NIEUWVEEN
UIT DE RIJNSTREEK.
LAND- EN TUINBOUW.
AARLANDERVEEN.
Van een bewoner van het Zuideinde,
die roet toeslemming der verschillende land
eigenaren mollen tracht te vangen, wend
niet minder dan een vijftig-tal mollenklem-
men vermist of ontvreemd.
De heer W, Gerner alhier, is benoemd
tot onderwijzer aan do Chr. school aan de
Helmerstraat te Amsterdam.
o--
ALPKEN.
ZEER BELANGRIJKE MIDDENSTANDS-
VERGADERING.
Da keuring ran het vleesch Aansluiting
bij ia Pederaite.
De vereeniging van den handeldrijvenden
en industrieeion middenstand voor .Alphen
aan den Rijn en omstreken" hield in het ho
tel „Centraal" een algemeene ledenvergade
ring.
Voorzitter D. Raaphorst, secretaris G. v. d.
Kolk, aanwezig plm. 30 leden.
De voorzitter opende de vergadering op do
gebruikelijke wijze met een welkomstwoord
In het bijzonder den rechtskunde»" ..„vi-
seur den heer mT. A. Korvcr die ve .m.en-
de zaken zou toelichten.
Na voorlezing der notulen door den secre
taris den heer G. v. d. Kolk werden deze on
veranderd vastgesteld, waarvoor de voorzit
ter dezen dank brengt.
Ingekomen stukken. Een mededecling van
den Kon. Middenstandsbond betreffende de
openstelling van de winkels gedurende het
tijdvak van 1831 December a s., zulks in
verhand met het werktijdenbesluit. Mede
gedeeld worden dat de winkeliers gedurende
dit tijdvak 62 uur per week hun personeel
zullen mogen laten arbeiden. -
Bovendien is ingekomen een mededeeling
betreffende het houden van lezingen of het
ujtnoodigen van sprekers gedurende de a s
wintereampagne. Een en ander werd ter
fine in handen van het bestuur gostcid.
9
Hierna kwamen aan de orde een van da
hoofdpunten dezer vergadering n.l. de keu
ring van vleesch en vleeschwaren te dezer
plaatse. Omtrent dit punt ontspon zich een
bijzonder breedvoerige discussie waarover
ongeveer 1 1/2 uur werd gediscussieerd. Door
tal van leden worden de verschillende be
zwaren tegen de toopas9ing van deze veror
dening in onze gemeente naar voren ge.
bracht en wel speciaal die betreffende de nl
of niet verplichting om blikjes verduurzaamd
vleesch al of niet te laten keuren.
Ook werd besproken, wat is te verstaan
onder verduurzaamd vleesch vleesch en
vleeschwaren en w.o. nu b.v. valt reuzel,
vet, spek, rookvleesch etc.
In de verordening is een en andor niet
specifiek met de juiste bewoordingen om
schreven. Ook art. 2 der vleeschkeuringswet
geeft omtrent dit begrip eon zeer korte defi
nitie. Door den rechtskundigen adviseur der
vereeniging mr A. Korvcr werden de ver
schillende sprekers op zeer duidelijke wijze
beantwoord. Wat de keuring der blikjes ver-
duurzaamd vleesch betreft, meent spreker
dat deze absoluut vrij van keuring zijn, bo
vendien is het volgens spr. geen keuren
zooals hier de verordening wordt toegepast.
Men kent de inhoud niet doch de blikjes
worden afgestempeld.
Volgens spreker is dan ook geen keurloon
verschuldigd en hij geeft den aanwezigen in
overweging deze blikjes niet meer ter keu
ring aan te bieden en te wachten totdat een
der winkeliers wordt vorbaliseerd, om 'n uit
spraak van den rechter uit te lokken. Bo
vendien zou spreker dan willen adviseeren
als het blijkt dat do keuring der blikjes in
derdaad niet opgaat, de reeds betaalde keur-
loonon, van de gemeente terug te vorderen.
Wat echter de keuring van andere vleesch
waren betreft, geeft mr. Korver in overwe
ging voorzichtig te zijn en hieromtrent eerst
een onderzoek in te stellen en hiervoor ee:i
commissie te benoemen van vakmenschen.
