A.SJ.-E.¥.€.
72ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 8 October 1931
Derde Blad
No. 21949
FINANCIEN.
KERK- EN SCHOCINIEÜWS
„A. E. W." DISTRICTSKAMPIOEN OP SABEL
VRARFMPORRIEK.
FEUILLETON.
Het Geheim van de Oude Kast
MR.
TRIP's FINANCIEELE
INZICHTEN.
HANDHAVING VAN DEN GOUDEN
STANDAARD.
Op weg naar een blijvend lager niveau.
In den loop van den middag heeft de
nieuwe president van de Nederlandsche
Bank. mr. L. J. A. Trip. gisteren een kort
onderhoud toegestaan aan een rédacteur
van het Nederlandsche Correspondentie
bureau.
Er liep een gerucht, dat mr. Trip. toen
hij nog president van de Javasche Bank
was. zich als een tegenstander van de
handhaving van den gouden standaard
had uitgelaten. Dit punt werd in het on
derhoud in de eerste plaats aangevoerd.
Mr. Trip antwoordde daarop het vol
gende: „Ik begrijp niet hoe men aan dit
gerucht komt. Alleen kan ik u zeggen, dat
ik het als mijn plicht beschouw den gou
den standaard te handhaven. Toen men in
Indië in 1925 tot den gouden standaard
terugkeerde, heb ik in een mijner jaar
verslagen gezegd, dat er misschien in een
verre toekomst een verbeterd stelsel te
vinden zou zijn, doch dat dit op het
oogenblik zeker nog niet gevonden was.
Met al mijn krachten zal ik dan ook onzen
muntstandaard handhaven omdat ik er
van overtuigd ben. dat de wereld een
chaos zou worden, wanneer het goud geen
standaardmunt meer was."
Gevraagd naar de toekomstige politiek
N der Nederlandsche Bank. zeide mr. Trip,
dat deze in geen enkel opzicht eenige wij
ziging zal ondergaan. „Alles zal er op ge
richt zijn de stabiliteit van onzen gulden
te handhaven. En dit zal ongetwijfeld luk
ken: alle voorwaarden zijn er voor aan
wezig. Maar er moet ook vertrouwen zijn.
In de vestiging van dit vertrouwen moet
niet alleen het streven zijn der regeering,
maar ook van de Nederlandsche Bank en
bovenal van het Nederlandsche publiek."
„Ziet u tegen uw moeilijke taak op in
Amsterdam?"
„Neen, moeilijk is het wel, maar het
werk aan een circulatiebank heeft altijd
mijn volle sympathie gehad. En er is geen
twijfel aan, dat wij door de moeilijkheden
heen komen, wanneer het Nederlandsche
publiek zijn naam van rustig en kalm
maar hoog houdt. Dan kunnen er geen
ongelukken gebeuren en zal het aanpas
singsproces zich kunnen voortzetten. Want
wij leven naar mijn meening niet in een
crisis, welke weer door een boom-periode
gevolgd zal worden, maar wij zijn veeleer
op weg naar een blijvend lager niveau.
Het eenige wat nog moeilijkheden mee
brengt is. dat de kosten van levensonder
houd. de detailprijzen, zich nog niet vol
doende aanpassen bij de groothandels-
prijzen."
Nog enkele andere vragen werden den
nieuwen president gesteld: hij wenschte
hier echter niet op in te gaan. „De wereld
heeft alleen maar behoefte aan rust en
vertrouwen en niet aan lange verklarin
gen."
Alleen verklaarde mr. Trip nog: „Ik ben
een groot voorstander van internationale
samenwerking tusschen de landen, waar
het goud gehandhaafd is gebleven. Hoe
deze samenwerking zich echter concreet
zal uiten, weet ik op dit oogenblik nog
niet."
Mr. Trip is voornemens Zaterdagochtend
naar Bazel te vertrekken tot bijwoning
der vergadering van de Bank voor Inter
nationale Betalingen, welke op 12 October
gehouden wordt. Mr. Vissering zal den
heer Trip dan vergezellen en hem in den
Raad van Beheer der B.I.B. introduceeren.
