it den Leidschen Raad.
Raadsel en de Prinses
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 17 Februari 1931
Derde Blad
No. 21754
KUNST EN LETTEREN.
FEUILLETON.
fn W. leggen de motie inzake de Zondagsrust naast zich neer
et Huurnivelleeringsplan met groote meerderheid verworpen
Een onverwacht spoedig einde.
(Zitting van gisteren)
IV: de burgemeester, mr. A. vart
i' {jjïhuijzen.
met kennisgeving de Iiceren
[juivenhoven, Wilmer en Koole.
OÓRZITTER deelt mede:
aanleiding van de door den Raad
-handeling der begrooting 1931 aan-
motie van Uw medelid Mr, van
retfende de toepassing van de Zon-
lfn aanzien van het doen plaats
van toneeluitvoeringen, bioscoop-
ii|n,en muziekuitvoeringen en
'openbare vermakelijkheden, heett
]eïe van Burgemeester en Wethou-
meerderheid besloten in de tot dus-
olgde gedragslijn bij de toepassing
Zondagswet vooralsnog geen wijai-
hrengen.
y\ ECK beireurt het, dat B. en TO.
■jjing hebben gehouden met dt
n van de meerderheid van den
_r herinnert er aan, dat de burge-
destijds heeft toegezegd bij de toe
an de Zondagswet rekening te
houden met de wenschen van de
heid der bevolking, zooals die door
jnngen in den raad tot uiting zou
ans genomen beslissing is mei die
hg in strijd. Spr, blijft van meening
groote meerderheid der bevolking
n soepeler toepassing der Zondags-
ÏOMEIJN vraagt of B. en TO. de mo-
die tot deze beslissing hebben geleid
kenbaar maken.
OORZITTER geeft den heer Romijn
veging een interpellatie aan te vra-
AGENDA.
unlen 1 tot en met 13 worden aan-
a evenals de aan de agenda toege-
roorstellen.
Voorstel in zake verlaging van de
len van de woningen, deel uitma-
van verschillendo woningbouwplan-
rens praeadvies op het adres van do
te van te Leiden en Omstreken ge-
Womngbouwvoreenigingen.
tile. (231
'eer KOOISTRA herinnert aan de
ienis der woningbouwverenigingen
(meenten zijn door het rijk aange-
toezicht te houden op die ver
rei. Er is dus een band lussehen
rereenigingen en de gemeenten is
'hakel. Daarom is het niet billijk
ligingen, welke toch uitstekend
'ebben verricht, nu maar uit te scha-
Zi had eer9t de overeenkomst tus-
!i;i en vereenigingen moeten worden
een, Spr. kan zic-h niet vereenigen
door B. en W. voorgestelde nivel-
der huurprijzen. Sommige vereeni-
[vorden onbillijk behandeld.
MAN sluit zich aan bij het beloog
vorigen spreker.
r PARMBNTIER is voor huurnivel-
in het algemeen. Dat de eene ver-
g daarbij iets voordeeliger uit is dan
re, acht spr. niet zoo'n groot be-
«r ELKERBOUT wil de termijn van
40 jaren, waarin tol verdere verlaging der
huurprijzen zal worden overgegaan, bekor-
ten tot 25 jaren.
De heer WILBRINK maakt zich los van
de dogmatische beschouwingen van B. en W.
voor de verhouding tusschen rijk. gemeente
en woningbouwvereenigingen. Wel kan spr.
zich vereenigen met de wijze van huurver-
laging, gelijk het college heeft voorgesteld.
Het eerst in aanmerking voor verlaging
komen de woningen met de relatipf hoogste
huren.
De lieer DE REEDE sluit zich aan bij het
betoog van don vorigen spreker. Hij is het
niet eens met den heer Kooi9tra, dal de ge
meente alleen tnsschenschakel is tusschen
rijk en woningbouwvereen. De gemeente
zou in dat geval immers geen risico dragen.
Een volkomen huurnivelleering zou in Lei
den mogelijk zijn door verhooging van wer
kelijk te lage huurprijzen en verlaging van
de hooge huren. Spr wil echter zoo ver niet
gaan. daar hij in het algemeen de voorstel
len van B en W. billijk acht.
Ook do heer MAXDERS acht de voorge
stelde verlaging het meest billijk.
