De Uitslag van onze Prijsvraag!
Scherts In Schets.
72st€ Jaargang
VRIJDAG 30 OCTOBER 1931
No. 21968
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
1271 inzendingen, waarvan 347 goede!
Bruggen-Prijsvraag-Wee.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel voor advertentlën uit Lelden eD plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentiën 35 Cts. per regeL Kleine Advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANTs
Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35, per week f. 0.18
Bulten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 4- portokosten.
Olt nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dat
L C. E. Castelein, te Leiden, een verzoek
heeft ingediend ter bekoming van verlof
voor den verkoop van alcoholvrijen drank,
voor gebruik ter plaatse van verkoop m
het perceel Langebrug 6a, alhier.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 30 October 1931. 6941
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dat
door hen vergunning is verleend aan. a.
A. van Soest en rechtverkrijgenden toe
het oprichten van een sigarenmakerij in
het perceel Groenesteeg No 24, Sectie I.
No. 2309. b. J. G. van der Steen en recht
verkrijgenden, tot het oprichten van een
inrichting voor het bewerken van vleesch
in het perceel Haarlemmerstraat No. 186,
Sectie H. No. 920; c. de firma G. van
Leeuwen en Zoon en rechtverkrijgenden,
tot het oprichten van een rookerij. zou-
terij en vleeschbewerkingsinrichting in
het perceel Noordeinde No. 37, Sectie F.
No. 934; d. de firma G. W. Zandvoort en
rechtverkrijgenden, tot het oprichten van
een inrichting voor het bewerken van
vleesch in het perceel Hooglandsche
Kerkgracht No. 9, Sectie I. No. 1872.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 30 October 1931.
6942
BAZAAR WIJK VIII.
De handel is levendig.
Met zeer gemengde gevoelens begaven
ïêons gisteravond op weg naar het wijk-
frtouw der Ned.-Herv. Gemeente van
Aijk VIII, Irene op de Haven. De vraag
toam bij ons op: hoe zal. in dezen tijd
ran malaise, de animo voor 'n bazaar zijn;
zullen er nog koopers worden gevonden?
Maar al direct bij het binnenkomen be
merkten we, dat er van een crisis-stem
ming niets te bemerken was. Overal was.
om in beursterminologie te spreken, de
handel levendig en algemeen was men
van oordeel, dat het wijkwerk er wel bij
zal varen.
Precies acht uur werd de bazaar door
ds. J. W. Groot Enzerink met een kort
woord geopend, waarin hij zijn waardee
ring uitsprak voor hetgeen hier tot stand
is gekomen.
Dank zij den ijver van de Moeder- en
Meisjesvereeniging en van enkele oud
catechisanten zijn de voorbereidende
werkzaamheden die lang niet gering
waren thans ten einde gekomen.
Een groot aantal handwerken, tiental
len kussens, kleeden en kleedjes en
natuurlijk een paar spreien, en nog
veel meer men ga zelf maar eens kijken
worden den bezoekers door de dames te
koop aangeboden. En of zij succes had
den? Bij navraag werd ons medegedeeld,
dat verscheidene artikelen al waren
uitverkocht.
Toch blijft er nog voldoende over en
men doet hst best om spoedig eens te
gaan kijken. De bazaar is een bezoek over
waard en geopend hedenavond van 711
uur en Zaterdag van 25 en van 711
uur.
Een zangkoor luistert een en ander met
zar.g op, terwijl de „lunchroom" noodigt
tot het gebruiken van een kopje thee.
DE ASPHALTEERING IN HET
NOORDEINDE.
Zooals v/ij reeds hebben aangekondigd,
zuhen de winkeliers in het Noordeinde het
teil Van de asphalteering dier straat op
eenigszins feestelijke wijze herdenken.
