Scherts In Schets.
72ste Jaargang
VRIJDAG 11 SEPTEMBER 1931
No. 21927
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
KUNST EN LETTEREN.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
,-JC
y\r
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlën 35 Cts. per regeL Kleine Advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT
Voor Lelden per 3 maanden f. 2.35, per week f. 0.18
Bulten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 4- portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den - brengen ter algemeene kennis, dat
door hen vergunning is verleend aan: a.
A. H. Bergers en rechtverkrijgenden tot
het oprichten van een rookerij, zouterij
en inrichting voor het bewerken van
vleesch in het perceel Haarlemmerstraat
No. 216, Sectie H, No. 2913; b. N. van
Rijnswou en rechtverkrijgenden tot het
oprichten van een brood- en koekbakkerij
in het perceel Heerenstraat No. 65, Sectie
M. No. 3388; c. E. R. Beulink en recht
verkrijgenden tot het oprichten van een
koek- en banketbakkerij in het perceel
Lange Mare Nis. 40 en 44, Sectie H. Nis.
3197, 3481 en 1891; d. P. J. Dingjan en
rechtverkrijgenden, tot het oprichten van
een wasscherij in het perceel Lage Rijn
dijk No. 17, Sectie. K. No. 4054; e. J. A.
'■Dingjan en rechtverkrijgenden, tot het
'oprichten van een stoom-, wasch- en
strijkinrichting in het perceel Lage Rijn
dijk No. 19, Sectie K. No. 4055; f. de N.V.
Sijthoff's Uitgeversmaatschappij en recht
verkrijgenden tot het oprichten van een
drukkerij en binderij in het perceel Doe-
zastraat No. 1, Sectie E. Nis 1531, 727, 1690,
1660, 1530 en 1332; g. J. G. Kluit en recht
verkrijgenden tot het oprichten van een
banketbakkerij in het perceel Aalmarkt
No. 18. Sectie G. No. 116; h. A. van der
Goot en rechtverkrijgenden tot het uit
breiden van de zagerij en schaverij van
hout in het perceel Maredijk No. 163, Sec
tie L. No. 1247; i. A. W. v. d. Poel en
rechtverkrijgenden tot het oprichten van
een slagerswerkplaats in het perceel Van
der Werfstraat No. 48. hoek Verlengde
Lombardsteeg, Sectie H. No. 3050.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 11 Sept. 1931.
3480
HULDIGING VAN DEN HEER A. KIEL Sr.
Groote belangstelling.
Gisteravond vond onder groote belang
stelling de huldiging plaats van den heer
A. Kiel Sr., wegens zijn 50-jarige Zon
dagsschool-werkzaamheid. Tegen halfacht
werd de beminde jubilaris ontvangen in
Huize Feenstra, onder het zingen van Ge
zang 96.
Het woord werd hierop gevoerd door
den heer Van Hoven, die hem een fauteuil
aanbood.
Namens de oud-leerlingen voerde de
heer W. Kruit het woord, onder aanbieding
van diverse fraaie cadeaux, als een schil
derij, kapstok, parapluiebak en een fruit
mand.
Hierop bracht nog de heer K. Wassenaar
zijn hartelijke gelukwenschen over namens
5 de oprichters der Zondagsschool.
Vervolgens spraken nog op de officieele
receptie ds. Thomas, namens den Kerke-
raad der Ger. Kerk ds. Meeter namens den
Kerkeraad der Ned. Herv. Kerk, ds. Bouw
man, ds. De Bondt en de heer Mazurel.
Onder de aanwezigen waren diverse de
putaties van Zondagsscholen, alsmede mej.
dr. De Best.
Na afloop bleef men nog langen tijd bij
een met de familie, de commissie der oud-
leerlingen en talrijke genoodigden. De
mooie avond werd besloten met het zingen
J van den Avondzang.
Talrijke bloemstukken sierden de zaal,
alsmede de schitterende fruitmand der
fam. E. Oostendorp.
Het was voor den heer Kiel een heug
lijken avond die hem ongetwijfeld de over
tuiging zal hebben geschonken, dat zijn
werk door talloozen hooglijk gewaardeerd
wordt.
MTyJACCBroNl
Mgr. Eugène Tisserant, pro-prefect van de
Vaticaan-bibliotheek, vertegenwoordigt de
H. Stoel op het Oriëntalistencongres.
^CONQ-lMTO^ItWT
O
Prof. P. Sambamoorthy uit Madras, die
hedenavond in de Gehoorzaal een lezing
houdt over Indische muziek en daarna
een fluitconcert zal geven.
