Olympische Spelen 1932.
Scherts In Schets.
72ste Jaargang
VRIJDAG 3 JULI 1931
No. 21867
0FF1CIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. 1
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
andere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentlën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
by een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT.:;
Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35, per weekt. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 1.2.35 -1- portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
STEUN GEWENSCHT.
Mogen wij U nog eens herinneren aan
de wenschelijkheid steun te verleenen, op
dat onze Nederlandsche sportmenschen
naar Los Angeles kunnen gaan?
Komt sportvrienden, draagt allen uw
steentje bij en steunt het Comité, hetzij
door het koopen van loten ad f. 2.50, die
aan ons Bureau verkrijgbaar zijn, hetzij
door een gift, zonder aankoop van loten,
te storten op ons gironummer 57055.
Wij bieden U daartoe de gelegenheid op
onderstaand formulier:
INSCHRIJVINGSBILJET.
In te zenden aan het bureau van het
„Leidsch Dagblad".
Ondergeteekende wenscht bij te dragen
voor de inschrijving
OLYMPISCHE SPELEN 1932
voor een bedrag van
gulden
met
zonder
levering van loten.
Naam:
Woonplaats:
doorhalen wat niet gewenscht wordt.
AFSLUITING
PASSAGE HAARLEMMERWEG.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dat in
verband met de uitvoering van rioleerings-
werken, het gedeelte van den Haarlem
merweg gelegen tusschen den Maresingel
en de Van Musschenbroekstraat, vanaf
Maandag 6 Juli a.s. tot nadere aankondi
ging voor alle doorgaand rijverkeer, ook
met handwagens, zal zijn afgesloten en
dat dit verkeer zal worden geleid langs
de Pasteurstraat en den Maresingel.
A. VAN DE SANDE BAKHTJYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 3 Juli 1931.
9467
OPRICHTING AFDEELING LEIDEN
S.I.M.A.V.I.
Samenstelling van het Bestuur.
Gisterenavond heeft alhier in het „Nuts-
gebouw" de oprichtingsvergadering plaats
gehad van de afd. Leiden en O. der Ver.
S.IMA.V.I. (Steun in Medische aangele
genheden voor Inheemschen), van welke
vereeniging reeds afdeelingen in verschil
lende plaatsen van ons land bestaan. Het
doel van S.I.M.A.V.I. is geneeskundige
hulp en geestelijke opheffing te brengen
aan de inheemsche bevolking in Neder
landse!) Oost- en West Indië, in den zin,
waarin het tot nu door de Protestantsche
Medische Zending in practijk is gebracht.
De medische nood, is daar ondanks het
vele. dat reeds ter leniging geschiedde, nog
in talrijke gebieden schrijnend.
De bijeenkomst stond onder leiding van
den heer A. J. Berman, secretaris voor de
propaganda uit Heemstede.
Na bespreking van diverse interne kwes
ties, volgde de samenstelling van het be
stuur, dat alsnog zal aangevuld worden
en waartoe reeds de navolgende dames en
heeren uit rechtzinnige als vrijzinnige
kringen toetraden: mr. A. v. d. Sande Bak-
huyzen, burgemeester van Leiden, eere-
voorzitter, dr. C. J. van der Klaauw, lector
in de Dierkunde aan de Leidsche Univer
siteit, vice-voorzitter, drs. H. Schilp, dir.
Lhr. Kweekschool, le secretaris, P. A. v.
Aggelen, dir. Bank van Leening, 2e secre
taris en voorts als leden dr. H. J. M. Boon-
acker, mej. j. l. v. d. Brink, prof. dr. P.
L. Flu, Th. j. Hannema, ds. G. Henne-
mann, mej. dr. c. Hovens. Greve, mr. P. J.
faenburg, prof. dr. L. Knappert, prof. dr.
v Krom, prof. dr. W. A. Kühne. ds.
M. J. Punselie, mr. dr. J. Schokking: dr.
K' van Thiel, H. W. Tieleman, ds. P.
