7Jaargang
MAANDAG 8 JUNI 1931
No. 21845
DÜ nommer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor advertentiën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 1.2.35, per weekf. 0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 4- portokosten.
STEMMING.
51 burgemeester van Leiden brengt ter
tibare kennis, dat op Woensdag, 24
ml, 1931, van des morgen acht uur tot
5 namiddags vijf uur, zal geschieden de
Knming: ter verkiezing van de leden van
g gemeenteraad.
Herinnerd wordt aan de verplichting,
gelegd bij artikel 72, tweede lid, der
fiwet, dat ieder, die volgens de kiezers-
f bevoegd is tot de keuze mede te wer-
a, zich binnen den voor de stemming
paalden tijd ter uitoefening van zijn
secht moet aanmelden bij het stem-
:eau van het voor hem op de kiezerslijst
agewezen stemdistrict.
De kiezer, die aan deze verplichting niet
jjoet, wordt, tenzij van een geldige
sen van verhindering blijkt, gestraft
st geldboete van ten hoogste drie
llden.
Indien tijdens het plegen van de over
ling nog geen twee jaren zijn verloo-
la sedert een vroegere veroordeeling van
a schuldige wegens gelijke overtreding
herroepelijk is geworden, wordt geld-
üte van ten hoogste tien gulden opge
ld
levens wordt de aandacht gevestigd op:
Artikel 128 van het Wetboek van Straf-
ihl, luidende: Hij die opzettelijk zich
een ander uitgevende, aan een krach-
3S wettelijk voorschrift uitgeschreven
irkiezing deelneemt, wordt gestraft met
rangenisstraf van ten hoogste EEN
L1R.
Artikel 150a der Kieswet, luidende: Hij
i bij een verkiezing als gemachtigde
tmt voor een persoon, wetende dat deze
uleden is, wordt gestraft met hechte-
svan ten hoogste EEN MAAND of geld-
ete van ten hoogste DUIZEND GULDEN.
De Burgemeester voornoemd.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
leiden. 8 Juni 1931. 7812
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lei-
n brengen ter algemeene kennis, dat
bor hen aan P. Verlint en F. H. van der
ark en rechtverkrijgenden vergunning is
fleend tot het oprichten van een onder-
fondsche bewaarplaats voor benzine, in
perceel Rijnsburgersingel No. 37. ka-
festraal bekend gemeente Leiden, Sectie
L No. 1098, met aftappomp vóór dat
ffceel,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris,
lelden, 6 Juni 1931. 7811
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lei-
si, gezien het verzoek van: a. de N.V.
Iretrische Drukkerij v/h Taconis om ver-
inning tot het oprichten van een druk-
sij in het perceel Maredijk No. 7, Sectie
No. 886; b. de Coöperatieve drukkerij
tuetor et Emergo" om vergunning tot het
prichten van een drukkerij in het per-
si Nieuwsteeg No. 9, Sectie G. No. 1040;
de firma Gebrs. Lafeber om vergunning
S het oprichten van een kuiperij in het
erceel Oude Vest No. 79. Sectie H. No.
Dl: d H. van Dalen om vergunning tot
R uitbreiden van de timmermanswerk-
Lats in het perceel Aloëlaan No. 2, Sec-
f L, No. 1157; e. W. J. Edelaar om ver-
uining tot het oprichten van een bier-
Stelarij en limonadefabriek in het per-
si Oude Singel No. 66, Sectie B. No. 2590,
1 verdaagd. 7813
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris,
leiden, 8 Juni 1931.
GOUDEN DOCTORATEN.
Dinsdag 16 Juni zal het 50 jaar gele
ed zijn, dat dr. L. van der Hoeven te Den
raag aan de Leidsche Universiteit werd
jRorderd tot doctor in de geneeskunde,
'•erwijl het Donderdag 18 Juni een halve
trw geleden is, dat de Groningsche oud-
-'-'igleeraar, prof. dr. G. C. Niihoff. thans
'"■eens te Den Haag woonachtig, in de-
Slide faculteit promoveerde.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
W. Cahen, Agent voor Leiden en Om-
peten v. d. N.V. British Holl. Coal Co.,
sterdam, v. d. Werfstraat 4, Leiden,
ektredend Procuratiehouder: H. F. van
■elder, Leiden, dd. 1 Juni 1931.
