Cüaarom anders?
de Beste kuialiteit,die
voor 2oct te krijgen is
DE CRISIS IN ENGELAND.
WAT KIKKER KAREL EN TUIMELTJE BELEEFDEN.
RADIO-PROGRAMMA.
SCHEEPSTIJDINGEN.
KOMST EN LETTEREN.
Beteekenis der opheffing van den gouden standaard. - Stabilisatie
van het Pond Sterling op de koopkracht. - Pariteit het meest
wenscheiijke. - Positie van ons land geruststellend.
„De Gouden Standaard is in Engeland
buiten werking gesteld." Als een bom is
het bericht in de financieele wereld inge
slagen; doch ook daar buiten heeft 't een
onrust gewekt, die wellicht des te grooter
is, omdat men zich van de feitelijke be
teekenis en vooral van de draagwijdte van
het besluit in kringen, die met economi
sche vraagstukken minder goed vertrouwd
zijn. niet geheel en al rekenschap kan
geven. De meest phantastische geruchten
doen dan ook reeds de ronde, waarbij het
fatale is, dat de valuta-débacle van de
oorlogs- en na-oorlogsjaren in diverse
landen nog betrekkelijk versch in het ge
heugen ligt, en tot vergelijkingen noopt,
die door hun oppervlakkigheid wel tot
angstwekkende conclusies moeten voeren.
Dit maakt het des te noodzakelijker, om
de beteekenis van het door de Engelsche
regeering genomen besluit en de even-
tueele gevolgen ervan nader onder de
oogen te zien. Vooropgesteld zij, dat wij
de belangrijkheid van datgene, wat thans
in Engeland geschiedt, geenszins wen-
schen te onderschatten of te verdoezelen.
De beteekenis en de gevolgen ervan voor
het economische gestel van de geheele
wereld zullen van vèrstrekkenden aard
kunnen zijn, al zijn zij thans in hun vollen
omvang nog geenszins te overzien.
Om zich rekenschap te geven van de
tegenwoordige gebeurtenissen dient men
zich allereerst voor oogen te stellen, wat
het eigenlijk zeggen wil, dat een land ,,een
gouden standaard heeft". Het beteekent
in zijn eenvoudigsten vorm gezegd, dat de
circulatiebank van het betreffende land
<in ons land de Nederlandsche Bank, in
Engeland de Bank van Engeland) zich
verplicht heeft, om tegen een vaststaan-
den en on veranderlijken prijs in de lands
valuta goud af te geven, resp. aan te
kcopen. De landvaluta is hierdoor „vast
aan het goud gebonden", en koersschom
melingen zijn slechts mogelijk binnen de
z.g. „goudpunten", d.w.z. binnen de pun
ten, waarop het voordeelig wordt tegen de
betreffende valuta goud te koopen, resp.
te verkoopen.
Aan de hand van hetgeen zich in den
jongsten tijd in Engeland heeft afgespeeld
zullen wij dit op populaire wijze nader in
het licht stellen. Door diverse oorzaken
van uiteenloopenden aard, waarop wij in
onze financieele overzichten herhaaldelijk
de aandacht vestigden en waarop wij nog
nader zullen terugkomen, was het Pond
Sterling voortdurend aan een sterken druk
blootgesteld. De Ponden koers daalde tot
beneden het „gouduitvoerpunt"; dat wil
zeggen: voor iemand fin de practijk is dit
vrijwel altijd een bank), die een vordering
op Engeland had, was het voordeelig ge
worden, deze vordering in den vorm van
goud te incasseeren. Hij vroeg derhalve
aan de Bank van Engeland hem een be
paald bedrag aan goud ter hand te stellen
tot den hiervoor in de wet op den Gouden
Standaard vastgestelden prijs. Nemen wij
nu aan, dat het een Nederlandsche bank
instelling was, die de transactie had ver
richt; dan kon zij het in Engeland ge
kochte goud onmiddellijk alweer tot een
vaststaanden prijs, aan onze circulatie
bank verkoopen, en zij ontving dan een
bedrag, dat grooter was dan de som, die zij
oorspronkelijk had uitgelegd, zelfs reke
ning houdend met de kosten van verzen
ding van het goud, assurantie, rentever
lies e.d. De goudtransactie had dus voor
de betreffende Nederlandsche bankinstel
ling winst gelaten dank zij het feit, dat
zij de vordering op Engeland, of m. a.w.
de Ponden, waarmede zij het goud bij de
Bank van Engeland had gekocht, als ge
volg van den lagen stand van den Pon-
denkoers goedkoop had kunnen verwerven.
