DDE BOUWKUNST
RONDOM LEIDEN.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 31 October 1931
Vierde Blad
Ho. 21969
Buitenl. Weekoverzicht.
SCHEEPSTIJDINGEN.
FEUILLETON.
et Kostbare Meesterstukje
Jaargang
noord
nt-, tweede bouwperiode valt, laten we
.pt puijn nemen, van 1303 tot 1320.
In 1301 gaf de 42ste bisschop van
Utrecht, Guido vap Avennes, broer van
isn n, die zooals men weet de eerste graaf
uit het Henegouwsche Huis was, bij open
[Tie/ verlof, te Nortlka een nieuwe kerk
touwen.
■Terecht stelt de heer Kloos in zijn werk
de vraag, wie of de bouwmeesters zijn ge
feest. de vrije metselaars van de Keulsche
i~7f of Zuid-Nederlandsche bouwmees-
ioodra de Duitsche Orde in het spel was
ik b.v. met de Pieterskerk te Leiden
[et geval was, mogen we wel aannemen,
lat de Keulsche loge of ten minste Noord-
Ëderlanders die daaraan onderhoorlg wa
ll, het werk hebben geleid. Met het He-
g'ouwsche Huis waren hier evenwel ook
lord-Pransche invloeden werkzaam en
t is dus niet onwaarschijnlijk, dat een
lord-Framsche bouwloge te Noordwij k
eft gewerkt. Men kan moeilijk aanne-
>n, dat de kerk werd opgericht door een-
udige dorpstimmerlieden. Bekend is dat
li van Avennes tijdens zijn episcopaat
Jan van Henegouwen, „Jan van den
lem" naar Utrecht liet komen, die daar
plannen v. d. Domtoren ontwierp. Met
Jan kwamen zeer zeker meerderen
het Zuiden, want de bisschop was een
irijvig man, die op vele plaatsen wen-
len en opdrachten gaf.
an 't wezen en de beteekenis der bouw-
itten. hoop ik te eeniger tijd nog eens
paar artikelen te wijden.
Se oude kerk dan werd afgebroken en
nieuwe tegen den toren geplaatst,
arvan de nok ongeveer 7 M. dus een
•engeleding hooger kwam.
Ze bestond uit een middenschip van zes
weeën, gescheiden door 7 zandsteenen
aren, rustend op eenvoudig achthoekig
sement en bekroond met een enkelvou-
Gothisch bladkapiteel. Op deze rusten
tufsteenen scheibogen. Door den bouw
j twee transeptramen, elk ter breedte
n twee transepten van het schip en een
lygoon koor, verkreeg de kerk thans de
iaante van een kruisbasiliek. De kerk
ird mede aanzienlijk verlengd. Dit blijkt
il hieruit, dat het oude altaar, staande
de plaats, waar volgens de overlevering
t gebeente van St. Jeroen was gevon-
c. op dezelfde plaats bleef staan, zoo-
t het nu precies kwam in 't kruispunt
de kerk, dus onder de viering.
Schip koor en transepten waren afge-
tt door een houten spitsboog gewelf,
rwijl de gewelven van de zijbeuken seg-
ntvormig rustten tegen de muren boven
scheibogen van de pilaren,
lij Hallen-kerken als te Katwijk-Binnen
ft elke beuk haar eigen spitsboog,
rondboog gewelf.
heer Kloos wijdt in zijn meermalen
oemd boek uit over de oriëntatie van
gebouw. Aangezien we bijna drie jaren
'en een beschouwing hebben gewijd
de Heilige Linde, behoeven we op de
tatie. die we trouwens bij zoowat alle
kerken aantreffen, niet terug te
ien. Toch willen we even in herinne-
brengen, dat bij de oriëntatie van
tdwljks kerk St. Jeroen ook weer een
vpeelt.
4i Middeleeuwen vierde men twee St.
sdagen, op 17 Augustus en 17 Octo-
narvan thans de eerste tot officieele
ciijke feestdag ls geproclameerd. De
is evenwel niet voor 17 Augustus ge
leerd, maar wel voor den tweeden
lag. Nauwkeurige metingen hebben
eerd. dat de stralen der ondergaande
van 16 October precies in de lengteas
kerk vallen. Men zal zich herinneren,
t de lengteas van de kerk in de M. E.