«smlooze Vennootschap „Pension Mare
f-a". v. Wassenaerkade 25, Katwijk a. Z.
Statuten zijn thans gewijzigd. Wijzi-
P' handelsnaam thans: N.V. Pension
Vista.
VEERTIGJARIG JUBILEUM.
Huldiging van A. van Venetië.
A. van Venetie.
Hedenmorgen vond te onzen kantore op
hartelijke wijze de huldiging plaats van
A. van Venetië, ter gelegenheid van diens
40-jarige werkzaamheid als typograaf.
In de directeurskamer werd de jubilaris
allereerst op waardeerende wijze door den
directeur, den heer J. W. Henny, in het
bijzijn 1 van commissarissen, toegesproken,
onder aanbieding van een enveloppe met
inhoud, als dank voor de wijze, waarop hij
de afgeloopen 40 jaar, zijn werkkracht
voor ons bedrijf heeft gegeven. Het was
den directeur tevens een genoegen hem
het vereerend getuigschrift benevens de
gouden draagmedaille der Maatschappij
voor Nijverheid en Handel te kunnen over
handigen.
Vervolgens werd de jubilaris ontvangen
op de zetterij, waar zijn collega P. Schou
ten hem namens het gansche personeel
toesprak. Deze releveerde de uitstekende
verhouding tusschen den jubilaris en zijn
collega's, die steeds van den meest vriend-
schappelijken aard is geweest. Spr. moest
getuigen, hoe van Venetië immer welwil
lend tegenover iedereen is. Hij wenschte
hem nog vele gelukkige jaren toe en sprak
de hoop uit. dat van Venetie nog zijn gou
den jubileum zal mogen vieren Onder de
woorden „Niet versaagd en moedig de toe
komst tegemoet", bood hij hem namens
het geheele personeel een mooi dressoir
met vaas aan.
Zeer onder den indruk dankte de jubi
laris voor het fraaie geschenk en de ge-
lukwenschen, waarna de heer B. W.
Menkhorst nog met enkele woorden rele
veerde, hoe ook de redactie steeds de be
reidwilligheid van v. Venetië ondervindt,
indien zij zijn hulp nopdig heeft.
Van de gelegenheid den jubilaris geluk
te wenschen, werd door alle aanwezigen
een druk gebruik gemaakt, waafmede deze
korte, doch pakkende huldiging ten einde
was.
o
N. Z. H. T. M.
Het vervoer op de N. Z. H. T. M.-lijnen
ScheveningenLeidenKatwijk/Noordwijk
(inclusief stadslijn Leiden) en Leiden
Heemstede heeft in de maand Mei respec
tievelijk opgebracht f. 148.561 en f. 12.386.—
HET GOUDEN JUBILEUM DER N.Z.II.T.M.
De a.s. feestviering.
Van de zijde van het Gouden Jubileum
fonds der N. Z. H. wordt ons het volgende
bericht:
Het in Februari 1929 opgerichte „Fonds
Gouden Jubileum der. N. Z. H. 1931" had
aanstonds de volle sympathie van het
grootste gedeelte van het personeel. Ruim
93 der ambtenaren en beambten werd
lid. alsmede een aantal gepensionneerden.
In ruim 2 jaar is door wekelijks een klein
bedrag te sparen een flinke som bijeen
gekomen.
Bij de keuze van het geschenk werd in
aanmerking genomen, dat een kenmer
kend verschijnsel bij de N. Z. H. T. M. is
de groei van het georganiseerd overleg.
Komt er al eens een kleine botsing voor,
dan is dit doorgaans een elkaar tegen
komen van uiteenloopende meeningen,
doch de personen blijven in den regel
onaangetast. Veilig mag dan ook gespro
ken worden van een goede verstandhou
ding tusschen Personeel en Vakorganisa
ties eenerzijds en Directie anderzijds.
