HEERENBAAI
IT5EK m WITTE hO
72ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 28 November 1931
Vierde Blad
No. 21993
Parlementaire Anecdotes
en Incidenten.
verschaft U wolkat van genot.
door
D. HANS.
IV.
NOGMAALS:
GOEMAN BORGESIUS.
Een typische figuur, die ik in de Tweede
Kamer heb leeren kennen, was Goeman
Borgesius. Ik heb u een vorige maal al
verteld van zijn komische versprekingen.
Hij was een merkwaardig man. Als mi
nister bekwaam en consciëntieus tot in de
kleinste Kleinigheden toe, als mensch vaak
afwezig en verstrooid. De secretaris der
vrijzinnige concentratie ontving in 1913
dood-gewoon over de post een groote
envelop vol effecten, maar de circulaires
van de concentratie, die Borgesius had
moeten onderteekenen, had hij naar zijn
bankier gezonden. Toen hij als Kamer
voorzitter zich een nieuwe rok had aan
geschaft, en zijn vrouw had beloofd de
oude naar huis te zenden, liet hij het
nieuwe exemplaar naar huis brengen, dat
daarop werd verkocht.
Een bekend voorval uit zijn leven is het
volgende. Toen hij met zijn vrouw
's avonds naar een diner moest, en beiden
bezig waren zich te verkleeden, miste
mevrouw plotseling een kostbare diaman
ten speld. Hoe men ook zocht, men vond
ze niet. Doch toen ze 's avonds laat thuis
waren gekomen, en Borgesius zich ont
kleedde om naar bed te gaan. riep hij
plotseling verrast: „Ik heb 'm!"
Wat was er gebeurd? Tijdens het aan-
Sleeden zoo herinnerde hij zich nu
was er een knoop van zijn onderkleeding
gesprongen en de verstrooide Borgesius
had de eerste de beste speld gegrepen, die
hij zag liggen en er zijn kleeren mede
vastgemaakt. Onstuimige vroolijkheid ver
wekte hij eens in de Kamer met een dood
gewoon woord. Toen Troelstra bij de
Staatsbegrooting zijn gewone jaarlijksche
speech had gehouden en een voor één alle
I partijen, ook de liberale, had afgestraft,
maakte Borgesius een zeker gebaar. „O."
zei Troelstra, „mijnheer Borgesius vindt
het niet mooi".
„Zeker," interrumpeerde Borgesius,
die altijd een beetje langzaam sprak met
een neusklank in z'n stemhet is wel
mooi. maar het wordt zoo vervelendHeel
de Kamer brulde.
OVER DEN MERKWAAR-
DIGEN HOED.
Ik kan u ook nog iets vertellen van een
intrigant onder de Kamerleden. Zooals u
weet zijn er om te kunnen stemmen, ten
minste 51 leden noodig in de vergadering.
vroeger jaren bestond nog de gemoe
delijke gewoonte, dat, indien er ergens
over gestemd moest worden, en de Kamer
was slecht bezet, de Kamerbewaarder naar
de garderobe ging, en de hoeden telde. Elk
lid had zijn vaste plaats en zijn vaste
nummer: was een lid aanwezig, dan hing
er dus op zijn nummer een hoed. en hin
gen er 51 hoeden, dan was de zaak gezond
en kon de voorzitter laten stemmen. Doch
op een keer, toen de brave Kamerbewaar
der precies 51 hoeden had geteld, en de
voorzitter liet stemmen, bleken er slechts
50 leden te zijn en moest de president tot
zijn groote boosheid de vergadering ver
dagen. De Kamerbewaarder kreeg een
standje, omdat hij verkeerd geteld had.
Kort daarna herhaalde zich dit feit: 51
hoeden (de Kamerbewaarder had extra
goed-geteld), maar 50 leden en dus een
mislukte stemming. Maar toen ging de
Kamerbewaarder, wiens reputatie met de
zaak gemoeid was, op den loer liggen, en
wat ontdekte hij? Een der leden had twee
hoeden; als hij tijdens een vergadering
wegging zette hij er één op en liet den
tweeden op zijn nummer hangen, om den
indruk te wekken of hij aanwezig was.
De zondaar is op den dag der onthulling
van het drama met twee hoeden wegge
gaan.
DE DAMES.
