Waarom
Sproeten komen vroeg
SprutoB Rij alle Drogisten
LINOLEUM KROMMENIE
Groot Chr. Zangconcours
te Bennebroek.
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 15 Mei 1931
Zesde Blad
No. 21826
33 ZANGVEREENIGINGEN IN ACTIE.
INGEZONDEN.
KUNST EN LETTEREN.
RECHTZAKEN.
DE STERRENHEMEL IN NEDERLAND IN DE WEEK VAN
13-20 MEI, 20 UUR M. T.
OEERSTE KW.
©VOUE MAAK
CA LAATSTE KWARTIER
©NIEUWE MAAN
ite Jaargang
Uitstekende organisatie - Matige prestaties.
I. .inartsdag! Winderig maar vol
f.Shi?n en vroolijk lenteleven! Van
kanten toog een deel der zangers-
h Tilt Leiden en omstreken, doch ook
daarbuiten op naar het buitengoed
ei Willink te Bennebroek, v/aar dit-
het zangconcours van den „Ring
n omstreken" van den Bond van
ifliike Zangverenigingen kon wor-
■Suden Dankbaar mag men aller-
a8 -lin voor de gelegenheid door de
rouwe geboden, op deze prachtige
r .aarlljksche wedstrijd te houden:
Lm jaar was „Poelgeest" uitverkoren.
(Smnebroek.Een schooner omge-
Tr nauwelijks denkbaar; het trotsche,
houtgewas pronkt er in weelderige
aarstooi deze heerlijke omgeving
jjordde aan de hoogst gestelde ver
leen!
ste 10 uur in den morgen waren
«van het uitvoerend comité, het
rité de regelingscommissie, de
L-iffiU en de voorzitters der deel-
,./jvereenigingen verzameld voor de
t'viontvangst. Tevens de jury-leden.
rouwd en bekend zijn als kundige
njfflaars, de heeren Arnold Spoel,
j Diamant en de Ronde, een drie-
srhap dat ook op de concoursen te
—znheim en Oegstgeest alleszins voor-
Islijke critiek gegeven heeft.
T
li voorzitter van den Ring Leiden ging
jeerst voor in gebed, waarna hij een
lomstwoord sprak tot de aanwezigen
ich in een dankwoord richtte tot mej.
luk voor haar gastvrijheid. Hij sprak
Jts een opwekkend woord. Vervolgens
ïtiil het woord aan den burgemeester
1 Bennebroek, mr. K. J. G. baron van
tcenbroek, die een openingswoord uit-
Als burgemeester van Bennebroek.
s spr, heet ik u van harte welkom in
J landelijk dorp, dat aantrekkelijk is
Y zijn ligging te midden van bloemen,
jien en vogels. Spr. richtte zich tot de
I-leden en wenschte hun tact en wijs-
K toe om een juist oordeel te vellen.
Iarbeid zal u dezen dag geen gelegen-
1 laten om u te kunnen overgeven aan
sche bespiegelingen.
_h tot de Zangvereenigingen wendend,
tte spr. dat deze dag de kroon mocht
In op maandenlange arbeid en voor-
Iding, naast een dag van kunstgenot
It u hier in de der natuur schoonheid
leboden,
mens den Ring Leiden van Chr.
jrereenigingen en de burgerij van
lebroek bood de burgemeester mej.
t een buitengewoon mooie bloemen-
J aan, waarvoor zij zich zeer erken-
j betoonde. Na de regelingscommissie
[haar arbeid dank gebracht te heb-
verklaarde spr. het concours voor
bend.
a
i leiding berustte in handen van het
loerend Comité, onder voorzitterschap
Iden geroutineerden, en voor de orga-
|tie uiterst geschikten, heer C. B. v. d.
