UIT DE RIJNSTREEK.
LAND- EN TUINBOUW.
INDIE IN ONS MIHOEN.
VARIA.
meliik hulpbehoevend waren. De voor-
'r die zulks oogluikend heeft toegelaten
daartegen moeten protesteeren, want 't
.ime kiesrecht is het eenigste recht waar
Nederland en de wereld om draait,
eischt daarom herstemming voor stem-
"voorzitter herhaalt dat door geen
,ien kiezer bezwaren zijn ingebracht,
ir0p de heer de Groot mededeelt, dat
procesverbaal niet is voorgelezen, zoo-
E de in het lokaal aanwezige kiezers
de gelegenheid zijn geweest be
ren in te dienen. De voorzitter zegt dat
•toe gelegenheid bestaan heeft gedu-
le den geheelen dag, doch niemand
t er van gebruik gemaakt. De heer
Tenburg laat den voorzitter een tweetal
en lezen, waaruit blijkt dat dit college
>ker, naar aanleiding van diens tot
lem'd college gerichte bezwaren, heeft
ezen dat hij zijne bezwaren moet in-
,n bij den Raad, bij het onderzoek
ffeloofsbrieven. De voorzitter beaamt
luistheid van die mededeeling.
beer Noordman protesteert er tegen
,oü hij als voorzitter oogluikend hebben
[elaten hetgeen hem ten laste
It gelegd. Hij heeft wel degelijk toe-
iniing gegeven 0111 bijstand te ver-
jen. Hem is wel bekend dat eene zuster
,n het stemhokje met een penitente
stembiljet heeft bekeken, doch zulks
|iiet verboden .terwijl hij eenmaal eene
heeft teruggeroepen uit %en stern-
waarin ze zich zonder zijn toestem-
ig had begeven. Bezwaren zijn er bij
stembureau niet ingediend cn spr. heeft
form de wet bekendheid gegeven aan
uitslag der verkiezing.
heer de Graaf zegt dat teneinde
praatjes den kop in te drukken het
ïste is om Ged. Staten uitspraak te
>n doen.
heer Noordman merkt op dat de heer
rrenburg niet in het lokaal aanwezig is
.eest, waarop deze zegt, dat hij er wel
relijk is geweest, want hij heeft nog
én van Vliet gezegd om eens op te
en of de zusters van het gesticht stem-
op van Bennekom of op eene andere
nog eenige discussie stelt de heer
Graaf voor om den heer Wessel als
slid toe te laten en de nieuw gekozen
'sleden niet.
t heer Jac. van Leeuwen is het niet
met het advies der commissie; hij is
toelating van alle gekozenen, want
praatjes heeft men zich niet te storen.
)p eene vraag van den voorzitter ant-
ordt de heer de Graaf dat er aan de
oofsbrieven geen bezwaren kleven, doch
de niet toelating wordt gegrond op
feit dat er onregelmatigheden hebben
ais gehad in 't stembureau a. d. Hooge-
ndijk Het voorstel de Graaf, gesteund
)r de heeren Starrenburg en Stadhouder
nt dan in stemming en wordt aange-
men met 6 tegen 3 stemmen. Tegen
mmen de heeren J. v. Leeuwen Adzn. en
beide wethouders De voorzitter deelt
n mede dat elk lid van den Raad en
der niet toegelatenen binnen acht dagen
beroep kunnen gaan bij Ged. Staten,
ftrna worden door den secretaris de
iilen gelezen, die met de stem van deh
Starrenburg tegen, onveranderd wor-
goedgekeurd.
Vervolgens doet de voorzitter mededee-
g van de ingekomen stukken o.a. van
missive van Ged. Staten houdende goed-
|uring der gemeente begrooting 1931,
issen verbalen van kasopneming enz.
'Ike alle voor kennisgeving worden aan-
lomen.
ierna wordt aangevuld de vervoersub-
ieregeling, in dier voege dat deze ook
gelden voor kinderen die de openbare
100I voor buitengewoon L.O. te Leiden
len bezoeken en de dito Chr. te Alphen
1 den Rijn.
Besloten wordt dat er voortaan geen
frlijksch maar een 5 jaarlijksch verslag
ilrent den toestand der gemeente zal
rden uitgebracht.
ton het bestuur der Chr. H.B S. te Leiden
rdt een subsidie verleend van f. 98.98
de kosten dier school over 1929.
den voorstel Starrenburg om de brieven-
s nabij het Kruisheerenklooster te ver-
latsen .wordt nadat het is ondersteund
or de heeren Stadhouder en de (Troot
zonden naar B. en W. om prae-advies.
eene vraag van den voorzitter waar
brievenbus moet komen te staan, ant-
tordt de heer Starrenburg dat hij zulks
r gezegeld adres nog ter kennis van den
orzitter zal brengen.
