UIT DE RIJNSTREEK.
INGEZONDEN.
BUSLICHTINGEN.
INDIE IN ONS MIDDEN.
SASSEN HEIM.
Zanguitvoering „Looft den Heer".
r, rhi' Zangvereen. „Looft den Heer"
t^r paf in de Geref. Kerk onder leiding
haar emlnenten directeur, den heer
«'"vr Keuning, een welgesalagde uitvoe-
De heer L. van Leeuwen Jr. opende
■iet samenzijn en heette de talrijke Iuis-
lenars welkom,
riet nrogramma werd aangevangen met
nreelsolo Van den heer H. M. Keuning,
oarin zlin kwaliteiten als organist en de
„.treffelijke eigenschappen van het in-
rnment overtuigend aan den dag traden.
■xunrcue Th/moto iv-,
et thema
sfj-raoil van J. S. Bach.
Hierna werd aangevangen met het pro-
Éramma voor het koor, ingezet met psalm
His vers 1 en 7, naar de toonzetting van
en heer H. M. Keuning. Verder volgden
«schillende nummers die a capella wer
en uitgevoerd en waarin de aanwezigen
iel schoon's te beluisteren kregen. Bij het
erdere gedeelte van het programma wer
en steeds zwaardere eischen aan het koor
steld Bij deze nummers werd het koof
eleid door het pianospel van den heer
■ermans van Leiden, die zich op onbe-
pelijke wijze van zijn moeilijke taak
eet.
Voordat het laatste en voornaamste
lummer van het koor werd ten gehoore
bracht, speelde de heer Keuning ter af
deling nog eenige orgelsolo's, n.l. Irio
ii Bach alsmede een improvisatie. Voor
bij dit laatste gaf de bekwame en ge
erde organist vele bewijzen van zijn mu
iaal talent en vaardigheid en wist hij de
orders van het begin tot het eind te
tien. Het laatste nummer de „Krönung-
esse" van W. A. Mozart was een waar-
ge bekroning van het uitgelezen pro-
amma Bijzonder verdienstelijk was het
it dit moeilijke werk geheel met eigen
achten werd uitgevoerd, ook de alt- en
praan solo's, terwijl de bas- en tenor-
[o's aan enkele oud-leden der vereeni-
ig waren toevertrouwd.
Ds. Kuyper sloot het samenzijn en was
tolk der aanwezigen toen hij dirigent
koor dank bracht voor hun schoon werk.
VALKENBURG.
Burgerlijke stand.
Getrouwd: C. P. van Stijn en H. J. van
uyeren, van Rijnsburg; Adr. Kersbergen
A. C. Nieuwenhuizen, van Leiden.
Dc film „Jozef in Egypte".
Ook te dezer plaatse en wel in de Herv.
erk is vertoond de leerzame Bijbelsche
lm „Jozef in Egypte". Ds. Hermanides
ld de leiding en trad ook als vertolker
r Duitsche bijschriften op. De kerk was
led bezet, die allen wel voldaan waren
er het gebodene.
Jammer, dat het electrische licht hiei
ig niet in orde is, zoodat de lichtsterkte
i daardoor de scherpte der beelden iets
zwak was.
ALPHEN.
RAADSSTUKKEN.
ijzende beschikking op het verzoek tot
invoering van een z.g. ventverbod.
ae raadsvergadering onzer gemeente
12 Maart 1931 verzocht het lid van
rad, de heer Den Uyl om in de poli-
ordening onzer gemeente een vent-
J op te nemen. Onderteekend door
8-tal winkeliers werd door den heer
v Engelen d d. 8 Juli een dergelijk
t ingediend, terwijl van de Inkoop-
oinatie d.d. 23 Juli j.l. bij B. en W.
n motie was ingekomen, inhoudende het
soek om niet in te gaan op het ge
tolde adres van de winkeliers. B. en W.
