Bij Vorst
PUROL
HET GESTOLEN LUCHTBALLONNETJE of DE GESCHIEDENIS VAN TWEE DEUGNIETEN
INDIE IN ONS MIDDEN.
»v/7
KUNST EN LETTEREN.
ONZE HUISDIEREN.
Gorge/ o/roog^
FAILLISSEMENTEN.
Hier van zagen wij het volgend aandoen
lijk voorbeelcï. Wij lagen grootendeels op de
puinhopen gebivouaiqueerd, aan de andere
zijde van de Dnieper. Hier hadden wij geen
dak dat ons tegen regen, sneeuw, en steeds
toenemende koude konde beschutten. Wij
zochten dus eenige planken op om er zoo
veel mogelijk hutten van te maken, ten
einde nog een weinig bescherming te vinden
tegen het gure weder. Op zekeren
avond hierop uit zijnde, ontdekten wij een
aantal menschen, die wij merkten, dat
bezig waren met den puinhoop, waar hun
huis gestaan had, te doorzoeken. Zij had
den werkelijk ook reeds den kelder gevon
den waarin zij, het gevaar ziende naderen,
hunne beste goederen geborgen hadden.
Toen zij ons zagen aankomen, vielen zij op
hunne kniën cm baden om genade.
Dit gezigt trof onzo ziel geweldig. On
schuldige slagtoffere van vreemde gewelde
narij op de geringe overblijfsels van hunne
vorige welvaart, hunne vijanden, die zij
nimmer beleedigd hadden om hun leven te
zien smeeken welk een aanblik! Wij
stelden deze arme menschen gerust en om
hun te loonen, dat wij hunne vijanden niet
waren, sloegen wij oogenblikkelijk mede
handen aan het werk en deden al wat in
ons vermogen wTas, om hen te helpen, ter
herkrijging van hun wettig eigendom.
Onder anderen bevonden zich in dezen
kelder ook nog eenige flesschen met wijn,
en sterke dranken gevuld. Uit dankbaarheid
schonken zij ons dezelve, en wij aarzelden
niet aan te nemen, hetgeen ons met een gul
•hart werd aangeboden, temeer daar ons dit,
in onze tcgenswoordige omstandigheden ten
hoogsten welkom was. Maar nog oneindig
aangenamer was ons de bewustheid, onge-
lukkigen bijgestaan en dus zoo veel in ons
was he.t, het kwaad vergoed te hebben dat
onze wapenbroeders hun, veelligt onwille
keurig gedaan hadden. Dan ongelukkigen!
troost uuwe redding is veelligt nader bij
dan gij denkt. Weldra zult gij uwe verder-
vers uwe muren zien doorsnellen om den
wrekenden arm uwer verlossers te ontvlug-
ten. En de weldadige hand der edelen
Alexanders zal langzamerhand de wonden
heelen, die do alvernielende krijg u sloeg!
Op verschillende plaatsen van de slad
smeulden nog de overblijfselen van dien
versehrikkelijken brand, welke wij genood
zaakt waren te blussehen, doordien de rook
die tusschen de bergen bleef hangen, ons
geweldig hinderde. In de stad zelve werden
de kerken, wier ingang gelijk gronds was.
tot paarden-stallen gebruikt, de overige,
werwaarls men met trappen moest opgaan,
stonden ledig, en ieder zocht hier naar wel
gevallen een plekje, om voor de gure lucht
beschut te zijn. Ook ik heb hier menig-
maalen gebruik van gemaakt en gevoelde
mij hier, op een bos slroo liggende, soms ge
lukkiger. dan een vorst in zijn prachtig
paleis op een bed van dons. Zoo waar is het
dat de mensch, wanneer hij zich naar de
omstandigheden weet te schikken, met wei
nig en weltevreden kan leven-, lerwiji
weelde en overvloed niet altijd geluk aan
brengen.