Voorts wijst spreker uitdrukkelijk op het ver
schil tussehen de vleeschkeuringswet en de
warenwet; vervolgens dat keuring op bederf
ten allen tijde mogelijk is en dat de ambte
naren slechts hel recht hebben deze blikjes
open Ie maken.
Ook wordt nog uitvoerig besproken de in
voering van vleesch per postpakketde keu
ring daarvan is voor particulieren vrijge
steld en voor de winkeliers en slagers voor
wederverkoop echter niet.
Na vole overwegingen wordt tenslotte
oangonomen het voorstel van hel bestuur
om, van nu af aan geen blikjes verduur
zaamd vleesch meer te laten keuren of ter
keuring aan te bieden, en de keuring hier
van te weigeren.
De vereeniging neemt hel risico der gevol
gen op zich. Bovendien werd een commis
sie van onderzoek benoemd, waarin zitting
zullen nomen de hoeren C Vonk. F. Schmal!
en W van Wijngaarden die een enquête
zullen instellen naar het begrip vleesch,
vleeschwaren en verduurzaamd vleesch.
Bovendien zal deze commissie tol taak
hebben besprekingen Ie voeren met de auto
riteiten van den vieeschkcuringsdiensl om te
onderzoeken, hoe deze wet en dergelijke ver
ordeningen in andere plaatsen worden toe
gepast.
9*9
Hierna kwam aan de orde de oprichting
van een Middenstandsfederatie, welk punt
door den heer Daros nader werd toegelicht,
waarbij spreker o.a. releveerde hoe de ver
schillende vereenigingen elkander tot nu toe
slechts bij feestelijkheden ontmoetten, wat
echter een alg. belang zou zijn. is zich hech
ter te organiseeren met de omliggende plaat-
son ter behartiging van de verschillende
slreekbelangen. Spr denkt hierbij o.m. aan
de middenstands handelsavondschool, die
toch zeker bij een federatie evenals b.v. eon
Nutsambachisteekenschool belangrijk kan
uitgebreid worden.
Ook nog tal van andere belangen worden
deer spreker naai voren gebracht.
Verschillende leden stelden hierna vragen
en geven blijk de juiste werking van de fede
ratie niet te begrijpen terwijl weer anderen
naar de voordeeln informeerden.
De tweede voorzitter de heer Honselaar
en de heer Laros die deze zaak in beginsel
hebben behandeld en met de omliggende
plaatsen hebben vergaderd beantwoordden
de verschillende leden.
Hierna werd besloten zich bij de op ie
richten federatie die zal heeten „Midden-
standsfederatie „Rijn en Gouwe" en alhier
zal worden gevestigd, aan te sluiten.
Hierna moesten 3 algevaardigden der ver
eeniging worden gekozen die zitting zullen
nemen in het bestuur der federatie. Na ge
houden stemming werd met 20 van de 23 uit
gebrachte stommen gekozen de heer Laros,
ten 2e. met 13 van de 16 uitgebrachte stem
men de heer G. v. d. Kolk en ten 3e. na ge
houden herstemming tussehen de heeren
Honselaar, Sporman en Schmall de heer
Honselaar met 10 van de 16 uitgebrachte
stemmen.
De commissie van afgevaardigden zal dus
bestaan uit de heeren Laros, v. d. Kolk en
Honselaar die allen deze functie aanvaard
den.
Vervolgens kwam in behandeling de ge
wijzigde postbestelling in onze gemeente. De
voorzitter deelde mede, hieromtrent met den
voorzitter van de „Hanze" een onderhoud te
hebben' gehad met den directeur van het
Postkantoor die hen had medegedeeld, dat
deze wijziging was tot stand gekomen op
verzoek van de groot-industrie
Door de vervroeging van de ochlendbe-
slelling moesten ook de andere bestellingen
vervroegd worden, waardoor de correspon
dentie, die alhier met den trein van des
's avonds 6 uur aankomt niet meer in de
avondbestelling kan worden opgenomen, en
eerst des 's morgens wordt besteld. De direc
teur had bij dit onderhoud tevens medege
deeld, dat wederom een wijziging van de
avondbeslelling vrijwel tot de onmogelijkhe
den behoorde. Hij deed echter de toezegging
dat bij indiening van een verzoek, de moge
lijkheid misschien zal kunnen worden over
wogen, dat belanghebbenden hun correspon
dentie des avonds nog aan het postkantoor
kunnen afhalen. Hoe meer belanghe ben
den, hoe grooter dus de kans dat een derge
lijk verzoek wordt toegestaan.