Joen omtrent deze aangelegenheid ad-
s ingewonnen van de commissie voor
ontwerpen van strafverordeningen,
Ke commissie heeft geadviseerd en van
"deel is: lo. dat de door adressanten be-
ïide concurrentie door kooplieden van
ers uiterst moeilijk te bestrijden valt en
n rekening heeft te houden met het
t, dat tal van ingezetenen uit deze ge-
ente er dagelijks op uit trekken om te
enten elders door concurrentie hun
wd te verdienen en voorts dat 'n vent-
&od als adressanten bedoelen te veel
ingrepen in 't maatschappelijk leven;
dat de vrije concurrentie prijsregelend
'Kt en dat weer aanleiding is, dat tal
o?.ezetenen uit den omtrek te Alphen
'r> hun inkoopen komen doen, om-
de door hen gewenschte koopwaren in
woonplaats niet, of niet voldoende, of
naar verlangen te verkrijgen zijn: 3o.
j aa*d ^er gemeente, die het centrum
ae Rijnstreek is, zich niet vereenigt
tde'gedachte dat de handel zich zooveel
gelijk moet beperken tot handel in de
neente en handel uitsluitend met ge-
entenaren; 4o. dat aan de toepassing
5ï v®r°rdening als door adressanten
bedoeld ernstige bezwaren zijn ver-
v dat een ventverbod, waarbij
"v?. v.® behoeftigen worden getroffen,
aiKwijls op eerlijke wijze door een een-
fen handel in hun onderhoud trach-
lrir!itV00rzien' haar nie^ wenschelijk
En w '/e.shalve genoemde commissie
EI vaaviseert op genoemd adres van
fcphiw?® SP en an^eren afwijzend te
Bviec 0n" en w- kunnen zich met dit
[ve vcfJeenig?n en stellen den raad der-
iiirtïï ^et adres afwijzend te be-
Khhon ri enimeenen hiermede tevens te
bps iL5ea£i'woord °P tiet in den aanhef
»ari 5? u verz°ek van het lid van den
fa. den heer Den Uijl.
Verkoop grond.
feierev!ïl!C(v?S?g advies van de com-
lllen r voor tiet grondbedrijf
W. den raad voor tot den
leii a„;n jen Perceel bouwgrond, ge-
Bot nncfi! JonSkindt Coninckstraat,
van f ssn r vierlt M. tegen den prijs
8™l q ci alhfer k' M' aan den he<* B'
was de bekende Toccata in
genomen bouw van huizen, verwijderd
r moest worden, stellen B. en W. voor te be
sluiten tot verhuur van het benoodigde
terrein nabij de Rozenstraat .tegen den
huurprijs van f0.10 per vierk. M. Benoo-
digd is 120 vierk. M alzoo tegen f 12 per
jaar.
Verordening betreffende het beroep
Woningwet.
Bij de wet van 9 Juli tot wijziging van
de Woningwet, welke wet met uitzondering
van enkele artikelen in werking is getreden
op 19 Aug. j.l., zijn o.m. ook veranderihgen
gebracht in de bepalingen betreffende het
l instellen van beroep tegen besluiten van
B. en W„ genomen ter uitvoering van voor
schriften der Wet en der Bouw- en Wo
ningverordening. In verband met een en
ander stellen B. en W. den raad voor tot
wijziging der Woningwet, voor zooveel
zulks noodig is door vaststelling van een
desbetreffende verordening, waarin o.a.
wordt opgenomen, dat van de besluiten
van B. en W. alsboven, kan hij of zijn aan
wien de eischen zijn gesteld of de vrijstel
ling is geweigerd binnen 30 dagen na den
dag, waarop hem van het besluit is kennis
gegeven, bij den gemeenteraad in beroep
komen. De gemeenteraad zal dan binnen
30 dagen of in de eerstvolgende vergade
ring een beslissing nemen
Verhuur gemeente-eigendom.
Btuur°(b>r in£.elJomen verzoek van het
B Oranie" «öietvereeniging „Nederland
"Puur i, waarbij door genoemd
e¥> Perc»iH„ g<i om haal' verhuren
teu der ,,„„^"rond. om daarop de schiet-
Bandc a,n S1®1.118 te plaatsen, voorheen
»e alda e Van B°etselaersti\; doch
ln verband met den voor-
KOUDEKERK.
GEMEENTERAAD.
Het hulppostkantoor gehandhaafd. - De
begrooting. - Werkloozenzorg.