Dan alle deze ongemakken en ontberin
gen, die wij moesten doorslaan, waren
slechts een begin der smarte, en niets in
vergelijking van de rampen, die ons nog te
wachten stonden, en welke reeds hier eenen
aanvang namen. Er begon zich namelijk
VI.
een kwaadaardige ziekio onder ons ie ont
dekken, een soort van graauwe loop; waar
schijnlijk veroorzaakt door het gure weder
(want het begon reeds onophoudelijk te
sneeuwen of te regenen) de vermoeijende
marschen, het gedurig liggen onder den
bloolen hemel op den kouden, vochtigen
grond, en door het slechte voedsel. Velen
van ons werden daardoor aangetast, en ook
ik heb het smartelijke daarvan ondervonden,
hetgeen ik met geen woorden kan uitdruk
ken. De hospitalen waren als overstelpt met
zieke cn gekwetste soldaten, waaronder ook
verscheidene Russische krijgsgevangenen
waren, die door him eigene geneesheeren
bediend werden Hij die nimmer zoodanig
hospitaal gezien heeft, kan zich geen denk
beeld maken van de ijssclijkheden van deze
voorzalen des doods.
De menschheid beeft terug, op het gezigt
van al deze beelden der verschrikking en
ook nu nog jaagt mij de herinnering daar
van huivering aan. Helaas! konde ik toen
denken, dat ik nog verschrikkelijker loo-
neelen zoude aanschouwen? De sterfte was
dan hier ook gelijk men kan denken, zeer
groot Dagelijks werd er eene menigte dezer
ongelukkigen (of laat ik hen liever gelukkig
noemen, daar hun lijden geëindigd werd)
door de zeis des doods afgemaaid. Zij wer
den bij gelallen van vijftig of zestig in
groote kuilen geworpen, en met de uitge
graven aarde bedekt. Dan zij werden niet
eerder naar deeze kuilen gebragt voor dat
men een genoegzaam getal ter vulling daar
van bijeen had. Men zag dus geheele stapels
van lijken voor de hospitalen liggen, waar
onder men ook ijsselijk schouwspel 1
vele handen, voeten armen en beenen zag.
die den gekwetsten waren afgezet en uit de
vensters der hospitalen geworpen. Akelig
was ook het gezigt dier geheele naakte
lichamen, waaraan men niets ontdekte dan
de pleisters, die de wonden Jjedekten,
waaraan zij na de bitterste smarten geleden
te hebben, gestorven waren.
Daar do levensmiddelen hoe langer hoe
schaarscher werden, was men genoodzaakt
dezelve soms zes of agt uren ver te halen.
Dit moest altijd met geweld geschieden, en
de arme landbouwers moesten dan. wilden
zij zich aan geene grootere onaangenaam
heden blootstellen, dezelve goedwillig af
geven; de meeste namen ook, op de aan
komst der daartoe afgezonden patrouilles,
de vlugt; eenige, welke zich te weer wilden
stellen, vonden in de verdediging van hun
wettig eigendom, den dood; en dikwijls werd
dan nog hun erf, ja somwijlen, wanneer
deze tegenstand algemeen was, een geheel
dorp baldadig aan de vlammen opgeoffert.
Wanneer de op fourageren nfgezondeno
detachementen met den buit terugkeerden,
heerschte er eene algemeene vreugde, en
ieder was verlangend naar het geen hem
ten deel zoude vallen. Koeijen, schapen,
varkens en ganzen werden onder elkaar
voortgedreven, en wat niet mede konde,
weid onder weg doodgeslagen, en op wagens
medegevoerd, welke men ook al den armen
landman mot geweld ontnam
Nadat wij nu van den 29slen September
tot den 12den October te Smolensk© ver
toefd hadden, kregen wij order, om de rivier
weder over te trekken, en den weg in te
slaan, regts af van Smolensko. vanwaar
men eene Russische armóe, die van de Turk-
sche grenzen moest komen, verwachtte. Wij
marscheeiden dus langs verscheidene dor
pen naar de stad ijicicislaw. Daar wij nu
door eene streek trokken waar nog geen
vijandelijkheden gepleegd waren, begonnen
de levensmiddelen minder le ontbreken-, het
geen ons nog eenige vergoeding verschafte
voor onze groote marschen.