Vanavond zullen op verschillende plaat
sen luidsprekers worden opgesteld, waar
door muziek ten gehoore wordt gebracht,
te;'> -jl de winkeliers uit den aard der zaak
hvn uiterste best hebben gedaan om hun
eiairgss zoo aantrekkelijk mogelijk te
mo ."n. Iedereen, die in de komende dagen
m net Noordeinde zijn inkoopen doet, heeft
uo'/endien kans op een der veertig fraaie
prijzen, welke door de winkeliers zijn uit
geloofd. Op welke wijze men daarvan in
net bezit kan komen, onderzoeke men zelf
maar eens!
handelsregister
kamer van koophandel.
Nieuwe inschrijving:
(f,,:v i Winkel-Maatschappij de Koning
hÜSS. Haarlemmerstraat 247, Leiden.
Rn?t wtel: Soetendaalscheweg 79—89,
hanw m Fabricage en verkoop van
Mpi et en chocolade. Beheerster Filiaal:
BepalingeSe.nSing' L6iden' (Beperkende
De resultaten van de Dagblad-Prijs- i
vraag hebben de verwachtingen verre over
troffen. „Kent gij uw stad en haar omge
ving?", vroegen wij op Zaterdag. 17 Octo
ber, en in slechts één week tijds hebben
1271 personen door hun inzending getoond
dat zij met ijver en met toewijding ge
poogd hebben op dit vraag een afdoend
antwoord te geven... En dat totaal van
1271 hoe bevredigend ook op zichzelf
geeft dan tenslotte nog maar op zeer
onvolledige wijze weer hoe groot de inte
resse vóór, de werkelijke deelneming aan
onze Dagblad-Prijsvraag is geweest!" Met
vrouw en kinderen heb ik er vijf uren over
gewandeld," schreef ons een bewoner van
de Driftstraat, en een ander, wonende op
de Waardgracht, vertelde ons hoe het
heele gezin: man, vrouw, vier zoons en
twee dochtertjes, er nog op dien eersten
Zaterdagmiddag op uit was getrokken om
te bewijzen dat zij hun stad kennen". Dat
bewijs wilden ook de leden leveren van
het meisjes-gilde, groep II. enthousiast
gestemd als zij waren voor onze prijs
vraag. en tegader trokken deze padvind-
sters op marsch.... Maar in al die ge
vallen ontvingen wij slechts één oplos
sing; en waar wij deze voorbeelden nog
met vele tientallen zouden kunnen aan
vullen. daar is het toch wel heel duide
lijk dat het werkelijke aantal deelnemers
ongetwijfeld driemaal zoo groot is ge
weest als dat getal 1271 zou doen ver
moeden
Onze prijsvraag heeft dus ten volle
haar doel bereikt. Zij heeft aandacht ge
trokken en stof tot praten gegeven in huis
kamer en café. in de tram en op straat en
zij heeft meerdere duizenden aangezet om
den ongeveer 25 K.M. langen tocht te ma
ken van de Grofsmederij tot aan de Zout
keet. Vijf uren wandelen om te komen
aan een doel dat over hef- en draai
bruggen in ongeveer vijf minuten zou
kunnen worden bereikt....! Niet ten on
rechte verzuchtte de heer H. Nagtegaal
van de 5de Binnenvestgracht:
„Ik zag op de Kerkoleinsbrug de ketels
van de Zoutkeet stoomen
En dacht: Zoutkeetje hoe moet ik in
vredesnaam bij je komen"
Dat het publiek er zich niettemin aller
minst door heeft laten afschrikken be
wijst de uitslag. Zelden was het zoo druk
door Voorschoten en Valkenburg, nooit
passeerden in één week tijds zooveel
vreemdelingen de Katwijksche sluizen
De tolbaas te Valkenburg profiteerde er
van. evenals de café's te Katwijk, en ge
zien den enormen voorraad brieven moe
ten ook de Leidsche boekwinkels het heb
ben kunnen weten. Allerlei geruchten doen
de ronde. Men zegt. dat de man van de
Valkenburgsche tol gaat rentenieren, men
zegt ook dat de baas van het pontje, we
gens de groote drukte van verkeerd koer
sende menschen. aan uitbreiding gedacht
heeft, en men fluistert dat het Katwijk
sche gemeentebestuur overweegt aan onze
redactie het eere-burgerschap aan te
bieden wegens ongekende bevordering van
het vreemdelingenverkeer!..,.. Maar dit
laatste zou ook wel een grapje kunnen
zijn!