v. Ook dit jaar hebben wij voor de
ng niets dan woorden van lof. In vlot
j werd alles afgewerkt, zoodat tegen
's avonds'het programma uitge-
Iderd de eerewedstrijd volledig was
pdigd. 't Wil wat zeggen: 33 zangver-
ngen, ieder met een verplicht en een
I nummer in de gelegenheid te stellen
1 te laten hoorenEen zware taak voor
iury, maar niet minder voor de organi-
iren, wiens voorbereidende arbeid niet
mderschatten is!
ooals gezegd: de regeling was volkomen
ïrde! Helaas kunnen wij over de pres
es deze keer niet al te gunstig be
lten. Men weet het, er is ook al ..ma-
in de koorzang, maar tot nu toe
Iden wij daarover bij de concoursen van
Ring nog niet zoo zeer te klagen. Gis-
n zijn de uitvoeringen ons echter over
ilgemeen niet meegevallen, doch zulks
oeft men nog niet te zwaar op te vat-
Immers: het kan slechts een tijdelijke
biking zijn. Elk koor lijdt op zijn tijd
mutatie van leden, daarbij kunnen
andere factoren minder gunstig in-
ken. Zenuwen spelen wel eens parten,
is soms wat minder geluk dan anders,
Wanneer wij echter de puntenlijst
laan en rekening gehouden met 't feit
ieder koor in zijn aAeeling uitge-
'derd het kinderkoor het aantal 420
en kan, dan is er geen reden tot
then. Het komt ons voor, dat er minder
ste prijzen uitgereikt zijn dan vorige
'en, voorts is men over het algemeen
t hoog boven het bereikte aantal van
waarmee een eersten prijs behaald
rat uitgekomen. Nog heeft zich daar-
het merkwaardige verschijnsel voorge-
an, dat meermalen in de tweede en
tste afdeeling Gem. koren, beter werd
zongen dan in afdeeling Uitmuntend-
'd, eere- en superieure afdeeling. Bij
:e laatste categorieën waren koren, die
ar zeker niet in hoorden, zooals „Excel-
ir uit Vlaardingen. Daarvan waren de
«ties hoogst matig. Een eerste prijs
J1 daarin dan ook niet worden behaald,
Xuu^td d°or „Harpe Davids" uit Koog
dijk. Overigens zij hier opgemerkt
louw 11001 dikwijls op een zeker
poem niet in de afdeehng. waarin zij
atst is, thuisbehoort. In een jaar kan
veranderen en de mogelijkheid, om
rt ~LDen nateren op de roem van een
'~oio oering leidt veelal tot verkeerde
gen. Omgekeerd komt het voor
u zoo was 't ook gisteren dat een
for te
1 ie
geplaatst is, in verhouding
.concurrenten,"
bthjiri"i"en niet ieder koor gedetailleerd
lei bui tlat 20U ver voeren. Doch
tennpiu Vv'l enkele uit de serie speciaal
hami»„ln' En dan in de eerste plaats het
usoor ..Adema van Scheltema" uit
Amsterdam, dat onder leiding van den
heer Theo van Zutphen met „Tehuis" van
Jac. Bonset en Roeske's „Gebed voor den
Tempel" ver boven de anderen uitstak.
Nog een ander koor uit Amsterdam „Kunst
na Arbeid" (dir. de heer J. Keman Jr)
heeft een uitstekend figuur in de vierde
afdeeling gemaakt. Daarvoor alle hulde!
Dan willen wij twee koortjes memoree-
ren, wier zang ons eveneens sterk getrof
fen heeft. Het zijn „De Lofstem" uit Voor
schoten en „Excelsior" uit Leimuiden.
Deze beiden worden aangevoerd door
den heer Willem Mizée, en hij weet uit
het goede materiaal reeds zeer veel te
halen. De sopranen uit Voorschoten bezit
ten een fluweelingen klank, de zang is
mooi gedragen en genuanceerd. Ook de
Leimuidenaars die ons verleden jaar te
Oegstgeest eveneens opvielen gaven
veel schoons te hooren.
