i
pÊ
eneeskundige brieven.
varia.
Krabbels uit Zwitserland.
DE AVONTUREN VAN ADAMS0N
kvS
INGEZONDEN.
VISSCHERIJ-BERICHTEN.
COUSULTATIE-BUREAUX.
Van medische zijde wordt nog al eens
;,-aar gemaakt tegen het verkondigen
geneeskundige zaken in door het
oote publiek regelmatig gelezen dag-
dekbladen Deze klacht is gerecht-
ardigd. wanneer onderwerpen behan-
ld worden, die door den doorsnee-
!fr niet begrepen of althans niet met
noodige critiek gelezen kunnen wor-
De scheeve voorstellingen, welke
„i ontstaan,zullen zonder twijfel dik-
jll schadelijk kunnen werken. De erva-
,r bij het schrijven van welhaast 250
leven heeft mij afdoende geleerd, hoe
ifilijk het in vele gevallen is, de juiste
aat te houden in het kiezen van onder-
irpen, die misschien eenig nut kunnen
»n en het vermijden van alles, wat niet
schikt of zelfs schadelijk voor den niet-
kundigen lezer kan zijn.
Het onderwerp van dezen brief behoort
nder eenigen twijfel tot de eerste groep,
dert het eind van de vorige eeuw zijn
rijke consultatie-bureaux (in het ver
gt aan te duiden door c.b.) opgericht
een groot deel van ons volk komt er
ee in aanraking. Ik vermoed dat de
:el alleen reeds voldoende zal zijn voor
enigen lezer, om belangstelling te wek-
■n voor hetgeen volgt.
Hoewel ik er vroeger ook al eens' over
schreven heb. gaf het rapport van een
mmissie der Ned. Maatsch. v. Genees-
onst gereede aanleiding, het nog eens te
ien Het is een doorwrocht stuk, waar
in drie jaar gewerkt is. De aanleiding
as een geschil in 1928. Het c.b. achtte
nor een patiënt sanatorium-opname ge-
enscht, de huisarts vond een ziekenhuis
iter. Vertraging in de behandeling was
et gevolg. Voor den patiënt zouden hieruit
adeelige gevolgen hebben kunnen ont-
aan. Zoo blijkt reeds aanstonds, dat het
ubliek bij deze kwestie belang heeft.
Er zijn verschillende soorten c.b tuber-
ilose, zuigelingen, kleuters moeilijke kin
eren, lichamelijk gebrekkigen. kanker,
cohoüsme, zenuw- en zielsziekten, ge-
achtsziekten, onderzoek voor 't huwelijk
misschien nog wel meer.
De algemeene bedoeling, waarvan de
richting uitging, is voor allen vrijwel
■zelfde. Men bespeurde een tekort in de
istrijding van vele ziekten, dikwijls werd
iet tijdig ingezien, dat geneeskundige
ulp noodig was. zoodat pas te laat dui-
elijk werd, dat het goede tijdstip voor
oelmatige behandeling reeds voorbij was,
aorbehoedende maatregelen konden door
uwetendheid niet op tijd genomen wor-
en en wanneer bijzondere maatregelen
een gegeven geval noodzakelijk waren,
ast men niet den goeden weg om daar-
e- >e te geraken. Het c.b. tracht dus, door
j. an al deze bezwaren tegemoet te komen,
le volksgezondheid te verbeteren.
Aldus beschouwd, zou men dus meenen,
[at iedereen, zonder uitzondering, deze in-
ellingen een goed hart zou toedragen
liet alleen, maar naar vermogen tot hun
Intwikkeling en bloei zou wenschen bij te
agen. In de eerste plaats mag dit van
artsenwereld verwacht worden, maar
ij zullen zien, dat hieraan nog wel iets
tbreekt.
Met een oppervlakkig cynisme oordee-
V7tfe, zou men kunnen zeggen, dat, indien
'Ie huisartsen hun plicht deden, de c.b.
erbodig zouden zijn. Alles wat het c.b.
doet. kan de huisarts ook. Hij kan in de
gezinnen waar hij geregeld praktiseert, de
eding en verzorging van den zuigeling
gelen, hij kan toezicht houdep op de
itwikkeling van den kleuter, hij kan bij
(et geringste teeken van tuberculose da-
ilijk ingrijpen, zoowel wat de behandeling
n den patient als de voorbehoeding van
'e overige gezinsleden betreft, hij kan bij
e andere genoemde afwijkingen, zooals
Ichamelijk gebrekkigen, alcoholisme, kan
ier. zenuwstoornissen, zooal niet zelf op-
eden. dan toch die inrichtingen of
ipecialisten aanwijzen, waar hulp te ver-
rachten is. Wanneer derhalve een c.b.
