DAMES
WIJ ALLEEN
IJBOKKING en SPIERING
ETAGE-WONING
Ons eigen belang
DEMONSTRATIEWAGENS
NASH.
Wassenaar
AMEUBLEMENTEN
N.V. DE 1.ANDB0UÏÏBANK TE UTRECHT
MODDERMAN HARTEVELT C°
HET KAPPERSHUIS
Bediende-Reiziger
INDIE IN ONS MIDDEN.
VARIA.
ELASTISCHE
A. BOTER
G. VAN DONGEN
Maandag-Reclame
DAMES
F. VAN HAARLEM, MARIËNPOELSTRAAT 21a
RIFI ZEE-
Prijs vanaf f. 10.- het geheele hoofd,
Eau de Cologne
LEIDSCHE BEGRAFENIS-ONDERNEMING
Begrafenissen - Crematies - Transporten
Opgericht 1871. - Tel. 861. - Aalmarkt 16.
H. P. H. KEEREWEER. LEIDEN.
De groei van het bevolkingscijfer.
In een Westersch land met gevestigde
orde zou een toeneming van de bevolking
net 10 millioen in 10 jaar met uiterste
lerbazmg worden vernomen. Maar het-
iclfde feit behoeft voor Ned.-Indlë alles
behalve verbazingwekkend te zijn, niet
tmdat daar de orde zou ontbreken, doch
cmdat tellingen er zeer moeilijk zijn uit
te voeren. De orde in Ned.-Indiè is voor
beeldig. maar alle administratie stuit op
let volslagen gebrek aan besef bij de
uiheemsche bevolkingen, dat eenige admi
nistratie noodig is. Dien weerstand, of
lever het gebrek aan meewerking moeten
de westersche ambtenaren overwinnen
met leiding en opdracht. En als men dan
eens bedenkt, dat bij de uitvoering van
een telling toch veel moet worden overge
laten aan inlandsche hoofden, die nage
noeg vreemd zijn aan al wat westersche
instelling en bedoeling mag heeten. dan
begrijpt men ook dat tellingen bij volken
die zeer verspreid wonen of trekkend zijn,'
jen min of meer onzekere uitkomst geven.
In 1902 nam men voor Indië een bevol
kingscijfer aan van 50 millioen; thans
stelt men het op 60 millioen. De vroegere
tijfers werden verkregen door opgaven uit
de bestuurskantoren der afdeelingen en
cnderafdeelingen welke opgaven ten deele
teer berustten op aangiften van inland
sche bestuurders. Deze heeren weten wel
hoeveel belastingbetalers er onder hen
slaan, maar het cijfer van geboorten en
sterfte kennen zjj niet althans geenszins
nauwkeurig, en van een burgelijken stand
«eet men nergens.
De jongste telling is gehouden met zoo
danige voorzorgen dat aan haar een aan-
lienlijker waarde mag worden toegekend
J— aan vorige tellingen. Voor Java, waar
dan
het inlandsch bestuur een lange oefening
in administratieven zin achter den rug
heeft, mag men haar voor nauwkeurig
houden. Maar voor Borneo met zijn in
bosch verspreid levende bevolking moeten
de cijfers altijd nog wat twijfelachtig
- heeten; desgelijks voor een eiland als
Nieuw Guinea, waar heele stammen zich
aan het bestuursoog onttrekken in nage
noeg onbereikbare wildernissen.
De uitkomsten van de jongste telling
j hebben slechts een beperkte waarde,, om-
I dat zij niet te vergelijken zijn met uit
komsten van vroegere gelijkwaardige tel
lingen Wij weten nu dat er ln Indië een
bevolking is van circa 60 millioen. op Java
j 40 en in de buitengewesten 20 millioe.n
j Latere tellingen op dezelfde hoogte ge
houden. kunnen worden gebruikt tot ver
gelijking en gevolgtrekking. Echter zijn
ook nu gevolgtrekkingen mogelijk. Wij
weten nu het was vroeger trouwens ook
bekend dat Java dicht bevolkt is. maar
in enkele gedeelten een schrale bevolking
telt. In het uiterste westen en in het uiter
ste Oosten is de bevolking van Java dun.