'jd bepaald werd op den avond van den
iëndag, den dag vóór den eigenlijken
tdag. Dit is althans de algemeene
orie. waarop echter enkele uitzonde-
gen zijn gevonden. Maar voor Noord-
k klopt het precies.
Op de viering van de kerk werd een
uiter met Angelusklokje geplaatst,
et schijnt, dat de vensters niet werden
aceerd. Men bepaalde zich er toe, ze
'jkmatlg te verdeelen door verticale ge
fileerde stijlen van tufsteen, z.g. mon-
Wel vond men in het profiel der
ters een z.g. kraal, een opgaande, drie
rtronde profielband.
n verder bevond zich aan de buiten-
binnenzijde der kerk ter hoogte van de
~)ls een tufsteenband rond het geheele
uw.
noordwijk-binnen.
Wat van dit alles over is, zal verder
blijken.
Vermoedelijk werd de torenromp één
verdieping hooger gemaakt, dus tot de
tegenwoordige hoogte. Daarbij werd na
tuurlijk de wenteltrap verhoogd, de klok
ken werden één verdieping hooger ge
bracht en dus ook de galmgaten, terwijl
aan de buitenzijde de Gothische nissen
werden aangebracht.
Bij de restauratie van 1926 heeft men
de oude galmgaten weer uitgebroken en
die van 1320 of zoo gedicht, zoodat de
klokken nu één verdieping hooger hangen
dan de galmgaten, wat naar ons dunkt
niet bevorderlijk is voor den sonoren klank
Tevens schijnt reeds in dezelfde tweêde
bouwperiode het tentdakje vervangen te
zijn door een achtkante Gothische spits,
met vier dakkapellen op den omgang.
Deze tweede bouwperiode was voor de
kerk van groot belang. Noordwijk had
reeds eenige beteekenis als bedevaart
plaats, en wellicht was dit de oorzaak dat
de kerk met eenige kapelrieën werd ver
rijkt, waaraan natuurlijk geestelijken wer
den verbonden. Zoo werd ln 1308 een ka
pel gesticht, te begeven door den abt van
Egmond; uit 1310 volgde een tweede kapel-
rie en in 1311 een St. Antoniusaltaar met
vicarie.
Een wonder kwam vervolgens het aan
zien van Noordwijk vergrooten.
Men weet dat de relieken van St. Jeroen
te Egmond werden bewaard, doch zonder
de schedel. Volgens de overlevering werd
in 1316 bij uitgraving en fundeering voor
een altaar in de nabijheid van dat van
St. Jeroen een cranium of bekkeneel ge
vonden, waaraan de onderkaak ontbrak,
terwijl bij de Egmondsche relieken wel een
onderkaak was. Men was overtuigd, dat
men hier dus te doen had met het hoofd
van den Heilige.
Men vertelt, dat bij het vinden van het
hoofd de klokken door onzichtbare handen
werden geluid en dat een krankzinnige die
het voorwerp aanraakte, genezen werd.
Het hoofd werd in plechtigen omme
gang rondgedragen langs den ouden
„Lijdtweg", thans St. Jeroensweg en in
een schrijn gesloten op 't altaar bewaard.
Sindsdien werd Noordwijk gedurende de
Middeleeuwen een veelbezocht bedevaarts
oord en nam het zeer snel in bloei toe. Het
heeft zelfs in 1397 van hertog Albrecht
stedelijke rechten verkregen, maar dat
was een deel der ingezetenen toch te veel
van het goede. Zij wilden niet ingesloten
worden door murén en grachten, doch het
contact met bosschen en duinen liever
vrij bewaren. Zoo is Noordwijk ten slotte
een dorp gebleven.
7trD*»71MY.E.RK
Al was Noordwijk officieus een bede
vaartsplaats, de kerk was niet zoo haas
tig, haar sanctie aan deze beweging te
verleenen.
Eerst in 1429 werd Noordwijk door Bis
schop Sweder officieel tot bedevaartplaats
verheven.
De derde bouwperiode 'zullen we in een
slotartikel bespreken. Ik moet evenwel een
kleine opmerking maken naar aanleiding
van de plattegrond, welke de heer Jesse
bij de restauratie in 1903 vervaardigde.
