PU ROL HEERENBAAI Buitenl. Weekoverzicht Gesprongen Handen Schrale Lippen Ruwe Huid DE SALON DER HUISHOUDELIJKE KUNSTEN FINWSFEI blokken beurtelings versierd met een dia- mantkop en met parelsnoeren. En dit ge heel is weer gevat binnen gecanuleerdc pilasters met kapiteel en architraaf. Bij de Latijnsche School rust op de architraaf een driehoekig fronton met schelpversiering Bij het Stadhuis rustte op de architraaf de be kende zwarte altaarsteen uil de Pieterskerk met liet vers dal herinnerde aan liet beleg. Een der eigenaardigste poortjes van Lie ven de Key, het is uit 1607, is dat, het welk van de Langebrug toegang gaf tot de penshal. Het klassiek hoofdgestel ontbreekt hier. Zware hergsteenblokken, dorisch geprofi leerd, zijn hier op elkaar gestapeld. Eigen aardig is, dal de poort eenigszins hoefijzer vormig toeloopt; men denkt aan een groote lioefniagneet. In den hoog is ter weerszijden slechts óén groot blok met diamantkop. Het forscjie sluitblok in den top is tevens con sole, versierd met een leeuwenkop, die een ring in den bek draagt. Aan dit beeldhouw werk is door den tijd nog al geknaagd. Boven den leeuwenkop zien we schelpvor mig ornament. Op de console rust bet forscli geprofiteer de steunvlak, waarop een rechlopziltend schaap, dat liet wapen van Leiden vast houd!. En nu komen we lot ceti hoogst karak teristieke eigenaardigheid, het z g. „wortel- motietliet gelijkt een wortel die met een drietal ringen tegen de imposten is be vestigd. Het bladgedoelte heeft allerlei stylistische bewerkingen ondergaan Bene den is het gekruld tot .Ionisch kapiteel, waarboven dan weer een versiering uitrijst en met een paar zijwaartsclie krullen zich in een punt uitviert die een half maantje draagt. U zult dit wortelmotief wellicht herhaal delijk in min of meer gewijzigden vorm hebben opgemerkt aan anlieke kasten nt stoelen. Het schijnt een motief te zijn der Vlaamsche Henaissance en oorspronkelijk een vinding van den meubelmaker en houtdraaier. In Vlaanderen werd dit motief door den steenhouwer nagevolgd en toegepast. Van Vlaanderen komt het in de tweede helft der 16e eeuw naar het Noorden, alweer door Vredeman de Vries. En het is eigenaardig, dat we het nog al eens aantreffen in de Noordelijke provinciën. Verleden zomer zag ik hot nog aan een heel mooi oud huls aan de Friesche straat te Coevorden. In Holland daarentegen komt het hoogst zelden voor en ons Leidsche Pensbalpoortje is dus wet even aparte aandacht waard, 't Is wel aar dig nog even op te merken, dat hel wortel- motief hij.de intrede van het ktassieisme, omstreeks 1635, weer verdwijnt en weer terugkeert naar het terrein waar het van daan kwam, dat van den schrijnwerker Revolutie of evolutie in Spanje. Jn Spanje strijdt kon j n? Al ton so een moedigen strijd om behoud var. den troon, en men kan gerust vastleggen, dat hij tot het laatst toe op zijn post zat blijven gelijk een kapitein op zijn schip. Mier stelt men o.i. zijn positie echter over het algemeen te zwartgallig voor. niet voldoende rekening houdend met de toestanden in Spanje, die jn velerlei opzichl achterlijk zijn en vooral ten plaltelande nog weinig houvast bieden voor socialisme en communisme in tegen stelling met de industrie-centra. De mo narchie beschikt dientengevolge nog sleeds over krachtige hulpbronnen, te meer, waar leger cn vloot (vooral het eersie) den Iroon Irouw blijven. Toch zal het Spaansche land binnen korten tijd veranderingen