Mr. DONDERS bespreekt de vraag o! de
woningbouveieenigmgen recht op de rente
winst hebben. Spr. toont aan, dat juridisch
de woningbouwvereenigingen geen recht
hebben op de rentewinst. De gemeente is
dus niet verplicht die winst te besteden voor
huurveriaging.
Wethouder GOSL1NGA sluit zich, voor
wat de juridische zijde van de zaak betreit,
aan bij het betoog van mr. Donders. De ge
meente is zeker met alleen Lusschenschakel,
maar wel degelijk partij. Uitvoerig (oont
spr. aan, dat de wijze van verlaging zooals
B. en W. die voorstellen, het billijkste is.
Spr. betreurt de weinige medewerking, die
het college heeft ondervonden van de zijde
van sommige woningbouwvereenigingen.
Wanneer de rentewinst uitsluitend ten
goede was gekomen aan verlaging van de
(5 pet. woningen, dan zou de.wanverhouding
tusschen de verschillende huren nog grooter
zijn geworden. Dat tot verlaging van de rela
tief hoogste huren is overgegaan en niet
gelijk B. en W. aanvankelijk wenschten. tot
verlaging van de absoluut hoogste huren, is
te danken aan do Federatie van woning
bouwvereenigingen. Die verdienste wil spr.
de Federatie niet onthouden. Verkorting van
den termijn van 40 jaren tot 25 jaren acht
spr. niet practisch.
De heer KOOISTRA zegl, dat het huur-
pei! in Leiden ie hoog is. Met het juridisch
beioog van mr Donders is 9pr. het niet eens
daar luj de aanleiding der overeenkomst lus
sehen rijk en verppnigingen anders ziet.
Spr. stelt de vraag lioe het college staat
tegenover de 5 pct.-leeningen. Spr. wil een
z.g. 'huurfonds door gemeenle en bouwver-
eenigingen ten einde ie komen tot verdere
verlaging der tophuren.
Wethouder GOSLlNGA zegt dal de kwes
tie der 5 pcl.'s leeningen in studie is.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen met 20 tegen 9 stemmen Tegen
stemde de S.D.A.P. (behalve de heer Van
Slralen) en de heer Zitman.
De heer VAX STRALEN" zegt zich bij de
stemming te hebben vergist.
15o. Voorstel in zake het aan de N.V. Tex
tielfabriek voorh. Gebr. van Wijk en Co.
verleenen van vergunning tot het maken van
een verbindingsbrug over de 3e Groene-
steeg, tusschen hare percoelen aan de Veste-
straat eenerzijd? en het perceel Groenesteeg
Xo. 55 anderzijds. (13)
De VOORZITTER stelt voor dit voorstel
aan te houden tot een volgende vergadering.
De heer PARMEXTIER is daar tegen; het
verzoek dateerl reeds van 10 October.
De VOORZITTER ontraadt behandeling in
het belang van de zaak.
Do heer SCHüLLER informeert naar de
motieven van B. en W.
Wethouder SPLINTER zegt. dat een
onderzoek wordt ingesteld naar de mogelijk
heid om tegemoet te komen aan eenige be
zwaren van huiseigenaren daar ter plaatse.
Daarna wordt tot aanhouding besloten.
iGo. Voorstel van Mevr. Braggaarde
Does. in zake de benoeming van een ge
meentelijke Commissie voor Schoolkinder
voeding en -kleeding.
17o Idem alsvoren, in zake de verstrek
king van schoenen en schoenrepaTatie in
plaats van klompen aan daarvoor in aan
merking komende schoolgaande kinderen.
18o. Idem alsvoren, in zake de verstrek
king van schoolkindervoedin.g ook gedu
rende de vacanties.
Mevr BRAGGAAR—DE DOES licht haar
voorstellen nader loe. In vergelijking met
andere steden is het in Leiden treurig ge
steld met de schoolkindervoeding. De eischen
welke hier gesteld worden om in aanmer
king te komen voor voeding, zijn aanmerke
lijk hooger dan elders, zooals zij met cijfers
aantoont. Hoewel dankbaar voor 't particulier
initiatief, 19 dit niet voldoende. Spr. is van
oordeel, dat dit behoort tot de taak van de
overheid, zooals veelal ook in het buiten
land geschiedt.