Op de verzoeken van H. T. en Wed. D.
ontheffing van pacht grasgewas wordt
jnstig beschikt, terwijl de huishuur van
Wed. H., ingaande 1 Juli f.1. wordt
ihoogd met f. 0.75 per week en gebracht
f. 1.50.
tongeboden wordt vervolgens de ge-
finterekening over den dienst 1930, slui-
ide in den gewonen dienst in ontvangsten
t f. 134.086 82; in uitgaven met f. 127.049.72
een batig saldo van f. 7037.10 en in
kapitaaldienst in ontvangsten met
11.347 89V'25 in uitgaven met f. 35 576,20 en
batig saldo van f. 5771.691/o. Deze reke
nt? met bescheiden, alsmede dié van het
f.terleidingbedrijf, welke laatste sluit met
n batig saldo van -f. 819.281/2, worden in
inden gesteld van een commissie van
iderzoek, bestaande uit de heeren Stad-
'uder, G. van Leeuwen en A. v. Bennekom.
Tot lid der commissie van toezicht op
t L.O. wordt benoemd de heer J. van
Ruit, terwijl hij eveneens wordt benoemd
secretaris dier commissie, en als lid
commissie tot wering van schoolverzuim
Behandeld worden vervolgens de opmer
ken die door de ambtenarenvereenigin en
!ar voren zijn gebracht aangaande het
'ncept-ambtenarenreglement. B.. en W.
dien voor een tiental wijzigingen aan te
'engen waarna de Raad met algemeene
«mmen aldus besluit en het reglement
«b.nitief vaststelt waarvan de irfwerking
IJing wordt bepaald op 1 Sept. a.s.
tfiema wordt vastgesteld eene verorde-
"Q op de heffing van kadegeld van het
bruikmaken van de gemeentelijke aan-
Jplaats voor schepen aan den Hooge
indijk, alsmede eene betreffende invor-
nngsverordening.
Eveneens wordt vastgesteld eene met de
'iieente Leiderdorp aan te gane regeling
zake toelating van kinderen tot de open-
lre lagere school aldaar, welke regeling
vorige vergadering in concept was vast-
steld en thans gelijkluidend is aan-
nomen door den raad van Leiderdorp.
Aangezien uit het overgelegde rapport
'n den genieznte-opzichter blijkt, dat het
>utwerk van den toren nog in goeden
aaf verkeert wordt besloten de Fa. Elder-
)rs1 alhier op te dragen het aanbrengen
[n een gehee1 nieuw leiendak voor eene
•J van f.965.
Aan J. J. Bosman wordt onderhandsch
opgedragen het vernieuwen van de Kleine
Weddepadsbrug voor eene som van f. 1250,
waarna de voorzitter overgaat tot het be
antwoorden van de in de vorige vergadering
gestelde vragen. Ten aanzien van eene
vraag van den heer Stadhouder om eene
lantaarn te verplaatsen ten behoeve van
de verlichting van de Stadhouderslaan,
deelen B. en W. mede, dat zulks geen
verbetering der verlichting voor die laan,
dcch wel eene verslechtering van de straat
verlichting voor den Rijndijk zal mee
brengen. Er ontspint zich dan eene lange
discussie over dit onderwerp, waarna ten
slotte de heer Stadhouder een voorstel in
dient, gesteund door de heeren de Graaf
en Starrenburg, om een lantaarn op de
Stadhouderslaan te plaatsen, voor rekening
der gemeente, onder bepaling dat de heer
Stadhouder 1/3 gedeelte der kosten zal
dragen. Dit voorstel wordt aangenomen
6 tegen 3 stemmen (de heeren wethouders
en jac. van Leeuwen Adzn.).
