B. de KONING n.v. leidsch dagblad VERDERE TELEURSTELLINGEN TE GENEVE. AGENDA. 1.17 MUZIEK. HEDEN: Oegstgeest: „Irene"Bazaar ten bate v. d. Pauluskerk. 1012, 2—5, 7—10 u. Zaterdag. Zomerlust: Feestavond Ver. van Oud- leerlingen M. S. G. 8 uur nam. Zondag. ..Concordia": A'damsch Tooneel. „Twee Weezen". 8 uur nam. Dagelijks. „Casino-bioscoop" Hoogewoerd: Voor stellingen te 8 uur. „De vier Jantjes" en „De moordzaak Bennet Colby." Woensdag- en Zaterdagmiddag van 2 tot 4 uur kinder- en familie-matinée. „Luxor-theater", Stationsweg. Bioscoop- en Variëtê-voorstellingen. Dagelijks te 8u. „Mensch erger je niet" en „De vondeling van Singapore." 's Woensdags en 's Zaterdags matinée te 2 uur. „Trianon-Theater", Breestr.: Bioscoop- en Variété-voorstellingen. Dagelijks te 8 u. „Als kostjuffrouwen speculeeren." 's Woensdags en 's Zaterdags familiema- tinée. Woensdags Inst. v. Praeventieve Genees kunde: Consultatiebureau voor moeilijke kinderen. Halftwee tot 3 uur n.m. Inen ting tegen diphterie 45 uur nam. Donderdags: Inst. v. Praeventieve Ge neeskunde. Consultatiebureau voor Alco holisten. 7—10 uur nam. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken wordt van Maandag 21 tot en met Zondag 27 Sept. a.s. waargenomen door de apotheken: G. F. Reijst, Steenstr. 35 telef. 136 en A. J. Donk, Doezastr. 31, ieief. 1313. WINKEL- EN ETALAGE-VERLICHTING. Lezingen van de heeren Latooy en Perquin. Op initiatief van de contact-commissie voor de samenwerking tusschen de Stede lijke Lichtfabrieken en de erkende Elec- tro-technische installateurs hield gister avond in den foyer der Stadsgehoorzaal de heer Latooy uit Eindhoven een cause rie over „Winkel- en Etalageverlichting" en de heer Perquin een lezing over „sier- verlichting". Met een rede, die hoofdzakelijk gewijd was aan een uiteenzetting van de bedoe ling der contact-commissie, leidde de heer ir. A. M. Touw den heer Latooy in. Deze zette in het kort het onderwerp winkel-etalage-verlichting uiteen. Aan gezien de winkel enkele groote maga zijnen uitgezonderd der winkeliers mee- rendeels dient als verkoopsruimte, dient de verlichting van winkels dan ook aller eerst gericht te zijn op drie hoofdbedoe lingen en wel a. voldoende verlichting van het voornaamste deel van den winkel, de toonbank; b. algemeene verlichting en c. verlichting van de zijvlakken van den winkel teneinde aan cliënten het kiezen van goederen en den winkelier het zoeken van voorwerpen te vergemakkelijken. De etalage daarentegen is het „lokaas" van den winkel en dient zoowel over dag als des avonds in het oog te vallen zonder voorbijgangers door te groote uitstraling van licht naar buiten te verhinderen den inhoud op te nemen. Voor een doelmatige moderne etalage-verlichting zijn wij meldden het Teeds bij vorige lezingen over dit onderwerp verschillende soor ten van lampen in gevarieerde opstellin gen te gebruiken. Aan de hand van een groot aantal lantaarnplaatjes, een serie ornamenten en eenige demonstratie-eta lages lichtte de heer Latooy zijn lezing nader toe. Na een korte pauze hield de heer Perquin een causerie waarin uiteen gezet werd hoe met eenvoudige hulpmiddelen de geëtaleerde voorwerpen beter tot hun recht kunnen komen; een en ander in nauw verband met de moderne etalage verlichting. Vanzelfsprekend eischen ver schillende voorwerpen en stoffen andere hulpmiddelen, terwijl