Deze plattegrond geeft den toestand niet
na de tweede maar na de derde bouwpe
riode. Om zich den toestand na de tweede
periode, die we hier behandelden duidelijk
te maken, behoeft u zich het koor slechts
iets verkort voor te stellen, terwijl ook de
.torenbeuken moeten worden weggedacht,
benevens de doopkapel. De toren stond na
1320 nog vóór de kerk. De beide torenbeu
ken kwamen later.
We zien dan voor ons een hoogst regel
matige kruisbasiliek. Opvallend is de dikte
der torenmuren: 2 M. 10 c.M.
iirjui Si
LU..-
Op de teekening ziet u ook den ouden
ingang tot de trap. De Westingang van
den toren, waarvan ik het profiel hier heb
geteekend, is van veel lateren tijd dan
de oorspronkelijke bouw. Het bekijken van
een plattegrond is op zich zelf al een aan
gename bezigheid, welke al Iets leert om
trent den constructieven opzet van zoo'n
gebouw. Het doet al dadelijk weer opmer
ken, dat de gewelven, rustend op de pij
lers, vooral geschoord worden door de
steunbeeren. die den buitenwaartschen
druk opvangen, die natuurlijk veel ge
vaarlijker is dan de zuiver verticale druk.
Het geheele systeem berust op een „ont
binding in factoren."
TOENEMENDE DUISTERNIS
OVER EUROPA.
Toen de Fransche premier Laval naar
Amerika toog, gaarne voldoende aan de
beleefde uitnoodiging van president Hoo
ver om eens te komen praten, mocht men
geenszins verwachten, dat nu opeens een
eind zou komen aan de crisis, die de
wereld gevangen houdt.
Wel mocht gehoopt worden, dat de
ontmoeting tusschen de beide leiders
der twee nog het meest kapitaalkrachtige
landen den weg zou effenen voor verbe
tering in de toekomst.... Het resultaat
laat zich echter moeilijk anders dan als
volslagen negatief aanzien; tenminste wat
betreft een algemeene verbetering. Voor
het Fransche standpunt, dat vrijwel dia
metraal staat tegenover het belang van
Europa in zijn geheel, heeft Laval daaren
tegen wel wat bereiktl Veel vrijheid van
beweging had de Fransche premier niet op
zijn reis naar Washington; hij had zich
tevoren geheel en al gebonden aan de
goedkeuring van het parlement, hetgeen
bij voorbaat beteeekende, dat concessies
van eenigen omvang uitgesloten moesten
worden geacht. De huidige meerderheid in
het Fransche parlement tolereert geen
verandering van richting. Hoezeer daaren
tegen Hoover een ander standpunt in
neemt, was voldoende gebleken bij zijn
eerste optreden inzake het z.g. Hoover-
moratorium, dat door Frankrijk bijkans
was getorpedeerd. Dat het dus zeer, zeer
moeilijk zou zijn om tot een hoopvol resul
taat te komen, stond tevoren reeds vast,
alle optimisme uit zekere kringen, waar
de wensch de vader der gedachte was, ten
spijt. Toch werd er eenige hoop gekoes
terd, zooals volkomen menschelijk is. Wie
alle hooop opgeeft en alle idealen, is im
mers zedelijk dood! Zwaar is de druk der
tijden rondom, zelfs Frankrijk begint door
de crisis „beroerd" te worden, gelijk de
voorzitter van den economischen raad in
een interview met de Paris Midi erkende.
De industrieele productie is aanzienlijk
gedaald en de buitenlandsche handel is
in Augustus tot zijn laagsten stand, sedert
de stabilisatie van den franc, teruggeloo-
pen. Het spoorweg- en goederenverkeer is
gedurende de afgeloopen maanden in ver
houding tot hetzelfde tijdsbestek van het
vorig jaar met 7 °/o verminderd. Het aan
tal werkloozen becijfert hij op 200.000 tot
250.000; daarbij komen nog ongeveer l'/i
millioen gedeeltelijk werkloozen.
Alles bij elkaar, aldus De Peyerimhoff,
kan men den achteruitgang op zaken-
geDled op 4 '/e schatten.
