„Beka luxe"
f2.00
De Ingenieur en de Ford
NEDERLAND'
Fa. van Kloeten
Winkel-Woning
WANNÉE
UIT RUSLAND.
VARIA.
RADIO-PROGRAMMA.
VRAGENRUBRIEK.
Maatschappij biedt Heerenkleeding aan
Stoomvaart-Maatsch'i.
AMSTERDAM.
EEN ECHT TIROLER LODENJAS,
OPRUIMINGSPRIJZEN v.af f. 19.75
DE LEIDSCHE BEGRAFENIS-ONDERNEMING
f. 3.50
Federatie-Examen
GEEN GELD!
EEN BOVENHUIS
COKES-VERKOOP.
Een Vertegenwoordiger
(Nadruk verboden).
De nieuwe sensatie te Moskou.
Stalin, de ongekroonde heerscher van
Rusland, heeft te Moskou een redevoering
gehouden, waarin hij op de tekortko
mingen van het bolsjewistische productie
systeem heeft gewezen en een rij hervor
mingen aangekondigd, die in de Russische
volkshuishouding een volkomen omwente
ling zouden meebrengen. Deze redevoering
heeft op de bolsjewistische leiders een ver
pletterenden indruk gemaakt en er ont
brandde een verwoede strijd tusschen de
partijgangers van Stalin en zijn tegen
standers. Ten slotte heeft de dictator,
Zooals steeds, haast zich nu iedereen in
Daarom werd de redevoering, die 23 Juni
gehouden was, eerst 5 Juli gepubliceerd.
oZoals steeds, haast zich nu iedereen in
Rusland op opvallende wijze zijn instem
ming met den dictator te uiten. Eiken
dag worden honderden telegrammen uit
de provincie naar Moskou verzonden,
waarin de genialiteit en het staatsman
schap van Stalin verheerlijkt worden en
trouw aan hem betuigd wordt. Men moet
hieruit echter geen verkeerde conclusies
trekken: precies hetzelfde zou geschieden
Indien de dictator hervormingen in de
tegenovergestelde richting had aange
kondigd.
De redevoering van Stalin bestond uit
twee gedeelten: de opsomming van de
mislukkingen en het program van actie.
Het eerste gedeelte valt letterlijk samen
met hetgeen wij in onze brieven over de
toestanden in Rusland voortdurend heb
ben geschreven. De bezoldigde en onbe
zoldigde verheerlijkers van de bolsjewis
tische methoden hier te lande hebben
steeds beweerd, dat alles wat wij over de
pjatiletka (het vijfjaarsplan) en den toe
stand in Rusland schreven „partijdig" en
„onjuist" was. Welnu, Stalin in eigen per
soon zegt nu letterlijk hetzelfde over den
toestand. Onze tegenstanders beweerden,
dat de pjatiletka een succes was. Stalin
heeft verklaard, dat de plannen niet uit
gevoerd worden (dus hetzelfde waarop wij
steeds hebben gewezen). In sommige tak
ken van de nijverheid is er eenige vooruit
gang merkbaar, maar in de allerbelang
rijkste takken, In die waarop de geheele
pjatiletka steunt, is de vooruitgang zeer
gering (6 °/o en minder). Dat geldt vooral
de productie van steenkolen en ijzer. Prac-
tisch beteekent dit, dat de geweldige
fabrieken, die de sovjet-overheid heeft
laten bouwen en waarvoor zij de Russische
bevolking in een staat van slavernij heeft
geplaatst, geen reden van bestaan hebben,
omdat zij niet geëxoloiteerd kunnen
worden (er is immers nijpend gebrek aan
steenkool en ijzer!).
Toen de week van vijf dagen en de on
afgebroken arbeid werden ingevoerd, heb
ben wij er op gewezen, dat deze hier te
lande door de vrienden en bewonderaars
van Moskou zoo verheerlijkte „hervor
ming" tot een debacle moest leiden. Dat
werd door de vreemdelingen, die een paar
weken in Rusland hadden doorgehracht
en dus „alles goed wisten" steeds ontkend.
