UI Buitenl. Weekoverzicht.
BRIEVEN UIT BERLIJN.
Londensch Aanteekenboek.
UIT RUSLAND.
RECLAME. 2176
kunt U niets beter doen dan onmiddellijk het vermaarde, alom
bekende Pastoor Heumann boek te laten komen. Ook U zult
verbaasd slaan over de groote hoeveelheid waardevolle raad
gevingen, die dit boek in beknopte, gemakkelijk te begrijpen
woorden bevat. Duizenden hebben ons al verklaard, dat het
hen daardoor een onmisbare vriend werd. Daarin is het
menschelijk lichaam en al zijn organen beschreven, de kenleeke-
nen van de voornaamste ziekten vermeld en tevens waardevolle
raadgevingen voor deze gevallen verstrekt. U ontvangt dit
352 bladzijden en 150 afbeeldingen bevattende boek, genaamd
Pastoor Heumann's nieuwe Geneeswijze
geheel kosteloos en gratie
wanneer gij Uw adres spoedig opstuurt. Dit geschenk
verplicht U tot niets, daarom schrijf onmiddellijk aan
L. Heumann Co.. Amsterdam C 353, Staalkade 4.
De inzet van het nienwe jaar.
De feesldagen liggen weer achter ons en
de sfeer daarvan is reeds aan het verdwij
nen. Opmerkelijk in alle officieele redevoe
ringen, oproepen als anderszins van verant
woordelijke personen was wel de kracintge
verzekering van te streven naar den vrede.
Daarin mag men althans een erkenning
zien, dat de noeste vredespropaganda toch
niet geheel voor niets is geweestl En even
opmerkelijk is de steun, die van de meest
uileenloopende zijden Duilschland te beurt
valt inzake zijn standpunt, dat het recht
heeft op de nakoming van de beloften, dat
op de Duitsche ontwapening die der vroegere
geallieerden zou volgen. In Frankrijk zal dit
openlijk partij kiezen voor de Duitschers niet
dan onrustig kunnen werken. Men zal daar
echter vroeg of laat moeten leeren begrij
pen, dat zelfs hel verdrag van Versailles
nimmer kon bedoelen een ontmannen van
Duilschland ten eeuwige dagel Tenzij dit
voorbeeld algemeen wordt gevolgd
Ook op ander terrein schijnt Duilschland
steun te zullen erlangen en wel wat betreft
de wijziging der grenzen in het Oosten. Polen
hoeft zelf door de practijken, toegepast op
de Duitsche minderheden bij de jongste ver
kiezingen, daaraan een grooten stoot gege
ven en het Poolsche streven deze kwestie
huiten de spoedig volgende zilting van den
Volkenbondsraad te houden, waar zij door
een paar Duitsche nota's is gebracht, schijnt
tot mislukken gedoemd. De Duitsche minis
ter van buitenlandsche zaken, Curtius, heeft
met het oog op deze belangrijke affaire reeds
het voorzitterschap van deze raadszitting,
waartoe hij was aangewezen, verruild met
zijn Engelschen collega Henderson. Het be
looft een warme zitting te worden, waar
Toten hol hard te verantwoorden zal krijgent
Gelijk moeilijk anders te verwachten was,
duurt in het begin van 't nieuwe jaar de ma
laise nog overminderd voort. In Amerika na
dert 't cijfer der werkloozen de 5'/> milt. en
reeds duiken do eerste geruchten op, dat go-
daehl wordt aan export van „menschen-
vleosch", m. a. w. aan het terugzenden van
iinmigrantenl En Engeland heeft bijkans de
2'/* hiillioenen werkloozen bereikt en te
midden van dezen trieslen toestand komen
nu nog ernstige arbeidsmoeilijkheden het
economische leven bedreigen. In Zitid-
Wales is de staking der mijnwerkers afge
kondigd, daar zij weigerden accoord te gaan
met de arbeidsvoorwaarden, door de pa
troons gesteld. De patroons wilden n.l. wel
den wettelijken arbeidstijd van 7'/» uur in
voeren, doch tevens daaraan verbinden een
loonsverlaging, daar zij niet van plan wa
ren, om do verliezen, die toch al werden ge
leden, nog to zien verzwaard. Dit wenschen
de mijnwerkers niet te accepteeren, hoewel
zij het verlies moeten erkennen Een en
ander mankt de situatie bijzonder ingewik
keld, en, waar de regeering er niet over
denkt om weer steun to verleenen, is moei
lijk aan te geven in welke richting de oplos
sing zal worden gezocht. Heden zal de ver-
zoeningsraad zich met het geval bezig hou
den en het is te wenschen, dat dit lichaam
een oplossing zal welen te bewerkstelligen,
daar do kans anders maar al te groot is. dat
de staking overslaat naar andere districten,
in do eerste plaats Schotland! En alsof dit
nog niet genoeg is, dreigt ook in de textiel-
industie een slaking als gevolg van het ont
slag aan een reeks ongetrouwde arbeiders,
daar de patroons meerdero weefgetouwen
door één persoon willen laten bedienen. De
regeering Mc. Donald komt tengevolge van
dozo moeilijkheden zeer in de knell Het
budget over het loopende finantieele jaar zat
toch reeds eindigen met een belangrijk te
kort, waaraan Snowden ongetwijfeld conse
quenties zal verbinden. Zeer de aandacht
trekt overigens, hoe deze realist pur sang
zich optimistisch uitliet over een verbetering
in de toestanden met Met a.s. Waarop dit
echter berust.
