DONDERDAG 29 JANUARI 1931
No. 21738
OFFICIEEL! KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
Vereeniging van Onderwijzers
en Onderwijzeressen in de inspectie Leiden.
Jaarlijksche algemeene vergadering.
DE ZSJLP00ÏTTSERUG.
Het Voornaamste Nieuws
van heden.
?71sfe Jaargang
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
I go ets. per regel voor adverlentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
I adverlentiën 35 Cts. per regel. Kleine Adverlenliën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens poslrechl. Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35. per week 70.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn. per week „0.18
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
i afsluiting scheepvaartverkeer.
Blurjemeester en Wethouders van Leiden
Beren ter algemeene kennis, dat de
Htaiengracht op Vrijdag 30 Januari a.s. van
voormiddags 6 uur tot des namiddags
fir, in verband met het leggen van een
inker, voor liet scheepvaartverkeer zal
afgesloten.
!a. van de sande bakhuyzen,
Burgemeester.
VAN STR1JEN, Secretaris.
1 Leiden, 29 Januari 1931.
|- - FELIX C. DRIESSEN Tr. t
de volle kracht van zijn leven is
^■enmorgen op nog slechts 39-]arigen
leeflijd Ie Woubrugge, waar hij met een
(end zou gaan visschen, vermoedelijk
(gevolge van een hartverlamming, over-
jen de heer Felix Carl Driessen Jr., onder-
fecleur van de Leidsche Katoen-maat-
Tappij.
fc)e heer Driessen was bestuurslid van
H departement Leiden der Maatschappij
Hdt Nijverheid en Handel en van de
Hieleit „Amicitia". Voorts was hij com-
Hgsaris van de Leidsche Broodfabriek en
Stoombootonderneming „De Volharding"
Oo' in sportkringen was de heer Driessen
Er bekende persoonlijkheid. Zoo bekleedde
B ecnige jaren hel presidium van de
Le Ische Cricket- en Voetbalvereeniging
■SC." en ook de zeilsport verliest in hem
Bn enthousiast beoefenaar.
MD- heer Driessen was meier een man van
^Ben dan van woorden en voerde bij alles
^Bt hij ondernam de zinspreuk „recht door
in z'jn banier,
pi, die hem van meer nabij hebben ge-
BM verliezen in hem een eerlijk en recht-
man en een trouw vriend.
Blhj ruste in vrede.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
'ijzifciagen:
[C Kort, Breestraat 121, Leiden. Bedden-
Bovengenoemde handelszaak 19
B'ingang van 22 December 1930, in liqui
datie getreden.
|J- Binnendijk. Dorpstraat D 95. Zoeler-
Bju y schilder, drogist. Wijziging uitge-
■eri; bedrijf, thans alleen: drogisterij Het
■Meedrijf \9 d.d. 1 Jan. 1931 overge-
Bn aan II. van Wilsum.:
■OOR DE R.-K. WERKLOOZEN.
I'et ^sluur van den Ned. R.-K. Volks-
V afd. Leiden, heeft besloten om met
png van Maandag 2 Februari a.s. de
P-'-e conversatiezaal van het R.K. Bonds-
ter beschikking te stellen voor ont
wring van haar werklooze Bondsleden.
ItvJ m bestuur Yan den Ned. R.K Vol'ks-
aid. Leiden is een 'bedrag van f. 10
F^ngekomen, bestemd voor de B K. weëk-
pn. De gv-ver(ster) wenscht onbekend te
Tm
Hedemtiorgen en -middag hield bovenge
noemde vereeniging in de Stadsgehoorzaal
haar jaarlijksche algemeene vergadering,
welke als steeds druk bezocht was.
Onder de aanwezigen merkten wij o.a.
op den burgemeester van Voorhout, den
heer G Bulten, den referendaris, chef van
de afdeeling onderwijs, den heeivli. A.
Vriend en de vertegenwoordigers van de
Plaatselijke Schoolcommissie.
Te ruim 10 uur opende de voorzitter, de
heer J. Baak Jzn de vergadering met het
uitspreken van een rede, waaraan het vol
gende is ontleend:
Openingsrede van den voorzitter.
