PRACHTIGE UITVOERING DER MAATSCHAPPIJ
TOT BEVORDERING DER TOONKUNST.
van hpflen„
72ste Jaarpang
WOENSDAG 15 APRIL 1931
No. 21801
0FFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
BERLIOZ' „LA DAMNATION DE FAUST"
Het afscheid van den heer Tierie.
Ir*
ïii JS
II SN
mïM'WWm
Het voornaamste Nieuws
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
waar agentscnappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
andere advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlën
uitsluitend bU vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT u
Voor Lelden per 3 maanden f. 2.35, per weekt. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 1.2.35 4- portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lel
den brengen ter algemeene kennis, dat
door hen vergunning is verleend aan:
a. B. Erades en rechtverkrijgenden tot het
oprichten van een zouterij en rookerij in
het perceel Levendaal No. 105, Sectie D.
No. 586; b. P. Kruit en P. de Graaf en
rechtverkrijgenden tot het oprichten van
een moffelinrichting in het perceel Gas-
straat No. 1, Sectie N. No. 686; c. de firma
W. van den Wijngaard en rechtverkrijgen
den tot het oprichten van een brood
banket- en suikerbakkerij in het perceel
Waardgracht No. 74, Sectie C. No. 1868.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden. 15 April 1931. 3810
VER. TOT VERBETERING VAN HET
LOT DER BLINDEN.
Ingebruikneming eener nieuwe
werkplaats.
Hedenmorgen heeft de opening en inge
bruikneming plaats gehad van de nieuwe
lokaliteiten, waarin de blinden, wier ver
zorging in handen is van de afd. Leiden
van de Ned. Vereeniging tot Verbetering
van het lot der blinden, hun werkzaam
heden verrichten.
Vroeger was de werkplaats gevestigd
in perceel Pieterskerkgracht 11, doch
waar dat hoe langer hoe meer ongeschikt
bleek, besloot de gemeenteraad enkele
lokalen af te staan van het daarnaast
gelegen pand.
Daar heelt men thans de beschikking
over drie flinke lokalen, een magazijn, een
manden- en borstelmakerij.
't Is alles nog zeer sober wat men hier
ziet, maar het bestuur is reeds tevreden
wijl het een stap verder Is gekomen op
den goeden weg.
In 't magazijn worden de vervaardigde
goederen opgeslagen en reeds zijn er heel
wat voorhanden, zoodat de stadgenooten,
die hun huishoudelijke artikelen op het
gebied van manden, borstels en bezems
hier van de blinden willen betrekken,
daarmede ongetwijfeld een goed werk doen
Hoe grooter het afzetgebied is van het
door de blinden vervaardigde werk, hoe
beter zij geholpen zijn. Voor ieder, die hier
zijn inkoopen wil doen. deelen we mede,
dat de beste gelegenheid daarvoor be
staat lederen Donderdag en Vrijdag van
912 en van 25 uur.
Bij de opening der lokaliteiten, welke
hedenmorgen te 9 uur plaats had ln tegen
woordigheid van het bestuur, der afdeeling
Leiden en de negen blinden, die hier
werken, gaf ook de heer F. G. Gosllnga,
Wethouder van Sociale Zaken, blijk van
belangstelling.
De presidente der afdeeling, mej. Coe-
bergh, heette hen allen hartelijk welkom,
om er vervolgens op te wijzen, dat er re
denen genoeg zijn, om alvorens de nieuwe
Inrichting te betrekken, een enkel woord
te spreken.
Do blinden kunnen hier hun dagelijk-
schen arbeid met opgewektheid verrich
ten, die te grooter zal zijn. wijl zij voor
ontslag of werkeloosheid niet bedacht be
hoeven te zijn.
In de jaren, dat de afdeeling Leiden
zich heeft beijverd, om de belangen der
blinden te behartigen, zijn moeiten noch
zorgen gespaard, om daarin verbetering
te brengen. Nog zijn de zorgen groot,
maar het bestuur zal niettemin niet aar
zelen op den ingeslagen weg voort te gaan.
Spreekster brengt vervolgens dank aan
het gemeentebestuur voor de wijze, waar
op het aan de zorgen van de afdeeling is
tegemoet gekomen, dank ook aan het be
stuurslid. den heer Zitman, die ai zijn
vrijen tijd aan het werk der vereeniging
besteedt, dank ook ten slotte aan al de
genen, die koopen van het wagentje der
blinden of die in de toekomst hier zullen
koopen.