Uitvoerig bepleit zij nok liet verstrekken
van voeding tijdens de vacanties. B. en W.
hebben het vorige jaar betoogd, dat dit in
strijd is met de Leerplichtwet en dat hier
voor geen personeel beschikbaar is. Spr.
vraagt zich af, waarom het dan in an
dere gemeenten wei mogelijk is; daar geldt
toch ook de Leerplichtwet en gaan de onder
wijzers (och ook wei met vacantie!
Tenslotte ontvouwt zij verschillende bezva.
ren tegen het dragon van klompen, voorna
melijk uit gezondheidsoverwegingen.
De heer BERGERS begrijpt niet, welke be
zwaren er zijn tegen de bestaande commis
sie We kunnen zoo langzamerhand alle
commissies wel gemeentelijk" maken, doch
welk nut heeft het 't particulier initiatief
uit te schakelen Dat kan bij hen, die het
initiatief nemen, slechts wrevel opwekken.
Vc.or uitbreiding van de kleeding en do voe
ding voelt spr. in Leiden niets; waar is het
einde? Vergelijkingen met Den Haag gaan
hier niet op. Wal de klompen belreft is spr.
van meening, dat in de praktijk klompen
een meer ahioend middel tegen natie voeten
zullen zijn dan sclioëhen, die. naar hij vreest
veelal kapol zullen zijn
De heer MEYNEN vindt het overdreven
de zorgen uit te strekken tot alle kinderen
ook gedurende de vacanties. Uit persoonlijke
ervaring kan spr. getuigen groote bewonde
ring (e koesteren voor de werkwijze der be
slaande commissie.
Wethouder TEPE, refereert zich bij zijn
argumentatie in hoofdzaak aan hetgeen hij
bij de vorige drie bcgrootingen over deze
aangelegenheden heeft gezegd. Hoe andere
gemeenten over de bezwaren slappen, is geen
zaak, die hier onderwerp van bespreking
dient uit te maken. Verschillende school
hoofden zijn van meening, dat verstrekking
van schoenen in plaats van klompen geens
zins aanbeveling verdient.
Het voorstel tot de instelling van een ge
meentelijke commissie heeft spr. verbaasd
waar het komt van een zijde welke over
heidszorg op eik gebied wenscht, ierwijl
de rest van den raad van oordeel is, dat
particulier initiatief slechts dan mag wor
den uitgeschakeld, wanneer het tekort
schiet. Mevr. Braggaar heeft zelfs geen
enkele poging aangewend om dat aan te
toonen!
NTa repliek worden de voorstellen in
stemming gebracht en verworpen met ai-
leen de stemmen der S.D.A.P. voor.
Voorstel 17 werd ook gesteund door den
heer Mander?.
19o. Idem alsvoren, in zake de benoeming
van een gemeentelijke Commissie, belast
met de zorg voor de Leidsche blinden.
De VOORZITTER stelt voor alleen die
punten af te handelen, waarover niet ge
discussieerd behoeft le worden en de andere
punten tol de volgende vergadering aan le
houden,
Wordt aangehouden.
20o. Voorstel in zake het verleenen van
financièelen steun bij de oprichting en
exploitatie van een kortsluithuis en hoog
spanningslaboratorium met bijbehoorenda
werken door de N.V. tot Keuring van Elec-
troiechnische Materialen te Arnhem (32)
Aangehouden.
21o. Praeadvies op het verzoek van de
Vereeniging Herstellingsoord „do Leidsche
Buitenschool", in zake de opneming en ver
pleging van Leidsche kleuters in haar Inter
naat to Katwijk. (31)
Aangenomen,
22o. Praeadvies op het verzoek van do
Leidsche SlagoTspalroonsvereeniging en de
R.K, Slagerspatroonsvereeniging „Si. Pela-
gius", in zake verlaging van do 9lachi-
tarieven. (33)
Aangenomen.
23o. Verordening, houdende wijziging van
de verordening van 15 April 1909 (Gem.blad
No. 3) tot voorkoming van brand. (35)
Wordt vastgesteld.
24o. Verordening, houdende wijziging van
de verordening van 25 September 1922
(Gem.blad No. 56) op de Veemarkt. (36)
Wordt aangehouden.
25o. Verordening, houdende wijziging van
de verordening van 23 Mei 1912 (Gem.blad
No. 18) op het Rijden. (37)
Wordt aangehouden.