Besloten werd de gelegenheid open te stel
len dat een ieder belanghebbende zich onver
wijld opgeeft aan den secretaris de heer G.
v d. Kolk, Vijverstraat en den secretaris
van de „Hanze" de heer A. D. v, Vliet, Julia-
nastraat om daarna gezamenlijk een derge
lijk verzoek bij de bevoegde postoutoriteilen
in te dienen. Een ieder belanghebbende het
zij lid of niet lid der Middenstandsvereeniging
kan zich dus vanaf heden bij genoemde
heeren opgeven. Hierna volgde mededeelin-
gen. Het vervolg verslag van de vergadering
van den bond moest wegens het niet aan
wezig zijn van den afgevaardigde den heer
de Vries worden uitgesteld,
Tijdens de rondvraag werd op een desbe
treffende vraag een uitvoerige bespreking
gehouden omtrent een waarschijnlijk gevat
van oneerlijke concurrentie en of misleiding,
van een winkelier die door het plaatsen van
verschillende advertentie's waarschijnlijk
getracht heeft het publiek te misleiden. Het
bestuur wees er op, dat het doel der vereeni
ging en hare leden steeds zijn misleiding
met klem te bestrijden en de eerlijkheid ho
ven alles te handhaven en elkaar onderling
niet te beconcurreeron.
Nadat vervolgens door oen ander iid nog
een bemerking werd gemaakt over de route
van de muziek ter gelegenheid van de laatst
gehouden winkelweek, hetgeen ook de aan
dacht van het bestuur zat hebben, werd de
vergadering omstreeks kwart over twaalf
door den voorzitter gesloten.
Bij do gisteren len overslaan van den
notaris Jhr. G. J. Stoop gehouden verkoo-
ping van hel woon- en winkelhuis Pr Hen
drikstraat 116 werd dit perceel in bod
slaande op f. 3200.— afgemijnd op f. 600—
door den heer J. Post te Leiden
Naar de directie ons mededeelt heeft
zich alhier een comité gevormd bestaande
uit de heeren A. van Bergen. E. Bunnik,
Adr. den Hertog, .1. Molenaar. B. Sprey. J.
P. Liefhebber en C. Y, Ponsioen, dal ter
gelegenheid bij de ingebruikneming van
het nieuwe bankgebouw van de Coöp Boe
renleenbank alhier aan hel bestuur een ge
denkplaat zal aanbieden, met hel verzoek
deze te doen aanbrengen in de iial van hel
gebouw.
o
BOSKOOP.
Bijeenkomst Kerk en Vrede.
Voor de vereeniging ..Kerk en Vrede" afd.
Boskoop hield ds J Riemens van Leiden
in de Ned. Herv Kerk een rede
De predikant had lol onderwerp gekozen
..Zekerheid en vragen ten opzichte der
Vredesbeweging", hetgeen de geachte spre
ker op boeiende wijze vertolkte
Jammer echter dat het Kerkgebouw
slechts matig bezet was, want zij die aan
wezig zijn geweest, hebben een goeden
avond gehad, terwijl de thuisblijvers veel
hebben gemist.
O
HAZERSWOUDE.
Ring van Gerei. Jongelingsver.
De Ring Koudekerk en omstreken van
Jongelingsvcrcenigingen op Gereformeerden
Grondslag heeft zijn vorgadorinc gehouden
in do zaal van den heer Angenent. onder
leiding van den voorzitter, den heer C Meer
burg. Door don heer K Binnekade van Kou-
dokerk werd behandeld de waarde van hoi
dogma en door Ph. de Gelder werd ingeleid
het nut van de schetsmethode. Op beide
onderwerpen volgden breedvoerige bespre
kingen De vergadering, geopend door den
voorzitter, werd door ds. G. M. den Hartogih
met dankgebed gesloten. De opkomst was
bevredigend.