(oodig is, heeft hij dit aan zich zelf te
ijten Het c.b. moet opkomen voor zijn
erzulm.
Drze voorstelling, al schuilt er misschien
ten kern van waarheid in, is natuurlijk
terk overdreven. En ook niet geheel juist
n rechtvaardig. Wat in iemands vermogen
Igt. kan hij daarom nog niet altijd prak-
Isch uitvoeren en toepassen. Wat in den
eden tijd regel was, dat de huisarts,
evens huisvriend, niet afwachtte, tot hij
troepen werd, maar de familie bezocht
n raad gaf, zoo dikwijls en wanneer hij
)t'. noodig vond, komt mogelijk nog spcra-
lisch, maar over het geheel genomen, niet
lieer voor. Bij kleine afwijkingen laat men
|em thuis, behelpt zich met huismtd-
eltjes of haalt iets bij den apotheker of
rogist. om van grovere kwakzalverij
laar niet te spreken. Doch er is meer
eranderd. Om bij tuberculose te blijven,
e noodzakelijkheid der c.b. werd voor-
amelijk gevoeld, zoodra het gelukte, de
lekte reeds in het allereerste stadium te
erkennen. Dit is evenwel niet gemakke
lk. In de beste sanatoria komt het voor,
dat eerst na een onderzoek dat dagen en
Weken kan duren, door physisch en
rontgenologisch onderzoek, door het doen
»an talrijke huidreacties, bloedonderzoek
fnz„ de diagnose gesteld wordt. Den huis
arts ontbreken de hiervoor noodige tijd
en hulpmiddelen. En ook het c.b. is in den
'egel beter toegerust dan de huisarts,
'bii nog komt, dat uit den aard der
'aak de aan het c.b. werkzame arts zich
[""willekeurig tot specialist ontwikkelt en
"eter tot oordeelen in staat is.
Alweer kan men zeggen, dat de huisarts
wch zeker zijn patiënt, die door hem
Wet nauwkeurig genoeg kan worden on
derzocht, zelf naar een specialist met meer
ervaring en hulpmiddelen zal doorzenden.
De ervaring leert helaas, dat dit niet
"tijd het geval is. Vooral toen de c.b. pas
'eren opgericht, kantten verscheidene
«'sen zich heftig daartegen en dat des-
viettegenstaande de toeloop steeds aan-
s'oeide, was waarlijk niet aan de artsen
"Anken. De meeste patiënten kwamen
"k zich zelf Zij schenen het belang der
0 wel in te zien. Er waren, en helaas
™°et gezegd worden: er zijn nog altijd
a.rtsen' d'e hun patiënten als een
°.rt privaat bezit beschouwen, waar een
«der niet aan raken mag. Daar zullen
zeker onder zijn, die voor zich zelf
oi overtuigd zijn, dat zij het tenminste
en goed zelfs beter dan dat vreemde
ncrmoil!ni1P1. en dat elke ne'g'hg tot
'eringziekte hun vreemd is, maar als regel
der du".howhng toch niet in het belang
a" Patiënten zijn.
's de tegenstand sterk afge-
vaiT!e„en ,over het algemeen kan t.hans
het !l gelukkige samenwerking tussehen
den Aii en 5en huisarts gesproken wor-
t£nJn „n vrees' dat het c.b. de pa-
aan hun behandeling zal onttrek
ken, is nog niet verdwenen. Het rapport
levert hiervan duidelijke bewijzen.