Wethouder Noordman deelt vervolgens
mede dat in de vorige raadsvergadering
was besloten om eene demonstralie te laten
geven met eene motorbrandspuit, waarvan
de kosten ongeveer f. 1800 bedragen, doch
dat nadien door de Fa. Elderhorst alhier
eveneens eene demonstraiie is aangeboden
van eene dergelijke spuit, alleen nog wat
verbeterd met het oog op afkoeling en
bevriezing van den motor, en waarvan de
kosten enkele honderden guldens minder
zullen bedragen, weshalve B. en W. van
meening waren dat hierop moest worden
ingegaan, te meer ook waar het inwoners
betreft Tot heden kon die demonstratie
echter nog niet plaats hebben, weshalve
B. en W. den raad vragen of deze er mede
accoord gaan, dat de demonstratie waartoe
in de vorige vergadering werd besloten
komt te vervallen en aan de Fa. Elderhorst
de gevraagde demonstratie wordt toege
staan. Aldus wordt besloten.
Hierna volgt dan de gebruikelijke rond
vraag waarvan door verschillende leden
gebruik wordt gemaakt en waarvan de
voorzitter beantwoording in eene volgende
vergadering toezegt. Daarna sluiting.
ALPHEN.
Examens Lingerie en Costumièrc.
Geëxamineerd 14 candidaten: Geslaagd
voor costumière de dames N. van Engelen,
B. Scheerder, C Verbij, M. van Leeuwen,
M. Odijk, M. Daas, G. Wijbenga J. Hoo-
gendoorn en M. Bakker.
Lingerie: Geslaagd: Zuster Theresia. de
dames N. van Fulpen. L. Hoogendoorn, J.
Paardenkooper en B. Simmerman allen te
Alphen aan den Rijn. De examens werden
afgenomen door de eerste Ned. R.K. Ver.
van Modevakscholen.
Geslaagd schoolreisje.
Door de leerlingen van de Openbare
School. Schoolstraat, werd gisteren met
het onderwijzend personeel en vele ouders
een schoolreisje naar Katwijk gemaakt.
Per salonboot ..Concordia" ging de reis
van Leiden en vandaar per tram naar
Katwijk. Daar vertoefde men ongeveer 3
uur; door de jeugd werd heerlijk genoten
Hoewel de zee nog wat onstuimig was. kon
men toch volop „pootje-baden". Per tram
aanvaardde men ook weer de terugreis
naar Leiden, waar een bioscoopvoorstel
ling werd bijgewoond. Per boot werd via
de Brasemer- en Kagerplassen in de beste
stemming pl.m. 9 uur onze gemeente weer
bereikt. Het muziekgezelschap „Crescen
do" wist zich gedurende de geheele reis
zeer verdienstelijk te maken. Tijdens de
rust van dit korps had ook de kapitein van
de boot voor de noodlge afwisseling zorg
gedragen, door aan boord een versterkte
luidspreker-installatie te plaatsen, waarop
verschillende schoolliedjes werden ge
speeld. wat de stemming onder de jeugd
nog belangrijk deed verhoogen!
BOSKOOP.
Autotocht voor Ouden van Dagen.
Gisteren had ook hier de aangekondigde
autotocht voor ouden van dagen en hulp
behoevenden plaats.
Te circa negen uur stonden aan het be
gin van den Zijdeweg een 23-tal auto's
waarin de oudjes, die van hun woning
waren afgehaald, vergenoegd zaten te kij
ken. Zij waren vol verwachting over den
heerlijken tocht die hun te wachten stond.
Zooals wij reeds meldden ging ditmaal de
reis naar Zeist en omgeving. De oudjes
gaven telkens luide te kennen hoezeer de
tocht hun beviel! Des avond werd de stoet
auto's aan de grens der gemeente opge
wacht door de harmonie .Excelsior". Met
de muziek voorop reed men naar hotel
„Neuf" alwaar een heerlijken maaltijd ge
reed stond. Na afloop daarvan, zocht ieder
hoogst voldaan weder zijn woning op
Tot slot °en woord van dank aan het
comité en #in een ieder, die het moge
lijk heeft gemaakt weder een dergelijken
tocht te organiseeren
De Zondagdlenst wordt voor a.s. Zon
dag 19 Juli waargenomen door dokter P.
du Buy.
Geslaagd voor het M.U.L.O.-examen
diploma A. Hooftman alhier.
OUDE-WETERING.
Verdronken.
Het 6-jarig zoontje van den heer M. v.
T. is alhier te water geraakt en verdron
ken. De kleine was kort te voren nog van
den waterkant verjaagd, doch blijkbaar
is hij later weer aan de aandacht van de
ouders ontsnapt
ROZENTENTOONSTELLING TE ZEIST.