BIJEENKOMST NED. VER. VAN
HUISVROUWEN.
Een nieuw lokaal.
Een gezellige theemiddag is gisteren den
leden van de Leidsche afd. der Ver. van
Huisvrouwen aangeboden in het nieuwe
lokaal gevestigd in de Muziekschool der
Mij. voor Toonkunst. De presidente, mevr.
Romijn, wees er in haar openingswoord op,
hoe men wegens gebrek aan plaatsruimte
genoodzaakt was, van de Breestraat naar
deze zaal, die onmiddellijk op alle aanwe
zigen een uiterst gezelligen en vriende
lijken indruk maakte, te verhuizen. Het
frissche behang, de vroolijke platen, de
mooie bloemen, dat alles schiep een stem
ming van behaaglijkheid. Spr. vestigde er
de aandacht op, dat ook nu nog niet over
te veel ruimte beschikt \yerd, doch bij spe
ciale gelegenheden over de groote bene
denzaal beschikt kan worden. Zij bracht
dank aan de schenksters der attentie's
en deed voorts mededeeling van het feit,
dat het bestuur het beter acht, voortaan
slechts eenmaal per jaar een demonstratie
te houden, dan zooals tot nu toe eenmaal
per maand. Iedere week, waarschijnlijk des
Donderdags, worden in de toekomst thee-
en leesmiddagen georganiseerd.
Na eenige interne mededeelingen. gaf
mevr. Romijn het woord aan mevr. Loeff—
Bokma, die een lezing hield over „Efficieny
in de huishouding."
Spr. gaf allereerst een omschrijving van
het tegenwoordig veel gebruikte woord
„efficieny" in dezen tijd, die zulke zware
eischen ook aan de huisvrouw stelt Het
verschil tusschen vroeger en nu zal velen
ook duidelijk zijn geworden tijdens de le
zing van het boek „De opstandigen."
Vroeger was de vrouw slechts „huisvrouw"
doch tegenwoordig is haar leven oneindig
gecompliceerder: zij wil met haar tijd
mee blijven gaan. oefent veelal zelf nog
een beroep uit etc. Daarom komt het er
voor haar op aan „efficiency" in de huis
houding toe te passen, teneinde tijd en
krachtsinspanning te besparen. Langs den
weg van het betrachten der efficieny"
valt levensvreugde te winnen. Het motto
der lezing luidde: „Goed en vlug is beter
dan goed en niet vlug." Efficieny vraagt
concentratie en nadenken, teneinde het
werk vlugger en beter te doen. Alle tijd-
roovende overbodigheden dienen verme
den te worden: op zulk een wijze toege
past gaat er van efficieny een weldadigen
Invloed uit. Het wordt een animeerende
sport brengt groote economische voor-
deelen. werkt stimuleerend. De vrouw
moet het voeren van een huishouding be
kijken in den goeden zin van het woord
als een vak; het geschiedt tot nu toe dik
wijls nog te dilettantisch. Eigen opmerk
zaamheid, practisch inzicht, intelligentie
zullen door efficieny toenemen, door trai
ning zal men steeds verder komen.
Met talrijke interessante voorbeelden
uit de practijk lichtte spr. haar lezing
toe. waarin ook aandacht gewijd werd
aan „De vrouw als inkoopster". Haar
woorden werden met groote belangstelling
door de talrijke aanwezigen aangehoord,
waarna Mevr. Romijn nog eenige woorden
van dank bracht.
Deze eerste theemiddag in het nieuwe
lokaal kan als volkomen geslaagd worden
beschouwd!
2e TOELATINGSEXAMEN H. B. S.
VOOR MEISJES.
Toegelaten tot de 1ste klasse: M. Blink.
S. Riemens, E. Stoffels en J. Knook
<voorw.). Afgewezen 4.
Tot de 2e klasse: M. v. Helvert.
Tot de 4e klasse: N. de Vries.
CLASSICALE VERGADERING
GEREF.KERKEN.
In de gisteren gehouden vergadering van
de classis Leiden der Geref. Kerken is in
verband met een voorstel van de Geref.
