WT* Denkt U aan de
UI (GEWOGEN BLIKGROENTEN
neu'o. Zitkamer
PINDAKAAS
MORSCH EN RIJNDIJK
koop der Bevolking.
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
DE AVONTUREN VAN ADAMSGN.
[verhuisd
KASREGISTER
Student (Nat. Phi!.)
Kinderwagens
PRIJZEN VANAF f.23.- 1629a
Ir KANBIER Haarlemmerstr. 196.
ZOUTE PINDA's
ONTBIJTGEMBER
I ONTBIJTHONIG
TAFELZOUT
Mc. MILLANs
FOODSTUFF Co
E. J. SCHOONDERGANG-SPEET
VOETSPEOAUST—
VOETOflDtRZOfKPEDKURCII
VAENIA AETATIS.
OUDERS
W De g.s. Wiokelbenrs.
sH ie |f houden Winkel hours
-- Belrfende medegedeeM, dot iedere
nop ontvangt waarop prijzen
WMT ZnI pe'. N-"» Reld-
HitgëlooM, bovendien ontvangt ,ede-
K' ^"bezoeker een geschenk.
ermeldenswaard is dat er een
toonstelling in het midden op-
oril henevens een schitterende
Pl gekleurde stralen, zooals er een
\vl op de Wereldtentoonstelling
«rerp'-n.
4 Tot onderwijzer aan de Ned. Herv.
-hooi'alhier is benoemd de heer W. C.
j Xtteman te Hoogeveen.
IJOORDWITKERHOUT.
I uitvoering „Harpe Davids
Sri stel. muziekvereeniging „Harpe
f gaf een welgeslaagde uitvoering in
Jen van Xoordwijkerhotrl", onder de
|e leiding van den heer G. W. van
Tul I.eiden. Het kunstlievend gezel.
„L'Csludianlina", eveneens alhier,
fc haar medewerking Het pro-
Jfopcnde met ps. 1)8. Na een zestal
Bummers werd geëindigd met Gez.
J muziek werd zeer correct ten ge-
ïbrncht; men gat blijk van degelijke
jtder bekwame leiding. Na de pauze
[komische voordrachten, een klucht-
leen blijspel. Alles viel zeer in den
|an hel.talrijk opgekomen publiek.
B liet R.K..patronaalsgebouw van St.
-ras liet teest. Aldaar werd de jaar-
uitvoering gegewen ten bate van de
Inen. Pastoor Waterreus en Burge-
J van Iersel waren aanwezig. Opge
ien) het bekende looneelstuk in drie
Lr „Mea Culpa". Er werd goed ge
ler aandachtig geluislerd. De beer J.
ferzorgde hier het muzikale gedeelte.
Chei-agent benoemd.
Ihet-agent van politie alhier is be
ft, H. Backes, brigadier-rechercheur
flilic le Rozendaal. De benoemde zal
►lie treden, zoodra de voor hem be-
Twoning beschikbaar is.
OEGSTGEEST.
Karig jubileum „Zondagsschool."
i»e'. de Hooge Morsoh bij velen in de
lilp als „achteraf" beschouwd wordt,
likt voortdurend dat dit in werkelijk-
ft zoo liet geval is. De bewoners van
lijk, die zich gestadig uitbreidt, ge-
blen i ':h geheel één en weten dit op ver-
Tuie terreinen in daden te uiten. Wij
■hierbij op het vereenigingsleren waar
pgen weer een jubileum staat gevierd
[den; in dit geval de Zondagsschool
f«8vrs. 17b", die n'et minder dan
i bestaat. Zeer weinig vcreenigmgen
|ieh zoo veel jaren te handhaven doen
i Worwh is men eensgezind. Voor
Jkgenheid organiseert het bestuur een
[lufsavond. Men zie daarvoor de ad-
t in ons blad van 'hedenavond.
SASSENHEIM.