bij de keuze der hulpmiddelen gelet moet worden op de voornaamste eigenschappen der goederen. Door een vrij groot aantal winkeliers en installateurs werden met groote be langstelling de beide causerieën beluisterd en de demonstraties aanschouwd. DE LEIDSCHE DAMVEREENIGING. Een geslaagde feestavond. .Woensdagavond hield de Leidsche Dam- vereeniging een goed geslaagden feest avond in de concertzaal van „Zomerlust". Even over half negen opende de voor zitter de heer J. Klinkenberg met een propagandistisch woord dezen feestavond. Daarna werd met de afwerking van het uitgebreid cabaret-programma begonnen, hetwelk een schitterend succes geworden is voor de uitvoerenden; n.l. „The Kinky Players" uit Den Haag. Het eerste blijspel „Schoenen" bracht spoedig de lachspieren in beweging, terwijl de verdere komische één-acter „Intermezzo", een geestige ver tolking vond, met als resultaat een dank baar applaus van de geheel gevulde zaal. Verder volgden nog een detectivespel „Hotelratten" en een blijspel ,,'n Fuif nummer'", waarvan het eerste een boeiend en verbluffend slot gaf, het tweede een buitengewone geslaagde creatie mag ge noemd worden Beide nummers werden luide toegejuicht. Tusschen de tooneel- stukjes vond de zanger Fred, de Ray een aandachtig en dankbaar gehoor voor z'n repertoire. Hij oogstte veel succes! De dan ser „Mr. Lane" gaf staaltjes van buiten gewone lenigheid, en grappige beweeglijk heid; de bijnaam „Gummidanser" verdient hij dan ook ten volle. Verder gaf de uit gebreide tombola menig gelukkig gezicht. Om klokke half een opende de heer van Leeuwen het bal, waarvoor veel animo bestond. Het muziekgezelschap „Aufge- past" zorgde voor de muziek. Bij 3 uur werd aan deze gezelligheid een einde gemaakt. Alles bijeen, een avond, waarop de Leidsche Damvereeniging met genoegen kan terugzien. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Naamlooze Vennootschap Bloembollen- kweekerij en Handel „Lenteweelde". W. Warnaarlaan 1, Sassenheim. (Ned. Staats- crt. van 25 Juni 1931. Bijvoegsel Nr. 1617). Directeur: J. Juffermans. Sassenheim. Commissaris: L. Ph. Bisschops. Sassen heim. Maatschappelijk kapitaal: f 50.000, waarvan geplatast en gestort: f. 10.000. Wijzigingen: „Aventi", Heerenstraat 11a. Leiden. Garage. Vestiging Garage: onder den naam „Zuiderzicht", te Leiden, Lelie straat 116 a en b. J. Schoondergang Hzn., Lange Mare 65, Leiden. Gisthandel en bakkerij gereed schappen. Vestiging Filiaal: Haarlemmer straat 117, Leiden. Naamlooze Vennootschap Scheepsbouw- werven en Motorenfabriek De Vooruit gang en de Industrie v.h. de Firma's D. en Joh. Boot. Wilhelminastraat 50. Alphen a. d. Rijn Nieuwe Procuratiehouder: W. Boot. Alphen a. d Rijn Hols' Pluimveevoederfabriek N. V. Alke made A. 186. Oude Wetering. Uittredende Directeur: J. W. A. A. Hols, Veur, dd. 15 Sept. 1931. Uittr. Gedelegeerd Commis saris: A. O. Rijsdijk, Oegstgeest, dd. 15 Sept. 1931. Uittr. Comm. <Proc.) Mej. M. I Wesseling, Den Haag, dd. 15 Sept. *1931. Uittr. Comm.: Mevr E. H. Rijsdijk Schmidt. Oegstgeest. dd. 15 Sept. 1931. De handelszaak is met ingang van 15 Sept. 1931 in liquidatie getreden Liquidateurs: A. O. Rijsdijk, Oegstgeest en J. W. A. A. Hols, Veur. J. C. Hoogeveen, Langeraar A.. Ter Aar. Handel in manufacturen. Uittredend Eige naar: J. C. Hoogeveen, Ter Aar. dd. Mrt. 1928. Wijziging Handelsnaam