Gisteren is te Zeist de jaarlijksche ro-
zententoonstelling geopend in tegenwoor
digheid van tal van autoriteiten. Aan de
„N. R. Crt." ontleenen wij dat o.m. de
volgende bekroningen werden toegekend.
Zilveren medaille van Prins Hendrik: G.
de Ruyter te Hazerswoude.
Afgesneden kasrozen: gouden medaille
G. de Ruyter te Hazerswoude; verguld zil
veren med. J. Keessen Dzn. te Aalsmeer;
zilveren medaille G H Kersbergen te Ha
zerswoude; firma Ravensberg en Boer te
Boskoop, en de Proeftuin te Aalsmeer.
Rozen in pot gekweekt. Verguld zilveren
medaille: G. de Ruyter te Hazerswoude.
Decoratieve opstelling van rozeninzen-
ding: kleine gouden medaille J. Keessen
Dzn. te Alsmeer. Inzending buiten het
programma: verguld zilveren medaille J.
Keessen Dzn. te Aalsmeer.
ALKEMADE.
EERSTE STEENLEGGING WATERTOREN
„DRIE GEMEENTEN."
Toespraak van Burgemeester Vosters.
Gistermiddag heeft in tegenwoordigheid
van het algemeen bestuur van de Stich
ting Drinkwaterleiding de Drie Gemeen
ten de eerste steenlegging plaats gevon*-
den van de watertoren te Roelofarends-
veen.
Alvorens de plechtigheid te verrichten
nam de voorzitter van de stichting, bur
gemeester L. H. M. J. Vosters het woord.
Spr zeide het een aangename taak te
vinden op deze plaats te staan, teneinde
zooals het heet „den eersten steen" te
leggen. In de letterlijke beteekenis van
het woord zal dit dezen middag ec.Tter
niet het geval zijn, aangezien zooals men
ziet, reeds verschillende duizenden atee-
nen gemetseld zijn. Deze steen heeft ech
ter de beteekenis van een gedenksteen.
Spr. acht het thans nog niet den tijd om
uit te weiden over de voorgeschiedenis
onzer eigen drinkwaterleiding, op ande
ren tijd en plaats zal daartoe nog gele
genheid genoeg zijn. Hij wil echter thans
hulde brengen aan de leden van het be
stuur van de stichting, die getoond heb
ben bekwame mannen te zijn en die reeds
talrijke uren besteed hebben om de vele
werkzaamheden, welke noodig waren, te
verrichten. Spr. herinnert nog in het kort
aan de moeilijkheden, die zich aanvanke
lijk bij den bouw hebben voorgedaan doch
hij en het bestuur zijn steeds van meening
geweest, dat Juist aan het fundament de
grootste zorg moest worden besteed. Dan
brengt spr. nog hulde aan den aannemer
en den uitvoerder, die met zoo groote be
kwaamheid het bouwwerk hebben geleid.
Vervolgens onthulde de burgemeester
den gedenksteen, waarop de namen van
de leden en den secretaris van het dage-
lijksch bestuur en de leden van het alge
meen bestuur vermeld staan.
Aan het einde van zijn rede zeide de
burgemeester, dat deze steen aan ieder,
die in den loop der tijden dit terrein zou
betreden de namen vermeld zou zien van
de mannen die hun schouders gezet heb
ben onder het belangrijke sociale werk
van de drinkwatervoorziening der ge
meenten Alkemade. Leimuiden en Rijn-
zaterwoude.
Hierna vereenigden de bestuursleden
zich op het gemeentehuis, terwijl de werk
lieden een kleine gratificatie ontvingen en
den verderen middag vrijaf kregen.
ROZEN.
Met inachtneming van hun groeiwijze
kweekt men de rozen als struikboompjes,
kroonboompjes, stamrozen), pyramide,
klimrozen, en als treuwozen, waarbij in
aanmerking dient genomen dat sommige
sterk andere zwak groeien. Sommige slechts
eenmaal, en vele andere den heelen zomer
doorbioehn. Maar dien verschillenden vorm
van groei en bloeiwijze richt zich in hoofd
zaak het snoeien. Uit een en ander valt
ook hier weer af He leiden, dat eenige
algemeene rozenkennis noodzakelijk is, wil
men goed kunnen snoeien. Toch laat ook
dit snoeien zich tot eenige hoofdregels
terugbrengen en niet de noodige aandacht
en oplettendheid, ieert men dit spoedig
aan. De allereerste eisch is ook hier: zorg
voor voldoende licht en lucht in uw rozen.