De volkssanatoria voor tuberculoselijders
hebben veel tot den bloei der c.b. bijge
dragen. In den aanvang moest bij de op
name worden afgegaan op het attest van
den huisarts of het geval wel geschikt was
voor sanatoriumbehandeling Al spoedig
bleek de huisarts en evenmin de hier en
daar door het sanatorium aangewezen
raadgevende artsen, in staat om de voor
dat oordeel noodige gegevens met voldoen
de zekerheid te geven. De c.b. waren
daarvoor een groote verbetering. Toen de
Invaliditeitswet aan de Rijksverzekerings
bank het recht gaf, op voorstel van de
Raden van Arbeid bepaalde patiënten voor
hare rekening in een sanatorium te laten
behandelen, werd door deze lichamen al
spoedig zoo goed als uitsluitend afgegaan
op het oordeel van de c.b., waardoor hun
positie belangrijk versterkt werd De tegen
standers moesten wel water in hun wijn
doen. Zij zagen in, niet tegen den stroom
op te kunnen roeien. Maar dat dit niet
zónder verzet ging, blijkt uit hetgenoemde
geval, dat aanleiding tot het rapport gaf.
De organisatie, welke voor de behande
ling van den patiënt instond, wenschte
neutraal te blijven en bleef dus werkloos
na de beide elkaar tegensprekende advie
zen. Het slot was, dat de familie den huis
arts bedankte en toen pas opname in het
door het c.b. noodig geoordeelde sanato
rium plaats vond.
Het rapport is belangrijk genoeg om er
meer algemeene bekendheid aan te geven.
In mijn volgenden brief hoop ik er daarom
uitvoerig op in te gaan.
H. A. S.
RECLAME.
'tLiefste
gezichtje
en de zonnigste
lach wordt be
dorven door een
onverzorgd gebit
En toch is de moeite
gering en de
uitgave zoo onbedui
dend, om Uw tanden
tweemaal daags te reini
gen met PASTOL.
PASTOL is samengesteld
volgens voorschrift van
medici met groote ervaringze
is heerlijk frisch van smaak en
verschaft U een gebit als een
snoer parels.
Doos 20 cent Tube 35 cent
Dubbele doos 35 ct. Dubbele tube 60 ct.
2044
FEESTEN.
„Wir wollen sein ein einzig Volk von
Brüdern."
Dit was in hoofdzaak de indruk, die ik
meenam van het Fête des costumes
suisses. We zijn hier tamelijk verwend
wat betreft feesten en optochten. Ons
jaarlijksch zomerfeest, het fète des fleurs
het feest der narcissen te Montreux, dat
der Camelia's in Locarno, zelfs het we
reldberoemde feest der Vignerons in Vevey
hoeveel bloemenweelde, pracht en praal
van kieedij ook biedend, hebben geen
van allen zulk een diepe impressie op het
publiek gemaakt als ditmaal het folk
loristisch feest te Genève.
Het Fête des costumes suisses was geen
feest in den gewonen zin, geen vermake
lijkheid. Het was meer dan dat, een de
monstratie van een fier en vrij volk,
samengesteld uit verschillende stammen,
in den loop der eeuwen samengesmolten
tot een onverbreekbare éénheid.
Ditmaal geen optocht van verkleede
menschen, de een beter, de ander minder,
maar allen een rol spelend. Nu mannen
en vrouwen in eigen dracht, in werk of
feestkleedij of in de kleeding hunner va
deren, zich één voelend met de kleeren,
die ze dragen, eenvoudig en natuurlijk,
allen slechts hun eigen persoonlijkheid
vertoonend.
Geen stoet van figuranten die ons oog
voorbij trok, maar Helvetia zelve in volle
kracht en glorie.
En voor een ieder, die nog gelooft in de
toekomst van het menschdom tevens een
symbool, een bewijs van de mogelijkheid
volken van verschillende levensopvatting,
van uiteenloopende gewoonten en zeden,
van diverse taal en ras samen te brengen
tot een éénheid, waarbij ruw geweld en
woeste kracht zal moeten wijken voor
verstand en overleg
In den regel merk je hier weinig van
een heftig oplaaiend enthousiasme, zoo
als wij dat kennen bij volksfeesten in ons
eigen land. Dit keer zag je wel degelijk,
dat de menschen hier ook in extase kun
nen geraken, en hoorde je telkens de hier
gevestigde „confédérés" hun landgenooten
begroeten in onvervalscht dialect, met
stemmen, schor van opgewondenheid.
Treffend was de houding van de deel
nemers aan den optocht zelve. Gezeten
op een tribune naast de officieele estrade,
op het punt waar de stoet omzwenkte, de
z.g. contre-marche begon, zoodat ook de
deelnemers elkaar aanschouwden, zag ik
herhaaldelijk hoe menschen, die geen
syllabe van eikaars taal verstonden, geen
woord konden wisselen, plotseling onder
verbreking van het verband, spontaan
naar elkaar toesnelden, elkaar bewogen
de hand drukten en omhelsden, hoe
vrouwen en meisjes elkaar de bloemen
boden, waarmede ze door het publiek met
kwistige hand bestrooid werden.
