72*fê Jaargang DONDERDAG 5 NOVEMBER 1931 No. 21973 STADSNIEUWS. De Finantiëele toestand van de Gemeente Leiden Het voornaamste Nieuws van heden. INGEZONDEN. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Cts. per regel voor advertentlën uit Lelden eD plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentlën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. ty een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT.:] Voor Lelden per 3 maanden f.2.35, per week f. 0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f. 2.35 4- portokosten. Dit nummer bestaat uit VIER Bladen EERSTE BLAD. VERPLEGEND PERSONEEL „ENDEGEEST C.A." Propaganda-feestavond. Het verplegend personeel werkzaam aan bovengenoemde gestichten en georgani seerd in den Centr. Ned. Ambtenaarsbond, hield gisteravond in Hotel „Het Witte Huis" te Oegstgeest een propaganda-feest avond. Nadat een zeer verdienstelijk strijkje zich een paar maal had doen hooren, opende de voorzitter, de heer K. Kruizinga de bijeenkomst, inet een woord van wel kom in 't bijzonder aan den heer H. Schip per, Hoofdbestuurder van den Ambte naarsbond, die een propagandistische rede zou houden. Spr. stelt de vraag of er in dezen donkeren tijd wel reden is, om een feestvergadering te houden. Hij meent van wel, gezien het vele wat de C.N.A.B. in den loop der tijden voor het verplegend personeel tot stand heeft weten te bren gen. Spr. wijst op de onlangs tot stand gekomen verbeterde salarisregeling en dei vacantieregeling. Toch spoort hij aan tot' waakzaamheid, gezien de plannen der! Regeering en zal het noodzakelijk zijn dat- de organisatie wordt versterkt. Spr. doet een beroep op de ongeorganiseerden om zich aan te sluiten bij de organisatie (de C N. A. B.) die steeds getoond heeft voor de belangen van het personeel op de bres te staan. Tenslotte wenscht hij de aan wezigen een genoeglijken avond en hoopt, dat velen zich als lid zullen opgeven. Nadat het strijkje zich nogmaals had laten hooren, was het woord aan den heer Schipper, die wijzende op de donkere wol ken, die zich aan den horizon samenpak ken, toch meende dat om verschillende redenen een feestavond op zijn plaats is. Het optimisme is in deze tijden een on misbare factor om de moeilijkheden het hoofd te bieden. De plannen der Regee ring zullen niet alleen de Rijks-, doch ook de gemeente-ambtenaren, waaronder ook liet verplegend personeel, treffen. De tee kenen wijzen er reeds op. Overal zal op arden bezuinigd, behalve op de militaire uigaven die onaangetast zullen blijven, been krachtige peroratie spoorde spr. de l isvrezigen aan om meer dan tot nog toe l sed en vertrouwen te stellen in de orga stic die sterker dan ooit, gemaakt dient t: worden om de aanslag op het levens peil der ambtenaren te kunnen weren. Een hartelijk applaus volgde op deze met geestdrift uitgesproken rede. Vervolgens werd het verdere gedeelte van den avond gevuld met muziek en voordracht, terwijl van de gelegenheid tot dansen een ruim gebruik werd gemaakt. Het was ruim middernacht toen de voor zitter dezen welgeslaagden propaganda- avond kon sluiten. Een onderhoud met Wethouder Goslinga Ook de Leidsche Gemeente-Ambtenaren moeten 3 van hun salaris afstaan. OUDERAVOND O. S. DRIFTSTRAAT. Een geanimeerde avond. Gisteravond werd in een der lokalen van de Openbare School aan cle Drift straat een ouderavond gehouden, waar voor zeer veel belangstelling bestond. Be halve het geheele personeel waren onge veer 90 ouders aanwezig. Nadat de voorzit ter de heer Krop de vergadering