-
N. V. LEIDSCH DAGBLAD
RECHTZAKEN.
NIEUWS UIT BELGIE.
Goed afgeloopen.
2 Od de Voorstraat had een aanrijding
nlaari tusschen den wielrijder T. V. van
S<.n Sluisweg, die in de richting van den
Boulevard reed en een auto, bestuurd door
r; 4 O uit de Sw. de Landas Wyborgstr.,
rijdende in tegenovergestelde richting. Op
het oogenblik van passeeren kreeg de wiel
rijder van een onbekend gebleven persoon 'n
dmv, waardoor hij vlak voor de auto terecht
Kwam Het rijwiel werd totaal vernield: de
Snelrijder kwam er echter wonder boven
wonder, zonder eenig letsel af.
Vreemde visch aangespoeld.
Eergisteravond spoelde op het strand
voor de Varkevisserstraat een viscli aan,
welk soort men hier nog nooit gezien had.
Het had een zilverkleurige huid en vuur-
roode vinnen De lengte bedroeg meer dan
een meter, de hoogte zestig c.M. en de
dikte ongeveer 25 c.M Het beest werd naar
do gemeentewerf in de Zuidstraat ver
voerd. De directie van het natuurkundig
museum te Leiden werd hiervan in kennis
ie^teld Een nader onderzoek zal uitmaken
tot welk soort visschen deze behoort.
LISSE.
Loop der bevolking.
1 Gevestigd' M. Schiilz geb. Bieder, geko-
jnen uit Duitschland, Julianastraat 72
p E de Jonge-Teeuw van Hillegom,
'Nieuwstraat 30 A. v. Tilborg van Hille
gom, Wagendwarsstraat 23 P. Korsulze
Van Haarlemmermeer. Poelpolder 1 b.
Vertrokken: Mej. E. Burgdorf, vertrok-
Sten naar Duitschland D. Kulk naar
■Haarlemmermeer Mej. M. C. v. Heat
Ivan Rotterdam.
o
NOORDWITK.
Rijkspostspaarbank.
Aan het postkantoor alhier en de daar
onder ressorteerende hulppostkantoren
erd gedurende de maand Juli 1931 inge
legd een bedrag van f. 16.265.65 en terug
betaald f. 5433.53.
Postchèque- en Girodienst.
Aan het postkantoor alhier en de daar
onder ressorteerende bijkantoren werd
gedurende de maand Juli 1931, op de dlv.
rekeningen gestort een bedrag van
f. 252,447.57 en uitbetaald f. 90.644.07. Het
[aantal stortingen bedroeg 1869 en het
aantal uitbetalingen 563.
Voor de benoeming in de vacature
(van een commissaris van de Noordwijk-
sche Spaarbank ontstaan door het over
lijden van den heer P. A. Alkemade heb-
I ben B en W. de volgende voordracht sa
mengesteld: 1. de heer W. S. van der
Meer Czn.; 2. de heer H. J. Reekers: 3. de
heer A. H. Fasse.
Voor de benoeming van plaatsver
vangend gemeente-ontvanger stellen 3.
^n W. den Raad voor den heer B. Ike, chef
ter Secretarie afd. Financiën.
Gevonden voorwerpen: 1 broche met
steentjes 1 zilveren sierspeld met
kiempje molentje en wapentje 1
gouden zegelring 1 doublé bril met licht
doorschijnende glazen 1 kinderhoedje
1 ring met 2 sleutels 1 heerenrijwiel
zoo goed als nieuw 1 zwart lederen
kinderschoentje 1 koperen gewicht 50
gram 1 damesmuts wit met zwart 1
zonnebril 1 zwart kinderbadpak 1
huissleutel 1 belastingmerk 1 zwarte
portefeuille met foto's 1 wit kinder
mutsje 1 rijw. bel. merk 1 wollen
muts 1 damespolshorloge 1 hals
ketting met hangertje 1 parapluie 1
gouden bril met oorhaken 1 damesrij
wiel met bel. merk 1 verm. zilveren
rozenkrans 1 portem. met rozenkrans
1 zilveren heerenpolshorloge 1 zak
mes 1 strandschoentje.
Inlichtingen uitsluitend des Woensdags
en des Zaterdags van 12 tot 1 uur n.m.
ten politiebureele te Noordwijk Binnen.
Na gehouden inschrijving is de con
sumptietent op het feestterrein tijdens
de oranjefeesten op 1, 2 en 3 Sept. a.s.
gepacht door de hoogste inschrijvers de
heeren Th. Zoetendaal en A. v. Groos
alhier.
NOORDWITKERHOUT.
Het fraaie gebouw, van de voor
malige Hanze-Bank, in 't Centrum van het
dorp, is, bij onderhandsche verkooping in
eigendom overgegaan aan den heer C.
Bemelman, alhier.
RITNSBURG.
Beroep aangenomen.