Behalve door e§n goede standplaats en
een goeden grond, kunnen we dit in niet
geringe mate bevorderen, door met het
snoeien te zorgen, dat alle blijvende deelen
volop van het licht kunnen genieten. De
beste tijd daarvoor is in het voorjaar na
het ontdekken der rozen, als geen zware
vorst meer te vreezen is, en kort voordat
ze beginnen uit te botten, dus in Apri'.
Dan vermijdt men het gevaar bij de vele
gevoelige soorten, zooals Thee- en Noiset
rozen. dat zij opnieuw zullen invriezen, in
welk geval wij ze later nog eens zouden
moeten insnoeien en waardoor men minder
hout, minder oogen zoude behouden dan
ocrspronke'ijk de bedoeling was. We kun
nen hier tevens opmerken dat door een
korteren snoei de bloei vertraagd wordt,
d.w.z. indien het hout overigens rijp is,
de zich lager aan de twijgen bevindende
oogen zijn onder normale omstandigheden
niet zoo sterk ontwikkeld, als de hooger
zittende en ieder zal wel eens hebben
opgemerkt, dat ook bij de rozen de boven
ste oogen het eerst uitloopen. Onder bijna
alle groepen komen sterk groeiende en
zwakgroeiende voor. De zwakgroeiende
snoeie men kort in (3 a 4 oogen) en
zoover de vorm het toelaat, behoude men
alleen de krachtige eenjarige takken. Het
oude hout en de zwakke twijgjes moeten
zooveel mogelijk worden verwijderd. Bij
deze is het vooral 0111 te doen ze op té
wekken tot het vormen van nieuwe krach
tige scheuten. De sterkgroeiende snoeie
men lang Snoeie men deze kort, dan zouden
ze wel veel hout vormen maar weinig
bloeien. Vooral ook bij de meer sterk
groeiende Theerozen en Noisetrozen, snoeie
men de takken niet te kort in en late
hun minstens de helft der lengte behouden.
Van klimrozen en treurrozen nemen we
alle onrijpe uiteinden weg en men dunne
ze verder flink uit. Tenzij het ons hier
en daar door korte snoei om krachtige
nieuwe scheuten te doen Is. Later kan
men weer nieuw bloemhout verkrijgen dat
in den nazomer bloeit. Alle maandrozen
worden kort ingesneden tot het verkrijgen
van sterke, rijkbloeiende scheuten.
Alle rozen worden na hun eerste bloei
weer gesnoeid, om ze tot het vormen van
nieuwe takken op te wekken.
Verder moeten alle in het voorjaar ver
plante rozen kort worden ingesneden, doch
men wachte er liefst mee tot zij weer even
aan den groei zijn. Ook is zeer aan te
bevelen om de rozen 11a hun eerste bloei
te bemesten met een gieroplossing.
Om schoone snijrozen te winnen, behoudt
men, op iedere scheut slechts een knop,
de hoofdknop, of wel deze en een van
de jongste zich lager be- indende knoppen.
Steeds snijde men dan elke roos zuiver
glad af, boven een lager zittend blad,
waardoor het zich daarbij bevindende oog
opnieuw een sterken scheut geeft Dit
dunnen der knoppen wordt nog te weinig
gedaan Alleen bij die rozen, zooals Rosa
rugosa, Rosa rubifolia, en verder meer z.g.
wilde rozen, waarbij het ons te doen is
om de mooie vruchten (bottels), neme men
de uitgebloeide bloemen nfet weg.
Vijanden der rozen. Wij mogen dit
artikel niet besluiten zonder over de
vijanden die een aAnval op de rozen doen
en hoe deze te bestrijden het een en ander
op te merken. Hoe beter men de rozen
behandelt en onderhoudt hoe minder ze
van alle aanvallen last zullen hebben. Hoe
krachtiger gewas, hoe minder vatbaar voor
verschillende ziekten. Bestrijdt de plaag
bij het eerste optreden. Een luis vermenig
vuldigt zich spoedig tot milliarden. De
eerste te vangen voorkomt dus veel last
en moeite. Ondervinding heeft geleerd, dat
het meest doeltreffend is, eiken morgen
de rozen na te gaan en steeds de eerst-
verschijnende boosdoeners te vernietigen.
Men neme tevens alle uitgebloeide bloe
men af. Veel kan men voorkomen door 1 A
2 maal in de week de rozen met wat zeep
water te bespuiten door middel van een
pulverisator, welke het zeepwater stof fijn
verdeelt. Daarmede kan men met een emmer
zeepwater al heel wat planten bestuiven.