Bij de rondvraag klaagt de heer COS-
TER over het te hoog voltage, dat door
de Sted. Lichtfabrieken wordt geleverd en
waardoor de lampen steeds stuk slaan.
Hij verzoekt schadeloosstelling voor de ge
dupeerden.
De heer VALLENTGOED klaagt over de
slechte bestrating van de Hoogewoerd; de
heer VAN TOL dringt aan op handhaving
a an de bepalingen van het bestek, dat de
herstellingen aan den walmuur van Utrecht
sehe veer en Oude Vest tegelijkertijd moeien
worden uitgevoerd; zuk9 in het belang der
werkloozen.
De heer ELHERBOUT wil tijdens die
herstellingen het fietsverkeer verbieden; de
heer Zitman vraagt verbetering in den toe
stand van liet wandelpad op den H.-Rijndijk
vanaf de Roomburgerbrug; de heer GROE-
NEVELD geeft in overweging de weinige
grintwegen hier ter stede te verharden met
grint en niet met basaltsclierven, daar dit
slecht is voor de autobanden.
Hierna, te halfzes wordt de vergadering
gesloten.
RECLAME.
H. P. H. KEEREWEEF*
BEGRAFENISSEN Tel. 861
AUTO-TRANSPORT
Aalmarkt 16 CREMATIE
4762
ED. VAN BEINUM.
Tweede dirigent van het
Concertgebouworkest.
Naar „De Crt." weet te melden, is de diri
gent van de Haarlemsche Orkestvereeniging,
Eduard van Beinum, dezer dagen benoemd
tot tweede dirigent van het Concertgebouw
orkest, als opvolger van Cornells Dopper.
GOTTHOLD EPHRAIM LESSING
De Leasing-prijs.
In het Landestheater te Brunswijk heeft
de heer Böhme, eerste burgemeester der
3'ad, een rede gehouden ter herdenking van
het feii, dat Lessing 15 dezer honderdvijf-
lig jaren geleden te Brunswijk is gestorven
Hij gaf een beschouwing over de beteekenis
van den Lessing-prijs (5000 Mark), dien de
Rijkspresident twee jaren geleden bij de her
denking van Lessing's geboorte heeft ge
sticht en die bestemd werd voor het beste
werk omtrent Lessing's wereldbeschouwing.
Het gold het antwoord op de vraag, of de
strijder Lessing en zijn werk lieden ten dage
nog iets te beteekenen hebben. Prof. Eduard
Sprangor te Berlijn, prof. Julius Petersen
te Berlijn, prof. Eugen Kühnemann te Bres-
lau en prof. Rudolf Unger te Göttingen heb
ben 21 inzendingen te beoordeelen gehad.
Na eerste onderzoek kwamen er vier in aan
merking. De prijs is toegekend aan prof. dr.
Hans Leisegang fe Jena. De overige drie in
zenders, dr. Benno von Wiese fe Bonn, me
vrouw Eve Wcdel te Berlijn (pseudoniem
van dr. Albert Malts Wagner) en dr. Muller
te Danzig-Langfuhr krijgen een eervolle ver
melding, door den Rijkspresident eigenhan
dig geteekend. Het werk van dr. Muller is
ernstig in aanmerking gekomen voor den
prijs, waarom de stad Brunswijk 500 Mark
zal bijdragen in de drukkosten. De burge
meester overhandigde prof. Leisegang de oor
konde.
De bekroonde heoft daarop een rede ge
houden over de idee van zijn werk.
De plechtigheid is geopend en besloten
met de uitvoering van Sonates van Johann
Rosemüller (16191681).
Dr. Hans Leisegang is hoogleeraar in de
wijsbegeerte aan de universiteit te Jena.
Zijn tot nu toe verschenen werken zijn deels
zuiver philologisch, deels op het gebied der
godsdienstgeschiedenis en der philosophie.
In 1928 is zijn groote werk „Denkformen"
verschenen.
Op liet graf van Lessing op het Magni-
kerkhof zijn drie lauwerkransen gelegd, een
van zijn geboortestad Kamenz, een met het
opschrift; „Het land Saksen aan zijn grooten
Zoon" en een van de stad Brunswijk met
de woorden: „Sein Haupt ist wert, das es
der Lorbeer kröne, eT lebte für das Gute,
Wahre, Schöne."