7:ja ma en E. J. Wichers Rollandet. De
iunctie s van voorzitter en penningmeester
zullen nader bekend gemaakt worden.
Besloten werd in het najaar met de
propaganda te beginnen, zoowel algemeen,
ais in de verschillende kerkelijke kringen.
uaartoe zal men eveneens een avond-
,st bel®igen; het ligt in de be-
fu? dan een film te vertoonen en
wiïf uit te noodigen wellicht dr.
Amsterdam, w.n. voorzitter van
wtrk Kec ïUr die het S.I.M.A.V.I.-
werk zal belichten.
BEVESTIGING DS. A. DE BONDT.
Door ds. H. Thomas.
Gisterenavond-werd ds. A. de Bondt, ge
komen van Pijnacker-Nootdorp in de ge
heel gevulde Hooigrachtskerk bevestigd
door ds. H. Thomas.
De samenkomst werd geopend met het
zingen van Psalm 95 1, Schriftlezing van
II Cor. 3 718 en gebed. e
Als tekst had ds. Thomas gekozen II Cor.
5 18B: „en ons de bediening der verzoe
ning gegeven heeft".
Spr. bepaalde zijn gehoor bij Paulus, hoe
hij zegt: „wij bewegen de menschen tot
geloof door de liefde van Christus", en
teekende voorts het ware geloof, hoe dat
is, niet een zich zelf leven, maar dien die
voor ons is opgewekt.
Vervolgens stelde hij de vraag, of de
gave der bediening alleen aan Paulus en
met hem aan de apostelen gegeven was, en
of wij daar voor deze ure wat aan hebben.
In duidelijke lijnen zette spr. uiteen, dat
het apostolaat, zooals ons dat in het N. T.
geteekend wordt een einde heeft genomen.
Hoezeer dit echter afgesloten is, de kracht
van deze apostolische bediening was niet
enkel voor toen, maar ook voor thans, tot
de wederkomst van Christus.
Door der apostelen woord gelooven wij
en hebben wij vrede, 't blijft tot op heden
dan ook nog steeds stand houden.
Op welke wijze na den dood der aposte
len het woord dan verkondigd wordt? Door
beroeping, bekwaming en versterking van
de dienaars des woords. Een avond als
deze. spreekt weer voor zichzelf, hoe heer
lijk het is dat Christus een mensch, een
zondig mensch met dit ambt wil bekleeden
en hoe het Hem daarin dienen mag. In
verband hiermede zijn wij dank aan God
verschuldigd, dat Hij ds. de Bondt in 't
midden onzer gemeente heeft willen plaat
sen tot bediening van het ambt der ver
zoening.
Het is noodig, aldus spr., dat de herder
der gemeente zijn stem ook wel eens verma
nend moet laten hooren, maar laten wij
toch bij alles gedenken, dat hij niet is
aangesteld om te verdoemen, maar om te
verzoenen.
De dienaar heeft geen twee taken, doch
één taak, verre verheven boven die van
vele andere, n.l. voor de bediening van het
woord der verzoening, daarom geen die
naar van verdoemenis, maar dienaar van
den vrede, tusschen God en zijn volk.
Het is niet, verzoent U met Hem, maar
laat'U met Hem verzoenen.
Na het zingen van Psalm 132 5 en G,
ging spr. over tot de bevestiging om
daarna een kort woord tot den bevestigde
te spreken, waarin hij liet uitkomen, dat
bij ons het ideaal voor moet zitten en niet
de illusie.
Van onze steun kunt gij verzekerd zijn,
aldus spr., wij hopen op de uwe.
Staande werd ds. Bondt Psalm 134 1
en 3 toegezongen, waarna met het zingen
van Psalm 89 7 deze voor de gemeente,
zoo blijde avond besloten werd.
Dinsdagavond, 8 uur hoopt ds. de Bondt
zijn intrede te doen.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN.
Gevolgen van den stadhuisbrand.
