CHIEF WHIP Ga over op CHIEF WHIP.' Precies het juiste vochtgehalte! AGENDA. Is het vochtgehalte van een sigaret te laag, dan verliest zij haar aroma en kwaliteit. Strenge wetenschappelijke controle waar borgt het te allen tijde juiste vochtgehalte van CHIEF WHIP en het behoud van die superieure kwaliteit en dat buitenge wone aroma waardoor deze sigaret zoo populair geworden is! VIRGINIA De Beste voor Uw Gezondheid RECLAME. HEDEN: Jeruel: Bidstond. 8 uur nam. Zondag. Jeruël: Samenkomsten te 10 uur voorm. en 6 Vs uur nam. Nederi. Leger des Heils, Lammermarkt: Samenkomsten. Stadsevangelisatie, Morschweg: Samen komst. Maandag. Nederi. Leger des Heils, Lammermarkt: Samenkomst. 8 uur nam. Schouwburg Derde abonnementsvoorstel ling Rotterdamsch Hotstadtooneel 8 uur 15 nam. De avond-, nacht- en Zondagsdienst dei- apotheken wordt van Maandag 30 Nov. tot en met Zondag 6 Dec. a.s. waargenomen door apotheek: M. Boekwijt, Vischmarkt S, telef. 552. De geneeskundige Zondagsdienst te Lel den wordt van Zaterdagavond 8 uur tot Maandagmorgen 8 uur waargenomen door de doctoren de Jager. Janssens, Muyzert en Simons. Te Oegstgeest wordt deze dienst dan waargenomen door dr. Hugenholtz, tel. 390. De Oegstgeestsche apotheek, de Kempe- naerstraat 4, tel. 274 is dag en nacht geopend. BENOEMING INSJECTEUR VAN POLITIE Met ingang van 1 Januari a.s is de ad junct-inspecteur van politie G. H. van der Ham door den burgemeester benoemd tot inspecteur. ADRES AAN DEN RAAD. Inzake openbaar bewaarschool-onderwijs. Aan den raad dezer gemeente is onder staand adres verzonden: Geeft met verschuldigde gevoelens te kennen wat betreft uitbreiding van het Gemeentelik (Openbaar) Onderwijs ondergetekend Kommitee voor Open baar Onderwijs, Afdeling van het Landelik Kommitee van die naam waarin vertegenwoordigd de Centrale Ouderraad te dezer stede en de plaatselike Afdelingen van de Bond van Nederlandse Onderwijzers en het Nederlands Onderwij zers-Genootschap dat het uit goede bron weet, dat het gemeente-schoolgebouw aan de Heeren straat aan de grens van Tuinstadswijk deze week vrijkomt; dat het herinnert aan zijn adres aan uw Raad, waarin onder anderen wordt aangevraagd een gemeentelike Bewaar school in 't Haagwegkwartier. waarvoor een groot aantal gegadigden was en een gemeentelike Bewaarschool fn het Zuider kwartier (Tuinstadswijk) en aan zijn adres van Julie lopende jaar aan het Kollege van Burgemeester en Wethouders, vra gende de volle aandacht voor de wenslik- heid onder anderen, dat de school Heeren straat die uitnemend geschikt is voor een bewaarschool met bekwamen spoed hierin worde omgezet zulks in verband met de behoefte aan bewaarschoolonder- j wijs in het zich zo uitbreidend Tuinstads- I wijk (of Zuider)kwartier; dat op laatstgenoemd adres door Burge- i meester en Wethouders geantwoord is dat i al het aangevraagde de volle aandacht had van het Kollege, met de opmerking „zooals U trouwens kunt weten": dat het onverzwakt blijft volharden bij zijn mening dat Tuinstadswijk niet alleen grote behoefte heeft aan Bewaarschool- onderwijs, maar ook aan zulk onderwijs in algemeen Christelike zin, zoals alleen de Gemeente geven kan (Openbaar Onder- wijs) gebonden als een burgerlike ge meente is aan de Rijkswetten; dat ons Kommitee wijst bij dezen op de voortschrijding der mening dat het Open baar (d.i. Gemeentelik) Onderwijs, alvo rens te kunnen mededingen met het Bie- zonder, dringend behoefte heeft aan ge lijkmaking van omstandigheden; weshalve ondergetekend Kommitee met de meeste hoogachting, doch tevens met de meeste nadruk verzoekt dat met bekwame spoed de desbetref fende belofte worde ingelost en het be doelde gebouw aan de Heerenstraat alsnog worde ingericht tot Gemeentelike d.i. Openbare Bewaarschool. Het Kommitee voornoemd: (w.g.) Ch. L. WALDKÖTTERVoorz. J. C. VAN SCHAIK, Sekret. A. VAN PARREEREN, Penningmeesteres. R.