In Duitsohland is liet beeld der arbeids
markt al niet aanlokkelijker. Daar is in hot
Hoergehied een wilde staking uitgebroken,
natuurlijk op instigatie der communisten, de
ontredderaars bij uitnemendheid, die slechts
in zulke zware tijden kunnen gedijen. Het
is nog niet te zeggen, waartoe deze onver
wachte staking zal leiden, maar gunstig is
hot aspect niet, daar ook in andere- distric
ten en andere takken van nijverheid gisting
wordt waargenomen. Bedriegen de voortee
kenen niet, dan nadert voor Duilschlmul
thans de zwaarste periode, die het Itmfl
sinds den vrede heeft doorgemaakt, to meer
waar uiterst rechts en uiterst links zich als
om strijd weren om proselieten te maken.
'Het grootste gevaar schijnt evenwel voor-
loopig nog van rechts ie dreigen, waar
Hitler onder de naar rechts georiénteordc
middenpartijen al meer steun vindt. IIuilen
berg en de zijnen b.v loopen reeds geheel
in liet kielzog der nalionaal-sooiatisten en
de Duitsche Volkspartij „liebaugelt" beden
kelijk in Hitler's richting. Zelfs het Centrum
durft niet meer voet bij stuk te houden, gelet
op de getroffen overeenkomst lusschcn Thü-
ringen en het Rijk, waarbij het laatste
vertegenwoordigd door minister Wirtli
geen fraai figuur heeft geslagen en bijkans
over de gansche linie bakzeil heeft gehaald.
WirUi's positie is dientengevolge niet meer
ongeschokt! En de boeren-Icden van het
Centrum, zooals in Beieren, al steunden zij
daar de verwante Beiersche Volkspartij,
keeren zich af om een eigen politiek te
gaan voeren. Politiek zoowel als economisch
ziet het er bij onze Ooster-buren somber
uit
In vergelijking is de opstand in Turkije
daarbij slechts een peuleschil. Het schijnt,
dat deze is ontketend door de Mohammc-
daansche geestelijkheid, die weinig ingeno
men is met de vormen van beschaving, die
Kemal pasja mot vaste hand invoert. eet
om het lijf heeft de verzct-aclie echter blijk
baar ndet, al is zij toch van meer betec-
kcnis, dan de eerste berichten het wilden
doen voorkomen.
9
Misère.
(Van onzen correspondent).
Berlijn, December 1930.
We moeten eerlijk zjjn en vaststellen,
dat het Duitschland tegenwoordig werkelijk
tutter slecht gaat. Men klaagt hier al jaren.
Welk een wonder, waar men een wereld
oorlog verloren heeft en 50 jaren lang 2
milliard mark per jaar oorlogsschatting te
betalen zal hebben, afgezien van de fan
tastische bedragen, welke door het Duitsche
volk reeds opgebracht zijn! Maar het buiten-
Hand is langen tijd achterdochtig gebleven.