De bietencampagne.
De bietencampagne is alhier geëindigd Op
de weegbrug op den Middelweg werden ge
wogen 2.099.301 K.G. suikerbieten.
Raadsagenda.
De Raad dezer gemeente komt od Don
derdag 11 December des voormiddags te 10
uren in openbare vergadering biieen.
1. Ingekomen stukken.
2. Voorstel tot vaststelling van het aan-
tal te heffen opcenten op de gemeentefonds
belasting over het belastingjaar 1931-1932.
3. Voorstel tot onderhandsche verhuring:
o. van de conciërgewoning van hel Raad
huis; b. van het voormalig tolhuis aan den
Rijndijk; c. van een strookje tuingrond
langs den Gemeeneweg; d. van stukje grond
van den tuin achler de openbare school.
4. Voorstel lot hef aangaan van een geld-
leening. groot f. 108100.
5. Vaststelling van het suppleloirkohier
hondenbelasting 1930.
6. Benoeming Commissies tot wering
van schoolverzuim voor het Dorn en den
Rijndijk wegens periodieke aftreding.
7. Benoeming van twee leden van de
Commis6ieven Toezicht op het Lager Onder
wijs. wegens periodieke aftreding
8. Tijdelijke benoeming van P. Plomp als
tolgaarder.
Geref. Kerk.
Door de stemgerechtigde manslidmalen der
Geref. Kerk wend als ouderling gekozen de
heer Jac. van Beek Jbzn. en als diiaken de
heer D. Oualn:.
Burgerlijke Stand.
Bevallen: A. van Veen geb. Elswijk, Z.
Getrouwd: A. Bremmer 23 j. en A. Mar-
chant 21 j. J. de Gra/uf 26 j. en H, C. de
Bruin 22 j. J. W. Haagen 25 j. en E. M.
Bos 22 j. A. van Aalst 27 j. en K. S. Kap-
tein 27 j.
KOUDEKERK.
Tot directeur van de Chr. zangvereeni-
ging „Koudekerks Gemengd Koor" is be
noemd de heer P. de Rook url Leidon
LEIDERDORP.
Beroeper.
Beroepen bij de Ned. Hen'. Gemeente
alhier Ds Streeder te Heinenoord.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Petrus Johannes, z. van P. J.
S Duyverman en M. .T. Neuteboom
Aaltje Marritje, d. van L. H. Rietveld en A.
Karnperman Hugo Cornelis. z. van P.
J. Goedhart en A. J. Brinkers.
Ondertrouwd: Johannes Sierat, jm, 22
jaar en Aleida Geertruida Koerts. jd 23
jaar.
Overleden: Johanna Hendrika van Zui-
dam, wed. J. v. d. Zijden. 81 jaar Johan
Cornells Bron-wasser 38 jaar.
Gevestigd: B Struijk en M. Straijk.
Ouderzorg 6 G. A. de Grecfi. kinderhuis
„Voordorp" P. J 'S J. W. C Duiiverman.
v.d. Valk BoumanW. 1 D. Lammertsma.
Hoofdstraat 39 H Hooseboom, kinderhuis
..Voordorp" J. C. G. Alkcmade, Jaagpad
41 G J P. v. d. Broek. Zijlweg 21 P.
v. d. Hoed, Doesstraat 4ö J. Guldemond
Hoofdstraat 172 A Corts, Hoofdstraat 43a
Vertrokken: H. Mordt, naar Zei-hem, N.H.