In den aanhef zeiden wij reeds dat 347
personen den tocht zonder al te groote
of ongeoorloofde omzwervingen hebben
volbracht. De rest ging öf langs een
paadje dat niet tot den openbaren weg
behoort, te weten langs het Oegstgeester-
kanaal, waar voetgangers en wielrijders
mogen passeeren bij de gratie van Rijn
land, öf ging zich te buiten aan afdwa
lingen tot in het dorp Voorschoten en
Wassenaar, tot den Wassenaarschen Slag
en Noordwijk-aan-Zee. tot in Voorhout,
Sassenheim en Warmond - Tientallen
hebben genoten van de herfsttinten in de
mooie lanen van Wassenaar of van een
wandeling langs het strand op een tinte
lenden herfstdag, waarop het lied van de
zee hun het tempo aangaf, maar zij zoch
ten tevergeefs naar de kortste route van
de Grofsmederij naar de Zoutkeet. De
zulken hebben trouwens ook hun ..tegen
voeters" gehad, menschen. die van een
grapje en vooral van hun gemak hielden
en daarom naar de Oude Heerengracht
wandelden om dan te constateeren dat zij
bij de Zoutkeet warenaangezien het
er volgens de redactie op een tweehon
derd meter niet aankwam".... Er waren
andere speurders in den dop. die zich aan
den Haagweg of in Valkenburg met een
pontje lieten overzetten (zij hadden ook
dadelijk bij de Grofsmederij in een bootje
kunnen gaan zitten!) of die bij Katwijk-
Binnen rustig de Kwakel overgingen, niet
wetende dat deze brug (die trouwens ook
open kon) al geruimen tijd ter ziele is!
Inmiddels stipten wij hier de meest
curieuze gevallen aan. Voor de rest mag
worden geconstateerd dat er van onze
prijsvraag buitengewoon veel werk is ge
maakt. zoowel wat kwantiteit als wat
kwaliteit betreft. Een wolk van noezie
schijnt te zijn saamgetrokken boven onze
veste en zij heeft haar inhoud in een alles
overstelpenden stroom van schoone ver
zen uitgestort boven de hoofden onzer
redactie, die vele dagen heeft noodig ge
had om er zich doorheen te worstelen.
Een der aardigste was stellig dat van den
heer „Esbee", hetwelk men elders op deze
pagina kan vinden. Daar wa^ verder de
volgende poëtische reisbeschrijving van
mevrouw Van Zijverden:
„Grofsmederij!" 'k ga je verlaten,
Mijn wandeltocht vang 'k gretig aan,
Over de „linksche vaste brugge",
Zal 'k Westzij „d'Heerengracht" afslaan!
Dan „Nieuwe Rijn" af. Op een drafje
Brug op, voor 't Gangetje, linksom
Zoodat 'k: links Nutrix, rechts de
Breestraat,
Op „Steenschuur" dan te dwalen kom.
Vandaar uit, brengen dan mijn beenen,
Mij door 't bekende „Parkje" heen,
Genoemd naar Leidens Burgervader,
Van ruim drie eeuwen lang geleèn.
Als ik het standbeeld heb bekeken,
De „Doezastraat" ben doorgegaan,
De Witte Singel gepasseerd ben,
Doe 'k „Jan van Goyenkade" aan.
Wat zal ik dan philosofeeren
Als 'k verder mijne schreden richt?