Waar in Amerika de stemming ten aan
zien ven schrapping der oorlogsschulden
milder was geworden, zelfs zoouanig, dat
de mogelijkheid daarvan ernstig onder de
oogen kon worden gezien ,lag het toch
eenigszins voor de hand, dat, mede gelet
op de verschijnselen ln Frankrijk, waar de
tendenz tot verdere daling aanwezig was,
Laval zich wat plooibaar zou toonen inzake
de herstelschulden. Het is echter, helaas,
anders geloopen. Frankrijk heeft zich als
het ware vastgeklampt aan de regeling
Young en Hoover heeft zich daarbij blijk
baar nolens volens neergelegd. Dat betee-
kent practisch, dat van verlenging van het
Hoover-moratorium niet kan komen, dat
Duitschland aUeen op grond van de bepa
lingen van genoemde regeling op verlich
ting aanspraak zal kunnen maken, dat
wijziging in den gang van zaken in het
hoofdpunt van de oorzaak der crisis voor
eerst wederom is uitgesloten.
Bepaald hoopvol klinkt dat zeker niet..
Meer dan ooit is Duitschland thans ge
noodzaakt om met Frankrijk tot een rege
ling te komen en met bijzondere aandacht
zal iedere poging om in die richting iets
te bereiken moeten worden gadegeslagen.
De Duitsche gezant te Parijs gaal al te
Berlijn instructies in dezen halen en de
als resultaat van het bezoek der Fransche
ministers aan Berlijn gevormde Fransch-
Duitsche commissie zal na Lavai's terug
keer haar werkzaamheden aanvangen!
Slechts in die richting mag thans eenige
hoop worden gekoesterd, maar veel moed
op een goed resultaat hebben wij niet,
daar o.i. Frankrijk bij de onderhande
lingen zich geheel als overwinnaar zal ge
dragen, zich beroepend op het vredesver
drag van Versailles.
Dat vredesverdrag .ligt Europa wel als
een zware steen op de maag! Te Versailles
versloeg Clemenceau den Amerikaanschen
president Wilson, op wiens graf Laval een
krans legde, te Washington versloeg Laval
Hoover, hoewel deze hoogstwaarschijnlijk
beter de beteekenis daarvan begreep dan
Wilson te Versailles de draagwijdte over
zag van het mede door hem te goeder
trouw onderteekende vredesverdrag!
Een bewijs daarvoor zien wij in de
houding van den bekenden Senator
Borah, den voorzitter van de Senaatscom
missie voor buitenl. zaken.
Senator Borah.
Borah heeft tegenover Laval en de hem
I vergezellende journalisten de meening ge-
uit, die Hoover officieel niet uiten mocht!
En dat op de hem eigen ongezouten wijze,
zoodat Laval boos werd en de journalisten
in nog heviger mateBorah zeide rond-
uit, dat blijvende verbetering in Europa
I niet mogelijk was. zoolang het vredes
verdrag van Versailles niet werd gewijzigd
I en met name wat de corridor van Dantzig
i aanbelangt om van andere punten maar
I te zwijgen. Het was met recht de knuppel
I ln het hoenderhok! Laval begreep ten
slotte zijn boosheid te moeten intoomen,
had zelfs tot tweemaal toe een bespreking
met den Senator, doch zij zijn uit elkaar
gegaan zonder tot overeenstemming te
zijn gekomen. Erger is het incident tus
schen Borah en den Poolschen gezant, dat
bijkans tot een volledige breuk heeft ge
leid.
En het aspect van de komende ontwa
peningsconferentie is door een en ander
er evenmin gunstiger op geworden. Sterker
dan ooit gaan thans dan ook stemmen op,
om deze conferentie maar te verschuiven,
om een mislukking, die de ernstigste ge
volgen zou kunnen hebben, te vermijden..
Neen, een uitweg uit de crisistoestanden,
waarin wij momenteel steeds dieper weg
zakken, is door Laval's reis niet gewezen,
eerder het tegendeel. Het Fransche stand
punt heeft gezegevierd (althans econo
misch en de politieke constellatie is offi
cieel niet eens aangeraakt!)
Hartelijker naar verhouding was de ont
vangst van den Italiaanschen minister van
buitenl. zaken Grandi te Berlijn, doch tot
practische resultaten heeft tot dusver ook
dit bezoek niet gevoerd. Duitschland en
Italië naderen elkaar echter ongetwijfeld
en dat is een symptoom, dat op den duur
waarde kan krijgen.