Pastorie W. G. Wesselo. naar Leiden,
Witte Singel 56 P. van Leeuwen, naar
Zoeterwoude, Hooge Rijndijk A. H. Hor-
tog. naar Leiden, Utrechts Jaagpad 108
H Rotmense. naar Leiden. Kruisstraat 18
W. H van Bekkum. naar Frankrijk
J. A. Verkuylen, naar Leiden. Leeuwerik-
straat 21 A L. Deegenaars. naar Leiden,
Medusastraat 28 P, C. F. Bosschaart,
naar Leiden. Merelstraat 3 A. Slinger
landde Graaf naar Leiden. Groenesteeg
17 M I Weijnen, naar Hiüeeom, Bui-
lenlust S. M. Dam. naar Woubrugge
A. 157.
Abonnementen en advertentiën
kunnen worden opgegeven aan
P. DE GEUS, Kerkstraat, alhier.
OUDE-WETERING.
Onze plaalsgenoole, mej. C. C. van der
Maai is benoemd tot onderwijzeres aan
een Chr, schoot te Harderwijk
Aan de Chr. school alhier is benoemd
tol onderwijzeres, mej. A. J. Vermeer te
Kuilcndam.
o-
WADDINXVEEN.
Burgerlijke stand.
Geboren: Albert Jan. z. van A. Monster
en M, Bron Neeltje, d. van F. H. Lensen
en T. van Eijk.
Getrouwd: J N. Zinkhaan en M. J. E.
Theussen Th. M. Hagen en J. Boore.
Overleden: M van Zwietende Blom.
87 jaar.
ZWAMMERDAM.
A.-R. Kiesveieeniging.
Onder voorzitterschap van den heer C.
van Muiswinkel Mzn. hield de A.-R. Kiiesver.
alhier een ledenvergadering.
Na opening met gebed en het voorlezen
van Psalm 49, las de secretaris, de heer A.
R. Koster, de notulen voor en daarna de
ingekomen stukken, waaronder een schrijven
van de Statensectie Gouda en een van de
A.-R Kiesvereeniging te Hazerswoude Dorp
en Rijndijk, betreffende een eventueele can-
didatuur als lid der Prov. Staten van den
heer P A. Colijn, burgemeester van Bos
koop. Vervolgens werd overgegaan tot stem
ming voor een 5-tai namen op de groslijst
van candjdaten voor de a.s. Statenverkie
zing. De uitslag hiervan was, dat de heeren
C. van Muiswinkel Mzn. alhier. C. .T. Hoo-
gendijk, te Ouderkerk a. d. IJssel, C. van
Baren., te Zevenhoven, mr. J. A. de Wilde,
te Den Haag en P. v. d. Bas, te Moordredht,
de meeste stemmen verwierven.
Ten slotte kwamen nog enkele gemeente
zaken in bespreking, o.a. of de stichting van
de nieuwe algemeene begraafplaats met
aula niet te grootsch was opgezet in verband
met de gomeente-financifin. waarna de ver
gadering door den 2den voorzitter, den heer
W. Domburg, op de gebruikelijke wijze werd
gesloten.
Loop der bevolking.
GevestigdUit Oegstgeest, Catbanna L. v.
d. Wolf, echtgenoot© van J. v. d. Laan D. 37
Uit Driebergen, Alida J. Nmaber van
Eijben, C. 4 Uit Hooge en Lage Zwaluwe,
Pie ter Gh. Th. üijtenmerk en gezin, stations
chef, A. 152 Uit Bodegraven, wed. Gerrit
J. v. Dijk en ge>zin, C. 103 Uit 's-Graven-
zande, Agethon C. J. Verburg, bakkersknecht
A 131 Uil Stolwijk, Catharina J. v. Nieuw
koop, dienstbode, C. 125 Uit Heemstede,
K'lora Wcssei, onderwijzeres, C. -16 Uat
Reeuwijk. Pieter Slappendel. bakkersknecht,
D. 5 Uit Reeuwijk, Jacobus Gardenier,
boomkweekerskneOht, D. 62 Urt Reeuwijk.
Pieter Hooge rbrugge en gezin, boomkwee-
kersknecht. D. 62.
Vertrokken: Naar Utrechts, Houtensche Pad
52, Rens Slik en gezin. Stationschef, A. 152
Naar Boskoop, Reijneveld 1. Maarten
Splinter, boomkweeker. A. 18 Naar Gouda
Varkensmarkt 27, Larrïbertus J. Dikhooff en
gezin, wasebibaas, C 108b naar Gouda,
KarnomeNcsloot 59, Geertruida J. de Brum,
Wed. H. Atteveld en gezin. C. 35 Naar
Naarden, Keverdijk 37, Arie J. v. d. Hoven,
schipper. A 73 Naar Boskoop,. Ridder-
buurt 72, Hendrik je A. de Jong, B. 49
Naar Wijk aan Zee, Zeeweg 162, Jansje v. d.