Naar wij vernemen heeft lieer N.
de Jong,.cand. aan de Theologische School
der Chr. Gerei. Kerk in Nederland te
Apeldoorn, het beroep naar hier aange
nomen.
De heer de Jong zal, alvorens hij zijn
intrede alhier doet, zich nog moeten onder
werpen volgens de desbetreffende bepalin
gen der Chr. Geref. Kerk aan liet dus
genaamde peremptoir examen voor de
classis Leiden, hetwelk denkelijk in Oct.
zal plaats vinden, waarna intrede en be
vestiging van den candidaat kan plaats
vinden.
NOORDWITK-BINNEN.
Naar de secretaris der Oranjever-
eeniging ons meldt zal de te houden
etalagewedstrijd niet op Dinsdag 1 Sept.
1931. doch op Donderdag 27 Augustus
1931 plaats hebben. Een en ander op ver
zoek van verschillende deelnemers win
keliers.
NOORDWITK AAN ZEE.
DROEVIG VERDRINKINGSONGEVAL.
Twee dooden te betreuren.
Gisteravond te ongeveer half negen heeft
ter hoogte van het Radiostation aan het
strand alhier een droevig verdrinkings
ongeval plaats gehad, dat aan twee men-
schen het leven heeft gekost. Een groote
groep meisjes van een aihletiek vereemging
uit Amsterdam was, onder toezich van be
stuur en leider der vereeniging gekampeerd
in „De Ark" in het Langeveld, op deze
plaats aan het baden. Vermoedelijk door
onbekendheid met de gevaren der zee,
zijn een vijftal baders in een mui gekomen,
waardoor zij allen in levensgevaar verkeer
den. Op het hulpgeroep is een Duitsch stu
dent, N. die daar met zijn kano aan het
varen was, direct toegeschoten en deze wist
drie menschen aan land te brengen, de twee
anderen het ongeveer 15-jarig meisje T.
d. H. en den 41-jarige heer O. F. L.
kwamen jammerlijk om het leven. Een
spoedig aanwezige dokter uit het Maria-
gesticht, de Rector en eenige verpleegsters,
verleenden dc eerste hulp, doch zij konden
do levensgeesten bij de twee laatsten, die
een kwartier na het ongeval aanspoelden
hiet meer op wekken. Ook de Noord-
wijksche Reddingsbrigade trok er direct
op uit: de heeren Jac. v. Kan en dr.
nermanides waren, voorzien van zuurstoiv
apparaten, spoedig aanwezig, doch mensche-
i d P was *e Me* de wagen van
in, L^ipgsbrigade zijn de lijken naar het
Jjjenhuisje op de openbare begraafplaats
H_?er overgebracht. Het was een treurige
voor onze badplaats.
i 7fBi* ons gisteren geplaatst verslag be-
dip t 0Per,ing der Winkelweek alhier
men nog twee prijswinnaars te lezen
ie prijs G. J. van Egmond, 3e prijs,
A- G. van Asten.
SASSENHEIM.
NOTARIS TEN BRUGGENCATE f
Geacht ingezetene heengegaan.
In het Diaconessenhuis te Leiden is in
den ouderdom van 67 jaar overleden no
taris G. ten Bruggencate, sinds 1904 notaris
alhier.
Met ingang van 1 Augustus was hem
eervol ontslag verleend. In verband met
zijn gezondheid had hij ontslag aangevraagd
Juist een week voor zijn ontslag werd hij
ziek en moest in het Diaconessenhuis wor
den opgenomen.
In de raadsvergadering van j.l. Maandag
heeft de burgemeester reeds hartelijke
woorden van afscheid gesproken, in verband
met het voornemen van den overledene
om zich te Zeist te vestigen en hij sprak
den wensch uit voor een spoedig herstel.
Het heeft niet zoo mogen zijn. Met hem
is heengegaan een man die steeds bereid
was een ieder met raad en daad ter zijde
te staan en dit niet deed om geldelijk
gewin alleen.
In het openbaar leven trad notaris ten
Bruggencate niet zoo op den voorgrond,
maar toch had alles in onze gemeente zijn
belangstelling en menig advies in het
belang van de plaats is door hem ver
strekt.
De teraardebestelling zal plaats hebben
op de Nieuwe Algemeene Begraafplaats
te Zeist op Zaterdag 8 Aug. nam. 2' uur.
Burgerlijke stand.
Geboren: Alphonsius Gerardus, z. van
P. C. de Zwart en J. C. Parson Theodo-
rus Johannes Gerardus, z. van P. Th.
Elstgeest en C. C. van Leeuwen Mar
cellus Hubertus, z. van B. Langeveld en
C. A. J. Rijken Krijn, z. van J. van
Dijk en J. Jonker.
Ondertrouwd: A. G. van Schaik 30 j.
en G. Dannijs 24 j.
Overleden: F. H. de Keuning 80 j.. we
duwnaar van M. E. Rietbergen.
Loop der Bevolking.