Den löden October kwamen wij in de
kleine stad Miccislaw, waar wij met dertig,
veertig en vijftig man tegelijk ingekwartierd
werden. Het waren goede, maar arme men
schen, en wij moesten dus grootendeels van
het fourageren leven; dan het was^ genoeg
dat wij onder dak waren-, want dit werd
van dag tot dag van meerder waarde, dewijl
hel onophoudelijk sneeuwde en regende en
de wegen, door derzelver slechtheid, ons do
marschen zeer moeijlijk maakten. Hier werd
weder rustdag, welke met de gewone bezig
heden werd doorgebragt, namenlijk het na
zien van de wapenen, en het verstellen van
kledingstukken, voornamenlijk van schoe
nen. welke het meest hadden geleden, ja
zelfs hadden velen dezelve in de moerassigo
streeken laten zitten.
(Wordt vervolgd1.
(Van onzen Indischcn medewerker).
Westersche markt en Indische producten.
Van ,,de vruchtbaarheid" van Ned.Indië
kan men niet spreken. Wij zijn zoo gewend
do eilanden van onzen archipel te prijzen
als een gebied, waar het klimaat een won
derlijke groeikracht schept met zijn wisse
ling van zonneschijn en regen, dat wij de
gesteldheid van den bodem e«n andere fac
toren eenigszins vcrwaarloozen en niet be
denken, hoezeer de deelen van het groove
eilandengebied van elkander verschillen.
De bevolking zelf kent de onderscheiding
zeer goed en zoekt binnen de streek, waar
zij tehuis is, wel degelijk de geschikste
oorden. De zegen van Indië is het,
dat op zeer vele eilanden een ruime hoe
veelheid vruchtbare grond aanwezig is.
Maar men vindt ook op de moeste eilanden
wel gedeelten niet arme grondenvoorts
zijn overal wel streken waarvan de ter-
reinvorm elke bebouwing bemoeilijkt. Met
het spreken over de vruchtbaarheid va:
Indië moet men dus voorzichtig zijn en
vooral niet meonen, dat de uitvoerproduc-
ten als koffie, thee, tabak, e.opra op vele
eilanden zijn te telen.
De Indische producten hebben het groot
ste deel van hun waarde verkregen door
de westersche markt. Het feit lijkt zoo
simpel, maar het beteekent voor de ont
wikkeling van de inlandsche maatschappij
bijzonder veel. Men denke bij voorbeeld
aan den oocospalm. dien boom, waarvan
in de inlandsche huishouding letterlijk alles
bruikbaar is en ook wordt gebruikt. De
klapper komt in alle lage landen wel voor.
hier en daar zelfs in hoogcre streken, nn
overal waardeert men de noot om inhoud
en bekleeding. Maar er bestaat een ver
bazend verschil tusschen de klappeTs van
onderscheiden streken Men kan verwon
derlijke verschijnselen zienop eilanden
dio er vriendelijk en overvloedig uitzien,
bv Ambon, is de cocrvspalm niet welig;
daarentegen treft men elders kale koraal- j
kalkplaten met zand overdekt, waar de
coeospalm lustier zijn kruin draagt hoven
een schralen bodem en vruchten geeft tal
rijk en zwaar. In het oosten van den ar
4l®ifflbiaL
139. De deugniet was den clans ontsprongen.
Wiim voelde weinig berouw,
N-a het bestelen van den armen koopman.
Den Boer en de appelvrouw.
Hij zag drie jongens aan het knikkeren,
Zei: dat hij dit wel kon.
Hij keek met de handen in zijn zakken,
Hing nog steeds de luchtballon.
140. De auto door de machine gegrepen,
Deed toen een geweldige smak.
De chauffeur er uit geslingerd, meendt
Dat zijn hoofd door zijn broekzak stak.
Een ander dacht vast en zeker,
Zijn hoofd stond heelemaal verkeerd
Maar gelukkig voor hun drieën,
Waren alle drie ongedeerd.
chipel heeft de bevolking van ouds den
klapper gebruikt nog meer dan die van
elders en de waardeering moet derhalve
ook hooger zijn. Dat blijkt echter niet ui*
de behandeling van den boom, want ho'
is een zeldzaamheid wanneer de eigenaar
eenige zorg aan hem besteedt.
