Scherts In Schets. H&e Jaargang DINSDAG 17 NOVEMBER 1931 No. 21983 STADSNIEUWS. HET OUDE RAADHUIS TE BOSKOOP WORDT GESLOOPT. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBUAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN s 30 Cts. per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentlën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bil een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer» voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT;!] Voor Lelden per 3 maanden 1.2.35. per week f.0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post 1.2.35 4- portokosten. flit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. de heer p. mazurel. Wordt morden 75 jaar. De heer P. Mazurel. Onze algemeen geachte plaatsgenoot de heer P. Mazurel, aan wien wij verleden jaar een uitvoerige beschouwing wijdden, ter gelegenheid van zijn 50-jarige werk zaamheid bij de firma A. Jongmans en Zn., wordt morgen 75 jaar. Zijn ver diensten hebben wij toen in den breede geschetst, wij herinneren hierbij aan zijn groote toewijding voor alles wat de Chris telijke actie betreft, om aan te toonen, welk een dankbaarheid een zeer groot ge deelte onzer stadgenooten aan hem ver schuldigd is. Jarenlang was de heer Ma zurel ouderling bij de Ned.-Herv. Gemeen te, hij is reeds meer dan een halve eeuw derwijzer aan de Zondagsscholen, jaren .3Dg eere-voorzitter van „Patrimonium", langer dan 50 jaar werkzaam op jeugdge- led, o.a. bij de Jongelingsvereeniging rediker", men kent hem voorts als be- urslid der Chr. Oranjevereeniging, van A.-R. kiesvereeniging „Nederland en anje". Vooral op het terrein van de Ü.-R. politiek is hij langen tijd werkzaam geweest en heeft daar getoond te zijn een warm medestrijder, die door zijn voortref- felijke persoonlijke eigenschappen voort durend bezieling wist te wekken. Wij twijfelen er dan ook niet aan, of de heer Mazurel zal morgen talrijke bewij zen van medeleven met dezen voor hem zoo heuglijken dag mogen ontvangen. o WIJLEN prof. Dr. H. a. lorentz. Door familie van wijlen prof. dr. H. A. Lorentz is diens door mevr. Kamerlingh Onnes in 1916 geschilderd portret aan oen Senaat aangeboden ter plaatsing in de Senaatskamer. De Senaat heeft dit zeer gewaardeerd geschenk dankbaar aanvaard. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Opheffing. D. S. Dickhoff. Haven 24, Leiden. Huishoudelijke artikelen. J. W. Boehmer, Raamsteeg 43, Leiden. Koper- en blikslager, winkel in huishoude lijke artikelen. Wijzigingen. Gebrs. van Egmond, Hooge Morschweg 70, Oegstgeest, vaste planten- kweekerij. Nieuwe gevolmachtigde: A. P. van Egmond, Oegstgeest. Firma J. van der Poel en Zonen, Wei poort B. 89, Zoeterwoude, graanhandel, graanmalerij en meelhandel. Uittredende vennoot: J van der Poel Nzn., Zoeterwoude, dd. 1 Mei 1930. Maatschappij tot hotel-exploitatie „Huis ter Duin", Zuidboulevard 5, Noordwijk. Uittredende Directeur: H. Chr. Tappen- beck. Voorburg. Wijziging uitgeoefend bedrijf: het drij ven van of deelnemen in een of meerdere Hotel-Restaurantzaken, alsmede de ex ploitatie van villa's en duingronden. „Onderling Hulpbetoon", Dorpstraat 123, Nieuwveen, ziekenhuisverzorging. Uittredend 2de Voorzitter: P. Sprey, Nieuwveen. Uittredend Comm.: M. Notenboom, Lei- muiden. Nieuwe voorzitter: P. Sprey, Nieuwveen. Nieuwe 2de voorzitter: M. Notenboom, Leimuiden. Nieuwe Comm.: C. de Vries, Nieuwveen. AANBESTEDING. Hedenmorgen is door den directeur van Gemeentewerken namens B. en W. aan besteed het ten deele dempen en ten deele verbouwen tot haven van de Middelste gracht met het maken van den onder bouw van een