-K. COMMISSIE VOOR WERKLOOZENZORG. Sint Nicolaasgave. Bovengenoemde commissie had gister avond in het gebouw van den R.-K. Volks bond een aantal personen uitgenoodigd w.o. den directeur van den Gem Dienst voor Sociale Zaken den heer P. C. G. A. Wijkmans. teneinde het werk dier commis si? in oogenschouw te nemen De commissie verstrekt n.I. van tijd tot i tijd aan de R.-K. werkloozen levensmid delen en had ditmaal daarvoor den Sint Nicolaasdag uitgekozen. Alvorens de ge reedliggende pakketten voor 242 der daar voor in aanmerking komende werkloozen te bezichtigen, gaf de voorzitter, de heer H. L. J. Tobé een korte uiteenzetting van den arbeid der commissie, waarin hij als zijn meening te kennen gaf. dat de crisis heel wat gemakkelijker op te lossen ware, wanneer er zoowel nationaal als interna tionaal meer naastenliefde bestond. De R.-K. commissie stelt voor haar werk loozen dagelijks de groote zaal van boven genoemd gebouw toegankelijk en schenkt daar gratis koffie en thee en verstrekt rooktabak. Dagelijks circa 100 kop thee, 100 kop koffie en 1 'h pond tabak. Bovendien verstrekt zij morgen haar eerste uitkeering levensmiddelen in dit seizoen, vleesch, vet, worst (samen circa 1000 pond), koffie, thee, bruine boonen, rijst enz. De hoeveelheid, welke aan eiken werklooze wordt verstrekt, is afhankelijk van de grootte van het gezin en 't gezins inkomen. Aan het slot sprak de heer Tobé de hoop uit, dat de medewerking uit alle kringen der Katholieken zoodanig moge zijn, dat de uitkeeringen op geregelde tijden kun nen plaats vinden. Nadat de heer Wijkmans een persoonlijk woord van lof had gesproken voor het werk der commissie, werd de uitkeerings- zaal bezichtigd. 9540 ARDATH LONOON MAATSCHAPPIJ DER NEDERLANDSCHE LETTERKUNDE. Het leerdicht De massa compoti van Alexander Dolensis. In de gisteravond gehouden vergade ring van de Maatschappij der Nederland- sc-he Letterkunde heeft dr. W. E van Wijk uit Rotterdam een lezing gehouden over: Het leerdicht De massa compoti van Alexander Dolensis. Hieraan is het vol gende ontleend: De kalender, waarvan wij ons thans in het dagelij ksch leven bedienen, aldus spr., heeft een lange geschiedenis achter den rug. In zijn huidigen vorm is hij de projectie van het Joodsche maanjaar op den achtergrond der Romeinsche tijd rekening. Een maanjaar is geen begrip. De maan beweegt zich om de aarde in 27Vs dag en legt derhalve in dien tijd haar baan tus- schen de sterren van den Riem af; na een tijdsverloop van 29V2 dag vertoont zij dezelfde schijngestalten. Een periode van langer duur is eraan niet te onderkennen. Een verzameling van een bepaald aantal en wel steeds van twaalf maanden noemt men dan een maanjaar. Hiermede rekenen de Joden, vóór hen hebben de Balyloniërs het gedaan, de Egyptenaren en alle volkeren, waarvan wij berichten hebben. De Mohammedanen doen dit tot den huidigen dag. Na zulk een maanjaar kee- ren noch aardsche verschijnselen, als b.v. de jaargetijden, noch hemelsclie ver schijnselen, als op- en ondergangen van sterren, in dezelfde orde weer. De Joden en de Babylonieërs, om ons tot deze vol keren te bepalen, aldus spr., koppelden echter bepaalde religieuze feesten èn aan vaste dagen van hun maanjaar èn aan vaste punten van den