Het is duidelijk, dat deze goud-trans
acties een rem voor de daling van het
Pond moesten vormen; immers' voor het
uitvoeren ervan zijn in de eerste plaats
Ponden noodig en de op deze wijze ont
staande vraag naar Ponden vormde een
tegenwicht voor het overgroote aanbod.
Helaas is deze rem echter niet effectief
genoeg gebleken. Het aanbod van Ponden
bleef zoo overweldigend, dat de geheele
goudvoorraad van de Bank van Engeland
dreigde te worden opgeteerd, zonder dat
een definitieve wending in de Engelsche
valuta-positie zou zijn gebracht. Onder
deze omstandigheden heeft de Engelscne
regeering het ingrijpende besluit tot op-
heifing van den gouden standaard moeten
nemen.
De rem, die de daling van het Pond tot
dusverre heeft tegengenouden, is dus ge
heel buiten werking gesteld; niet alleen
zal de reeds tot dusverre bestaande druk
zich thans in versterkte mate doen ge
voelen, maar bovendien bestaat er gevaar,
dat de baisse-speculatie zich in volle
kracht op dit nieuwe object zal werpen
en den koers verder zal trachten te druk
ken. Of zij hierin zal slagen zal voor een
belangrijk deel afhangen van de vraag,
of het Engelsche volk zijn hoofd koel zal
weten te houden, dan wel, of het, door
een panische schrik bevangen, zal over
gaan tot het overbrengen van kapitaal
naar het buitenland, het hamsteren van
goederen en levensmiddelen uit vrees voor
een prijs verhooging (wat noodzakelijker
wijze prijsstijging met zich moet brengen)
enz. m geval immers van kapitaaluitvoer
zou het aanbod van Ponden verder toe
nemen; een algemeene prijsstijging zou tot
een uitbreiding van de circulatie en de zoo
zeer gevreesde inflatie leiden; en dan zou
het hek geheel van den dam raken.
Gegeven de mentaliteit van het Engelsche
volk en de reeds door de regeering in het
vooruitzicht gestelde maatregelen tot het
tegengaan van kapitaaluitvoer en prijs
opdrijving is een al te groot pessimisme
in dit opzicht stellig niet gewettigd.
Als een „sauve qui peut"-stemming in
Engeland zelf uitblijft, dan zal logischer
wijze de koers van het Pond zich op den
duur moeten gaan stabiliseeren op de
koopkracht-pariteit, die het werkelijk
bezit. Waar dit punt precies ligt, is moeilijk
reeds thans uit te maken. Velen zijn van
meening. dat bij de wederinvoering van
den Gouden Standaard in 1925 toen deze
ook in ons land werd hersteld het Pond
op een te hoog peil, in verhouding tot zijn
koopkracht in het binnenland, is gestabili
seerd, en dat hierin de bron van al de
moeilijkheden ligt. Deze kwaal zou dan
thans verholpen kunnen worden. Stellig
zou het aan het concurrentie-vermogen der
Engelsche industrie op de wereldmarkt en
daardoor aan Engeland's geheele positie
ten opzichte van het buitenland, ten goede
komen, wanneer, door een stabilisatie dei-
valuta op een iets lager niveau dan het
tot dusverre geldende, de kosten van
levensonderhoud, en in aansluiting
daaraan de loonen en andere productie
kosten, in Engeland beter in overeen
stemming zouden worden met de elders in
dit opzicht bestaande verhoudingen.
Voorshands ligt deze geheele ontwikke
ling echter nog in het duister En juist
omdat de toestand nog zoo onzeker en
zoo weinig overzichtelijk is, en de angst
veelal een slechte raadgever is, lijkt het
een wijs besluit van regeeringen en beurs-
besturen in de verschillende landen, om de
fondsenbeurzen even gesloten te houden,
teneinde het publiek in staat te stellen
zich intusschen over den toestand te
bezinnen.