hefbrug en het uitvoeren van rioleerings-, bestratings- en andere bijkomende werken. Er waren 25 biljetten ingekomen. Ingeschreven was als volgt: Sanders en Co., Gouda I f. 49.448; II f. 12.968, in massa f. 62.416; Klokgieter, Rijswijk I f. 44.150. II f. 23.300; Hoogstra ten, Leiden II f. 16.465; Voortouw, Zwam- merdam II f. 16.800; De Winter en van Weeren, Leiden f. 14.767; de Later en Meyers, Oegstgeest I f. 76.000. II f. 20.300. in massa f. 96.000; Linsel, Bestdijk en Jan Oldenk'amp, Leiden II f. 17.300; Jac. Bron- gersma, Gouda II f. 16.930; Th. L. J. Zit man, Leiden I f. 65.500; Sanders. Delft I f. 79.400, II f. 17.612, in massa f. 96.536; v. d. Geer en Stuifzand, Leiden I f. 63.170, II f. 15.267, in massa f. 77.777; van Dorth, Leiden II f. 20.700; N.V. van Parero's Aann. Bedr., Amsterdam I f. 83.200, in massa f. 107.500; Timmers Jr., Leiden II f. 38.330, I f. 56.400, in massa f. 94.000; v. d. Schoof, Rotterdam I f. 84.530, II f. 25.480; N.V. Goldschalk, Eindhoven I f. 82.230", II f. 24.650, in massa f. 105.400; Houtgraaf en Bolsebroek, Bloemendaal I en II f. 107.630; F. Snoeker, Leiden I f. 64.000, II f. 35.000, in massa f. 99.480; Müller, Lei muiden f. 16.530; Bax en Steenkist, Haar lem II f. 17.376; Kiebert, Sassenheim I f. 60.980, II f. 19.890, in massa f. 79.900; Marcelis en Heemskerk, in massa f. 103.200; Beiker, Haarlem, in massa f. 118.000; N.V. v.h. v. Wijnen, Dordt I f. 101.300, in massa f. 124.300. WAAR EENS „DE VROEDSCHAP" ZETELDE. ho(i!?nsit gloria mundi: aldus vergaat 's werelds glorie! Misschien is dat wel wat te 8lonnIaïend Sezegd voor het oude Raadhu is te Boskoop, dat in deze dagen aan Waar nden ^n Prooi valt, maar voor die gemeente heeft het rustieke gebouwtje, Rehnrt u«n 1870~ 1929 de „vroedschap" zetelde, toen stellig een groote beteekenis latin dachten goed te doen het tijdens de afbraak voor de Boskoopers te Waar vereeuwigen: het plaatje zal de herinnering levendig houden aan de plek, v eens voor Boskoop veel goeds tot stand kwam. Vóór 1870 ontving hier de Boskoopsche jeugd haar eerste onderwijs» METEOREN-REGENS IN NOVEMBER. Een eigenaardig natuurverschijnsel. (Van onzen astronomisch en medewerker) Van 1416 en van 1723 Noven^er treden twee vallende sterrenregens op, die hoewel ze in den laatsten tijd minder op vallend zijn, een belangrijke rol- hebben gespeeld in de geschiedenis van de astro nomie. Van 14 tot 16 zijn het de z.g. Leoniden. van 1723 de Andromediden of Brieliden Onder deze „sterrenregens" zijn de „Laurentius-tranen" in Augustus wel de algemeen bekendste, maar deze komen in een tijd dat de leek veel minder gele genheid neeft ze waar te nemen, om de nog zoo lichte avonden. 't Merkwaardige van zoo'n meteoren regen is dat ze uit één punt van den hemel schijnt te komen; wat men zelf kan nagaan door enkele uren lang op een sterrekaart aan te teekenen waar en in welke richting men een „ster ziet vallen": al die lijnen achterwaarts verlengd, gaan door één punt ongeveer. Dat is eenvoudig een kwestie van perspectief: ze loepen in werkelijkheid evenwijdig, maar schijnen te diverseeren. Iets dergelijks kan men vaak genoeg waarnemen: bij spoorrails, of slooten in een polder. Op andere avonden vallen de meteoren uit willekeurige richtingen, ze hebben dan blijkbaar niets gemeen, maar die gemeen schappelijke richting bij de groote zwer men duidt op een gemeenschappelijke oorzaak. Het punt waar ze vandaan schij nen te komen heet ,jadiant". Bij de Augustusregen ligt die radiant in het sterrebeeld Perseus, de wetenschappelijke naam van die regen is dan ook Per- seïden. De Leoniden en Andromediden hebber- hun