Gevestigd: Mej. M. H. Kühn, Teijlinger-
laan 71 van Wassenaar Mej. R. Racz,
Hoofdstraat 260 van Budapest Mw. J.
J. C. Homan geb. Hoogeboom. Jac. van
Beierenlaan 1 van Hillegom F. van
Dijk en echtgenoote, Charbonlaan 12. van
Hengelo (O.). M. van Diggelen, Floris
Schoutenstraat 2 van Alphen a .d. Rijn
J. H. Banen, Lindelaan 7 van Lisse.
Vertrokken: J. van der Laan, van Rust-
hofflaan 32 naar Alphen a. d. Rijn N.
S. G. Schreuder, van Zandslcotkade 29
naar Baarle-Nassau.
Zaterdagavond 8 uur geeft het Fan
farecorps „Crescendo' een concert in de
tent aan de Charbonlaan.
Gevonden voorwerpen: Een groenlen-
kist, een zwarte kinderportemonnaie met
inhoud, twee auto-kentcekens n.l. G 79991
en N.Y. 30/7 N. 94—03. Inlichtingen ver
strekt de politie alhier.
VOORSCHOTEN.
Waarschuwingsscinen.
Door de N. Z. H. T. Mij. is eon nieuwe
waarschuwingspaal geplaatst bij 't kruis
punt Gebroeder Treubstraat-Leidscheweg.
Tegen het huis, bewoond door de familie
Eigeman is een lichtbak geplaatst met
„Stop" en het waarschuwingsteeken voor
een spoorbaan.
Bij het naderen van één der electrische
trams wordt de bak verlicht en wanneer
bestuurders van motorrijtuigen met niet al
te groote snelheid van de Gebroeders
Treubstraat komen, heeft men voldoende
tijd om te stoppen, waardoor botsingen o'j
dit kruispunt worden voorkomen.
In de plaats van den heer dr. R.
Birkhoff, die als zoodanig bedankte, is tot
consul van den A.N.W.B. alhier benoemd
de heer A. P. Schram de Jong te dezer
plaatse.
ZEVENHOVEN.
Raadsbesluiten.
De raad dezer gemeente besloot, dat in
de toekomst nooit subsidie zal worden
toegekend voor leerlingen aan scholen, te
geven buiten deze gemeente.
Een verzoek van dc vereeniging van
ambtenaren der gemeente-financiën tot toe
treding als buitengewoon lid met een
minimum van f. 10 per jaar, is door den
raad der gemeente afgewezen.
DE KANTOREN DER
zijn iederen werkdag geopend
vanaf half 9 des morgens tot
half 6 namiddags. Zaterdags
vanaf 8 uur 's morgens tot
4 uur 's middags
Zondags den geheelen dag gesloten.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
De Kantonrechter te Leiden heeft de
navolgende vonnissen geveld:
P. V., Lisse. overtreding der verordening
Leiden op de keuring van vee en vleesch
f. 6, 3 ri.; H. I. A. A„ Heemstede over
treding der wet spoorwegen f. 6 3 d.;
Th W. H., Zevenhuizen, overtreding de»
motor- en rijwielwet f 10, 10 d.; C. v. Z.,
overtreding van het motor- en rijwielregl.,
f. 10, 10 d.; H. L.. Oegstgeest. loopen op
verboden grond f. 5. 5 d., N. J. B.. over
treding van het motor- en rijwielregl. f. 1#
5 d.; N. J. J. v d. K. E. Th. D„ zwer
vende. zich zonder plaatsbewijs bevinden
in een rijtuig der Ned. Spoorwegen, iedei
f. 3, 2 d.: H. J. P W.. te Katwijk zonder
vergunning op een verboden plaats met
een auto parkeeren 3, 2 d.; J. v. D„
overtreding der trekhondenwet f. 2, 2 d..
L. O., Amsterdam, openbare dronkenschap
f. 5, 3 d.; C. K„ idem f. 5, 3 d.; T. V.,
Diemen, autorijden zonder spiegel f. 1,
2 d.' M. IJ., Rotterdam, idem, f. 4. 2 d
H W. Th. M. S.. als bestuurder van een
auto geen teeken geven bij het verande
ren van richting f. 4. 2 d.: R. S. Tj N.
geen gevolg geven aan het bevel van een
verkeersagent f. 5, 3 d.; J. A. M., Den
Haag. autorijden zonder nummer- en rij
bewijs 2 x f. 5. 2 x 3 d.; H H. v. M„
Katwijk, fietsen zonder licht, f, 3. 2 d.;
J. B, 8 Zoeterwoude, idem f. 3, 2 d.;
A. M S., idem idem f. 3. 2 d.: L. H. fiet
sen zonder licht f. 3, 2 d H. B.. zonder
noodzaak links van den weg fietsen f. 3.
2 d G P. te Leiden fietsen in het van
der Werffpark t 3. 2 d.: O H. v. K.