Kerk van Noordwijk aan Zee, met alge
meene stemmen- besloten aan de classis
den Haag te verzoeken een biduur uit te
schrijven waarin èn in de prediking èn in
het gebed gedacht zal worden aan de na
tionale en internationale nooden, inzon
derheid in verband met en zoo mogelijk
voorafgaande aan de a.s. ontwapenings
conferentie.
HERHALINGSOEFENINGEN
4e REGIMENT INFANTERIE.
Ontspanningsavonden.
Bij het 4e Regiment Infanterie zijn giste
ren de dienstplichtige korporaals en man
schappen van de lichtingen 1926 en 1928
voor 17 dagen herhalingsoefeningen onder
de wapenen gekomen. Officieren cn
onderofficieren waren voor dat doel reeds
een week geleden van groot verlof terug
gekeerd
Evenals vorige jaren, doet ook nu weer
de cantinecommissie van het regiment
haar best om, door het organiseeren van
voordracht- en muziekavonden, den mili
tairen na de dikwijls vermoeiende oefe
ningen, de noodige ontspanning te ver
schaffen.
Gisteravond trad daartoe, in de feeste
lijk aangekleede en zeer goed bezette
cantinezaal van de Morschpoortkazerne
op, het hier ter stede wèlbekende duo
Helleman en Laman »Met een reeks hu
moristische voordrachten, die telkens
door een hartelijk applaus gevolgd
werd en af en toe door een gulle schater
lach werd onderbroken, heeft dit tweetal,
bijgestaan door Helleman Jr. met de
piano de talrijke aanwezigen geruimen
tijd aangenaam bezig gehouden
Verscheidene officieren, waaronder ook
de regimentscommandant, gaven door oij-
woning van deze voorstelling, blijk van
hun belangstelling in de resultaten van
bovengenoemden lofwaardigen arbeid der
cantinecommissie.
Voor muziekliefhebbers is de volgende
week een mooie avond te verwachten van
het Leidsche strijkensemble „Euterpe".
ERGENS EEN GAT IN ZIEN.
HET FEEST DER A. J. C.
Morgen om vijf uur arriveert de speciale
tram met 250 Hagenaars; om 5.11 de
extra-trein met 600 deelnemers uit andere
deelen der provincie; met de Leidenaars
en die uit Alphen worden het tezamdn
ongeveer 900 jeugdige bezoekers. Zij ko
men bijeen om te demonstreeren voor het
jeugdprogram der A. J. C., dat o.a. vraagt
om beter onderwijs, beter vakopleiding en
.wettelijke vacantie voor jeugdige arbei
ders.
Wanneer de weersgesteldheid het ge
doogt, zal het begroetingsfeest plaats heb
ben in de open lucht en wel om half acht
op het Sportterrein Hooge Rijndijk.
Indien het regent, moet de begroeting
in de Graanbeurs en in Zomerlust plaats
vinden.
Om 9 uur marcheert de fakkelstoet af
van het sportterrein. Bij regen wordt hij
nabij het Rapenburg geformeerd en ver
valt het eerste gedeelte der route.
Deze luidt: Hooge Rijndijk, Zoeterwoud-
sche Singel, Douzastraat, Vliet. Rapenburg
W.Z., brug Kloksteeg, Rapenburg O.Z.,
Steenschuur. Hoogewoerd, Nieuwe Rijn,
Heerengracht, Groenesteeg, Hooigracht
naar de Burcht, waar om tien uur de slot
bijeenkomst plaats heeft.
De leiding hoopt op mooi weer. Dan zal
het niet noodig zijn. Zondag in groepen
verschillende musea en de Sterrenwacnt
te bezoeken, maar gaat de jonge troep
in haar geheel naar het mooie duinland
schap onder Katwijk.
Zondagavond 8 uur vertrekken de extra-
trein en de dito-trams, nadat de 850 gas
ten van hun pleegouders afscheid hebben
genomen.
Bij het bestuur der Leidsche Dilet
tantenclub is bericht ingekomen, dat
H. K. H. Prinses Juliana een groote zil
veren medaille heeft beschikbaar gesteld
voor den a.s. nationalen tooneelwedstrijd.
De prijzen zijn vanaf Woensdag j.l. tc
bezichtigen bij de firma H. Walenkamp en
Zn., Prinsessekade.