thans: A. C. Hoogeveen. Nieuwe Eigenaar: A. C. Hoo geveen. Ter Aar. Gebrs. van 't Hoofd. Dorpsstraat 159, Zevenhoven. Smederij en rijwielhandel. Uittredend Mede-Eigenaar: C. G. van 't Hoofd, Zevenhoven, dd. 14 Sept. 1930. Gisteravond omstreeks 9 uur is de 38-jarige mej. H. M. G. op de Breestraat met een wiel van haar fiets in de tram rails terecht geraakt en daardoor geval len, tengevolge waarvan zij het rechter- onderbeen brak. De Eerste Hulpdienstver- voerde haar naar het Academisch Zieken huis. Morgen keert het 6e R, V. A. met paarden en geschut van de manoeuvres uit Ede alhier terug. RECLAME. Onze niet te evenaren SPECIAAL KWALITEITEN. Overwoestbaar sterk met volledige garantie kosten thans slechts: 4453 Kwaliteit „Ladderproof" 68 Kwaliteit „Queen" 85 Kwaliteit „King's Special Extra fijn Zijden Weefsel 1.75 eveneens gegarandeerd laddervrij. Alle MODEKLEUREN. Bij 3 paar steeds 5 °/o Korting. Haarl.straat h. Donkerst. 2-4-6 Zaterdag Ballons voor de kinderen IJMUIDEN. 25 Sept. 1931. VISCHPRIJZEN. Tarbot per K.G. f. 1.201.10 Tongen per K.G. f. 2.451.75. Kleine Schol per kist van 50 K.G. f. 3718.50. Bot per kist van 50 K.G. f. 13. Schar per kist van 50 K.G. f. 6.505.50. Pieterman en Poontjes per kist van 50 K.G. f. 9. Middel Schel- visch per kist van 50 K.G. f. 42.50. Klein- middel Schelvisch per kist van 50 K.G f. 30 5026. Kleine Schelvisch per kist v. 50 K.G. f21—^7. Kabeljauw per kist van 125 K.G. f. 8474. Gullen per kist van 50 K G. f. 2410.50. Wijting per kist van 50 K.G. f. 6.505.50. Makreel per kist van 50 K.G. f. 18.50—14. Aangevoerd 815 kisten versche haring. Prijs f6.555.05 per kist. Aangekomen de stoomtrawlers: OM. 77 met f4775, IJM. 35 met f. 3269, IJM. 177 met f 2256, IJM. 78 met f. 89 en de kotter BX. 203 met f.1001. En de loggers: IJM. 283 met 28 en IJM. 149 met 32 last pekelharing en de KW. 161 met 527 kantjes pekelharing voor Katwijk. Praairapport Hr. Ms. „rWUtilus". 23 September. Op 1 gr. 50' 01. en 54 gr. 20' Nbr. SCH. 253, SCH. 365, 231 kantjes. Tusschen 2 gr. 15' en 20 gr. 35' Ol. en 54 gr. 055 en 53 gr. 55' Nbr. SCH. 3. 23, 89. 320 kantjes; SCH. 190, SCH 263, 60 kan tjes; SCH. 302, SCH. 305; KW. 57, KW. I 134, 112 kantjes; VI. 38. DRESDENER KREUZCHOR. Aan ons, Nederlanders, dringt zich na tuurlijk telkens de vraag op hoe het moge lijk is een koor van jongelieden, die niet voor het muziekvak worden opgeleid, maar als doodgewone gymnasiasten bestemd zijn, evenals de onze, den stand der ge leerden te helpen overbevolken, te doen bestaan en voortbestaan niet alleen, doch op een artistiek peil te houden waaraan alle koorzang kan worden gemeten. Hoe komt het, is men geneigd te vragen, dat bij ons niet iete dergelijks bestaat. Zouden onze jongens in muzikaliteit, in den zin van muzikale begaafdheid, zoo zeer ach terstaan bij de hoop des vaderlands onzer oostelijke naburen? Zou misschien het Duiteche volk in muzikaliteit, maar dan in den zin van waardeering der muziek als cultureel volksbelang, de meerdere zijn van het Nederlandsche9 De eerste vraag zouden we ontkennend, de tweede beves tigend willen beantwoorden. Dat men in Duitschland beter begrijpt dan bij ons dat er voor een volk zoo ontzaglijk veel aan gelegen is of het zingt of niet, of de muziek al of niet element is van den volksgeest, is voor ons een uitgemaakte zaak. Het bestaan van het Dresdener