Mr. Vissering blijft dan in Zwitserland ter
voortzetting van zijn onderbroken kuur.
In verband met zijn benoeming tot pre
sident van de Nederlandsche Bank zal mr.
L. J. A. Trip aftreden als voorzitter van
den Ondernemersraad van Ned. Indië. Zoo
lang nog geen opvolger is benoemd, zal
het presidium waargenomen worden door
mr. Philips, vice-president.
HARTOG'S FABRIEKEN TE OSS.
Een officieele mededeeling van het
Unilever-conccrn.
In verband met de in de pers verschenen
berichten omtrent sluiting van de fabrie
ken der N.V. H. Hartoe's fabrieken t° o-s
deelt de directie van het Unilever-concern
(waarvan Hartog's fabrieken deel uitma
ken) het volgende mede:
De bedoelde berichten zijn in zooverre
onjuist, als zij den indruk wekken, alsof
het geheele complex van bedrijven van
Hartog's fabrieken binnenkort zal worden
gesloten. Het besluit tot stopzetting be
treft alleen de door Hartog's fabrieken te
Oss gedreven margarinefabriek en heeft
geen betrekking op de slagerijen en vet-
fabrieken der genoemde firma; de twee
laatste zullen zoo mogelijk met verhoog
de capaciteit in bedrijf worden gehouden.
De directie vertrouwt dat bij deze afdee-
lingen en daarvan afhankelijke bedrijven
te Oss circa zeshonderd werklieden en em-
ployé's te werk zullen blijven. De onaf
wendbare noodzakelijkheid van het besluit
om over te gaan tot stillegging van de
margarinefabriek te Oss (die voor een be
langrijk deel voor de Engelsche markt
werkt) is, behalve in den ingrijpenden
invloed, die de daling van het pond ster
ling op dit export-bedrijf uitoefent, gele
gen in het dagelijks groeiende verzet, dat
in Engeland door een stelselmatige pro
paganda wordt gewekt tegen het koopen
van buitenlandsche producten, die even
goed in Engeland kunnen worden vervaar
digd. waardoor de verkoop van Nederland
sche margarine daar te lande ernstig
wordt bedreigd.
De directie van Unilever heeft daar
om, ten einde onherstelbare schade af te
wenden, zeer tot haar leedwezen moeten
besluiten om de productie van de marga
rinefabriek te Oss naar haar Engelsche
fabrieken te verleggen. Zij betreurt deze
stillegging, welke zij heeft trachten te
vermijden totdat de volstrekte noodzake
lijkheid er van zou blijken, in hooge mate
en streeft er na alles te doen, wat in haar
vermogen is om zoowel door beperking van
het aantal personen die door de sluiting
zullen worden getroffen, als door een
ruime tegemoetkoming aan hen, wier ont
slag onvermijdelijk zal blijken te zijn, de
gevolgen van het sluiten zooveel moge
lijk te verzachten.
PREDIKBEURTEN.
VOOR VRIJDAG 9 OCTOBER.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Vergaderlokaal v. Mandersloostr. Nam.
7 1/4 uur. de heer Vijverberg van Rhenen.
BODEGRAVEN.
Gerei. Gem.: Nam. 7 uur ds. M. Heikoop
van Utrecht.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te 2de Exloërmond, P. Bouw,
cand. te Nijkerk; te Workum, ds. G. Ger-
brandy. te Nieuw-Vennep; te Oosternie-
land ds. S. de Vries, te Nieuw-Amsterdam.
Bedankt: Voor Sint Jacobie Parochie, ds.
J. H. Smit Sibinga te Oldehove; voor Rid
derkerk ds. C. J. van der Graal, te Nij
kerk; voor Schraard, P. Bouw, cand. te
Nijkerk.
Aangenomen: Naar Klaaswaal (toez.l,
G. W. K. Hugenholtz, te Ransdorp en
Schellingwoude.
GEREF. KERK.
Tweetal: Te Nunspeet, J. Koele.wijn, te
Berkel, en J. Tilmes. te Westerlee.
Beroepen: Te Zuilichem. A. J. van Dijk,
cand. te Rotterdam.
LAWN-TFNNIS.