De open bloemen zijn met de pulverisator
te vermijden. Soms vindt men in de bloemen
een tamelijk grooten goudkleurigen kever,
welke de meeldraden, stampers en bloem
bladen opvreet of doorboort. Deze moeten
werden gedood. Alleen lieve-heersbeestjes
spare men daar deze de bestrijders der
luizen zijn. Ook de meezeil, boomkruiper
tjes geven men vrije wandeling. Deze zijn
onze natuurlijke helpers, die dikwijls het
kwaad eerder opmerken dan wij.
Lastig en nadeelig zijn ook de zwammen,
zooals het wit (Sphaeroteca Pannosa). Men
bemerkt deze zwam door dat er hier en
daar een wit tot grijsachtig wel iets op
meel lijkend vilt op de bladeren en scheuten
komt, waarom men deze zwam ook onder
meeldauwzwammen rangschikt. Dit wit be
staat uit fijne zwamriraden, welke liet
bladweefsel doorwoekeren en verwoesten.
De ziekte verspeidt zich uiterst snel waar
om men ze ook direct moet bestrijden.
Hel meest afdoend middel is de planten
bestuiven met bloem van zwavel, zoomede
aangetaste deelen afsnijden en verbranden.
Ook zeer nadeelig is het z.g. rozenroest
(Ohragmidiuni Subcortiduni) kenbaar aan
cle hoopjes roodachtig poeder op de scheu
ten en bladeren. Bij de eerste verschijnselen
moeten de aangetaste deelen worden afge
plukt en verbrand. Ook helpt een be
sproeiing met Bouillie Bordelaise 2 pet.
oplossing, vroegtijdig in het voorjaar. De
planten zien er dan eenigen tijd onooge-
lijk uit. Maar het is toch heter om van
twee kwaden het minste te kiezen.
Vraag: Hierbij doe ik een blaadje van
mijn klimrozenstruikcn, welke mooi groen
uitloopen en nu met een witte waas zijn
overtrokken. Is dit een ziekte en is daar
iets tegen te doen?
Antw N. E. B. I11 bovenstaand artikel
over rozen wordt bloem van zwavel aan
bevolen als bestrijding van het wit. Bij
aanhoudend donker en vooral bij regen
achtig weer is de werking van zwavel
veel minder groot. U doet dan beter de
struiken te bespuiten met een mengsel van
2 ons groene zeep in 10 L. water, terwijl
10 gram salicylzuur in 1 maatje brand
spiritus opgelost, hierdoor wordt gemengd.
Als u hiermede spuit, bestrijdt u het wit
en de bladluizen tegelijker tijd.
Vraag: Heb een Hortensia, welke is uit
gebloeid. Hoe te handelen om de plant
een volgend jaar weer in bloei te krijgen?
Antw. O. te S. Uw Hortensia moet
nu direct flink worden ingekort, tot op
eer. handbreed boven den grond.. Zet de
plant in een grootere pot en voedzame
aarde en graaf haar buiten op een zonnig
plekje met den pot in den grond. Geef
bij droog weer dagelijks water en 11a een
6-tal weken een paar maal in water op
geloste bloemenmest. Uw plant zal nieuwe
scheuten maken, waarvan u 4 a 5 houdt.
Deze zullen bij mooi weer nog rijp hout
vormen en worden een volgend jaar niet
ingekort. Deze scheuten kunnen een vol
gend jaar bloem vormen Begin Oct. moet
de plant naar binnen en moet koel worden
overgehouden.
Vragen op Tuinbouwgebied aan de Red.
onder motto: „Tuinbouw". J. S.
VERBRUIKSCOÖPERATIE ALS MIDDEL
TEGEN DDURTE.
Een van de verschijnselen van den nieu
wen tijd in Indië is de gewaarwording van
het westersch publiek en ten deele van den
oosterling, dat vele zaken in Indië duin-
zijn De gewaarwording: want in Indic zijn
altijd wel de meeste artikelen van wester-
schen invoer duur geweest. Maar in den
nieuwen tijd, die aanbrak met de 20e eeuw
is het aantal westerlingen gestegen en is
het openbare leven zoowel als het huiselijk
bestaan meer westersch getint. De klee
ding, de maaltijd, de genoegens werden
meer en meer geschoeid op westerschen
leest en daardoor werd de behoefte aan
allerlei dingen van buiten groot. De mode
is een dure pop.