De commissaris van poltie alhier ves
tigt namens den ambtenaar van den Bur-
gerlijkenvStand aldaar er de aandacht op,
dat ter Voorkoming van het onnoodig aan
vragen van extracten of inlichtingen uit
de registers van den burgerlijken stand
te Leiden bij den ambtenaar van den
burg. stand slechts de volgende registers
aanwezig zijn:
Registers van geboorten: van 1820, 1824,
1825, 1831 tot en met 1855, 1857, 1858. 1872,
1873, 1831 tot en met 1903, 1911, 1927, 1928
en volgende jaren.
Registers van overlijden: 1816 tot en
met 1828. 1830 tot en met 1840. 1876 tot
en met 1907. 1910, 1912, 1927, 1929 en vol
gende jaren.
Registers van huwelijken en echtschei
dingen: 1850, 1854 tot en met 1882, 1929
en volgende jaren.
Aanvragen tot het bekomen van extrac
ten of inlichtingen uit de niet genoemde
registers moeten worden gericht tot den
griffier bij de rechtbank te 's-Gravenhage.
GEM. KWEEKSCHOOL VOOR
ONDERWIJZERS (ESSEN)
Examen Nuttige Handwerken: 5 candi
dates Geslaagd de Dames: J. R. de Bink,
Leiden; R. F. Eilders, Leiden; C. A. Gisolf
Voorburg; A. G. M. Montanus, Leiden, A.
W. J. Ruygrok. Hiermede zijn de examens
afgeloopen.
o
EXAMEN NUTTIGE HANDWERKEN.
Chr. Kweekschool, 2de groep: Geslaagd
de dames: S. van Leeuwen, Alphen a. d.
Rijn; C. W. Oostveen, Leiden; A. T. A.
Poppinga, 's Gravenhage; A. Swets, Kat
wijk aan Zee; J. W. Wechgelaer, 's Gra
venhage en J. W. Wilbrink, Leiden. De
examens zijn hiermede afgeloopen.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
Brood- en banketbakkerij, Terweeweg 82,
Oegstgeest. Uittredend Gevolmachtigde:
A. Verbeek, Oegstgeest, dd. 1 Mei 1931.
J. de Jong, Roelofarendsv. B. 309, Alke
made. Handelsdrukkerij, kantoorbehoeften
sigarenhandel. Nieuwe Eigenaar: Wed. M.
de JongHoogenboom, Alkemade.
Maarse en Kroon, 165 Leimuiden. Auto-
busdienstondernemers. Uittredend Gevol
machtigde: H. J. Keja Jr., Amsterdam.
BRANDJES.
Gistermiddag is een begin van brand
ontstaan in de keuken van perceel Anje-
lierstïaat 4a, waar de 21-jarige mej. M.
J. K. bezig was vet te smelten. Plotseling
sloeg de vlam in de pan, waarop mej. K.
de pan opnam en onder de waterkraan
zette. Het gevolg was, dat het kokende vet
naar alle kanten spatte en mej. K. over de
geheele rechterzijde van haar lichaam
brandwonden bekwam. Zij werd door den
E. H. D. verbonden en vervolgens naar het
Academisch Ziekenhuis overgebracht. Haar
toestand is niet ernstig. Het begin van
brand dat was ontstaan doordat eenige
gordijntjes vlam vatten, werd door de
buren gebluscht. De schade is gering.
De politie en brandweer hebben gister
morgen ten huize van den slager A. den
O. in de Salomonsteeg een schoorsteen
brandje gebluscht.
Onze stadgenoot, de heer W. F.
Laman, student der Theologische School
te Apeldoorn, slaagde heden als semi-
candidaat.
Geslaagd zijn voor het Federatie
examen Boekhouden enz. (Mercurius-
diploma) de heeren J. G. Bon, Voorscho
ten; W. Teijeur, Rijnsburg; J. Wessel, Lei
den, allen leerlingen van den heer J. A.
Jansen, alhier.
De commissaris van politie alhier
maakt bekend, dat inbeslag genomen zijn
30 bloemkolen, welke met geweld uit den
grond zijn gerukt en vermoedelijk van
diefstal afkomstig zijn.