NEDERLANDSCHE SPELERS te BATAVIA.
Aneta meldt d.d. 6 October uit Batavia:
De alhier gehouden wedstrijden van het
Leimonias-team hadden de volgende resul
taten: Mej. Rollin Couquerquemej. Peden
60, 60. TimmerMollinger 60, 60.
Mej. Rollin Couquerque. Karsten—mej.
Peden, de Bruin Kops 6—3, 6—2. Timmer,
KarstenDe Waard, Wamsteker 63, 62.
Bedoeld is hier hoogstwaarschijnlijk
A. Wamsteker, een oudere broeder van de
oud-A.S.C.-spelers H. en J. Wamsteker.
SCHERMEN.
NEDERLAND—BELGIË.
Naar gemeld wordt zijn plannen in be
werking voor een jaarlijkschen landen-
wedstrijd NederlandBelgië.
De onderhandelingen zijn reeds zoover
gevorderd, dat tusschen den Belgischen
Schermbond en den Kon. Nederl. Ama
teur Schermbond in beginsel tot een jaar
lijkschen kamp is besloten. Een nadere
regeling is nog in bewerking.
BILJARTEN.
WEDSTRIJD-PROGRAMMA
COMP .N.B.B.
Daar de vereeniging I.D.O. alhier ook
nog met 2 viertallen heeft ingeschreven, is
het programma van den N.B.B. als volgt
vastgesteld
Afd. E: 13 Oct. 'sGravenh. B.C.D.O.S.
en S.D.O.; 20 Oct.: D.O.S.—SJD.O.; 28 Oct
S.D.O.—D.O.S.; 3 Nov.: D.O.S. en S.D.O.—
'sGravenh. B.C.
Afd. F: 9 Oct. Die Haghe I—S.D.O.; 15
Oct.: DOS. en S.D.O.—Die Haghe I; 23
Oct.: S.D.O.—DO.S.; 27 Oct.: D.O.S. en
S.D.O.—K.R.A.Z. III; 6 Nov.: Die Haghe I
—D.O.S.; 13 Nov.: D.O.S.—S.D.O.; 17 Nov.:
K.R.A.Z. III—D.O.S. en S.D.O.; 19 Novem
ber: D.O.S. en S.D.O.Corner House III;
26 Nov.: Corner HouseD.O.S. en S.D.O.
PAARDENSPORT.
DE RALLYE PAPER VAN VORDEN.
Het „Vad." schrijft:
Het bestuur der K.MB.V. heeft de geluk
kige gedachte gehad, om de rallye paper
van Vorden, die wel tot de zwaarste wed
strijden van de Sportvereeniging behoort,
in een iets eenvoudiger vorm ook voor an
deren open te stellen. Zij, die deelnemen
aan de verkorte rallye, komen niet in
aanmerking voor één der prijzen, doch,
indien zij hun parcours „voldoende" heb
ben afgelegd, ontvangen zij de bronzen
medaille der K.M.S.V., indien zij lid zijn
der K.M.S.V.
De rallye wordt op 13 en 14 October
verreden: de dressuurproef vangt 13 Oct.
om 2 uur aan en wordt afgelegd bij huize.
Het Kiefskamp. Het maximum aantal
hierbij te behalen punten bedraagt
200. Zij, die er geen 100 halen, komen
verder niet in aanmerking voor een prijs:
dit wordt hun onmiddellijk meegedeeld; zij
kunnen echter, bij wijze van oefening, toch
de rallye en de cross rijden. Na afloop
der dressuurproeven wordt het crosspar-
cours gezamenlijk afgeloopen.
De rallye paper vangt 14 October 's mor
gens om half negen aan. De deelnemers
zullen met een tusschenruimte van 3 mi
nuten starten en de 70 K.M. om het snelst
rijden. Wie dit parcours in vijf uur aflegt,
ontvangt 300 punten. Elke minuut langer
of korter geeft 1 punt minder of meer. Na
de rallye, die bij het Kiefskamp eindigt,
is 20 minuten verplichte rust voor het
onderzoek der paarden. Daarna worden
de deelnemers voor de cross country van
3250 meter gestart. Wie deze cross aflegt
in 6 minuten 30 sec. krijgt 100 punten;
elke volle 6 sec. langer of korter dan 6
minuten 30 sec. geeft 1 punt minder of
meer dan 100. De som der behaalde pun
ten in de drie proeven (mits alle drie vol
doende) bepaalt de volgorde. Er is een
eereprijs: zilveren medaille van het de
partement van Defensie; voorts geld
prijzen.