Voorzitter is de burgemeester, tegen
woordig zijn alle leden. Een schrijven van
den Directeur-Generaal der Posterijen en
Telegrafie, door den burgemeester na de
opening met gebed voorgelezen en waar
in de handhaving van het hulppostkan
toor wordt medegedeeld, wordt met
groote voldoening door de leden aange
hoord. Behoudens een kleine opmerking
van den heer Van der Lee worden de no
tulen der vorige vergadering goedgekeurd.
Voorts zegt de voorzitter dat van het
gemeentebestuur van Leiden een schrij
ven is ingekomen inzake den bouw van 'n
barak voor lijders aan besmettelijke ziek
ten. Spr. zet de bedoeling van dit schrij
ven uiteen en zegt dat B. en W. nog geen
besluit hebben genomen om medewerking
te verleenen. Deze stukken worden voor
kennisgeving aangenomen.
Punt 3. Intrekking verordening van
verhaal van pensioensbijdragen. De voor
zitter zegt, dat thans 3 pet. op de ambte
naren, die na 1 Maart 1924 zijn aange
steld verhaald wordt. B. en W. zien hierin
een onbillijkheid en stellen voor het ver
haal af te schaffen en wel met terugwer
kende kracht tot 1 Januari 1930. Aldus
wordt besloten.
Punt 4. Vaststelling begrootingen Bur
gerlijk Armbestuur en Burgerlijk Wees- en
Armhuis, Brugbedrijf en Waterleidingbe
drijf dienst 1932.
De voorzitter zegt, dat de ontvangsten
en uitgaven van de begrooting voor het
B. A. zijn geraamd op f. 1223.79 en die van
het Burgerlijk Wees- en Armhuis op
f.6883. Het brugbedrijf sluit met een to
taal baten en lasten van f. 6113.12 en het
Waterleidingbedrijf met f. 6820.
De heer Lieverse vraagt nog of al reke
ning is gehouden met de tariefswijziging
van het Waterleidingbedrijf waarop de
voorzitter ontkennend antwoord, B. en W.
hopen dit evenwel spoedig te herzien.
Deze begrootingen worden onveranderd
vastgesteld.
Punt 5. Vaststelling gemeente-begroo-
ting dienst 1932.
De voorzitter doet mededeeling van
eenige aangebrachte wijzigingen na de
aanbieding. Van den Algem. Ned. Politie
bond, afd. gemeente-veldwachters in Z.H.
is een verzoek ingekomen om een subsi
die voor 1932 van f. 10 te verleenen, voor
het geven van cursussen. B. en W. stel
len voor dit subsidie te verleenen. Aldus
wordt besloten.
De heer Lieverse zegt, dat de commissie
geen rapport omtrent het nazien der be
grooting heeft ingediend, doch slechts en
kele toelichtingen omtrent verschillende
posten wenscht te ontvangen. Verschillen
de posten worden hierna besproken en
door den voorzitter toegelicht.
De door den heer Lieverse voorgestelde
nieuwe huisnummering wordt met 5 tegen
2 stemmen (die van den voorsteller en
den heer Van der Lee) verworpen, evenals
een later voorstel tot aanschaffing van
een tweede brandzeil.
Op voorstel van de commissie wordt be
sloten de voorgenomen buitengewone af
lossing van de geldleening per resto groot
f. 5625 van de begrooting af te voeren.
B. en W. kunnen zich hiermede vereeni
gen. Voorts wenscht de commissie de op
centen op de personeele belasting terug
te brengen van 55 op 30 en kan zij zich
vereenigen met B. en W. om de opcenten
fondsbelasting met 10 te verlagen en te
brengen van 25 op 15. De voorzitter raadt
voorzichtigheid aan. daar wij thans in een
onzekeren toestand leven.
De heer van Egmond acht verlaging van
liet aantal opcenten personeele belasting
gerechtvaardigd. B. en W. kunnen zich
met bovengenoemde verlaging der belas
tingen echter wel vereenigen. Aldus wordt
besloten.
Hierop gaat de Raad over in geheime
zitting. Na heropening der vergadering
wordt besloten het raadsbesluit van 30
Juli 1931 betreffende buitengewone aflos
sing der geldleening per resto groot f23400
te handhaven en met de verzekeringsbank
„Victoria" een nieuwe leening aan te
gaan tot een bedrag van f. 30.400 a 5 pCt.