Hoven, dienstbode A 73 Naar Amsterdam,
Sloterdijkermeerweg 132, Jannetje Zaal, B.
.18 Naar Alphen a. d. Rijn. Steekterweg
66, Cornells v. d. Lede en gezin, arbeider,
B 4 Naar Westwoud, SI. Jozel-school, An
ton ia Schouten, onderwijzeres, C. 46 Naar
Leiden, Hooglandse he Keriogracht 5. Gerrifcje
Kruyt, dienstbode, B. 87 Naar Reeuwijk,
C. 18, Pieter A. Konijn cn gezin, bakker.
D. 55 Naar Warmond. Bijloveldstr. 19,
Oornelis J. Barends en gezin, tuinman, C. 46
iNaar Bodegraven, Meije, Jacoba M. Voor-
douw, dienstbode, B. 29.
Door de wed. Sctfi. in de Dommebuurt
alhier werd bij de politie aangrfte gedaan,
dat tijdens haar afwezigheid eenige jongens
de rannen van haar woning hadden opge
schoven en eenige baldadigheden 'hadden
uitgehaald. De namen der jongens zijn be
kend.
GRONDSOORTEN.
Bij het kweeken van planten in potten of
kuipen, moet er op worden gelet dat elke
planten-soort die voedselbestanddeelen in
den bodem aantreft, die zijn noodig heeft.
In den vollen grond is aan de wortels ,?eii
groote ruimte gegund, zij kunnen zich vrij
verspreiden, en vinden daardoor de gelegen
heid. om de voor hun opbouw benoodigde
voedingsstoffen in den bodem te zoeken en
op te nemen.
Het is dus te begrijpen, dat bij het kwee
ken van planten in potten een moeilijke
taak den kweeker wordt opgelegd, die be
staat uit het vinden van don grond dien hij
in den pot moet doen om aan eene bepaalde
plant de vereischte voeding-stoffen te geven.
Daarbij moet worden rekening gehouden
met de enge ruimte, waarin de plant wortelt,
zoodat het erop aankomt in die ruimte, zoo
veel mogelijk, al die grondsoorten te bren
gen. die den besten waarborg opleveren.
Hiertoe wordt een groote kennis van grond
soorten en de wetenschap van de herkomst
der planten vereischt.
Als uitgangspunt neemt men de vaste
régel aan, dat de grondsoort, die voor een
plant moet worden gekozen, zooveel moge
lijk moet overeen komen met de grondsoort,
waarin de plant in de natuur groeit en ge
dijt. Het grondbeginsel is dus, dat elke aan
den vollen grond onttrokken plant voor haar
verdere ontwikkeling dezelfde of minstens
daarmede overeenkomende aarde Irrijgt als
zij in haar geboorte-grond had.
In onderstaande regelen worden behan
deld de grond-soorten, die wij kunnen ver
krijgen Al zal deze verhandeling geen
vademecum zijn. waarin men voor bepaalde
planten het recept zal zinden, toch zal zij
een inzicht geven waardoor aan de eischen
der planten door menging van verschillende
„aarden" kan worden voldaan en waartoe
het dienstig is die aarden tp onderscheiden
c.q. ze aan te wenden.
1. De BI ad a arde. Dczo ontstaat
door verrotting en omzetting der afgestorven
bladeren van de bladverliezende hoornen en
struiken. Men vindt ze veelvuldig in bos-
schen, waar de wind groote hoeveelheden
doode bladeren op hoopen bij elkander ge
bracht heeft, die na verloop van vele jaren
door verrotting tot aarde overgaan. Doch
doze aarde is niet zeer voedzaam, omdat de
wortels van de omstaande boomen reeds
daarop hebben geteerd. De beste blad-aarde
krijgt men door eigen bereiding. De afgeval
len droge blaren verzamelt men in de herfst.