Breezand. autorijden zonder geldig rij
bewijs f. 10, 5 d.; T. K. Sassenheim, ld.
f. 10. 5 d.: J. T., Katwijk, idem f. 10,
5 d.: L H. v d. H fietsen zonder licht,
f. 3, 2 d.: A. J E B., Wassenaar, auto
rijden over een gesloten verklaarden weg,
f. 3, 2 d.; J. G.. Den Haag, idem f. 4, 2 d.:
W. N., Sassenheim, idem, f. 4. 2 d.. C. B.,
Katwijk, autorijden zonder verlicht num
mer en letter en zonder rood achterlicht,
2 x f. 4, 2 x 2 d.: J. J. M. K. Den Haag,
te Katwijk zonder vergunning met een
auto parkeeren .f. 3, 2 d.. A. V.. vr van
A. de W., overtreding der leerplichtwet
f. 12. 8 d.: G. B. Amsterdam, te Oegst
geest te snel autorijden f. 6. 3 d.: W. F. S„
Utrecht, idem f. 4, 2 d.: H. O., Bloemen-
daal, idem f. 6. 3 d.: C. J. v. T., Aerden-
hout. idem f. 8, 3 d.; W. B„ Haarlemmer
meer. idem f. 8. 3 d.: H. C. V., Rotter
dam, idem, f. 6, 3 d.; J v. IJ., Den Haag,
idem f. 5. 3 d.: M. v. V., idem idem f. 6,
3 d.: Chr. v. d. H., idem idem f. 5. 3 d.;
K. v. K„ Delft, idem, f 10, 5 d.: J W L„
Wassenaar, idem f. 5, 3 d.; P. G.. idem
f. 4. 2 d.: C. G. J. L., Sassenheim, idem,
f. 6, 3 d.: B. P. S.. Voorhout, idem f. 4,
2 d.; H. M.. Katwijk, openbare dronken
schap f. 5. 3 d.:
M, B. Noordwijk, autorijden zonder lieht,
zonder verlicht nummer met letter en zon
der rood achterlicht, 3xf. 5 of 3x3 d.: P.
J. D. Voorburg, motorrijden over een ge
sloten verklaarden weg f.3 of 2 d.; H. F.
C. te Katwijk zonder vergunning met een
motorrijtuig een standplaats innemen f.3
of 2 d.; C. J. V Noordwijkerhout, overtre
ding der visscherijwet 2xf. 4 of 2x2 d.
met verbeurdverkl van het Inbeslagge-
nomen vischtuig; H H. idem. idem, idem,
met verbeurdverkl. van het inbeslaggeno-
men vischtuig' S. P. C. v w Noordwijk.
overtreding der arbeidswet f. 5 of 3 d.; L.
J. B idem, idem. idem: K. T idem, idem,
idem, C. J. v. d H idem. idem 4 x f. 3 of
4x2 d.; J. v. d. N.. idem, idem 2 x f. 5 of
2x3 d. en 4xf. 2 of 4x1 d.; T. G Kat
wijk, idem 2xf. 4 of 2x2 d., F, F. Wijk aan
Zee, autorijden over een gesloten verklaar
den weg f.3 of 2 d.; J. de R., Amsterdam
idem. idem; L. L. O Voorschoten, over
treding van het motor- en rijwielregl. f 4
of 2 d.; T. S. fietsen zonder licht f.3 of 2
d.; A. P. P. Hillegom. idem idem: R S.
Amsterdam, autorijden zonder rijbewijs
f. 10 of 5 d.; F. K. zwervende, te Katwijk
zonder vergunning venten f. 1 of 1 tl., H.
T. Oegstgeest, te Rijnsburg te snel auto
rijden f. 4 of 2 d.; H. K. Noordwijk, loopen
op verboden grond f.1 of 1 d.; M. P. B.
overtreding der arbeidswet 2x1.4 o' 2x2
d.; F. B. openbare dronkenschap l.o o; i
d.; J. B. den Haag. idem, idem; J K. zwer
vende idem ,idem; Mr. E. B. F. R. G. W v.
H. zwervende, autorijden zonder nummer
en rijbewijs en te Lelden autorijden over
het Rapenburg W.Z in verboden richting
2 x f. 5 of 2 x 3 d. en f. 3 of 2 d.; Chr. A. P.
geen gevolg geven aan het bevel van een
verkeersagent f.4 of 2 d.; H. G. Wasse
naar, autorijden zonder geldig rijbewijs
f. 10 of 5 d.; P, H. v. d. B„ den Haag. auto
rijden zonder nummerbewijs f.5 of 3 d.;
D. P. V. Haarlem, motorrijden zonder rij
bewijs f. 10 of 5 d.; A. v. B. met een hand
wagen rijden zonder licht f.3 of 2 d.; H.
v. R. idem f. 3 of 2 d.; J. N. Z. Warmond,
fietsen zonder licht f.3 of 2 d.; P. v. d. L.
idem f. 3 of 2 d.; E. B. idem f.3 of 2 d.; G.