Oorspronkelijke Detective-roman
door R J. Brandenburg
LOT.
ipilein van Preswitz is zooeven zoo
delijk geweest mij de zool van zijn lin-
■1 le lalen zien. Het was toevallig net
oei. dien ik noodig had. zoodat ik mij
mislagen achten van den eenigszins
'iken plicht, den kapitein te verzoeken
shoenen uit te (rekken. In die linker-
- zit een spijkertje met platten ken.
ode kapitein vermoedelijk eens onge-
st heeft getrapt en een conterfeitsel van
spijkerkop zult u ook aantreffen op deze
"jool. Zoodat ik lot de conclusie kom,
ipitein von Treswitz het schot op inge-
f Carlowitz heeft gelost. Het was een
'I in den rug", besloot dr Heavenstone.
itten lage streek", riep de prins, die
loe met onbewogen gelaat had toege-
T, plotseling uil. „Van dit aTles en ook
4- onlvoeringsgeschiedenis was mij
Wend."
;;1 heb ik ook geen oogenblik veronder-
merkte dr. Heavenstone op.
k ook niel", zeide de prinses.
dank u", antwoordde prinses Alexan-
W'ogen. „Erane
1 ui in ronde woorden tot u spreken
'j? prinses zich tot den prins, „ik kan
hriheiiben maar ik verzoek om uw
toehap"
p najoor Quart raadde mij aan", sprak
r_r-s met epn glimlach, „om niel meer
h'uia (e denkenMaar ik kon
riendschap" vroeg prinses Erane
'J'5 zij stak den prins haar hand toe.
toedrukte een eerbiedigen kus op het
„e handje der prinses.
2 ,cen eDkele slotopmerking", zei dr
„Ik geloof niel dat kapi-
,n l 'eswilz uit eigen beweging tot zijn
ri.ftl^'Pa'dige daad is gekomen."
Srolanu stond recht
ui opdracht van mij gehandeld,
"'vtij.mijn ontslag in."
.zal worden ingewilligd met ingang
O? majoor Quarl wordt in uw
Jj-md, met promotie bij keuze tot
en fier stond daar prinses
Erane, kaarsrecht, haar slanke gestalte, ko
ninklijk van houding. En in het bleeke ovaai
van haar gelaat straalden de donkere
oogen. Ingenieur Cartowitz kon zijn blik niet
van haar aiwenden.
„En ik verzoek kolonel Quait den kapi
tein von Preswitz van de garde, die onder de
directe bevelen van den commandant der
stad staat, disciplinair Ie straffen. Daar bii
de bevelen van zijn chef heeft opgevolgd, 's
<lit geen kwestie, welke door den krijgsraad
moet worden beslecht, doch daar ik meen
dal een dergelijke opdracht niet voor ver
vulling in aanmerking behoorde te komen,
komt het mij toch gewenscht voor. dat aan
den kapitein het verkeerde van zijn handel
wijze onder het oog gebracht wordt"
Gedruisch werd hoorbaar, kreten en ge
juich, het geluid groeide nan. Het gezelschap
begaf zich naar de vensiers en de breedo
glazen deuren De drommen menschen had
den, in liet onzekere over het geen (e ge
beuren stond, halt gehouden. Aanvankelijk
waagde men zich niet op het plein, beangst
voor de mitrailleurs en liet geschut. Men
zag dat daarmede werd gemanoeuvreerd en
eerst later kwam men tot de ontdekking, dat
de stukken werden teruggetrokken. Toen
waagden zich aarzelend de moedigslen op
het groote ieege plein, dat als een bassin
onder den grijzen hemel lag lussehen da
oevers der gebouwen. Het hoofd der colon
nes volgde schoorvoetend, doch toen er
steeds niets vreeswekkends geschiedde,
stroomde het volk uit alle straten het plein
op, naar het paleis Loe. De menigte stormde
aan als een geweldige vloedgolf, dio te plet
ter scheen ten zullen slaan legen den voor
gevel van liet paleis.
Dan wierpen, op een teeken der prinses,
de ordonnans-oliicieren de deuren open en
prinses Erane bclrad het groote middenbal-
con aan den arm van ingenieur Cartowitz.
Het was ot de menschengolf in branding
een strand bereikte, topzwaar oversloeg en
vervloeide. „Erane.. Erane Het ge
roep zwelde aan als een orkaan, men
schreeuwde, juichte, zong. Flarden van
vrijheidsliederen bereikten hei balcon.