Inlichtingen worden verzocht omtrent
den eigenaar dier bloemkoolen.
Wij herinneren aan het tuinconcert, dat
het Politiemuziekgezeischap hedenavond
in „Zomerlust" geeft en waarbij o.a. de
nummers ten gehoore zullen worden ge
bracht, waarmede te Aalsmeer verschil
lende prijzen werden behaald.
Bij de politie zijn inlichtingen te ver
krijgen omtrent een opgevangen herders
hond (zuiver ras, reu).
De politie heeft naar zijn ouders
teruggeleid den 17-jarigen C. H„ alhier, die
als verstekeling aan boord van een En-
gelsch schip reeds eenmaal de reis naar
West-Indie en terug meemaakte en thans
een tweede poging deed om te ontsnappen.
Als verdacht van diefstal van hout
ten nadeele van Wernink's Betonfabriek
zijn door de politie aangehouden de 32-
jarige I. B. en de 23-jarige J. B., los-werk-
lieden alhier.
H. J. S. afkomstig uit Leiden en zon
der werk zijnde, was van hier te voet naar
Aalsmeer gegaan en had zoodanig z'n
voeten stukgeloopen, dat hij zich aldaar
onder geneeskundige behandeling moest
stellen. In Hoofddorp gekomen, werd de
man van reisgeld voorzien om zich naar
IJmuiden te begeven, alwaar hij stellig
meende werk te kunnen vinden.
PALEIS-RAADHUISKWESTIE
VAN DE BAAN.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
met 23 tegen 19 stemmen een voorstel
aangenomen van de raadsleden Van den
Bergh, Ketelaar, Romme en Boissevain,
waarbij B. en W. worden uitgenoodigd,
door een. veelzijdig samengestelde com
missie van deskundigen een onderzoek te
doen instellen naar de vraag, in hoever
het Paleis-Raadhuis voor gemeentelijke
doeleinden bruikbaar is te maken.
Hierdoor is het voorstel van B. en W.
om het paleis voor 15 millioen gulden aan
de Regeering af te staan, voorloopig van
de baan.
CONGRES HULP AAN GEBREKKIGEN.
Inleiding van dr. Murk Jansen.
Onder voorzitterschap van dr. Henri L.
Fagel is gisterochtend te 's-Gravenhage
weder een zitting gehouden van het 2de
internationale congres voor hulp aan
lichamelijk gebrekkigen.
Voorkomen van lichamelijke
gebreken.
Het in deze zitting behandelde onder
werp was: „Het voorkomen van lichame
lijke gebreken." De eerste inleider was dr.
Murk Jansen te Leiden.
Dr. Murk Jansen noemde als de drie
voornaamste oorzaken van gebrekkigheid:
ziekte, ongevallen en verandering in den
groei. Slechts de laatste groep van oor
zaken wilde hij behandelen en daarvan
dan alleen die groeiveranderingen, welke
beschouwd worden als te zijn in overeen
stemming met de ongeveer twintig jaar
geleden gevonden wet van de kwetsbaar
heid van snel groeiende celgroepen. Het
kenmerkende van de hier behandelde om
standigheden is een verlangzaming van
den groei van bepaalde deelen, terwijl
andere deelen in mindere mate zijn aan
getast of zelfs hun groei onveranderd
voortzetten, waarvan een verstoring van
de normale lichaamsproportie het ge
volg is.
Deze wet is op verschillende wijzen be
vestigd. In een boeiende studie van Char
les Ph. Stockard bijv., die tien jaar ge
leden verscheen, is aangetoond, dat de
DE KAT UIT DEN BOOM ZIEN.
groei van elk deel van een embryo van
een visch kan worden tegengehouden door
een schadelijken invloed in den tijd,
waarin in dat speciale gedeelte in de
embryo een snelle celontwikkeling plaats
heeft. De door hem toegepaste schadelijke
invloed bestond uit een verlaging in de
temperatuur of het afsnijden van den
zuurstoftoevoer. De ziekteleer van den
mensch levert niet minder pakkende illus
traties van de genoemde wet. Zij juist
leidde tot de ontdekking der wet.