Kreuzchor, dat slechts ademen kan in een muzikale atmospheer als de Duitsche, is één der vele bewijzen onzer stelling De hoogere muzikale begaafdheid der Duit sche jeugd nemen we niet aan omdat ons niets bekend is dat tot een zoodanig zelf vernietigend oordeel zou nopen. Zeker niet: het voortbestaan van het Dresdener Kreuzchor. Dat zou bij ons ook gebeuren als wij het maar eerst hadden Dan zou de macht der traditie ook bij ons het hare wel doen Dan zou monumentenzorg haar waakzaam oog ook vestigen op een organi satie, die den roem des volks helpt be palen. In de traditie schuilt de kracht van het Dresdener jongenskoor. Aan de geschiedenis van het Kreuzchor, welks oorkonden tot het jaar 1300 terug gaan, hebben we indertijd een vrij uitvoe rig opstel gewijd (zie ons blad van 24 September 1927 We volstaan thans met nog eens te wijzen op den tegenwoordigen organisatievorm. De zangers zijn allen leerlingen der Kreuzschule, die een groot gymnasium is met wier a vijfhonderd leerlingen. Op hun 9e of 10e Jaar, naar Duitsch gebruik, komen de Jongens op school. Wie in het koor wenscht opge nomen te worden wordt aan een nauw keurig onderzoek onderworpen. Blijkt het dal hij moeite heeft met eenig gewoon schoolvak dan valt hij dadelijk af. Afge wezen wordt hij ook als geneeskundige keuring uitwijst dat hij tegen de lichame lijke inspanning van den koorzang niet zal bestand zijn. En in de derde plaats wordt hij scherp gekeurd op muzikaliteit en muzikale kennis. Mij moet een goede stem (liefst sopraan) hebben, die zoo tftaat er woordelijk in de Aufnahmebe- dingungen „so weit ausgebildet sein. soli, dasz er ein einfaches Lied oder eine leichte Motette ziemlich vom Blatt singen kann". Bovendien wor^t eenige bedreven heid geeischt in het bespelen van piano of viool Het koor vernieuwt zich automa tisch. Elk jaar vallen er van de oudsten af en var. onderen op wordt weer aange vuld met aanstonds bruikbare krachten. Zoo kon hier dus eeuwen lang bestaan een koor van jonge frissche stemmen, waarop een doeltreffend selectiesysteem was toe gepast. En de eer lió te mogen zijn van het beroemde koor wordt de prijs van de onderwerping aan een strenge discipline waard geacht. Onder de auspiciën der vereeniging „In ternationaal jeugdverkeer" maakt het koor een tournée door ons land en we zijn zoo gelukkig geweest het ook in Leiden te mogen ontvangen, waar het gisteravond in de Pieterskerk een programma heeft uit gevoerd van oude meesters (Dulichius en Bach), dan uit de romantische school (Bruckner), vervolgens van nieuwere (Georg Schumann) en van de nieuwste (Kurt Thomas) componisten. Prachtig versmolt de klank der sonore diepe bassen, der glanzende tenoren, der fluweelen alteri en der zilverreine sopranen tot een eenheid van koorklank, die men zich nauwelijks volmaakter kan denken. Prachtig ook de elasticiteit van dit koor, dat aan den dirigeerstok hangt en onmiddellijk rea geert op elke gemoedsbeweging van den koormeester Welk een noblesse ligt er in zijn forto, welk een fijnheid in zijn pianissimo! Welk een bekoring gaat er uit van zijn aanzwellen en zijn afnemen van den toon! Met eere worde genoemd de naam van Rudolf Mauersberger. den emi- nenten dirigent, die in de minutieuse voor bereiding de kracht van het koor tot ontwikkeling bracht om die in de uitvoe ring ten volle te kunnen ontplooien. De bijna