Het heette, dat de „nieprerywka" (de on
afgebroken arbeid) uitstekend werkt, dat
het 'n gewpldig succes was.Stalin erkent nu
dat deze njeprerywka tot een volkomen
chaos in de industrie heeft geleid. Stalin
kondigt daarom een terugkeer aan tot de
week van zeven dagen en tot een alge-
meenen rustdag, dus zooals in de landen
van het „rotte Westen".
Bij onze bespreking van de pjatiletka
hebben wij telkens er weer op gewezen, dat
het plan reeds om financieele redenen on
uitvoerbaar is. Ook dit werd door de „des
kundigen" en de „kenners der Russische
toestanden" steeds ontkend.
Stalin bevestigt nu letterlijk ook deze
onze stelling. Hij erkent, dat de pjatiletka
tot nu toe opgebouwd werd ten koste van
de oude kapitalen en van de landbouw-
gevolking. Nu, zegt hij, zijn die middelen
uitgeput en het buitenland wil ons geen
geld leenen (dit laatste is helaas slechts
voor een gedeelte waar: de kapitalistische
landen verleenen de sovjet-regeering ge
weldige credieten en alleen hierdoor kon
het sovjet-regime zich tot nu toe hand
haven en.in die kapitalistische landen
een verwoede propaganda voor een revo
lutie voeren). Er moet dus, zegt Stalin, een
nieuwe weg gevonden worden voor kapi
taalvorming, want anders stort het ge
heele kaartenhuisje ineen.
De redevoering van Stalin is feitelijk
niets anders dan een SOS-roep. Hij be
kent, dat de sovjet-industrie aan alles ge
brek heeft: er zijn geen arbeiders, geen
steenkool, geen ijzer, er heerscht op de
fabrieken een chaos, de plannen worden
niet uitgevoerd. De bolsjewiki moeten zich
haasten, zij moeten onmiddellijk ingrij
pen, een volkomen wijziging in hun me
thodes brengen. Er moet een einde ge
maakt worden aan het stelsel van gelijk
loon, ieder werkman moet volgens zijn
capaciteiten betaald worden. Geschoolde
werklieden moeten meer krijgen dan on
geschoolde, technici meer dan arbeiders,
ingenieurs meer dan technici. Er moet een
einde komen aan de vreeselijke hetze
tegen de ingenieurs en de overige „spet-
sen" (deskundigen), zij moeten in de ge
legenheid gesteld worden hun vak uit te
oefenen. Er moet een einde gemaakt wor
den aan de beschuldiging van sabotage
tegen die spetsen (slechts één jaar ge
leden hitste dezelfde Stalin het gepeupel
tegen de „spetsen" op, liet hij honderden
volkomen onschuldige ingenieurs, men-
schen die geweldige diensten aan de Rus
sische huishouding hadden bewezen, neer
schieten, richtte hij een waar bloedbad
aan onder de ingenieurs en technici enz.).
Nu moeten die zoo kort geleden vervolgde
ingenieurs en andere „spetsen" Stalin red
den. En in zijn doodsangst laat Stalin in
genieurs. die hij zelf nog kort geleden
heeft ter dood laten veroordeelen en daar
na „begenadigen" en tot vele jaren dwang
arbeid veroordeelen, in vrijheid stellen,
verleent hij den „saboteurs" ridderorden,
schenkt hun geld, fêteert ze. Zij zijn nu de
redders in den nood.
De redevoering van Stalin en de door
hem aangekondigde „hervormingen" heb
ben begrijpelijkerwijs zoowel in Rusland
als in het buitenland een geweldige sen
satie veroorzaakt. In het buitenland, waar
men de Russische toestanden slecht kent.
vervalt men daarbij in overdrijvingen. Ik
heb al hooren verkondigen, dat Stalin op
deze wijze opnieuw de kapitalistische pro
ductiewijze zou hebben hersteld, dat er
van het bolsjewistische regime niets is
overgebleven enz. Dat is echter geenszins
het geval. Om te beginnen blijft het stel
sel van gedwongen arbeid gehandhaafd.