Snr besluit met den wensch. dat Gods
onmisbare zegen op het begonnen werk
moge rusten en brengt voorts dank aan
de blinden en den bedrijfsleider voor de
gezonden bloemen.
Wethouder Goslinga. hierop het woord
verkrijgend, zeide bijzondere belangstelling
te koesteren voor het werk, dat hier ver
richt wordt Dc verzorging der blinden
hier ter stede in vroeger jaren staat niet
ln verhouding tot hetgeen thans verricht
wordt
B Des te meer verwondert het spr., dat er
ln den raad zooveel geklaagd wordt over
hetgeen voor de blinden gedaan wordt.
Dit betreurt spr. ten zeerste. Als men een
vergelijking trekt tusschen hetgeen hier
gedaan wordt en in andere steden dan
doet men verkeerd. Wij zijn hier in den
aanvang van het werk evenals grootere
steden twintig jaar geleden bij het begin
waren.
Snr hoont echter, dat hetgeen hier ge
daan wordt, moge strekken tot heil der
blinden en dat Gods zegen op het werk
moge rusten.
Namens de Leidsche blinden zegde d"
neer L. Rombout ten slotte dank aan het
bestuur voor de vele moeilijkheden, die
het zich voor hen getroost en hij uit den
wensch dat het gegeven moge zijn het
drip jaar geleden begonnen werk te blijven
voortzetten.
5a|jg|Rii;?':;.
f; -
Van Tulder.
Het verwijt dat Berlioz heeft getroffen
en nog wel treft, Goethes meesterwerk te
hebben aangerand is volkomen ongerecht
vaardigd. De sage van Doctor Faust den
beruchten toovenaar, die ergens in Zuid-
Duitschland omstreeks de wisseling van
15e en 16e eeuw zou hebben geleefd, die
door zijn kwaden geest Mefistofeles ten
slotte om het leven zou zijn gebracht, is
het eerst in een volksboek behandeld dat
in 1587 te Frankfort verscheen. De Engel-
sche dichter Marlow deed in 1600 „Life
and death of Dr. Faustus" het licht zien.
Goethe bewerkte de sage in zijn „Dr.
Faust, ein Trauerspiel" (1790), later omge
werkt in „Faust, eine Tragodie.' (18081'
Berlioz heeft uit het overgeleverde ver
haal stof geput voor zijn „Légende dra-
matique", die in 1829 verscheen en haar
eerste uitvoering in 1846 beleefde (die een
fiasco werd). La Damnation de Faust is
allerminst een behandeling der sage; ze
doet er slechts een enkelen greep uit. Al
leen de scènes II 1 (Faust in zijn studeer
vertrek) en IV 2 (Fausts invocatie aan de
Natuur) hebben betrekking op den ocr-
Faust; al het gndere staat vrijwel geheel
bulten het onderwerp: koor der drinkers,
Branders lied op de rat, dat van Méphis-
tophélès op de vloo, Hongaarsche Marsch,
ballet der luchtgeesten enz. En alles in
ietwat twijf ?lachtigen samenhang. Desal
niettemin is de Damnation een meester
werk van den eersten rang. dat aan de in
tensiteit van zijn lyrisme toch weer een
onmiskenbare muzikale éénheid ontleent.
Zijn toomeloos vrije fantasie vlecht een
Rakoezy-marsch in ter wille waarvan Ber
lioz zijn held naar Hongaerije stuurt, pa
rodieert een fuga. vreest geen gewaagd
heden. maar ze beweegt zich altijd ln een
zekere geniale elegantie. En de echt ro
mantische zucht naar tegenstellingen
heeft vondsten opgeleverd van zeer op-
merkerlijke originaliteit. Bijv. het pathe
tische recitatief van Faust waarin hij
zich voor Margaritha zal opofferen (in
IV 1») heeft als begeleiding een uit de
Tierie.
verte klinkende, jachtfanfare: het schijnt
op het kantje at te zijn, maar het blijft
toch binnen de perken der muzikale dis
tinctie. après tout een meesterzet.