zonneloop, wes halve zij van tijd tot tijd een extramaand moesten inleggen of gelijk zij dit op vatten een maand met een tijdperk van omtrent dertig dagen moesten ver lengen. Men noemt deze handelwijze embolisme. Een maanjaar, dat door mid del van embolisme aan het zonnejaar wordt vastgekoppeld heet een gebonden maanjaar. In een gebonden maanjaar is het derhalve mogelijk, dat een bepaald feest, b.v. bij de Joden het Paaschfeest, steeds in een bepaald jaargetijde valt. De eerste Christenen vierden, als de Joden hun Paschen hielden, den dag van den dood of van de opstanding des Heeren. Langzamerhand, doch nog in de eerste eeuwen onzer jaartelling, is het gewoonte geworden om dien feestdag aan den Zondag te koppelen. Het is bekend, dat er over den Paaschdatum veel strijd is gevoerd. Het is merkwaardig, dat ae eenige zaak, waarover aanvankelijk geen strijd gevoerd is, n.I. dat de berekening cyclisch, in tegenstelling tot astronomisch, geschieden zou, pas vele eeuwen later tot heftige controversen aanleiding zou geven. Spreker gaf vervolgens een overzicht van de cyclische berekeningen. In 19 ja ren zijn er 235 maanden, in 8 jaren 99 maanden, in 84 jaren 1039 maanden, enz. Van deze periode is die van 19 jaren verreweg de nauwkeurigste. In de middeleeuwen werden deze maan den in een tabel vereenigd, welke tabel met den altoosdurenden kalender,1 het calendarium perpetuum noemt; de ken nis van deze tabel is het voornaamste on derdeel der middeleeuwsche computlstiek en het onderwerp, dat ik hedenavond met u wil behandelen, aldus spr., is juist een leerboek dier computistiek. De moeilijke regels der kalenderkunst zijn zonder twijfel ook reeds vroeg in me morieverzen gebracht; in de tot een soort eenheid verwerkte compilatie van Alexan der Dolensis, die het onderwerp van spre kers voordracht vormt zal spr. eenige voorbeelden hiervan geven. Deze compi latie. die spr. den wijdschen naam van leerdicht heeft gegeven, is in 1200 ge schreven Zij is. middellijk of onmiddel lijk, door alle schrijvers over den compu tus gebruikt. Na een levensbeschrijving van Alexan der Dolensis gegeven te hebben, vervolgde spreker. Het geheele werkje bestaat uit een voorrede van omtrent 400 woorden en voorts uit een 500-tal versregels; daar hel in wezen een verzameling is van door Alexander bijeengelezen kalenderregels, kan uiteraard niemand zeggen hoe groot het vers oorspronkelijk geweest is. Spr. las het begin der voorrede voor. Het zou spr. te veel tijd. vorderen om het geheele werkje te behandelen; hij is daarom genoodzaakt hier én daar een greep er uit te doen. Men kan vijf manieren onderscheiden om tijdrekenkundige gegevens te leeren of te onthouden. 1. In de eerste plaats uit doceerende regels, dus uit een eigenlijk leerdicht. Deze gedeelten bevatten zeer behoorlijke, *alhoewel dan geen diep poëti sche regels en spr. vermoedt, dat deze de eigenlijke bijdrage van Alexander vormen. 2. In de tweede plaat-s treffen we regels aan, die slechts uit gedeelten van woor den bestaan, echte ezelsbruggen dus, al dus spr., 3. Regels om een deeling te be korten. Men leert b.v, dat het gulden getal kan worden gevonden, door het jaartal met 1 te vermeerderen en dan door 19 te deelen; de rest is het gulden getal. 