Het spreekt vanzelf, dat bewoners v&n
eilanden en streken zondeT veel klappers
altijd wel van elders de producten van den
oocospalm hebben betrokken. De kleine
handel tusschen de eilanden onderling
kende van ouds de cocosnoot als begeerd
artikel, waarmee te ruilen viel. Maar die
kleine handel zinkt in het niet bij dien an
deren, die ontstaan is naarmate de wester
sche markt vetten cn oliën vroeg. Men
overwege eens, welk een verandering daar
mee in dc samenleving op verscheidene
eilanden is gekomen Er kwam geld in ge
bruik en het drong den ruil terug.
Men zag een scheepvaart, die zich liet ge
legen liggen aan kustplaatsen, waar te
voren hoogstens wat prauwen verschenen.
De deelneme.rs aan de handelsbeweging
leerden opzettelijk en onopzettelijk aan de
eenvoudigste menschen behoeften, waar
voor men uitgaven over hetd en voor wel
ker vervulling een pTaestatie noodig was
in den vorm van levering of arbeid. Lang
zaam aan ging dc samenleving verande
ren cn werd dc bevolking van stille eilan
den betrokken in cTe brweeringen van groot,
handel ten grootbedrijf in Europa en Ame
rika. Er gaat natuurlijk van de handels
beweging, die het verre eiland inschakelde
in het wereldverkeer, een opvoedende
kracht uit. Dc opvooding kan niet steeds
aangenaam zijn in haaT vormen en de on
gemakken van de westersche maatschappij,
die echoën in het verre oosten, zijn voor de
menschen daar geen prettige gewaarwor
ding. Zij begrijpen de werking van het
groote handelsverkeer niet, doe.h zij zullen
het langzamerhand leeren verstaan. Vpel
zal worden gewonnen, zoodra de bezitter
van cocospalmen begrüpt. dat de qualiteit
van zijn vruchten van beteekenis moet
zijn voor de vraag Noe meer wordt gewen
nen, indien hij vervolgons een belang ziet
in eigen pogingen om de qualiteit te ver
beteren en bereid is de deskundige wen
ken, die het gouvernement meer en meer
onder ziin bereik brengt, daarbij te voleen.
De betrekkingen tusschen het westen en
het oosten ziin voor een goed deel die
tusschen markt en producten en wddr zij
ook worden aangeknoopt dracren zij. in den
aanvang onzichtbaar, zeer veel bii tot een
ontwikkeling uit den staat van onbeschaafd
he i<1.
DENGAN' HOE MAT
RECLAME.
n 14
wordt dc huid ruw en schraal
on springen lippen en handen stuk
Men verzacht cn geneest dit met
Doos 30 en GO, tube 80 c
NIEUWE UITGAVEN.
Bii de firma M. Slenvert en Zoon te Mep-
pel is een door de heeren J. B Barlen en J.
G. M. van Roov vervaardigd boekje met vra
gen en illustratie over verkeersregelen ver
schenen.
Van de Reis-afdeeling van de American
Express ontvingen wij eep reisgids voor
Europa Naast verbindingen, hotellijsten,
bevat de gids aardige uitstapjes uit verschil
lende centra cn alle andere voor re r.gers
onmisbare bijzonderheden.
Van de te Amsterdam gevestigde Internatio-
nale-Reis-Organisatie ontvingen wij het reis
plan 1931.
Bij de uitgeversfirma J. Siorm te Apel
doorn is oen ..Leidraad bij het Contract-
Bridge" verschenen. Naast de nieuwp Port
land-Club telling bevat hel btfekje in
portefeuille formaat een 25 tal wenken
voor de juiste wijze van spelen en bieden.
DE VERZORGING VAN DE KAT.
I,
Nadruk verboden''.
Over hel algemeen genomen, laat de ver
zorging cn wel speciaal de voeding van onze
katten, ondanks do goede zorgen die men
vaak juist aan de dieren meent te besteden,
nog zeer veel te wenschen over, hetgeen
zicli duidelijk demonstreert in de vele on
voldoende ontwikkelde, ja zelfs in groei
sterk achtergebleven dieren, die men dik
wijls aantreft.