Het personeel heeft dan ook gemeend
zijn erkentelijkheid niet beter te kunnen
kenbaar maken, dan door aan de Directie
in haar nieuwe Hoofdkantoorgebouw aan
de Leidschevaart te Haarlem de betimme
ring en meubileeriug van de vergaderzaal
aan te bieden.
Op 13 Juni a.s. heeft het Comité, hetwelk
het Gouden Jubileumfonds gesticht heeft,
de Directie uitgenoodigd om te 11 uur v.m.
aanwezig te zijn in die vergaderzaal, ten
einde de gelukwenschen en geschenken
van het personeel in ontvangst te nemen.
Het personeel heeft het evenwel bij zijn
Fonds niet gelaten, doch is druk in de weer
om de versieringen van enkele gebouwen
te organiseeren. en ook daarvoor is de
animo groot.
De directie heeft dien dag tevens als
verderen herdenkingsdag bestemd en
hoopt des middags van 3 tot 5 uur recep
tie te houden.
Zij zal dan tevens het nieuwe Hoofd
kantoor officieel in gebruik nemen en
daarin een tentoonstelling openen, waarin
velerlei wat op het verleden der Maat
schappij betrekking heeft, werd verzameld.
LICHTE AARDSCHOKKEN IN ONS LAND
GEVOELD.
Ook hier ter stede waargenomen.
Verscheidene lezers deelen ons mede,
dat zij Zaterdagnacht omstreeks 1 uur 45
minuten een lichte aardbeving hebben
gevoeld.
Op verschillende plaatsen in de stad
rammelden de ramen en kraakte het in
de huizen, terwijl deuren, die niet geslo
ten waren, zich bewogen. Zij, die op dit
tijdstip nog wakker te bed lagen, voelden
hun legerstede bewegen.
Het slingeren was zeer regelmatig, vrij
sterk en hield ongeveer een minuut aan.
In het gebouw van de Sterrewacht is
de electrische moederklok op vijf minuten
voor half twee blijven stilstaan, waar
door alle andere klokken in de Sterre
wacht eveneens in de war raakten.
Bevingen als deze. die zonder seismo
graaf kunnen worden waargenomen, zijn
hier hoogst zeldzaam. In vroegere jaren
zijn in het Westelijk gedeelte van Neder-
'land sterke aarbevingen gevoeld in 1262,
1343, 1449, 1580 en 1602, voorts lichte in
1640, 1652 en 1692. De aardbeving, welke
op 1 November 1755 Lissabon verwoestte
werd ook hier gevoeld. Lichte bevingen
van plaatselijken aard werden gevoeld in
1758 en 1760 op Walcheren ,op 9 Septem
ber 1850 tusschen Lisse en Haarlem en te
Bennebroek op 19 December 1850.
Ook op andere plaatsen in ons land
zijn de aardschokken gevoeld.
Het Kon. Ned. Meteorologisch Instituut
te De Bilt heeft volgend communiqué ver
spreid: „In den nacht van Zaterdag op
Zondag te 1 50 uur is op de instrumenten
van het Instituut een vrij sterke aard
beving opgeteekend. Aan de hand van
onze berekeningen zijn wij tot de con
clusie gekomen dat de haard der aard
beving zich bevindt op 400 K.M. afstand
in N.W richting, uitkomend dus op de
Oost-kust van Engeland in de nabijheid
van de Wash-Bay."
Naar men weet ligt de Wash-Bay ten
Zuiden van de rivier de Humber. De voor
naamste plaatsen, welke aan deze baai
liggen zijn: Kingslynn en Boston .welke
in de oorlogsjaren nogal eens door Neder-
landsche schepen werden bezocht.
Bijzonderheden over den aard en de
gevolgen van deze aardbeving waren hier
hedenmorgen nog niet bekend, wel ver
namen wij, dat zij ook te Londen zóó
sterk was waargenomen, dat verschillende
bewoners, verschrikt door dit voor hen
ongewone verschijnsel, uit hun huizen
liepen.