C. fietsen zonder bel f.3 of 2 d.; K. H. G.
fietsen over het Rapenburg W.Z. in ver
boden richting f. 2 of 1 d.: A. v. B Haar
lemmermeer. te Leiden fietsen door de
Maarsmanssteeg f.2 of 1 d.; H. B. over
treding der verord. Leiden op de straat-
politle f.2 of 1 d.; W. B. te Leiden op den
openbaren weg een persoon naschreeuwen
f. 3 of 2 d.; G. B. te Leiden zonder vergun
ning op den openbaren weg muziek maken
f.2 of 1 d.: A H. J. H. vr. van J. W. S.
Wassenaar, te Katwijk zonder vergunning
met een auto parkeeren f. 3 of 2 d.; G. M.
J. Hillegom, te Voorhout fietsen over het
trottoir f. 2 of 1 d.
J. J. J. NOegstgeest. overtreding der
arbeidswet f. 5. 3 d.; M. G. v. B„ Rijs
wijk Z.-Hovertreding van het regl. van
politie voor het vaarwater tusschen Rijn
Schie f. 6, 6 d J. K„ Noordwijk. fietsen
zonder licht f. 3. 2 d.: C. K., Rijsburg, fiet
sen zonder bel f. 3, 2 d.: Chr. v. d. V.,
Bennebroek. autorijden over een gesloten
verklaarden weg f. 3„ 2 d.; D. de L„ idem.
autorijden over een gesloten verklaarden
weg f. 3. 2 d.; C. P. v. Z., Noordwijk, over
treding der leerplichtwet f 6. 3 d.; T. v.
A.jdem idem; D. v. d. B.. idem f. 8, 4 d.;
M. C. B wed M. W idem f. 6, 3 d.: J. H.
B.. idem f. 8. 4 d.: H. B.. idem f. 6. 3 d.;
J D., idem f. 3 4 d.; M. v. D.. idem. idem;
A D.. idem t. 6, 3 d.. H. D. idem f. 8,
4 d.; H J. l'E. idem, f. 6. 3d.; H. F., idem
idem; J. J.. idem, idem; J. K. idem f. 8,
4 d.; L. J. F. v. L„ idem. f. 6, 3 d.; P. J.
de N.. idem. t. 6. 3 d.; J. v. O., idem. f. 6,
3d.; C. W. P. idem f. 6, 3 d.; A. R„ gesch.
vr. v. H. v. d. M., idem f. 8 4 d.; I. v. d.
R.. idem f. 6. 3 d.; W. S„ idem f. 8, 4 d.;
J. H, S.. idem. t. 8. 4 d.; H. S„ idem f. 8,
4 d.; A S. idem f. 8. 4 d.: A. S„ idem f. 6,
3 d.; R B. S idem f 4. 2 d.: P. V.. idem
f 6. 3 d.: J H v. d. W idem. f. 6. 3 d.;
F v. d Z.. idem f 8. 4 d.; M G„ gesch.
vr. van J V.. idem f. 5, 5 d.; E. de W.,
wed. J. P. v. d. L„ idem f. 6, 3 d.; H. C.
v. d. W.. gesch. vr. van N. L„ idem f. 6,
3d.; A S. te Leiden fietsen over een trot
toir f. 3, 2 d., J. v H„ te Leiden fietsen
over de Karnemelksbrug f. 2, 1 d.; G. B.,
Noordwijkerhout. openbare dronkenschap
f. 5, 3 d.: W K.. idem f. 5, 3 d.; D. v. L„
Alphen aan den Rijn. idem, f. 5, 3 d.; E.
G„ fietsen zonder bel f. 3, 2 d.; J. V., idem
f. 3, 2 d.; W. Z., te Leiden autorijden door
de Watersteeg en de passage belemmeren
2 x f. 3. 2 x 2 d.; N. L. te Leiden den open
baren weg als werkplaats bezigen f. 4, 2
d.; H. v. d. M„ Rotterdam, openbare dron
kenschap f. 5, 3 d.; H. J. O.. Diepenveen,
autorijden zonder geldig rijbev/ijs f. 10, 5
d.; A. W.. overtreding der motor- en rij
wielwet f. 3, 2 d.; H. v. R,. Haarlem, te
Oegstgeest te snel autorijden f. 4, 2d.; M.