had ge opend, en penningmeester en secretaris verslag hadden uitgebracht, kreeg den heer Brinksma het woord, die zich richtte tot den heer Allers, die wegens zijn be noeming als hoofdonderwijzer te Weesper- harspel de school binnenkort gaat ver laten en thans voor het laatst in een oudervergadering tegenwoordig is. In en kele goed gekozen woorden bracht spreker hulde en dank aan den heer Allers voor het vele, dat hij in en buiten de school voor het onderwijs en de jeugd heeft ge daan, woorden waarbij de aanwezige ouders zich gaarne aansloten. Naclat de heer Krop, hoofd der school, den heer Allers nog in gelijken zin had toegesproken, dankte de heer Allers met oen kort woord, en was het woord aan den neer de Graaf, hoofdonderwijzer te Nieuw- *^°P' die met een lezing, „Praatjes bij plaatjes" ons zou inwijden in de geheimen jan fiora en faima rïer Nieuwkoopsche Piassen, hetgeen hem in alle opzichten gelukt is. ,.J een korte inleiding, waarbij spreker ^*f-P°nd bij de pioniers op het gebied van e.rw5s in de „Natuurlijke Historie", 113 ^ans aan de scholen gegeven .?e heeren Thijssen en Heijmans, rht t -J er zijn diePe droefheid over uit, ensvuil thans op zoo'n wreede innig mooie Nieuwkoopsche plas- nifL? flert' hoewel dit aan de plassen va* ,na heeft toegevoegd in den vorm 70? beweJdig groote ratten. „Als konijnen groot" aldus spreker, vprtnn ^and tot ziJn eigenlijk onderwerp mnr?o 1e spreker een serie buitengewoon hPhhLJ aarnPiaatjes, alle betrekking kooncM?6 op het vogelleven der Nieuw- snrp£e p!assen' aan de hand waarvan eipprvfo 2 interessante gewoonten en Wiizp v 1 den der vogels op smakelijke Hpf urtelde- kngstenfno6^ applans van de met be den hpoTlf luisterende ouders moge voor lezing 7Ppr8-Griiaf het bewijs ziJn dat zijn viei den smaak der aanwezigen de beer Krop met een woord ,~aaa den heer de Graaf den zeer ouderavond. De heer T. S. Goslinga. De financieele moeilijkheden, waarin ta.l van gemeenten in ons land verkeeren als gevolg van de heerschende economi sche wereldcrisis, hebben ons aanleiding gegeven ons te wenden tot den wethouder van financiën, den heer T. S. Goslinga met het verzoek ons te willen inlichten omtrent de positie der Leidsche geldmid delen. Weliswaar verstrekte de heer Gos linga in de raadszitting van Maandag j.l. in antwoord op vragen van den heer De Reede eenige voorloopig geruststellende cijfers, doch deze betroffen eigenlijk alleen de onmiddellijke kaspositie. De heer Goslinga was onmiddellijk be reid ons te woord te staan en deed ver schillende mededeelingen, waaraan het volgende is ontleend: Zooals gemeld is de gemeente tot half December in staat aan haar financieele verplichtingen te voldoen. Na dien datum moet zij verscheidene groote betalingen doen tot een totaal van circa f. 800.000 waarvan ongeveer f. 650.000 is gedekt. In December 8 ton noodig. Deze uitgaven zijn de storting in het pensioenfonds der ambtenaren en de ren tebetaling van de leeningen, welke 1 Ja nuari 1932 vervallen, de zoogenaamde Januari-coupons. Het is een normaal verschijnsel, aldus de heer Goslinga, dat de gemeenten om streeks Januari van ieder jaar slecht in hun kasgeld zitten. Dit komt doordat de groote ontvangsten van de begrooting eerst in het derde halfjaar van het be- grootingsjaar plaats vinden. Zoodoende zal de gemeente in Januari een beroep moeten doen op de geldmarkt of in uiterste noodzaak op de regeering. Vaste leeningen neemt momenteel geen enkele bank aan. zoodat getracht zal moe ten worden een kasgeldleening aan te