Het dacht bij zichzelf: „klagen jullie maar,
jammeren jullie maar daarginds in Duitsch
land. Dat hoort bij de situatie. Wq zouden
in jullie geval net eender doen. Maar wij
weten wel beter. Het gaat jullie tang niet
slecht. Waar ge altijd weer nieuwe sport-
stadia kunt bouwen, bruggen, kanalen en
sluizen, zeeschepen, die alles overtreffen wat
tot nu toe in de vaart was, fabrieken vol
gens de nieuwste beginselen, wolkenkrabbers
als conctrn bureaux, wereldtentoonstellingen
en de hemel weet wat nog meer...."
Men nordeele ietwat oppervlakkig en vei-
gat, dat dit alles met geleend geld tot stand
kwam Dat verkeerde oordeel was intusschen
te verontschuldigen, waar de overgroote
meerderheid van het Duitsche volk zelf
eenige jaren verbijsterd was van een opbloei,
dien liet zich niet voldoende verklaren kon.
Nu zit men hier, om het eens populair
uit te drukken, midden in de moreele kater-
stemming. Nu is Leiden in last. Het geld
ontbreekt, de schulden drukken en de be
volking, bijvoorbeeld van een geweldige stad
als Berlijn, weet nauwelijks, hoe men den
nieuwen dag nog zonder ongelukken berei
ken zal.
Wie nu naar Berlijn komt of door andere
deelen van Duitschland reist, merkt daar
opvallend weinig van. Vooral In het Rijnland,
waar altijd een levenslustig volkje gehuisd
heeft, laat men zicb al to licht door vroolijke
gezichten, volle bioscopen en lunchrooms,
overvolle restaurants en lustig-drukke win
kelstraten om den tuin leiden. De menseh
heeft nu eenmaal een aangeboren talent om
zich ook over de grootste ellende heen
ta zetten. Dat heeft de greote oorlog v.ol-
doends aangetoond. En het. Duitsche kolk
ia nu langzamerhand specialist in het ge
duldig dragen van misère geworden. Maar
misère is het desniettemin!
Ik woon hier in een wijk, die ais eeN
van de meest gezonde van deze wereldstad
bekend staat, in het zoogenaamde Nieuwe
Westen, De menschen, die hier een onder
dak gezocht en gevonden hebben, worden ge
acht tot den gegoeden middenstand te be-
hooren. De huishuren zijn fantastisch-hoog,
althans naar Hollandscho begrippen. Men
betaalt voor flatwoningen met kleine kamers
duizend tot twaalfhonderd mark per jaar
on per kamer huur. dat beteekent dus voor
een woning van v(jf kamertjes, de kosten
van centrale verwarming, elektrisch licht, lift
enz. meegerekend meer dan driehonderd
Hollandsche guldens per maand. En of
schoon hier de traktementen veelal hooger
z(in dan in Nederland, komt het toch in mim
wjik niet zelden voor. dat do menschen -10
tot 60 pet. van hun inkomen alleen aan
huishuur uitgeven. In andere wijken van
het Westen is de toestand al net eender.
En toch beet het. dat hier de „rijke lui"
wonen, en als communisten straatdemon
straties houden, dan komen ze bij voorkeur
naar hier of naar de befaamde „Kurfiir-
stendamm-wjjk". Omdat de buizen er daar
van buiten zoo feudaal uitzien!
Wie de toestanden echter werkelijk kent,
weet. dat driekwart van do menschen in
die mooie huizen nauwelijks te eten heeft
en nief zelden leeft van kamers verhuren.
Terwgl in de peperdure nienwe woningen
in Berlin-Westeind, waarvan er ondanks den
nog altijd groot n woningsnood ruim 30.000
leeg staan, omdat men zulko huren een
voudig niet betalen kan, de bewoners dag-in,
dag-uit thuis zitten en 's avonds vroeg naar
bed gaan om licht te sparen, omdat zij zich
geen enkele andere uitgave dan dehuis
huur veroorloven kunnen!
In het huizenblok waarin ik woon. dat
ongeveer 40 flats bevat, zijn in het thans
afgesloten jaar niet minder dan 12 families
failliet gegaan. Daarvan vier, die in do
ondergrondsche garage van het blok haar
eigen auto's hadden staan. Ze hebben haar
flats verlaten, maar de meubels zijn als
onderpand gebleven en de auto's staan in
de verzegelde boxes in afwachting van de
afbetaling der huurschulden.