(hieronder f.7000 begrepen voor nog te
dekken kapitaalsuitgaven) evenwel met de
bepaling dat tot vervroegde aflossing kan
worden overgegaan, waarvoor de Bank 1
pCt. boete in rekening kan brengen.
Punt 7. Comptabele besluiten. De voor
zitter zegt, dat nog eenige wijzigingen
aangebracht moeten worden en dat voor
de pluimveetentoonstelling in deze ge
meente een subsidie is gevraagd, welke B.
en W. wenschen te stellen op f. 10. Aldus
wr^dt besloten.
Punt 8. Wijziging Bouw- en Woningver
ordening.
De voorzitter zegt, dat spoedig een alge-
heele herziening der verordening tegemoet
kan worden gezien en dat thans een wijzi
ging aangebracht moet worden in verband
met de beroepsregeling op de besluiten e.d.
van den,Raad Aldus wordt besloten.
Punt 9. Bespreking gelegenheid tot
werkverschaffing
De voorzitter zegt, dat B. en W. met
het polderbestuur van den Lagewaard on
derhandeld hebben over het dichtmaken
van den molenboezem door werkloozen.
Het polderbestuur is bereid gevonden hier
voor de gemeente een subsidie van t. 700
te verleenen. Naar een globale raming zal
dit werk voor de gemeente dan ongeveer
nog f. 800 kosten. Verder zullen B. en W.
een commissie instellen die B. en W. en
het Burgerlijk Armbestuur regelmatig van
advies zal kunnen dienen. In deze com
missie zullen zitting hebben leden van de
armbesturen, zoowel als arbeiders. Het is
de bedoeling om regelmatig overleg om
trent te verleenen steun te plegen en ge
legenheid tot werkverschaffing te bevor
deren.
De heer De Jong acht het niet juist, dat
bij het toekennen van crisissteun rekening
wordt gehouden met hetgeen de diaco
nieën van de verschillende kerkgenoot
schappen aan onderstand verleenen, ter
wijl ook niet de bijverdiensten geheel in
mindering gebracht mogen worden.
De voorzitter zegt hiermede het niet
eens te zijru Er mag wel terdege rekening
met den kerkelijken steun worden gehou
den, omdat toch het eenige doel is, om
door middel van kerkelijken en gemeen
telijken steun en door werkverschaffing,
gezamenlijk te bevorderen, dat de werk
loozen voor verdere inzinking behoed
worden. Wat de bijverdiensten betreft is
spreker het met den heer de Jong eens,
dat deze niet ten volle zullen moeten wor
den afgetrokken, omdat zulks het zoeken
naar bijverdiensten niet zou bevorderen.
De heer Lievers merkt nog op, dat niet
voor alle werk van particulieren door
werkloozen te verrichten door de ge
meente steun kan worden gegeven. Bo
vendien zal dan toch het gewone uurloon
moeten worden betaald. Hiermede is de
voorzitter het eens.
Punt 10. Voorstel inzake electriciteits-
voorziening Lagewaard.
De voorzitter deelt mede, dat hij ge
tracht heeft om verlaging van het tarief
voor deze gemeente te verkrijgen, doch
dit is evenwel niet mogelijk gebleken. Wel
zijn de lichtfabrieken bereid om de ge
meente zooveel mogelijk tegemoet te ko
men door kosteloozen aanleg van een
bovengrondsch laagspanningsnet langs
den Lagewaard, onder voorwaarde, dat de
gemeente zich garant stelt voor een af
name van 5000 K.W. per jaar. Deze ga
rantie zal echter van formeelen aard zijn.
De aansluitingskosten zullen niet meer
dan f. 1.25 per M. bedragen, terwijl 10 M.
gratis door de lichtfabrieken zal worden
aangelegd. Spr. heeft hieromtrent nog
een onderhoud gehad met een commissie
uit de ingezetenen van den Lagewaard. die
trachten zal zooveel mogelijk aansluitin
gen te verkrijgen. B.- en W. stellen nu voor
om in beginsel te besluiten op bovenge
noemde voorwaarden deze zaak verder
ter hand te nemen.