gaan. Er zijn reeds onderhandelingen ge opend om het bedrag, dat de gemeente in het Pensioenfonds moet storten, als kas geldleening op te nemen. In deze tijden is er voor het gemeente bestuur alles aan gelegen het crediet te behouden. Mocht dit niet gelukken, dan zou dit zijn tot groote schade van de armen en werkloozen en zeer ten nadeele van de werkverruiming, het voornaamste vraagstuk, dat momenteel aanhangig is. Groote voorzichtigheid geboden. Een gemeente, die voor 1 millioen gul den aan werken onderhanden heeft (w.o. lichtfabrieken) heeft de dure plicht met de grootste behoedzaamheid haar crediet te beschermen. Vanzelfsprekend kwam het gesprek ook op het aanhangige wetsontwerp tot ver laging van de uitkeering uit het gemeen tefonds door de regeering. Deze uitkeering bedraagt f. 15 per in woner, dus voor Leiden circa f. 1.000.000. De korting, welke op Leiden zou worden toegepast, bedraagt f75.000 of 3 procent van de gezamenlijke salarissen der ge meente-ambtenaren. In geval onze ge meente, aldus de heer Goslinga de korting niet zou toepassen, ontvangen wij f. 75.000 jaarlijks minder van de regeering. waar voor wij op andere wijze ontvangsten moe ten vinden. Bovendien komen wij daar door toch niet beneden de heffing van 40 opcenten op de gemeentefondsbelasting, bij welke grens de regeering de korting niet toepast. Het is dus in het belang van de gemeen te, dat wij de korting op de salarissen toepassen. Doen wij het niet. dan moeten we een nieuwe dekking zoeken voor f. 75.000. doen wij het wel, dan is zulks niet noodig. krijgen we f. 75.000 van de regeering en behoeven de Leidsche belastingbetalers dus anderhalve ton minder op te brengen. Natuurlijk is het niet prettig om de salarissen der ambtenaren te besnoeien, doch voor alles wil het gemeentebestuur ervoor zorgdragen, dat de burgerij geen nieuwe lasten worden opgelegd. In Haarlem bijv. zijn de opcenten op de gemeentefondsbelasting verhoogd van 30 a 60 (progressief) tot 80 (uniform), ter wijl op de salarissen van het gemeente- personeel niet minder dan 8V2 pensioen premie wordt verhaald. De heer Goslinga wees er nogmaals met grooten nadruk op. dat nieuwe heffingen van de burgerij zeer ten nadeele zouden zijn van de werkloozen en vooral van de werkverruiming. Op onze vraag of de heer Goslinga zich bezorgd maakte voor de toekomst, ant woordde hij, d-at er hier ter stede geen reden is voor overdreven pessimisme Wel zal de .gemeente in 1932 zeer zuinig moeten leven, terwijl 1933 een heel moei lijk jaar zal worden. De belastinggelden, welke nu binnen komen zijn nog berekend naar de inko mens van 1930, doch vermoedelijk zullen deze in 1933 aanzienlijk lager zijn. Lof voor oud-burgemeester De Gijselaar. Bijzondere bezuinigingsobjecten zag de heer Goslinga niet. Er ,is trouwens de laatste jaren, geheel overeenkomstig het talentvolle beheer van burgemeester De Gijselaar. zeer zuinig geleefd. Alleen mag er volgens hem geen uitbreiding (worden gegeven aan de gemeentebemoeiing en zullen geen werken mogen worden uitge voerd, waarin geen groote werkverruiming schuilt. Over de groote werken valt eerst te pra ten, wanneer de kapitaalmarkt voor de gemeente weer normaal is. Tot zoolang zal naar sprekers persoonlijke meening o.a. het veemarktplan moeten wachten De overweg-misère gecontinueerd. Ook de overweg-misère aan den Rijns- burgerweg blijft voorloopig gehandhaafd, aangezien er op de rijksbegrooting geen cent voor is uitgetrokken. De aankoop van grond in de Oegstgeesterlaan, waarover zooveel te doen is