Voor het algemeen wereldbeeld schijnt
de debacle van Labour (de arbeiderspartij)
in Engeland ook niet bepaald gunstig. Een
debacle mag toch heeten een terugvaUen
van 265 zetels tot eventjes 50. Over Labour
is een strafgericht gehouden! Mogelijk
was deze eclatante nederlaag alleen door
het eigenaardige stelsel daar te lande, dat
Labour zelf niet heeft willen wijzigen
Dat de conservatieven echter op zich zelf
zoo'n meerderheid veroverden, dat zij, als
zij dit' willen, als dictator kunnen optre
den, zie, dat vermogen wij niet anders te
zien dan als een gevaar. In de eerste plaats
door de van die zijde zoo hartstochtelijk
gepropageerde protectie ln den meest uit-
gebreiden vorm, in de tweede plaats door
het imperialistisch streven van dien kant.
Mc Donald kan eerst nog als rem een gun-
stigen invloed oefenen, doch zal dit van
Langen duur zijn? Twijfel ls gerecht
vaardigd Hij blijft slechts zoo lang de
conservatieven hem dulden als leider der
nationale regeering!
MIJ. NEDERLAND.
JOH AN DE WITT, thuisr., 30 Oct. van
Singapore.
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT thuisr.,
30 Oct. v. Port Said.
BOLLAND-AFRIKA LIJN.
WESTERKERK, uitr., 30 Oct. te Antwerpen
NIEUWKERK, 30 Oct. v. Bremen te Ham
burg.
MELISKERK, thuisr., 29 Oct. v. Port Soudan
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
DINTELDIJK, 30 Oct. v. Pacific Kust t«
R'dam.
BOSCHDIJK, 29 Oct. v. R'dam te New
OHeans.
BEEMSTERDIJK, 29 Oct. v. R'dam te Nor
folk.
KON. NED. STOOMB. MIJ.
AGAMEMNON, 30 Oct. v. Hamburg te
Amst.
PLUTO 29 Oct. v. Amst. n. Middl. Zee.
VULCANUS, 30 Oct. v. Middl.Zee te Amst.
TJTUS, 28 Oct. v. Port au Prince naar
Puerto Plata.
ATLAS, arr. 28 Oct. te Curacao.
BODEGRAVEN, 30 Oct v. Hamburg te
Antwerpen.
COLOMBIA ,thuisr., 29 Oct. n.m. 6 u. van
Plymouth.
HERCULES. Middl.Zee n. Amst., pass. 30
Oct. Lydd.
MEROPE. 29 Oct. v. Algiers naar Porto
Empedocle.
MTDAS. arr. 29 Oct. te Curacao.
ODYSSEUS 27 Oct. v. Stettin te Danzig,
ORPHEUS, 30 Oct. v Kopenhagen te Aal-
borg.
SATURNUS, 29 Oct. v. Algiers te Gabo
de Gata.
SIMON BOLIVAR,, uitr., pass. 29 Oct
Flores.
OBERON 29 Oct. v. Malta n. Alexandrië.
VENEZUELA. 29 Oct. v. Curacao n. Puerto1
Cabello.
VESTA, Middl. Zee n. Amst., pass. 39
Oct. Ouessant.
HOLLANDAUSTRALIË.
DJAMBI, uitr., pass. 29 Oct Perim.
ROTT. LLOYD.
KOTA TJANDI. thuisr., 29 Oct. v. Colombo.
MERAUKE_ thuisr., pass. 30 Oct. Sagres,
PALEMBANG, uitr., 29 Oct. v. Bombay.
DIVERSE STOOMVAARTBERICBTEN.
HILVERSUM. Golf n. Bremen, pass. 29
Oct. Lizard.
WESTPLEIN, B. Aires n. Las Palmas v.o,
pass. 29 Oct. Fernando Noronha.
RECLAME.
GEEN CADEAUX ETC.
100% WAARDE VOORUWGEID
20 Zambos Sigaretten 25 cents.
1144
.it het Engelsch door mej. C. M. O. de W.