„Erane Erane. Er waren mannen
die in snikken uitbarstten, er waren men
schen, die van ontroering op de knieën zon
ken. En sleeds die kreel: „Erane
Achter het paar was de prins getreden, be
wogen
„Erane. Erane.
De prinses stroomden de tranen over de
wangen en zij kon niet anders stamelen
dan: „Mijn volk.Mijn geliefd volk.
En door haar gevoelens overmand, legde
zij haar hoofd tegen den schouder van Car
towitz.
HOOFDSTUK VIII.
Besluit.
Op weg naar ons hoiel was ik begonnen
dr. Heavenstone met vragen te overstelpen,
maar hij had mij lachend afgeweerd. „Na
de lunch" zei hij. Doch aan tafel kon ik
bijna niet eten en zat steeds maar over de ge
beurtenissen, die hadden plaats gehad, na te
denken. „Nu weet ik ineens, op wien inge
nieur Cartowitz lijkt, op Fred Johnson." „In
derdaad", antwoordde de docter en ging voort
met aan zijn fazantenboutje lo peuzelen. Ik
kreeg geen woord uit hem.
Totdat de koffie was gebracht en de siga
ren waren opgestoken. Toen deed dr Hea
venstone zijn verhaal.
„Hot was mij terstond opgevallen, dat de
verdwijning van Fred Johnson zoo volko
men was en dat geen spoor was achterge-
lalen. Het lijk werd niet gevonden, wal in de
richting van een ontvoering scheen te wij
zen. Hoe kon die ontvoering geschied zijn
zonder dat er ook maar een naar kraaide?
Per vliegmachine kon ik moeilijk aannemen,
cmdal van een landing op het strand geen
sporen waren achtergebleven. Van uit de zee
leek de eenige oplossing.
Hel misdrijf was uitgevoerd op eon wijze,
die volmaakt kon worden genoemd. Iets der
gelijks komt in do practijk zelden of nooil
voor. Steeds wordt een of ander foutje ge
maakt. Ik kon er hier geen enkel ontdekken.
Kon het soms zijn, dat de daad zelve foutief
was. Met andere woorden, kon het zijn dat
de daders zich hadden vergist? Een mnlief
voor de daad scheen niet aanwezig. Fred
Johnson bezat niet anders dan vrienden
Dat zijn broeder een moord zou hebben be
dreven. meende ik wel als mogelijkheid te
kunnen uitschakelen.
De misdaad een vergissing? Fred John
son, eenmaal per abuis ontvoerd, kon men
moeilijk meer loslaten, daar de daders dan
bekend zouden zijn geweest en het misdrijf
ontdekt, aangegeven bij de autoriteiten.
Een dergelijke zoo zorgvuldige voorbereid
de daad verried evenwel 'n krachtig motief
Men zou ongetwijfeld trachten de vergissing
weer goed te maken en verwacht kon dus
worden, dat op dengene, die dit keer den
dans was ontsprongen, een nieuwe aanslag
zou worden gepleegd. Dus speurde ik do
bladen na en stelde mij met de politie in
verbinding. Zou er een tweede slachtoffer
bomen? Het zou van denzelfden leeftijd en
van dezelfde postuur ais Fred moeten zijn
Waardoor een vergissing verklaard zou zijn.
In Engeland gebeurde de eersle dagen
niets bijzonders; wel vonden een aantal
moordaanslagen^plaats. maar de slachtoffers
waren óf vrouwen of mannen die aanmer
kelijk in leeftijd met Fred verschilden. Ik
begreep dat ik ook het buitenland in mijn
onderzoek moest betrekken en hierdoor werd
dit niet eenvoudiger. Op zekeren morgen las
ik een kort telegram, waarin gefield werd
dat in Belgardie een aanslag was gepleegd
op den leider van do Volkspartij, ir. Carto
witz, die was mislukt. Onder het telegram
stond een kort levensbericht. De ingenieur
was van ongeveer denzelfde leeftijd als Fred
Johnson in een der geïllustreerde bladen
vond ik het portret van den heer Cartowitz.
Do gelijkenis mei Fred was inderdaad on
miskenbaar. Was ik op het juiste spoor?