En als men bedenkt, dat het gouvernement
uit het dichtst bevolkte middendeel van
Java een verhuizing heeft aangemoedigd
naar Lampoeng, het zuiden dus van Suma
tra, dan moet daarbij wel het belang van
die beide gebiedsdeelen hebben overwogen,
want de landverhuizing had zich best tot
Java zelf kunnen beperken, aangezien er
èn in Banten èn in Besoeki (Java West en
Oost) voor honderden gezinnen uit mid-
den-Java plaats is.
Het feit van geringe bevolking in Indië
is over het algemeen minder erg dan dat
van overbevolking zoolas zij in eenige
streken van midden-Java voorkomt. Èn
toch is het heel lastig de menschen uit
het dichtbevolkte deel te doen verhuizen
naar elders, zelfs wanneer het gouverne
ment aankomt met overreding en met gel
delijke hulp. De kolonisatie in Lampoeng
bewees het. Maar men mag ook weer niet
zeggen dat landverhuizing uit vrije ver
kiezing niets is voor den Javaan. In vroe
gere tijden zijn er duizenden uitgetrokken
ter vestiging bij voorbeeld in zuid Borneo
waar men rond Bandjermasin een talrijke i
bevolking aantreft van Java afkomstig.
De Bandjareezen zijn van Java gekomen,
hebben hun geslachten in Zuid Borneo
voortgezet en verspreidden zich in vele
deelen van het groote eiland. In die I
Javanen heeft dus wel kolonistenbloed
gezeten. Zoo vindt men ook in Palembang
oude nederzettingen van Javanen. Eeuwen
geleden «jn evenzeer Javanen naar Mo-
luksche eilanden getrokken, zeevaarders
en handelaren, en zij zijn er gebleven.
Zij hebben in enkele streken zelfs de I
macht in handen gekregen. De kolonisatie,
die het gouvernement in de jongste 25
jaar heeft bevorderd mat de beste bedoe-
lingen. heeft een al te matige uitkomst ge- 1
had. blijkbaar omdat de menschen er geen 1
zin in hadden Maar dat beteeként niet
dat de Javanen geen stof in zich bergen
voor kolonisatie
De volkstellingen moeten nauwkeurig
zijn. zoo zij goede gegevens zullen bieden
omtrent de talrijkheid van het gezin in
bepaalde streken Wat wij daaromtrent
weten, is betrekkelijk luttel. De bepaling
van geboorte en sterfte kan niet statistisch
worden uitgevoerd, men kan slechts ln
grove trekken van sommige streken aan
geven. hoe het met aanwas en afneming
is gesteld, uitgaande van waargenomen
verschijnselen. Zoo ls in enkele deëlen, be-
hoorend onder het gouvernement Celebes
of onder dat der Molükken, wel waarge
nomen, dat het getal kleine kinderen heel
gering was Dat leidde dan tot een onder
zoek van een ambtenaar, die zijn licht
trachtte op te steken bij volkshoofden. Of
men volgde zooveel doenlijk de levenswijze
van een volksgroep en probeerde daaruit
te besluiten tot zekere oorzaken van een
verschijnsel.
Dergelijk onderzoek kan slechts gebrekkig
zijn en de menschen zelf, ook de hoofden,
stellen er volstrekt geen belang ln, dat
iets omtrent het wezen van hun volksleven,
hun gezinsleven, hun opvattingen van
voortplanting wordt vastgesteld Als daarin
een instinct van de volksgroep werkzaam
is, weten de menschen het niet en zij geven
zich er geen rekenschap van. Wij kunnen
op een zoodanigen staat van onontwikkeld
heid neerzien, de menschen zelf zijn er
niet in het geringste ongelukkiger om. Zij
leven, onbewust, met minder zorgen en ge
makkelijker voort dan volk van hooge be
schaving, dat zich rekenschap geeft van
daden, die invloed hebben op het volks-
cijfer.
Het vormen van statistiek onder volken
van Indip kan neg ln lengte van jaren niet
steunen op de medewerking van die volken.