Voor de dames is men in de Kamer
natuurlijk altijd zeer beleefd. Ze dragen
keurige costuumpjes. Ik ken die dames
natuurlijk allemaal, en 's morgens denk ik
wel eens: zou mej. Suze Groeneweg van
middag haar groentje aan hebben, en
mej. Frieda Katz haar bruintje met die
aardige witte kantjes en mej. Annie Meyer
haar crepe-de-chintje?
Toen in 1918 de eerste vrouw in het
parlement kwam, mej. Suze Groeneweg,
moest er hier en daar in het gebouw iets
veranderd en bijgebouwd worden, en er
werd een speciaal kamertje voor haar ge
maakt, en het gangetje daarheen heet
sinds dien tijd: het Groene-wegje.
Maar wat mej. Annie Meyer ons een
paar maanden geleden heeft geleverd!
Het was bij een stemming. In nadenken
verzonken zat zij in haar bankje, toen
haar naam, om te stemmen, werd afge
roepen. Hoe zou zij stemmen? Voor?
Tegen? Neen. Luid klonk door de zaal
haar: „Ja". Heel de Kamer barstte is een
schaterlach uit, en met een kleur zoo rood
als een papaver herstelde mej. Meyer haar
vergissing.
Maar:
tot-heden-toe is niet gebleken, waarop
„het ja-woord" betrekking had.
GRAPPEN VAN LLOYD GEORGE.
In ieder geval is dit incident heel wat
lieflijker, dan de ontmoeting, die de En-
gelsche staatsman Lloyd George eens mefT
een kiesrecht-dame had.
Toen Lloyd George een stelling verde
digde, die haar niet beviel, riep zij vinnig:
„Als u mijn man was, zou ik u vergif voor
zetten." Zonder zich een seconde te be
denken, antwoordde Lloyd George: „En
als u mijn vrouw was, zou ik het innemen
ook!"
In een andere vergadering werd eens
eens toehoorder erg boos over een opmer
king van denzelfden staatsman en riep:
„Naar de hel met 'm!" Het publiek werd
boos, maar Lloyd George zei: „Och. laat
maar begaan; iedereen maakt propaganda
voor zijn eigen land."
DE WRAAK VAN
EEN JOURNALIST
Wilt u iets hooren over de wraak van
een journalist?
In vroeger jaren was er geen Millioenen-
nota, maar een Millioenen-rede, die door
den Minister van Financiën werd uitge
sproken. De pers kreeg haar een dag van
te voren. In 1862 echter had de bekende
Minister Betz het consigne uitgegeven, dat
de rede in geen geval aan een bepaald
Haagsche dagblad, dat hem scherp had
gecritiseerd, mocht worden verstrekt. De
hoofdredacteur van dit blad echter wist
niettemin de Millioenen-rede machtig te
worden, liet haar in een extra-nummer
van zijn blad afdrukken, liet exemplaren
hiervan vlak voor de vergadering aan de
Kamerleden uitreiken, en toen Minister
Betz plechtig zijn Millioenen-rede voor
las, zag hij tot zijn groote boosheid, dat
tal van leden haar met het dagblad in de
hand zaten te volgen!
RECLAME.
8973
RECLAME.
20 Zambos Sigaretten 25 cents.
1144
Ook voor U
is deze fraaie lmit. Oud-zilverer»
Tabakstrommel gratis beschikbaar!
U ontvangt haar bij aanVoop van een half-pond
D*E Echte Friesche Heeren-Baai vanaf 65 et.
per pond.
Vraag nog heden Uw Winkelier een hall-pond
D E Echte Friesche Heeren-Baai ïn deze fraaie
trommel 1
echte friesche
r 20-50 a per ons
MODERN ANTIEK.
Xorman Taurog verfilmt „Tom Sawyer'".
Veertig kilometer van Hollywood, is op
Een eenzame plek, ver van de groote auto
weg, een nieuw dorp verrezen.
Het is alleen te bereiken langs een
smallen zandweg. De plaats is nieuw, en
oud tegelijk. Er staan openbare gebouwen,
kerken, scholen, woonhuizen, en alles wat
men in een welvarend dorp pleegt aan te
treffen.
Er is geen telefoon, radio, electrisch
licht noch andere moderne gemakken
«oor de bewoners.