Opmerkelijk ook de natuurlijke gratie
en onbevangenheid waarmede die eenvou
dige boerenmeisjes die hulde van 't pu
bliek aanvaardden, evenzeer als de waar
digheid waarmede die herders, waaronder
vele patriarchengestalten met groote witte
baarden, de stormachtige begroetingen be
antwoordden.
Al die boeren uit de meest afgelegen
dalen en eenzaamste bergtoppen van heel
Zwitserland bewogen zich in dit voor hen
geheel vreemde milieu met een rust en
vrijmoedigheid die bewees dat zij zich, ook
onder mensehen van een vreemde taal,
hier te huis, onder Zwitsers gevoelden.
Hie Basel, hie Schweisz
Het duurde meer dan twee uur voor de
kilometerlange stoet voorbij getrokken
was Muziekkorpsen van Elite en Land-
wehr, dorpsfanfares, pijpers en tamboers
(waaronder een stramme meisjesfiguur),
strijkjes met begeleiding van cithers en
accordeons, schetterend koper van de
„armaillis" (herders met hun typische
korte buisjes en strookapjesi, Jodelers,
zangvereenigingen, hielden er den gang in.
Natuurlijk was ook het beroemde pijpers
en tamboerscorps uit Bazel op het appèl.
Zonder een geweldig aantal trommen
gaat hier niets, maar zonder de tamboers
uit Bazel, wier muziek je als pistool
schoten in de ooren davert, is hier geen
feest In grooten stijl denkbaar.
De plaatsruimte laat niet toe de schit
terende costumes en groepen te beschrij
ven en in veel details te treden. Maar
enkele zaken verdienen toch een korte
vermelding. Zoo de aanwezigheid van
Arnold en Henri Anderhalden, afstamme
lingen in rechte lijn van Arnold Ander
halden, een der mannen van den eed op
de Rütli. Nu meer dan zeshonderd jaar
na die gedenkwaardige nacht van den
eersten Augustus anno 1307, zijn nog
steeds de Anderhaldens gevestigd in
Mechtal. In hun stamland. Ook Wilhelm
Teil, vader en zoon, benevens hun appel
vielen in den stoet te bewonderen. Ik voor
mij had het niet bejammerd als ze de
Tell's met rust en op hun voetstuk in Al-
torf gelaten hadden. De steenen Tell's
daar, voldeden beter dan de levende imi
taties hier.
Ook de groepen uit de oer-cantons Un,
Schwyz Ob- en Unterwalden, stoere ver-
schijnliigen, jagers, houthakkers, vendel-
zwaaiers, herders, met hun eigenaardig
muziekkorps en de geweldige Alpenhoorns,
maakten indruk. Onder de Appenzellers
met hun historische muziekinstrumenten
trokken vooral de aandacht de „Rolle-
wiber", gemaskerde zeer groote vrouwen
figuren, omhangen met koeieklokken,
welke onder het uitvoeren van eigenaar
dige danspassen, met den stoet mee hup
pelden. Ze herinneren aan soortgelijke fi
guren op de carnavals in Limburg, als ik
mij niet vergis, speciaal in Venlo. Vigne
rons met al de attributen van hun beroep,
visschers der Zwitsersche meren met ge
weldige vlsschen. gemsjagers met gemzen,
Valaisaansche gidsen en boeren met de
onmisbare muilezels, Tessinezen met hun
groote flambards, en rooverskoppen, brui
loften. doopstoeten. kantwerkers, veedrij
vers en koeien, een prachtig bereden eere-
wacht van boeren, blauwgeltield en ge
dekt door stroohoeden. model „kachelpijp"
anno damals, kortom alles wat betrekking
heeft op het tegenwoordige en vroegere
leven van de Zwitsers, passeerde juichend,
zingend, dansend, de revue.
's Avonds in het Pare des Faux-Vives,
herschapen in een Zwitsersch dorp, wer
den nationale dansen gedomonstreerd,
volkszangen ten gehoore gebracht, kon
men genieten van de prestatie van jodlers,
worstelaars enz. en zich arm koopen aan
de producten van de Zwitsersche kunst
nijverheid.