moeten ondergaan, wil liet niet meegesleept wor den in den maalstroom der revolutie, waar van nimmer te zeggen is waarop deze zal uit.loopen. Veranderingen door evolutie ver dienen steeds de voorkeur, doch voor Spanje thans in het bijzonder. Zooals in meer Zuidelijke binden, was in 1923 de Spaansche parlementaire machine vastgeloopen en de crisis, ontstaan door het Marokko-incident. (oen het le^er daar een Tware nederlaag leed, was niet meer nor maal op te vangen. Toen kwam de dictatuur van Primo de Rivera. Met de bedoeling om spoedig weer te verdwijnen en een herstel van de constitutie voor te bereiden. Doch hef ging er .nee al? zoo vaak hel geval is- de instelling der dirtatuur viel niet moei lijk maar de opheffing wel! IIcl zou dan ook tol 1930 duren, voor de dictatuur weer .verdween, waarop spoedig de dood van Primo de Rivera volgde, fntu^schen hadden groote groepen, die van huizè uil monar chistisch gezind waren, als hv van Sanchez Ruerra. den laatslen premier, Alvarez on anderen, zich tegen boning Alfonso ver klaard en steunden zij de actie van de re publikeinen tot wijziging van het regiem, al waren zij niet voor de republiek op zich zelve. Toen generaal Berenguer op zich nam om de erfenis van de Rivera te lirjiudeeren en Spanje terug le voeren naar parlementaire toestanden, stootte hij dientengevolge op niet-voorziene omstandigheden. Men ver trouwde niet meer op beloften zortder mo?r en de door hem uitgeschreven verkiezingen werden gesaboteerd. RECLAME. 9*90 'ÜSSJ Ja,manjy kykt sikkeneurig Door detyds-omstendigfirid; jou staaf op 't gezicht te lezen, Dat jy aan, malaise' lydf. Weet je,waarom,ondanks alles, Ik zoo vrooiyk,glunderkyk? Door myn pypje DOUWE EGBERTS Ben ik Rothschildt nog te ruk. OmgeDoortnU* 20 -50 Cf per ons verschaft U urtlken van genot Generaal Berenguer. Duidelijker, ste«l9 meer, werd, dal ik-rcn- guor niet kon slagen in den gewenechten opzet, al kreeg hij na veel aarzeling ten minste 9teun van de liberalen onder Ro- manones en in 't zicht van de verkiezingen ging ook Berenguer hoen Koning Alfonso hcott daarop besprekingen gevoerd met de meeste partijleiders, die niet a rriori lijnrecht stonden teeonorcr het monarchistisch regiem en het leek een oogonblik, al9of iuj zich a la merci van de linksche groepen wilde overleveren, toen bij den in 1923 verdwenen Sanchez Guerra opdracht gat een ministerie le vormen, dat verkiezingen zou inluiden, die beslissend zouden zijn voor den Spannschcn regeering?- vorm. Dat dil betoekenen zou een beperking van 's konings rechten stond hij voorbaat vast, los van de vraag, of op deze wijze d? republiek niet te bereiken was geweest. De republikeinen hebben o.i. de beste kans verloren doen gaan, door Sanchez Guerra niot vplledigen steun te verleencn. Door hun aarzeling en daarop volgende onthouding, durfde tenslotte Sanchez Guerra het niet aan en de koning heeft daarop nog eens „verzamelen" geslagen. Met dit gevolg, dat admiraal Aznar nu een beslist monarchis tisch getint kabinet lieett gevormd van rochts en liberalen, dat ook een consli- lueerendo Cortes wil doen verkiezen. Maar liet voordeel van verkiezingen is altijd eenigszins aan de regoering, die de verkie zingen „maakt", speciaal in landen als Spanje cr een is. Zoo gaat Spanje dus nieuwe parlements verkiezingen tegemoet en zal moeten worden afgewacht, hoe het land en de partijen zullen rengperen op deze jong9le actie van den koning. Trots