Humor uit het Buitenland.
rt
-^/jifa
"z
,Jk ben geen wilde vrouw."
',Dat heb ik ook nooit gezegd.
Plattelands-stationschel (tot machinist): „Je hoeft
vandaag niet op 'm te wachten. Piet Hij het me met
Kerstmis alleen maar een sigaar van een stuiver ge-
je Je door iedereen laat liefkoozen."
Je bent zóó tam, dat
geven.'
(Passing 6how).
Meneer de regisseur, u b'a'dt
gezegd, dat we alleen maar ge
scalpeerd zouden worden en als
u ons nu óók nog "wilt ophangen,
moeten we per avond twee
kwartjes opslag hebben!
Verontwaardigde passagier„Zeg er is, lk heb je ge
zegd me naar het Leidscheplein te brengen en niet in
kringen door de stad te rijden
Taxi-chauffeur „Vrekskuus meneer, lk wis niet dat
u een Amsterdammer was." (Passing Show),
(Judge)
Mevrouw (tot pas in dienst
genomen negerin-kok)Houd
ie veel van kinderen?
Negerin: jawel, mevrouw,
maar alleen van zacht-gekookte 1
je bent toch niet bijgeioovtg
Ik I Kon (e begrijpen
Non, leen me dan even dertien gulden!
Geeft zij veel melk?
O! nee!
En hoe komt dat?
't Is een bok!
Zeg, hou je een beetje stil
Anders kunnen ze me op die
boot niet hooren roepen
Hij: Mc 'egt, dat een
kameel een week m werken
zonder te drinken.
Zij: 't Zou wat! Mijn man
kan een week drinken zonder te
werken!
vindingen in Rusland beschreef hij in het
boek „Do drie hoofdsteden". Toen hij nog in
Rusland was, vertelde hij den leiders der
„Trust", dat hij van plan was zulk een
boek te schrijven. De leiders van de „Trust"
zonden hem daarna naar Parijs een brief,
waarin zij schreven, dat sommige zijner
mededeelingen weieens gevaar konden ople
veren voor de organisatie, die in Rusland
tegen de bolsjewiki ageerde, dat hij, zon
der het te willen, de G.P.Oe op een spoor zou
kunnen brengen. Met was daarom noodig,
dat de ..Trust" eerst het manuscript door
las en die passages schrapte, welko voor den
arbeid tegen do bolsjewiki gevaar konden
opleveren. Sjoeljgin vond dat volkomen be
grijpelijk en overhandigde zijn manuscript
aan den vertegenwoordiger van do „Trust".
Eenigen tijd later kreeg hij het manuscript
uit Rusland terug en het boek kon verschij
nen. Iedereen was verbaasd over de macht
van die organisatie.
En wat bleek kort daarna? Dat de man
nen van do „Trust" eenvoudige agenten'van
de G P Oe waren, dat de vergadering, dis
Sjooljgin bijgewoond had. een onwaardige
comedie van de G P.Oe was.
Toen Spoeljgin in Rusland was, wilde de
G P Oe hem lalen arre9teeren, maar de lei
ders van de „Trusl" wisten den chef van de
G P.O.e (e overtuigen, dat het noodig was
den man te laten vertrekken 'om op deze
wijze het vertrouwen van de émigré's te
verwerven, waarna dc G P.O.e volledig op
de hoogte zou zijn van hetgeen hij de emi
gre s omgaat. Alleen aan deze overweging
heeft Sjoeljgin zijn leven te danken Kort
daarna werd de „Trust" echter aan de kaak
gesteld, een der leden van de „Trust" liep
naar de tegenstanders van het sovjet-regime
over en legde een uitvoerige verklaring af
over f karakter van die onderneming. De
daarop volgende onthullingen van gewezen
ambtenarr-n van de G.P.Oe en andere „nje.