radiant in de sterrebeelden Leo en Andromeda. Hoe de laatste zwerm aan den naam „Bieliden" komt, wil ik nu even verklaren. Die sterrenregens treden ieder jaar op denzelfden datum op; op denzelfden da tum beteekent: dat de aarde zich dan telkens op hetzelfde punt van haar baan bevindt. Hieruit leidt men af. dat die meteoren in een vaste baan om de zon loopen zooals de kometen en planeten, wat ook nog blijkt uit het feit dat ze ieder jaar in dezelfde richting loopen: de radiant blijft gelijk. Een meteorenzwerm treedt dus op als de aarde een meteorenbaan kruist. Die baan kan men nu vrij gemakkelijk berekenen, en hierbij deed men een merkwaardige orftdekking. De baan van de Perseiden bleek geheel samen te vallen met de baan van een bekende komeet, die in 1862 was waargenomen (komeet van Tuttle) en al gauw deed men een soortgelijke ontdek king: de Leoniden die in November ver schijnen loopen langs de baan van een andere komeet: die van Tempel in 1866. Zoo ging het door: de Andromediden en de komeet van Biela (vandaar Bieliden), de Aquariden en de komeet van Halley, een regen in 1916 en de komeet van Win- necke. De verklaring schijnt te zijn dat de ko meten uit elkaar vallen in afzonderlijke brokken steen, die wij dan nu en dan in onze dampkring als vallende sterren op vangen. Er zijn hier sterke bewijzen voor: zoo traden de Bieliden op nadat de ko meet van Biela in tweeën gebroken was. Andere kometen heeft men wel in 4 stuk ken uit elkaar zien vallen, die, door ver dere afbrokkeling, langzaam geheel on zichtbaar werden. De meteorenzwermen nemen meestal langzaam, soms snel in sterkte af. Dat komt van de storingen die de groote pla neten als Jupiter en Saturn us uitoefenen. Zoo zijn de Leoniden, die nu nog als een zwakke regen ieder jaar verschijnen, in 1833 en 1866, en minder in 1898 gewel dig sterk geweest. Het schijnt, dat er op één punt, van de baan een dichte opeen- hooping van meteoren was, die de aarde om de 33 jaar passeerde. In 1866 zag men in twee nachten duizenden meteoren, soms was de hemel vol vurige strepen. Omstreeks 1899 passeerde deze zwerm dicht langs Jupiter en sindsdien zullen ze wel niet meer in hun oude sterkte terugkomen. De Andromediden schijnen bijna geheel afgeweken te zijn, zoodat men daar weinig meer van kan verwach ten. Over z.g. meteorieten, meteoorsteenen, die op de aarde terechtkomen, vertel ik nog wel eens. LAATSTE LEZING VAN DEN HEER KINGSLEY MARTIN. De heer Kingsley Martin, hoofdredacteur van „The New Statesman and Nation", heeft gisteren in het Klein-Auditorium der Leidsche Universiteit zijn derde en laat ste zeer interessante lezing gegeven en be handelde ditmaal uitvoerig de verhouding der Britsche pers tot het buitenland. Spr gaf een overzicht van de wijze, waarop de Engelsche pers op het publiek heeft ingewerkt en wees op hetgeen van de pers is uitgegaan bij de verhoudingen tot de vreemde staten. Op de journalisten rust de plicht een halt te roepen aan het verspreiden van tendenzieuse berichten, die den wereld vrede in gevaar kunnen brengen. Den heer Kingsley Martin werd ten slotte door mr. Plemp van Duiveland har telijk dank gezegd voor zijn belangrijke uiteenzettingen. ZICH ER BIJ NEERLEGGEN. BRAND IN HET VOLKSGEBOUW. Een hardnekkige vuurhaard. Telefoontjes midden in den nacht of daaromtrent voorspellen voor een journa list in den regel weinig goeds. In negen en en negentig van de honderd gevallen is het brandmelding en in het honderdste geval een.... verkeerde aansluiting. Waarmede we maar zeggen willen, dat je als journa list zijnde bij een nachtelijken telefoni- schen oproep met een slaperig