Terwijl heel Genève nog verkeerde onder
de impressie van dit welgeslaagde ver
broederingsfeest, werd plotseling de opge
wekte stemming bedorven door een onge
lukkige gebeurtenis.
Wanbeheer van een der groote locale
j banken dreigt de ruïne te worden van tal
I van kleine luyden en middenstanders.
Het betreft een bank) de naam dragend
i van ons canton en gerechtigd diens wa
pens te voeren. De staat is er een der
grootste aandeelhouders van en in het
bestuur of de commissie van toezicht offi-
j cieel vertegenwoordigd, oefent controle uit
op het beheer.
Ook moeten de balansen den staat ter
goedkeuring worden overgelegd en wordt
het fortuin van minderjarige wezen er
gedeponeerd.
Het was dus min of meer een half of
ficieel» staatsbank, waardoor helaas ten
onrechte bij het publiek de meening had
postgevat, dat het de bank van de Staat
Genève was. Hierdoor genoot deze in
stelling bij de groote menigte een blind
vertrouwen, wat nu voor tal van kleine
spaarders en onbegrijpelijkerwijze ooi;
yoor vele handeldrijvende middenstanders
een ramp dreigt te worden (men spreekt
van meer dan 18 000 deposito's). D'er is
een verlies van millioenen geconstateerd.
Om een groote débacle te voorkomen heeft
de Conseil d'état voorgesteld de bank met
15 millioen te steunen, met a. w. de be
lastingbetalers 15 millioen te laten op
dokken (a fonds perdu!), feitelijk voor
een privé instelling. Ook de centrale re
geering in Bern, benevens een consortium
uit de haute finance verklaarde zich be
reid met eenige millioenen bij te springen,
mits de staat Genève allereerst zelf het
hiervoor genoemde bedrag offerde.
Het daartoe strekkend voorstel is even
wel in den Grand Conseil (door de so
cialisten en Christelijk-Socialisten) ver
worpen met 48 tegen 47 stemmen, op
grond van het feit, dat hier geen sprake
was, in Juridischen zin, van een staats
bank, al kon ook de staat moreel mede
verantwoordelijk gesteld worden. Wat de
gevolgen van deze beslissing zullen zijn,
is moeilijk te voorzien.
Ons canton begon zich langzamerhand
te herstellen van een langdurige finan-
ciëele en economische crisis, maar het is te
vreezen, dat we na deze betreurenswaar
dige geschiedenis weer voor een tijd in de
put zullen geraken.
Als eerste slachtoffer is gevallen de
voorzitter van den conseil d'état, de hoog
ste waardigheidsbekleeder van ons can
ton. Alvorens als zondenbok de woestijn
ingejaagd te worden, beleed hij ruiterlijk
in te goed vertrouwen niet zelfstandig de
noodige controle te hebben uitgeoefend en
heeft hij onmiddellijk zijn hooge staats
functie neergelegd.
Voor de gedeputeerden evenwel een
schrale troost.
Dr. KLAUS
ONZE TELEFOONNUMMER?
DIRECTIE en ADMINISTRATIE
2AOO (op a lijnenl
REDACTIE.Er..r.ir.ï. 1507
ui'
- J
L/© 1
COPYPIQH7 P B BOX 6 COPENHAGEN
ADAMSON DE DUPE VAN HET BLOEMEN-PLUKKEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Cople van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
DE 3-OCTOBER-FEESTVIERING.
Mijnheer de Redacteur,
Beleefd verzoek ik U onderstaand stukje
als „ingezonden" in het Leidsch Dagblad
te willen opnemen.
Zooals uit het op 19 Augustus door U
opgenomen ingezonden stuk van de Drie-
October vereeniglng blijkt is een aanvang
gemaakt met verzending van reclame
biljetten om de a.s. feestviering ook bulten
Leiden bekend te maken. Ik geloof niet dat
het overbodig is reeds thans op onder
staande de aandacht te vestigen.