Met deze wet zijn drie graden van
zwakken groei gevonden in het leven na
de geboorte. Zij zijn van minder ernstigen
aard dan die, welke optreden voor de
geboorte, daar in den praenatalen tijd het
lichaam buitengewoon snel groeit en in
het eerste levensjaar de lichaamslengte
slechts met 40 pCt. toeneemt.
1. De ernstige graad van groel-zwak-
heid is rachitis, gekenmerkt door ern
stige slapheid der spieren en een lang-
zamen groei der beenderen. Bovendien
zijn de beenderen zacht. De lange been
deren vertoonen neiging tot kromming,
de ruggegraat tot de ontwikkeling- van
een bochel.
2. De lichte graad van groei-zwakheid
wordt gekenmerkt door slapheid van de
spieren.
3. De gematigde graad van groei-zwak
heid wordt vertegenwoordigd door het
kind met X-beenen, dat noch te lang noch
te klein is. Er is slechts spierslapheid en
groeibelemmering in de knieën, die sneller
groeien dan alle andere gedeelten van het
skelet.
Rachitis.
Rachitis is in de laatste jaren in het
middelpunt der belangstelling gekomen,
zoowel van medici als van ieeken door de
ontdekking van de wonderbare werking
der vitaminen. Het plan is geopperd, de
ontwikkeling van rachitis te voorkomen
door rijkelijke verstrekking van vitaminen
aan pasgeboren kinderen. Evenwel zou het
onjuist zijn, een tekort aan vitaminen te
beschouwer, als de eenige oorzaak van
rachitis. Onder kinderen van dezelfde
ouders, geboren en opgevoed in dezelfde
omstandigheden, worden kinderen gevon
den met rachitis als gevolg van ernstige
schadelijke invloeden hetzij voor af na de
geboorte.
Uitvoerig wijdde spr. uit over de behan
deling van rachitis.
De lengte van recruten.
Het aantal recruten in het Nederland
sche leger, wier lengte 1.70 of meer be
draagt, bedraagt 60 °/o, terwijl hun per
centage 11 jaar geleden 52 en in 1865
slechte 24 was. In 66 jaar is het percen
tage der lange recruten met 36 gestegen.
Sommigen, die uitsluitend op deze cijfers
afgaan, doch nalaten de recruten persoon
lijk te onderzoeken, begroeten deze
lengte-toename als een welkom teeken
van geweldige toeneming der vitaliteit van
de natie. Dat is slechts te aanvaarden in
zoover het percentage der zeer kleinen
is teruggeloopen. Dit is inderdaad terug-
geloopen, met 8 De overblijvende 28 u/o,
wadrmede het aantal lange menschen is
toegenomen, moet dus van het aantal
menschen van gemiddelde lengte, dus
tusschen 1.55 M. en 1.70 M. zijn afgegaan.
Een persoonlijk onderzoek bij 118 Neder
landsche recruten, die pas waren inge
lijfd, wees uit, dat alle mannen van 1.70
of langer van het te smalle type waren,
allen met de kenmerken van slapheid der
spieren.
Hieruit blijkt, dat ongeveer 60 van
de volwassen mannelijke bevolking van
Nederland is aangetast door verzwakking
in lichten graad.
Zoo leert ons de wet van de kwetsbaar
heid van snelgroeiende celgroepen, dat
een snel toenemende meerderheid van het
Nederlandsche volk tot de zwakken be
hoort. En er zijn redenen om aan te
nemen, dat in andere landen van het
Westen hetzelfde proces in gang is.
BINNENLAND.
De Leidsche autotocht voor Ouden van
Dagen. (3e Blad.).
Belangrijke rede van dr. Murk Jansen
op het congres voor hulp aan lichamelijk
gebrekkigen. (Binnenland, le Blad.).
Bij een brand te Rotterdam is een man
uit het raam gesprongen en gedood. (Ge
mengd Nieuws, 2e Blad.).
BUITENLAND.