gezicht de telefoon van den haak neemt en automa tisch vraagt: „Waar is het?". Dit keer luidde het antwoord: „In het Volksgebouw" en weinige minuten later fietsten we als een bezetene in de kille ochtendschemering in de richting van de Heerengracht. Het Volksgebouw, het bolwerk der Leidsche socialisten in brand! Onwillekeurig zocht ons oog het grijze wolkendek af of we ook ergens een vuurgloed konden ontdekken. Maar inplaats van de verwachte hoog- laaiende vuurtongen zagen we gelukkig slechts vredig morgenrood. Een dikke, zwarte rookkolom, zich scherp afteekenend tegen den lichten ochtendhemel, deed evenwel 't ergste vreezen. Maar onze vrees bleek andermaal ongegrond, want de rook was afkomstig van een locomotief, die traag een onmogelijk-lange goederentrein voorbij den overweg trok. En de eerste heldere gedachte op dezen November-dag voltrok zich over ons: op welk tijdstip van den dag of nacht kun je eigenlijk zonde) wachten den overweg passeeren? Op de Heerengracht aangekomen bleek het ergste leed al weer geleden. Voorbijgangers hadden even voor halfzes bemerkt dat er rook kwam uit een vertrek op de tweede verdieping ter linkerzijde van het gebouw, waar het kantoor van den Transportarbeidersbond is gevestigd. Zij wekten onmiddellijk den concierge, die op zijn beurt de politie en brandweer alar meerde. De politie was het eerst ter plaatse, doch kon met de medegevoerde minimax- blusschers weinig uitrichten. Waar de naastbijzijnde brandkraan aan de overzijde van het water gelegen is en het slangen materiaal daartoe ontoereikend was, moest even worden gewacht op de motorspuit hetgeen overigens slechts enkele oogen- blikken duurde De brandweer tastte het vuur onmiddellijk krachtig aan: de Magi- rus-ladder werd opgesteld en twee slangen naar boven gevoerd: twee andere binnen door via het trappenhuis gelegd: een vijfde werd bediend vanuit het zolderraam en een zesde vanaf den beganen grond. De brand is óf ontstaan in het kantoor van den Transportarbeldersbond öf in het daar boven gelegen zoldervertrek, waar ook een kachel staat en waar gisteravond een boks wedstrijd tusschen amateurs was gehou den. De vlammen zochten zich een uitweg door het dak en kronkelden reeds rondom de nok. toen de brandweer goed en wel begon. Toen was het gevaar in enkele mi nuten geweken; wel toonde de vuurhaard, welke zich bevond in de rietbedekking tusschen het plafond der tweede verdie ping en de zoldering, zich buitengewoon hardnekkig, maar tegen een dergelijken zondvloed bleek het vuur niet opgewassen en nam geleidelijk in hevigheid af. Toch duurde 't nog tot halfacht. voordat eenige slangen uitgeschakeld konden worden. De geheele linkervleugel van het gebouw werd vrijwel onder water gezet en heeft daardoor veel schade geleden. Het water stroomde als een bruisende bergbeek door de luchtgaten in de buitenmuur en van het trappenhuis door de gangen naar buiten. Het vuur heeft o.i. betrekkelijk weinig schade aangericht. Alles wordt door verze kering gedekt. Omtrent den oorzaak tast men volkomen in het duister. Het blusschingswerk stond onder leiding van commandant Verhoog, bijgestaan door onder-commandant van Lith en de vrij willige brandweer onder bevel van den heer De Cler. Verder zagen wij op het ter rein van den brand nog den burgemeester, BINNENLAND. Verschenen is de memorie van ant woord op de Waterstaatsbegrooting. (Bin nenland. Ie Blad). Het conflict in de textiel-industric. (Binnenland en Laatste Berichten, le Blad). Voorloopig verslag der Eerste Kamer over het wetsontwerp tot steun aan mo bilisatieslachtoffers. (Binnenland, le BI.) De regeering overweegt