Voor dezen geheelen wedstrijd schreven
In:
Kapt. jhr. v. d. Brandeler, Epine au Bois,
K.R.A.; kornet H. baron v. Heeckeren van
Keil, Isolde. K.R.A.; luit. Ruijs de Perez.
Agen, 2e h. R.H.; kapt. Keppel Hesselink,
Alaric, S.R.O.B.A.; lult. Enklaar. Jack,
S.R.O.B.A.; ritm: Bieéhoff v. Heemskerck,
Little Diamond. 3e h. R.H.; luit. Ceuvel,
Dhian Chand, 4e h. R.K.; luit Verweij,
Fiave, 5e R.V.A.; ritm. jhr. de Marees van
Swinderen, Rachelle r.p. 2e h. R.H.; luit.
Pahud der Mortanges, Henk r.p. Ie h. R.H.;
ritm. Hollertt, Diana. Rijschool; luit Steen
metser, Tommy, -S.RO.B.A.; luit. Tonnet,
Raffles. S.RO.B.A.
Bij wijze van oefening kunnen ruiters
ook een verkorte rallye rijden van onge
veer 47 K.M. Om in aanmerking te komen
voor de bronzen medaille der K.MS.V.
moeten zij lid zijn der vereeniging, de
rallye afleggen binnen de 4 uur 40 minuten
en den cross binnen de 11 minuten. Voor
deze verkorte rallye schreven de volgende
heeren en dames in, die vrij gesteld zijn
van de dressuurproef:
Kapt. Schilling met. Jack (H.K.S.)luit.
Egter v. Wissekerke met r.p. (K.R.A.);
ritm. Boom met Hardiesse (4e h. R.H.);
freule L. van Heeckeren van Keil met
Tantivy (K. Vel. J.)mr. Hoogenbergh met
Escargot (B.R.V.); mej. Van Stolk met
Hortense (B.R.A.); G. Harkema met Ci-
mane (B.R.V.); mej. Tideman met Karl
Heinz (B.R.V.)mevr. Van Loo met Unfroi
(B.R.V.).
Ten slotte nemen de volgende reserve
officieren op rijkspaarden aan de verkorte
rallye deel:
Res.-luit Moes, rijkspaard, Cav.: res.-
luit Clavereau, rijkspaard, Cav.; res.-luit
mr. Bichon v. IJsselmonde, idem. Art.; res.-
luit. Roelvink, idem. Vet. Dienst; res.-luit
Van Hemert, idem, Art.; res.-luit Josephus
Jitta, rijkspaard. Art.; res.-luit Van Wijn
gaarden, rijkspaard. Art.; res.-luit Van
Schelven, rijkspaard. Art.
Zij rijden alleen deze rallye als oefening
zonder dat hieraan een wedstrijdkarakter
gegeven wordt.
Zittend (links naar rechts) de heeren E. J. Bruins en mr. J. D. Schepers; staande:
E. C. de Jager, D. Gijsberti Hodenpijl en H. van Duuren.
Gisteravond trok de Leidsche scherm-
club A. E. W. te 's-Gravenhage haar
laatsten wedstrijd op sabel voor de compe
titie van den KN.S.A.B Tegen alle ver
wachting in werd het tevens de éérste
nederlaag voor haar. Alhoewel door haar
sterkste equipiers vertegenwoordigd, werd
deze wedstrijd met 124 partijen 58 ontv.
39 geg.tr. verloren. Het gelukte Bruins en
de Jager hun 50 pCt. winstpartijen binnen
te brengen. De heeren v. Duuren en Sche
pers verloren beiden al hun partijen.