geweest, houdt trouwens verband met een nieuwen toegangsweg tot onze stad. In het algemeen was de heer Goslinga van meening, dat Leiden betrekkelijk wei nig te lijden heeft onder de crisis. Er zijn hier zeer vele constante bronnen van in komen, waardoor wij geen diepe downs of hooge ups kennen. Eenige cijfers. Maar weet u wel, aldus de heer Gos linga, dat 87 °/o van de in de belasting aangeslagen bevolking een j aarlijksch in komen heeft van f. 3000 of minder; 95 van f. 5000 of minder en dat er slechts IV2 pCt. of circa 260 belastingbetalers in onze gemeente zijn. die een grooter inkomen hebben dan f. 10.000 'sjaars? Bij een zoodanige samenstelling van de bevolking, moeten de financiën met do uiterste zorg worden beheerd. Er is in de laatste jaren weinig geleend, terwijl meer dan een halfmillioen gulden voor openbare werken uit den gewonen dienst, waarin ook de gelden uit het Stad huisfonds zijn opgenomen, bekostigd zijn. Over het algemeen, aldus besloot de heer Goslinga het onderhoud, is de tee- stand stellig niet onrustbarend. De particuliere handel en industrie zoo mede de middenstand maken het vrij goed, terwijl ook in de gemeentelijke be drijven de toestand alleszins bevredigend is. Natuurlijk bemerken ook wij den ernst van de tijden. Zoo ondervinden de licht fabrieken de malaise door een verminder de dagstroomafname als gevolg van het feit, dat in diverse fabrieken minder lang gewerkt wordt. VER. SCHOONHEID IN OPVOEDING EN ONDERWIJS. De afdeeling Leiden en Omstreken van Schoonheid in Opvoeding en Onderwiis, opent het winterseizoen met een zeer be langrijke tentoonstelling van moderne ar tistieke boekbanden en leerwerk, vervaar digd door de dames Geertruid de Graaff en Hélène Meyer Timmerman Thvssen uit Den Haag. We zullen hier boeken zien die tot doel hebben een duidelijk beeld te geven van het ontstaan van een boekband vanaf het begin tot de voltooiing; ook ziet men,, waarop bij degelijk bindwerk gelet moet worden: vervolgens zijn de verschillende bindwijzen in hun opbouw te zien en zijn er vergelijkingen te maken van wat juist of niet juist is. Het leerwerk omvat verschillende gebruiksvoorwerpen, zooals boekklemmen, tasschen, portefeuil les, boekomslagen enz. in bewerkt en effen leder en in perkament. In een universi teitsstad als Leiden waar mannen van wetenschap dagelijks oude en nieuwe boe ken ter hand nemen moet de belangstel ling zeker aanwezig zijn voor het door kundige hand degelijk gebonden en goed versierde boek. Moge die belangstelling blijken in de drie dagen, 7, 8 en 9 Novem ber, gedurende welke de tentoonstelling Gerecht 10 geopend is. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Joh. Kraneveld, Hooge Morschweg 86 a, Leiden. Handel in Schrijf-, Tel-, Reken en Boekhoudmachines, Carbonpapier, Lin ten, stencils enz. Eigenaar: J. Kraneveld, Leiden. Wijzigingen: N.V. Electriciteit- en Gasmaatschappij v.h. de Vries en Stevens, Breestraat 24, Leiden Uittredend Directeur: C. Eeltjes, Leiden. Uittredend Commissaris: J. A. W. Aalbersberg, Oegstgeest, Nieuwe Directeur: J. Jesse, Leiden. Nieuwe Gedelegeerd Com missaris: C. Eeltjes, Leiden. Firma van den Wijngaard en Zonen, Oranjegracht 71, Leiden. Bakkers-en win- keliersbedrijf. Wijziging handelsnaam thans: Firma W. van den Wijngaard en Zonen. Wijziging uitgeoefend bedrijf: Bakkers- en winkeliersbedrijf vervallen, thans: fabriek van banket, chocolade en suikerwerken. Naamlooze Vennootschap Handel en Industrie Maatschappij Rhenania v.h. firma J. R. Schouten, Stationsstraat 52, Alphen a. d. Rijn. Uittredende Procuratie houder: L. I. Schouten, Alphen a. d. Rijn. Nieuwe Directeur: L. I. Schouten, Alphen a. d. Rijn. Vliet's Autohandel, Prins Hendrikstr. 