stosniemws,
Oproep aan het Nederlandsche Volk.
Scherts In Schets.
72ste Jaargang
DINSDAG 24 NOVEMBER 1931
No. 21989
Officieele Kennisgevingen.
NATIONAAL CRISIS-COMITE.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentlën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindspleln Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No, 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT::
Voor Leiden per 3 maanden 1.2.35, pier week f.0.18
Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week 0.18
Franco per post f. 2.35 4- portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
VERGADERING VAN DEN
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN,
op MAANDAG 30 NOVEMBER 1931,
des namiddags te twee uur,
ln het gebouw „Tot Nut van 't Algemeen"
(Steenschuur 21).
De vergadering zal, zoo noodig, des avonds
worden voortgezet.
Te behandelen onderwerpen:
lo. Praeadvies op het verzoek van J. J.
Vallentgoed, om ontslat als lid van de
Gemeentelijke Commissie voor Maatschap
pelijk Hulpbetoon. (282)
2o. Benoeming van een lid van de Ge
meentelijke Commissie voor Maatschap
pelijk Hulpbetoon. (282)
3o. Benoeming van een Regent van het
Geref. Minne- of Arme Oude Mannen- en
Vrouwenhuis. (279)
lo. Benoeming van een lid der Commissie
voor de Bewaarscholen. (2G3)
5o. Benoeming van een lid der Plaatse
lijke Schoolcommissie (vac. prof. dr. N. J.
Krom). (280)
Jo, Benoeming van vijf leden der Plaatse-
]ijke Schoolcommissie (periodieke aftre
ding). (281)
7o. Benoeming van een leeraar in het
Hebreeuwsch aan het Gymnasium, voor
oen verderen duur van den cursus 1931
1932. (284)
Benoeming van een fröbel-onderwij-
zeres aan de school verbonden aan het
gesticht „Voorgeest". (228)
9o. Voorstel tot overplaatsing van mej.
li Th. J. Reuser, van de school Haverstr.
B naar de school Zuidsingel B. (285)
lüo. Voorstel tot wijziging van het besluit
betreffende de benoeming van ir. A. A.
L-agaay tot tijdelijk leeraar in de wiskunde
aan het Gymnasium. (286)
llo. Praeadvies op het verzoek van G.
ïarijt, om eervol ontslag als onderwijzer
an de school Medusastraat A. (287)
12o. Staat van af- en overschrijving op de
begrooting voor 1930 van het Grondbedrijf.
(288)
13o. Balans en verlies- en winstrekening,
dienst 1930, van het Grondbedrijf. (288)
Ho. Suppletoire begrooting, dienst 1930,
van de gestichten „Endegeest-Voorgeest,
Rhijngeest". (288)
lüo. Balans en verlies- en winstrekening,
dienst 1930, van de gestichten „Endegeest-
Voorgeest-Rhijngeest". (288)
16o. Suppletoire begrooting, dienst 1930,
van het Openbaar Slachthuis. (288)
17o. Balans- en verlies- en winstrekening,
dienst 1930. van het Openbaar Slachthuis.
(288)
I80. Balans en verlies- en winstrekening,
dienst 1930, van den Keuringsdienst van
V/aren voor het district Leiden. (288)
19o. Balansen en verlies- en winstreke
ningen, dienst 1930, van de Stedelijke Fa
brieken van Gas en Elec.triciteit. (288)
20o. Balans en verlies- en winstrekening,
Qienst 1930. van de Gemeentelijke Bank
van Leening. (288)
21o. Balansen en verlies- en winstreke
ningen, dienst 1930, van den Gemeente
lijken Reinigings- en Ontsmettingsdienst.
(288)
22o. Rekening, dienst 1930, van het Ge
meentelijk Waschbureau. (288)
23o. Rekening, dienst 1930, van de Stede
lijke Werkinrichting. (288)
24o. Rekening, dienst 1930, van de Ge
meentelijke Commissie vpor Maatschappe
lijk Hulpbetoon. (288)
25o. Balans en verlies- en winstrekening,
dienst 1930, van de Vereeniging tot Be-
vordering van den Bouw van Werkmans
woningen. (289)
Rekening, dienst 1930, van de Gezond
heidscommissie. (288)
27o^ Begrooting, dienst 1932. van het H.G.