Veel te weinig wordt er rekening gehou
den mot het feit, dat deze diersoort, zooals
trouwens den bouw van het darmkanaal en
het' gebit duidelijk aanwijzen, van huis uit
een vleescheter is. En wat komt er nu door
elkaar genomen van het vleeschmenu van
dezen viervoeter terecht? Laten we maar
ronduit zeggen voor het deel waar zij eerlijk
aankomt, niet veel. Is het dan te verwonde
ren, dat poes zelf, tot groote verontwaardi
ging van huisvrouw en keukenmeid, door
diefstal het tekort in haar vleeschmenu
tracht aan te vullen?
Jn. maar het muizenvangen dan, hooren
we al menige lezeres zich afvragen. Zal dat
er niet onder lijden, ais wij het dier steeds
van voldoende vleesch voorzien0 Hierover
behoeft men zich echter geen zorgen te ma
ken, want het is gebleken, dat hier veel
meer een erfelijke eigenschap in het spel is,
dan wol de behoefte aan rauw, dierlijk voed
sel Gaat men nu verder na hoeveel muizen
on vogel? de kat in de steden per jaar vangt,
dan zal het duidelijk zijn, dat deze hoeveel
heid tezamen toch niet voldoende is om het
geheele vleeschmenu van poe? te vullen.
De fout begint in den regel al daarmede,
dat men de jonge dieren te vroeg hij do moe
der wegneemt. Meestal gebeurt dit op 'n leef
tijd van i tot 6 weken. Dit is echter voor de
meeste dieren veel le vroeg, daar z.e de moe
dermelk dan nog niet geheel kunnen ont
beren De hesle lecflijd daarvoor is 8 weken.
Men denke hierbij er aan. dat dit voor het
jonge dier een gpweldige evergang .is. die
men zoo geleidelijk mogelijk moet doen ge
schieden. daar de ingewanden van het
diertje ingesteld zijn op de vele maaltijden,
die het bij moeder kreeg. Men begint dus
met het vele malen daags, minstens G keer.
een kleine hoeveelheid voedsel te geven.
Ms eerste voedsel is een melkpapje van
oudbakken brood of gewone beschuit zeer
aan te bevelen, vooral als men er een wei
nig witte suiker door doet Speciaal is hier
voor witte suiker te gebruiken, daar bruine
of baslerdsuiker bij do jonge diertjes soms
ingewandsstoornissen te voorschijn roept.
Om goed ontwikkelde, uitgegroeide dieren
Ie kriisen, is het goed om al vroeg, op ccn
leeftijd van 910 weken, te beginnen met
het bijvoeren van kleine hoeveelheden
vleesch Men neme hiervoor mager rund-,
paarden- of schapenvleeseh, echter nooit
varkensvleesch. daar dit door zijn groote
hoeveelheid vet voor do diertjes minder ge
schikt is. Men schrapt dit vleesch af met een
mes, zoodat er een gelei-achtige massa ont
slaat. Te beginnen met oen klein stukje, ver
hoogt men het vleesohranlsoen, geleidelijk
aan met als maximum, afhangende van den
ouderdom en de grootte van het dier. 12
ons per dag.
Als drinken geve men hierbij zuiver, niet
te koud water Dit za! velen verwonderen,
daar het nu eenmaal gewoonte is. om aan
een kat melk te geven. Bij het voederen van
rauw vleesch is echter de combinatie met
melk minder gewenscht
Wij behoeven ons. wat de toediening van
dierlijk voedsel betreft, niet uitsluitend tot
vleesch te bepalen. Ook visch vormt, mits
gekookt, een zeer goed voedingsmiddel. Men
.ontdoe ze zorgvuldig van de graten en ver-
menge ze met gekookte rijst, oudbakken
brood of beschuit. Een paar vischmaallijden
per weck zullen voor het dier een zeer wel
kome afleiding van het vleeschmenu vemen
Vooral ook voor jonge dieren is een derge
lijke vischmaaltijd zeer aan te bevelen, daar
visch. zooals bekend is, de verschillende
voedingsstoffen bevat, waaraan het groeiende
organisme behoefte heeft.