geheel gevulde kerk heeft van den vlekkeloos reinen en sterk bewogen zang genoten om er blijvende herinnering aan te behouden. Ten slotte een opmerking. Veelstemmig heid, vooral boven een zekere geluids sterkte kwam niet geheel tot haar recht: de stemmen vertroebelden, min of meer Duidelijk kan dat worden gedemonstreerd door te wijzen op de frappante rustpauzen na het „Nichts" in het eerste koor van Bachs motette „Jesu meine Freude". Dan hoorde men in die pauze het accoord nog in die mate nagalmen, dat het eigenaar dige effect der rust ten eenenmale kwam te ontbreken. Het komt ons voor. dat dit voor een aanmerkelijk deel althans moet gewetr worden aan de plaatsing der zan gers in het priesterkoor der kerk. Plaat sing in het midden der kerk (in de ruimte om den preekstoel bijv.) zou uit een acoustisch oogpunt waarschijnlijk beter zijn geweest De organist der kerk Leo Mens heeft, om de zangers op adem te kunnen laten komen, de zangnummers met twee orgel- voordrachten afgewisseld. Voortreffelijk speelde hij het mooie koraalvoorspel van Bach „Wachet auf ruft uns die Stimme" en het charmante Adagio uit de eerste sonate van Mendelssohn. DE KANTOREN DER zijn iederen werkdag geopend vanaf half 9 des morgens tot half 6 namiddags. Zaterdags vanaf 8 uur 's morgens tot 4 uur 's middags Zondags den geheelen dag gesloten. Eenige ontspanning in het Chineesch-Japansche conflict. De bewapeningsvacantie begraven. Het rapport der finantieele commissie. t Eenige opklaring in het Chineesch-Ja pansche conflict mag geconstateerd wor den. Blijkbaar heeft de Japansche regee ring het toch niet aangedurfd om op te tornen tegen Volkenbond en Ver. Staten en tegen Rusland. Japan bevindt zich dientengevolge op den terugtocht. Lang zaam, maar toch! Amerika heeft dientengevolge nog geen nota's verzonden, hopend, dat de Volken bond het zaakje kan opknappen. De „Baltimore Sun" teekent hierbij aan, dat de Japansche ambassadeur Deboesji Stimson heeft verzekerd, dat inmenging eener vreemde mogendheid een vergelijk slechts zou bemoeilijken, aangezien de openbare meening in Japan daarin een prestige-kwestie zou kunnen zien. Het Japansche kabinet stelt er mitsdien prijs op, dat de mogendheden zich zullen be palen tot een vriendschappelijk vertoog om den opmarsch te staken. De president van den Raad van den Volkenbond, Lerroux, heeft in de Volken bondsvergadering een verklaring over het Chineesch-Japansche conflict afgelegd. Lerroux deelde mede. dat de besprekin gen van den Raad. om tot een vredelie vende oplossing te komen, voortgezet worden. Hij hoopt aan de vergadering van den Volkenbond een nieuw rapport te kun nen voorleggen, zoodra de omstandigheden dit mogelijk maken. De president van de Volkenbondsverga dering, Titulescu, verklaarde in aanslui ting daaraan, dat hij een algemeen debat over het conflict op het oogenblik niet mogelijk achtte, daar het vraagstuk op het oogenblik in den Raad behandeld wordt. Het is onvoorwaardelijk noodig, dat de Raad bij zijn bemoeiingen steunt op de openbare meening van de geheele wereld. De Volkenbondsvergadering mag niet uit een gaan, voordat zij de overtuiging heeft, dat de vrede verzekerd is. Hij sprak de hoop uit, dat nog voor het sluiten van de vergadering van den Volkenbond de Raad een nieuwe mededeeling over de bij legging van het conflict kan doen. Van Chineesche