Mej. Tilly Leening heeft met „Halle
lujah" uit Leiden en „Zang zij onze Leus"
uit Voorschoten eveneens mooie dingen
gedaan.
De heer S P Visser muzikaal
en begiftigd met groot gevoel voor smaak
wist vooral met zijn meisjeskoor „Irene"
succes te behalen, hoewel ook „Zingt den
Heer" uit Hillegom 'met waardeering ge
noemd mag worden. Met „Soli Deo Gloria"
uit Bennebroek ging 't wat minder goed,
hoewel de sopranen mooi van klank zijn.
Theo v. Zutphen's „Harpe Davids" uit
Koog Zaandijk zij hier tevens met eere
genoemd. De klank van „Excelsior" uit
Rijnsburg (di. de heer De Rook), leek ons
ditmaal wat ruw, vooral die van de teno
ren was niet aangenaam. „Hallelujah" uit
IJmuiden heeft zeker het hoogste aantal
punten in haar afdeeling verdiend; toch
werd o.i. iets te forsch gezongen. De heer
v. Wouw kwam met diverse koortjes uit:
met het Chr. Wassenaarsch Mannenkoor
heeft hij zijn beste troeven uitgespeeld.
„Eltheto" uit Schiedam tenslotte (dir. de
lieer v. d. Beek) stond veel hooger dan
haar bondgenoote in de Superieure afdee
ling; lichte, bekoorlijke en fijne zang,
waarnaar het prettig was te luisteren,
hoewel bij 't betreuren, dat in deze af
deeling een eersten prijs nog niet behaald
kon worden. Dat kan en moet veranderen!
Zoo behoort ook dit concours weer tot
het verleden. Wij betreuren het, ditmaal
niet royaal te kunnen zijn met loftuitin
gen. Men heeft zelf wel gevoeld, dat er
wat aan haperde. Vooral des morgens is
er mat en onbevredigend gezongen, 's mid
dags werd 't stellig veel beter, de hoogste
afdeelingen stelden helaas weer teleur. Wij
hopen, dat het volgende concours weer de
successen van Sassenheim en Oegstgeest
mag brengen: de animo en het uitsteken
de, frissche peil van toen was er nu helaas
niet altijd. Daarbij liet ook de keuze der
nummers wel eens te wenschen: dikwijls
te veel coupletten!
Het zingen op concoursen is echter
zóó wisselend, dat wij met ver vertrouwen
naar de eerstkomende „krachtproef" uit
zien! Wellicht gaat het na deze kleine
reactie toch weer „Excelsior"!
Na een zeer geanimeerd diner, waar har
telijke woorden gesproken zijn door voor
zitter v. d. Zeeuw en den heer Arnold
Spoel, volgde des avonds nog een eere-
wedstrijd voor die koren, welke in hun
afdeeling den eersten prijs veroverd had
den. Hiermede was het lange, in zekeren
zin veel te lange en wat overvoerde, doch
niettemin geslaagde concours, ten einde.
O.i. ware het beter geweest, de avondlijke
eere-wedstrijd te laten vervallen. Nu met
energie en enthousiasme het komende
concours tegemoet Hulde aan allen, die
die hun beste krachten aan dezen zang
wedstrijd gegeven hebben!
De uitslag luidt als volgt:
Afdeeling Kinderkoren: 1. .Irene", Ben
nebroek, 300 punten, le prijs; 2. „Looft
den Heer", Amsterdam, 233 punten. 3e pr.
Vierde afdeeling Gem. koren: 3. „Halle
luja", Oude Wetering. 213 punten: 4. Hart
en Stem", Leiderdorp, 260 punten, 2e prijs;
5. „Advendo". Leimuiderdijk 266 punten. 2e
prijs; 6. „Hozanna". Schiedam, 304 punten
le prijs; 7 „Kunst na Oefening". Am
sterdam", 321 punten, le prijs en extra
prijs; 8. „Voorhouts Gem. Koor", Voor
hout, 268 punten. 2e prijs.