De heer De Jong informeert welke
kosten hieruit voor de gemeente voort
vloeien. De voorzitter antwoordt, dat de
gemeente hiermede geen andere verplich
tingen op zich neemt, dan alleen meerge
noemde garantie inzake afname aantal
K.W. Alsnu wordt overeenkomstig het
voorstel van B. en W. besloten.
Hierna doet de voorzitter mededeeling
van een ingekomen adres van de voetbal
vereniging K. V. V. alhier om beschik
baarstelling van een terrein. Nadat hier
op door den heer Lieverse een toelichting
is gegeven, wordt dit gesteld in handen
van B. en W. om advies.
Bij de rondvraag verzoekt de heer Lie
verse om in het vervolg niet des middags
te vergaderen, daar dit voor hem slecht
uitkomt. De voorzitter antwoordt hier
mede zooveel mogelijk rekening te zullen
houden.
Hierna sluiting.
TER-AAR.
Nachtvorstschade.
Er is door de tamelijk strenge nachtvor
sten in het begin van de week groote
schade aangericht in de kassen en waren
huizen, waarin als tweede gewas snijboo-
nen worden gekweekt en die nog niet
waren verwarmd.
Ook de tomaten- hebben hier en daar
geleden. De koude-grond-gewassen zijn
grootendeels bevroren, wat echter mis
schien wel aan den marktprijs van andere
producten ten goede zal komen.
De nieuwe gemeente-opzichter.
Met ingang van 1 Nov. a.s. is tot ge
meente-opzichter benoemd de heer C. Lok
alhier.
De opbrengst der collecte ten bate
van de R.-K. Kraamverpleglng bedroeg
ongeveer f.90.
WADDINXVEEN.
Waarschuwing tegen collecten.
Regelmatig wordt ook in onze gemeente
huis aan huis gecollecteerd, zonder toe
stemming van B. en W. Zulks geschiedt
vaak voor allerlei schoonschijnende doel
einden (o.a. zending, evangelisatie, werk
verschaffing aan blinden enz.) waarbij
iedere controle ontbreekt. Het gemeente
bestuur ontvangt telkens waarschuwingen
van een inlichtingenbureau en men mag
gerust aannemen, dat vele collectanten de
geheele opbrengst der collecten voor zich
zelf houden.
Daarom deze waarschuwing: Geeft aan
geen enkelen collectant, die geen legiti
matie-bewijs van B. en W. kan vertoonen.
Waarschmvingsposten „Roode Kruis".
Door het „Oranje-Kruis" zijn in deze
gemeente op een vijftal plaatsen aan den
grooten verkeersweg z.g. telefoonbordjes
aangebracht voor waarschuwing bij even-
tueele verkeersongevallen. In de lunch
room van De Water is tevens een meldings-
post gevestigd en een verbandkist ge
plaatst. De lunchroom heeft telefoon met
nachtelijke doorverbinding.
Het telefoonnet.
Het telegraaf- en telefoonnet in deze ge
meente is omgebouwd tot een ondergrond-
sche kabel De plaatselijke storingen zullen
nu wel tot het verleden behooren.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Wilhelmina Petronella D. van
C. F. van Vliet en A. C. M. Naber Johan
nes Nicolaas, Z. van L. A. Vergeer en J. C.
de Goey.
Getrouwd: C. Wezelenburg en J. W. van
den Berg P. Bakker en C. H. de Bruyn
J. van Sparrentak en W. Baas.
Een drietal zwervers, dat zich in een
ergerlijken toestand van dronkenschap
aan de Zuidkade bevond, is door de politie
aangehouden.
Als afgevaardigden tan de dokters
ziekenfondsen werden aangewezen de
heeren Corneliss^n en Wagensveld: en tot
afgevaardigde naar de Provinciale verga
dering van het „Witte Kruis" te Rotter
dam, burgemeester Troost en dokter Sam
plonius.
Gevonden: Ijen hoedje, een rozen
krans en een paar handschoenen. Inlich
tingen ter Secretarie.
Dinsdag 10 Nov. a.s. zal te halftien
v.m. de gelegenheid zijn opengesteld tot
I kostelooze inenting en herinenting van
hen. die zich daartoe ten huize van dr.