Met ingang van morgen heeft de
Leidsche Coöperatieve Melkinrichting „De
Landbouw" de beugelsluiting voor haar ge
pasteuriseerde flesschenmelk vervangen
door capsulesluiting. De capsule der melk-
flesschen draagt een cijfer overeenko
mende met de dagen der week dus bijv.
1 is Maandag, 5 is Vrijdag, zoodat men
steeds kan zien of de melk versch is.
„MODERNE KUNST AAN HET VOLK".
Door de kunstschilders A. Colnot, D. H.
W. Filarski, Jelle Troelstra en Matthieu
Wiegman is opgericht de vereeniging
„Moderne Kunst aan het Volk". Het doel
der vereeniging is door het aanbieden voor
goedkoopen prijs aan leden van arbeiders
verenigingen en verenigingen, die zich
op cultureel gebied beWgen van door deze
kunstschilders vervaardigde lithografieën
de belangstelling in de kunst bij het volk
te versterken.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De bezuinigingsmaatregelen van Snowden
Opnieuw een belangrijke zitting van
het Lagerhuis Rede van lord Cecil in
de Volkenbondsvergadering.
In het Engelsche Lagerhuis heeft mi
nister Snowden gistermiddag zijn aange
kondigde millioenen-rede gehouden waar
van men het uitvoerige verslag elders in
dit Blad kan vinden. Natuurlijk was er
weer enorme belangstelling en een sfeer
van angstige afwachting. Snowden heeft
bijna een uur gesproken. Hij heeft er op
gewezen dat Engeland boven haar stand
heeft geleefd en dat drastische maatrege
len, zoowel tot vermindering der uitgaven
als tot verhooging der belastingen nood
zakelijk zijn om een castrofe te voor
komen. Want het tekort op de begrooting
van dit jaar bedraagt ruim 74 millioen
pond sterling, terwijl dat voor het vol
gende jaar op 170 millioen wordt geschat,
hetgeen nog meer is dan aanvankelijk
was verondersteld. Ziehier in groote trek
ken hoe Snowden denkt in deze tekorten
te kunnen voorzien: verhooging der in
komstenbelasting tot 5 shilling op het
pond sterling, vrq hooge rechten (ingaan
de heden) op bier, tabak en benzine, ver
hooging van de surtax met 10 pet. en
van de vermakelijkheidsbelasting met
bijna 17 pet. Salarissen van ministers,
opper-en hoofdofficieren, Lagerhuisleden,
enz. zullen belangrijk worden verlaagd.
De uitkeering aan werkloozen zal per
week 10 pet. verminderd worden, terwijl
daarentegen de contributies van patroons
en arbeiders moeten worden opgevoerd.
Snowden had na zijn rede uitbundig
applaus op de regeeringsbanken, terwijl
de oppositie begon te joelen en te fluiten.
Het debat, na afloop van zijn rede,
heeft niet heel veel te beteekenen gehad.
Er werd natuurlijk van Labour-zijde ge
protesteerd, maar het ging zonder veel
omhaal van woorden en zonder felheid
omdat de oppositie wist dat het pleit
toch verloren was. Bij de regeeringspar-
tijen heerschte meer endeels voldoening cn
tevredenheid over de thans bekend ge
maakte plannen. Men vertrouwt dat op
deze wijze het pond sterling is veilig
gesteld.
In de Volkenbondsvergadering heeft
lord Robert Cecil een rede gehouden,
waarin hij Grandi's voorstel warm onder
steunde en zich een heftig tegenstander
verklaarde van uitstel der tegen 1 Fe
bruari bijeengeroepen ontwapeningscon
ferentie. Zijn rede werd door de vergade
ring met een spontaan applaus begroet.
Lord Cecil begon zijn rede met de be
spreking in het kort van enkele kleinere
punten. In de eerste plaats wees hij er op,
dat het noodzakelijk is. dat de Volken-
bondsvergadering naar bezuiniging streeft
maar de Volkenbondsvergadering mag
niets doen, wat de autoriteit van den
Volkenbond zal kunnen verminderen.
Hierna behandelde Lord Cecil het sy
steem van de verkiezing voor den Volken
bondsraad. De Britsche regeering betwij
felt of het tegenwoordig systeem wel in
alle opzichten nuttig is. Hij diende daarom
het voorstel in, dat de Volkenbondsverga
dering den Volkenbondsraad zal verzoeken
een studiecommissie te benoemen om het
systeem van de verkiezingen van den
Volkenbondsraad te bestudeeren en daar
over het volgend jaar een rapport uit te
brengen.