13^? I1'1, s morgens het stukje nog eens
hezeken had, zei hij tot de overtui-
„omen te zijn, dat hij de waarde
f™at had. Het wajs door een erva-
natid geschilderd en daar hij zijn leven
yee' van echt mooie dingen gehou-
ni.m ze' hij met een blik op
smaakt" het °0k op hem wel inc,ruk
Jj^hij er zoo mee wegliep als
stukje
eerde h
Jlllia' J,.1MIU1UI|.,
begreep dat het nu de taak van
ï?"em, éat was een andere kwestie.'Maar
str'-'
|s.v- --«vjsrc
I*.lem, maar ook persoonlijk"
BDrerwïklS was verdienstelijk en hij
Stun - erciö het niet alleen ter wille van
ar uï? 5 vos was geworden den eige-
«n tnmcfe Yan R°on het hof te maken
impf stemmen. Maar was hij
falies hod .21^ ^at baar het meest van
"Eenliiic getroffen was dat hij zich zelf
beschouwde*" elgenaal' Van h6t
C hm' echter nog niet gekomen
hter .„a. e dwaling te helpen. Dan
oest ai a. ZÜ een hevige twist. Ze
atlek tai! hulpmiddelen van haar diplo-
m moest v, i hu'P roepen. Maar Wil-
od hst. pen- Het was nu eenmaal
k Passen rust'€ de taak op zijn zaken
DtteSï'S1 scheen niet wars van het
^n haar belangen te moeten
1 het eten moest zij de tafel op
ruimen en de boel omwasschen; hij drong
er op aan haar hiermee een handje te
helpen. Hij bracht alles naar de achter
keuken. En hij hielp mee met afwas-
schen.
Het is om uw handen te sparen, juf
frouw Julie, zei hij.
Ach, kom! ge hebt niet voor mijn
handen te zorgen, was het bitse antwoord.
De bewonderaar van alle schoonheid
verklaarde dat zulke handen niet gescha
pen waren voor zulk een taak.
Toen haalde Willem een stukje puin-
steen uit zijn zak,
Daarmee kunt u vuile vingers schoon
maken, zei hij, het steentje deemoedig
aanbiedende.
Julie kreeg een vuuurroode kleur. Zij
wist niet of ze het moest uitschateren of
boos worden. Maar hoe zou men met mo
gelijkheid boos kunnen worden op iemand,
die zoo verrukkelijk dwaas kon wezen!
Mag ik deze borden uit het water
halen?
Het antwoord luidde: Neen
Maar het was of haar gezicht zei: ja.
Zonder verder vragen vatte de zonder
linge jongeling een van haar handen en
begon die zeer voorzichtig met het
steentje schoon te maken.
Ziedaar, zei hij.
Een streng antwoord brandde op haar
lippen, maar met den besten wil van de
wereld kon zij het niet onder woorden
brengen.
HOOFDSTUK XVI.
Een weinig later op den dag kwam
Oom Si in de keuken, waar Julie aan het
werk was. Hij scheen haar iets te zeggen
te hebben.
Nichtje, ik heb een nieuwtje voor je.
Ik ben besloten vrouw Ranciman terug te
nemen.
Julie zag niet in waarom vrouw Ranci
man niet teruggenomen zou worden. Ze
zou de werkvrouw met genoegen ontvan
gen. Ze zou zeker een gedeelte van haar
dagtaak overnemen en die was werkelijk
zwaar genoeg.
Wij tweeën kunnen niet goed met
elkaar terecht, dat heb ik ingezien. Je
hebt je te veel met alles bemoeid. Je zult
dien jongen ook nog overstuur maken.
En dat zou ik niet graag willenvoor
geen geld van de wereld. Daarom vind ik
het beste vrouw Ranciman terug te ne
men, dan kan zij een ander baantje voor
je zoeken.
Voor mij! zei Julie langzaam. Moet
vrouw Ranciman voor mij iets anders
zoeken?
Ja. als zij terugkomt kan jij heen
gaan. Ik kan het niet bekostigen twee
vrouwen in huis te hebben die mij de
ooren van het hoofd eten. Daar is het
tegenwoordig geen geschikte tijd voor.
Wat voor baantje verwacht u dat
een werkvrouw voor mij vinden zou?
vroeg Julie op haar lip bijtende.
Zij kent misschien iemand, die éen
hulp voor haar dienstmeisje zoekt. Zoo
ver ik het beoordeelen kan ben je nergens
anders geschikt voor.
Dat was maar al te waar, dat voelde
Julie met een pang in haar hart. Zij had
absoluut geen opleiding gehad, behalve
voor de huishouding. Geen andere loop
baan was voor haar geopend en ze werd
op straat gezet. Ze kreeg een vuurroode
kleur en de tranen sprongen haar ln de
oogen. Zij was fier en eerzuchtig van
aard; nooit had zij zich zoo beleedigd ge
voeld.