Gaat men langs Kurfürstendamm en aan
grenzende straten wandelen, door de wijk,
die in politiek en literatuur metterdaad een
internationale repu.atie als wuft, spilziek en
typisch voor rijkeluisleventejs gekregen heeft
dan kan men vrijwel huis aan huis aan
kondigingen van venduties lezen. En gaat
men naar binnen, dan krijgt men pas een
indruk van de onmetelijke ellende van wat
eens de gegoede middenstand was. De kost
baarste meubelen, antiquiteiten, schilderijen,
het duurste zilver en kristal wordt voor
een appel en een ei aangeboden en vindt
in vele gevallen niet eens koopers, omdat
jonggehuwden, die op zulke gelegenheden
aangewezen zijn, zelfs die bespottelijk-lage
bedragen vaak niet kunnen opbrengen.
Inderdaad de Duitsche middenstand
nadert het stadium van volkomen proleta
riseering en is er natuurlijk nog veel erger
aai toe dan de vier millioen werkloozen,
die tenminste voor het meerendeel nog door
den Staat in het leven gehouden worden.
En toch is het leven dier werkloozen op
zichzelt al bitter genoeg.
Het ergste is voor hen minder de materi-
eele nood, ofschoon die in de wintermaanden
natuurlijk vaak tot wanhoop leidt en het
aantal zelfmoorden zoo groot is, dat men
er een vaste rubriek in de dagbladen voor
heeft moeten invoeren, dan wèl de ontzenu
wende doelloosheid van liet thuis hokken
en afwachten, waar het zoeken van w*erk
natuurlijk reeds lang is opgegeven.
De enorme toename van de criminaliteit I
in Duitschland is daarvan het onvermijdelijk I
resultaat geweest.
Men kan eiken dag weer in de kranten
afschrikwekkende mooidverhalen lezen, waar
bij de meest bestiale neigingen van het genus
menscb naar voren komen.
Het is voldoende bekend, dat bijvoor
beeld (jjgers, die wij leeken ons als bjj-
wnnder gevaarlijk voor menschen voorstellen,
in werkelijkheid in de oerwouden en in de
woestijnen eerder laf dan agressie! blgken,
zoolang ze door den mensch niet aange
vallen en aangeschoten worden en bjj voor
keur kinderen ol oude menschen uitzoeken,
wel wetend, dat die weinig tegenweer bie
den kunnen.
Soortgelijke instincten bemerkt men helaas
in deze droeve tijden ook bjj Duitsche mis
dadigers! Het is namelijk opvallend, hoe
vaak hier oude, goedige en vertrouwde
menschen door moorddadig gespuis aange
vallen worden, hoe dikwijls arme weduw
vrouwen, die er 'n slecht gaand winkeltje met
oen paar spaarduiten op na houden, door
jonge vlegels in een onbewaakt oogenblik
neergeslagen worden. Het leven in Berlijn
is inderdaad in dezen winter weer even
gevaarlijk geworden als in de eerste jaren
na de revolutie. Het leger der werkloozen
heeft zich, waar elke moreele tegenstand
ontbreken ging, op het inbrekersvak ge
stort, en minstens tien maal per dag moet
ram zich bedelaars van het lijf houden, die
aan de huisdeuren bellen en dan liefst de
gelegenheid waarnemen dat de dame des
huizes of de dienstbode alleen thuis is, om
naar binnen te dringen, do arme vrouw
onschadelijk te maken en zich het een of
ander van waarde toe te eigenen.
Do goeden moeten natuurlijk onder de
kwaden lijden. Sindsdien de Berlijnsche be
volking zulke droeve ervaringen opgedaan
beeft, worden alle bedelaars meedoogenloos
afgescheept. Zoodat nu bet Rijk en het par
ticuliere initiatief maar voor alle weldadig
heid moeten opkomen. En inderdaad wordt
van vele zijden het noodige gedaan oni de
tallooze armen te helpen, door dezen bit
teren winter heen te komen.
Of het onder deze omstandigheden in
Duitschland ditmaal zonder on2elukkeD zal
af loopen?
Ja wie kan in de toekomst zien?
Ik kan alleen de verzekering geven, dat
we in het gunstigste geval door het oog
van een naald zullen kruipen. De Duitsche
bevolking is nogal geduldig van aard. Maar
do radicale politieke leiders zweepen helaas
het volk op en komt liet straks tot od-
stooties op grooter schaal dan tot nu toe
het geval was, dan zou ik voor een rustig
verloop van dezen winter niet gaarne mijn
hand in het vuur willen leggen:
ROLAND.