4. De kunstigste regels zijn die, waarin de woorden die grootendeels zelfs geen bestaande woorden zijn door de plaats der letters in het alphabet, door begin of slotletters, en dgl. de gegevens verschaffen. Daar de gebruikte alphabets niet steeds dezelfde zijn, is het niet altijd even gemakkelijk geweest, om hier de be- teekenis van te ontwarren. Spr. verduide lijkte een en ander met voorbeelden uit het werkje en schonk het praedicaat de voorlooper te zijn geweest van de Gre- goriaansche kalenderhervorming aan Alexander de Villa Dei „SURSUM CORDA". Over ruirn een maand, op 19 Januari 1932, zal het Gemengd koor „Sursum Corda" 25 jaren bestaan In den aanvang klein en bescheiden, gaf het onder leiding van zijn eersten dirigent, J. Henri Ber- keljon, slechts uitvoeringen met begelei ding van orgel en piano. Toen de heer Berkeljon een kleine twintig' jaar geleden naar Indië vertrok, en Louis Robert directeur van het koor werd, stelde de toenmalige voorzitter, wijlen dr. J. Pee renboom onvermoeide pogingen in het werk, het zoover te brengen, dat S. C. uit voeringen met groot orkest in de Stads gehoorzaal kon geven. In den mobilisatietijd was het weer de zelfde energieke werker en organisator, die de vereeniging er toe bracht, acapella- concerten in de Pieterskerk te geven, om dat de Stadszaal door militairen was bezet. Hoe deze concerten door den uitne- menden zangpaedagoog en koorleider Hubert Cuypers tot een zeldzaam artistiek peil werden opgevoerd, behoeft nauwelijks in herinnering te worden ge bracht. Zoo is „Sursum Corda" in den loop der jaren opgestuwd tot een kunst- vereeniging, die voor het Leidsche mu ziekleven van groote beteekenis is. Het ligt dus voor de hand dat het 25-jarig bestaan op 19 Januari feestelijk zal worden gevierd. Er is een Eere-comité gevormd, waarin zitting hebben genomen: onze burge meester, mr, A. van de Sande Bakhuyzen, mevr. de wed. P. Peereboom-Bakker, prof. dr. J. J. Blanksma, ds. W. Th. Boissevain, mr. H. Burgersdijk, Hubert Cuypers, prof. dr. L. van Itallie. B. F. Krantz, ds. H. Thomas, dr. J. Vergouwen, en prof. dr. N. van Wijk. Uitgevoerd zullen worden ,.La Vita Nuova" van Wolf-Ferrari, en het „Te Deum" van Anton Bruckner, twee stra lende werken, uitnemend geschikt voor een feest-uitvoering. Het koor is voor deze gelegenheid versterkt met een groot aan tal oud-leden; een knapenkoor vervult een rol in „La Vita Nuova": een uitne mend solisten-ensemble, waarvan we Max Kloos slechts behoeven te noemen, ver leent in beide werken zijn medewerking'. Het instrumentale gedeelte der composi ties wordt toevertrouwd aan het U.S.O., dat te Leiden voldoende bekendheid ge niet, En eindelijk staat het geheel onder de energieke leiding van den begaafden dirigent A. van der Horst Er wordt met ijver en toewijding gestu deerd. zoodat naar alle verwachtingen het feest van „Sursum" glansrijk zal kunnen worden gevierd. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Opheffing C. P. de Groot, Mandenmakerssteeg 11, Leiden. Bestelhuis. DE BIOSCOPEN. City-Theater.Na eenige maanden ge sloten te zijn geweest is het City-Theater gisteren onder leiding van een anderen exploitant heropend. Het interieur werd waar noodig iets anders geschilderd thans is alles in lichtkleurige decoratie gehouden en hier en daar veranderd. Zonder eenigen ophef werd gisteravond, als ware het Theater nooit gesloten ge weest met de voorstelling een aanvang gemaakt. Na het Orion-journaal, dat ons o.a. de plechtige installatie van het Na tionaal Crisis-comité door H. K. H. Prin ses Juliana deed zien werd na een muzi kaal filmpje „De Honky Tonk Club" ver toond. Onbekendheid met de geluidsin stallatie deed het eigenaardige stemgeluid van Sophie Tucker, die de hoofdrol ver vult, veel afbreuk. Het eenigszins verouderde verhaal was niet in staalt de bezoekers ge heel te boeien. Na de pauze werd de film „De Man