Zaterdag is voor een groot gedeelte van
de inwoners een gemakkelijke dag om
feest te vieren, voor de winkeliers echter
is het niet zoo eenvoudig Ik geloof niet
dat er in Leiden veel winkeliers zijn dio
cp Zaterdag hun zaken kunnen sluiten
ten eerste omdat het publiek gewend i»
op dien dag inkoopen te doen en het niet
goed mogelijk is reeds op Vrijdag b.v. le
vensmiddelen in voorraad te nemen voer
Zaterdag, Zondag en Maandagmorgen
ten tweede omdat zoo'n sluitingsdag voor
veie zaken groote schade zou beteekenen.
In deze toch reeds moeilijke tijden zal
niemand het den winkelier kwalijk nemen,
wanneer hij deze schadepost niet wenscht
te dragen en zijn zaak op 3 October open
houdt, waaruit volgt dat deze feestdag
niet alleen voor den patroon, doch ook
voor het winkelpersoneel een teleurstel
ling zal worden. Misschien neemt iemand
het initiatief om te trachten door samen
werking van winkeliers en publiek ook
voor deze groep inwoners den Drie-Octo-
berdag tot een feestdag te maken.
U, mijnheer de redacteur, betuig ik mijn
hartelijken dank voor de verleende plaats
ruimte.
L.
DE WATERLEIDINGLOOZE KWAAK!!
(Oegstgeest).
M.H. de Red.!
In de hoop, dat U ons niet zult teleur
stellen, vragen wij voor onderstaande rege
len eenige ruimte. Bij voorbaat dank!
Nog altijd is het oorpsdeel „De Kwaak"
niet voorzien van de zoo lang ontbeerde
waterleiding. Veel punten en feiten, nog
niet eens te spreken van rechten, zullen
we hier niet noemen, doch enkele opmer
kingen mogen wel gedaan worden, want
het neemt zoo den schijn aan, alsof er
geen Kwaak, het Oegstgeester dorpsdeel,
bestaat. Het motto: „Eerst f.1500 storten
door de bewoners en dan water" kon geen
doorgang vinden, wegens onvoldoend tee
kenen op de daarvoor circuleerende lijst
hetgeen jammer was, daar nu de goeden
met de kwaden lijden, maar waarom niet
wat minder waarborg gevraagd? Men kan
nergens door Oegstgeest wandelen, ol men
ziet staan: „Afgesloten rijweg" (N.V. De
geruischlooze weg) en nu bedoelen wij niet
dat ook wij zulke wegen behoeven, want in
den zomer als het hier stoffig is, sproeien
wij hier, Oegstgeesters, met den miniatuur
sproeiwagen (een gieter!!) doch onze be
doeling is: waarom de parken en wegen
in Oegstgeest zoo perfect in orde, terwijl
wij hier verstoken moeten blijven van het
zoo noodige water, en dat In een tijd van
gepraat over hygiëne en volksgezondheid,
terwijl men een wandelaar, die om een glas
water vraagt, dit moet weigeren, of buur
vrouw een half emmertje water komt lee-
nen om de aardappelen te koken, daar de
menschllevende vriend (aan de Kwaak
welbekend) haar zeker vergeten was! Wel
een scherp contrast: Oegstgeest zelf, waar
niets gespaard wordt om alles comfortabel
te maken en luxieus, terwijl men hier zich
maar moet behelpen met hetgeen onze
waterboer voor ons medebrengt en de
groote zindelijke vaart voor ons!
Thans is one: hoop dan gevestigd op den
nieuwen Gemeenteraad, en wij hopen, dat
de nleuwgekozenen meer met ons mede-
voelen dan hun voorgangers ooit deden,
opdat hoe de samenstelling ook moge
worden, wij meer bereiken dan dat wij tot
op heden gedaan hebben, en zij, zich in
onzen toestand verplaatsende, begrijpen
wat wij verlangen.
U M.H. de Red. dankende voor de ver
leende plaatsruimte, teekenen wij,
J. L. VOLLAARD en
A. DE GROOT.
IJMU1DEN, 20 Aug.
VJSCHPRIJZEN.
Tarbot j>er K.G. f. 1.651.60, Griet per
kist van 50 K.G. f.76—36, Tongen per K.G.
f 3 25—2.40, Zetschol per kist van 50 K.G.
f.tè. Kleine Schol f. 43-8, Schar f. 12.50-
9, Vleeten per stuk f. 4 10—3.30, Pieterman
en Poontjes per kist van 50 K.G. f. 25—13,
Groote S heb iscli f. 46—45, Middel Schel-
\i-ch f 3— 36, Kleirm'.dde! Schelvisch f 22
—15, K'eine Schelvisch f. 13—3, Kabeljauw
per kist van 125 KG. f.72—60, Gullen per
kist van 50 K.G f. 18—2.40, Lengen per
stuk f. 1 80-0.50, Heilbot per K.G. f. 2.15
2.10, Wijting per kist van 50 K G. t. 4.30—
2.40, Makreel f.17—13.