Mijn voeten drukken .,'t Delftsche
jaagpad"
Als ik krijg „Al'mansgeest" in 't zicht,
Daar wil ik dan een wijle rusten,
Voor ik „de Leidsche weg" afga,
Ik groet „de Vink", pak ,,'t Haagsche
Schouwtje"
Zoo heb ik „Valkenburg" weldra
Mijn hemel, wat is dat een tippel
'k Moet heel naar Katwijk-binnen toe,
Naar Katwijk-Zee de sluizen over,
Dan weer naar „binnen"; vraagt ge hoe?
Wel ditmaal neem ik den Kanaalweg, v
Omdat geen and're overblijft.
De richting „Noordwijk" moet 'k dan
hebben,
Die mij langs „den Bitumen" drijft
Ben 'k die een heel eind afgeloopen
Sla ik den eersten weg rechts, in
Kom dan in Rijnsburg, zoo te lande,
Nog fit, als was 'k pas aan 't begin.
Van uit dit dorp, ga 'k langs de
trambaan
Kom in Oegstgeest, „O, wat een pech",
De „Geverstraat" is voor mijn rek'ning,
En ook nog wel „Rjjnsburgerweg",
Dan rust ik even voor „de boomen"
't Opstakel komt thans goed te pas!
En is de weg weer vrij gekomen.
Dan „gerade aus!" 'k Raak in mijn sas.
Het eindpunt zie 'k al voor mijn oogen,
Bij Ford. sla 'k links den Singel om,
Aan 't eind de hooge brug met bogen,
Zoodat ik op de „Mare" kom.
Nu Noordzij Langegracht genomen,
De lichtfabrieken gepasseerd,
Dan halverwege 't vast brugje,
En zoo langs Zuidzij gemarcheerd.
De „Koolstraat" door. 'k Sta op den Singel
„De Zoutkeet", ha! waar 'k wezen moet!
Het Leidsche Dagblad, meende zeker,
Zoo'n wandTmg doet een mensch
wel goed!
De reeds Woensdag door ons gepubli
ceerde route vindt men in bovenstaand
gedicht terug en er is eigenlijk niet meer
zoo heel veel aan toe te voegen. Dat het
ver was zeiden wij al (niettemin volbracht
nog een 68-jarige, namelijk de heer D.
Groene veld, wonende aan den Rijndijk,
den tocht!) en dat het vrij moeilijk was
wordt bewezen door het totaal (924) der
foutieve onlossingen. Onze prijsvraag
droeg voetangels en klemmen in zich,
maar zij waren goed verscholen! Wat
schreef ook weer de heer A. Adema
(RijnsburgersingeD als antwoord op de
vraag „Kent gij uw stad?".
„Tal van menschen. jongen, ouden,
Dachten: nu dat is ook wat,
Men wil ons voor 't lapje houden,
Ik ken echter wel mijn stad.
En ze zetten zich te schrijven
Gingen straten uit en in,
Maar., de schrik deed hen verstijven,
Men bleef steeds maar bij 't begin,
Water, water, al maar water.
Losse bruggen bij de vleet.
Zoo wordt men een prijsvraaghater.
't Dagblad heeft ons leelijk beet
De weg naar het Delftsche Jaagpad
(dat een provinciale en dus een openbare
weg is) was tenslotte echter wel te vin
den en afgezien dan van de ongelukkige
liefdes voor veerpontjes en dergelijke,
kwam de groote meerderheid der deelne
mers ook wel in Valkenburg en Katwijk.
De heer J. van der Wilk, Oud Vest 7 al
hier, filosofeerde hier o.m.:
„Het stille dorpje Valkenburg
Doorsnijden we met ons pad.
Gelukkig dat wij den molen zien,
Die weg is bult en gat.
Bij Katwijk-Binnen de Molenweg,
De „Commandeur", naar zee,
De sluisweg met de binnensluis,
Naar huis; we zijn tevreê".
Maar dit was wat heel erg optimistisch
gezegd, want voor velen begonnen hier
de moeilijkheden pas. Niet ten onrechte
lezen wij in Adama's kreupelrijm (zooals
hij zelf bescheiden opmerkt)
„Door een warreling van straten,
Gaan wij naar de binnensluis.