01 ^me Wees- en Kinderhuis. (288)
Rekening, dienst 1930, van het Leidsch
muziekcorps. (283)
29o. Rekening van de ontvangsten en uit-
dergemeente over het jaar 1930,
vlo lbe8rip van die der Haarlemmertrek-
vaart. (2go)
20o Voorstel tot verhuring van het boven-
1 aal «,an de Drie-Octoberstraat No. 27a.
aan W. Noppe. (291)
3lo. Voorstel:
a Inzake de ontbinding van de met
B- Hogewoning aangegane huur van
een strook grond aan den Apothe-
kersdijk;
b- tot verhuring van de sub a bedoelde
strook grond aan S. P. J. do Groot.
(292)
goorste! tot verhuring van verschil-
33o 6elen W0i~ en teelland- (293)
en° nn^01'?^ tot overneming in eigendom
tweetal *d de gemeente van een
I^Jf strookjes grond, resp. aan den
en Aon j0rschweg, Sectie P. No. 1646 ged.
4149 oi,?en Ho°gen Rijndijk, Sectie M. No.
Sed X294)
34o. Voorstel:
a. om te verklaren, dat de verbindings
straat tusschen de Julianastraat en
de Anna Paulownastraat niet meer
voor den openbaren dienst is be
stemd:
b. inzake het aangaan van een over
eenkomst van ruiling betreffende
de perceelen Sectie K. Nis 3909 ged.
en 3677 ged. en 't perceel Sectie K.
No. 3257 ged.;
c. tot beschikbaarstelling van gelden
voor de verlegging van de sub a be
doelde verbindingsstraat. (295)
35o. Praeadvies op het verzoek van A. G
Gijzenij e.a. om verbetering te brengen
in den toestand van de bestrating van de
Waardgracht. (296)
36o. Verordening, tot wijziging van de ver
ordening van 2 Augustus 1920 (Gemeente
blad No. 35), laatstelijk gewijzigd bij de
verordening van 1 December 1930 (Ge
meenteblad No. 21), betreffende het ver-
leenen van een bijslag op de pensioenen
aan gemeente-ambtenaren en hunne we
duwen en weezen toegekend, krachtens de
verordening regelende het verleenen van
pensioen en wachtgeld aan gemeente
ambtenaren en de verordening, regelende
het verleenen van pensioen aan weduwen
en kinderen van gemeente-ambtenaren,
zooals deze luiden na de wijziging van 26
Maart 1914. <297)
37o. Voorstel inzake het vestigen van een
erfdienstbaarheid van voetpad naar- en
van de te verlengen Borneostraat, ten laste
van het aan de gemeente toebehoorende
perceel Sectie N No. 815 en ten nutte van
het aan de Gereformeerde Schoolvereeni-
ging toebehoorende perceel Sectie N No. 813
(298)
38o. Praeadvies op het verzoek van de
Gereformeerde Schoolvereeniging, om be
schikbaarstelling van een bedrag van
f. 1500.-, ten behoeve van de aanschaffing
van leermiddelen voor de school voor ULO
aan de Hooglandsche Kerkgracht No. 20a.
(300)
39o. Voorstel om de aan de Vereeniging
voor Schoolkinderkleeding en Schoolkin-
dervoeding voor 1931 toegekende subsidie
met f. 3500.- te verlioogen en tot vast
stelling van den desbetreffenden begroo-
tingsstaat. (299)
40o. Voorstel tot het sluiten van een ver
zekering tegen fraude, diefstal, roof. enz.,
ter zake van geld en waardepapieren. (301)
41o. Praeadvies op het verzoek van de
Staatkundig Gereformeerde Partij, afd.
Leiden, om het venten met onchristelijke
tectuur op Zondag, bij verordening te ver
bieden. (302)
42o. Voorstel tot het doen rooien en ver-
koopen van boomen. (309)
43o. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden ten behoeve van de verbouwing van
het Stedelijk Museum „De Lakenhal".