Welke uitwerking de gebeurtenissen in
Engeland ook op de wereldhuishouding
mogen hebben, het is een geruststelling,
dat de positie van ons land zoodanig is,
dat wij de verdere ontwikkeling der ge
beurtenissen zonder al te groote bezorgd
heid tegemoet mogen zien. De postiie der
Nederlandsche Bank ten opzichte van het
buitenland is, dank zij den grooten goud
voorraad. waarover zij beschikt, buitenge
woon krachtig. Onze groote banken be
schikken over zeer ruime middelen: mocht
ook het Nederlandsche publiek zich laten
verleiden tot opvragingen, od groote
schaal dan zal het feit. dat vlot aan de
eischen wordt voldaan, het vertrouwen
weer schragen.
Ongetwijfeld: wij bevinden ons te mid
den van een crisis, heftiger en meer in
grijpend dan wellicht één der vroegere
crises; er bestaat echter nog steeds geen
reden om er aan te wanhooen. dat ook
ditmaal weer „alles sal reg kom".
VOOR WOENSDAG 23 SEPTEMBER.
Hilversum, 1875 M. Uitsl. VARA-Uitzen-
ding 10.00 v.m. VPRO. 6.45—7.00 en
7.307.45: Gymnastiek o. 1. v. G. Kleere-
koper 8.00: Gramofoonpl. 10.00: Mor
genwijding 10.15: P. J. Kers: Onze keu
ken 11.00: Gramofoonpl 11.15: Mevr.
H. StaalmanKremer: „Vrouwen van
dezen tijd" 11.45: Gramofoonpl. 12.00
Concert VARA-Septet o. 1. v. Is. Eyl en
Gramofoonpl. 1.45: Pauze 2.15: K. de
Beer: „Een winter van arbeid" 2.30 Voor
de Kinderen 3.30: Maak het zelf door
Mevr. C. SchaakeVerkozen 4.25: Gra
mofoonpl. 4.30: Voor de Kinderen
6.00: Concert VARA-Mandoline-Ensemble
o 1. v. J. B. Kok 6.45: D. J. Fruin: Het
bouwen van ontvangtoestellen 7.00 Gra
mofoonpl. 7.15: Joodsch uurtje m. m. v
Mevr. T. Stokvis (sopraan), M. Cobets
'tenor), Amsterd. Joodsch koor o. 1. v. S.
H. Englander (Tevens begeleiding) 8.30:
„Het hoofd in den strop", Engelsch avon
tuur in 3 bedrijven door J. v. Bradley. N.V.
Vereen. Rott. Hofstad Tooneel. Dir.: C. v.
d. Lugt Melsert 10.00: Vaz Dias. 10.10:
Concert VARA-orkest o. 1. v. H. de Groot
10.45: Gramofoonpl. 11.00: Vervolg
concert 11.30: Gramofoonpl.
Huizen, 298 M. Uitsl. NCRV-Uitzending
8.008.15: Schriftlezing 8.159.45:
Gramofoonpl. 10.00: Zang NCRV Da
meskoor 10.30: Ziekendienst 11.00
12.00: Harmoniumspel door M. F. Jurjaans.
Zang door Mej. C. de Jager (sopraan) en
mevr. R. Mijnhout (alt) 12.00: Politie-
ber. 12.15: Gramofoonpl. 12.302.00:
Concert. Mevr. C. v„ RavenszwaayMöl-
lenkamp (zang). H. Hermann (viool), H.
v. d. Horst Jr. (cello) en mevr. R. A. v. d.
HorstBleekrode (piano) 2.00: Gramo
foonpl. 2,303.00: Lezen van Chr. Lec
tuur door mej. Wentink 3.00: Concert.
J. Bierma (sopraan), J. Stroomenbergh
(bas), J. Bresser «cello), mej. A. Baart-
scheer (piano) 4.304.45: Gramofoonpl.
5.00—6.00: Kinderuur 6.00: C. Vink:
v,Zuivelbereiding op de boerderij" 7.00:
Gramofoonpl. 7.15: J. F. v. d. Sloot: In
leiding op de a s. Engelsche cursussen
7.30: Politieber. 7.45: Persber. Ned.
Chr. Persbureau 8.00: Concert NCRV-
orkest o. 1. v. F. Schuurman 9.00: Dr. E.
L. Smit: „Een reisje door Spanje". Na af
loop Vaz Dias en tot 11.30: Gramofoonpl.