maatregelen ter beperking van den invoer van Deensch vleesch. (Land- en Tuinbouw, 3e Blad). Het Nederlandsche paviljoen te Parijs is verkocht voor een tentoonstelling bij Den Haag of Arnhem. (Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND. Grandi is in Amerika aangekomen. (Buitenl. en Tel., le Blad). In Engeland is de anti-dumpingswet in gediend. (Buitenl., le Blad). Snowden is tot burggraaf benoemd. (Buitenl., le Blad). De Volkenbondsraad weer bijeen inzake het Chineesch-Japansch conflict. (Buiten land en Tel.. le Blad). Nog hoop ter Indische Ronde-Tafel- Conferentie? (Buitenl., le Blad). mr. Van de Sande Bakhuyzen, den com missaris van politie, den heer Meyer en verscheidene inspecteurs. Door het vroege morgenuur was er slechts weinig publieke belangstelling. Het bestuur van den Leidschen Bestuur- dersbond verzoekt ons mede te deelen, dat tot nadere aankondiging in het Volks gebouw geen vergaderingen zullen worden gehouden. Ook de zittingen van het bureau voor Arbeidsrecht zullen voorloopig worden gestaakt. LEIDSCHE RADIO-VEREENIGING. Gisteravond had bovengenoemde ver. in haar clublokaal ,.Oud-Hortuszicht" ten gast den heer O. A. L. Strijkers, chef van het vliegveld Waalhaven, die een lezing hield over „De vliegtocht Holland-Indië en de Radio." Op een prettige boeiende wijze wist spreker zijn talrijk gehoor, waaronder vele dames huisgenooten der leden, in gedach ten te verplaatsen in een vliegmachine, op reis naar Indië. Toegelicht door foto's en film liet spreker zien het machtig, in drukwekkend natuurschoon wat zich, tij dens zoo'n vliegtocht, aan het oog voor doet maar ook de groote gevaren waaraan onze dappere Hollandsche vliegeniers blootstaan wanneer hun machine hen in den steek zou laten. Duidelijk kwam naar voren het groote nut van radio aan boord van vliegtuigen en een door den spreker humoristisch ge geven voorbeeld van praktische toepas sing. waarbij hij 3 dagen voor zijn thuis komst. radiografisch verzocht zijn vrouw te vragen alvast de kachel aan te maken, wekte de algemeene lachlust van zijn ge hoor op. De voorzitter wist zich de tolk der aan wezigen toen hij na afloop den heer Strij kers hartelijk dank bracht voor den ge notvollen avond, den leden der Leidsche Radiovereeniging door zijn voordracht ge boden. Zondag 22 November a.s. hoopt de heer W. P. Wille, conducteur-bestuurder der Haagsche Tram Den Haag-Leiden, den dag te herdenken dat hij 25 jaar ge leden bij de Haagsche Tramwegmaat schappij in dienst trad. —Donderdag 19 Nov. a.s. te 8.30 uur n.m. zal ds. P. D. Tjalsma, Rem. pred. alhier in zijn 4e lezing van den cyclus „De moderne mensch en zijn God", het antwoord trach ten te geven op de vragen waarmede hij de 3 voorgaande besloot. De titel van deze laatste lezing is „Nu blijven Geloof, Hoop en Liefde". Morgen, Woensdagavond 8 uur heeft blijkens een in ons blad voorkomende advertentie te Leiden in de stadsgehoorzaal de primeur van de buitengewoon mooie „Sumatra-film" plaats. Deze film zal afgewisseld worden door zang van de bekende sopraanzangeres Mevrouw Hekkertv. Eysden. De film zal muzikaal begeleid worden door dr. J. Riemens, terwijl een speciaal gevormd dubbel strijkquintet zoo nu en dan door muziek ook eenige afwisseling brengen zal. Het belooft dus een mooie avond te worden. In den afgeloopen nacht hebben onbevoegden zich door verbreking van een hangslot toegang verschaft tot het pakhuis van den granietbewerker A. M. in de Caeciliastraat en daaruit een hand wagen met gereedschap ontvreemd. De politie stelt een onderzoek in.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1931 | | pagina 1