Isllgd' j. Warmenhoven, Hoofdstraat
I Vcwiout H Braun en gezin,
züfi v Haarl.meer A. Rietveld,
|W. 25 v. Nieuwkoop P. van Veen
lie, Itoofdstr. v. Velsen.
VertrokkenL. van der Hulst v. Hoofd-
str. 82 n. Voorhout A. Vlaessen v. Teijl 1.
n. Billerbeck (D.) E. v. d. Ouweelen v.
Zuiders!!', n Leiden M. H. Verdoes v.
Charbonl. 22 n. Den Haag Nelly Kun»-
man v Mcnneweg n. Oeeslgeest.
Ctevonden voorwerpen: Zilveren Rozen
krans; bruin lederen dameshandschoen.
Inlichtingen bij de politie te bekomen.
Van de 57 ingeschevenen voor den
dienstplicht komen er 21 in aanmerking voor
vrijstelling wegens broederdienst.
Nabij de Warmonderdam is een hulp
post van „Eerste hulp bij Ongelukl een" ge-
vesligd.
VOORSCHOTEN.
Dienstkleeding Gemeentepersoneel.
Bij de behandeling van de gemecnle-be-
groolmg of beier gezegd van <1p bedrijven
was reeds meerdere malen besproken het
personeel le voorzien van dienstkleeding,
omdat verscheidene ingezetenen niet kon
den zien, welk persoon voor de gemeente
werk kwam verrichten. Sedert enkele da
gen hebben de werklieden van r]e gemeente
bedrijven in navolging van het personeel
der gemeenle^reiniging een dienstpet ge
kregen. Inplaals van geel zijn de biezen
blauw en prijkt aan de voorzijde het ge-
meente-wapen met de letters G.B
ZEVENHOVEN.
De aftredende bestuursleden der Eieren
veiling „De Leghorn" hebben hun herbenoe
ming aanvaard.
In de gehouden vergadering der R.K.
Kiesvereeniging, kieskring Gouda verkreeg
de heer Bank 139 stemmen.
Voor hel Evangelie in België werd
f 6.36 gecollecteerd in de Geref Kerk
alhier.
MIJNRAMPEN III.
Kooloxydevergiitiejing.
Wanneer koolslof volkomen verbrandt,
verbindt zich één atoom mei twee atomen
zuurstof, wat uitgedrukt wordt in de chemi
sche formule C02, hetgeen beteekent dat één
deel koolstof (Carbo) met twee deelen zuur
stof (Oxygenium) verbonden is tot één
molecuul koolzuur of koolstofdioxyde. Er be
staat echter nog een andere verbinding van
koolstof en zuurstof, n.l. CO. waarbij één
atoom koolstof en één atoom zuurstof
-samen een molecuul koolstofmonoxyde of
kortweg kooloxyde vormen. Dit gas kan als
een lusschenvorm beschouwd worden. De
koolstof is dan maar gedeeltelijk verbrand
en kan door toevoeging van één atoom zuur
stof in koolzuur overgaan.
Kooloxyd en koolzuur zijn beide gassen,
echter met zeer verschillende eigenschap
pen. Beide zijn zonder reuk, kleur en smaak.
Het eerste is -ongeveer even zwaar als de
dampkringlucht en laat zich daarmee ge
makkelijk gelijkmatig vermengen, het laat
ste is zwaarder dan dc lucht en bevindt
zich daarom bij voorkeur in de onderste
luchtlagen. Het groote verschil is hierin
gelegen, dat koolzuur als zoodanig voor den
mensch onschadelijk is, teiwijl kooloxyd
een zwaar vergif is. Wanneer in de bekende
hondsgrot, waar laag bij den grond zich
bijija zuiver koolzuur bevindt, zoodat de
daarin wandelende mensch geen hinder
ondervindt omdat zijn mond boven het. kool
zuur reikt, maar de hem vergezellende
hond «terfl, dan is de doodsoorzaak van den
hond creen vergiftiging, maar alleen het
gevolg van gebrek aan de voor de adem
haling noodzakelijke zuurslof. Koolzuur be
vind! zich steeds in kleine hoeveelheid in
de lucht en door de uitademing wordt aan
die lucht nog meer koolzuur toegevoegd als
eindproduct van de in het lichaam zich af-*
spelende verbrandingsprocessen.