wozwrasjtsjentsy" (zooals de lezer weet,
worden met dit woord de mannen aange
duid, die weigeren naar Rusland terug te
keeren en zich bij de tegenstanders van
hef bolsjewistische regime aansluiten' be
vestigden ten volle de mededeelingen van
dien man. Helaas wist de „Trust" verschil
lende mannen in haar netten te vangen,
waarna de G.P.Oe hen vermoordde
Uil de verklaringen van al de bovenge
noemde gewezen hooge ambtenaren en di
plomaten van de sovjet-receering. die nu
verbitterde vijanden van die regcering zijn
geworden, weten wij. dat er tegenwoordig in
elke organisatie van de ómigré's in alle
redacties der (•migróbladen, in alle vereeni-
gingon <jo émigré's agenten van de G.P.Oe
zitten Het gebeurt zelfs vaak, dat de G.P.Oe
zulk ton organisatie of blad opricht en fi
nanciert. Zoo bijv. is gebleken, dat het or
gaan der uiterst rechtsehe en onverzoen
lijke monarchisten, een Wad dat een feilen
pennestrijd tegen de bolsjewiki voerde, tot
moordaanslagen op de sovjet-regeering op-
hitste, aanvallen op bolsjewistische leider-
Predikte enz,, dal dit blad door de G.P.Oe
was opgericht, dat de hoofdredacteur, de
schrijver van de meeste hartstochtelijk©
artikelen, een agent van do G P Oe was, dat
°c rijke maecenas en voorstander van d*
monarchistische idealen, die het geld voor
de oprichting van dat blad fourneerde, even
eens een agent van de G.P.Oe was.
Wij zouden nog tientallen dergelijke va9t.
slaand^ feiten kunnen vertellen, maar wii
missen de ruimte daartoe. Bovendien geeft
bol medegedeelde een duidelijk beeld van
het systeem van provocatie. De bolsjewiki
hebben dal systeem niet uitgevonden Het
bestond reeds onder het tsaristische regime.
ie zich het geval-Azew kan herinneren,
weel, tot wplke maatregelen de tsaristi.sche
tegeering toevlucht nam. De bolsjewiki heb
ben dat systeem van de tsaristische rede
ring geperfectionneerd en op een hoogte
gebracht, waarvan de tsaristische ..Ochrana"
nooit heeft kunnen droomen. Wat dat be-
ft moet hun meesterschap erkend
worden.
Dr. BORIS RAPTSCHINSKY.
Een lage doorsneeprijs voor den Java-
suikeroogst 1830 - Voorzichtige dividend
politiek der Java Snikermijen. - Verbetering
van de positie der Rnbbermarkt tegengehou
den door geringer verbruik der auto-in-
dusirie. - Een ongunstig jaar voor de Suma
tra Tabakmijen. - Aanhoudende depressie
in de Scheepvaart. - Koersstijging van
binnenlandsche beleggingswaarden.
Oppervlakkig bezien, vertoont de suiker-
afdeeling op de Amsterdamsche beurs een
iets minder ongunstig beeld dan de meeste
andere afdeelingen, doordien de koersen
van verschillende suikeraandeelen ook
thans nog aanzienlijk boven pari noteeren.
Vergelijkt men den tegenwoordigen koers-
stand echter met dien aan het begin van
dit jaar, dan vindt men, dat ook de suiker
hoek niet voor groote verliezen gespaard is
gebleven en dat tal van aandeelen zijn te
ruggegaan tot nauwelijks dc helft van het
hoogste niveau in het begin van het jaar.
Als gevolg van den gedeprimeerden toe
stand der suikermarkt heeft de V.I.S.P., de
verkooporganisatie van de groote Java-sui-
kerproduccnten, in de eerste helft van het
jaar in het geheel geen afdoeningen tot
stand kunnen brengeD. nadat in Septem
ber 1929 reeds een vrij aanmerkelijke hoe
veelheid uit den nieuwen oogst was voor
verkocht lot den betrekkelijk hoogen toen
maals geldende prijs van 1. li per 100 K.G.
voor superieur.