met het dubbele gelaat" ver toond Dit filmwerk deed ons de haat en nijd, heerschendë in de New-Yorksche, misdadigerswereld zien. Joe Daley en Blackie Gulver, twee vooraanstaande en daardoor bevreesde „gangsters" zijn bei den verliefd op hetzelfde danseresje, dat zich slechts tot een dik chèque-boek aan getrokken gevoelt en zich niet om de her komst bekommert. Zeer verontwaardigd is zij dan ook, als Joe dien zij uitgekozen had, haar mededeelt een ander mensch te willen worden. Tezamen met Blackie ver raadt zij hem, de „Sing-Sing" volgt en ten tweede male wordt dan beraadslaagt hoe Joe en tevens inspecteur Carlson, die Blackie te dicht op de hielen zit uit den weg te ruimen. Joe wordt in de gelegen heid gesteld te ontvluchten met de be doeling. dat hij den inspecteur dan zal vermoorden. Hij wordt echter gewond bij zijn ontvluchting en in een sanatorium opgenomen, raakt daar verliefd op de dochter van den directeur en keert na eenige operaties met een ander en veel knapper gelaat naar New-York terug. Nie mand herkent in hem „Joe de Aap' en zoodoende komt hij achter de waarheid. Eenige schietpartijen volgen, de inspecteur blijkt een getrouw vriend te zijn en ten slotte keert hij naar het sanatorium met de lieftallige doktersdochter terug. Casino-Theater. Het voorprogramma is deze week bijzonder uitgebreid: een tee kenfilm, een twee—eter „Wimmie wordt wakker" en een tweede komische film: „Zwarte koffie". Nog voor de pauze wordt begonnen met de hoofdflim „De citadel van Warschau", een sterke speelfilm met veel spannende momenten. In deze citadel zitten de gevangenen in afwachting van hun deportatie naar Siberië. Onder hen bevindt zich ook een student, zekere Boris Gorsky. Deze wordt echter door den tzaar begenadigd, in werkelijkheid echter is dit een truc om achter de waarheid te komen en hem dan voor goed uit den weg te rui men. Na eenigen tijd wordt hij inderdaad aangetroffen in een bijeenkomst, waar plannen worden gesmeed tot omverwer ping van het Russische staatsgezag. En het droevig einde iaat zien, hoe de jonge- I man naar het onherbergzame Siberië wordt verbannen. Luxor-Theater. De te vroeg overleden Lon Chaney is in zijn genre de grootste de beroemdste en de meest bekwame film acteur aller tijden geweest. In films als „Het Spook van>de Opera", de „Klokken luider van de Notre Dame" en vele andere heeft hij creaties geschapen, die misschien nooit zullen worden overtroffen en het valt te begrijpen dat men sommige dezer ais geluidsfilm nog eens weer op het re pertoire heeft gebracht. De romantiek van „De Klokkenluider van de Notre Dame" is voor den tegenwoordigon tijd niet meer op haar volle waarde te verwerken, maar het geraffineerde spel van Lon Chaney als den gebochelde weet dat te vergoeden en het publiek in enerveerende spanning te houden. Weergaloos is z'n vermomming van den mismaakten klokkenluider, die met een sprong van den toren zijn misda den boet, na de charmante en onschuldige Esmeralda uit de handen van het gepeu pel te hebben gered. De film is niet spre kend. maar de geluidseffecten zijn uitste kend gekozen en hebben zonder twijfel de waarde er van verhoogd. Het bij programma brengt een groot aan tal geestige filmpjes en een interessant Ufa-journaal. Trianon-Theater. Reeds de titel van de film „Ich heirate meinen Mann" doet vermoeden, dat deze filmklucht vol dwaze verwikkelingen zit. Willy Carter (Igo Sym) een beroemd schlagercomponist, wil eens wat anders dan handteekeningen zetten en bewonderende blikken van lieftallige dames in ontvangst nemen. Derhalve over