Afgaande op de eerste berichten, zijn
de gevolgen dezer aardbeving nergens
van emstigen aard geweest.
De alhier tot arts bevorderde semi-
arts C. D. Sax is bestemd tot officier van
gezondheid 2e kl. bij de Koninkl. marine.
A. W. Sijthoff's Mannenkoor, direc
teur de heer P. de Rook, behaalde Zater
dag j.l. op het Nationaal Zangconcours te
Scheveningen een len prijs in de 4de af-
deeling met 330 pnt.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
heeft de politie de gebrs. C. H. en A. de W.
gearresteerd, die zich op de Waardgracht
schuldig maakten aan burengerucht en
weigerden hun naam op te geven. Hun
overbrenging naar het politiebureau ge
schiedde onder hevig verzet.
De politie heeft een aantal bussen
witkalk in beslag genomen, welke door de
politieke enthousiasten, die in de buurt
van het Kooikwartier aan het kalken
waren, bij de nadering der politie werden
achtergelaten.
Gisteravond is door de Harmonie
kapel „Werkmans Wilskracht" een geani
meerd concert gegeven in den tuin van
„Zomerlust" onder de steeds te waardee-
ren leiding van den heer Dik. Helaas
werkte het weer niet zoo mede, als men
gehoopt had, doch zulks nam niet weg,
dat er nog velen opgekomen waren, om
van de muziek te genieten.
Bij Koninklijk Besluit van 23 Maart
1931, Stsbl. No. 413, is «p de statuten der
Leidsche Speeltuinvereniging „Zuider
kwartier" de Koninklijke bewilliging ver
leend. In verband hiermede zal op Zater
dagmiddag 27 Juni a.s. de speeltuin, gele
gen nabij de Seringenstraat in gebruik
genomen worden.
In de Stedelijke Werkinrichting waren
opgenomen
volw. pers. kinderen tot.
Maandag 1 Juni 35 36
Dinsdag 2 Juni 36 36
Woensdag 3 Juni35 35
Donderdag 4 Juni 37 1 38
Vrijdag 5 Juni32 1 33
Zaterdag 6 Juni33 1 34
BEWAKING VAN OVERWEGEN.
Scherpe maatregelen tegen het niet of
niet tijdig sluiten.
Naar het „Hbld" verneemt hebben de
rijksinspecteurs opdracht ontvangen om
bij het niet of niet tijdig gesloten zijn
van overwegen tegen het bewakings
personeel, dat terzake in verzuim is, in
liet vervolg steeds proces-verbaal op te
maken.
Aan het geheele bewakingspersoneel
van de Ned. Spoorwegen is thans mede
gedeeld dat behalve deze van rijkswege
uitgelokte gerechtelijke vervolging, het in
verzuim zijnde personeel disciplinair zal
worden gestraft.
EERSTE HULP BIJ VERKEERS
ONGEVALLEN.
Naar wordt medegedeeld, zijn de werk
zaamheden der commissie, welke het
Nederlandsche Roode Kruis, met mede
werking van de regeering, anderhalf Jaar
geleden in het leven heeft geroepen, thans
zoover gevorderd, dat vóór het einde der
volgende week twee nieuwe postenketens
voor de verleening van eerste hulp bij ver
keersongevallen zullen zijn ingericht, en
wel langs de wegen Amsterdam-Amersfoort
-Ede-Arnhem en Amsterdam-Utrechf-
Arnhem. Daarbij is hetzelfde systeem ge
volgd, volgens hetwelk de hulpposten
langs den grooten verkeersader Amster-
dam-Rotterdam-Breda-Belgische grens
werden ingericht.
Aan het bovenstaande kan worden toe
gevoegd, dat in de allernaaste toekomst
ook de grpote verkeersweg Arnhem-
Maastricht van zulke posten zal worden
voorzien. Hbld.
BARON VAN GEEN «AAR INDIË.