Stalin wil het tekort aan arbeiders op een
zeer eenvoudige en zuiver bolsjewistische
wijze aanvullen, n.l. door de kolchozen (de
gecollectiviseerde boerenbedrijven) te
dwingen aan de fabrieken arbeiders te
leveren. De arbeiders blijven dus zooiets
als lijfeigenen, die door de eene bolsjewis
tische instantie aan de andere „geleverd"
kunnen worden, waarbij de arbeiders zelf
niet geraadpleegd worden, of zij iets voor
deze leverantie van levende menschen voe
len. Bovendien blijft de dictator aan zijn
productie-systeem vasthouden, wil hij df
uitbuiting van het volk voor zijn doel
voortzetten en nog beter organiseeren.
Ten slotte moet niet vergeten worden,
dat Stalin al herhaaldelijk beloften had
afgelegd, die hij na een zeer korten tijd,
zoodra 't gevaar was geweken, weer introk,
Men denke slechts aan 't geval van 'n paar
jaar geleden, toen hij onder den drang
der omstandigheden (er dreigde toen n.l.
een massale opstand der boeren en de
ontevredenheid der soldaten nam gevaar
lijke vormen aam den boeren alle moge
lijke tegemoetkomingen had beloofd: er
zou een einde gemaakt worden aan de
gedwongen collectivisatie der boerenbe
drijven, de markten zouden opnieuw mo
gen gehouden worden, de boeren zouden
de vrije beschikking krijgen over hun
producten enz. Na 'n paar maanden heeft
hij toen al deze concessies weer ingetrok
ken en het systeem van onderdrukking
verscherpt. Men moet daarom uiterst voor
zichtig zijn in zijn optimisme bij de be
oordeeling van den toestand in Rusland.
Dat beteekent echter geenszins, dat wij
een zeker optimisme volkomen ongegrond
achten. Het ligt voor de hand, dat de
plotselinge „bekeering" van Stalin, die
zijn propagandisten en bewonderaars in
het Westen in zulk een moeilijk parket
heeft gebracht, niet vrijwillig is geweest,
dat zij het gevolg is van bepaalde gebeur
tenissen in Rusland. Vóór alles denken
wij daarbij aan de vele werkstakingen, die
de laatste maanden in Rusland hebben
plaats gevonden en die de bolsjewiki on
danks al hun wreedheid en terreur, niet
konden voorkomen. De economische toe
stand van Rusland werd met den dag
slechter, er dreigde een catastrophe. De
arbeiders zijn oververmoeid en de produc
tiviteit van den arbeid daalde onrustba
rend. De ontevredenheid der massa begon
vaste vormen aan te nemen. Ten slotte
begon de ontevredenheid ook onder de
communisten vasten voet te krijgen. Na
tuurlijk verzwijgt de sovjet-pers dat alles
en alleen over eenigen tijd zullen wij de
ware toedracht vernemen. De beloofde
hervormingen zullen het verzet verzwak
ken, maar het geheel teniet doen kunnen
ze niet. Trouwens, Stalin heeft reeds zoo
vaak zijn beloften geschonden, dat vroe
ger of later zelfs aan de goedgeloovigheid
van de Russische massa een einde zal
komen.
Er zijn bovendien in de door hem aan
gekondigde hervormingen maatregelen, die
verzet zullen wekken. Vóór alles denken
wij daarbij aan de verplichting voor de
kolchozen, arbeiders aan de industrie te
leveren. De kolchozen zelf zullen weinig
voor die gedwongen leveranties van
arbeidskrachten voelen, terwijl de te
leveren arbeiders ook weinig verheugd zui
len zijn over deze beschikking over hun
persoon. Bovendien verliezen de kolchos-
mannen, die naar de fabrieken gezonden
worden, recht op een aandeel in den kol-
chos en dat terwijl zij aan den kolchos
hun grond, vee, werktuigen, huizen enz.
hebben geleverd. Ook onder de commu
nisten zelf zullen verschillende maat
regelen verzet wekken. Dat beteekent dus,
dat de gisting door de beloofde hervor
mingen niet zal verdwijnen, maar integen
deel toenemen Nu zal de G.P.Oe. natuur
lijk de ontevredenen in bedwang houden
en het verzet door geregelde slachtingen
trachten te breken. Doch zulke middelen
kunnen op den duur niet helpen. Vroeger
of later verliezen zelfs zulke middelen
als de terreur elke uitwerking. Men denke
slechts aan het voorbeeld van de Fransche
revolutie. Wannéér dat oogenblik zal
komen, weten wij niet. Misschien over een
betrekkelijk korten tijd (een jaar of twee),
misschien ook later. Alles hangt van de
omstandigheden af en.... van den steun
van de kapitalistische landen aan de
bolsjewiki.