Vierde afdeeling Mannenkoren: 9. Soli
Deo Gloria", Oegstgeest, 244 punten; 3e
prijs; 10. niet opgekomen; 11. „Wasse-
r.aar's Mannenkoor". Wassenaar, 316 p„
le prijs.
Vierde afdeeling Dameskoren: „Zang zij
onze Leus", Leimuiderdijk. 269 punten. 2e
prijs.
Derde afdeeling Gem. Koren: 13. „Soli
Deo Gloria". Katwijk aan den Rijn. 248
punten, 3e prijs: 14 „Excelsior". Nieuw-
Vennep, 273 punten, 2e prijs; 15. „De Lof-
stem", Voorschoten, 325 punten, le prijs;
16. „Zang zij onze Leus", Voorschoten. 313
punten, le prijs; 17. „Excelsior", Leider
dorp, 224 punten, 3e prijs; 18. „Soli Deo
Gloria", Rotterdam, 296 punten, 2e prijs.
Tweede afdeeling gem. Koren: 19. „Ex
celsior", Warmond, 294 punten. 2e prijs;
20. „Advendo", Dordrecht, 280 punten, 2e
prijs; 21. „Halleluja", Oegstgeest, 240 pnt
3e prijs; 22. „Soli Deo in Exceisis". Sloten.
A'dam, 269 punten, 2e prijs; 23. „Excelsior"
Leimuiden, 338 punten, le prijs.
Eerste afdeeling Gem. Koren: 24. „Halle
luja", Leiden, 342, le prijs; 25. „Halleluja"
IJmuiden, 356 punten, le prijs; 26. „Zingt
den Heer", Hillegom, 320 punten, le prijs;
27 „Excelsior", Rijnsburg, 322 punten, le
prijs.
Eerste afdeeling Mannenkoren: 28.
„Adema van Scheltema". Amsterdam. 374
punten, le prijs.
Afdeeling uitmuntendheid Gem. Koren:
29. „Soli Deó Gloria", Bennebroek, 290
punten, le prijs; 30. „Harpe Davids", Koog
Zaandijk, 325 punten, le prijs.
Eere afdeeling Gem. Koren: 31. „Koude-
kerk's Gem. Koor", Koudekerk, 293 punten,
2e prijs.
Superieure afdeeling Gem. Koren: 32.
„Eltheto", Schiedam, 279 punten, 2e prijs;
33. „Excelsior", Vlaardingen, 267 punten,
2e prijs.
Directeursprijzen werden toegekend aan
1. Theo v. Zutphen; 2. J Kreman Jr.; 3.
P. de Rook.
Mej. Tilly Leening ontving een extra-
medaille voor het hoogst aantal punten
behaald door een vereeniging bij den
Ring Leiden aangesloten.
Voorts werd aan iedere vereeniging die
in haar afdeeling het hoogst aantal pun
ten verwierf, een extraprijs toegekend.
De uitslag der 's avonds gehouden eere
wedstrijd luidde als volgt:
lste prijs hoogst aantal punten (166)
Chr. Zangvereeniging Leiden, directrice
mej. Tilly Leening; 2de prijs 162 punten
Chr. Zangv. „De Lofstem", Voorschoten,
directeur de heer W. Mizee; 3de prijs 162
punten Chr. Zangv. „Excelsior", Rijns
burg, directeur de heer P. de Rook; 4de
prijs 132 punten Chr. Zangv „Zingt den
Heer". Hillegom. directeur de heer S. P.
Visser.
Met genoegen zien wij hieruit, dat de
Chr. Zangvereeniging ..Hallelujah" de
Leidsche naam heeft, hoog gehouden! Mej.
Leening komt voor haar leiding wel een
speciaal woord van lof toe!
RECLAME.
in het voorjaar, koopt tijdig een pot
Pot 00 cent, Tube 50 ct. Zeep 60 et.