Spr. begon met een vergelijking te trek
ken tusschen de woelige branding en het
huidige maatschappelijk 'leven.
Internationaal zien wij stroomingen op
komen, die hier en daar nog wel latent
maar toch niet minder dreigend tegen
elkaar ingaan. Nationaal, zoowel in ons
politiek, maatschappelijk als in ons huise
lijk- en schoolleven woelt en bruist het.
Wij, die het laatste zoo nabij ons hebben,
moeten wel heel kortzichtig zijn om niet te
onderkennen, hoe allerlei nieuwe denk
beelden, richtingen en opvattingen het oude
willen wegvagen. Niet alleen uw eigenlijk
klassewerk, maar ook de geheele organisa
tie wordt door de verschillen van inzicht
aangevochten, en als gevolg van de
klachten over de resultaten, treden aller
lei medicijnmeesters op, waarbij dan
chirurgen zijn, die zoo gaarne lot opera
tief ingrijpen zouden willen overgaan.
Maar dikwijls vraag ik mij af, is er in
de gedachtengang met betrekking tot de
klachten en de neiging tot verandering
geen verwarring van oorzaak en gevolg.
In de dag- en weekbladen worden
klachten te over geuit, zoodat de lezer lot
de vraag komt of het niet beter ware, niet
meer te spreken over resultaten, maar al
leen over tekortkomingen. Het merkwaar
digste is, dat het oordeel van buitenstaan
ders al heel zwartgallig is.
Vaak worden dan als bewijs aangehaald
de verslagen van de examens, der leerlin
gen en vooral die der onderwijzers. Als
deze het zoo slecht'maken, heet het, kun
nen ze het de kinderen toch niet leeren.
Maar ook in de school zelf, worden op
vaste tijden klaagliederen aangeheven. Het
gebeurt meermalen, dat bij de klasse-over
gangen een onderwijzer een klasse van
zijn collega overneemt.
Als regel verneemt men dan eiken dag
klachten, dat de kinderen zoo weinig kun
nen en kennen. In die gevallen heb ik in
dertijd aan den betrokken onderwijzer
verzocht, het gesprek over die tekortko
mingen na een paar maanden te houden,
waarbij ik steeds weer de merkwaardige
ondervinding opdeed, dat ze zoo niet ge
heel dan toch voor een belangrijk deel ver
stomd waren.
Het niet dadelijk beschikbaar hebben der
kennis staat niet gelijk met het nooit ge
kend hebben.
Zou ik daarom alle examens willen af
schaffen? Integendeel, ik acht ze een
goede stimulans voor onderwijzer en leer
ling. Voor het kind is het prikkel tot meer
dere inspanning, voor den onderwijzer een
aanleiding tot meerdere bezinning.
Maar dwing kinderen niet een weg le
gaan, die voor hen te moeilijk is. Alleen
leerlingen, wier aanleg ,en ontwikkeling
voldoende succes waarborgen, mogen be
stemd worden voor verdere wetenschappe
lijke studie Elke poging om zwakbegaaf-
den in deze* richting te sturen, moet uit-
loopen op désillusie voor den opvoeder en
ellende voor den leerling Was er in de
maatschappij behoefte aan een vermeerde
ring van het aantal academisch gevormde
leden, dan zou men kunnen beproeven, of
de scheidingslijn nog een weinig verlegd
kon worden, maar klachten over het ge
ringe aantal worden niet vernomen, in
tegendeel, men conslateeert telkens een
teveel.
Alleen als de practijk van de tegen
woordige vooropleiding uitwees, dat. hoe
wel onderwijzers en leeraren in alle op
zichten voor hun taak berekend waren, de
begaafde leerlingen met voldoenden ijver
toch mislukten, zou deze opleiding nood
wendig gewijzigdmoeten worden
Maar ook dat is niet gebleken
Wel blijkt, dat de overgang van de la
gere school naar liet gymnasium en H.B S.
groot en moeilijk is niet alleen, door de
wijziging, der leerstof en leermiddelen,
maar vooral door de verandering van leer
methode en het stelsel van vakleeraren,
waarin de inrichtingen van voortgezet on
derwijs in hun tegenwoordigen vorm
eischcn geheel zelfstandig werken, maar
dat zelfstandig werken niet aanleert.
