aan de Leidsche Buitenschool te Katwijk schrijft ons Met groote vreugde zien wij terug op het Sinterklaasfeest op de Buitenschool. Voor de kinderen is het een onvergetelijke dag geweest. De eerste verrassing was een poppenkast-vertooning door den heer Devilé van den Nieuwe Rijn, gratis gege ven als dank voor de verpleging van één .zijner kinderen. Onbedaarlijk is er ge lachen om het „Gefopte Bakkertje" in 3 bedrijven. Op zeer beschaafde wijze wist de heer D. de kinderen te boeien met zijn spel en zijn goocheltoeren. Des middags verscheen de Sint in hoogst eigen persoon, en wist ieder kind gelukkig te maken met een cadeautje. Vele oude bekende en nieuwe Sinterklaas versjes werden gezongen, veel pepernoten werden er gestrooid, en ten slotte gaven de tien Internaatskinderen nog eenige vlijtig ingestudeerde vertooninkjes ten beste. Hartelijk dank aan allen, die hebben bijgedragen tot het welslagen van dit heerlijke feest. EEN GOED VOORBEELD. Het mannenkoor „De Vereenigde Zan gers" heeft het plan opgevat, om in sa menwerking met een symphonie-orkest een concertavond te organiseeren, waar van de baten bestemd zullen worden voor het Leidsche crisiscomité. Verdere bijzon derheden zullen zoo spoedig mogelijk wor den bekend gemaakt. LEIDSCHE RADIO-VEREENIGING., De tweede clublesavond Radio-techniek, welke gisteravond door bovengenoemde Vereeniging in haar clublokaal „Oud- Hortuszicht" gegeven werd, trok zeker niet minder groote belangstelling dan de eerste avond. Door den leider den heer Ph. A. J. de Rop werden in deze les behandeld de be grippen: element, batterij, serie- en paral lel-schakeling, weerstand- en weerstand berekening. Na enkele vragen'beantwoord te hebben .sloot de voorzitter te ruim half- elf de leerzame vergadering. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijzigingen Katwijksche Kalkzandsteenfabriek J. A. van- Herwaarden, Sandtlaan, Kat wijk a. d. Rijn. Bovengenoemde handels zaak is omgezet in een naamlooze ven nootschap onder den naam: N.V. Katwijk sche Kalkzandsteenfabriek. (Ned. Stcrt. 3 December 1931, Bijvoegsel Nr. 3183). Dir.: J. A. van Herwaarden, Leiden. Maatschap pelijk kapitaal: f. 50.000, waarvan geplaatst en gestort: f. 10.000. N.V. Dakpannen- en Kleiwarenfabrieken v.h. D. van Oordt en Co.. Woubrugscheweg 10, Alphen a. d. Rijn. De statuten zijn ge wijzigd. T. Reyneveld, B. 34, Koudekerk, rund en varkensslagerij. Uittredende Eigenaar T. Reyneveld, Koudekerk, dd. 1 Sept. 1931. DE BROEK AAN HEBBEN. BREDEROO'S MOORTJE. Derde bonnementsvoorstelling jn den Schouwburg. Na de ..Spaansche Brabander" is „Het Moortje", Brederoo's meest succesvolle blij spel en als proeve van wat het publiek ln den aanvang der zeventiende eeuw in hooge mate te interesseeren vermocht, kan deze voorstelling van het Hofstadtoo- neel belangwekkend worden genoemd. Er was een uitstekend bezet gezelschap, dat voor een magnifieke vertolking heeft ge zorgd en dat die avontuurlijke sfeer wist te scheppen, welke het kenmerk is van welhaast alle oeuvres van dezen grooten blijspel-dichter In een gave schildering bracht het Hof- stadtooneel hier één van die betrekkelijk simpele gebeurtenissen over het voetlicht, die de stof leverden voor Breeroo's werken en in hun söms speelschen, dan weer schrijnenden spot den hartstochtelijken polsslag verraden van het lachende, brui sende maar stormachtige leven in het toen sterk opbloeiende Amsterdam. Fientje de la Mar was Moy-Aal, de vreughde-joffer, naar wier gunst met zulk een felheid en listige berekening wordt ge dongen door den verliefden jongeling Rit- sart (Eduard Palmers) en den pralerigen, verwaanden hopman Roemert (Louis van Gasteren), en er lag in haar stem, haar houding en gebaar het rafinnement, dat noodig was om Ritsart over de veront waardiging van haar bedrog heen aan haar niet onschuldige voeten te brengen. Niettemin was de klankvorming van haar stem niet toereikend om de bloemrijke, maar voor onze ooren minder kiesche ver zen van den realist Brederode op voldoen de duidelijke wijze over het voetlicht to brengen. Louis van Gasteren had hier op haar een belangrijken natuurlijken voor sprong en Louis Glmberg als Kackerlack, Piet Rienks als het pseudo-Moortje en Jan van Ees als den naar zijn zuster zoeken den jongeman sloten zich daar op behoor lijke wijze bij aan. Met meesterlijke hand waren onder Dick van Veen's regie al deze typen geteekend en zij zouden bij een meer dankbaar onderwerp een weergaloos succes te boeken hebben gehad. Het bleef nu na elk der vijf bedrijven bij een ge dempt en gedwongen applausje, dat alleen het spel en waarschijnlijk nimmer het stuk gegolden heeft. Giet dit gegeven in den vorm van een modern blijspel of een film scenario en het wordt óf verboden óf een stormachtige debacle! Breeroo's visie is niet meer die van het hedendaagsche pu