Overdag wordt het dorp bevolkt door
honderden menschen van alle leeftijden,
's Nachts is het verlaten en eenzaam, de
bevolking geslonken tot een paar per
sonen.
Het dorp heet St. Petersburg, en is een
natuurgetrouwe nabootsing van dit
plaatsje in Missouri, zooals het er in het
midden van de vorige eeuw uitzag.
Het dorp is meer dan een groot decor.
De huizen zijn bewoonbaar, zij hebben
aardige veranda's en gezellige moestuinen
overschaduwd door boomen die al oud
waren toen het werkelijke St. Petersburg
nog jong was. De stoffige hoofdstraat
wordt gevormd door winkels, stalhoude
rijen, smids's en andere zaken, die een
eeuw geleden de straten van een Missis
sippi dorp stoffeerden. Er is zelfs een café
met drie biljarts, waar nog iets pittigers
dan limonade verkrijgbaar schijnt te zijn.
JACKIE COOGAN
in Qaramouiu futures
Dat alles is gebouwd voor de verfilming
'an Mark Twain's onsterfelijk jongens-
„De avonturen van Tom Sawyer".
Paramount heeft de regie opgedragen aan
John Cromwell, en Jackie Coogan, Mitzi
ween, Junior Durkin en Jackie Searl
spelen de hoofdrollen. Eenige tientallen
jongens en meisjes doen als figuranten
run- u cn 200 het niet te verwonderen
oat het schoolgebouw van St. Petersburg
van karton en gips is gemaakt, doch
alii ev'E houten gebouwtje is, dat niet
«en voor filmopnamen dienst doet.
per dag voor de film spelen, de rest van
hun tijd moeten zij op school zitten, en
wordt hun kennis van acteeren aangevuld
met die van algebra en talen.
MARLENE DIETRICH EN GRETA GARBO
Twee geweldig verschillende figuren.
In het luxe privé-kantoor vergaderden
de leiders die gages van 10.000 dollar per
week kunnen betalen als ze willen. Ze
rookten groote sigaren, staken zich de
duimen in het vest en lieten de verschil
lende filmdames de revue passeeren. Wie
zou het parade-paardje worden
Men zoekt, speurt, bekijkt portretten en
schudt mistroostig het hoofd. Tot daar
plotseling Jozef von Sternberg, de regis
seur. komt met zijn ontdekking. Weer
wordt er gepraat, gewikt en gewogen.
Honderd procent sex appeal, zegt von
Sternberg.
De vergadering neemt een besluit: de
ontdekking van den cineast zal gepous
seerd worden. En den volgenden dag reeds
begint de gigantische reclame-campagne
voor Marlena Dietrich.
doch
waarin door echte onderwijzers wer-
mo» Ke&even wordt. Voleens de wet
nipt de tehgdige acteurs en actrices
'anger dan een bepaald aantal uren
MARLENE DIETRICH
zooals de caricaturist haar ziet.
Ziehier de voorgeschiedenis, zooals
Maurice Decobra, de bekende Fransche
schrijver, haar teekent.
Men vraagt zich af: hoe is het in vre
desnaam mogelijk, dat een jonge vrouw,
een van de vélen, die in haar vroegere
rollen in het geheel niet opviel, plotseling
een door bijna ieder aanbeden „ster"
wordt. Men zou hierop kunnen antwoor
den: eenvoudig omdat ze. zooals boven
geschreven werd, zoo uitmuntend „ge
pousseerd" werd. Maar dat is niet zoo.
Weliswaar is het mogelijk een ster kunst
matig en met behulp van veel dollars
populair te maken bij de groote massa,
ja deze te suggereeren dat ze met iets
bijzonders te doen heeft, maar er is en
blijft nu eenmaal een categorie van men
schen, die zich niet voor de mal laat hou
den.
En ook deze categorie waardeert Mar
iene Dietrich, zoodat we een andere ver
klaring voor haar plotselinge populariteit
moeten zoeken. Deze verklaring is overi
gens een oude waarheid: bijna iedere ster
moet een cineast hetfben, die haar be
grijpt. En anders staat ze alleen en valt
l niet op: verzinkt in den grooten hoop.