Ik nam verdere informaties en hieruit
bleek, dat ir. Carnowitz werkelijk ten tijd©
van Fred's verdwijning in Engeland, in Sea
port, was geweest, waar in het Badhotel een
samenkomst had plaats gevonden van libe
rale en democratische leiders uit Belgardie,
die was bijgewoond door enkele vooraan
staande Bntsche liberalen. Beraadslaagd
werd onder moer over de wijze, waarop de
propaganda voor do beginselen in Belgardie,
waar men zeer weinig vrijheden genoot, ver
der zou worden gevoerd. Deze vergaderin
gen werden gepresideerd door den leider der
Belgardische Volkspartij, ir. Cartowitz
Te zelfder tijd vernam ik, dat in die da
gen de Belgardische torpedojager de „Zee
hond" langs de Britsche kust had gekruist.
Eon vergissing behoorde dus geenszins tot
de onmogelijkheden.
In verband met deze inlichtingen leek het
mij avenschelijk mijn onderzoek in Belgar
die voort te zetten. Hier begreep ik al he?l
spoedig, dat de conservatieve partij er alles
aan gelegen was zich van de persoon van ir.
Carlowitz, de ziel der Volkspartij, meester te
maken tot na den dood van den koning, tot
na het huwelijk van de prinses met prins
Alexander, waarna het gevaar voor hervor
mingen voorloopig geweken zou zijn. Fred
Johnson in vrijheid te stellen was natuurlijk
niet mogelijk zonder de kaarten bloot te leg
gen En dit zou voor hun politiek de genade
slag zijn geweest! Voila! Wilde je nog wat
vragen?"
fk had met verbazing, die overging in be
wondering, geluisterd. Het was alles zeer
duidelijk, achteraf bekeken. Maar om aldus
het geval te kunnen construeeren moest men
de scherpzinnigheid en den fijnen neus van
dr. Heavenstone bezitten. Ik zei hem dit.
„Och, het was niet zoo moeilijk. We had
den met primitieve naturen te doen, weinig
gecompliceerd. Het was bijvoorbeeld gemak
kelijk le raden dat het schot op Carlowitz
door kapitein von Preswitz moest zijn gelost.
I-Iet briefje met do vaische handteekening
van de prinses bevestigde mijn vermoeden."
„Voor jou was het gemakkelijk", zuchtte
ik,.maar hoe zat het met dat berichtje van
het aanstaand huwelijk van de prinses met
prins Alexander?"
„Vermoedelijk heeft zij aan het sterfbed
van koning Sigurd dezen datum vastgesteld,
Het mag haar vergeven worden", antwoord^
de dr. Heavenstone, zijn schouders ophalend'.
„Ik dank je voor je medewerking in deze
zaak", ging dr. Heavenstone na een korte
pauze voort, „zonder jouw rapporten over
hetgeen zicii hier aan het hof afspeelde,
zonder jouw nauwkeurige karakterbeschrij
ving der personen die in het spel een rol
vervulden, zou ik de oplossing van het raad
sel niet hebben kunnen vinden."
„Die had je al gevonden toen we uit
Engeland vertrokken', wierp ik tegen.
„Het gold de proef op de som fe nemen."
„En de som kwam uit."
„Fred Johnson kan vóór het diner hier
zijn. Wat zou je er van zeggen, als we eens
gezellig met z'n drieën tafelden? En dan ga
ik vanmiddag eerst nog 'een telegram aan
Ilelen Warlow zenden."
Maar van het diner met z'n drieën kwam
niets. Een officier van de garde kwam na
mens de prinses verzoeken of we dien avond'
haar gasten wilden zijn.
Drie gelukkige paartjes zaten dien avond
ten paieize aan De prinses met ir. Carto
witz, schrijver dezes met het gravinnetje
Rosencrantz en Fred. Johnson, die een radio
telegram van Helen ontvangen had. welke
laatste met haar gedachten in ons midden
vertoefde.
En op de voorspoedige toekomst van deze
drie paren stelde dr. Heavenstone een
dronk in.
Eenige dagen later vond de kroning van
koningin Erane plaats, bij welko plechtig
heid ook Heien tegenwoordig was. En een
maand later huwde de prinses met ir Carlo
witz. die van zijn vrouw den prinsen-titel
ontving.
Mogen zij evenals in de sprookjes
nog vele jaren gelukkig met elkander leven.
EINDE.