Daventry, 1554,4- M. 10.35: Morgen
wijding 11.05: Lezing 12.20: Orgel
spel door Q. Maclean 1.05 Gramofoonpl.
2.05: Concert. M. Tatham (mezzo), A.
Strong (tenor), W. Gaskell fluit) 2.45:
Schooluitz. 2.50 Lezing 3.50: Orkest
concert 4.30: Piano-recital door Jossie
Cormack 4.50 Opening van de Faraday-
Tentoonstelling 5.35: Kinderuurtje
6.20: Berichten 6.50: Piano-recital door
E Isaacs 7.10: Lezing 7.30: Lezing
7.50: Lezing 8.20: Vaudeville 9.20:
Lezing door Generaal Smuts 10.20: Be
richten 10.25: Concert-orkest. M. Li-
cette (sopraan), J. Morel (bariton) 11.20
12.20: Dansmuziek.
Parijs, „Radio Paris", 1725 M. 8.05:
Gramofoonpl, 12.50: Gramofoonpl.
I.25: Gramofoonpl. 6.50: Gramofoonpl.
9.05: Gramofoonpl. 9.50: Gramofoon-
platen.
Kalundborg, 1153 M. 12.25—1.35: Or
kestconcert 3.205.20: Orkestconcert en
zang 5.205.50: Gramofoonpl. 8.20
9.10: Orkestconcert 9.109.30 Cembalo-
soli 10.1511.20: Orkestconcert en zang
11.2012.50. Dansmuziek.
Brussel, 508,5 en 338,2 M. 508,5 M.:
5.20: Gramofoonpl. 6.50: Gramofoonpl.
7.20: Gramofoonpl. 8.20: Harp-soli
8.50: Gramofoonpl. 9.20: Radio-Tooneel
338.2 M.: 5.20: Dansmuziek 6.50:
Gramofoonpl. 8.20: Militair concert
9.25: Vloolrecital 9.50: Vervolg militair
concert.
Langenberg, 473 M. 7.25. 11.00, 12.05,
12.20 Gramofoon 1,25: Orkestconcert
5.20: Operetteconcert 8.20: Marschen en
walsen. Werag-orkest 9.05: Symphonie-
concert. Werag-orkest. Hr. Mittmann, viool.
Hi\ Feldin, cello. Daarna gramofoon
II.3512.20: Dansmuziek.
Zeesen, 1635 M. Circa 7.007.50: Gra
mofoonpl. 9.209.45 en 10.3010.55:
Uitz. v. Scholen 10.55 en 12.20: Berich
ten 12.20: Gramofoonpl. >.15—2.20:
Berichten 2.203.20: Gramofoonpl.
3.204.50. Lezingen 4.50—5.50: Concert
5.508.20: Lezingen 8,20: „Ueberall
her aus der Welt", revue van R, Seitz. Mu
ziek van A. Ecklebe 9.20: „Zweierlie
Masz", blijspel van W. Shakespeare
10.50: Berichten en daarna tot 12.00:
Tziganermuziek.
37. Toen viel Tuimeltje achterover. Het water werd
weer stil en er was geen visch meer te zien. In de verte
zag hij kikker Karei, die met zijn handen de vischjes beet
greep. Kom eens gauw kijken wat er gebeurd is, riep
Tuimeltje tegen Karei. Ik kom direct bö je, antwoordde
Karei en hij greep maar naar de beestjes, die vol schrik
wegzwommen.
38, Daar kwam kikker Karei eindelijk aan. Aan een
grooten stok had hij allemaal van die groote visschen
hangen, die hij zoo met zijn handen had gevangen. Wat
is er met jou aan de hand. zei hij verschrikt tegen Tui
meltje. Wat zie je er gek uit. Waar is je baard? Hoe kom
je aan die dikke neus? En Tuimeltje vertelde snikkend,
hoe die visschen hem toegetakeld hadden. Karei verbond
de neus van Tuimeltje en stelde voor, om maar gauw
naar huis te gaan.
MAATSCHAPPIJ „OCEAAN"
AGAPENOR, 18 Sept. v. Penang n. R'dam
AUTOLYCUS, Japan n. R'dam, 20 Sept.
van Port Said.
PHILOCTET1S, Japan n. R'dam, 20 Sept.
bij Gibraltar.
EUKYMEDON, Java n. Amst., 23 Sept. bij
Colombo verwacht.