Beleeft Indië zijn goede dagen, zijn de
zorgen licht, dan bekommeren zich maar
weinigen om den prijs van wat men ver
langt en de winkels trekken van de on
verschilligheid een voor de hand liggend
profijt. Zoo kon het ook gebeuren, dat in
streken, waar naar verhouding het wes
tersch publiek talrijk is, de prijzen weer
wat hooger zijn dan elders. Neem Deli, het
land van de ruime inkomsten. Ieder heeft
wel vernomen, dat Deli een duur land is
en dat met name Medan, als plaats van
vestiging, bijzondere uitgaven vereischt
voor het dagelijksch leven. Al wat behoort
tot het „mondaine" leven is overal buiten
sporig duur in Indië en dat mondaine
treft men aan in de steden, waarheen dan
ook de westerlingen, die in het binnen
land zijn gevestigd, zich van tijd tot tijd
begeven tot verpoozing. De duurte in Indië
is de vrucht van een zekere overdaad in
de begeerte der koopers en in de prijsbe
paling van de verkoopers. Nauwelijks ko
men er nevelen voor de zon van voor
spoed, of de duurte wordt gevoeld en men
beklaagt zich. Ook treedt beperking in.
Echter komt men zelden tot een modus in
het leven der gemeenschap, waardoor men
zelf zonder zich veel te ontzeggen de re
geling van prijzen in handen houdt. Want
de duurte moet men niet slechts ontgaan
in dagen van tegenspoed, doch ook in ge
wone tijden en er zijn dus maatregelen
noodig van hüivenden invloed.
Zoo'n maet —el is thans op komst: het
is de verlaei": an bezoldiging. Het gou
vernement gaat oor en andere instellin
gen zullen volgen In die verlaging ligt on
getwijfeld de strekking, dat zij den levens
standaard eenvoudiger maakt en dat de
prijzen onder een verminderde vraag da
len. Dat is de lichtzijde van de verminde
ring van bezoldigingen, waartegen klach
ten zijn gerezen omdat men opziet tegen
een tijd van overgang die voor velen on
aangenaam is, maar dien men ten slotte
met voordeel doorleeft. Met voordeel, want
een opschroeving van het bestaanspeil is
voor alle bevolking ongewenscht en op den
duur noodlottig. De duurte van de win
kels is natuurlijk ook te bestrijden door
coöperatie in het verbruik, een onfeilbaar
middel, indien het degelijk kan worden
toegepast. In Indië is de inrichting van
een degelijke coöperatie verre van onmo
gelijk, maar moeilijk is zij stellig. Op
plaatsen met enkel duizenden westerlin
gen heeft men steeds een komen en gaan,
dat een bezwaar is voor de samenwerking
in het koopen Er is een beheer noodig,
dat veel toewijding vereischt en er is een
tucht noodig onder de deelnemers, die in
Indie blijkbaar moeilijk valt te onder
houden. Maar de bezwaren er zijn er
meer behoeven geen beletsel te zijn. Er
is in Indië weinig gedaan aan coöperatie
in het verbruik. Ik herinner mij, dat de
Deli-Mij. ongeveer 10 jaar geleden een
coöperatieven winkel oprichtte uitsluitend
voor haar personeel, waarvan de voorname
bedoeling was. dat de assistenten er de
gangbaarste artikelen van het dageliiksch
bestaan goed en goedkoop konden beko
men. Het beheer nam de Deli-Mij. voor
haar rekening en daardoor was de orde in
het beheer verzekerd, evenals kwade pos
ten waren uitgesloten. De instelling is een
van de weinige voorbeelden van een ge
slaagde coöperatie In het verbruik; de as
sistenten, verspreid als zij wonen, zouden
zonder die hulp een dergelijke samenwer
king niet kunnen opzetten en instand
houden.