enkele pessimistische be richten zien wij voor de monarchie den toosland niet hoj.eloos in zells al zoo koning Allonso plaats moeten maken als zijnde te zeer en le nauw verbonden aan een zwarte pagina der Spaansche historie. Koning Allonso XIII. Overigens vallen er deze week geen groote gebeurlijkheden te vermelden. Het belang rijkste i9 ongetwijfeld nog, dat Gandht eenige malen van man lot man heeft ge sproken met den Bntsch-Indischen onder koning, lord Irwin. Dit schijnt de lucht te hebben gezuiverd en nooit stonden de kan sen op een vergelijk zoo gunstig. Een be kend spreekwoord luidt: prijs den dag niet, voor de avond-I's gevallenZoo is hel ook hier! RECLAME. Winterhanden Wintervoeten Jvzl xwvmcfd e/n g&rwest Ooos 30 en 60, Tube 60 ct Bij Apolh en Drogisten 9933 Aznar. W.it een aüeiiardigsle, genotgeiijke ten toonstelling, tlic „Salon der Huishoudelijke Kunsten"! vol curieusu, sierlijke, blinkende cn vaak zelfs heel nuttige voorwerpen! En hoe volkomen begrijpelijk leek ons de uit roep van een jong vrouwtje, dal zon juisl uit die andere tentoonstelling, vlak daarnaast in liet Grand Balais d;p der „Onafhan- kelljkcn" ontsnapt was: O, hior-adein je werkelijk opt En terwijl hn de „Onafhankelijken" een vrij schaarsoh publick zich door de zalen sleept, een publiek, dal om de een of nndero mondaine of persoonlijke reden, bij voor- lK?eld om zich:hel air V3n kunstkenner to geven, ztch verplicht voelt al die „meester werken" le gaan- bekijken wanden er op de Huishoudelijke tentoonstelling een talrijk en vaak zeer elegant publiek rond, dal met belangstelling kijkt, luistert, bewondert, inlichtingen vraagt, koopt of bestelt, en snoept, snoept Die tentoonstelling heeft zoowel iets van de groote Parijsehe Jaarbeurs als van hol Concours Sépine, van de beroemde liam- menmarkl en van een groote bazaar, maar is eigenlijk vee! aantrekkelijker dan die alle door de elegante omgeving van tiet Grand Palais cn door de versiering der stands, die vaak zeer origineel is, en altijd effekt-vnt. Er is hier van alles, van Mie? te vinden: ven af hcele huizen, die tegen de meest ge makkelijke atbetalingsvoorwaarden te knnp zijn tot opvouwbare naaimachines toe, die men in een klein valiesje met zieli mee op reis kan nement Vanaf rijke cn comfortabele ameublementen tol „automatische kur ken", die „vanzelf" open en toe gaan. Kijkt u toch eens. dames en heeronl roept de verkooper met een bijna verleedpTde slem vol bewondering het publiek Ice. Kijkt n toeli eens! Zoo maar vanzelf gaan ze open on toe. Ze zijn werkelijk volmaaktheden, die kurken van mij Er ontbreekt atleen nog maar aan, dat ze praten kunnen In den stand daarnaast staat een groote. forsche. jonge kerel me; drukke woorden en gebaren hel publiek lilt le nondigen om eens iets te proeven van Zijn heerlijke likeur En hij sehenkl die uil een sierlijke ftescli met zoo'n automatische kurk erop Zóó'n likeur, in zóó'n mooie flesrh, met zóó'n praktische kurk erop... is de verleiding tot koopen niet groot inderdaad?.... Er wordt dit ianr enórm veel „geproefd" op de Huishnud-ienloonstelling. veel meer dan vorige jaren. Hel publiek schijn: het minder en minder tioodtg. Ie achten om uit bescheidenheid ook eens te bedanken voor al het lekkers, dat zoo maar gratis aange boden wordt. En dan ook, als je lang hebt staan kijken bij voorbeeld naar het werken van een vaatwaschmachine. die zoo hevig vlug in het rond draait, ia 't nel of je een