C H„ Rijswijk Z.-H.. idem, idem; A. S„
Noordwijk. motorrijden zonder rijbewijs
fw. 5, 3 d., A. C. M„ Leiderdorp, overtre
ding der motor- en rijwielwet 2 x f. 4, 2 x
2 d^: A. v. K„ idem, fietsen zonder licht en
zonder bel 2 x f. 3, 2 x 2 d L, v. H.,
Apeldoorn, te Leiden autorijden door de
Watersteeg t. 3. 2 d F. A. K., Voorburg,
motorrijden zonder verlicht nummer met
letter f. 4 2 d.;
C. J. K„ Sassenheim, overtreding keur
van Rijnland, f.5 of 5 d.: J. J., Noord
wijkerhout. overtreding der arbeidswet,
f. 3 of 2 d.; J. P. den H„ als melkverkooper
op den openbaren weg een melkmaat on
beschermd vervoeren, f. 5 of 3 d.; T. G.,
Katwijk, overtreding der leerplichtwet, 2-
niaal f. 4 of 2-maal 4 d J. v. D.. idem
idem. f.4 of 4 d.. H. A. v. Z.. Stompwtjk,
overtreding der verord. Leiden op de win
kelsluiting. f.4 of 4 d.; S. v. H., C. G. en
N V.. Amsterdam, overtreding der Zon
dagswet. ieder f. 1 of 1 d.; J. G. M. K„
Delft, te Katwijk zonder vergunning met
een auto een standplaats innemen, f.2 of
2 d.; A. v. d. H., Boskoop, idem, f.2 of 2 d.;
J. S.. Nijkerk, idem. f 2 of 2 d.; H. H
Oegstgeest, overtreding der motor- en
rijwielwet, f. 10 of 5 d.; P. J. M., Den Haag.
autorijden zonder verlicht nummer met
letter en zonder rood achterlicht, 2-maal
f.5 of 2-maal 3 d.; P R., idem, met een
motorrijtuig rijden over een gesloten ver
klaarden weg, f.2 of 1 d.. J. v. d. G„ idem.
f.2 of 1 d., J. N. H. V., Sloten N.-H., te
Noordwijk zonder vergunning een tent op
het strand plaatsen, f. 2 of 1 d.; S. R. T„
een auto zonder voldoend toezicht op een
weg laten staan met werkenden motor,
f.3 of 3 d., H. v. R.. Hazerswoude. over
treding motor- en rijwielwet, regl. en
besch.. 2-maal f. 5 of 2-maal 3 d. en f3
of 3 d.; mr. J. J. S., Wassenaar, autorijden
zonder geldig rijbewijs, f. 10 of 5 d.; W. F.
S., een auto zonder voldoend toezicht op
een weg laten staan met werkenden mo
tor. f.3 of 2 d.; M. H. de V.. Oegstgeest,
fietsen zonder licht, f.3 of 2 d.; W. F. M.,
te Leiden fietsen over de Karnemelks
brug. f.2 of 1 d.; P. J. O. vr. v. I. de G. te
Leiden fietsen over het Rapenburg W.Z.
in verboden richting, f.2 of 1 d.; F. A. P.
M„ te Leiden fietsen door de Watersteeg,
f.1 of 1 d.; P. J. L., te Leiden fietsen
onder de Zijlpoort in de richting naar de
Haven, f. 2 of 1 d.; C. A. J. R., overtreding
der verord. Leiden op de straatpolitie. f. 1
of 1 d.; J. v. D„ Katwijk, te Katwijk fiet
sen over een voetpad, f. 1 of 1 d.
C. S„ Sassenheim, te Leiden fietsen
over een trottoir f. 2, 1 d.; B. V., Katwijk,
overtreding van het melkbesluit f. 4, 3 d..
J. v. d. M„ Den Haag, autorijden zonder
spiegel f. 5, 3 d A. K„ Valkenburg (Z.H1
fietsen zonder licht f. 3, 3 d.; G. L., Den
Haag. autorijden over een gesloten ver
klaarden weg f. 2, 1 d F. S. v. L„ Haar
lem motorrijden over een gesloten ver
klaarden weg f. 2, 1 d.; C. O., zwervende,
te Katwijk zonder vergunning venten f. 1
1 d.; G. N., autorijden over een gesloten
verklaarden weg f. 2, 1 d.: J. H„ zwer
vende, te Noordwijk zonder vergunning
venten f. 0.50. 1 d.; J. H. S„ een trek
dier geheel los en onbeheerd c.p den weg
laten staan f. 2, 1 d.; W. v. cl. Z. en A. T„
Haarlem, loopen op verboden grond, lede*
f. 3, 3 d.; A. D., fietsen zonder bel, f. 2,
2 d.: A. J. D„ Delft, te Voorschoten te
snel autorijden f. 5, 5 d.: J. A. M. K..
Rotterdam, idem f. 5, 5 d.: L. M. R.,
Delft, idem f. 5, 5 d.; A. T De Lier, id.
5. 5 d.: J. A. U., Hillegom, idem f. 5,
5 d.P. P., fietsen zonder licht f. 3, 3 d.;
G K., idem f. 3, 2 d.; N. J, B.. fietsen
zonder bel. f. 2, 2 d.; J. F., Leiderdorp,
overtreding der kieswet f. 1, 1 d.: J. C. S..
vr. van J F dem idem f. 1. 1 d.: V. S..
idem idem f. 1. 1 d.; L. de G„ idem idem
f. 1. 1 d.; G. Th, K.. Amsterdam, auto
rijden over een gesloten verklaarden weg
f. 2, 1 d.: A. D„ Noordwijkerhout. fietsen
zonder licht f. 3, 3 d T. Z„ Zoeterwoude
overtreding der kieswet f 1, 1 d.: N. de V/.,
geb. v. d. B. idem idem f. 1» 1 d.