6079
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
RECLAME.
6056
is het in uw voordeel om voor de vloeren
in atv huis Inlaid-Linoleum te kiezen?
Omdat Inlaid-Linoleum nooit kaal geloo
pen kan worden, dus een practisch on-
verslijtbare en bovendien een bij uitstek
smaakvolle vloerbedekking is.
hier hoopte hij ter ruste gelegd te worden
in 't zelfde graf als een vroeggestorven
zoontje Alexis Izaak (1806), in onze
Pieterskerk. Maar die wensch mag niet
vervuld worden; zijn graf zal elders zijn.
Hij is, hoe diep hem dat smart, des ge
troost, maar bidt dat Leiden, als men er
hem herdenkt.die zielsbegeerte niet ver
geten zal:
Herdenkt gy me, o herdenkt dit heden!
„Vaarwel" zoo eindigt hij „en blijft
er" (nu ik van u scheid),
blijft er van mijn zangen
Nog iets in uwen luchtkring hangen.
Zeg dan; HY LIET ZIJN HART BY ONS.
Bilderdijk is in Leiden herdacht, op een
wijze zoogls hij zeker zich niet voorgesteld,
en ook niet bedoeld heeft toen hij dit
Afscheid schreef. Er is bij die herdenking
aan dit „Vaarwel" niet herinnerd. Maar
het mocht, en moest, vond ik, onder den
indruk van die herdenking, wel even na
drukkelijk in gedachtenis worden gebracht.
A. BEETS.
Leiden, 10 Mei 1931.
BILDERDIJK EN LEIDEN.
De Bilderdijk-herdenking hier ter
stede. Donderdag 7 Mei, des avonds, in het
Groot Auditorium der Universiteit, was
ontegenzeglijk welgeslaagd en ik ben
allerminst ondankbaar of onvoldaan. In
tegendeel. Maar ik lieb toch iets gemist.
Iets, dat aan de algemeene. vaderlandsche
herdenking van Bilderdijk niet zou hebben
geschaad of tekort gedaan, maar dat
daaraan, in Leiden, iets bijzonder eigen-
Leidsch zou hebben toegevoegd, waar
Bilderdijk met zijn Innige en hartstoch
telijke liefde gerust mag men zeggen:
vóórliefde - - voor Leiden, als men hem
daar ter ïrlaatse herdenkt, wel aanspraak
op heeft.
Wij hebben met dankbaren eerbied hoo
ren herinneren aan het edelmoedig door
Bilderdijk afstaan van het honorarium
voor zijn Ziekte der Geleerden, ten be
hoeve van de slachtoffers van de ramp
van Leiden in 1807. Maar, hoe vaak, hoe
vurig, hoe hartstochtelijk Bilderdijk Leiden
heeft bezongen en verheeilijkt, zijn „dier
baar Leyden". zijn „teêrbehartigd Leyden",
het „zalig het „gezaligd Leyden". ja.
ik had niet verwacht misschien maar
wel gehoopt daarvan, dien avond, en in
deze omgeving, iets te hooren.
Herinnering aan Lcydens Ontzet; Ley-
dens Ramp; Leyden in Verwoesting; Aan
Leyden: Afscheid aan Leyden; ik noem
slechts titels waar de naam Leyden in
voorkomt; ik zou er nog vele andere kun
nen uitschrijven, alle op Leiden betrek
kelijk Hartstochtelijke gedichten. Van een
hartstochten.)ken gloed, en vloed, en over
vloed, die niet meer naar onzen smaak,
niet meer van onzen tijd. niet meer in
overeenstemming met onze „mentaliteit"
zijn. Maar, in dien vloed, en overvloed,
overal verrassend-schilderende regels, als
(De Geuzenvloot) nadert. Ja de velden
zinken,
De plasschen klimmen voor elks oog.