drogen mond krijg: van al dal gewentel en gedraai, cn waarom zou je dan aan den vo.gunden stand het toch zuo vriendelijk aangeboden kupje koffie van een prima-prima kwaliteit, niet dankbaar aannemen? Een eindje verder worden proefjes van allerlei smakelijke sausjes uitgereikt. De menschcn van dien stand hebben er zoo hun best op gedaan het zou iieusch niot beleefd zijn om daar voorbij te loopen. Dus weer eventjes proeven. Weer wat verder moet dezelfde beleefd heid bewezen worden aan een keurig-wilton kok, die u haast smó6kt om toch een kopje uien-bouillon van hem aan te nemen. En als je dan toch eenmaal aan het proe ven bent, nu dan proef je dóór hier een smakelijk uitziend stukje taart, daar een schijfje worst, elders een honing-bonbon, een hompje van een bizondere kaas-soort, een kopje „moment-chocolade", een brokje noga, een koloniaal vruchtje, een glaasje ge steriliseerde melk, en natuurlijk ook zoo'n heerlijk knappend flensje, dat door eea vriendelijk, druk babbelend manneke gefa briceerd wordt op een klein eleetrisch toe stelletje.cn wat nog al niet meer Op die tentoonstelling ziet ea proeft mon niet alleen de meest verscheiden dingen, maar men hoort er ook de meest verscheiden geluiden, veroorzaakt door do verschillende in werking gestelde machtnes en toestel len niet te vergeten vooral de gramofoons en de radio-apparaten, en men ruikt er ook de meest verscheiden geurtjes vanaf ge- hakken uien tot de fijnste parfums, waar mee verkoopers en verkoopsters het publiek zeer royaal bespuilen en besprenkelen; cn bovendien kan men er nog verschillende „klimaten" beleven ook: hier een afdeeling, waar allerlei verwarmings-loestellen u een ware hitte-golf toezenden dAAr een, waar ijs-machines en koet-apparaten u aan een Siberische kou doen denken. Rond het centrale gedeelte van de groote hall, exposeeren de meubel-verkoopers. Daar is hc'. minder dnik; daar ziet men vooral cchlparert en verloofde paartjes ronddrente len, die met ernstige, aandachtige gezichten beddegoed belasten, kasten open en toe laten maken, lampen en lichtkronen laten aan steken, die aandachtig alles bekijken, aan dachtig luisteren naar de uitleggingen der verkoopers, aandachtig alles „probeeren". Maar laten we deze afdeeling niet tot het einde toe doorloopen, want daar aan het eind dreigt gevaar daar is zoowaar weer oen schilderijen-lenloonstellinkjet Laten we maken, dat we weg komen. Doch in de afdeeling waar we nu terecht komen i« hel toch eigenlijk ook niet zoo erg inleressant- daar zijn de stands van die eeuwig-vervelende „Parijsehc artikelen", stands ook van doosjes schoensmeer, van afschuwelijke confectie-kleeren en van riameslasehjes die daleeren van de vóór laatste mode. Dus gauw terug naar het mooie en inte ressante centrum van de hall. Men begrijp:, dat dftór het pubfiek uren en uren lang ge nietend kan blijven rondwandelen. En dal publiek zelf is ook altijd wel de moeite van '1 bekijken en beluisteren waard. Ziedaar een familie in bewondering voor een „spooklndder". Kijk oens, Jules, zoo iels moost jij in je studeerkamer hebben. Zou je denken? Die ladder? O jal Want het is een spook-ladder, die dadelijk verdwijnt, als je hem niot meor noodig hebt. Ze wenden zich lot don verkooper om inlichtingen. Maar het blijkt, dat om die spook-ladder le kunnen gebruiken, eerst liet heole plafond moei uitgebroken worden en op een bepaalde manier weer gerecon strueerd, on dat de kamer, waar