Over het algemeen is het voederen van
rauwe visch beslis! te ontraden De dieren
ziin Dr wel erg belust op. mar- «r schijnen
stofte*1 in aanwezi" te zijn. be vooral uii
jonsr katten aanleiding kunnen -even tot
het optreden van een hardnekkige darmaan-
doening. Uit hetzelfde oogpunt mogen de
dieren ook geen zwaar gezouten of gerookte
spijzen, als bokking, zoute haring enz. heb
ben, daar dan ook vaak darmaandoeninget
het gevolg zijn.
Bij onze jonge dieren moeten wij, wills
wij een goede ontwikkeling van het dip
krijgen, terdege onze aandacht schenke:
aan de vorming van het beenderstelsel. D.'
toch vormt den grondslag van het geheel,
dier en bij een gebrekkige ontwikkeling
ervan, zullen wij nooit goed uitgegroeid;
dieren kunnen verwachten.
Zooals bekend is, wordt de beenvorming
beheerscht door de al of niet aanwezighex
van zeer bepaalde sloffen, vitaminen gr
heelen. Deze komen in meerdere of mindt
re mate in verschillende voedingsmiddelen,
voor, maar in zeer groote hoeveelheid i
levertraan. Het verdient daarom aanbevi d
ling van het begin al de jonge katjes ha-
theelepeltje levertraan door het voedsrt
heen te geven. Soms willen do diertjes hel
niet nuttigen, daar de smaak hen dar
tegenstaat. In dit geval kan men zijn toe
vlucht nemen tot de wel duurdere, maai
minder onaangenaam smakende levertraan-
preparaten, bijv. Scott's Emulsion,
Is het dier een paar maanden oud, dai
is het ook zeer goed voor een goeden
kalkrijkdom te zorgen. Kalk toch oefen'
niet alleen een gunstigen invloed op de
beenvorming, maar ook op de ontwikke
ling van de verschillende organen Geel
do dieren daarom half theelepeltje fosteor-
zure of melkzure kalk dagelijks, opgelo*
in wat warme melk en vermengd met ht'
eten.
Naarmate hel dier ouder wordt, gaat mm
geleidelijk het aantal maaltijden vermin
deren tot op een tweetal op 2-jarigen leeftijd.
Het ontbijt kan dan bestaan uit brooi
beschuit of het een of andere kattenbrood,
geweekt in melk. Het gebruik van katten
brood is zeer aan te bevelen, want in dt
eerste plaats bevatten de goede soorten
ervan de verschiller.de voedingsstoffen waar
aan het dier behoefte heeft, terwijl men
verder als de verzorging van poes eens aan
anderen overgelaten moet worden, gems
kan zijn dat het dier goed voedsel krijgt
Voor het middagmaal geve men gekookl*
rijst met visch of rauw gemalen vleesch ol
gekookte lever. Deze laatsle moet altijd ge
kookt gevoerd worden, teneinde een moge
lijke besmetting met gevaarlijke ingewands-
parasieten te voorkomen. De rijst kan even
tueel vervangen worden door oudbakken
brood, beschuit of puppycake. Verder vor
men groeten en dan speciaal bladgroenten,
als andijvie of postelein, alsmede bieten,
peen en knollen, dit alles gekookt natuur
lijk, een zeer goed voedsel. Apart lusten d(
dieren het vaak niet, maar daar moet men
niet aan toegeven en deze voedingsmiddelen
dan goed door het vleesch of de visch heen
mengen, waarna alles tezamen wel spoedig
verorberd zal worden.
Zorgt er verder voor, dat het eten riooi'-1
te heet of ijskoud is, daar dit vaak aanlei-
ding is tot het optreden van storingen van
maag of darmen.
Behalve de hierboven genoemden zij"
er nog eenige dingen, wei'ke met gcringf
moede lot een uitstekend voedsel voor onzf
katten zijn Ie maken, doch daarover oen (j
volgenden keer.
Dr. v. I! I
RECLAME.
mei Wybert. Da! leunt U overal
onbemerkt doen. Wybert weert
verkoudheid en besmetting cn
verkwikt Uw stembanden.
Uitgesproken:
•T H Pierre, koopman fce Leiden Morscb
straat 9. !L-< jhr nir. H O Keith.
mr. L. H. Rainbo'nnet, to Leiden.
2-3