(Van onzen correspondent!.
Nog eens: de onderwijsquaestie.
Brussel, 24 Juli 1931.
Voor den Senaat met reces Is gegaan,
heeft hij een wetsontwerp goedgexeurd
waarop wij uwe aandacht wilien vestigen,
omdat het van het grootste gewicht is
voor de Vlamingen en de Nederlandsche
beschaving in België, namelijk het wets
ontwerp betreffende de taalregeling bij
het lager onderwijs. Jarenlang is het
onderwijs in Vlaarderen 'n verfranschings-
machine geweest. Hoe men de verschil
lende vraagstukken, die zich in het
Vlaamsche land voordeden, ook bekeek,
steeds kwam men tot de slotsom dat geen
enkele definitief zou kunnen worden op
gelost, indien de onderwijsquaestie niet
werd geregeld. Sociale achterlijkheid in al
haar vormen houdt steeds nauw verband
met minderwaardig onderwijs. Elk ontwik
keld Vlaming heeft, sinds het ontstaan der
Vlaamsche beweging, hiervan een krach
tig besef gehad en zoo is het ook te ver
klaren, dat alle inspanning om verbete
ring te verkrijgen, werd samengetrokken
op de vervlaamsching van de Gentsche
universiteit, een van de twee bestaande
Staatsuniversiteiten. De vervlaamsching
van Gent was een symbool geworden. De
vervlaamsching van Gent is thans een
voldongen feit.
Dat men met de vervlaamsching van
bovenaf begonnen is in plaats van be-
nedenaf, mag voor velen zonderling
schijnen, maar Gent was. zooals wij reeds
zeiden, een symbool en In dezen geest
eischten de Vlamingen, voor alles, dezen
maatregel. Nadien kon worden gezorgd
voor de volledige vervlaamsching van het
lager-, het middelbaar en het hooger mid
delbaar onderwijs, waarvoor reeds sedert
verscheidene jaren maatregelen waren
getroffen die. tot op een zekere hoogte,
recht lieten wedervaren aan het beginsel
moedertaal-onderwijstaal. Bij de politieke
marchandage voor de vervlaamsching van
Gent werd door de liberalen getracht, toch
nog iets te redden van de fransklljonsche
ontaardingsmlddelen en werd als voor
waarde gesteld dat, bij de regeling van de
quaestie van het lager en middelbaar
onderwijs, de rechten zouden worden
erkend van de taalminderheden. Dit be-
teekende dat degenen die, in Vlaarderen,
slechts met minachting op de volksbescha
ving neerzien en weigeren zich aan te
passen aan het milieu waarin zij leven, het
middel zouden moeten hebben om hun
kindersn buiten het volk op te voeden.
Hier raakte men de kern van de quaestie,
want steeds zijn de zoogenaamde rechten
van de taalminderheden in het onderwijs
gebruikt geweest om alles te vernietigen
wat ten gunste van een Vlaamsch onder
wijs aan Vlaamsche kinderen werd ge
daan. Deze zoogenaamde rechten van
enkelen, die, door hun maatschappelijke
positie, bezittingen en invloed, dikwijls
toonaangevend zijn, was oorzaak, dat vele
Fransche klassen werden gevormd, waarin
dan niet alleen de kinderen van deze taal
minderheden terecht kwamen, maar ook
de kinderen van Vlaamsche ouders, die
niet de minste kennis hadden van
Fransch, maar, in hun verblinding, en
gesteld op een goede toekomst voor hun
kinderen, deze de lessen lieten volgen van
de Fransche klassen.
Immers, deze werden ook gevolgd door
de kinderen van da toonaangevenden en
heel de Staatsmachine was Fransch, zoo
dat de kinderen toch Fransch moesten
kennen om in het leven te slagen. Het
slot was, in de meeste gevallen, dat ach
terlijken werden gekweekt. De taalminder
heden waren het bederf van het onderwijs,
en dit werd dan aangevuld door de zoo
genaamde vrijheid van het gezinshoofd,
die het recht zou hebben zijn kinderen
naar een Fransche school te sturen, zelfs,
wanneer zij de Fransche taal niet mach
tig zijn. Men moet begrijpen dat deze vrij
heid. die, bij normale verhoudingen, in
zekere mate kan worden aanvaard, in
Vlaanderen een gansch andere beteekenis
had. Zij werd beinvloed door een gansch
stelsel van vooroordeelen, dwang, invloe
den en machinaties zoowel van invloed
rijke plaatselijke personages als van
schoolbesturen, die munt sloegen uit dezen
toestand voor de concurrentie tusschen vrij
en openbaar onderwijs. De vrijheid van het
gezinshoofd werd aldus een ijdel woord.