De eerste verkoopen in dit jaar hadden
in Juni plaats, doch de prijs moest in één
slag met f.5 per 100 K.G. worden verlaagd,
en ook de noteering van f 9 kon niet wor
den gehandhaafd. In do laatste maanden
heeft de V.I.S.P haar suiker tegen f.8 voor
superieur, en f. 7 voor hoofdsuiker van de
hand gedaan, en ondanks deze aanzienlijke
prijsconcessies kon de geheele oogst nog niet
worden verkocht. Van de 2.970.000 ton is
thans nog omstreeks een derde onverkocht,
zoodat ongeveer een millioen ton door de
fabrieken moeten worden opgeslagen. De
doorsnee-prijs heelt tot dusverre nog geen
f. 8.50 per 100 K.G. bedragen, tegen f. 12.20
voor oogst 1929, f 14.25 voor 1928. f 17.00
voor oogst 1927.
Wanneer de Java-suikerindustrie niet in
staat ware geweest, haar productie-kosten
in de laatste jaren aanzienlijk te verlagen,
dan zou zij er op het oogenblik slecht aan
loc zijn. Dank zij echter de aanwending
van wetenschappelijke cultuurmethoden en
de cultiveering van de bekende nieuwe riet-
soort POJ 2878 kon de kostprijs op Java met
verscheidene guldens per 100 K.G. worden
verminderd, waardoor de productie-kosten
op Java belangrijk lager zijn dan ergens
elders.
Over 1929 hebben vele Java-suikermaat-
schappijen, ondanks den reeds destijds
sterk verlaagden prijs, nog zeer bevredigen
de dividenden kunnen uitkeeren. Er zijn
zelfs enkele ondernemingen, die bij dc te
genwoordige prijzen nog een zekere winst
maken, al is deze waarschijnlijk niet vol
doende voor het dekken der noodige af
schrijvingen. Voor de Java-suikerindustrie
in haar geheel genomen sluit het jaar 1930
echter met verlies af, en men zal dan ook
slechts hij uitzondering mogen rekenen op
de uitkcenng van eenig dividend.
Tot de weinige uitzonderingen behoort de
Handelsvoreeniging „Amsterdam", die
reeds een interim-dividend heeft aangekon
digd van 5 pet., tegen 15 pet. in het vorige
jaar, toen een totaal dividend werd betaald
van 30 pet Zelfs deze in elk opzicht zoo
krachtige onderneming, die behalve bij
suiker ook bij zooveel andere cultures ge
ïnteresseerd is, zal dus een aanzienlijk la
ger dividend moeten uitkeeren dan sinds
jaren het geval is geweest. De Javasche
Cultuur Mij., die het vorige jaar een inte
rim-dividend van 10 pet. en een sloldivi-
dend van 26 pet. had betaald, heeft van
een interim-uitkcering afgezien. Vermoede
lijk zouden de financieele resultaten zulk
een uitkeering op zich zelf nog wel hebben
toegelaten, maar geeft de maatschappij er
de voorkeur aan, zich zoo liquide mogelijk
te houden, met het oog op de voor den op
slag van suiker uit den ouden oogst benoo-
digde bedragen. Een dergelijke politiek zul
len wel de meeste ondernemingen vólgen.
Juist voor de suikercultuur, die een reeks
van goede jaren achter den rug heeft, waar
in geregeld hoogc dividenden werden uit
gekeerd. behoeft de passeering van het divi
dend nog geenerlei reden tot ongerustheid
te geven. Veeleer is het toe te juichen, dat
de maatschappijen er in de eerste plaats
op bedacht zijn, haar financieele positie
zoo krachtig mogelijk te houden, teneinde
tegen de moeilijke tijden, die wellicht nog
te wachten zijn, volkomen te zijn opge
wassen.
Van een noodtoestand der Nederlandsch-
Indische suikercultuur is geenszins sprake;
in tegenstelling met Cuba, waar de pro
ductie-kosten aanzienlijk hooger zijn, heeft
Java dan ook niet zoo'n dringend belang
bij een internationale regeling tot beper
king van den suikeroogst en de meeningen
onder de Java-suikerproducenten inzako de
noodzakelijkheid van een dergelijke rege
ling loopen dan ook sterk uiteen, zoo zeer
zelfs, dat het tot een openlijke breuk is
gekomen, doordien de met de Ned.-Indische
Landbouw Mij. verbonden Ned. Indische
Handelsbank zich heeft teruggetrokken uit
het Comité, dat de te Amsterdam en Brus
sel gehouden besprekingen met de Cubaan-
sche suikerbelangen heeft voorbereid en ge
voerd.