(303)
44o. Praeadvies op het voorstel van den
heer Verweij, inzake het weekloon van
een viertal suppoosten bij het Stedelijk
Museum „De Lakenhal". (304)
45o. Praeadvies op het verzoek van den
Ned. Bond van Hotel-. Café- en Restau
ranthouders in het Verlofbedrijf Hocares",
om bij de vaststelling van de Personeele
Belasting voor het jaar 1932 den grondslag
biljarten te doen vervallen. (305)
46o. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden:
a. ten behoeve van den bouw van het
zuidelijk rioolgemaal der centrale rio-
leering op het terrein tusschen de
Geeregracht en het Plantsoen;
b. ten behoeve van de verbetering van
de verbinding tusschen de Geeregracht
en de Jan van Houtbrug. (■278)
47o. Verordening houdende wijziging van
de verordening van 18 December 1913
(Gem. Blad No. 43), op den aanleg van
straten en wegen. (276)
48o. Vaststelling van de Regeling van de
uitoefening van het stemrecht en andere
rechten verbonden aan de aandeelen in
de Leidsche Duinwatermaatschappij der
gemeente. (277)
49o. Verordening op de heffing van een
belasting onder den naam van Straat
belasting. (306)
50o. Verordening regelende de invordering
van de Straatbelasting te Leiden. (306)
HINDERWET.
Bur emeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dat
door hen vergunning is verleend aan W.
Z van der Meij en rechtverkrijgenden tot
het oprichten van een broodbakkerij in
het perceel Houtstra,at No. 1, Sectie G.
No. 1452.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Lei-den, 24 November 1931. 8638
GEHEIME RAADSZITTING.
Dc Stadhuiskwestie.
In de gisteren gehouden geheime zit
ting van den Leidschen Gemeenteraad is
besDroken de aankooo van perceelen aan
de Vischmarkt ten behoeve van den Stad
huisbouw. speciaal wat betreft „de Faam",
welke zaak dan zou komen in perceel
Breestraat, 117, het vroegere woonhuis van
prof. dr. Kan. over den aankoop waarvan
besprekingen, worden gevoerd.
Het Nationaal Crisis-comité, op initiatief van Hare Koninklijke Hoogheid
Prinses Juliana ingesteld, heeft zijn taak aanvaard.
Hare Koninklijke Hoogheid is opgetreden als Eere-voorzitster van het
Comité, terwijl het Hare Majesteit de Koningin behaagd heeft, Hoogstderzelver
Naam ais Beschermvrouwe aan het Comité te verbinden.
Een crisis van ongekende hevigheid, uitgebreidheid en duur teistert het
economisch en maatschappelijk leven, teistert ook ons land, veroorzaakt stoornis
en stilstand in het bedrijfsleven, werkloosheid en armoede in menig gezin. Een
ruim veld van hulpbetoon staat hier ter bearbeiding open en steun dient te
worden geboden aan degenen, die buiten hun schuld ten gevolge van de bui
tengewone omstandigheden behoeftig zijn geworden, of dreigen ten onder te gaan.
Het Comité tracht dit doei zooveel mogelijk in samenwerking met
bestaande organisaties te bereiken. Zeer vele landgenooten zouden hiertoe
kunnen medewerken en de helpende hand toesteken.
Landgenooten lieipt! Uw hulp kan niet gemist worden. De Overheid draagt
thans reeds millioenen bij. Laat de offerzin in vroegere moeilijke tijden be
toond, U tot voorbeeld strekken.
Het Comité erkent, dat de tijden voor geven niet gunstig zijn, maar voor
velen, zelfs voor degenen, die thans in materieelen zin hebben verloren, blijft
het afstaan van een bijdrage ten behoeve van hen, die het noodigste missen,
mogelijk, en de beteekenis eener gave is grooter naarmate het gebrachte offer
meer gevoeld wordt.
Het Comité aanvaardt zijn taak in het vaste vertrouwen, dat het beroep
op de offervaardigheid van het Nederlandsche Volk niet tevergeefsch zal zijn.
Hoe ernstig de naaste economische toekomst ook moge zijn, de daaruit
ontstane nood zal grootendeels gelenigd kunnen worden, indie het overgroote
deel der landgenooten, naar ieders vermogen, het Comité steunt.
S. VAN CITTERS, voorzitter.
K. J. FREDERIKS, algemeen secretaris.
Bijdragen kunnen gestort worden op Postgirorekening No. 186000 of bij
de Nederlandsche Handelmaatschappij te 's-Gravenhagc. Zetel van het Comité
en secretariaat: Kneuterdijk 20 te 's-Gravcnhage.
HET 100-JARIG BESTAAN
VAN SEMPRE CRESCENDO.
De samenstelling van het ecre-comité.
Voor de viering van het 100-jarig be
staan van het Leidsch Studenten Muziek
gezelschap Sempre Crescendo op 14 en 15
Dec. a.s. in de Stadsgehoorzaal heeft zich
een eere-comité gevormd, waarvan gelijk
gemeld H. K. H. Prinses Juliana bescherm
vrouw is.