Hier moeten wij eens even praten,
Want dan wordt de weg niet pluis."
Sommigen trokken hier richting Noord-
wijk, doch de meesten volgden den grind
weg langs het kanaal, die evenals de
sluizen „openbare weg" is. En wij stippen
hierbij nog eens aan dat wij die voor-
IETS AAN 'T LICHT BRENGEN.
Eindelijk, na dagen zoeken,
Bëi zijn voeten één stuk blaar,
Had-ie het dan toch gevonden,
Was zijn brug-oplossing klaar.
Ja, hij liet daar met zich sollen,
Door zoo'n prijsvraagje van niets,
Maar toch, als 't soms weer gebeurde,
Ging hij liever op de liets.
Thuis zat hij reeds half te slapen,
Soesde van zijn bruggen-weg,
Maar ineens een schok, klaar wakker,
Neen. toch een vergissing zeg!
Ja, natuurlijk, 't kon niet anders,
In zijn weg, daar zat geen fout;
Hier die ijz'ren, daar die steenen,
Ginds die vaste brug van hout.
Maar dat heele kleine brugje,
Draaide dat, of ging 't omhoog?
Zijn triomf wat plots verdwenen.
Was het waar, dat 't ding bewoog?
's Nachts lag hij maar stee4s te woelen,
Droomde 'n langen bruggen-droom,
Bruggen draaiden, gingen open,
Bliksemsnel of tergend sloom,
's Morgens vroeg, nog slapend dronken,
Was hij weer op 't bruggen-pad,
Ja, helaas de brug kon open,
'n Schip passeerde juist het gat,
Toen heeft hij een eed gezworen,
Nooit meer in zijn heel bestaan,
Werd door hem meer aan zoo'n b'roerde
Bruggen-prijs vraag meegedaan.
ESBEE.
waarde van „openbare weg" op 17 Octo
ber met nadruk in ons eerste bericht
hebben gesteld!
„Tot den bitumenweg dus;
'k Weet niet of het Jaagpad geldt;
Anders met een groote boog maar,
Naar den weg, die Noordwijk bindt
Met 't bloemendorpje Rijnsburg, waar
Spoedig 't Langepad begint"
De schrijver van dit gedicht koos dus
de wijste partij en ging terecht niet langs
het smalle jaagpaadje, waar zelfs geen
kar mag passeeren en dat het eigendom
van Rijnland is, gelijk ons officieel is be
vestigd! Of men daarna de richting
Groenesteeg heeft genomen dan die langs
de Rijsjes was ons om het even, mits men
maar aankwam op de Langegracht. Hier
kon men gaan;
„Bij de Centrale het brugje over
Verder langs de Volmolengracht
Oude Singel tot de Houtmarkt
En de taak was reeds volbracht"....
En men kon ook de Oostdwarsgracht
volgen om direct daarna eveneens bij de
Zoutkeet te arriveeren.
Wij ontvingen naast honderden gedich
ten vele schetskaarten, uitgewerkt tot in
finesses; verder: carricaturen, reisbe
schrijvingen en historische verhalen....,
en dat alles ging vergezeld van warme
betuigingen van sympathie voor onze veel
besproken prijsvraag. Waarlijk: wij mo
gen over het resultaat wel buitengewoon
tevreden zijn!
En wanneer wij dan thans tot de feiten
komen dan herinneren wij aan de vol
gende cijfers: 1271 oplossingen, 347 goed
en 924 foutief.
Bij loting zijn de 6 prijzen van 15 gulden
als volgt toegewezen:
A. Langezaal, Lombokstraat 64, Leiden.
P. C. Wansink, Oude Hoefstraat 4a, idem.
H. Briër, Oosterdwarsstraat 8, idem.
A. Krom, Lopsenstraat 8. idem.
W. van der Does, Schelpcnkade 24, idem.
Johs. Vegt, Voorstr. 29, Noordwijk-Binnen
Tenslotte stellen wij een troostprijs van
f 7.50 beschikbaar voor Mevr. v. Zijverden,
Oude Singel 96, en de heeren S. Buys
(Esbee), Vreewijkstraat 29 en J. W.