De oorzaak hiervan? Wij weten het niet,
doch zeker is dat zij hun tegenstanders
niet onderschat hebben; de wetenschap
als No. 1 te eindigen was het evenmin. De
equipe vocht voor wat ze waard was. De
reden moet dus een andere zijn. Na afloop
dankte de kapitein Bruins voor ontvangst
en den heer Landa voor diens leiding.
A. E. W. was kampioen der afdeeling met
slechts één verloren match. Een mooi
succes voor deze, betrekkelijk toch jonge,
vereeniging, die in October 1925 werd op
gericht. Het eerste districts kampioen
schap werd gehaald in Nov. 1928; Decem
ber d.a.v. het algemeen kampioenschap 2e
klasse K.N.A.S.B.. te Haarlem, met promo
tie naar de le klasse. Verleden jaar werd,
door omstandigheden van internen aard,
geen deelgenomen aan de competitie en
thans werd vermeld resultaat behaald.
Jammer was het dat de Boer. die zoo
veel heeft bijgedragen tot het behalen van
dit succes, door detacheering naar elders,
niet in staat was den wedstrijd bij te
wonen.
RECLAME.
Zondagmiddag 2 uur
Terrein De Kempenaerstraat
Voorverkoop Devilée, Nieuwe Rijn 26
Rijwielstalling onder bewaking uitslnitend
op het terrein. 5309
DAMMEN.
BORDEN-WEDSTRIJDEN
LEIDSCHE DAMVEREENIGING.
De tot heden verkregen uitslagen luiden
lste klasse: SlegtenhorstBernsen 2-0:
KlinkenbergDekker 20; De Water
Kleijn 2—0; TelengSweris 2—0; Dekker-
de Water 11; SlegtenhorstKlinkenberg
1i; v. d Wijngaard-Vermeulen (afgebr.)
TelengDekker 20; LammersKleijn
11; v. d. WijngaardTeleng (afgebr.);
v. d. WijngaardDe Water (afgebr.); v. d.
WijngaardSlegtenhorst 0—2. Kleijn—
Bernsen 11; DekkerLammers 02;
SlegtenhorstTeleng 2—0; v. d. Wijn
gaardSweris 11; De WaterKlinken
berg (afgebr.).
De stand is nu:
gsp. gew. rem. vrl. pnt.
Slegtenhorst 4 3 1 7
Teleng 3 2—14
J. Klinkenberg 2 11 3
Lammers 2 11 3
De Water 2 11—3
Kleijn 3—212
Sweris 2 111
v. d. Wijngaard 2—111
Bernsen 2 111
Dekker 4 13 1
Vermeulen
De uitslagen der 2de klasse luiden:
C. KlinkenbergDreef 20; Zaalberg
A. Klinkenberg 02; TeunissenEppinga
11; A. KlinkenbergTeunissen 20;
Dreefv. d. Kleij 20; v. d. KleijHuis
man 20: ZaalbergDreef 20; Sladek
A Klinkenberg 02. ZaalbergSladek
02; TeunissenSladek 02; Huisman
Zaalberg 20; EppingaA. Klinkenberg
02; DreefTeunissen 02.
De stand is hier:
gsp. gew. rem. vrl. pnt.
A. Klinkenberg 4 4 8
A. Sladek 3 2—14
Teunissen 4 112 3
Huisman 2 1 12
v. d. Kleij 2 1—12
C. Klinkenberg 1 1 2
Zaalberg 4 1 3 2
Dreef 4 1—32
Eppinga 2 111
De Kier
H. C W- J. B.. te G. Het secretariaat
vail den Leidschen Verhuurdersbond is
gevestigd P T. de Jong, Heerengracht
102a, Lelden.
M. L. Informeeren bij het Bureau
Militaire Zaken, Breestraat 119.
S. S. T Wendt u tot de Arbeidsbeurs
aan het Levendaal, waar men u gaarne
volledig zal inlichten.
B., te L. Voor een consulaire betrek
king in Nederlandschen dienst behoeft
men geen Nederlander te zijn. De commis
sie belast met het afnemen der examens
voor den consulairen dienst, welke is ge
vestigd in het Departement van Buiten
landsche Zaken zendt u op aanvrage het
K. B. houdende het reglement op de in
richting van den consulairen dienst.