5 a, Alphen a. d. Rijn. Autohandel, reparatie en autoverhuur Bijvoeging uitgeoefend bedrijf: chevrolet-garage. „Van Reisen en de Beer", Kerklaan 80, Sassenheim. Bloembollenkweekerij en -handel. Uittredend Vennoot: H. J. van Rijzen (zich noemende en schrijvende: H. J. van Reisen), Sassenheim. LEIDSCH DRANKWEER-COMITE. Eerste cursusvergadering. Gisteravond hield bovengenoemd comité zijn eerste cursusvergadering, alwaar ds. Hermanides sprak over het medisch con sultatie-bureau voor alcoholisme. Na een kort openingswoord van den voorzitter, den heer Sunderman, waarin deze in 't kort het groote belang van deze cursusvergadering uiteenzette, kreeg ds. Hermanides het woord, een der leiders van bovengenoemd bureau. Spr. gaf eerst uiting aan zijn blijdschap over het feit, dat hij spreken mocht voor het Leidsch Drankweer-comité, waarin 10 totaal ver schillende organisaties eendrachtig samen werken. Daarna zette hij het doel van het medisch-consultatie-bureau uiteen, door eerst te wijzen op het doel van de drank bestrijding in 't algemeen: den alcoholist vrij te maken van den invloed van den drank. Dit kan men doen op twee wijzen, primo, door den alcoholist te onttrekken aan de samenleving, secundo. door hem in de maatschappij te laten, maar hem daar niet alléén te laten. Afgezien nog van het feit, dat het tweede financieel beter te verwezenlijken is, levert het ook veel betere resultaten. Dezen weg nu gaat het bureau Even voor den oorlog opgericht, heeft het jarenlang gezeteld in het Elizabeths- hof aan de Oude Vest. Nu is het gevestigd in het instituut voor preventieve genees kunde in de Boerhaavestraat. Uitvoerig schetst spr. dan de werkwijze van het bureau, om tenslotte de leden der diverse organisaties nog eens krachtig aan te sporen, hun deel in het werk niet te verwaarloozen. Ook voor het consultatie bureau kunnen en moeten de leden veel doen. Na de pauze kreeg de heer Krom het woord, die met twee declamaties, „Proloog van het graan" en Tollens „Hondentrouw" het publiek zeer ontroerde. Met dank aan de talrijke aanwezigen sloot de voorzitter dezen uitstekend ge slaagden avond. VER. VAN AQUARIUMHOUDERS „SCALARA". Gisteravond vergaderde de afdeeling Leiden van bovengenoemde vereeniging in huize Feenstra. De avond werd bijna ge heel gevuld met het vertoonen van buiten gewone mooie lantaarnplaatjes, die op zeer onderhoudende wijze werden toegelicht door den voorzitter den heer Zwart. Het was voor de leden een uiterst leerzame avond, daar er ook gedemonstreerd werd, hoe men op practische wijze een aquarium kan „door'Tuchten. Na de rondvraag sloot de voorzitter te ongeveer kwart voor elf dezen mooien avond. ARBEIDSBEURS REIDEN. Op den 4en November 1931 waren 1662 (v. j. 1106) werkzoekenden ingeschreven. Kapitein J. D. Lier van het 4de regiment infanterie alhier is tot 13 dezer gedetacheerd bij de stormschool te 's-Gra- venhage tot het volgen van een storm- cursus. De bouw van een nieuw sociëteits gebouw „Amicitia" aan de Steenstraat Nr. 1 is opgedragen aan de firma J. Ges man te Alphen aan den Rijn voor f. 56.369. De 1ste ploeg dienstplichtigen der lichting 1932, bestemd voor het onbe reden gedeelte van het 6e regiment veld artillerie alhier, wordt 18 Januari inge lijfd. Zij, die tot onderofficier worden op geleid, vertrekken 15 October en de overigen 2 Juli 1932 met groot yerlof. BINNENLAND. Een onderhoud met den heer Goslinga over den finantieelen toestand van Leiden (lste Blad). Het voorloopig verslag over de Defensie- begrooting (Binnenland, 2e Blad). Vliegdemonstraties op Schiphol (Bin nenland, 2e Blad). De afgebroken N.C.R.V.