Op Java hebben langen tijd de lagere
ambtenaren van de Staatsspoor een coó-
Deratie gehad, ik meen te Batavia. Zoo
lang er een bestand is van ambtenaren,
die ter plaatse blijven en zich met beheer
of toezicht op beheer belasten, kan de sa
menwerking vruchtbaar zijn. maar veel
vuldige overplaatsing moet haar in de war
sturen Voor alle coöperatie in Indië is het
vlottend karakter van westersche inge
zetenen een zware dobber. En toch zou
het in deze tijden aanbeveling verdienen,
zoo het Europeesche bestanddeel van de
bevolking od eenige plaatsen te rade ging
om de oprichting van kleine coöperaties in
het verbruik tot stand te brengen. Juist
de kleine, want een veel en zeer velen om
vattende coöperatie brengt bijzondere zor
gen mee voor beheer en opslagruimte. Men
zou voor het begin zich moeten beperken
tot het hoog noodzakelijke en een voor
waarde, waarbuiten men nooit slaagt is
de contante betaling. Aan contant betalen
is Indië heelemaal niet gewend, maar het
koooen od crediet. zelfs op crediet van een
maand, is een van de ergste gebreken,
waaraan Indië steeds mank gine. Nood
leert bidden en nog veel meer. Misschien
brengt de dwang der versobering de ge
meenschap in Indië nu ook tot eenvoudige
coöoeratie als een wezenlijk middel tot be
strijding van de duurte en misschien wil
zij wel afstand doen van het koopen on
crediet. Alleen daarmee zou al veel zijn
sewonnen.
DENGAN HORMAT.
EEN PARADIJS ONDER DE FRANSCHE
KUST.
Het is een verborgen paradijs, dat het
grootste gedeelte der menschheid volko
men onbekend is. Het eiland Jethou be
hoort tot de Kanaal-eilanden, de eenige
nog in Engelsch bezit zijnde rest van
Nol-mandie. De hertog van Normandië, zoo
wordt de koning van Engeland op de
Kanaal-eilanden genoemd, heeft het pa
radijs-eiland Jethou voor den tijd van
„zijn leven en een dag" aan den Engel-
schen schrijver Compton-Mackenzie ver
pacht. die vele jaren als koning op zijn
eiland had geleefd. Hij had zich een
prachtig wit huis als residentie laten bou
wen, dat er buiten zeer eenvoudig uitzag,
doch binnen een comfort verborgen hield
zooals geen koning van zijn slot kan ver-
Jangen. De ongekroonde koning van het
eiland Jethou was souverein, zooals
nauwelijks een andere heerscher. Hij kon
leven, zooals het hem behaagde en zoo
lang hij niet met de Engelsche wetten in
conflict kwam. Compton Mackenzie had
zich nooit tegen deze wetten opstandig
getoond. Hij leefde op zijn heerlijk eiland
zoo vrij als een vogeltje en men verwon
dert zich slechts over zijn besluit het
eiland te verlaten en het weer te verpach
ten. Naar verluidt zou hij zich op een
eiland in de buurt van Schotland gaan
vestigen.
Het eiland-paradijs Jethou is derhalve
vrij voor een nieuwen heer. Op dit eiland,
dat niets te maken heeft met belasting en
tollen is alles verbazend goedkoop. Enkele
uren van Londen verwijdert ligt hier een
wonderland waar melk en honing vloeien,
waar geen wetten voor zus en zoo zijn en
men zoo ongebonden kan leven als ner
gens in onze wereld van schema's en
paragraphen. Dit eiland, dat men reeds
in de oudheid kende, herbergt enorme
scharen wilde konijntjes en wild, gevo
gelte, garnalen, kreeften, visschen, zijn er
ontzaglijk veel. Het 203 vlerkante kilome
ters groote eiland is met prachtige bos-
schen bedekt, die afwisselen met sub-tro
pische tuinen. Zelfs de Rivièra kan zich
met dit plekje niet vergelijken, waar niet
alleen in het voorjaar, maar ook in den
winter heerlijke planten bloeien en waar
reeds in Januari de narcissenvelden geu
ren. Het eiland is tamelijk vlak, de groot
ste verhooging bedraagt 88 meter. Van d#
hoogten van het kleine eiland heeft me®
een onbeschrijfelijk schoon uitzichfc
Jethou is. zooals gezegd, een paradij
waarin de slang ontbreekt.
25 JAREN SIMPLONTUNNEL.
Een dezer dagen jubileert de Simplon-
tunnel, die nog steeds een der langste ter
wereld is. In Juni 1906. na moeizame werk
zaamheden, die 6'/: jaar hadden geduurd,
werd de tunnel in gebruik genomen. De
lengte bedraagt 19.825 meter, waarvan
9.073 op Zwitsersch en 10.752 op Ita-
liaansch grondgebied. De St. Gotthard is
14.984 meter lang. De oudste tunnel is die
van den Mont Cenis 112.234 meter). De
aanleg van de Simplontunnel heeft 80
mlilloen francs gekost.
3—2