I Samplonius aanmelden
Door de gemeente-politie alhier is
aangehouden K. T„ wiens opsporing en
aanhouding door den burgemeester van
Staphorst per radio-omroep was verzocht.
Hij schijnt met de politie aldaar nog een
appeltje te schillen te hebben.
(Buiten verantwoordeiijkneid der Red.)
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt met teruggegeven.
DE ZENDING EN HET
ADVENT-ZENDINGSGENOOTSCHAP.
Hooggeachte Redactie!
In uw oiad van Woensdag 21 October,
kwam onaer de rubriek „KeiK en Scnool"
een oenent voor, waarin voor de „propa
gandisten van de Adventisten" wordt ge-
waarscnuwd.
Dat neeit ons ten zeerste verbaasd.
Wij gelooven, dat het ons goed reent is
evenals andere zendingsgenootschappen
binnen- en buitenianascne zending te
doen. Het recht om zendingswerk te ver
richten staat niet onder net monopolie
van een of andere kerk. Allen hebben vrij
heid het Evangelie te verkondigen; afge
zien van het leerstellige. Wij moeten ten
stelligste protesteeren tegen de aanklacht
in genoemde waarschuwing, alsof wij in
onze zending onder een andere vlag zou
den werken, en den schijn zouden geven
als kwamen wij voor Oegstgeest. Nimmer
hebben wij de gedachte willen opwekken,
dat wij voor een andere zending kwamen.
Wij werken en dienen ons aan onder eigen
naam. Helaas wordt echter ook onder
onzen naam gecolporteerd door lieden die
niets met ons genootschap te doen hebben,
maar veel eerder tegenstanders zijn.
Soms wordt ons medegedeeld, dat zulke
colporteurs nu niet altijd zeer reëel en
voorkomend in hun optreden zijn. Dit spijt
ons zeer en het bedroeft ons, dat onze
naam daardoor ook soms door het slijk
gesleurd wordt. Wij kunnen er echter niet
meer aan doen dan er met nadruk op te
wijzen, dat al onze geschriften door het
Internationaal Advent Zendingsgenoot
schap te Den Haag, Van Weede van Dijk
veldstraat 77, worden uitgegeven; alle
andere uitgaven zijn niet van ons. Moch
ten er ook reclames zijn op deze uitgaven
of op de colporteurs van ons Genootschap,
die allen van een behoorlijk legitimatie
bewijs zijn voorzien .dan gelieve men zulks
aan ons genootschap mede te deelen.
Een klein overzicht van het zendings
werk. dat door de Zevende Dags Adven
tisten over de geheele wereld gedaan
wordt. De Advent-Zending verkondigt het
Evangelie de^Koninkrijks thans reeds in
394 talen en dialecten, is werkzaam in 139
landen en 245 zendingsgebieden en geeft
boeken en geschriften uit in 14-1 talen.
Buiten het Internationaal Advent-Zen-
dingsgenootschap te Den Haag heeft de
Advent-Zending nog 58 andere uitgevers
huizen. waarin 1114 personen werkzaam
zijn, bovendien 96 sanatoria en klinieken
met 495 doktoren en 4317 verpleegsters en
verplegers.
Aan vele honderden scholen voor hoo-
ger en lager onderwijs worden duizenden
jonge menschen opgeleid tot den dienst
des Evangelies, terwijl thans reeds 4616
zendelingen zijn uitgezonden. De vruch
ten van het werk der Advent-Zending in
de zendingsvelden zijn. den Heere zij dank
daarvoor. 87468 gedoopte Christenen in
1431 gemeenten.
TJ dankend voor de plaatsing, verblijven
wij met de meeste hoogachting:
Internationaal Advent-Zendings-
Genootschap, 's-Gravenhage
F. J. VOORTHUIS, Beheerder.
Noot van de redactie. Het is het goed
recht der Adventisten om voor de Zending
te colporteerefi/maar daarbij moet dan in
ieder opzicht de schijn worden vermeden
dat men voor een ander Genootschap komt.