Het comité is als volgt samengesteld
uit grootendeels eereleden van het gezel
schap; het jaartal achter hun naam geeft
aan. wanneer zij eerelid zijn geworden.
jhr. mr. Rh. Feith, voorzitter, jhr. mr.
F. G. W. J. Backer J., secretaris, Th. Jeltes
C1867)mr. J. A. H. baron van Zuylen van
Nijevelt (1873), mr. H. Viotta (1874) jhr.
mr. dr. A. Roell (1887), jhr. mr. J. Loudon
(1890), mr. J. D. Verbroek (1892), jhr. mr.
T A. M. A. v Humalda v. Eysinga (1893),
jhr. mr. C. Feith (1893), dr. W. van Bem-
melen (1894), mr. G. G. van der Hoeven
(1895), mr. J. A. N. Patijn (1896). mr. H.
C Obreen (1896), mr. C. E. Stolk (1897),
J M. M. van der Kun (1899), dr. J. P.
Fockema Andreae (1901), mr. W. G. de
Marez Oyens (1901), mr. H- A. Hartogh
(1901), dr. H. van der Hoeven (1902), jhr.
mr. C. de Graeff (1904), mr. C. W. Thone
(1905), dl'. F. M. C. Hengeveld (1906), E.
Polak Daniels (1908), mr. L. G. van Praag,
mr. M. Sichterman (1910), mr. C. P. v.
Rossem (1910), prof. dr. A. D. Fokker
(1911). mr. G. J. Kloos (1911), C. B. Duys-
ter (1915), mr J. H. de Mol van Otterloo
(1915), mr. H. A. Tels (1916), mr. M. Ml
Schim van der Loeff (1921), mr. J. G.
Nysingh (1921), jhr. mr. C. J. A. de Ranitz
(1927), mr. P. A. L. van Ogtrop (1927),
mr. C. T. de Vries Robbé (1927).
Naar verluidt zullen de beide concerten
gedirigeerd worden door den directeur der
Kon. Militaire Kapel, den heer Louis
Walther Boer.
o
NED. VER. VAN HUISVROUWEN
AFD. LEIDEN.
Voedselvcrstrekking aan on- en
minvermogenden.
In verband met den oproep van de afd.
Leiden der Ned. Ver. v. Huisvrouwen vond
gistermiddag in het Vereenigingslokaal
een bijeenkomst plaats van een aantal
dames. De presidente, Mevrouw Romijn—
Sjollema zette hierbij in een, kort openings
woord het doel dezer bijeenkomst uiteen.
Na eenige discussie werd tenslotte een
comité gevormd onder leiding van de
dames Bosman, Eerdmans, Stuurman en
v. Voorthuijsen, om zich te belasten met
de verdere organisatie.
De bedoeling is dat dit Comité speciaal
onder het oog zal zien de voedselverstrek-
king aan on- en minvermogenden. Van de
leden der Ned. Ver. v. Huisvrouwen zal een
geldelijke bijdrage daarvoor worden ge
vraagd. In verband met de pogingen van
den Burgemeester dezer Gemeente om te
komen tot de oprichting van een zooge
naamd Crisis-Comité ook hier ter stede
werd besloten aan het tot stand komen
daarvan zoo mogelijk krachtig mede te
werken en de verdere actie met de hulp
verleening van het Crisis-Comité in har
monie te doen zijn.
BINNENLAND.
Prof. dr. K. Martin, de grondlegger van
de geologische studie in Nederland, wordt
heden 80 jaar. (3e Blad).
Het Nationaal Crisis-Comité; f. 10.009
van H.M. de Koningin; f. 750.000 van de
regeering. (Binnenland, 2e Blad).
Vergadering van den R.-K. Bond van
Spoor- en Tramwegpersoneel St. Raphaël.
(Binnenland, 2e Blad).
De beperking van den invoer; memorie
van antwoord aan Tweede Kamer (3e BI.),
BUITENLAND.
Redevoering van Grandi in Amerika.
(Buitenl., Ie Blad).
De economische nood in Duitschland.
Waarschuwing der soc.-democraten aan
de regeering. (Buitenl., Ie Blad).
Verlenging van den arbeidstijd in Rus
land. (Tel., Ie Blad).
OVER ZON, SCHADUW EN MARQUISES.
Een Leidsche vinding.