Men werpt ze op hoopen van plm. 60 c.M.
Deze hoopen worden zorgvuldig opgewerkt
en na verloop van drie jaren heeft men een
losse, voedzame aarde verkregen.
Elk jaar zet men dus nieuwe bladheuvels
op. zoodat men ook elk jaar de beschikking
over deze onontbeerlijke pot-aarde kan heb
ben. Zij ligt gereed om met andere aard
soorten te worden gemengd.
2 Mesf-aarde. Die benaming
wordt gegeven aan twee soorten: a. afkom
stig van paarden; b. afkomstig van koeien.
a. Paarden mest. Deze wordt met sfroo
gemengd en op hoopen van plm 60 c.M. ge
zet. Door veelvuldig omwerken, verkrijg'
men daaruit nè drie jaren een zeer voed
zame aarde. Deze zoo verkregen aarde is
zeer voedzaam en wordt met bladaarde,
zodenaarde. baggernarde en tuinaarde ge
mengd, om haar nog beter en krachtiger te
maken.
b. Koemestaarde Deze ontstaat uit
verteerden koemest en wordt op dezelfde
manier als de paardenmestaarde gewonnen
Deze mest kan vooraf niet voot den broei
bak worden gebruikt, daar zij slechts ge
ringe warmte ontwikkelt. De beste koemest
aarde wordt verkregen van zuiveren koemest
zonder bijmenging van stroo. De aarde is
voedzaam, heeft verkoelende en vochlhou-
«iende eigenschappen en wordt vooral met
heiaarde gemengd, om deze uiteraard magere
grond voedzamer te maken.
3. Zodenaarde. Deze wordt gewon
nen doordat men op weiden die uit een met
zand vermengden leembodem bestaan, zo
den steekt van 5 tot 6 c.M. dikte. Ook van
kleigrond worden vaak zoden gestoken.
Deze graszoden worden met den graskant
naar onderen od hoopen gezet. Hier blij
ven zjj 1 tot P/s jaar liggen en worden ge
durende dien tijd twee of driemaal omgezet,
daarbij zooveel mogelijk verkruimeld. Aan
te bevelen is bij de eerste omzetting wat
stalmest er aan toe te voegen. Zodenaarde
wordt met den bladgrond vermengd, om de
zen krachtiger te maken en vormt een hoofd
bestanddeel voor het aardmengsel vcor
palmen.
4. Leem. Kan als vervanging voor
zoden-aarde dienen. Het wordt gevonden
dicht onder de oppervlakte van in cultuur
zijnde leemgronden, eenigen tijd aan de
lucht blootgesteld en hoofdzakelijk vermengd
met aarde voor zulke gewassen, die een
eenigezins zwaren en samenhangenden
grond vereischen. Eveneens Palmen.
Zeer goed zijn daarvoor ook de oude wan
den van leemen gebouwen te gebruiken,
als zij een jaar lang gelegen hebben. Rozen
groeien voortreffelijk in dezen .grond.
5. De Baggeraarde uit sloten en
vijvers, langen tijd onder voortdurende om
werking aan de lucht blootgesteld, heeft de
zelfde eigenschappen als zodenaarde. In
deze met wat bladgrond en zandvermengde
aarde groeit de Calla aethiopica (Aronskelk)
uitstekend.
6. H e i d e-a a r d e. De hoofdbestand-
deelen van deze grondsoort zijn vergane
plantendeelen. Men vindt haar slechts daar
waar heidekruiden (Erica's Caluna's (blauwe
en roode boschbes (Vaccinum Myrtillis en
Vac. Vitis Idaea) en varens groeien, uit
welker overblijfselen de aarde voornamelijk
bestaat; zij moet dus gegraven worden waar
men genoemde planten in groote hoeveelhe
den vindt. Do beste is die, welke rijkelijk
vermengd is met kwartszand Het is een
voedzame, lichte, meestal lichtbruine aard
soort (in ons land veelal blauwachtig
zwart), heeft de eigenschap de vochtigheid
niet lang te behouden, waarom zij door rij
kelijke toevoeging van zand samenhangen-
der moet gemaakt worden en neemt, een
maal uitgedroogd, het water zeer moeilijk op.