Tot een definitief resultaat hebben deze
besprekingen overigens nog steeds niet ge
leid, aangezien het door de Duitsche produ
centen ingenomen standpunt door de ove
rige producenten niet aanvaardbaar werd
geacht. Het lijkt geenszins onmogelijk, dat
ten slotte van kunstmatige maatregelen zal
worden afgezien, in welk geval langs den
natuurlijken weg, door het uitvallen der
zwakke en met hooge productie-kosten wer
kende ondernemingen, een uiteindelijke
verbetering zal moeten worden verkregen.
Hiermede zal echter geruimen tijd gemoeid
zijn, en de hoe langer hoe duidelijker aan
den dag tredende mislukking der beper
kingspogingen heeft dan ook ter beurze te
leurstelling gewekt en geleid tot een nieuwe
scherpe koersdaling van suikerwaarden in
de laatste weken van het jaar, waardoor dc
noteeringen vrijwel op het laagste in dit
jaar bereikte punt sluiten, zooals uit het
hieronder volgende koersstaatje blijkt. Aan
'dit staatje hebben wij toegevoegd een bere
kening van het gemiddelde dividend, dat
door de desbetrcffene maatschappijen in de
laatste tien jaren werd uitgekeerd:
O
O
O
O
co
•ii cs
Vj
cn
eo
a
O
-
2 Jar
30 Dei
sS
CS
£3
Vors ten 1.
147
86
154
90
15.45%
H. V. A.
555
310
586
311
34.5%
Jav Cultuur
395
227
415
232
42.15%
N.I. Suik Un.
237
131
263
135
20 95%
Suik: Clt M.
215
118
235
118
27.75%
Krian
205
112
208
113
13.75%
Wat Popp
730
376
810
376
93.6%
Tjepp. Cult
690
330
718
330
92.1%
Ook rubberaandcelen hebben het in het
laatste jaar weer zwaar moeten ontgelden,
nadat 1929 reeds zulk een scherpe koers
daling voor deze afdeeling had gebracht. De
financieele toestand van de meeste Ned.-
Indische suikermaatschappijen is stellig
heel wat minder gunstig dan die van vele
Java-suikerondernemingen, aangezien de
rubbercultuur reeds eenige slechte jaren
achter den rug heeft. Reeds in het vorige
jaar hebben velen moeten afzien van de
betaling van een dividend en sindsdien is
de toestand voortdurend ongunstiger gewor
den. Eenerzijds is de rubberprijs nog ver
der gedaald, zoodat de gemiddelde notee
ring te Londen voor 1930 ca. 6 pence per
lb. bedraagt tegen 101/4 pence in 1929.
Aan den anderen kant loopen thans gelei
delijk de contracten voor levering van rub
ber uit latere oogsten af, die tijdens de
hoogconjunctuur op de rubbermarkt tegen de
destijds geldende hooge prijzen waren afge
sloten. Toch zijn er ook thans nog verschei
dene ondernemingen, wier resultaten voor
het afgeloopen jaar nog gunstig beïnvloed
zijn door zulke voorverkoopen. Hiertoe be
hoort in de eerste plaats Amsterdam Rub
ber, maar ook andere maatschappijen, zoo
als de Amsterdam Langsa, de Amsterdam
Tapanoeli, de Bandar Rubber Mij., de Indi
sche Rubber Cie., de Java Caoutchouc, en
de Kendeng Lemboe hadden nog contracten
voor levering uit oogst 1930 loopen, zij het
niet alle tegen even hooge prijzen.