zijde houdt men voet bij stuk. De regeering zond een telegram aan den Raad, waarin o.m. gezegd wordt, dat de tot Japan en China gerichte oproepen vanwege den Volkenbond slechte een eerste stap zouden kunnen beteekenen voor de bij legging van het geschil en dat onver wijld maatregelen zullen moeten worden genomen om de in haar rechten aange taste partij volledige genoegdoening te geven. De Chineesche regeering neemt onbeperkt de aanbevelingen van den Raad aan. In een door de Japansche delegatie te Genève gepubliceerde officieele mededee ling uit Tokio worden de geruchten inzake de bezetting van Tsingtau en Tsjifoe, zoo mede de bezetting van verdere steden in Mantsjoerije door de Japansche troepen, van allen grond ontbloot genoemd. De Japansche regeering heeft veeleer de mi litaire instanties bevolen een verdere uit breiding van het incident met alle midde len te bestrijden. Er bevinden zich ten Noorden van Tsjangtsjoen geen Japansche troepen. De in Kirin gestationneerde troe- penafdeelingen zijn naar Tsjangtsjoen teruggetrokken. Eenige waarnemingspos ten zijn achtergelaten. De tiotale sterkte van de Japansche troepen in Mantsjoerije bedraagt ongeveer 15.000 man. In aansluiting daarop deelt de Japan sche generale staf mede: Het is de bedoeling de status quo te i handhaven. De diplomatieke onderhande- lingen en de informaties aan de mogend- i heden zullen aan den minister van Bui- tenlandsche Zaken worden overgelaten. Er zijn geen Japansche troepen naar Charbin gezonden. Tegen heden heeft de Japansche afge vaardigde beloofd, de uit Tokio ontvangen i instructies te kunnen uiteenzetten. De j Raad is daarom heden in openbare zitting j bijeengeroepen. Bevestigd wordt, dat tusschen Kanton en Nanking overeenstemming is verkregen, i Te Kanton is een aanvang gemaakt met den boycot van Japansche artikelen. I Met de bewapeningsvacantie gaat het steeds slechter. De Fransche vertegen- woordiger Massigli heeft gisteren 't Fran sche standpunt tegenover, het desbetref fend Italiaansche voorstel uiteengezet. I Frankrijk verwerpt dit en wil het eerst 1 behandelen op de a s. Ontwapeningscon- ferentie. Massigli lichtte zijn standpunt toe met- de motiveering, dat hij weliswaar gelooft aan de oprechtheid en de objectiviteit van het Italiaansche voorstel, doch zich af vraagt of dit voorstel in overeenstemming is met het nagestreefde doel en wel nuttig is. Tusschen de verschillende landen zijn reeds sinds eenige maanden zeer delicate onderhandelingen gaande, die dezelfde kwestie behandelen als waarvoor thans onverwacht door de Italianen een oplos sing in uitzicht wordt gesteld. Het is scherp af te keuren, dat de thans ln de geheele wereld heerschende nervosi teit als het gevolg wordt beschouwd van den huidigen stand der bewapeningen van enkele landen. Deze nervositeit is eerder het gevolg van die zaken, die het directe belang der volken raken. Het Italiaansche voorstel heeft, naar verklaard wordt, een materieele en mo- reele uitwerking ten doel. De hierdoor nagestreefde verlichting der begrootings- lasten zal evenwel niet plaats hebben, aan gezien de militaire begrootingen reeds tot Juni 1932 zijn vastgesteld en voorts omdat een stilstand der bewapening in vele landen zou leiden tot een verscherping van het werkloozenprobleem. De Fransche regeering heeft reeds bij de onderhandelingen van den laatsten