Onder bovenstaand opschrift schrijft de
Amsterdamsche architect, de heer J.
Boterenbrood in het Bouwkundig Week
blad „Architectura" een artikel, waaruit
wij hieronder de hoofdzaken zullen laten
volgen, omdat het geschreven is naar aan
leiding van een door een lid van de firma
J. C. Schophuizen en Zoon alhier gedane
vinding, welke het mogelijk maakt tege
moet te komen aan de bezwaren tot dus
verre verbonden aan het gebruik van zon-
weer-middelen.
Het is, aldus schrijft de heer Boteren
brood, een eigenaardig geval met de zon-
weermiddelen aan onze woningen, winkels,
kantoren en openbare gebouwen; hoewel
de toepassing hand over hand toeneemt,
wordt er bij nieuwbouw zelden of nooit
rekening mede gehouden.
Bij helder weer helpen goedgebouwde
marquises den zonnigen aanblik te ver
lioogen; bij afwezigheid van zon, in z.g.n.
gesloten toestand, krimpen ze echter in
elkaar tot slappe trieste lappendekens, tot
spot-van elk gewetensvol bouwwerk.
De weinige orde in de geheele zonweer-
geschiedenis, komt voort uit den ongemo-
tiveerden tegenzin haar als een, zij het ook
bescheiden, probleem te zien. De erken
ning van dien tegenzin verklaart het
streven om daarin meer samenhang te
brengen. Zooals eigenlijk alle verstoringen
direct of indirect van den lastgever uit
gaan, zoo moet in de eerste plaats gezocht
worden, welke adviezen hierin kunnen
voorzien en moet het mogelijk worden
daarvoor een suggestieven vorm te vinden.
Daarnaast moest het mogelijk zijn een
goed zonweermiddel te vinden, dat zooveel
mogelijk ingebouwd kan worden, wat trou-
OP DE HOOGTE ZIJN.
wens ook voor het behoud daarvan van
belang is.
Daardoor zou dan tevens een einde ko
men aan de eeuwigdurende ruzie tusschen
architect en opdrachtgever, die elkaar ver
wijten, dat goed werk wordt bedorven,
respectievelijk, dat geen voorzorgen zijn
genomen, welke een zoodanig bederf on
mogelijk maken.
Dit is geen gemakkelijk vraagstuk,
want het meest practische zonweermiddel,
de marquise, is het meest onhandelbare,
wanneer het op wegbergen en inbouwen
aankomt.
De hierboven afgebeelde marquise, de
z.g.n. inbouw-marquise, waarop aan de
firma Schophuizen octrooi is verleend,
voorziet in dat euvel.
Men ziet hier de marquise in geopenden
toestand.
Daaronder beelden we een gevel af,
waarbij de inbouw-marquise gedeeltelijk
is aangebracht (alleen gelijkvloers). Dui
delijk is hier te zien. hoe de marquise in
gesloten toestand, geheel is weggewerkt
in tegenstelling met de bovenste ramen,
waar de opgerolde marquises duidelijk
zichtbaar zijn.
Bij de inbouw-marquise wordt aan het
bovengedeelte van het scherm gelegenheid
gegeven in te rollen, aan de zijkanten om
in te vouwen
Het afgebeelde geval geeft de toepas
sing aan een bestaand raamkozijn weer,
dat er niet op is ingericht. Het is duidelijk,
dat wanneer er wél op gerekend wordt, een
betere oplossing mogelijk is en dat iedere
architect ervoor den naar zijn meening
meest bevredigenden vorm zal vinden.
Voor zoover proeven genomen zijn, is
gebleken, dat de windvastheid grooter is
dan bij gewone marquises; dat accumu
latie van warmte minder is en inkasting,
afgescheiden van de natuurlijk noodige
ventilatie, afdoende kan zijn. Nagenoeg
elke vorm van verweering wordt daarmede
voor de periode van insluiting vermeden,
teiwijl het afhalen en opbergen gedurende
de wintermaanden vervallen kan. Aan het
slot van zijn artikel komt de schrijver tot
de conclusie, dat het technische middel
om aan de bezwaren van zon weermiddelen
tegemoet te komen, er is. In samenwerking
van architecten en industrie kunnen alle
mogelijkheden hier hun verdere ontwik
keling krijgen; moge het zoo op beschei
den wijze bijdragen tot verhooging van de
cultureele harmonie, wat nu eenmaal
strekking en lot van elke vinding is.