Aan Leyden.
een kernige sententie'
Hy heeft geen hart,
die hier geen hart verliest!
Leydens Ramp.
en voor Leiden, altijd weer, in namen,
epitheta, beden, profetieën, bewogen en
bewegende hartelijkheid.
Bilderdijk noemt zich Leidens teérste
vriend. Hij hield van de stad, „oog van
Hollands steden", van haar straten, grach
ten, gebouwen. Van haar singels:
uw wal-omvademing,
My meer dan eens tot zielsverademing
Van uit den knellingneep der smart.
Afscheid aan Leyden.
Hij hield van 't omliggend landschap,
,,'t beemdrijk oord" langs de oevers van
den Ouden Rijn. Leidens beleg en ontzet
bezielen en ontvlammen hem telkens weer.
Leidens geduldige, volhoudende burger
trouw onder het uitmergelend honger -
beleg, stelt hij boven Alkmaar en Haar
lem's handelend-strijdbaren burger
moed:
Leyden! de overmacht bekampen
Der op uw hoofd gegoten rampen.
Is meer dan 't woord bevat van Held.
Aan Leyden.
Voor Leiden als „Geleerdheids zetel",
voor Leidens Hoogeschool, is Bilderdijks
vereeringBilderdijkiaansch-overstel-
pend, maar, in den woordenvloed voelt
men onmiskenbaar hartegloed. Als „Hol
lands roem", maar óók als zijn eigen Alma
Mater „gloeit" hij voor haar; hij betuigt
het in woorden, die ons te druk, te over
spannen zijn, maar tegelijk van Inhoud
te zinrijk en te kernachtig om niet oprecht
te wezen.
Bilderdijk zou Leiden als Vaderlander en
als historicus zeker even lief gehad hebben,
even vurig hebben vereerd en bezongen,
ook indien geen persoonlijke banden hem
er aan hadden verknocht. Het vader-
landsch, het Nederlandsch, het „Hol-
landsch" gevoel en de persoonlijke liefde
gaan gepaard of wisselen elkander af In I
Bilderdijks Leidsche lof- en rouw- en I
gloriezangen. Maar in zijn Afscheid aan
Leyden (1827) trilt overheerschend de I
persoonlijke snaar.
Hier zegt Bilderdijk hoopte ik.
zou ik 't rustbed vinden
Des zwervers op de wareldzee
Hier,.In uwen zuivren, zachten hemel,
En van uw Egis overschaauwdi
NIEUWE UITGAVEN.
Hel Genootschap Nederland—Siam, dat
zich ten doel stelt de goede betrekkingen
op alle mogelijke gebied tusschen Nederland
en Nederlandsch-Indië eenerzijds en Siam
anderzijds te bevorderen en dit doel tracht
te bereiken door
a. in Nederland en Nederlandsch-Indië.
le een onderlingen band te vormen tus
schen hen, die uit welken hoofde ook
voor Siam belang koesteren *en
2e de kennis omtrent Siam in den
ruimsten zin des woords te vergrooten
vergrooten'ondermeer door het houden van
voordrachten, het uitgeven van geschriften
en het doen plaatsen van artikelen
in dagbladen en tijdschriften.
b. in Siam de kennis omtrent Nederland
en Nederlandsch-Iudië te vergrooten en
daartoe zoo mogelijk een gelijk doel na
strevende organisatie in Siam in het leven
le roepen.
heeft onder den titel Siam „Muang-Thaï"
een keurig verzorgde, met talrijke fraaie
foto's vérluchte publicatie uitgegeven,
waarin we over alles wat betreft Siam
kunnen lezen.
Bij J. B. Wolters Uitg. Mij. N.V. Gro
ningen verscheen: ..Neerland's Nieuwe
Gewest", leer-leesboek voor de hoogste
klasse der lagere school, vervolg- en meer
uitgebreid lager onderwijs door Gilles van
Hees en Er. C. Witschey.
DE VERDWENEN f. 13.000.