De zangvereeniging heeft met het tita
nische meesterwerk een goede keus ge
daan om Tieries afscheid te vieren. Zonder
hiermee aan zijn veelzijdigheid als uit
voerend kunstenaar iets te kort te doen,
ligt dit werk dat zwaar is geladen van
levenswil en van levenskracht, den ver
trek enden dirigent, aan wiens geestelijke
uitrusting dit een en ander waarlijk niet
ontbreekt, bijzonder na aan het hart. Ge
heel los van de partituur, deze volkomen
beheerschend, heeft Tierie zangers en or
kest in vuur en vlam gezet en nauwgezet
kunstenaar als hij is, vervuld van eer
bied voor het meesterwerk, is er ook geen
detail dat niet met de grootste zorg is ge
koesterd. Tieries koorklank is sonoriteit
van de grootste bekoorlijkheid. En Tierie
als orkestleider, dat treedt in deze obli
gate orkestpartij van den instrumentator
par excellence op zijn duidelijkst aan het
licht, doet voor de besten niet onder.
Deze zijn laatste uitvoering in Leiden is
tot een triumph geworden van zijn lei
derschap.
Van de sopraan- en tenorsolisten behoe
ven we slechts de namen te noemen om te
weten dat de partijen van Margaritha en
Faust in de allerbeste handen waren. We
kennen Jo Vincent en Louis van Tulder
zoo door en door en onze onbeperkte
waardeering is hun al zoo vaak gebleken,
dat we mogen volstaan met een woord van
dank neer te schrijven voor hun mede
werking aan den schoor.en avond. De ba-
ryton-solo (Mëphlstophélès) is op bijzon
der indrukwekkende wijze vervuld door
den Franschen zanger Panzera. Opmerke
lijk welluidende en glanzende, schoon geen
groote, stem er toonbeeld van schier vol
maakte zangkunst Maar bovenal: welk
een uitbeelding, welk een zeggingskracht!
Het was een onverdeeld genot naar dezen
Méphistophélès te luisteren, die zijn dia-
DE WOONSCHUITEN
IN DE HAARLEMMERVAART.
Een lastig geval.
Naar aanleiding van verschillende inge
zonden stukken van Haarlemmerwegbewo
ners, waarin zij volkomen begrijpelijk
bezwaren opperen tegen de aanwijzing
van de Haarlemmertrekvaart als ligplaats
van woonschuiten, hebben wij te bevoeg-
der plaatse hieromtrent inlichtingen inge
wonnen. Wij vernamen dat de Leidsche
autoriteiten allerminst onontvankelijk zijn
voor de geuite grieven, doch dat de wet de
gemeentebesturen de verplichting oplegt
ten behoeve van bewoners van woon
schepen voor een behoorlijke ligplaats te
zorgen, d. w. z. een plaats, waar ze be
schutting vinden tegen weer en wind.
Tot dusverre was voor deze schuiten als
ligplaats aangewezen de Rijnsburger- en
de Morschsingelgracht. Uit eerstgenoemd
water zijn ze verwijderd uit aesthetlsche
overwegingen; uit het tweede in verband
met de verbreeding van den Morschsingel.
Gistermiddag is de laatste woonschuit,
waarvan de bewoner weigerde het schip te
„verhalen" onder politiegeleide en onder
toezicht van den directeur van den Markt
en Havendienst door een sleeDboot en de
Gemeentereiniging naar de Haarlemmer
vaart gesleept. .De bewoner verzette zich
hiertegen niet, doch het geval trok niet
temin veel bekijks.
Het schijnt overigens inderdaad moeilijk
te zijn vobr deze menschen een geschikte
plaats te vinden; verschillende wateren,
welke daarvoor in aanmerking zouden
komen, behooren in eigendom aan de
provincie, bijv. de Zijl. Tot geruststelling
van de Haarlemmerweg-bewoners kunnen
we evenwel verklaren, dat het in de be
doeling ligt de ligplaats geleidelijk te ver
schuiven naar de richting van de grens
der gemeente.
EINDBAL VAN DEN HEER W. F. v. WIJK.
Een waardig slot van het seizoen.
In tegenstelling met andere jaren biedt
de heer van Wijk zijn leerlingen thans in
zijn instituut, Hoogewoerd 87, het eindbal
aan. Daar het aantal leerlingen echter te
groot is om in de zaal te kunnen dansen,
genoot de eene helft hiervan gisteravond,
terwiil de rest morgenavond de officieele
eindles ontvangt. Het voordeel van een
gesloten eindbal is natuurlijk, dat men
slechts met vrienden en kennissen onder
elkaar is en zoo kan het niet anders of
spoedig heerschte ln het intieme zaaltje
een gezellige stemming; welke zoo moge
lijk nog grooter werd naarmate het klokje
een later uur aanwees.