Persoonlijk deden wij de ervaring op dat
een colnortrice steun kwam vragen „voor
het Zendingsbureau" (waaronder ieder
Leidenaar het bureau te Oegstgeest ver
staat), terwijl tenslotte het legitimatie
bewijs dat zij slechts na lang aandringen
liet zien. aantoonde dat het „Zendin«?s-
bureau der Adventisten" bedoeld was. En
juist hiertegen ging de waarschuwing!
Perron H. S. M.
Op werJcdagen:
Richting
Amsterdam Rotterdam Utrecht
*3.10
7.—
10.50
13.35
15.15
15.55
16.30
17.50
22.10
*3.10
7.—
10.40
13.—
13.50
14.30
16.20
16.50
19.20
23.05
5.15
13.10
15.55
20.10
Des Maandags en daags na een feest
dag niet.
Op Zon- en Feestdagen:
3.15 3.10
22.56 22.—
Station Heerensingel.
Bus aan den trein, niet op perron.
Vertrek der posttreinen op werkdagen te
12.28 16.21 18.41
DE INLIJVING VAN EEN KLEIN BRAAF
VOLK.
In Java's westelijke residentie Bantam
en wel in de door Multatuli bekend gewor
den afdeeling Lebak loopt een weg van
Rangkas Bltoeng zuidwaarts tot. Leuwida-
mar, waar het heuvelengebied van Batams
zuid begint. Slechts paden veroorloven
het voortzetten van een tocht, die steeds
zwaarder wordt in het lastig terrein een
tocht dien maar weinigen hebben onder
nomen. Diep in het heuvelland ligt daar
het oord Tjibeo, waar zich van oudsher
het kleine volk der Badoeis ophoudt ln een
afzondering, die zij zelf maar zelden ver
breken en die door vreemdelingen nage
noeg niet wordt verstoord.
Zijn de Badoeis een soort natuurmonu-
ment op Java? Inderdaad zijn zij dat ge
weest, erkend door het gouvernement, dat
hen vrijhield van ambtelijke bezoeken en
dat slechts eenmaal in het jaar den regent
derwaarts liet gaan om de belastingpen
ningen in ontvangst te nemen. Er zijn er
wel geweest, die om het belangwekkende
van het geval aan het gouvernement ver
lof vroegen Tjibeo te bezoeken. Werd het
verlof verleend, dan mocht men met den
regent mee op diens eenigen tocht. Slim
mer waren er heel enkelen, die ongevraagd
en ongehinderd de zware reis ondernamen
en Tjibeo vonden in de alles verdoezelez,-
de woestenij van steeds gelijke heuvelen
en ravijnen en bosschen.
De Badoeis zijn een oud Hindoevolk van
Java, dat zich voor de scherpe propagan
da van Mohammedaansche ïjveraars der
15e eeuw terugtrok in een bijna onvind
bare eenzaamheid en daar het bestaan
voortzette naar eigen wijs en wensch, ver
mijdend elke botsing met de menschen-
maatschappij die zich in Lebak mocht
vormen. Lebak heeft nooit een talrijke
bevolking gehad en de Badoeis hebben er
hun verlangde rust behouden, hun inzet
tingen bewaard. Het gouvernement, geen
braver gemeentschap op Java kennend,
heeft het zijne gedaan om de afzondering
der Badoeis te eerbiedigen.
Maar nu moet dat anders worden van
wege eischen, die de behartiging van de
belangen van een talrijker bevolking ln
noord Bantam aan het gouvernement stelt.
Het voortreffelijk volksleven der Badoeis
in hun kratonachtige woonplaats hindert
niemand. Eer zouden zij ten voorbeeld
mogen zijn, daar misdrijf onder hen onbe
kend is; zij leven waarlijk „sine ira et
studio". Zij gebruiken geen ander licht
dan wat de zon hun schenkt; zij dragen
een donkerblauwe kleeding van katoen uit
eigen hand geweven; zij gebruiken geen
geld onder elkaar; hun kleine maatschap
pij kent slechts het opzicht van ouderen
Op bezoek geenszins gesteld, weigeren zij
iemand toch niet den toegang tot hun
woonoord: alleen het diepst gelegen ver
blijf der vrouwen en kinderen kan men
niet betreden. Omgekeerd zoeken zij geen
aanraking buitenaf, tenzij in heel enkele
gevallen en voor een noodzakelijken ruil
van voorwerpen, die ook zij niet kunnen
ontberen, tegen een deel van hun oogst.