444 kisten versche haring f. 9.10—6 30.
Aangekomen 9 Stoomtrawlers:
ON. 121 met f 8883, IJM 196 met f.3149,
IJM. 175 met f4214, IJM. 61 met f,2873,
IJM. 77 met f 3468, IJM. 21 met f. 3967,
IJM. 40 met f 1458, IJM. 183 met f.2154,
IJM. 114 met f.1640.
2 loggers:
K.W. 43 met f.886, K.W. 44 met f.437.
Praairapport Hr. Ms. „Vulcanus".
17 Aug. Op 56 gr. 33' en 56 gr. 27' Nbr.
en 0 gr. 50' en 1 gr. 46' Wl. SCH. 312,
4 last: SCH. 223, 20 last; KW. 54, 17 last;
KW. 57, 16 last; KW. 47, 16 last; KW. 97,
21 last; VL. 49, 11 last; VL. 78, 9 last:
VL. 71, 16 last; KW. 54, 1 schot van 100
kantjes; KW. 47, 1 schot van 70 kantjes;
op 56 gr. 33' Nbr. en 0 gr. 50' Wl.
IETS OVER MICHAEL FARADAY.
De grondslagen der wisselstroomtech
niek werden gelegd door den Engelschen
geleerde Michael Faraday. Op de door
hem ontwikkelde stellingen berusten tal-
!ooze toepassingen van de electrotechniek.
Het construeeren van onze moderne radio
toestellen, electrische gramofoon-opne-
nemers, electromotoren en tallooze andere
apparaten was slechts mogelijk door
Faraday's vindingen toe te passen.
In Augustus van dit jaar was het hon
derd jaar geleden, dat Faraday zijn be
langrijkste proefnemingen deed, die ont
dekking van de electromagnetische induc
tie tengevolge hadden.
In verband hiermee is het zeker interes
sant in het kort de levensgeschiedenis
van dezen grooten physicus na te gaan.
Michael Faraday werd op 22 September
1791 ln een voorstad van Londen geboren.
Zijn vader was niet in staat hem veel te
laten leeren, zoodat Michael nauwelijks
lezen, schrijven en rekenen kon, toen hij
op twaalfjarigen leeftijd een baantje als
loopjongen bij een boekhandel kreeg. Een
betere „positie" kreeg hij twee jaar later
a's boekbindersleerling. Onder de vele
boeken, die hij hier in handen kreeg, wa
ren er ook verschillende, die over natuur
kunde handelden. Michael bestudeerde
deze boeken altijd met groote belangstel
ling en begon den wenseh te koesteren
eenmaal een plaats te krijgen in een la
boratorium.
Toen hij eens een lezing van den be
kenden natuurkundige Davy hoorde
schreef hij alles op, wat deze geleerde
had gesproken. Hij zond dit opstel naar
Davy en vroeg hem of er voor hem geen
plaats om zijn laboratorium te vinden zou
zijn. Davy las het opstel door en was
van meening, dat er wel iets in den jon
gen Faraday stak. Hij gaf hem een
plaats als assistent op zijn laboratorium
en in deze functie vergezelde Faraday
Davy op eenige Europeesche reizen.
Reeds spoedig kreeg Faraday een groote
bekendheid, die zich zelfs buiten Engeland
uitstrekte. Verschillende malen bood men
hem een positie als professor aan, waar
voor hij bedankte, daar hij zijn tijd liever
aan practisch werk besteedde. In deze
Jaren deed hij tallooze belangrijke ontdek
kingen op het gebied van de electro
magnetische industrie.
Op veertig jarigen leeftijd werd hij veel
minder productief. Slechts bij tusschen-
poozen verrichtte hij nog belangrijk werk
daar zijn geheugen slecht begon te worden
en hij soms dingen opnieuw ontdekt», die
hij volgens zijn aanteekeningen reeds
jaren geleden gevonden had
Van 1860 af presteerde hij feitelijk niets
meer en in 1867 stierf hij.
5-2