G. Y„ te L. Voor zoover ons bekend,
bestaat er hier ter stede geen vereeniging
van mondharmonikabespelers.
Oorspronkelijke schets in ouden trant
door A. DUYTS—GAYDOU.
13)
XIV.
Een reeks van jaren zijn voorbij gegaan
sedert dien Kerstnacht.
Vele brieven zijn waarschijnlijk verlo
ren gegaan; er is tenminste een heele
tusschenruimte tusschen de verschillende
correspondentiën. Ik vind er enkele hu
welijks- en geboorteakten een contract
van landverkoop of dergelijke stukken
van minder belang voor ons verhaal.
Alfonso, de zoon van Silvia, woonde nu
te Montignoso met zijn jonge familie.
Hoe innig lief hij ook zijn moeder had,
had hij haar toch niet kunnen volgen in
den overgang naar het Protestantisme,
dat zij, mede onder den invloed van haar
tweeden man, die een hooge vereering
had voor de Waldenzen, had aanvaard.
De intrekking van het Edict van Nan
tes (22 October 1685) bracht niet alleen
schrik in Frankrijk teweeg, maar ook
onder de Waldenzen; niet alleen dat Lo-
delijk XIV vele zijner beste Fransche
onderdanen in ballingschap zond, maar
hij stookte ook zijn buurman, den jongen
hertog van Savoye op, om de kerk der
Waldenzen te doen opheffen.
Victor Amadeus II wilde eerst niet naai
den Franschen koning luisteren, daar de
Waldenzen hem troue waren en hem
vele diensten hadden bewezen; maar Lo-
dewijk XIV liet hem weten, dat hij dan
zelf wel die ketters uit hun land zou ver
jagen en de mooie valleien behouden.
Amadeus zag zich dus gedwongen,
sndere maatregelen te nemen. Een over
eenkomst werd gesloten en Lodewijk be
loofde een ieger te zullen zenden om de
Waldenzen te onderdrukken.
Het was een ontzettend bericht, dat
den armen Waldenzen den 31sten Januari
ter oore kwam! Elke godsdienstoefening
die niet Roomsch Katholiek was, moest
ophouden, op straffe des doods der belij
ders; de confiscatie der goederen, het
verwoesten van de kerken van den zooge-
naamden hervormden godsdiénst, het ver
bannen van de kerkhoofden en van dc
onderwijzers. dat alles was hard te
dragen
Alle vrijheden, toegelaten en sinds
eeuwen door het huis van Savoye erkend,
werden door dat Edict vernietigd.
Een groote schrik beving alle gemoe
deren. Nooit hadden de Waldenzen in
zoo'n groot gevaar verkeerd.... Maar de
nazaten der martelaren van de eerste
Waldenzen konden hun geloof niet ver
loochenen, en indien de hertog hun
smeekbeden niet verhooren wilde, zouden
zij hun land en hun have moeten verde
digen Maar hoe zouden ze stand kunnen
houden tegen de Piemonteesche en Fran
sche troepen, die reeds naderden en zich
aan de grenzen van de valleien concen
treerden?
Ondertusschen waren de protestantsche
landen zeer verontwaardigd over het be
sluit van den 31sten Januari. Hun vorsten
schreven daarover aan den hertog, maar
tevergeefs. Eindelijk zonden de Zwitser-
sche Cantons een gezantschap naar
Turijn om de verdediging van hun ge
loofsbroeders ter hand te nemen. Maar
dat had geen beter succes.
Ten einde raad werd aan de arme
Waldenzen voorgesteld in massa te
emigreeren.
Wat te doen? Hun geboorteland, hun
goed, alles verlaten? De liefde voor hun
vaderland, de godsdienstige herinnerin
gen. de roemrijke tradities, van de Wal-
densche Kerk bonden hen aan hun dier
bare rotsbergen
Na lang onderling raadplegen, wend
den zij zich schriftelijk tot het Zwitser-
sche gezantschap, en dit verzocht den
hertog, aan de Waldenzen toe te staan
zijn Staten te verlaten en over hun goe
deren te mogen beschikken.