zoo'n spook- ladder op zijn plaats zou zijn, minslons de afmetingen van een conforentie-zaal zou moeten hebben. Nou maar, zegt Jules spottend tegen zijn ejn, al? wij zoo'n spookladder in huis namen, zouden we zelf wel eerst in spoken mogen veranderen, anders bleef er geen plaat? genoog over! Bij een eleetrisch toestelletje', dat genezing brengt voor „alle" kwalen en ziekten, staat een echtpaar, waarvan de man besluit, do werking van da; toestelletje eens aan zich zelf te laten demonslreeren. Een allerliefst meisje begint hem met een eleetrisch geladen handvat over zijn gezicht te aaien, over zijn armen, over zijn han den... Hij glundert, laat met zich doen, lang, lang. zóó lang. dal zijn vrouw ongeduldig begint te worden. Maar daar stoort hij zich niet aan. Verrukkelijkt zucht hij voldaan. Wat? Wie? die juffrouw? Och welnee, 'k bedoel natuurlijk dal toestel! Aan die tentoonstelling is ook nog een conforentie-zaal verbonden, waar driemaal per week zeer verdienstelijke redenaars, allen specialiteiten fn de kook-kunst en de voedingsleer en al wat daar vorder moe samenhangt, enthousiaste en overtuigende lezingen houden voor een zóó aandachtig toeluisterend publiek als er misschien zells nnoll in de Sorlinnne is, en dal inwijden in alle geheimen van geznnd en smakelijk olen, gezond en hygiënisch leven Terwijl in een eieganle, vroolijk met bloe men en groen voMorde roslauralie-zaa.1 daarnaast, na de theorie van die lezingen, de toehoorders zich van de praktijk der he lm ndolde dingen op de hoogte kunnen gaan o'ntlen. Een bezoek aan d:e Huishoud-tentoonste'- ling is werkelijk een plezier En zoo enkele kunsl-rrltlef niet al Ic veel kwaad verteld hebben over de tentoonstelling der Onafhan kelijker zou dal nlc! komen, doorda! ze, vóór ze dien echilderfjen-rnmmel gincn bekijken, eerM even een toertje gemankt hebben door de Huisboud-'alon, cn daar zóóveel aardigs en moois gezien hebben, en er zóóveel lekker' bet-ben geproefd. dat hun zie! overvloeide van 'ankmnedlgbetd en toegevendheid? M DE nnvwN'O, Parijs, 15 Februari 1931. Onregelmatig koenverloop 1 vcornitriehteri nog onzeker inzake een vervroegde nitkeerinö rikaansche Ond-etrijders - g, stand der Engelsche Staat»tinaiJ verkondingen der internationa, markt en de Dnitsche Credietverj- De Amsterdamrche aandeelen-,,^ goeden weerstand. Het was nauwelijks le verwaai koersstijging op de international, mnrkten in hol tempo, waarin enkele dagen der vorige week heel ken zonder onderbreking, den voortgezel Zelfs wanneer m» neemt, dal de gunstiger stemmin; i» ze kan worden beschouwd als een van een beginnende verbeteringjn nomischen toestand, mag men s/, niet vleien met de hoop, dat nu p]0i-J het leed geleden zou zijn. Eenerzijf de berichten over den omvang de. zaamheden van een aantal dor voorn lakken van industrie nog zeer on> gend, waartegenover echter staat.dj.' dcre branches seizoeninvloeden aanmerkelijke herleving der bedrit* hebben veroorzaakt. Hierbij komt eenige grondstof- on productenmarl;1 als koper en katoen, een krachtige t ring aanloonen. Men dient echter jni 1" houden, dat ook op omstreeks (Ie® tijd van liet vorige jaar een dergelijk zoenopleving de hoop gewekt had op gelieele verbetering van den eeononi toestand, zonder dat deze optimi" verwachtingen zijn vervuld. En ook zal men goed doen, vooralsnog eemg houding to betrachten, in afwach1*- den verderen gang van zaken, 1?