Als je hier bleef weet ik zeker dat je
dien jongen van zijn stuk zou brengen.
En zooals ik al zei, dan zou ik nog liever
duizend pond aan een ziekenhuis willen
geven.
Julie gaf geen antwoord. Maar over
mand door haar verdriet liep zij naar
boven, naar haar kamertje en wierp zich
op haar bed.
Zjj had den slag wel verwacht, maar
dat maakte het niet minder hard. Die gie
rigaard moest haar wel vroeg of laat het
huls uitsturen, maar nu de slag kwam,
leek het haar een ware ramp.
Hoe bitter betreurde zij nu, dat zij niet
voor het een of ander vak was opgeleid.
Zij had een vrij goede opvoeding gehad,
zoover dat mogelijk was in een klein
stadje, waar haar vader een vrij goede
betrekking gehad had. Maar hij was ge
storven toen zij veertien jaar was. En
haar moeder, die jaren voor haar dood
ziekelijk geweest was, had zoo weinig om
van te leven, dat er van doorleeren voor
Julie geen sprake kon zijn. Het meisje
was genoodzaakt alle ambitie voor de toe
komst op te geven en ze had zich dapper
aan haar lot onderworpen. Maar niette
genstaande haar afkeer ran huiselijke
bezigheden, had zij trouw haar plicht ge
daan en haar weinige sympathie daar
voor zoo min mogelijk getoond. e11 de
maand onder het dak doorgebracht van
haar oom S. Gedge had haar smaak niet
veranderd. Integendeel!
Met een ellendig gevoel, zoo knagend
als kiespijn, liet Julie zich uit haar bed
glijden en keek in den gebarsten spiegel,
welke boven de oude waschtafel hing.
Het eenige wat ze op de wereld bezat was
haar eigen persoontje, haar voorkomen.
Onwillekeurig begon ze zich zelve op te
nemen. Maar helaas! toen zij zich zelve
bekeek, was ze wanhopig. Ze zag er ellen
dig uit.
Het eerste wat haar opviel waren haar
roode oogleden. Afschuwelijk! Maar dat
nog daargelaten, zij begreep best dat haar
uiterlijk lang niet aantrekkelijk was. En
ook haar opvoeding liet veel te wensehen
over, ze was weinig met menschen in
aanraking gekomen. Ze zag nergens een
uitweg.
Neen, waar ze ook fortuin mee zou
maken, met haar uiterlijk zeker niet. Een
paar keer in haar romantische buien ln
Biackhampton had ze nog eens over het
tooneel gedacht. Maar na die eene maand
in Londen was ze tot de overtuiging ge
komen dat die loopbaan toch niet voor
haar was weggelegd. Haar weinige onder
vinding in aanmerking genomen, had zij
een buitengewoon goed oog op de dingen
en een heel goed gezond verstand.
Toen ze weer op den rand van haar bed
zat, begon ze er over te denken stenogra
phic en typewriting te gaan leeren, dan
kon ze misschien een betrekking krijgen
op een kantoor. Maar ze wist niet goed
waar ze de lessen van betalen zou; ze had
haast niets op de wereld. Ach neen! het
leek wel of er niets anders, geen andere
uitweg voor haar bestond, dan die eene,
waar ze een afschuw van had. En toen
dacht ze plotseling aan Willem. Hart.
hoofd en wil zagen plotseling één onmid
dellijke taak. Zij moest dat kind verdedi
gen tegen de gierigheid en hebzucht van
zijn meester.
Die plotseling invallende gedachte gaf
haar moed en strijdkracht. Zij wist. dat
hij op dat oogenblik vlak bij was: aan den
anderen kant van den muur. Zij moest
naar hem toegaan. Zonder te denken aan
haar roode, gezwollen oogen, stond zij
dadelijk op en klopte aan de deur van het
atelier.
Een bekende stem riep: Binnen.
Zooals bewoonlijk was Willem bezig met
zijn potjes en pannetjes olie en doek en
vernis. Hij was in zijn hemdsmouwen en
had een groot voorschoot voor, zijn bos
blond haar, dat hem iets artistieks in zijn
uiterlijk gaf. zat slordig, hij had een veeg
verf op zijn gezicht, maar de ernstige
uitdrukking van zijn oogen. waar zijn
diepe gedachten uit spraken, vervulde
haar bijna met ontzag.
(Wordt vervolgd..).