Naar gemeld wordt is de heer F. M. L.
baron van Geen, particulier secretaris van
de koningin, voornemens zich 31 Juli a.s.
te Genua aan boord van de „Marnix van
St. Aldegonde" te begeven om uitsluitend
om particuliere rédenen naar Indië te
vertrekken.
Op 16 September vertrekt hij weder van
Batavia met de „J. P. Coen" en komt 8
October d.a.v. te Genua terug.
STEUN AAN CRISISWERKLOOZEN.
Naar „Het Volk" verneemt, is een be
slissing genomen inzake de aanvrage van
de vier groote gemeenten (Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag en Utrecht), om re-
geeringssteun ten behoeve van de uitkee-
ring aan de crisiswerkloozen. Behoudens
enkele kleine punten van geschil is er
tusschen de drie laatstgenoemde steden en
de regeering overeenstemming verkregen,
zoodat op den voet van de circulaire van 9
Januari j.l. de bijdrage van het Rijk zal
worden verstrekt.
Aan Amsterdam is echter verzocht zich
te vereenigen met de voorgestelde rege
ling voor de drie andere gemeenten, waar
in de bepaling betreffende het niet in re
kening brengen van de eerste vijf gulden
verdiensten van de kinderen van onder
steunden niet voorkomt.
LOONSVERLAGING
IN DE MIJNINDUSTRIE?
Door den Algemeenen Nederlandschen
Mijnwerkersbond is een brief aan de Con
tact-commissie voor de Mijnindustrie ver
zonden, waarin er op wordt gewezen, dat
het Bondsbestuur in Mei-berichten bereik
ten, dat aan vrijwel het geheele personeel
der Oranje-Nassau-mvjnen en aan een
deel der arbeiders van de overige parti
culiere mijnondernemingen, loonverlaging
was aangezegd, terwijl ook thans aan een
deel van het personeel der Staatsmijnen
loonsverlaging is gegeven.
Tegen deze aangekondigde loonsverla
ging wordt door het hoofdbestuur van den
Nederlandschen Mijnwerkersbond ernstig
geprotesteerd en intrekking gevorderd.
In den brief aan de Contact-commissie
wordt erop gewezen, dat uit de gepubli
ceerde balansen der verschillende mijn
ondernemingen is gebleken, dat over 1930
groote winsten zijn gemaakt zoodat een
loonsverlaging allerminst is gemotiveerd,
en dit temeer, omdat de loonen der mijn
werkers in verhouding tot die in andere
Nederlandsche bedrijven zeer laag zijn en
de belooning zeker niet in overeenstem
ming is met den gevaarvollen en gezond-
heidssloopenden arbeid, dien de mijnwer
kers moeten verrichten. Van loonen, die
voor een deel der volwassen arbeiders niet
eens twintig gulden per week bedragen,
kan naar de meening van het hoofdbe
stuur niets af.
Dat desondanks, ofschoon de mijn
ondernemingen over het afgeloopen jaar
een bruto-winst van ruim twintig millioen
gulden behaalden, men dergelijke lage
loonen zonder overleg met de vakbonden
wil verlagen, heeft groote verontwaardi
ging en verbittering bij de arbeiders ver
wekt.
Het hoofdbestuur van den Ned. Mijn
werkersbond meent dan ook intrekking
der opgelegde loonsverlagingen te moeten
vorderen. r
BINNENLAND.
Sleepboot op de Zuiderzee vergaan; 3
van de 4 opvarenden verdronken. (Ge
mengd. 2de Blad).
De lage prijzen van groenten en bloemen
(Gemengd, 2de Blad).
BUITENLAND.
Het Duitsche bezoek aan Engeland.
(Buitenl., 1ste Blad).
Rondom de nieuwe Duitsche noodver
ordening (Buitenland. 1ste Blad).
Aardbeving in Engeland, die ook in ons
land en België flauw is gevoeld. (Buitenl.,
Gem., 2de Blad en Tel., 1ste Blad).
T. BODENHAUSEN. t
Te Rotterdam is overleden de heer T.