De verdere ontwikkeling van de rubber-
markt is voor een belangrijk deel afhanke
lijk van den omvang der inlandsche pro
ductie. Als gevolg van de prijsdaling, waar
door het produceeren van rubber zijn aan
trekkelijkheid in sterke mate heeft verloren,
hebben tal van inlanders hun rubbertuinen
reeds verlaten en de hierdoor veroorzaakte
vermindering der inlandsche productie is tot
uiting gekomen in een vermindering van
den rubberuitvoer van Ned. Indië, die in de
eerste 10 maanden van dit jaar 201.531 ton
heeft bedragen tegen 217.993 ton in de
overeenkomstige periode van het vorige
jaar. Mocht de rubberprijs aanmerkelijk
verbeteren, dan zullen ook de inlanders
wel geleidelijk weer naar de rubbercultuur
terugkeeren, maar de rubbertuinen zullen
zich dan ten deele in zulk een verwaarloos
den toestand bevinden, dat met de „schoon
maak", voor zoover deze mogelijk zal zijn,
in elk geval geruimen tijd gemoeid zal moe
ten zijn. Waar naast vele inlandsche ook
reeds een aantal zwakke Europeesche on
dernemingen in Ned.-Indië en op Malakka
zijn uitgevallen, mag men aannemen, dat
het proces van aanpassing in de rubbercul-
luur zich in de goede richting ontwikkelt.
Jammer genoeg staat echter tegenover de
vermindering der productie een sterke te
ruggang van het verbruik van rubber, die
een verbetering van den toestand der rub
bermarkt tot dusverre heeft tegengehouden.
Als gevolg van de ongunstige economische
verhoudingen is de bedrijvigheid in de auto
mobielindustrie, de voornaamste afneem-
ster van rubber, scherp verminderd. De
Amerikaansche automobiel-industrie heeft
in de eerste elf maanden van dit jaar
3 361.000 stuks bedragen, tegen 5.496.000
in de overeenkomstige periode van 1929.
en ook de fabricage van auto's in Europa
is veel geringer dan in het vorige jaar. In
den jongsten tijd wordt krachtig propagan
da gemaakt voor een uitbreiding van het
rubberverbruik voor andere doeleinden,
waarbij men vooral het oog heelt gericht
op het aanwenden van rubber voor weg-
bedekking. De desbetreffende plannen zijn
echter tot dusverre afgestuit op de hooge
kosten, die met rubberwegbedekking zijn
verbonden.
Evenals de andere Indische fondsen zijn
ook dc aandeelen der Sumatra Tabakmaat-
schappijon in het afgeloopen jaar sterk in
koers gedaald. De marktpositie van de Su-
matra-tabak is weliswaar geenszins on
gunstig. Integendeel konden voor den laat-
sten Sumatra-tabaksoogst op de in dit jaar
gehouden inschrijvingen betere prijzen wor
den bedongen, dan men verwacht had met
het oog op de minder goede kwaliteit van
het product, dat geleden had van de on
gunstige weersgesteldheid. Dit is natuur
lijk to danken aan het feit, dat de Suma-
tra-tabak feitelijk een monopolie-positie in
neemt; de sigarenfabrikanten, die het Su-
matra-dekblad noodig hebben, vechten als
het ware om de weinige voot hen geschikte
partijen, die op de markt komen. Toch is
het de vraag, of de vraag naar Sumatra-
taba-k in het nieuwe jaar niet ook don in
vloed van de economische depressie zal on
dervinden. In het afgeloopen jaar zijn in
totaal 342.682 pakken Sumatratabak ver
kocht, tegen een doorsnee-prijs van f. 1.35
per half K.G., tegen 240 682 balen tot ge
middeld f. 1.92 v.j. De meeste Sumatra-
tabakmaatschappijen zullen vermoedelijk
nauwelijks in staat zijn, een dividend uit
te keeren en in eenige gevallen zullen zij
zelfs het jaar met verlies moeten afsluiteD.
Hieronder volgt eer overzieht van het
koersverloop van rubber- en tabaksaandee-
len in het afgeloopen jaar:
2 laag- hoog- 30
Jan. ste ste Dec.