DE ZONDAG EN DE WET.
December 1930.
,/Do Engelsche Zaterdag" is een instel
ling, die eenigi- Europeesche landen met
geestdrift van Engeland hebben overgeno
men. Het is niet te hopen, dat ook de
„Engelsche Zondag" eens de begeerte zal
wekken van andere Europeesche naties. Die
Engelsche Zondag is een instelling, die den
Britten zelf veel verdriet bezorgt-, en wat
erger is, hij is onder hen een zaak van
ernstig meeningsverschil. Een deel der
Brilsohe gemeenschap ivensclht den Zondag
niet ontheiligd te zien door spel en sport
of zelfs door openbare vermakelijkheden
binnen de muren van gebouwen. Een ander
deel dier gemeenschap kan maar niet in
zien, waarom de Zondag door spel en
sport in de parken of door tooneel-voorstel-
lingen in de schouwburgen zou worden
„ontheiligd".
Men kan gerust zeggen, dat deze Iw-islen
over den Salibath al even lang bobben ge
duurd, als de 80-jarige oorlog. Het dispuut
is permanent ol chronisch geworden. Toen
onlangs een Londensche gemeente in verre
gaande vrijpostigheid verlof gaf voor de be
oefening van lawntennis op Zondag in haar
park, organiseerden de verdedigers van den
Zondag (zooals zij zich noemden) een de
monstratie, die in haar uitingen niet ver
schilde van het optreden van belhamels.
Dezer dagen liep op een Zondag een do
minee na kerktijd naar een voetbalveld,
waar jongelui zich na vergunning Ie heb
ben gekregen vermaakten mol „het
bruine monster". De dominee ging temid
den van het spel en midden op het veld
betoogen tegen de woeste bloote knicen-
parade, dewelke hij een onduldbare schen
nis van de Zondagsche stemming, zooals
hij zich diie dacht, noemde. Het Zondag
dispuut neemt de vreemdste vormen aan.
De nieuwste vorm is voortgekomen uit he-
drijfsconcurrentie en ethische opvattingen
hebben er niets mee te maken Een Natio
naal Verbond van Ondernemers van Doen
bare Vermakelijkheden (dat ondanks zijn
langen naaim niet de bioscoop-ondernemors
onder zijn vleugelen heeftl heeft een rechts
geding aanhangig gemaakt, dat ten doel had
de bioscoop-ondernemers hel openstellen
van hun zaken op Zondagen te verbieden.
Het Verbond voerde de actie met het uit
sluitend doel, zijn leden in een gunstiger
bedrijfspositie to plaatsen ten opzichte van
de bioscoophouders, die in vele gemeenten
op Zondagen voorstellingen mochten geven.
Het resultaat van het proces is geweest,
dal de hoogste rechterlijke autoriteiten van
het land hebben vastgesteld, dat bioscopen
op Zondagen niet open mogen zijn. De be
slissing is gebaseerd op een wet van 1780
en onder die wet worden bioscopen ..wan
ordelijke huizen", wier bedrijf bij die wel
op Zondagen moet worden stopgezet.
Maar de bioscoophouders hebben zich van
de rechterlijke beslissing niets aangetrok
ken. En in alle gemeenten, waar do ge
meentebesturen verlof hebben gegeven Von
den de menschen in langre riien voor de
bioscopen te wachten tot de deuren open
zouden gaan. En de deuren gingen open.
De zaak is, dat de bioscoophouders de boe-te
van 200 pd. st„ die op overtreding van de
wet van 1780 slaait, uit de winst van den
dag -betalen en niiet voornemens zijn te
sluiten. Er is nog een ander element van
belang in de kwestie. De bioscopen hebben
verkil voor Zondag-opening gekregen op
voorwaarde, dat zij een goed deel van de
ontvangsten van dien dag zullen bestemmen
voor liefdadige doeleinden. Een der plaatse
lijke autoriteiten, die zich tegen de oude
wet heeft vergrepen op dit punt, is de Lon
densche Graaf soh apsraad. Nagenoeg alle
Londensche bioscopen zijn des Zondags
open. De liefdadige instellingen van do stad
trekken er profijt van tot een bedrag van
200.000 pd. si per jaar. Op den duur
zal uit dit nieuwe dispuut van den Zondag
wel herziening van de oude wet voort
komen.