HELENUS, 24 Sept. v. Japan te R'dam
verwacht.
PROMETHEUS, Java n. Amst., 22 Sept. te
Suez verwacht.
LAERTES, 20 Sept. van Bremen te Amst.
MENELAUS. Japan n. R'dam vertrekt 23
Sept. v. Singapore.
ROTT. LLOYD.
BALOERAN, thuisr., 22 Sept. bij Perim
verwacht.
INSULlNDE, uitr,, 22 Sept. te Sabang
verwacht.
INDRAPOERA, thuisr.. pass. 20 Sept. St.
Vincent.
DEMPO, uitr., pass. 20 Sept. Kaap del
Armi.
BL1TAR, thuisr., 20 Sept. te Londen, zal
21 Sept. de reis voortzetten.
KOTA AGOENG. thuisr., pass. 20 Sept.
Finisterre.
KOTA PINANG, uitr., pass. 20 Sept, Oues-
sant.
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
STATENDAM, 19 Sept. v. New York te
R'dam.
ROTTERDAM, 20 Sept. van R'dam te
New-York.
VOLENDAM, uitr., 20 Sept. v. Southampton
ROTTERDAM—Z.-AMERIKA-LUN.
ALGORAB thuisr., 17 Sept. v. Montevideo.
ALCYONE, 21 Sep. v. Hamburg te R'dam.
JAVA-NEW YORK LIJN.
BINNENDIJK 17 Sept. v. Jacksonville n.
New York.
DELI Java n. New York, pass. 19 Sept.
Kaap Bon.
KOTA IN TEN, New Jork n. Java, pass.
19 Sept. Kaap Bon.
SIMALOER, 19 Sept. van Santa Lucia n.
New-York.
ENUüANu, arr. 21 Sept. te Batavia.
AJAX, 18 Sept. v, New York te Philadelphia
JAVA—CHINA—JAPAN LIJN.
TJIKEMBANG, 18 Sept. v. Manilla naar
Macassar.
TJISAROEA, 18 Sept. v. Shanghai n. Dairen
KON. PAKETVAART MIJ.
NIEUW ZEELAND, 18 Sept. v. Adelaide
te Sydney.
TASMAN, arr. 19 Sept. te Beira.
KON. NED. STOOMB. MIJ.
TIBERIUS, 19 Sept. v, Amst. n. Guatemala.
ALKMAAR, Ainst. n. Z. Amerika, pass.
18 Sept. Dungeness.
ULYSSES 17 Sept. v. Buenaventura naar
Valparaiso.
AMAZONE, 19 Sept. v. R'dam n. Adria-
tjsche Zee.
BARNEVbLD, arr. 17 Sept. te Tocopilia.
EOS. 19 Sept. van Faro n. Amst.
FAUNA, arr. 20 Sept. te Hamburg.
MINERVA, 19 Sept. van Lissabon n. Amst.
ILOS, 19 Sept. van Gyon n. Oporto.
PERSEUS, pass. 20 Sept. Brunsbuttel.
PROTEUS, arr. 20 Sept. te Svendborg.
TRITON, arr 19 Sept. te Motril.
VESTA, 19 Sept. v. Barcelona n. Palermo.
GANYMEDES, arr. 20 Sept. te Varna.
HEBE, 19 Sept. van Cephalonia n. Patras.
OBERON, arr. 19 Sept. te Torrevieja.
ORION pass. 20 Sept. Gibraltar v. Amst.
BAARN, Costa Rica en Orestes, arr. 20
Sept. te Amst.
SATURNUS, arr. 20 Sept. te R'dam.
TITUS, arr. 21 Sept. te Amst.
VENEZUELA, arr. 20 Sept. te Amst.
RHEA 17 Sept. v. Paramaribo n. Port
au Prince.
ORPHEUS, arr. 20 Sept. te Danzig.
PLUTO, arr. 21 Sept, te Kopenhagen.
TELAMON, arr. 21 Sept. te Napels.
TRAJANUS, arr. 21 Sept. te Villa Real.
ILOS, arr. 21 Sept. te Oporto.
Hermes, 21 Sept. v. Candia n. Piraeus.
AURORA uitr., pass. 20 Sept. Dungeness.
JASON, 19 Sept. v, Molendo n. Arica.
KON. BOLL. LLOYD.