Daardoor is er een uiterst beperkte om
gang met lieden uit kampongs van zuid
Bantam, die op eenige uren afstand lig
gen.
Het spreekt van zelf, dat de strenge af
zondering op den duur iets minder streng
moest worden. Voorts moest hun getal
lijden onder het duurzaam huwen 111 den
zelfden stam en tegenwoordig gaat hun
cijfer de 300 niet meer te boven. E11 wat
ls nu de reden, waarom van gouverne-
mentswege wordt beproefd het volkje uit
zijn afzondering te halen en op te nemen
in de ruimere Batamsfhe samenleving?
Een inzetting van de Badoeis is het, dat
zij graan mogen nuttigen van droge vel
den en niet van bevloeide akkers. Hun
akkerbouw is dus roofbouw: zij kappen
bosch, branden het terrein gedeeltelijk
schoon en verbouwen er hun mais. Na één
oogst laten zij hef terrein liggen en kap
pen vervolgens een ander schoon. Gezien
hun gering aantal in eeli wijden onbe-
woonden kring, was hun roofbouw tot nog
toe niet een ernstig bezwaar voor het ge
west. Daarin is echter in de jongste jaren
verandering gekomen. Welke? Van gou-
vernementswege is al 20 jaar geleden een
groot werk ondernomen tot bevloeiing van
noord-oost Bantam, waarvoor Water werd
genomen van de Tji Oedjong. Die rivier
loopt ongeveer zuid-noord door het gewest
en wordt gevoed uit enkele zijrivieren,
welker oorsprong ligt juist in het gebied,
waarin de Badoeis hun houwvelden zoeken
en waar zij dus geregeld het bosch kappen.
Ontwouding van dat gebeid gaat langza
merhand het debiet beperken van de Tji
Oedjong, terwijl de uitbreiding van de be
vloeiingswerken in noordoost Bantam
juist meer eischen aan die rivier gaat
stellen. Het is derhalve noodig.dat 't bosch
als geleider van het regenwater naar de
ondergrondsche en bovengrondsche bron
nen van de riviertjes voortaan wordt, ge
spaard en dat de nieuwe opslag van hout
niet vroegtijdig wordt geveld.
Ziedaar wat de regeering nu van de
Badoeis verlangt. Voor hen is het gevolg,
dat zij in die streken van de droge teelt
van mais afziet en daarmee een van de
voornaamste inzettingen prijsgeeft. In dat
verband moet men het bezoek beschou
wen, dat de directeur van het departe
ment van binnenlandsch bestuur, de gou
verneur van west Java. de resident ei)
eenige hoogere inlandsche ambtenaren
aan de Badoeis kort geleden hebben ge
bracht. Toen zullen de heeren hebben ge
tracht aan de oudsten van den stam dui
delijk te maken, dat een algemeen volks
belang zich gaat verzetten tegen hun wijze
van akkerteelt. Dat is waarschijnlijk hard
voor de Badoeis, maar ik vermoed, dat zij
zich zullen onderwerpen aan den wensch
van hoogerhand, inziende dat het zoo
goed is. Ook vermoed ik. dat zij niettemin
ln die streek zullen blijven en zich gedron
gen zullen zien hun levenswijze eenigmate
te veranderen, zich meer en meer voegend
naar de gebruiken van de omwonende be
volking in zuid Bantam.
Opgemerkt worde nog, dat een teelt op
droge gronden na het kappen van bosch
roofbouw dus, ook zeer geliefd is bij alle
volk van Bantam en bij volk in ander
berggebied van Java. Die roofbouw is in-
tusschen overal verboden en. geeft men er
zich ergens aan over. dan gebeurt het ter
sluiks. Het verbodene tersluiks doen is
niet van Badoeis te verwachten zooiang
hun deugdzaamheid onbesmet blijft. Maar
wie zal durven hopen, dat zij haar aldus
bewaren, terwijl zij meer en meer worden
opgenomen in een gTooter volksverband,
dat zij steeds hebben vermeden en waar
van de feiten de hunne niet waren?
DENGAN HORMAT.