„PROVOCATIE" ALS REGEERINGS-
MIDDEL.
Het proces te Moskou, dat op zulk een
tragi-coraisohe wijze is geëindigd en waarbij
de aangeklaagden eerst ter dood werden
veroordeeld en daarna begenadigd, heeft
een treffend voorbeeld geleverd van de
groote rol, welke het stelsel van „provo
catie" in Rusland speelt. Het i-s nu vrij
wel voor iedereen zeker, dat er onder de
beklaagden, die op zulk een opvallenue
wijze zichzelf van alle denkbare èn on
denkbare misdaden beschuldigden, mannen
waren, die in opdracht van de G.P.Oe
handelden. Het is zeer waarschijnlijk, bijna
zeker, dat de hoofdbeschuldigde, professor
Ramzin. een agent-provocateur van de
G.P.Oe is, dat hij in opdracht van de
G.P.Oe de overige hoogleeraren in de door
de G.P.Oe georganiseerde samenzwering
heeft betrokken, hen in het verderf ge
stort.
Hoe meer wij van dat merkwaardige pro
ces, een unicum in de geschiedenis der
processen van de laatste paar eeuwen, te
weten komen, hoe duidelijker ons dat ele
ment van provocatie wordt. Vele Russische
emigré-bladen doen 't voorkomen als wns
alles uit den duim gezogen, als zou er in
de verklaringen van de beschuldigden over
hun ontmoetingen in het buitenland met
vertegenwoordigers van de emigranten,
vooral met de vertegenwoordigers der
rechtsche partijen, geen woord waar zijn.
Het heet dan, dat de beschuldigden alles
op bevel van de G.P.Oe hebben vcrklaaru.
Deze bewering is beslist onjuist. Die ont
moetingen, althans een gedeelte er van,
hebben wel degelijk plaats gevonden, al
leen wisten noch de ómigré's, noch de
slachtoffers van de G.P.Oe, dat het deze
instelling was, die achter de schermen aan
■de touwtjes trok en hen als ledepoppen
datgene lieten doen, wat de G-P.Oe nooajg
achtte. En waar zulk een truc onmogelijk
was (bijv. met Fransche en Engelsche poli
tici, met Fransche generaals enz.), da<sr
werd eenvoudig grove maskerade gespeeld.
De mannen uit Moskou konden toch im
mers niet weten, dat de persoon, met wie
zii spraken, die uiterliike geliikenis met
dezen of genen Franschen politicus ver
toonde, in werkelijkheid slechts een agent
van de G.P.Oe was, die de rol van den
politicus of generaal vervulde
Wij hebben aan deze mogelijkheid ge
dacht reeds bij de eerste berichten over
de verklaringen van de beklaagden, dat
zij zoowel leiders van de emigratie als
Fransche en Engelsche politici en militai
ren hadden gesproken en dat dezen hun
militairen en geldelijkcn steun hadden be
loofd. Onder do 8 beklaagden waren er
eenige, wier goede trouw en eerlijkheid
buiten eiken twijfel staat. Wanneer zij nu
nadrukkelijk verklaren, dat zij die en die
personen hadden gesproken en van hen dit
of dat vernomen, dan is het duidelijk, dat
zij het slachtoffer zijn geworden van een
minderwaardige maskerade, door de G.P.