Op 7 October 1930 is een 15-jarige loop
jongen te Amsterdam op zeer geheimzin
nige wijze van f. 13.000 beroofd. Hij was in
dienst van een effectenfirma en had dien
dag bij twee banken f. 13.000 geïnd. Toen
hij bij zijn firma terugkwam, bleken de
f. 13.000 spoorloos uit zijn actetasch te zijn
verdwenen. Het jongemensch vermoedde,
dat hem het geld in een fietsenstalling
afhandig was gemaakt; hij had daar zijn
fiets n.l. een oogenbiik gestald, en toen nij
de fiets er bracht, had de eigenaar hem
verzocht even een fleschje melk voor hem
te halen: gedurende eenigen tijd liet hij
zijn tasch onbeheerd aan zijn fiets han
gen De rijwielhandelaar verklaarde, dat
gedurende de afwezigheid van den jongen
niemand in zijn zaak was geweest.
Na eenigen tijd werden de fietsenhan
delaar en twee vermoedelijke medeplich
tigen in verband met het verdwenen geld
gearresteerd Op een van de verdachten
werd een prospectus van een provinciale
leening gevonden, met calculaties, die er
op wezen, dat diegene, die de calculaties
had gemaakt, van plan was voor f. 2000
effecten te koopen. Bij onderzoek bleek,
dat een bediende van een effectenfirma
voor een der verdachten effecten had ge
kocht. De betaling had plaats gehad met
twee briefjes van duizend: het gestolen
geld bestond eveneens uit briefjes van
duizend.
Thans hebben, de drie verdachten A. A.
H. S„ F. K. en H. v. d. B.. allen rijwiel
herstellers, zich voor de vierde kamer der
Amsterdamsche rechtbank te verantwoor
den gehad.
De Officier van Justitie achtte verdach
ten schuldig aan diefstal van effecten en
verdachte K. aan verduistering en heling,
verdachte S. aan mededaderschap van
verduistering.
Verdachte v. d. B. heeft zich schuldig ge
maakt aan opzettelijke heling.
Spr. vroeg tegen verdachten S. en K.
twee jaar gevangenisstraf, tegen v. d. B.
l'/i jaar gevangenisstraf. Ook vroeg spr.
verbeurdverklaring der in beslag genomen
effecten of teruggave aan de benadeelde
firma.
Steunt, bij gelijken prijs en
kwaliteit,
De Nederlandsche Industrie.
Hiermede dient gij Uw land
En bestrijdt gij de werkloosheid.
Slechts den 19den vindt men op het
tijdstip, waarvoor dit kaartje geteekend
werd, de nieuwe Maan laag in het N.W.
boven den horizont. A n t a r e s van de
Schorpioen staat hier nu net in
het Z.O.
Men dient er rekening mede te houden,
dat in werkelijkheid het Oosten rechts en
Westen links van den toeschouwer is,
wanneer deze met den rug naar 't Zuiden
en het gelaat naar 't Noorden gewend
staat; men pleegt echter bij sterreka arten
dit om te fceeren, om geen spiegelbeeld
van den hemel te krijgen. Wil men nu
VENUS
MARS
JUPITER
SATURNUS
b.v. de sterrebeelden aan den Oosthemel
opzoeken, dan neme men dat deel van
den kaarthorizon, waar OOST staat, voor
zich, zoo, dat de Poolster (aan het einde
van den Kleinen Beer) van den toeschou
wer ls afgewend: men zal dan voor het
NO-Iijke vierdepart van de kaart de
sterrenbeelden zien, juist zoo, als zij aan
den hemel staan.
De sterren Ln bovenstaand kaartje, dio
een gekartelden rand hebben, zijn van de
1c grootte of hélderder: de dikke ronde
stippen zijn sterren van de 2e grootte en
al de andere, kleinere, stippen zijn sterren
van de 3e of van een lagere grootteklasse.