Rondom het voorstel-Hoover. (Buiten
land en Tel., le Blad.).
Vechtpartij in het Engelsche Lagerhuis.
(Buitenland,, le Blad.).
De Franschc Senaat en het vlootplan.
(Buitenland, le Blad.).
De vermindering van het percentage
van de te kleinen, d.w.z. van de ernstig
verzwakten met 8°/» in de laatste halve
eeuw is te danken aan de opmerkelijke
teruggang van besmettelijke ziekten en
de verbetering van alle hygiënische om
standigheden. De toeneming van den ge
middelden levensduur bedraagt 50in
Nederland steeg de gemiddelde levensduur
van 36 tot 54 jaar. Het feit evenwel, dat
niettemin de opgroeiende generatie tee
kenen van voortgaande verzwakking ver
toont, bewijst, dat een schadelijke invloed,
tot nu toe niet opgemerkt, de kracht van
dit gedeelte der westelijke wereld onder
graaft.
De slappe spieren, die een lang lichaam
moeten dragen, maken hem ongeschikt
voor zwaar werk; zijn zwakke voeten be
letten hem, lang te loopen. Moet hij
zware vrachten dragen dan zal de te lange
jongeling stellig X-beenen krijgen.
Het is noodig, te blijven wijzen op de
noodzakelijkheid om de oorzaak te vin
den van de toeneming van verzwakking
in lichten graad van ons volk, d.w.z. van
het verschijnsel, dat kinderen langer
worden dan hun ouders en tegelijkertijd
minder spierkracht bezitten.
Toenemend tabaksgebruik,
Spr. merkte voorts op, dat het gebruik
van alcohol aan het afnemen is, dat van
tabak snel toenemend. Daarom verdient
de vraag, of de uitgaven van f. 183,000.000
aan tabak in Nederland in het vorige jaar
slechts een onverdedigbare luxe is dan
wel de ondermijning van onze volkskracht,
ernstige overweging.
In twee gezinnen, die spr. onderzocht,
waren de kinderen, die waren verwekt in
een tabakvrije periode, sterker dan de
anderen. Evenwel is dit aantal te klein om
een conclusie uit dit onderzoek te trekken.
Er moge worden aangedrongen op dege
lijk onderzoek.
KON. NED. MIDDENSTANDSBOND.
Voortzetting congres.
De heer Nijhuis, uit Rotterdam, hield
in het voortgezette congres een beschou
wing over het „Voorontwerp eener Be-
drijfsradenwet". De heer H. H. J. van de
Pol, uit Delft, die als inleider zou optre
den. was verhinderd. De heer Nijhuis
besprak in bijzonderheden het ontwerp en
besloot met het uiten van den wensch,
dat de Tweede Kamer de vrijheid die ons
volk steeds lief is geweest zal weten te
handhaven.
De heer dr. C. Visser, secretaris van de
K. v. K. te Delft, leidde vervolgens in een
praeadvies over: „Plaats en taak van den
middenstand in het economisch leven".
Aan de orde was dan het praeadvies
van dr. J. F. den Doesschate, secretaris
van den Ned. Grossiersbond te Amster
dam. over „Plaats en taak van den
grossier in het distributiebedrijf".
Hierna sluiting.
VEREENIGING VAN NEDERLANDSCHE
ARBEIDSBEURZEN.
Gisteren is de vergadering te Haarlem
van de Vereeniging van Nederlandsche
Arbeidsbeurzen voortgezet, onder leiding
van ir. J. W. Albarda.
Behandeld werd het onderwerp: Hoe
kan bevorderd worden, dat de groote on
dernemingen, meer dan thans nog het
geval is, ten behoeve van de aanneming
van geschoolde en ongeschoolde arbeids
krachten, gebruik maken van de bemidde
ling van de organen voor de openbare
arbeidsbemiddeling?
Prae-adviezen zijn over dit ontwerp uit
gebracht door de heeren A. J. A. C. van
Delft, J. Goedkoop, ir. J. P. Minderhoud,
J. Smit, A. F. Stuve en H. A. v. Tongeren.