Geheel anders is het met de kooloxyde.
Wij weten dat de zuurstof in het bloed
wordt opgenomen en meegevoerd door de
kleurstof (haemoglobine) der roodc bloed
lichaampjes omgeven zijn door een nel van
bloedvaatjes Bloed en luchl zijn door een
zoo dun vliesje van elkaar gescheiden, dat
de zuurslof er gemakkelijk door heen gaal.
Maar kooloxyd gaat er even gemakkelijk
door heen en wordt dan een geduchtp con
current van de zuurstof omdat de aantrek
kingskracht der bloedkleurstof voor kool-
oxvd 200-maaI sterker is dan die voor zuur
stof. ïndien in de inademingslucht 200-maal
zooveel zuurstof als kooloxyd voorkomt,
dan zal van berde gassen evenveel worden
opgenomen Hoe meer de hoeveelheid kool
oxyde toeneemt, des !e minde zuurstof zal
kunnen worden opgenomen. Zoo komt het,
dat reeds bij aanwezigheid van 0.1 kool
oxyde ziekteverschijnselen optreden en bij
iets minder dan 0.25 direct levensgevaar
beslaat
De verschijnselen der kooloxydc-vergifti-
ging komen in de eerste plaats van de zijde j
van bet centraal zenuwstelsel' duizeligheid,
pijn en kloppen in het hoofd, suizen :n de
ooren. gevoel van beklemming en machte
loosheid. er komt een neiging lol slapen en
eindelijk bewusteloosheid De ademhaling
wordt dan diep. het gelaal congestief. er
ontstaan trekkingen en krampen, len slotte
houdt de reedc onregelmatige ademhaling
geheel op en de dood treedt in Er is geen
enkel verschijnsel bij. dat den patient zelf
er op opmerkzaam maakt, wat de eigenlijke
oorzaak is; daardoor doet hij niet zoo
spoedig pogingen om zich aan den noodlot-
ligen invloed te onttrekken en aldra wordt
nog des te moeilijker door het slaperige,
vermoeide gevoel, dal directe actie tegen
houdt. Zoo is het le begrijpen, dat in die
gevallen, waarbij hel kooloxyde zich gedu
rende den slaap met de lucht vermengt, het
slachtoffer ongemerkt van het leven tot den
dood overgaat.
Hoe kom! nu kooloxyde in de lucht? Dit
is op vele manieren mogelijk. Bij allerlei
verbrandingsprocessen in bet dagelijksch
leven heeft de verbranding slechts voor een
deel volledig plaats, doch wordt behalve
koolzuur tevens kooloxyde gevormd. Soms
kan dit later nog verder tot koolzuur ver
branden. wal dikwerf in een haard te zien
is Als in de onderste lagen der brandstof
geen genoegzame hoeveelheid zuurstof kan
toetreden, dan vormt zich betrekkelijk veel
kooloxyde. Zoodra dit in de hoogere lagen
met versche, van ter zijde toegevoerde lucht
in aanraking komt, zien we het met de be
kende blauwe vlammetjes volkomen oxydec-
ren to! koolzuur. Het ni£i verbrande gedeelte
ontsnapt door den schoorsteen en doet d.an
geen kwaad. Wordt de afvoer echter be
lemmerd. door bijv. den sleutel van de
kachelpijp dicht le doen, wat wel eens uit
slecht begrepen zuinigheid gebeurt, dan
kan het kooloxyde zich vrij in de lucht ver
spreiden en zoo ontstaan de ongelukken,
waarvan wij nog geregeld het. verslag in de
bladen lezen.