tijd die politike problemen op den voorgrond geplaatst, waarvan de oplossing een ont spanning van de atmosfeer zou kunnen bevorderen en waarvan de oplossing we zenlijk zal kunnen bijdragen tot het wel slagen der Ontwapeningsconferentie. Het Italiaansche voorstel is geenszins zoo duidelijk als het schijnt. Het voorstel van Lord Robert Cecil de regeeringen op te wekken voor 1 November a.s. haar hou ding te bepalen nopens het voorstel van het Bewapeningsbestand, is practisch niet te verwezenlijken. Massigli motiveerde zijn standpunt door te verklaren, dat een wa peningsbestand op het oogenblik noch op het gebied van de land-, noch van de zee- en luchtmachten mogelijk is. Wat de vlootbewapeningen betreft zouden de ver ouderde vloten tegenover de nieuwere in het nadeel komen waardoor de vlootver- houding zou worden gestoord. Op het ge bied der luchtmacht zouden de mogend heden ook tijdens het bestand haar kleine vliegtuigen door grootere kunnen vervan gen. Wat de landmacht betreft, hiervoor zijn de begrootingen reeds tot 1932 vast gesteld. Massigli stelde vervolgens voor het voorstel der Japansche regeering het Ita liaansche voorstel voor te leggen aan de Ontwapeningsconferentie, aan te nemen. De regeeringen moeten, aldus Massigli, nog voor den aanvang der Ontwapenings conferentie zou kunnen worden begonnen met het debat over het voorstel tot stil stand der bewapeningen. Massigli legde er vervolgens den na druk op, dat men er rekening mede moet houden dat de Ontwapeningconferentie een zwaren en langdurigen strijd zal heb ben te voeren. Het is van het grootste be lang voor de geheele atmosfeer der Ont wapeningsconferentie, dat reeds van her begin af een algemeen Bewapeningsbe stand worde overwogen. Massigli verzocht ten slotte den regee ringen het voorstel der Fransche regeerin^ aan een diepgaande studie te onderwerpeij De vertegenwoordigers van Zuid-Slaviët Roemenië en Tsjecho-Slowakije sloten zich bij het Fransche standpunt aan en wezen het Italiaansche voorstel nadruk kelijk van de hand. De Zweedsche minister van Buiten- landsche Zaken wees er op, dat het Ita liaansche voorstel in geen enkel opzicht meer eenig uitzicht op aanneming heeft en stelde voor een beroep op alle regee ringen te doen zich tot de Ontwapenings conferentie van iedere verhooging hunner bewapeningen te onthouden. De vertegenwoordiger der Canadeesche regeering wees er op. dat indien niet eens overeenstemming te bereiken is inzake een stilstand der bewapeningen, dan in het geheel geen overeenstemming te verkrij gen zal zijn inzake een algemeene vermin dering der bewapening. De Italiaansche vertegenwoordiger, ge neraal de Marinis, diende vervolgens een Italiaansch voorstel in, waarbij de Volken bondsvergadering een plechtig beroep doet op die Mogendheden, die bereid zijn de principes der gerechtigheid en van den vrede gestand te doen ten einde op die wijze een openbare opinie te scheppen, die practische resultaten ter Ontwape ningsconferentie zou kunnen bewerken. Voorts zullen, volgens dit voorstel, alle regeeringen van den Raad de volgende richtlijnen ontvangen nopens een bewa peningsbestand. Iedere regeering verplicht zich de reeds gevoteerde uitgaven voor de bewapening te land tot het einde van het bewapenings bestand niet te verhoogen, voorts geen nieuwen scheepsaanbouw ter hand te ne men en den bouw