Zelfs op Java voelt de volksman niets voor
cijfers. Daarom zullen lellingen,-hoe zorg
zaam uitgevoerd, altijd liet werk blijven
van ambtenaren, die opdrachten geven aan
inlandsche ambtenaren en hoofden, een
arbeid waarvoor het volk zelf niets voelt
en waarvan 't het eenlg nut niet inziet
DENGAN HORMAT.
UIT HET LEVEN VAN MARK TWAIN.
Een literair weekblad uit Parijs meldt
de volgende bijzonderheden uit het leven
van den beroemden Amerikaanschen
schrijver Mark Twain, die tot nu toe nog
niet bekend waren
Mark Twain, die zijn loopbaan als
scheepsjongen op 'n Missisippi-sleeper be
gon. werd door de goudkoorts" gevat en
beproefde in Nevada zijn geluk als goud
graver. Doch de vurig begeerde goudklom
pen bleven uit en Mark Twain die met
zijn waren naam Samuel Langhorn-Cle-
mens heette, werd tenslotte journalist.
Zijn humoristische schetsen en vertel
lingen werden zeer snel in de Unie bekend
en leverden hem veel geld op, zoodat hij
kon trouwen. Zijn vrouw was de dochter
van een zeer vermogend kolenhandelaar.
Met het huwelijk begon ook het stille
martelaarschap van den dichter. Voor zijn
vrouw Emira was hij de man uit de Wild-
West, de ongemanierde ruwe kerel, die
niets van salonmanieren kende en eerst
voor het gezelschapsleven opgevoed moest
worden. Twistziek en kleingeestig in alle
huishoudelijke dingen, dwong de vrouw
hem geheel onder haar invloed, die ten
slotte ook in een geestelijke tirannie ont
aardde. Zij werd de almachtige censor van
de geestelijke scheppingen van Mark
Twain. Iedere regel die de dichter schreef,
moest eerst de censuur van zijn vrouw
Elmira passeeren. Later mengden, op aan
stoken der moeder ook zijn dochters zich
in z'n dichterlijke scheppingen en oefen
den er haar critiek op uit. Moeder en
dochters met haar bekrompen inzichten
dweepten slechts met banaliteiten en
trachtten overal en voortdurend den dich
ter volgens haar eigen ideeën te beïn
vloeden.
Het wekte in de hoogste mate het mis
noegen zijner vrouw en dochters op, toen
Mark Twain werken begon te schrijven,
die critiek uitoefenden op de maatschap
pelijke toestanden van het land. Zij ver
langden altijd een mooi slot en de dichter
moest toegeven terwille van den huise-
lijken vrede. Zoo kwam het dat Mark
Twain tenslotte een dubbel leven begon te
leiden en in alle stilte zonder dat zijn
vrouw of dochter er iets van wisten begon
te schrijven zooals hij zelf wilde. Maar de
huiselijke censors snuffelden zijn geheime
schrijverij na en namen de manuscripten
eenvoudig weg. Toen werd de dichter door
zijn vrouw en dochters gedwongen het
manuscript te veranderen.
8898
DENKT OM HET BEHOUD VAN UW HAAR
Wij hebben het allernieuwste toestel, waarvan tijdens
de behandeling de electr. stroom is uitgeschakeld;
dus geen verbranden of afbreken der haren, geen
warmte op het hoofd. - Ook voor lang haar. 5391a
vraagt U eens bü ons zonder eenige verplichting.
N. J. VAN DER MEER, Hoogl. Kerksteeg Tel. 1913
7664
L. V.S. R. V. DE' VLIET'
eischt het, dat wij steeds in het bedden- en tapijtgoed het
beste leveren omdat het beddegoed voor ons een hoofdartikel
is. Wij zijn een van de weinige speciale bedden- en tapijt-
'inkels. Goedkooper IS DE 3 EENEN steeds. Wij houden
ens niet op met zgn. reclame- of speciale prijzen. Wat wij U
leveren daar staan wij voor in, met onze 30-jarige ervaring.