^ nger mocht blijken, dat wij thans vos over het laagste punt van de ecorr depressie heen zijn, dan nog moet», ning mede worden gehouden, dat weeën van de crisis in vele gevil'g na eenigen tijd duidelijk aan het ten treden, in den vorm van lageret en dividenden van verschillende t mingen. fn een vorig overzicht ra or reeds op, dat op basi9 van c. woordige koersen liet rendement v. goede fondsen, over een langere j berekend, alleszins bevredigend bi den geacht. Mocht de koersstijging ct' ter in een zoodanig tempo voortra, in het lcoerspeil reeds thans de ha spoedigen terugkeer der periode ui conjunctuur Zou worden gefc dar zouden teleurstellingen niet l uitblijven. Het in dan ook in het belang van zonde ontwikkeling der beurösiluatig groeten, dat de afgeloopen week f we hausse heeft gebracht. Op «mui gen was de stemming nog wel i nok in het algemeen blijft de ooi gunstig, maar het koersverloop wit gelmatig. Per =aldo verschillen d> ringen slechts weinig van die i einde der vorige week. Dat de stijging te New-York deren voortgang heelt kunnen ma voor een deel toe to schrijven a kweslji die oppervlakkig bezien bui terrein van de fondsenmarkl vallen. Deze betreft n.l. de aandril op de Amerikaansebe regeering in geoefend ten einde een uitkeerir.r tanten te doen aan de oud-strijder» I j waren aan de oud-strijders door dr ring certificaten vrstrekt, welke i: vervallen en die bedoelden de plet'-1 j nemen van een algemeen pensioen" I Op deze eerlificaten kunnen bij de j leeningen worden opgenomen, l(g 1 rente van 6 pCt., tot een bedrag komende met de contante waarde i' lificaten, gelijkstaande met ra. 12'! van de nominale waarde. Er wordt aangedrongen, dat de in 1915 verft certificaten reeds thans zullen W1 gelost, hetzij lot hun nominale wv.z* we! tot hun huidige contante viri het eerste geval zou mei de aflossinr milliocn dollar gemoeid zijn, in he't geval 2.000 millioen dollar De Amorikaansehe schatkist echter niet over de hiervoor hst? middelen. De Minister van Finatc" zich een felle legenstnndcr van het beeft geloond, beeft verklaard staatsbegrooting zelfs zonder de i* vervroegde uitkeering aan de eiud ei n deficit zal aanloonen van 375 e. dollar voor het op 30 Juni a eind dienstjaar In Maart a s. heeft de st reed? 1.100 millioen dollar aan ren* de verplichtingen le betalen: in der de 2'/* jaar moet een bedrag van c.i millioen aan vervallende Liberty, worden afgelost of geconverteerd. vervroegde uitkeering aan de oud-fl' zou derhalve een nieuwe groote 9g| ning moeten worden afgesloten en - deze mogelijkheid, die in den jonfyo oen ?terken druk op bel koerseer New-York uitoefen:! Vooral AmW sche staatsfondsen zijn in koer? ó4" verkoopen door de banken, di? - wiize middelen vrij maken om ia wo evonlueele transactie te kunnen cipeoren Of bet inderdaad lol een leenin u tie voor hel bovenvermelde doel Mij* blijft ïnlussohen at le wachten. oen vrij gronlp kans dat over het werp betreffende de vervroegde uit wanneer hel door den Senaat aanvaard, door president Hoover zal worden uitgesproken, en dat "y' gres niet de twee derde meerder-' stemmen zal worden gevonden. n'"' hel veto le niet tp doen. Zoolang trent geen zekerheid beslaat zul'-1 ten betreffende het vermoedelijke J hel wetsontwerp op hel koer?»' beurze blijven uitoefenen. j Behalvp Amerikannpche zijn 1 «vhe staatsfondsen in don jonRtlPn koer9 gedaald en wel op de e0®~J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1931 | | pagina 10