Dr. BORIS RAPTSCHINSKY.
HET DIEPSTE HUIS TER WERELD.
Hooge huizen zijn er in bijna elke groote
stad en het aantal huizen, dat op den
weidschen naam wolkenkrabber aan
spraak mag maken, is al niet te tellen.
Nu begint men ook in de diepte te werken
Niet te New York de vaderstad der wol
kenkrabbers maar te Tokio. Daar wordt
een huis gebouwd met 80 onderaarsche
verdiepingen' boven den grond zal het
nog een hoogte van 300 M. bereiken. Hei
krijgt een vorm van een reusachtigen cy
linder. Bij het maken van het bouwplan
zat de bedoeling voor. een huis te ontwer
pen, dat zoo goed mogelijk tegen de talrij
ke aardbevingen bestand zou zijn. Zoo
past de mensch zich overal aan bij de om
standigheden, want de wolkenkrabbers
van New York zijn ook alleen ontstaan
omdat men er gebrek aan grond had. ter
wijl de harde rotslaag onder de oppervlakte
der aarde een bijna onbegrensd gewicht
kan dragen.
VOOR DINSDAG 21 JULI.
ïl
BESCHERMING VAN PYTHONS.
In Zuid-Afrika is tegenwoordig een be
weging gaande, om het uitroeien van
pythons en hagedisachtige reptielen te
voorkomen. Daarom wenscht men, dat de
uitvoer van de huiden dezer dieren be
perkt en zoo mogelijk geheel verboden
wordt. Amerikaansche en Europeesche
handelaars koopen de huiden in groote
hoeveelheden op voor het maken van
handtasschen en dameshandschoenen; de
vraag naar de huiden neemt nog voort
durend toe en dat terwijl de betrokken
ëdiersoorten reeds bijna uitgeroeid zijn. De
inboorlingen trekken er bij honderden Op
uit om ze te vangen en dit heeft tenge
volge dat zij in enkele jaren tijds bijna
uitgeroeid zijn. Dit vormt een ernstige
bedreiging voor de volkswelvaart, omdat
de phyton het eenige dier is, dat de voor
den landbouw schadelijke knaagdieren in
voldoende aantallen verdelgt. Zij dooden
ook de zoo gevaarlijke ratten, die de pest
overbrengen. Bovendien is een python niet
giftig en valt hij menschen alleen aan,
als hij moet vechten voor zijn leven.
EVEN EEN KLEEDJE KLOPPEN
Het tapijt in de Waterloo-zaal op het
kasteel Windsor, waar de Engelsche ko
ning zoo gaarne verblijft, weegt zoo zwaar
dat, ais het geklopt moet worden, 60 man
noodig zijn, om het naar buiten te dra
gen. Het wprd geweven te Agra in Britsch-
indië en de wevers hebben er 7 jaren over
gedaan.
N. v. E. te W.
vacantiegeld.
U hebt geen recht op
M. v. G„ te L. U werd reeds meege
deeld. dat het billijk is, dat aan u schade
vergoeding wordt gegeven. Het verdient
de voorkeur deze zaak in der minne te
schikken.
J. v. J„ te L. Deel hem nog eens per
aangeteekend schrijven mede, dat u bij
voortdurende nalatigheid de zaak aan
hangig zal maken bij den rechter.
Hilversum, 1875 M. Uitsl. AVRO-Uitzea
ding 8.00: Gramofoonpl. 10.00: Mo'
genwijding 10.15: Gramofoonpl. 103
Voorlezing door A. D. Hildebrand 11.00
Van Dijk's origineele Volendammers (har
monica's) 11.45: Gramofoonpl. 12.15
Concert AVRO-kwartet o.l.v. D. Groeneveli
2.00: J. A. Lotgering: „Watertourlsme
tochtjes in ons land" 2.30: Zenderver.
zorging 3.00: Knipcursus 4.00; Piani
voordracht door Egb. Veen 4.30: 2aj
door het Koor van de Industrieschool vo®
Meisjes te Den Haag, o. 1. v. C. v. d. Werf
5.005.15: Gramofoonpl. 5.15—7.0]
Kovacs Eajos en zijn orkest. Bob Scholt.