Matrasstellen compleet 3-deelig f. 16.90, f. 18.90. Wolvulling
1 22.50. 27.50, 29.50, prima f. 31.Kapokmatrasstellen met
damasttijk f. 36.50, 39,50. Prima, prima f.45.Al onze ma
llasstellen zijn geheel afgenaaid, 3-deelig schuin peluw.
2 kussens. Houten ledikanten 2 pers. f. 4.90, 6.25, 6.90, 7.90;
Ktra zwaar f. 8.75, 9.75, 11.Wit lak ledikanten met spiraal-
matrassen f. 7.90. 8.50. 9.75. 11.—, 12.50, 13.50: extra solide
fan f. 24— voor f 17.50. - Voor jongelui, die gaan trouwen
hebben wij alles voorradig; Bedden. Ledikanten. Dekens,
Karpetten, Gordijnen, Loopers enfin te veel om op te noemen
ea alles kwaliteit, waar ze hun halve leven mede doen. Maar
denk vooral goed aan het adTes „DE 3 EENEN". Haarlemmer
straat 111, die kleine winkel', wij kunnen heel weinig etalee-
'en. dus komt U maar eens kijken, wij hebben een grooten
'oorraad. Denkt U aan het oude bekende adres DE 3 EENEN.
Uitgeloot zijn de volgende
rentelooze obligaties van de
leening 1929
No. 15, 19, 29, 37.
Betaalbaar per 1 Juli 1931
bij de Bank-Associatie N.V.
kantoor Leiden. 8849
Namens het Bestuur:
F. LE COSQUINO
DE BUSSY.
Quaestrix.
Ruime Winkelhuizen op
eersten stand te huur of te
koop. Br. Ietter W. Bur. Was-
senaarsche Courant, Plein,
Wassenaar. 8856
vanaf f. 28.2 Crapauds
4 stoelen f. 65: Divans f. 12.50
Kasten f.25; Dressoirs f. 28
met ronde kasten f. 44; Thee
meubels f.11; Radiokasten
f.16: Eiken Ledikanten f.23:
Spiraals f. 10; Fauteuils f.9;
Rookfauteuils f. 16, enz.
Repareeren - Stoffeeren.
Meubelmaker cn Stoffeerder
MARE 37, t.o. Hcrv. Kerk.
ALS
iedere VOETSTAP eens
MARTELING is
DIRECT baatl
Pédicure specialist
Breestraat 173 - Tel. 1320
LEIDEN. 9933
Inrichting dag geopend v
10 uur v m. lot 7 uur n m
Zie voor Maandag-reclame
in onze etalages. Maars-
manssteeg 17 en Gevers
straat 81.
Waar de Molens
draaien.
8892
ZWARTE GROND
Gratis weg te halen pl.m. 100
M3. zwarte grond, aan vaar
water. Te bevr. ARNOLDUS,
Utrechtsche Jaagpad 3, Lei
den. 5397a
TE HUUR
Wij kunnen aanbieden twee NASH 6 cyl. demon
stratiewagens, 4 deurs Sedans, type 1931. voorzien
van onversplinterbaar glas. 3000 K.M. geloopen.
Nieuwprijs f. 3490.-, tegen aanmerkelijk verlaagden
prijs. Deze wagens worden onder volle garantie
verkocht. - Prijzen, afbeeldingen en nadere beschrij
ving, zenden wij gaarne op aanvrage.
N.V. H. ENGLEBERT'S Automobielhandel, Den
Haag, Theresiastraat 145, Telef. 772085.
verleent CREDIET aan LANDBOUWERS en INDUSTRXEELEN
ondei borgstelling en hviiolbecair verband.
AGENT VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 3517
de Heer A. J. DEN HOLLANDER
Prinsessekade 3 (ingang Sèhapensteeg) - Leiden.
VOOR GOEDEN WIJN
✓''«yi'-i* •«•'•L'-,'* A'/ y .'.'iffic-tf
VEQTEGENW: VOOR LEIDEN:
TELEFOONNUMMER 81
8905
hebben heden versch gebakken
IMGL b RIVIF
en
Gevraagd te Katwijk of
Noordwijk a. Zee een
Gemeubileerd Huis 8879
dicht bij strand met 6 bed
den. Aanbieding met prijs en
omschrijving onder No. 8895,
Bur van dit Blad.