Schneider, Hooge Morschweg 98 c, den
schrijver van „Het geheimzinnige testa
ment".
BINNENLAND.
Een interview met mr. Jonker over de
kaspositic der gemeenten. (3e Blad.)
De verkeersweg Amsterdams-Den Haag;
waarom niet beoosten Leiden doorge
trokken? (Binnenland, 2e Blad.)
De dreigende loonsverlaging in de tex
tielindustrie; de arbeidersorganisaties
wijzen haar af. (Binnenland, 2e Blad.)
Het rapport der Centrale Commissie
over de verhooging van de winter-melk-
productie (Land- en Tuinbouw, 2e Blad.)
Verdachte M. in het drama op den
Majella-toren te Amsterdam is veroor
deeld tot levenslange gevangenisstraf.
(Rechtzaken, le Blad.)
BUITENLAND.
Mc Donald en de reconstructie van het
Engelsche kabinet. (Buitenland, le Blad.)
De verhoudingen tusschen Frankrijk en
Duitschland. (Buitenland, le Blad.)
INTREEREDE VAN
Prof. Dr. L. J. VAN HOLK.
Over „Dynamisch pluralisme.
Dr. L. J. van Holk uit Utrecht, benoemd
tot hoogleeraar aan de Leidsche Universi
teit om onderwijs te geven in de encyclo
paedic der godgeleerdheid, de wijsbegeerte
van den godsdienst en de zedekunde als
opvolger van wijlen prof. dr. H. T. de
Graaf, heeft hedenmiddag in het groot
auditorium der Universiteit zijn ambt aan
vaard met het houden van een rede, geti
teld: Dynamisch pluralisme.
Prof. dr. L. J. van Holk.
Tot uitgangspunt zijner inaugureele
oratie koos prof. van Holk het geschied
filosofisch werk in de wijsbegeerte van den
godsdienst, dat hij zou willen verklaren
met de werkhypothese van het dynamisch
pluralisme, d.w. z. de verklaring der
v/ereld als een veelheid van gerichte
krachten.
Voorwaarde voor het opstellen van zulk
een hypothese is een godsdienstbesef, dat
er om vraagt.
Op het eerste gezicht lijkt het, alsof
men veeleer de Christelijke godsdienst zou
moeten beschouwen als een systeem van
statisch monisme, dat is dus als een
Eenheidsstelsel, dat het Zijnde ziet in rust.
Niettemin blijkt, bij nader inzien, dat
ook het Christendom sterk dynamisch ge
spannen is, en pluralistische momenten in
zich heeft: het is zelfs levensspanning bij
uitstek.
Sterker nog spreken deze laatstgenoemde
momenten in allerlei typische vormen van
modern godsdienstbesef, waarvan spreker
er enkele nader ontleent: romantisch ver
zet tegen de inzichzelfbeslotenheid eener
vorige cultuurperiode; de verwachtingsre
ligie van het religieus socialisme, de jeugd
beweging, en andere groepen: de religieus-
theologische lijn, die eschatologische span
ning hernieuwt, het leven weer stelt onder
het oordeel Gods; en ook het tijdsbesef,
besef van wereld- „wende" bij Bergson,
Tillich, e.a.
Uit dit alles tezamen spreekt een gods
dienstbesef, dal vraagt om een dynamisch-
pluralistische wereldverklaring.
Die verklaring wordt dan nader ge
schetst door spr. in de ontwikkeling van
een viertal stellingen:
1. De veelvormigheid der wereld moet
begrepen worden als uitdrukking van haar
wezen.
Vorm is niet tegengesteld aan wezen,