FLANDRIA, 20 Sept. van B. Aires te Amst.
GELRIA, uitr., 20 Sept. van Oporto.
EEMLAND, uitr., 19 Sept. van Montevideo.
DELFLAND, thuisr., 19 Sept. v. Las Palmas.
MIJ NEDERLAND.
SOEMBA, uitr., 19 Sept. van Bombay.
TABIAN. thuisr., 21 Sept, te Triëst.
TARAKAN, uitr., 21 Sept. te Hamburg.
PRINS DER NEDERLANDEN, thuisr., 20
v. Sabang
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT, uitr.,
pass. 18 Sept. Perim.
SEMBILAN uitr., pass. 20 Sept. Perim.
TABTNTA thuisr., 19 Sept. v. Belawan Deli
HOLLAND-AFRIK A LIJN.
AMSTELKERK. 18 Sept. van Accra n.
Lome.
MAASKERK, arr. 19 Sept. te Amst.
WAALKERK, arr. 20 Sept. te Amst.
NIJKERK, 20 Sept. van Amst. te Antw.
KLIPFONTEIN, 20 Sept. van Las Palmas
n. Kaapstad.
SPRINGFONTEIN, thuisr.,19 Sepfe. van
Porteaid.
NIEUW KERK. arr. 21 Sept. te Dar es
Salaam.
MELISKERK, wordt 21 Sept. te Kaapstad
verwacht.
ÏIOLLAND-O.-AZIE-LIJN.
MEERKERK, thuisr., 18 Sept. v. Yokohama
OUDERKERK, uitr., 19 Sept, v. Genua.
SILVER-JAVA-PACIFIC-LIJN.
SALAWATI, 19 Sept. v. Balik Papan n.
Los Angelos.
BINTANG, arr. 18 Sept. te San Francisco.
RECLAME.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
TOURAINE 17 Sept. v R'dam te Yokohama
U B EN A, 17 Sept. v. Amst. te Palma.
ïviiLOS. 17 Sept. v. Odessa n. R'dam.
CANJ ON. 18 Sept. v. R'dam te Kohsichang.
HELENA RUsS, 18 Sept. v. Bjorko naar
Zaandam.
winterswijk, pass. 18 Sept. Sciiiy n,
New York.
AUGUSTINA, 16 Sept. v. Soesoo naar
Singapore.
ST. PriiLlPSLAND 22 Sept. v. Danzig te
Antwerpen verwacht.
SCHIELAND arr. 19 Sept. te Danzig.
MARABOE, werd 19 Sept. te Middlesbro
verwacht.
LUNEBUrtü. 15 Sept. v. Batavia n. Amst.
LEONORA arr. 18 Sept. te Huelva.
LEKHAVEN B. Ares n. R'dam, pass. 18
Sept. Madeira.
BATAVIER 8, wordt 21/22 Sept. van La
Pallice te R'dam verwacht.
CALEDONIA, werd 20 Sept. te Glasgow
verwacht.
GRONINGEN, 14 Sept. v. Balik Papan
n. Singapore.
KEILEHAVEN, pass. 19 Sept. Lodingen,
naar Kemi.
KERKPLEIN, pass. 17 Sept. Gibraltar, n.
Falmouth v.o.
AGATHA, 17 Sept. v. Singapore n. Balik
Papan.
STAD ZALTBOMMEL, arr. 19 Sept. te
fient.
MlNERVA. 15 Sept. v. Leningrad n. Amst.
FEODOSIA, Puerto Plata n. Amst., 18
Sept. v Havanna.
PERNAMBUCO, 17 Sept. v. Bahia n. R'dam
HALLE, Java n. Amst. 18 Sept. te Marseille
BRETLAND 19 Sept. v. Gdynia n. Amst.
BRF.YNTON, 19 Sept. v. Quebec n. R'dam.
CELAENO. Grangemouth n. Montreal, pass.
18 Sept. Cape Wrath.
HOOGLAND, 20 Sept. v. Hamburg te New
Castle.
TROMP 19 Sept. v. Antw. te Chelsea.
ZEELAND, 21 Sept. v. Antw. te Shields.
ZUID-HOLLAND, 21 Sept. v. Amst. te
BJyth.
ALPHARD, 19 Sept. v, R'dam te Archangel
AMELAND, R'dam n. Donau pass. 19 Sept.