Oe geënsceneerd Evenzoo was het voor
ons duidelijk, dat de verklaringen van
deze mensehen. dat die personen geldelij-
ken steun aan de samenzweerders haddon
beloofd, ook waar zijn. Alleen zij wisten
niet. dat al die beloften door agenten van
de G.P.Oe werden gedaan. Voor ons was
dat reeds toen duidelijk, maar voor een
Nederlander, die gewend is aan normale
toestanden, die opgegroeid is in een ge
zonde politieke atmosfeer, waar wel on
derlinge strijd gevoerd kan worden, maar
waar dergelijke verfoeilijke gemeenheden
ondenkbaar zijn, voor een Nederlander,
was zoo iets zóó onbegrijpelijk, dat wij
ons beperkten tot een wenk in deze rich
ting. Nu Dmitriejewsky, de gewezen waar
nemende gezant van de Sovjet-regeering te
Stockholm, een man die een tijd lang te
Moskou aan het hoofd stond van de aidee-
ling van het volkscommissariaat van bui
tenlandsche zaken, die de diplomatie in hot
Westen leidde, nu zulk een gezaghebbende
man, die de te Moskou toegepaste metho
den door en door kent, openlijk met de
verklaring is opgetreden, dat het geheele
proces niets anders dan een minderwaar
dige klucht was, dat prof. Ramzin een
agent-provocateur van de G.P.Oe is, dat hij
zijn collega's bij de door de G.P.Oe ge-
ensceneerde samenzwering heeft betrokken
en hen daarbij aan dergelijke, door .de
G.P.Oe georganiseerde besprekingen met
echte en gefingeerde politici en agenten,
die de rol van Fransche politici, generaals
enz. moesten spelen, deed deelnemen, nu
achten wij het noodig onzon lezers op dezen
kant van de zaak te wijzen.
Voot een Nederlander is dat alles zoo
vreemd, zoo onbegrijpelijk, zoo ongeloof
lijk, maar toch is dat waar. Trouwens, wie
zich de moeite heeft gegeven de ont
hullingen van Agabekow. van Doembadze,
van Besedowsky, van Larson, van Oijs-
janskv, van Solomon enz. (allemaal men
schen, die vroeger hooge ambtenaren van
het sovjet-regime zijn geweest, zich *nn
dat regime met afschuw hebben afgewend
en nu een verbitterden strijd tegen dat
regime voeren, te lezen, weet dat dergelijke
dingen in Rusland een gewoon verschijn
sel zijn. Kort geleden heeft een Duitsche
journalist van den eersten rang een boek
gepubliceerd, waarin hij eenige, door hem
vastgestelde feiten van bolsjewistische pro
vocatie (in een geval leidde die provocatie
tot den dood van een Engelsche-n hoogen
ambtenaar, die het slachtoffer van deze
provocatie was gewoTden) in hot buiten
land beschreef. Een gedeelte van de docu
menten heeft hij gekregen van de Engel
sche en Duitsche regeering, instellingen,
die door onze lezers toch zeker als volko
men betrouwbaar zullen beschouwd worden.
Om den lezer eenigen kijk te geven op
de provocatie-methoden van de G.P.Oe zul
len wij het geval van de z.g. „Trust" vertel
len. Eenige jaren geleden vernamen de lei
ders van de Russische ómigré's, dat er in
Rusland een machtige anti-bolsjewistische
organisatie bestond, die bekend was onder
den naam „Trust". Kort daarna leerden ver
schillende émigré'9 de leiders dier organisa
tie kennen. Het waren allemaal hooggeplaat
ste intellectueelen. menschen die verschil
lende gecombineerde bedrijven bestuurden
(of zich voor zulke intellectueelen uitgaven).
Zij vertelden, dat hun organisatie in Rus
land wijd vertakt was, dat zij overal aan
de grens eigen mannen hebben, dat zij eiken
émigré naar Rusland kunnen brengen en
hem daarna heelhuids naar het buitenland
terugbrengen. Verschillende vooraanstaande
intellectueelen werden het slachtoffer van
deze ..Trust" Sommige leider* der émigré'?
doorzagen het spel en waarschuwden do
émigré's niet op de voorstellen van de
..Trust" in te gaan. Toen besloot de „Trust"
het vertrouwen van de emigratie te herwin
nen. Dat kon alleen bereikt worden door pp
aanschouwelijke wijze aan te toonen. dat de
„Trust" pen machtige antibolsjewistische or
ganisatie was.
De ..Trust" stelde aan den bekenden lei
der der uiterst rechtsche groepen. Sjoeljgin,
voor. hem naar Rusland te brengen, hem
daar in staat te stellen kennis te maken
met de organisatie der ..Trust" en hem
daarna, terug te brengen. Sjoeljgin. die een
zeer dappere man is. nam het voorstel aan.
Hij sloop over de Russische grens, bezocht
de belangrijkste sleden van Rusland (o n.
Kiejew waar elk klein kind hem kent),
voerde in den trein besprekingen met een
vertegenwoordiger van de Trust", nam
cleel aan een vergadering van die organisa
tie en keerde naar Parijs terug. Zijn onder-
2—3