Amsterdam Rubber 160 80 192 97
Bandar Rubber 140 54 160 65
Deli Bat. Rubber 95 40 129 50
Hessa Rubber 200 65 224 75
Opst Java RubbeT 226 117 259 126
Serbadjadi 118 53 139 53
Vico 100 45 114 45
Deli Batavia Mij 372 200 424 217
Deli Mij. 345 198 385 210
Senembah 255 229 300 237
Arendsberg 470 274 501 271
De ongunstige ontwikkeling van de vrach
tenmarkt is tot uiting gekomen in de koers
daling van aandeelen van Nederlandschc
scheepvaartondernemingen, welker positie
reeds sinds lang aanleiding tot bezorgdheid
geeft. De in vele gevallen verouderde vloou
heeft dringend vernieuwing noodig, doch de
middelen hiervoor ontbreken vaak cn zijn
onder de tegenwoordige omstandigheden
niet door een publieke uitgifte te verkrij
gen. Het door de Engelsche „Economist"
samengestelde vrachtindexcijfer is tot 92.2
gedaald, tegen 102.7 aan het eind van het
vorige jaar. Gunstiger dan het vrachtver
voer heeft het passagiersverkeer zich ont
wikkeld, doch ook hier moeten vaak con
cessies met betrekking tot de vervoersta-
rieven worden gedaan, teneinde het ver
keer aan te moedigen. De Indische maat
schappijen, wier bedrijf tot dusverre van
de depressie in de wereldsche vaart niet
had geleden, zijn in het laatste jaar even
eens in een minder gunstige positie geko
men door de vermindering van het vervoer
naar Indië en tusschen de verschillende
deelen van Sen Indisohen Archipel, als ge
volg van den slechten economischen toe
stand in onzen Oost. Hun financieele posi
tie is echter krachtig genoeg, om de slech
te tijden zonder kleerscheuren door te ko
men. Hieronder een overzicht van het
koersverloop: 2 la-ag- hoog- 30
Jan. ste ste Dec.
Holland-AmcTika L. 10% 41 10%
Kon. Holl. Lloyd 8% 7% 12 71#
Kon. Ned. Stoomb. 80 45% 99 45%
Kon. Paketvaart 210 151 231 152
Ned. Sch.v. Unie 190 116 196 117
Nievelt Goudriaan 76 40 80 41%
Ook bankaandeelen hebben zich niet aan
de algemeene koersdaling kunnen onttrek
ken. Het sterkst getroffen zijn natuurlijk
de z.g. „cultuurbanken", dat zijn de ook
in Indië gevestigde instellingen, die groote
belangen bij de suikercultuur hebben. Maar
ook de aandeelen der groote Nederland
sche banken zijn in koers gedaald op de
verwachting, dat de resultaten minder
gunstig zijn geweest dan in het vorige jaar,
als gevolg van het feit, dat de beschik
bare golden bij den lagen rentestand wei
nig en de depressie in het bedrijfsleven niet
steeds loonend kunnen worden uitgezet.
Van beleggingswaarden zijn binnenland
sche in koers gestegen, in verband met dc
daling van den rentevoet. Van buitenhnd-
sche o'bligatiën zijn Duitsche scherp in
koers gedaald, in verband met de bekende
gebeurtenissen op politiek gebied en de on
gunstige economische ontwikkeling bij onze
Oostelijke naburen in het afgeloopen jaar.
Ook 2uid-Amerikaansche waarden geven
een aanzienlijk koersverlies te zien, nu het
vertrouwen in deze fondsen opnieuw ge
schokt is door de politieke woelingen en
revoluties, die in verschillende Zuid-Ame
rikaan sche staten zijn voorgekomen.
Hieronder tot slot. een tabel van het
koersverloop van bankaandeelen en beleg
gingswaarden in 1930.
2 laag- hoog- 30
Jan. ste ste Dec.
Ned. Handel Mij. 157 134 167 137
Ned. Ind. H.-Bank 156 110 159 110%,
Amsterdamsche B. 181 152 195 153
R'damsche Bankv. 108 99 115 100
Twentsche Bank 138 130 141 133
5 Nederl. '18 102% 101 104% 102%
4 Nederl. '16 95% 95% 101% ior%
3% Ned. '11 8*?% 88% 96% 94%
7 Daweslecning 103 99 lio% 97
7 Bewag 93 79% 99 82
7 %Preoss. Pfandbr. 82% 82 95% 84%
5 Brazilië '98 84 70 91 75%
4% Rio de Jan. 70 58% 77% 59
1 8 Sao Paulo 97% 70 99% 70
3—3