Zea.
ANGELINA, Suez n. Singapore, pass. 19
Sept. Perim.
BATAVIER 4, 20 Sept. v. R'dam n. Londen
BEURSPLEIN, R'dam n. B. Aires pass.
21 Sept. Ouessant
DU1VENDRECHT, 20 Sept. van Londen
te Huil.
JOBSHAVEN, Antwerpen n. B. Aires pass.
19 Sept. Ouessant.
JOHANNA, arr. 19 Sept. te Casablanca.
KATWIJK, 20 Sept. v. R'dam te Tonnay
Charente.
MIRZA. 19 Sept. v. Cuxhaven n. St. Kitts.
PENDRECHT, 18 Sept. van R'dam te
Montreal.
SPAR 19 Sept. v. Marseille te Rouaan.
WOENSDRECHT, 21 Sept. v. Philadelphia
te Antwerpen.
FIETSEN OP 63-JARIGEN LEEFTIJD.
Hoe zij dit doet?
„Ik heb groot vertrouwen in Kruschen"
schrijft een 63-jarige vrouw:
„Gedurende de afgeloopen 3 jaar heb ik
geen enkele keer overgeslagen 's morgens
bij het ontbijt een klein beetje te nemen,
de flescii staat altijd op tafel. Ik weet
zeker dat ik het aan Kruschen te danken
heb dat ik op 63-jarigen leeftijd nog zoo
levendig en flink ben, zoowel naar lichaam
als geest. Ik fiets en rijd veel auto en veel
van mijn vrienden vragen mij om het
recept, waardoor ik mijn goede gezond
heid en energie heb. Ik zeg altijd: „Kru
schen Salts en werk". Mevr. J. H. W.
Kruschen is een combinatie van de zes
zouten die het lichaam noodig heeft om
het gezond en flink te houden. Een klein
beetje iederen morgen in den eersten kop
thee of koffie spoort lever en nieren aan
tot krachtiger werking. Zóó ingenomen is
Kruschen smaakloos. U bemerkt geen enkel
verschil in den smaak van Uw thee, maar
na een paar keer bemerkt U wel een aan
merkelijke verbetering in Uw gezondheid.
Uw oogen worden helderder, de kleur
komt op Uw wangen terug, elke functie
van Uw lichaam wordt krachtiger uitge
voerd en hoofdpijnen en moeheid ver
dwijnen. Kruschen Salts maakt U „fit" en
houdt U „fit".
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bij alle apothekers en drogisten a
f. 0.90 en f. 1.60 per flacon.
Nu is het de meest geschikte tijd, dit
alles eens zelf te ondervinden op
't oogenblik kunt U Kruschen Salts pro-
beeren op onze kosten. Want door heel
Holland zijn onder de apothekers en dro
gisten duizenden flacons Kruschen ver
deeld, die verpakt zijn met een gratis
proefflacon. U kunt deze gratis proef-
flacon gebruiken zonder de gewone flesch
Kruschen te openen. En als U na deze
proef niet volkomen tevreden bent,w kunt
U de groote flesch terugbrengen bij den
winkelier waar U haar kocht en hij zal U
Uw f. 1.60 (Uw geheele uitgave) zonder
omwegen terugbetalen. Maar vergeet niet,
dat de gratis proefflacon alleen verpakt is
bij de groote maat van f. 1.60 en dan nog
slechte voor een beperkten tijd.
Gaat dus naar Uw apotheker of drogist,
voordat hij deze groote proefpakken uit
verkocht heeft.
Hollandsche verpakking waarborgt echt
heid. 4168
NIEUWE UITGAVEN.
Een origineele en zorgvuldig samenge
stelde uitgave is verschenen van de N.V.
Van Nijgh en van Ditmar's reclame-advi
seurs te Rotterdam. Dit propagandaboekje
is opgesteld naar het ontwerp van P.
Zwart en munt uit door de voortreffelijke
wijze waarop hier de goede manier van
„reclame-maken" wordt weergegeven. Tal
van nieuwe gedachten vallen er in op,
terwijl de fotografieën van een pakkende
suggestiviteit zijn. Een reclame, die in
hooge mate de aandacht trekt en een
prachtig voorbeeld voor velen zal zijn!
RECLAME.
4155
DE NIEUWE MARGARINE
2—3