-radio-uitzen- ding; vragen aan den minister (Binnen land, 2e Blad). Ons Parlementair overzicht; de leider der R.K. Kamerfractie spreekt zijn ver trouwen in de regeering uit; de salaris korting voor ambtenaren is niet meer te keeren (3e Blad). Te Rotterdam is een berucht inbreker gearresteerd, die in 1929 uit de bijzondere strafgevangenis te Scheveningen is ont vlucht (Gemengd, 2e,Blad). Vermoedelijke dader van de inbraak te Wassenaar aangehouden (Gemengd, 2e Blad). De samenstelling van het voorloopig Nederiandsch voetbal-elftal (Sport, 3e Bi.) BUITENLAND. Besprekingen en komende besprekingen over de groote vraagstukken van dezen tijd (Buitenl., 3e Blad). Vergadering van het Duitsche Centrum (Buitenl. en Tel., Ie Blad). Scherpe nota van Briand aan Japan (Buitenl., Ie Blad). Lloyd George afgetreden als leider der Engelsche liberalen (Buitenl., Ie Blad). Een record-vlucht Engeland—Kaapstad (Tel., Ie Blad). Onze stadgenoot, de heer H. W. Bosscha is toegelaten als volontair ter gemeente-secretarie te Leiderdorp. In den Leidschen Schouwburg heeft het Hofstadtooneel gisteravond een tweede opvoering gegeven van „De Roode Divan" van Edgar Wallace. De publieke belang stelling was niet groot. Bij Kon. besluit is herbenoemd tot lid van den Voogdijraad alhier ir. P. Hoogenboom. De firma H. S. Fles. handel in galan- teriën en huishoudelijke artikelen, geves tigd Hooigracht 22—24, heeft haar zaak gesplitst in twee afdeelingen, een voor den groot- en een voor den kleinhandel. Daartoe werd 'n geheel nieuwe toonkamer, speciaal ten gerieve van de winkleiers in gericht, terwijl de eigenlijke winkel ver schillende verbeteringen onderging. O.a, werd de etalageruimte aanzienlijk uitge breid. de verlichting gemoderniseerd, kort om alles gedaan om voor de clientèle een zoo prettig en rustig mogelijk milieu te scheppen. Wij hopen voor de firma Fles, dat haar loffelijk streven met succes zal worden bekroond. 'Buiten verantwoordelijkheid der Red.) Copie van al of niet geplaatste stukken wordt niet teruggegeven. HARDE WERKERS. Mijnheer de Redacteur. N. a. v. het ingezonden artikel van A. B. een kleine opmerking. Was het den anonymus A. B. ernst ge weest met zijn bezorgdheid ten aanzien van de besteding der belastinggelden, dan had hij dit kwetsende artikel in de pen gehouden, doch even den Directeur van Gemeentewerken getelefoneerd en zijn grief aldus kenbaar gemaakt. Als anonymus A. B. 's morgens van 9 tot 11 uur gelegenheid kan vinden, ge meente-werklieden nauwkeurig te contro leeren, zij hem gezegd dat hij nuttiger werk had verricht door even een tot con- troleeren bevoegd ambtenaar te ver wittigen. Zooals hij de zaak in zijn artikel stelt, is de bedoeling al te duidelijk, ondanks het gewilde aanloopje over het besteden van belastinggelden. P. HESSING. Kanaalstraat 8. Mijnheer de Redacteur. In Uw blad van 4 Nov. j.l. werd door A. B. de prestatie geteekend van gemeente werklieden, welke op dien dag als straat vegers fungeerden op den Witte Singel. Eerlijkheidshalve had hierbij moeten worden vermeld, dat deze werklieden niet waren in dienst van den gemeentelijken Reinigingsdienst, waar juist het genoemde werk hen als zoodanig stempelt. ABONNE.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1931 | | pagina 1