van nieuwe militaire vliegtuigen op te schorten. Het bewape ningsbestand zal worden gesloten voor den tijd van een jaar, te beginnen met 1 November 1931. De Raad zal den regee ringen verzoeken den secretaris-generaal van den Volkenbond vóór 15 October a.s. mede te deelen of zij besloten zijn het bewapeningsbestand op deze voorwaarden te aanvaarden. Na langdurige debatten werd besloten een kleine redactiecommissie samen te stellen, waartoe alle Europeesche groote mogendheden zoomede Zwitserland, de Vereenigae Staten, Japan, Zuid-Afrika en Chili zullen behooren. Men kan na bovenstaande wel conclu- deeren: weg is de bewapeningsvacantie! Ook de Fransch-Italiaansche vlootbe- sprekingen heeten opnieuw mislukt te zijn. Het secretariaat-generaal van den Volkenbond heeft het rapport gepubliceerd van de financieele commissie aan den Raad. In dit rapport wordt verklaard, dat de poging, de tegenwoordige financieele moei lijkheden in eenige landen door een mora torium te overwinnen, in geen enkel op zicht een definitieve oplossing kan bren gen. Dergelijke maatregelen zullen eerder tot verhooging van de algemeene onzeker heid bijdragen. Moratoria moeten onver mijdelijk tot een opeenhooping van schul den op korten termijn leiden, die steeds grooteren omvang zullen aannemen. De financieele commissie wijst op het rapport van de financieele deskundigen te Bazel, in het bijzonder op de verant woordelijkheid van de regeeringen onver wijld maatregelen te nemen voor het herstel van vertrouwen. In het rapport wordt dit gedeelte van het rapport der deskundigen woordelijk overgenomen. Er wordt op gewezen, dat er voldoende kapi taal aanwezig is, doch dat dit eerst na het herstel van het vertrouwen gebruikt kan worden. Slechts dan, wanneer de politieke en economische betrekkingen werkelijk ver beterd zijn en het vertrouwen is hersteld, zal het mogelijk zijn, het normale crediet- verkeer te herstellen, hetgeen een terug keer tot welvaart mogelijk zal maken. De financieele commissie wijst tenslotte op de dringende noodzakelijkheid van een onmiddellijke actie in het belang van alle landen. De Fransche minister van handel, Rol- lin. wees er in aansluiting op het rapport, nadrukkelijk op, dat geen economische krachtsinspanningen zullen slagen tenzij een internationaal vertrouwen den weg heeft bereid. Op het oogenblik, aldus spreker dat de Fransche minister-president Laval en de minister van buit-enlandsche zaken, Bri- and. zich opmaken, om de grens te over schrijden, welke getuige was van zooveel lijden, is het te hopen, dat de beteekenis dezer reis, welke de Fransche ministers, ondanks alle moeilijkheden ondernemen, door de volken goed worde begrepen en dat zij worde het begin eener, eerlijke, duurzame toenadering, onderpand van veiligheid en vrede. Een resolutie werd aangenomen, waar bij het mandaat van de Europeesche com missie met een jaar wordt verlengd en waarin de commissie wordt verzocht haar werkzaamheden voort te zetten. Voor de behandeling van het Russische voorstel inzake een economisch verdrag van non-agressie werd een subcommissie van de Europeesche commissie ingesteld, waaraan ook Japan. China. Indië, Canada en Australië zullen deelnemen, Ook zal de Amerikaansche regeering tot deze bespre kingen worden uitgenoodigd. 2—1 j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1931 | | pagina 2