Refreinzang 7.00' W. P. F. v. Deventer
„Reizen" 7.45: Concert Omroeporkej
0. 1. v. N. Treep 8.15: Tholen en Vai
Lier 8.30: Vervolg Omroeporkest 9.00:
Tholen en Van Lier (vervolg) 9.15: Ver,
volg concert Omroeporkest 10.00: Va
Dias 10.15: Radio-tooneel „Teveel taar
tjes schaadt", verhaal van P. G. Wodt
house voor de microfoon bewerkt 10(
12.00: Gramofoonpl.
Huizen. 298 M. Uitsl. KRO-Uitzendin
8.009.15: Gramofoonpl. 10.00—113
Gramofoonpl. 11.3012.00: Godsd. Hall
uurtje door Pastoor Perquin 12.001.3)
Concert KRO-Trio 0. 1. v. P. Lustenhouwi
1 302.00: Gramofoonpl. 2.003.01
Vrouwenuurtje 3.003.30: Gramofoonp
4.306.00: Gramofoonpl. 6.00: O'n
derwijsfonds voor de Binnenvaart 63
7.15: Gramofoonpl. 7.15—7.45: I
Klooster: Eén en ander over het geestei
leven van den Javaan 7.45: Verbond*
kwartiertje 8.1511.00: Aansl. met Sit
tard Concert KRO-orkest o. 1. v. J. Get
ritsen. Soliste: J. de Suers (sopraan) -
11.0012.00: Gramofoonpl.
Daventry, 1554 M. 10.35: Morgenwij
pding 11.05: Lezing 12.20: Concert 0
orgelbespeling 1.20: Licht orkestconcei
2.25: Gramoloon 4.20: Sonates voo
cello en piano 4.50: Concert. Troeadero
orkest 5.35: Kinderuurtje 6.20: Le
zing 6.35: Nieuwsber. 7.00: Orgelmu
ziek van Bach 7.20: Lezing 7.50
Variété. London Fluit-ensemble en soliste
9.20: Nieuwsber. 9.40: Lezing ÏO.O
Concert. Gershom Parkington kwinte
(sopraan-tenor) 10.55—12.20: Dansmi
ziek.
Langenberg, 473 M. 7.25—8.20: Gr;
mofoon 12.30: Gramofoon 1.252 51 fïj
Orkestconcert 5.206.20: Solistencon
eert 8.20: Dansmuziek. Werga-orkes
fn de pauze een hoorspel „Emil".
Parijs „Radio-Paris', '1725 Ivf. 8.05
Gramofoon 12.50: Gramofoon 1.25
Gramofoon 6.50 Gramofoon 8.20
„Aïda", opera van Verdi (gramofoon).
Kalundborg, 1153 M. 8.50: Morgenwij
ding12.202.20: Concert (strijk-ensem
biel 3.505.50: Orkestconcert 8.20
Pianoconcert 8.409.55: „Familietwist'
hoorspel 10.1011.10: Mandolineconcet
11 1012.50: Dansmuziek.
Brussel, 338,2 M. 5.20: Dansmuziek
6 20: Orkestconcert 6.50: Gramofoon
7.50: Vlaamsch nieuws 8.20: Gramofocj
9.20' Concert in het Casino van Kno'
508,5 M.: 5.20: Orkestconcert 7
Gramofoon 8.20: Avond, gewijd aan
Nationalen feestdag.
Zeesen, 1635 M. Circa 7.007.50: Gra
mofoonpl. 10.5512.20: Berichten
12.20: Gramofoonpl. 1.152.20: Berich s.
ten 2 203.20: Gramofoonpl. 3.20-
4.20: Lezingen 4.20: Concert 5.20-
8.20: Lezingen 8.20: Orkestconcert
9.35: „3000 Jahre Parlamente und Pr<
zesse", historisch hoorspel van Frank
Lichey 10.501220: Instrumentaal ci
baret door het Scarpa-orkest.