Na deze kleine kwesties wees Cecil er
op. dat thans veel dringender kwesties
aan de orde zijn. Niets is noodiger, dan
het vertrouwen der volkeren om de inter
nationale betrekkingen duurzaam vrede
lievend te doen zijn. Het zou werkelijk een
tragedie zijn, indien deze volkenbondsver
gadering zou uiteen gaan zonder iets te
doen voor een verzachting van de crisis.
De economische crisis is zeer ernstig,
doch Cecil meende, dat het vooral de finan
cieele crisis is. die Europa bedreigt, die tot
een catastrofe zal leiden, indien niet spoe
dig uitkomst wordt geboden. Het is drin
gend noodzakelijk, dat het kapitaal weer
in het verkeer wordt gebracht. Cecil wees
op de noodzakelijkheid van groote leenin
gen op langen termijn en sprak in het bij-
BINNENLAND.
Prinses Juliana te Parijs aangekomen.
(Binnenland, 2e Blad.)
Het programma voor de plechtigheid ter
opening van de Staten-Generaal. (Binnen
land, 2e Blad.)
Verschenen is de memorie van ant
woord aan de Tweede Kamer inzake het
wetsontwerp tot steun aan mobilisatie-
slachtoffers. (Binnenland, 2e Blad.)
Opnieuw relletjes te Rotterdam; de po
litie met dakpannen bekogeld. (Gemengd,
2e Blad.)
Financieele moeilijkheden bij het Ne-
derlandsch Tooneel te Amsterdam. (Kunst
en Letteren, 3e Blad.)
De Brabantsche industrie-dagen officieel
geopend. (Ie Blad.)
De revanche der wielerwereldkampioen-
schappen te Amsterdam; Mich^rd en Pail-
lard winnaars (Sport, 3e Blad.)
BUITENLAND.
Snowden's millioenenrede in het Engel
sche Lagerhuis. (4e Blad en Buitenland
en Tel., Ie Blad).
Redevoeringen van lord Robert Cecil en
Briand in de Volkenbondsvergadering.
(Buitenland en Tel., Ie Blad.)
De Duitsche rijksregeering overweegt
verlaging der pensioenen. (Buitenland, le
Blad.)
zonder over Duitschland als centrum van
de financieele moeilijkheden. In één zin
is de politieke toestand op het oogenblik
niet ongunstig; er is op het oogenblik niet
het geringste gevaar van oorlog, doch er
bestaat in Europa een atmosfeer van in
ternationale ophitsing en onruststoken.
Daardoor ontstaat wantrouwen, waartegen
de Volkenbondsvergadering het hare moet
doen. Het is thans niet de tijd om te spre
ken over een herziening van de verdragen
die Europa's territorialen toestand heb
ben geregeld.
Een dergelijke discussie zou niet leiden
tot vrede, noch tot rust. Het voornaamste
middel om het politiek vertrouwen te her
stellen. is het succes van de ontwapenings
conferentie.
Na een beschrijving van de verschrik
kingen, waartoe de luchtoorlog zou leiden,
sprak Cecil dan ook zijn vreugde er over
uit, dat de ontwapeningsconferentie ein
delijk is bijeengeroepen. Dit is reeds een
groote stap vooruit. Geen regeering. zeide
Cecil met nadruk en zeker niet de mijne,
zal een verdaging van die conferentie
kunnen toelaten.
Hierna sprak hij zijn principieele in
stemming uit met het denkbeeld van
Grandi voor het sluiten van een overeen
komst inzake een bewapeningsvacantie
tot het einde van de ontwapeningsconfe
rentie. Cecil noemt dit een hoogst belang
wekkend denkbeeld. Hij kon op dit oogen
blik nog niet spreken als gedelegeerde van
de Britsche regeering, doch slechts als een
persoon, die jaren lang studie van het
ontwapeningsvraagstuk gemaakt heeft,
doch hij twijfelde er niet aan, dat hij, ook
indien hij zuiver als Britsche gedelegeer
de zou moeten spreken, dezelfde opinie
hieromtrent zou uiten.
Cecil meende, dat de verwezenlijking
van de denkbeelden van Grandi, een enor-
1 ,'i. i
j*
tin
Dr. J. H. Kramers, de volijverige secretaris
van het congres en de vraagbaak der
congressisten.