Een voorbeeld: een oude film van Mar
iene Dietrich, die ze samen met Willy
Forst speelde voordat von Sternberg haar
ontdekte, heet: „Gevaren van den verlo
vingstijd". De een of andere onbekende-
ling voert de regie. Deze regisseur nu
heeft in het geheel niet begrepen met wat
voor een figuur hij hier te doen had. Hij
had voor zijn film het een of andere aar
dige meisje noodig, koos toevallig Mariene
Dietrich en liet haar het hopeloos verve
lende, hopeloos bekende rolletje spelen.
Maar, jaren daarna komt von Stern
berg. Hij ziet Mariene Dietrich, bestudeert
en doorziet haar. Nu maakt hij „DeBlaue
Engel" en hij geeft haar daarin een rol,
die volkomen bij haar wezen past. En de
wereld staat verstomd: Is dat dezelfde
Mariene Dietrich uit „De gevaren van den
verlovingstijd"? Inderdaad, dezelfde.
Maar nu staat er een man naast haar,
die haar door en door kent en die haar
gelegenheid geeft „zichzelf" te zijn. Ze
behoeft zich niet te wringen in een ka
rakter dat haar niet ligt.
Als Lola in „De Blaue Engel" is ze ech
ter in haar element: op het kleine too-
neeltje in een omgeving die voos is. En
ze zingt: „Ich bin von Kopf bis Fusz auf
Liebe eingestellt" of „Nimm dich in acht
vor Blonde Frauen". Ze zegt ze uit, al die
gewaagde tekstjes, met haar lage geëmo
tioneerde stem en ze tart, hoont en bespot
meteen de wereld waarin ze thuis hoort.
Maar als ze daar zit, de stoel met de
leuning van voren en ze zingt haar: „Ich
bin von Kopf bis Fusz", dan zit daar een
ménsch, een verbitterd, verhard mensch,
een vrouw, die het leven door en door
kent, er van walgt, doch te indolent is om
er afscheid van te nemen. Ze zingt, suk
kelt mee met de wereld en kerft waar ze
kerven kan.
Dit alles zag von Sternberg. En hij be
greep dat het naar voren brengen van
deze vrouw, een geweldig succes zou be-
teekenen. En terecht: de wereld vol indo
lente cynische menschen, de wereld waar
in Iwan Goll tot zijn boek zonder een
sprankje hoop: „Stervend Europa"
kwam. aanvaardde en waardeerde Mar
iene Dietrich. Zeker de hoogste laag van
het publiek was de Amerikaansche pa
tent-goedheid beu. Deze wonderlijk bit
tere vrouw, die zich gaf zooals ze was:
verveeld, gewaagd, canailleus, veroverde
de wereld.
Het nieuwe type was geschapen, ge
pousseerd en succesvol bevonden.. En de
publicity-managers zorgden voor kleine
stukjes in de pers: „Wie zal het winnen,
Mariene Dietrich of Greta Garbo?" En de
doorsnee-menschen vinden den wedstrijd
in dezen tijd van records wel aardig. Men
kiest partij, de een verkiest deze, de
ander die
Maar de onzinnigheid van dezen wed
strijd ligt er dik boven op. Immers er is
hier geen sprake van concurrentie, al
thans op kunstgebied. Er is tusschen deze
twee figuren een geweldig verschil, een
verschil zóó groot, dat het spreken van
concurrentie en het maken van vergelij
kingen absurd is!
JOURNALISTIEKE LEERSCHOOL VOOR
SCENARIOSCHRIJVERS.
Voor den film-scenario-schrijver is er
geen betere leerschool dan de journa
listiek.
Lasky, de vice-president der „Para
mount wijst er op dat het geen toeval is
dat een groot deel v^ji Hollywood's scena
risten aan een dagblad verbonden zijn
geweest. Het dagelijksche contact van
den verslaggever met de humor, pathos en
tragedie van het menschelijk leven geeft
hem een ervaring die hem na verloop van
tijd in staat stelt om fictie te schrijven.
Verslaggevers beschikken na eenigen
Renate Müller, de hoofdvertolkster van de geestige U.F.A.-
fjlm „Het Slippertje, die men deze week bewonderen kan.
tijd over een onuitputtelijke bron van
gegevens betreffende allerlei soort men
schen in de meest uiteenloopende om
standigheden, gegevens die voor een
scenario-schrijver van onschatbare waar
de zijn.