Verder vinden wij kooloxyde in het licht
gas, vooral in het watèrgas. Een geluk "is
dat het lichtgas tevens andere, sterk rie
kende stoffen bevat, anders zou het aantal
ongevallen door lekkende lichtgasleidingen
ongetwijfeld nog veel belangrijker zijn. Het
ontslaat ook in de uitlaatgassen van moto
ren. Maal al te vaak wordt niet gedacht aan
het gevaar, dat aldus in garages, auto's,
HOE ADAMSON ZICH VERSCHE EIEREN VERSCHAFT!
lokalen waar met explosiemotoren gewerkt
wordt, ontstaat, ïndien niet voor voldoende
ventilatie gezorgd is. Het komt ook voor in
den rook van locomotieven (vergiftiging in
tunnels), en van fabrieken, terwijl in de
industrie nog op vele andere wijze met
kooloxyde gewerkt of het gas door het be
drijf gevormd wordt.
In de mijnen ontslaat kooloxyde regel
matig door het gebruik van ontplofbare
stoffen in- het gesteente. Vandaar dat sterke
ventilatie een gebiedende eisch is. Bijzonder
gevaar levert het kooloxyde op, dat gevormd
wordt door ontploffing van mijngas en
kolenstof. Een groot percentage -«ran de
slachtoffers bij een mijnramp mget dan ook
op rekening van deze vergiftiging gesteld
worden, waarbij gewoonlijk de hoogst on
gunstige omstandigheid komt, dat door de
explosie de ventilatie-inrichting buiten wer
king wordt gesteld. De eenige gunstige zijde
van dezen gang van zaken ligt hierin, dat
de slachtoffers van kooloxyde-vergiftiging
een znchten dood sterven, althans in verge
lijking met het sterven door verwonding
zonder hulp, waarbij de gewonde tot aan het
einde volledig bij bewustzijn is.
Een slachtoffer van kooloxyde-vergifti
ging i« alleen d;\n te redden, indien het
tijdig genoeg gelukt, het bloed weder van
zuurstof te voorzien en het zijn-gewonen
omloop door het lichaam te doen hervatten.
Feitelijk is het eenige doeltreffende middel
de toepassing der kunstmatige ademhaling,
waarover ik vroeger al eens schreef. De
kans op succes i9 geringer dan bij die ge
vallen van schijndood, welke door gebrek
aan zuurstof zonder meer zijn ontstaan.
Bij een drenkeling, bij een verhangene kan
de door de kunstmatige ademhaling in de
longen gebrachte zuurstof onmiddellijk daar
de roode bloedlichaampjes worden opgeno
men. Bij vergiftiging met kooloxyde is dit
eerst mogelijk, nadat het aan die lichaampjes
gebonden kooloxyde verdreven is. Wij zul
len hier dus na nog langer tijdsverloop, dan
bij andere gevallen succes mogen ver
wachten.
Wie over dit onderwerp nog nader inge
licht wenscht te worden, kan ik aanraden,
zich de geïllustreerde brochure van den
hoofdmijnarts dr. A H. Vossenaar, kool
oxyde-vergiftiging, haar wezen, hare voor
koming en hare behandeling (uitg. Oost
hoek, Utrecht) aan te schaffen. Hierin wor
den tevens de voorzorgen beschreven, welke
de reddingsploegen moeten nemen, voordat
zij zich in de vergiftigde atmosfeer begeven.
Voor wie zich in kunstmaitge ademhaling
oefenen wil. worde nog eens in herinnering
gebracht, dat de Maatschappij tot Redding
van Drenkelingen. Rokin 114, Amsterdam,
een geïllustreerd geschriftje gratis toezendt
aan ieder die er om vraagt.
Maar voorkomen is beter dan genezen.
De eerste eisch voor iedereen is voorzichtig
heid Oppassen, dat geen kolendamp in
vertrekken, m.n. in slaapkamers kan ont
staan. voortdurend toezicht op gasleidingen,
zorg voor goede ventilatie in garages, enz.
kan vele onheilen verhoedén.