Gaf een openbare school onderwijs in het
Nederlandsch. dan gaf de vrije katholieke
school dikwijls onderwijs in het Fransch,
dit om de ouders te kunnen voorhouden:
Uw kinderen zullen bij ons goed Fransch
leeren, stuur ze bij ons. Het omgekeerde
gebeurde ook en zoo beleefde men het ge
regeld dat jongens in het Nederlandsch
les kregen, terwijl hun zusjes in het
Fransch werden onderwezen! Van de vrij
heid, voor een Vlaamsch gezinshoofd, om
zijn kinderen in het Nederlandsch op te
voeden, was bij dit alles geen sprake.
De hervorming op een gezonde basis
was dus een van de hoofdpunten van het
programma van elke Vlaamsche partij. Bij
de samenstelling van de huidige regeering-
Renkin, heeft de quaestie tot lastige
onderhandelingen aanleiding gegeven met
de liberalen, maar deze hebben er ten
slotte toch moeten in berusten, dat geen
enkel Vlaamsch volksvertegenwoordiger
rechten wilde erkennen van de zooge
naamde taalminderheden. En bij den aan
vang van de bespreking van het ontwerp
in den Senaat werd door de oppositie zelf
verklaard, dat zij van deze quaestie geen
partijquaestie wensch te te maken en mede
zou werken om een bevredigende oplos
sing tot stand te brengen. Het werd dan
i ook goedgekeurd met 108 stemmen tegen
11 en 8 onthoudingen. De basis van het
ontwerp is dat, ln beginsel, de streektaal
j onderwijstaal wordt: Nederlandsch in
i Vlaanderen, Fransch in Wallonië en
Duitsch in de Duitsche gemeenten van het
i Rijk.
Jndien een groep ouders, die te zamen
ten minste 25 schoolplichtige kinderen
hebben, den wensch te kennen geven, dat
een leergang van de tweede taal wordt
ingericht, dan moet dit, ingevolge de wet,
gebeuren. Deze leergang is dan evenwel
niet verplicht voor de andere kinderen.
Hierbij dient opgemerkt, dat in Vlaande
ren op 3.600 scholen 2.800 een dergelijken
leergang hebben Wat de minderheden be
treft, bepaalt de wet, dat de schoolover-
heden een school kunnen oprichten voor
deze kinderen indien hun aantal voldoende
is, maar evenwel met onderwijs van de
streektaal in die mate, dat de leerling in
staat is om, na het lager onderwijs, b.v.
vakonderwijs te genieten in de taal van
de streek. Dit zijn de z.g. transmutatie
klassen die, in den geest van de wet, dc
Fransch-sprekenden in Vlaanderen aan
hun milieu moeten aanpassen, evenals de
Vlaamsche kinderen in Wallonië. In de
tweetalllge gemeenten, als te Brussel en op
de taalgrens, wordt het tweetalenstelsel
gehuldigd en wordt het onderwijs zoo op
gevat, dat, op 14 jaar, het kind zoowel
Fransch als Nederlandsch moet kennen.
De goede toepassing berust op een stelsel
van controle door de schoolhoofden en de
inspecteurs van de regeering, van de
verklaringen van het gezinshoofd, betref
fende de taal, die het kind spreekt. Deze
inspecteurs zullen benoemd worden vol
gens een lijst van candidaten, voorgesteld
door de Vlaamsche Akademie.
Hierin is nog niet alles, zooals het zou
behooren te zijn. Maar toch is er reeds
een groote verbetering. Van Vlaamsch-na-
tionalistische zijde wordt de wet niet als
een overwinning beschouwd de
Vlaamsch-nationalistische senatoren ont
hielden zich bij de stemming en ver
klaart men dat slechts één formule goed
is, n.l. deze. welke bepaalt dat alle onder
wijs aan leerplichtige kinderen in het ge
bied ten Noorden van de taalgrens moet
worden gegeven in het Nederlandsch en
geen tweede taal mag worden onderwezen
voor het zevende jaar.
Het is ongetwijfeld te betreuren dat
geen sanctie-maatregelen zijn bepaald
tegen de schooloverheden die. b.v. in strijd
vooral met den geest van de wet,
Vlaamschsprekende kinderen ln Fransche
klassen zou plaatsen en ook dat een amen
dement van senator Vermeylen werd ver
worpen, luidende dat niemand mag wor
den benoemd om in de taal der streek te
onderwijzen. Indien uit zijn diploma niet
blijkt, dat hij zijn examen heeft afgelegd
in de taal van het onderwijs dat hij moet
geven. Deze en nog enkele andere bijzon
derheden laten de deur open voor mis
bruiken. De vraag is, ln hoeverre het toe
zicht, dat door de wet wordt aangegeven,
dit zal kunnen beletten. Elk laar moet aan
het parlement over de resultaten van het
toezicht, verslag worden uitgebracht Van
de controle zal veel afhangen In Vlaam
sche kringen meent men niettemin dat de
wet een stap vooruit is in de goede rich
ting.
3—2