Zonder wijziging Van de organisatie zou
op beide inrichtingen nog wel wat verbe
terd kunnen worden. Stellig is daarbij een
tekort. De lagere school kan met betrek
king lot het zelfstandig werken der leer
lingen ook met behoud van het klassikaal
onderwijs, nog heel wat meer bereiken en
het Gymnasium en II.BS door minder
doceeren en meer onderwijs geven heel wat
moeilijkheden voor den leerling wegne
men, zonder dat de gang van het onder
wijs daar vertraagd behoefde te worden.
We mogen wel vertrouwen, dat het wat
.bij onderwijzer en leeraar aanwezig is, of
het hoe en het waarom met betrekking tot
de leerstof, de klasse in haar geheel en de
leerlingen individueel steeds te voren een
onderwerp van gezette overweging is ge
weest, mijn ervaringen verhinderen mij een
uitspraak in bevestigenden zin te doen.
Zoolang in dit opzicht nog te wenschen
overblijft, zal wijziging der organisatie geen
baat brengen.
Afdoende zal het zijn, als onderwijzers
beseffen, dat hun leerlingen straks meer
op zelfstandig werken zijn aangewezen en
de leeraren voortdurend bedenken, dat zij
geen college moeten geven, maar slechts
voorbereiden voor de academie.
Op lagere school en op H.B.S. en Gymna
sium moet ontslaan een innig contact tus
schen klasse en letter. Van den laatsten
moet op de leerlingen een nimmer ver
zwakkende impuls tot belangstelling, ijver
en arbeidslust uilgaan.
Maar niet alleen het klasseleven wordt
veroordeeld, de algemeene schoolorganisa
tie wil men eerst geheel vernietigen om ze
dan naar men zegt gemakkelijker opnieuw
op te bouwen. Deze strooming wordt nog
versterkt, doordat in den laatsten tijd
adepten der wetenschappelijke paedagogiek
Foto Blenzé.
midda£ *s de vernieuwde Zijrkpo orWbrug, waarvan wij hierboven een foto geven, voor het verkeer opengesteld.
en haar hulpwetenschappen als met één
slag alles willen vernieuwen.
Natuurlijk erken ik gaarne het nuttige
en noodige der studie van de wetenschap
pelijke paedagogiek, omdat zij ons niet al
leen veel doet begrijpen en waardeeren,
maar ook leiding en richting geeft bij den
dagelijkschen arbeid, maar ze is alleen
niet voldoende om den onderwijzer tot
vruchtbaren arbeid in staat te stellen.
Want ik geloof, dat de knapste professor in
de paedagogiek toch wel voor een klasse
der lagere school heel vreemd opkijken zal,
als hem wordt opgedragen een leesles te
behandelen of een rekenles te geven.
Evenmin als we voldaan zullen zijn over
liet werk van een huisschilder, die onze
buitendeur moet verven en wel veel studie
gemaakt heeft van de chemische samen
stelling der verfstoffen en vernissen, maar
de kwast en het plemuurmes niet behoor
lijk weet te hanteeren, evenmin zal de theo
reticus in de paedagogische wetenschappen
daaraan alleen voldoende hebben bij de
practijk van het onderwijs.
Een wind van leering is de laalste jaren
reeds over ons schoolleven heengegaan.
Zoolang hij het stof opjaagt, de muffe trage
atmosfeer reinigt was hij ons welkom, om
dat wij, hetgeen, niet vastgeworteld door
onze overtuiging, onze kennis en ons in
zicht, gaarne willen afstaan Als we maar
behouden mogen, wat rijpe ervaring als
wijsheid heeft opgeleverd, willen we het
nieuwe in bezonnenheid aanvaarden. Een
frissche voorjaarskoelte, en een milde re
gen kan ons rijkelijk verkwikken, maar
stormen en bandjirs verwoesten alleen.
Revolutie raast en verdelgt enkel, evolutie
bouwt op Ook op het- schoolgebied zien en
voelen wij dreigende voorteekenen, die elk
oogenblik een uitbarsting kunnen brengen.