Bodenhausen, directeur van de academie
voor Beeldende Kunsten en Technische
Wetenschappen.
De overledene, die 59 jaar oud was, was
sinds Juli 1914 directeur der academie,
daarvoor officier bij de genie, waar hij als
luitenant-kolonel gepensionneerd werd,
terwijl hij aan de K. M. A. leider is ge
weest van de afdeeling onderwijs der
genie.
De ontslapene was officier in de orde
van Oranje Nassau.
CHRISTEL. TEXTIELARBEIDERSBOND.
De Nederlandsche Christelijke Textiel-
arbeidersbond „Unitas" heeft te Utrecht
zijn tweejaarlijksche ledenvergadering
gehouden.
De voorzitter, de heer G. Ekkel, her
innerde in zijn openingswoord aan het
35-jarig bestaan der organisatie. Hij zeide
verder ,dat ook in de textielnijverheid de
crisis zich sterk doet gevoelen. In 1929
verstrekte Unitas f. 37.434 aan werkloo-
enuitkeering ,in 1930 niet minder dan
f. 146.873. Een gelukkige omstandigheid
is .dat de textielondernemingen in ons
land over het algemeen zoo goed ge
outilleerd zijn.
Wal de rationalisatie betreft, aldus de
voorzitter verder, wij verklaren ons daar
van niet bij voorbaat tegenstanders te
zijn, doch tegen het tempo en de wijze
van roepassing van de rationalisatie gaat
ons bezwaar.
Blijkens het jaarverslag is het leden
tal var, 4784 op 1 Januari 1929 gestegen
tot 5940 op 1 Januari jl. Daarna is het
ledental weer toegenomen ,het bedraagt
thans ongeveer 6350.
De heeren G. Ekkel te Utrecht, R. Slok
te Veenendaal, H. Hartkamp te Apel
doorn en G. W. Franeke te Oldenzaal
werden als lid van het Hoofdbestuur her
kozen; in de plaats van den heer G.
Hengstman ,die niet voor een herbenoe
ming in aanmerking wenschte te komen,
werd als hoofdbestuurslid gekozen de
heer H. Veldhuis te Nijverdal.
De heer Sparenberg en Kruithof heb
ben vervolgens de vergadering toegespro
ken onderscheidenlijk namens den Duit-
schen Chr. Textielarbeidersbond en het
ChiNationaal Vakverbond.
Des avonds werd een herdenkings
samenkomst gehouden in verband met
het 35-jarig bestaan van „Unitas".
VERSPREIDE BERICHTEN.
Z.K.H. Prins Hendrik arriveerde gis
termorgen te 9.36 uur van zijn Duitsche
reis te Arnhem en begaf zich vandaar per
auto naar Het Loo, waar hij om 10.10 uur
aankwam.
De gewone audiëntie van den Mi
nister van Arbeid, Handel en Nijverheid
zal op Donderdag 11 Juni niet plaats
hebben.
o
UIT NED. OOST-INDIE.
SCHIPBREUKELINGEN GERED.
PEKALONGAN, 6 Juni (Aneta). Het
stoomschip „Glaucus" vischte hedennacht
in volle zee gen omgeslagen visschersboot
op, waarop visschers zaten, die verklaar
den reeds een etmaal hulpeloos rond ge
dreven te hebben.
De verongelukten werden te Pekalongan
aan wal gebracht, waarna zij werden
teruggezonden naar Rendal.
HEVIGE BRAND.
BANDOENG, 6 Juni (Aneta). Uit het
district Darmoradja in het regentschap
Soemedang wordt een zeer hevige brand
gemeld. 81 hectaren zijn verbrand. De
schade wordt geschat op f. 6000. Er zijn
geen persoonlijke ongevallen, wel is veel
kleinvee en pluimvee verloren gegaan De
bevolking van de dessa Tjimaninten
vluchtte in de school te Loemboeng. De
dessa-administratie is verloren. Vanwege
het Binnenlandsch bestuur werd hulp
verleend.