Even werd de serie van snel elkaar
opvolgende dansen onderbroken om een
der leerlingen, den heer Evert Castelein,
gelegenheid te geven in welgekozen be
woordingen den dank zijner collega's over
te brengen aan den heer van Wijk voor
de prettige wijze, waarop hij het afgeloo-
pen seizoen indeelde en de leerstof behan
delde. Als herinnering werd den heer Van
Wijk een keurig dressoir met bijpassenden
tafel overhandigd, mevr. van W. ontving
bloemen en de eerste assistente, mej. van
Riebeek een souvenir en bloemen Ook de
getrouwe pianist werd niet vergeten en
met een aandenken verrast.
Nog langen tiid bleef men daarna bijeen
in prettige verstandhouding en toen het
sein van ophouden werd gegeven, waren
allen van meening, dat te snel aan dezen
gezelligen avond die in alle onzichten
een waardig slot vormde van het seizoen
een einde was gekomen.
BINNENLAND.
Het advies van den Hoogen Raad van
Arbeid over het werktijdenbesluit voor
kantoren en het verplegingsbesluit 1928.
(Binnenland, 3e Blad).
De voortgezette algemeene vergadering
van het personeel in 's Rijks dienst. (Bin
nenland, 3e Blad).
De herdenking van het 40-jarig bestaan
der Koloniale Reserve te Nijmegen. (Bin
nenland, 3e Bladl.
Tc 's-Gravenhage is een rangeerder door
een trein gegrepen en gedood. (Gemengd,
2e Blad).
Na de ramp tc Blerick; alle patiënten
binnenkort hersteld. (Gemengd. 2e Blad),
Nadere bijzonderheden omtrent de
paniek te Meppel. (Gemengd, 2e Blad).
BUITENLAND.
De Spaansche dynastie ten val gebracht.
Onder Zamora is een republikcinsch be
wind gevormd. (3e en le Blad).
Een nieuw gemeentebestuur van Berlijn
gekozen. (Buitenl., le Blad.).
Panzera.
bolisme zoo overtuigend, met een enkel
mimisch accent verlevendigd, uitzong en
die zich zoo ver hield van elke overdrij
ving. die een levendige voordracht spe
ciaal van deze partij zoo licht bedreigt. In
den heer Lammen leerden we een bas
zanger kennen toegerust met een stem
van solide diepte en solide volu
men. Hij heeft zijn kleine solo, Branders
liedje op de rat, voorgedragen in den stijl
zijner mede-solisten. Het orkest, dat voor
de Damnation eerste rangs moet zijn was
eerste rangs. Prachtig klonken die electri-
seerende orkeststukken, prachtig ook de
begeleiding, al had die voor Panzera hier
en daar zachter gekund. Op afzonderlijke
vermelding hebben aanspraak Devert
voor zijn altsolo in Marguéritas chanson
du Roi de Thulé en Stotijn, voor zijn En-
gelsche hoornsolo in haar Romance
„D'amour l'ardente flamme". Beide uitne
mende artiesten gaven een staal van in
strumentalen zang die kon wedijveren met
den vocalen.
Bij den aanvang der pauze is Tierie ge
huldigd met de warmste toespraken vol
van dankbaarheid en met eén schat van
bloemen: van afdeelingsbestuur, van
koorbestuur, van Leidsch studentencorps,
van Residentieorkest, van de toehoorders.
Tierie is gedurende de zestien jaar van
zijn werkzaamheid alhier figuur van be-
teekenis geweest in het Leidsche muziek
leven We zullen hem missen, maar niet
vergeten.
Na afloop vond een intiem souper plaats
in „In den Vergulden Turk", dat den di
rigent werd aangeboden door het Toon-
kunstbestuur, alsmede het koorbestuur
Den heer Tierie werd hierbij door den
voorzitter een étui met een zilveren en
een bronzen gietpenning overhandigd,
waarop aan de voorzijde een afbeelding
van de Heilige Cecilia, aan de keerzijde
een toepasselijk ooschrift voorkomt, ver
vaardigd door de N.V. Kon. Begeer te
Voorschoten.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
wis- en natuurkunde letter D de heer
P. van der Leeden (Den Haag).
Blokkade tegen Madeira
(Buitenl., le Blad.
in werking
LEIDSCHE SPAARBANK.