H A: S.
Steunt, bij gelijken prijs en
kwaliteit,
De Nederlandsche Industrie.
Hiermede dient gij Uw land
En bestrijdt gij de werkloosheid.
KA omgeving Rapen-
J of Breestraat. Brieven
ran dit Blad No. 1619a.
i »r. C. NI. W. ROEM
NAAR 1598
Iterwoudschs Singel 19.
f Telefoon blijft 2663.
NATIONAAL
Te koop gevraagd. Br. met
bijzonderheden en prijs onder
No 8801 Bur. van dit Blad.
werkt leerlingen H. B. S. en
Gymnasium bij? Hoofdzakelijk
exacte vakken. Brieven Bur.
v. d. Blad onder No. 1591a.
Wij vragen Uw speciale
aandacht, voor onze
nieuwe zending
KIXDEItWAGKXS EX
VOUWWAGENS
Al onze wagens zijn met
hogelwielen gemonteerd, dos
lichtloopend en gernlschloos.
Prima afwerking,
Lk,rL !7l mmeistraat 111. nis U Dekens, Bedden,
tapii:™it °etzeH, Karpetten of wat ook in het bedden- en
^geslagen T-en G er aan a' onze Pr'lzen ENORM
B heeds d 'iOU"e' nimmer of nooit nitverkoop; wij
Pjpruimm. aa®sle 'n prijsbij ons is het zonder nitverkoop
"•l»ffie.TEtLn09 "je4L®oper. Al wat U koopt in Uitverkoop of
'"Pt in een °'Va" nog tegen. Dus weest verstandig en
**"8ielpaoie ,0''l'eE winkel. Wij zijn nnmmer één in
300 soorten in"'Wwste collectie is aangekomen; rnim
'oi zien Jeen s'aaHjes. maar U kunt het
on»" v»n vana' cent per rol. Allemaal mooie frissehe
lijnde "l. dal mooie,
Pfton»
moderne, kleurrijke goed. scherp afge-
raagt de staalboekenl Voor de buiten-
Patronen.
F®«nlen: vraa»i u'i Y" vuu' "c uuiwhi-
Mpaarne voor n ann ^0lde schipper; hij brengt
3 «ENEN" ij, "r*- Geefl het Boede adres ALLEEN „DE
uaarlemnierstxaat 111. 8857
EN 8830
AANVERWANTE
ARTIKELEN
N.V.
■BB AMSTERDAM C
GOUWENAARSST. 13.
Ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de
Zondagsschool „Spreuken 817 b" zal een herdenkings
avond gehouden worden, in 'tgebouw voor Christ,
rtelangen a.d. Morsch op Maandag 9 Febr. des
avonds 8 uur. sssa
Alle And-leerlingen zijn hartelijk welkom. HET BESTÜUR
I! EEK EXGRACHT 03 - TELEFOON 601
8147
GEEFT U VERLICHTING
DAGELIJKS
K. PAPENBURG H.NOORDEINDE
TZL.34A
8852
Bij beschikking van den
E.A. Heer Kantonrechter te
Leiden d.d. 14 .lanuari 1931
is aan LAMBERTDS PETRUS
HENRICUS VESTER te Voor-
bont HANDLICHTING ver
leend tot het drijven van de
timmer- en metselaarszaak,
voorheen gedreven door zijn
vader PETRUS NICOLAAS
VESTER, zulks in den ruine
sten zin des woords. 8833
Hetwelk certificeert
Mr. F. K. DE HAAN,
Advocaat te Leiden.
geeft uw kinderen indien zo
traag eten, dagelijks na eiken
maaltijd een kleine hoeveel
heid goede Levertraan Emulsie
Spoedig zult H 'n gunstige uit
werking waarnemen, verkrijgt,
bij H. J. CHRISTIAANSE,
Drogist, Haart.sti. 6 (bij de
Piinsessekade) Telef. 78.
88-44