Weer een Ford gekocht?
Ja, ik zou geen anderen wagen willen
hebben. Die logische Fordconstructie, die
betrouwbare motor en dat prachtige ma
teriaal vind je bij geen ander merk.
Dus jij zou me aanraden ook een Ford
te nemen?
Onvoorwaardelijk, niet alleen uit tech
nisch oogpunt, maar ook op grond van
mijn ervaring.
LINCOLN Ford
445
naar maat vanaf f. 5.— per maand. Vraagt eens inzage stalen-
collectie betere genre. Coupeurs bezoeken U door bet geheele
land. Brieven Bureau van dit blad onder No. 455.
n
Veert, i en daagsche Maildienst van Amsterdam via
Southampton. Algiers en Genua naar Port-Saïd, Sue/..
Colombo, Sabang, Belawan-Deli, Singapore, Batavia-
Aansluiting op de stoomschepen van de Koninklijke
Paketvaart-Mij. 2128
Korte zeereizen naar Southampton (eiland Wight) Algier-
en Genua.
Voor brochures, afvaartlijsten en verdere inlichtingen
wende men zich tot de Agenten der Maatschappij.
ROLLANDET&Co., Breestr. 6l-63,Tel. 2353-2354
VOOR OE REIS
die waterdicht is en gelijktijdig als demi
480 kan worden gedragen. Licht - poreus - sterk
ROTERMARKT 17
TELEFOON 180
Firma J. GOEDELJEE Sr.
Directie J. DIRKSE en Zn.. Hooigracht 33. Leiden, Tel 452
Filiaal: Oeverstraat 39 Telefoon 3133 - Oegstgeest
Transporten met speciale Rouwauto's.
2840
Wij hebben ze óók duurder
maarniet beter
de vulpen met
25 jaar garantie
fabriekswaarde f. 12.- f
verkoopen wij voor 0**/U
Ook onze „Beka" Damesvulpen
met 10 jaar garantie is een
juweel en kost slechts
Leest de vele aanbevelingen en
dankbetuigingen in allebladeD,
tijdschriften enz. 45S
Breestraat 52, Tel. 1703
ENGELSCHE
HANDELSCORRESPONDENTIE.
Bij het laatst gehouden Examen
slaagde mijn leerlinge
Mej J. K00LEN te Leiden.
Wederom enkele uren beschik
baar. Conditiën t. 5.p. maand
met. wekelijksch lesuur.
W. PL AS MEIJER, Langebrug 13
7624a
AMSTERDAM(10 FILIALEN) HAARLEM
LEIDEN. DEN HAAG, ROTTERDAM
(4 FILIALEN),EINDHOVEN. DEN BOSCH
ARNHEM. APELDOORN. UTRECHT
HILVERSUM.
LEIDEN
BREESTRAAT 99/101
Telefoon 1770
Ons bekende mooie
RECLAME.CORSET
in nieuwe zijden broché,
met breedere elastieken
zijpanden, 4 jarretelles
volgens afbeelding,
thans niet langer f 2.50,
doch slechts
446
te huur voor 2 of 3
personen. Noordeinde 41a.
7622a
Woningbouwvereeniging
„ONS DOEL"
Te huur een flinke
Kanaalstraat No. 22.
Huurprijs f. 10.75 per week.
Te bevragen Kanaalstr. No. 18
des n.m. tusschen 7 en 8 uur.
452
gezocht, die volkomen bekend
is met den verkoop van cokes
in het groot en in het klein,
een vlot verkooper is en over
ervaring in het brandstoffenvak
beschikt..
Slechts zij, die beschikken
over degelijke relaties en reeds
routine bezitten, komen in aan
merking. Brieven met opgaaf
v. leeftijd, tegenwoordigen werk
kring, verlangd salaris en vol
ledige inlichtingen, waaruitvak-
kennis blijkt, worden vóór
1 Sept. a.s. ingewacht onder
No. 462 aan het bureau van
dit blad.
4—2