Een journalist bijvoorbeeld, die aange
wezen is voor het „verslaan" van rechts
zittingen en politiezaken is getuige van
de dramatische crises in de levens van
meer menschen dan waarmee een door
snee burger in zijn hèele leven inaanra-
King komt. Een interviewer ontmoet meer
interessante persoonlijkheden in enkele
maanden dan vele schrijvers in Jaren.
SYLVIA SIDNEY
m Qaramounl Qïclures
Sylvia Sidney, dc hoofdvertolkster in de
nieuwe Paramountfilm „Wereldstad" en
„An American Tragedy".
Hoewel schrijven een scheppende kunst
is, gaat de journalist zijn werk meer be
schouwen als een practische 'arbeid dan
als een kunst, waarvoor hij geïnspireerd
moet zijn. Hij leert te schrijven met het
horloge naast zich om een artikel te
be-, inci'gen voor de krant op de pers gaat.
Op deze wijze is de krantenman een snel
ler en practischer werker dan eenige
andere schrijver, en dit komt hem als
scenarist zeer te pas
Wanneer wij een lijst zouden opmaken
van journalisten die met succes werk
zaam zijn in Paramount's scenario-afdee-
ling. dan konden wij wel het meerendeel
der vooraanstaande filmschrijvers op
noemen. Een typisch voorbeeld isDashiell
Hammet. wiens ervaring als politie-
reporter hem in staat stelde tot het
schrijven van het aangrijpend realistische
drama „Wereldstad", dat dezer dagen na
een hernieuwd onderzoek zonder coupures
voor volwassenen is vrijgegeven en dus
weldra ook in Nederland vertoond zal
worden. Een film. die een zeer sensatio-
neelen inhoud paart aan een hooge
artistieke waarde.
EENIGE NIEUWTJES:
Nu nog het zingen van een oester....
Zij die zich wel eens afgevraagd heb
ben wat een dokter hoort als hij met de
stethoscoop onzen hartslag beluistert
zullen hun nieuwsgierigheid kunnen be
vredigen. Regisseur Rouben Mamoulian
heeft de klop van het menschelijk hart
op de geluidsfilm vastgelegd bij een op
name voor „Dr. Jekyll and Mr. Hyde",
waarmee hij onmiddellijk zijn opzienba
rende film „Wereldstad" begonnen is. Hij
wil hiermee uitdrukken wat er in Fredric
March's hart omgaat als hij van Dr.
Jekyll verandert in Mr. Hyde, en het
effect moet buitengewoon opwindend zijn!
„Le Bourget" geeopieerd.
Het bekende Fransche vliegveld Le
Bourget", zooals het voor ongeveer vijf
tien jaren was, zal gecopieerd worden op
de terreinen van de Metro Goldwyn
Mayer studio's voor enkele opnamen van
de film „Mata Hari" met Greta Garbo in
de hoofdrol.
Ramon Novarro, die reeds in „De
Luchtvloot" de rol van een vliegenier
vervulde, moet op dit vliegveld aankomen
in een ouderwet-sche machine, zooals
deze gedurende den wereldoorlog gebruikt
werden.
Metro Goldwyn Mayer heeft verschil
lende pogingen in het werk gesteld om
een dergelijk vliegtuig te vinden, doch
waarschijnlijk zal voor de opnamen een
model naar oude teekeningen gebouwd
moeten worden.
Shanghai Express.
Een gepantserde trein van verscheidene
wagons, in felle kleuren geschilderd, met
Chineesche opschriften en bemand met
gewapende Oosterlingen vertrok dezer
dagen uit het station van Los Angelos
naar de heuvels van San Bernardino. Het
is een speciaal geconstrueerde trein voor
„Shanghai Express" de nieuwe Josef von
Sternberg productie voor Paramount,
waarin Mariene Dietrich de hoofdrol
vervult.
Toen de wagens verbouwd en geschil
derd waren deelde de Southern Pacific
spoorwegmaatschappij mede dat zij hon
derden brieven had ontvangen, waarin
gevraagd werd of het waar was dat de
Vereenigde Staten spoorwegmateriaal en
manschappen leverde voor den „komen
den Chineesch-Japanschen oorlog".