bliek omdat zij onderwerpen aanroert, ka rakters en zeden schildert., die in den loop der eeuwen uiterlijk althans te sterk veranderd zijn om een vollen schouwburg nu nog tot het einde te kunnen blijven boeien. Die lange verzen, met haar zeven- tiende-eeuwsche taal. hoe onmetelijk rijk dan ook aan humor, spot en welsprekend heid vormden bovendien een zeer hin derlijk bezwaar, dat de toeschouwers tot een extra-inspannend luisteren dwong en nochtans door niemand geheel overwon nen kon worden. Zoo miste men deelen uit het betoog, begreep vele „comische in termezzo's" slechts voor de helft en voelde niet Breeroo's „lachende geeseling van de misbruyeken van deze laetste en verdorven werelt. de ghebrecklijkheit van deze tijt", zooals de dichter zich die in al zijn wer ken tot levenstaak had gesteld! N. Z. H. T. M. Het vervoer op de N.Z.H.T.M.-lijnen Scheveningen—LeidenKatwijk/Noord - wijk (inclusief stadslijn Leiden) en Lei denHeemstede heeft in de afgeloopen maand respectievel. opgebracht f. 107.980 en f. 7.648. BINNENLAND. Op bezoek bij den burgemeester van Lisse, baron van Wijnbergen. (3e Blad.). Na de ramp van het postvliegtuig „De Ooievaar". (2e Blad.). In een suppletoire begrooting wordt f. 700.000 meer aangevraagd voor de werk lozenkassen. (Binnenland, le Blad.). Conflict in de S-D.A.P. met de oppositie groep. (Binnenland, le Blad.). -.JITENLAND. De besprekingen der B.I.B. te Bazel. (Buitenland en Tel., le Blad.). Wijzigingen in de plannen van het Bel, gische Albert-kanaal. (Buitenland, le Bi.). Opzienbarende ontmoeting tusschen den Uongaarschen ex-premier Bethlen en ko ning Carol van Roemenie. (Buitenland, le Blad.). Giurati afgetreden als secretaris der fascistische partij. (Buitenland, le Blad.). Dr. Pfriemer, de leider van den misluk ten staatsgreep in Stiermarken, meldt zich te Graz bij de justitie. (Buitenland, le Bi.), Onze stadgenoote Irma Timmerman slaagde aan het Kon. Conservatorium te Den Haag voor het examen solo-zang (onderwijskunst). Door de S.D.A.P. is gisteren in de Raadzaal aan B. en W. en alle raadsleden een exemplaar overhandigd van een bro chure: Het in dienst nemen van onvol waardige Arbeidskrachten, bezien van uit het standpunt van den werknemer, door F. van Meurs. Hedenmorgen heeft de 43-jaxlge schipper J. K. op zijn vrachtschuit, lig gende in de Haven, een katrol, welke uit de mast viel, op zijn hoofd gekregen, waar door hij bloedend verwond werd. De E. H. D. vervoerde hem naar het Academisch Ziekenhuis, waar hij ter observatie is op genomen. De politie alhier heeft aangehouden als verdacht van diefstal van een auto in den nacht van Zaterdag op Zondag ten nadeele van den heer W. V. alhier den 22- jarigen W. H. N. en den 26-jarigen H. A. H„ beiden te Oegstgeest. Bij de drukkerij Louis H. Becherer alhier is in druk verschenen het berede neerd verslag van hetgeen met betrek king tot verbetering der Volkshuisvesting in deze gemeente in 1930 is verricht. In onze opgave van de concerten, welke in de eerste maanden van 1932 hier ter stede worden gegeven, is gisteren abusievelijk vergeten het jubileumconcert van „Sursum Corda" op 19 Januari ter gelegenheid van haar 25-jarig bestaan, waarin o.a. het „Te Deum" van Bruckner zal worden uitgevoerd. Voorts zal het Pozniak-Trio voor den Kunstkring niet 9 Januari, maar 9 Fe bruari optreden. ZEVEN TON MEER VOOR WERKLOOZEN- KASSEN. De helft komt ten laste van de medewerkende gemeenten. In een suppletoire begrooting van ar beid, handel en nijverheid wordt 700.000 gulden meer gevraagd in verband met de stijging van het aantal leden der werk lozenkassen. De helft van dit bedrag komt ten laste van de medewerkende gemeenten. De landarbeidersbonden hebben in hun reglement voor de werkloozenkas den uit- keeringstermijn van 36 dagen op 42 dagen gebracht. De minister oordeelt het ge- wenscht, om voor zoodanigen tijd als noodig mocht blijken om een blijvend goeden toestand te scheppen, de subsidie voor de werkloozenkassen van de landar beiders op 125" r, te bepalen. Dit geschiedde reeds in 1929 en een dergelijke maatregel wordt ook voor 1930 noodig geacht. De kosten bedragen naar raming f. 100.000. Bovendien is wegens subsidie boven lOO'Vo op de door de vereenigingen van diamant bewerkers in de werkloozenkassen gestorte bedragen nog noodig ongeveer f. 360.000. De helft dezer bedragen wordt door de be trokken gemeenten aan het Rijk terugbe taald. Op deze suppletoire begrooting blijft on gedekt f. 81,226. De minister hoopt het eindcijfer nog te kunnen verminderen. Een suppletoire begrooting van binr.en- landsche zaken en landbouw 1930 is inge diend, die het mogelijk maakt f. 339,100 aan te merken als gedeeltelijke compen satie van de bij vorige verhoogingswetten ongedekt gebleven verhoogingen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1931 | | pagina 1