Verslag over 1930.
Aan het verslaf over 1930 der Spaar
bank opgerient door het departement
Lemen uer Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen (16 October 1818) is net volgen
de ontleend:
Op de Postcheque- en Girodienst reke
ning werd gedurende het jaar 1930 ge
stort voor bijscnryving op de rekeningen
van inleggers ol wegens salarissen, pen
sioenen, enz. 1.5oU.9Uo.bJ en bescmkl resp.
overgesenreven f. 551.545125, waardoor deze
per jl December 1930 sluit met een saldo
van 1.15.o41.93.
In effecten werd voor eene waarde van
f. 1.520.640.01 belegd. Een bedrag ad
f. 284.488.2o, berekend naar de balans-
waarde op 1 Januari 193U, werd verkoent
en afgelost met een bedrag van
f. 287.8us.75, zoodat hierop een batig saldo
van f. 3.320.50 verkregen werd. Ten gunste
van de „Reserve koersverschil effecten"
kon f. 89.183.12 bijgeschreven worden. De
rekening effecten geeft derhalve een
saldo op 31 Dec. 1930 van f. 3.881.414.61.
Gedurende het jaar 1930 werd op pro
longatie in totaal f840.000 uitgezet en
f. 1.280.000 afgelost. Het bedrag op 1 Ja
nuari 1930 ad t. 820.000 uitgezet, vermin
derde hieruoor met f440.000 en bedroeg
dus op 31 Dec. 1030 f. 380.000.
Gedurende 1930 werd in hypotheken
f. 1.029.000 belegd, naar de Reserve overge
bracht f. 136.500 en algelost f. 360.237.50,
zoodat het op 1 Januari 1930 in hypotne-
ken belegde kapitaal ad f. 4.260.337.50 ver
meerderde met f532.262.50 en op 31 Dec.
1930 f. 4.792.600 bedroeg.
Gedurende het boekjaar werden 144
spaarbusjes meer afgegeven dan terugge
bracht. Aan het eind van het boekjaar be
droeg het aantal in bruikleen gegeven
busjes 1470 Het daarmede bespaarde be
drag f. 46.060.60.
Den lsten Maart 1928 werd een afhaal-
dienst aan de instelling ln werking ge
steld. Op dien dag begonnen met 305 aan
geslotenen, was dit aantal op 31 December
1928 gestegen tot 905, op 31 December
1929 tot 1206, op 31 December 1930 tot
1451.
Het bedrag, dat op deze wijze in 1930
werd gespaard, bedroeg f. 132.105 in 59309
posten.
Het voordeelig saldo der gekweekte rente
bedraagt f. 93.627.28.
Het bedrag der reserve ad f. 810.997.58
werd, behalve met de rente ad f36.164.43
op dit fonds, vermeerderd met het voor
deelig saldo van het Hoofdkapitaal ad
f. 60.425.68 (totaal f 96.590.111. De reserve
sluit daardoor met 'n saldo van f. 907.587 69
uitmakende 10.04 "/o van het inleggers
kapitaal en 23.38 °/o van het effectenbezit
der Spaarbank.
De rekening van het Hoofdkapitaal sluit
met een voordeelig saldo van f. 60.425 68.
De rente, welke dit jaar gemiddeld van het
kapitaal werd gemaakt, bedroeg 4 590 per
cent. In 1929 was dit 4.729 percent.
Het saldo te goed der inleggers bedroeg
1 Januari 1930 f. 7.572.527.54; 31 December
1930 f. 9.038.069.11. dus meer f. 1,465.541.57.
Het aantal inleggers bedroeg 1 Januari
1930 18.226, 31 December 1930 18.891; dus
meer 665.
Het bedrag der inlagen bedroeg over
1929 t 4.641.704 45. over 1930 f. 6.146.604.50;
meer ingelegd f. 1.504.900 05.
Het bedrag der terugbetalingen was over
1929 f4.571.935.55, over 1930 f. 4.965 461 69;
meer terugbetaald f. 393.526.14.
Als nieuwe inleggers werden ingeschre
ven in 1929 2029 m 1930 2241. dus meer 212
Gedurende het boeklaar 1929 was het
aantal inlagen 29.954, in 1930 33.830; dus
meer 3876.
In den loop van het jaar 1929 hadden
19.065 terugbetalingen plaats, in 1930
21.566; dus meer 2501.