reedt hij zijn vriend Bob. om zich als Willy Carter voor te doen. Bob (Kurt Ves- permann) vindt dit wel leuk. maar hij moet al gauw de onaangenaamheden er van ondervinden. Want in een klein dorpje wordt hij als Willy Carter, door een on- gelukkigen samenloop van omstandighe den. met een hem vreemde dame. Liane Martin (Trude Berliner) wettig in dei echt verbonden. Nu beginnen voor Wllly. die dus getrouwd is met een vrouw, die hi; nog nooit gezien heeft, en voor Bob de moeilijkheden pas. De meest geestige ge beurtenissen en komische voorvallen vol gen elkander in een schier eindelooze reeks in een snel tempo op, mede dank zij het verschijnen van een vriend, dien men in. de filmwereld Szöke Izakall pleegt te noe men. Deze speler is weer kostelijk en doet de zaal herhaaldelijk daveren van de pret. Gelukkig blijft 't eenmaal gesloten huwe lijk gehandhaafd, daar de wederzijdsche kennismaking wel is meegevallen. Bob sluit ook een gelukkig huwelijk. En Szöke Izakall blijft als de nooit met rust ge- latene achter. Vroolijke liedjes en goed spel vormen een alleszins bezienswaardige film. Voor de pauze draait als hoofdfilm een bewerking naar 't bekende boek van Jules Verne „Het geheimzinnige eiland". Deze film is geheel in natuurlijke kleuren ver vaardigd en wordt door suggestieve mu ziek begeleid. De film is bovendien van een adembenemende spanning, terwijl de opnamen van een goede kwaliteit zijn. Van de hoofdvertolkers willen we vooral noemen Lionel Barrymore als graaf Dak- kar, de in zichzelf gekeerde man, die na tal van wederwaardigheden zijn ideaal, om de diepten van de zee te bestudeeren. eindelijk bereikt. Een interessant journaal en een aardige screen-song cornpleteeren dit goed ver zorgde programma, zoodat men van een gang naar Trianon geen spijt zal hebben. ZILVEREN JUBILEUM VAN DEN HEER W. BONTE. Heden was het 25 jaar geleden, dat de heer W. Bonte In dienst trad bij de Electr. Grof- en Kunstsmederij M. den Os en Zn„ waarvan hij reeds vele jaren als bedrljfs- chef is. Begrijpelijkerwijze is deze dag niet onopgemerkt voor hem voorbij ge gaan. De jubilaris werd hedenmorgen met zijn echtgenoote per auto van zijn huis ge haald en in het privé-kantoor door één der-firmanten op hartelijke wijze toege sproken waarbij zijn vele verdiensten uit voerig werden gememoreerd en hem een gouden horloge met inscriptie en een gou den vulpotlood werden overhandigd. Namens het geheele personeel sprak de boekhouder der firma den jubilaris eenige hartelijke woorden toe en bood hem een ameublement en een bloemenmand aan. De jubilaris dankte hierna allen In het bijzonder de firmanten, voor de groote belangstelling en niet het minst voor de fraaie geschenken. Daarna ging de eerewijn rond en werd de jubilaris weer per auto naar zijn huis gebracht. Ook hedenmiddag en avond zal het hem wel niet aan belangstelling ontbreken. MILITAKIA. Bij Kon. Besluit zijn benoemd tot reserve eerste luitenants de reserve tweede luitenants T. A. M. Festen, C. N Cramer, S. W. A. Hamel, A. Hensen, J. C. Ver- heijen. W. Hensens, N. van Hartesveldt, G. C van der Grijn, P. W. van Arkel, A. Brouwer en M. M. Lourens, allen van het 4de regiment infanterie, zoomede de reserve tweede luitenants T. J. H '&n Eysden en J. van Cattenburch van het 6de regiment veldartillerie alhier. Voorts zijn in gelijken rang benoemd M het dienstvak der militaire administratie de res. tweede luitenants J. H. Tielenw) van het 4e R.I. en L. H. Niënhuys Mulder van het 6e R.V.A. 2-1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1931 | | pagina 2