Laten wij daarom handelen als de beman
ning van het schip, wanneer het wolkje als
een waarschuwend teeken aan het firma
ment verschijnt. In welk deel van het on
derwijs wij dienen, laten wij ook onze
eenige afweermiddelen gereed houden. Een
koel hoofd, rustige voorbereiding door stu
die en praktijk, ernstige bezonnenheid,
maar vooral groote liefde voor den arbeid,
de school en het kind. Dan ook zullen wij
het scheepje van het onderwijs weer bren
gen buiten de branding. Alle hens aan het
dekl De stormbal hangt uit. Wees op uw
hoede!
Een hartelijk applaus dankte den heer
Baak voor zijn rede.
Na mcdedeeling van de ingekomen stuk
ken bracht de (heer Bodewes mede namens
den heer Koops verslag uit van de kascom-
missie. Het jaar 1928 sloot met een batig
saldo van f 11.8-1; 1929 bracht een voor-
deelig saldo van f. 27.0-H/2. Ov ere enk om s tig
'het advies van de kascommissie, werd de
penningmeester, de heer Dommerholt gedé-
ohargeerd voor zijn accuraat beheer. Tot
leden der nieuwe kascommrissie werden be
noemd de heeren Aldershoff en Meulen-
berg.
In de bestuursvacatures, ontstaan door
de aftreding van mej. S. D. M. Vroom en
den heer J. J van Bostelen werd voorzien
door de benoeming van mej. T. M Kelly en
den heer M J. Krop.
De heer W. G. van de Volkere uit Sanl-
poort hield vervolgens een lezing over
vloeibare lucht. In een zeer humoristische
inleidling gaf spr een overzicht van het
wezen der vloeibare lucht om daarna een
reeks hoogst interessante demonstratie-
proeven te houden, zooals het in vasten toe
stand brengen van kwik en alcohol, het
aantoonen van 'het geweldige expansiever
mogen, het broos maken van verschillende
voorwerpen, de bekende affiniteitsproef met
zoutzuur en natrium, enz
Na een korte pauze gaf spr. een uiteen
zetting a an de fabricage a-an vloeibare lucht
en wees daarbij op het belangrijke werk van
Karl Linden, Van der Waals, Kamerlingh
Onnes en Loren'tz om ten slotte de aanwe
zigen te vergasten op nog eenige proeven,
welk warm werden toegejuicht.
De heer Baak dankte den heer Van de
Volkere a'oor zijn in den hoogslen graad he
la ngwekkende a-oordraoht en sprak don
vensch uit. dat hij ook een Aolgende maal
bereid zal Avonden gevonden een aoordracht
te komen houden. Een daA'erend applaus be-
Avees de instemming der A-crgadering met
dezen wensch.
•Hierna werd gepauzeerd.
Jn de middagvergadering hield de heer
J \an Ham. leeraar aan de Ghr. H.B.S.
alhier een lezing over „Verwey's poëzie",
Avaaraan het volgende is ontleend:
Voordracht van den heer J. van Ham
Verwey's poëzie aldus spr. is moeilijk te
benaderen, wordt in alle geval moeilijk ge
vonden. Daarom staan velen met het woord
a'crstandspoêzie gereed om ze le disqunli-
ficeeren Een vei wijt, dat met hem Marlant,
Spieghel, Huyghens, Potgieter treft en dat
men ook op Danle zou overdragen, als men
a oor de glorie van dien naam niet zich stil
hield. Toch heeft Verwey iels, dat hem niet
direct toegankelijk maakt; hij is ander9
BINNENLAND.
Jaarlijksche algemeene vergadering van
de Ver. van Onderwijzers en Onderwijze*
ressen in de inspectie Leiden. (Stadsnieuwe,
lste Blad).
De K. L. M. heeft besloten op de lnchtlijn
AmsterdamBatavia ook reizigers te ver
voeren (Binnenland, 3de Blad).
De heer C. W. Bodcnhausen is benoemd
tot vice-president van den Raad van Ned.-
Indië (Binnenland, 3de Blad).
Ons Parlementair overzicht (3de Blad).
BUITENLAND.