Na eerst toegestemd te hebben, wierp
de hertog nieuwe moeilijkheden op, en
per slot van rekening werden zijn troe
pen in vereeniging met de Fransche
onder bevel van Catinal uitgezonden te
gen de Waldenzen, die zich dapper hiel
den en kloeke daden verrichtten; maar
zij werden bedrogen en verraden; de
mannen werden gevangen genomen, de
vrouwen en jonge meisjes ontvoerd en
mishandeld door de soldaten van Cati
nal; ernstige gruwelen hadden plaats;
velen werden terecht gesteld; ongeveer
tweeduizend kinderen werden aan hun
ouders ontrukt en in Piémont onder de
gezinnen van ander geloof verspreid....
Eindelijk wisten de Zwitsersche Can
tons in 1686 te bewerken, dat alle gevan
genen vrijgelaten zouden worden, be
hoorlijk gekleed en naar de grezen van
Zwitserland geleid. i
Maar velen waren in de forten, waar zij i
gevangen hadden gezeten, gestorven;
anderen hadden besmettelijke ziekten
opgeloopen; anderen weer waren tot le
venslange dwangarbeid veroordeeld.
Het was dus maar een kleine schare,
een vijfde gedeelte ongeveer van de vijf
tien 5 zestienduizend inwoners van de
valleien, die Zwitserland konden berei-
ken. En bijna allen waren uitgeput, zwak j
of ziek en ten doode ontmoedigd.
Wij zullen ons niet ophouden met het
verhalen van bijzonderheden. Het geloof,
de standvastigheid der Waldenzen is be
loond geworden, dank zij de liefdevolle
verzorging, die ze in Zwitserland onder- i
vonden! Zij hebben hun eigen land weer 1
mogen bewonen.
In den nacht van den 16en Augustus
1689 gaf Henri Arnaud het teeken van
vertrek uit het bosch van Prangins bij het
meer van Geneve; de kleine maar dap
pere stoet van negenhonderd man aan
vaardde den moeilijken terugtocht naar
het vaderland en bereikte elf dagen na
het vertrek uit Prangis het eerste Wal-
denzer dorp, la Bastille.
Het nageslacht der Waldenzen leeft
nu vrij en geeerd in zijn mooie valleien;
zij behoeven hun dierbare rotsbergen niet
meer te verlaten.
Silvia en Gualtiero hadden zich een
kalm en rustig leven gedacht in die stre
ken; de behoefte om zich bij dat volk te
voegen, waarvoor zij de grootste sym
pathie gevoelden, en de hoop hun nieuw
geloof vrij te mogen uitoefenen, had hen
doen besluiten Montignoso te verlaten.
Zij waren naar Turijn vertrokken. Maar
zij werden al spoedig in hun verwachtin
gen teleurgesteld.
Wij vinden ze dus in 1687 onder de
emigranten, hoewel zij niet met de groote
schare waren vertrokken
Zij beiden met hun dochter Elisabett-a
hadden hun weg genomen over den Groo-
ten St. Bernard. Silvia verlangde het
klooster te zien, door St. Bernard van
Menthon in 982 gesticht, en dat als toe
vluchtsoord dient voor de reizigers.
Toen onze drie reizigers met de gidsen
op een namiddag in de eerste dagen van
den zomer den bergtop naderden, hielden
zij even stil om het prachtige uitzicht te
bewonderen. De gidsen zeiden hun, dat zij
het bijzonder troffen, zulk helder weer te
hebben, daar er gewoonlijk maar tien
dagen in het heele jaar zijn. dat de lucht
geheel onbewolkt is. Men hoorde nu en
dan de klok van het klooster zacht luiden
en als een echo heel in de verte de bel
van de koeien. En daarna werd alles
stilToen plotseling een vloed van
harmonische klanken de stilte verbrak;
het orgel, door een meesterhand bespeeld,
zond zijn jubelend en stichtelijk gezang
in de kalme omgeving, als een groet, als
een troost voor de vermoeide reizigers, en
zij traden de gastvrije en vriendelijke
kloosterherberg binnen.
(Wordl vervolgd.)