RIVIERVISCHHANDEL
HAARLEMMERSTRAAT I9I bij de Kerksteeg
JANVOSSENSTEEG 28 bij de Oude Vest
TEI.EFOOX 2138
bevattende 46 kamers en
zolder, gelegen aan de
Hoogewoerd.
Brieven Bur. van dit Blad
onder No. 8900.
Jn samenwerking met de Commissie van B
Controle op het adverteeren voor Genees- H
middelen en Geneeswijzen worden slechts fs
die advertenties geplaatst, waartegen harer- BI
zijds geen bezwaren bestaan.
Secretariaat der Commissie;
Van Aerssenstraat 176, Den Haag 8
Er wordt over blijvende baargolving veel gesproken,
doel; bespreekt dit ten eerste, de prijs zegt niets, doch
een goede Permanent zegt alles, daar het maken van
een minderwaardige permanent IJ voor tijden lnng Uw
haren kan bederven. Een jaren lange ervaring on dit
'fb'ed waarborgt I 'Hes
glSJS" VRAAGT DAAROM INLICHTINGEN SPECIALIST
IN BLIJVENDE HAARG0LV1NG. 888'
DOEZASTRAAT 37, TEL. 1986 RIJNSBORGERWEG 175, TEL. 689
EN NU NAAR BUITEN! MAAR BOLDOOTMEE!
Vergeet vooral Uw Boldoot niet! Wont stroks komt
't oogenblik, waarop ge de verkwikkende en
opwekkende geur van Eau de Cologne Boldoot
zoo noodig hebt. Juist nu - in het voorjaar - zal
vermoeidheid U eerder overvallen en dan frischt ge
van een paar druppejs Boldoot weer zoo heerlijk op.,
Met Eau de Cologne Boldoot geniet ge dubbel op
Uw wandeling, fiets- of autotocht. Neem een flacon
Boldoot mee! Maar denk er om: »Boldoot<
moet ge vragen! Die naam staat op iedere flacon!
Monopole Flacon r i
Heele Kropflocon
Halve Kropflocon t m
tfmperiolft Veritable
fl. 3.20 fl. 1.85
i> 2.30 1 25
j* 1.30 0.75
Op ieder Uitstapje
8861
LEERT NU AUTO-RIJDEN
f. 30.— per geheeleu cursus, incl. Motorics. Les totdat men
geslaagd is voor het rij-examen. Het aantal lessen is onbeperkt.
Nederl. Chauffeursschool, Dir. G. WAAGEMANS, LaDgelnug
7—7a bij de Papengracht. VRAAGT PROSPECTUS
5389a
4769
II fl ftl (All I J/'p SIGAREN in alle prijzen, le kwaliteit.
VU V 2, CllIX N Sigarenwinkeliers tegen fabrieksprijs.
Steenstraat 43. Tal. 1845. Voorradig:
Aida, Abonné, Karei I, V. Hugo, Amst. Bank, Braziliaanties,
Ritmeester, Due George, Mille Fleurs, Ned. Munt, Horm.i, enz.
1820
ORIG1NEELE
Kook- en Kampeertoestel-
len, vanaf f. 4.25
Spirltustoestellen
vanaf f. 0.45
Reparatiën - Onderdeelen
HET HAARDENHUIS
JAN DE NIE Zonen
Kort Rapenburg 10, Tel. 25
Speciaal Huish. Art
Ziet onze Etalages èn
Lage Prijzen.
Voor directe indiensttreding
gevraagd een flinke
(Kruideniers-branche)
Alleen zij, die als zoodanig
zijn werkzaam geweest en v.
g. g. v. gelieven te sollicitee-
ren. J. v. BUEREN, Hecren-
straat 29a, Den Haag. 8847
Bij J. J. V. d. BLIJ
Haarl.straat 11
vindt U altijd iets
wat 'n ander niet
heeft
816S
3—3