Tardien gehoord inzake de Oustric-aifaire
(Buitenl., lste Blad).
Twist in de Oostenrijksche Heimwehren
.Buitenland, lste Blad).
De Engelsche regeering en de vakvereeni-
gingswet (Buitenland, lste Blad).
Gaat het Spaansche kabinet Berengner
spoedig heen? (Tc-1., lste Blad).
Ernstige mijnramp in Amerika (Tellste
Blad).
mensch dan de meesten; hij gebruikt deze
heele uiterlijke wereld tot eigen levens
verin ni ging.
Komende tot Verwey's werk, behandelt
spi eker eerst het jeugdwerk, typeerend werk
voor- de eerste Nieuwe-Gidsjaren, sensitivis-
tische poëzie, waarin hij blijft tot aan zijn
groote gedicht „Cor Cordium". Daar wendt
hij zich af van de stemmen der menschen
óm zichzelf te vinden.
Hierop volgt een tijd Aran experimentee
ren. en daarna van studie, niet weinig be
vorderd doordat hij de rijke bibliotheek van
Johannes van Vloten tot zijn beschikking
krijgt.
Zijn blik richt zich nu van het zelf op de
wereld rondom hem. Binnen en buiten
wordt één. In tal van bundels belijdt hij
deze gemeenschap in rust.
Hierna schetst spr. de oprichting van
„De Beweging" en een nieuwe poëtische
Averkzaamheid. waarbij hij nader toelicht
het religieus karakter van Verwey's kunst:
een moderne vorm Aran het geloof der réveil
kringen, een eigen mystiek, zijn verschil
met het officieeie Christendom. Tot slot be
spreekt hij zijn houding tegenover Bilder-
dijk en zijn gedachten over een herbouw
van oix9 Leidsch stadhuis, dit alles naar
aanleiding van in tijdsA'olgorde behandelde
bundels.
HANDELDRITVENDE EN
INDUSTRIEELE MIDDENSTAND
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Gisteren hield bovengenoemde Vereeni
ging in de bovenzalen a\an „De Harmonie"
de eerste algemeene ledenvergadering in
dit nieuwe jaar. De voorzitter, mr. Romijn.,
opende met een kort, hartelijk woord van
Avelkom deze druk bezochte at erg ad erin g, die
dit keer een zeer bijzonder karakter droeg.
Het bestuur had n.l. gemeend aran de in
dezen winter te houden debatavonden, een
avond le moeten reserveeren \roor de dames.
Aangezien de middenslandsvrouAV een be
langrijke taak in het zakenleven inneemt,
kan zij op deze debataA'onden niet gemist
Avorden; hij had daarom dezen avond a'oor
haar bestemd. De heer Joh. P. G. van Qurtiz-
gen uit Utrecht hield een korte rede oa*er
„Des Zak en mans Vrouw". Spr. memoreerde
in zijn geestige en gezellige rede eenige pun
ten dat de aanwezige dames dachten: „Wer
kelijkwij zakenmansvrouwen wisten niet,
dat wij zooveel presteerden! Wij wisten
met. dat wij zooveel deugden hadden( over
de ondeugden durfde de heer G zeker niels
te zeggen)" Hij besloot zijn toespraak met
een ernstiger slot en een Avoord wan opwek
king voor de medewerkende atouw in zaken,
hun mannen in deze moeilijke tijden met
alle kracht le steunenden te helpen en tevens
voor de huishouding en de kinderen de goede
atouw en moeder té blijven Een Avelge-
meend langdurig applaus beloonde den spr.
voor zijn rede, waarna het minder officieeie
deel van den avond begon.
Na een kort woord van inleiding door
den a'oorZitter, zong mevr. De Marcas, a'oor-
treffelijk begeleid door mevr. Brouwer,
.eenige l ederen, waarmede zij zeer veel suc
ces behaalden; een woord van wrarmen dank
aan haar is hier niet misplaatst.
De avond werd verder doorgebracht in
een zeer gezellig samenzijn, afgewisseld
door een dansje. Moge deze avond door meer
dere gevolgd worden en leiden tot den A'er-
deren bloei van bovengenoemde vereeniging.