De heiaarde is voor plantencultuuT naast do
bladaarde de onontbeerlijkste omdat geble
ken is vele planten-geslachten, zooals de
Alpenplanten, nieuw-Hollandsche planten,
Camelia's, Azalia's, Rhododendrons, varens,
enz. hetzij zuiver, hetzij sterk vermengd,
zonder deze aarde in het geheel niet gedijen
willen. Als bijmengsel heeft de heideaarde
de uitwerking, zware aardsoorten lichter te
maken, terwijl zij er zelf voedzamer door
wordt. Voor het gebruik zuivert men ze
van steenen, grove houtstukken, enz. en
verkruimelt haar met de hand.
7. Veen aarde. Deze heeft een don
kerbruine, naar zwart toeloopende kleur, is
los en sponsachtig en wordt op veenweiden
gevonden Ter verkrijging steekt men de bo
venste zoden af, de daaropvolgende laag
graaft men af en laat deze een jaar onder
herhaaldelijk omwerken ligigen dus verwee-
ren. Zij wordt nooit zonder bijmenging ge
bruikt, doch altijd met zand en andere aard
soorten, vooral bladgrond. Zij wordt bij die
planten gebruikt, welke groote vochtigheid
behoeven zooals varens.
8. Zand. Deze grondsoort houdt zoo
goed als geen voedsel in. Toch bezit het bij
het vermengen met andere aardsoorten,
zulke goed doende eigenschappen dat het
niet te missen is. Het maakt de zware aard
soorten lichter en losser en de lichte zwaar
der, doordat het de vochtigheid beter be
houdt zonder lucht en warmte af te sluiten.
Onder alle omstandigheden moet het bij pot-t
planten toegepast, ruim verinengd worden,
in evenredigheid met de eigenschappen der
te gebruiken aardsoorten en naar den graad
van vochtigheid, die een bepaalde plant
verlangt. Als regel kan worden aangeno
men dat op de vijf deelen aarde 1 deel zand
toereikend zal zijn. Het beste zand is
kwartszand, daarna komt rivierzand, zoo
als het door de rivieren en stroomen wordt
aangespoeld, waardoor alle vreemde zelf
standigheden uitgewasschen zijn, en eerst in
de derde plaats het gegraven zand. dat al
naar de plaats, waar men het vindt, leem,
kalk, of ijzerhoudende beslanddeelen bevat.
Indien men genoodzaakt is dit laatste te
gebruiken dan moet het eerst door uitwas-
schen worden gereinigd.
9. Turfmolm is ook afkomstig van
veen. Deze wordt, fijn gewreven, eveneens
o.a. bij het zaaien van varens gebruikt.
10. C o mp o s t a a r d e. Deze bestaat
alleen uit afval uit den tuin en het huis,
zooals afgesneden onkruid, uitgebloeide en
afgestorven plantendeelen, afgemaaid gras,
verdord blad, aarde en wortelafval, afkom
stig bij het verplanten, straatvuil, aanveeg-
sel, keukenafval Deze afval wordt ook op
hoopen gezet en veelvuldig omgewerk',
Iwee jaar lang aan verrotting prijs gegeven.
Kan men gedurende dien tijd wat beer uit
de privaatkuilen erbij doen en ze eenige ma
len met gier drenken dan wordt die aarde
rijker
Voor het gebruik werpt men de massa door
een aardzeef om er de nog niet voldoende
verteerde deelen uit te verwijderen. Deze
kunnen bij de nieuwe composthoop worden
gevoegd. Men voege er rijkelijk zand bij. De
compostaarde heeft ten gevolge van haar
ontstaan sterke voedende eigenschappen en
kan evenals mestaarde en zodenaarde of
ook met deze beide tezamen als bijmengsel
worden gebruikt. Het werkzaamst is zij als
krachtig toevoegsel aan tuinaarde
Tuinaarde, Deze is ontstaan uit
verweering en afspoeling der gesteenten.
Zij heeft onder den invloed gestaan van de
voortdurende en wisselende bebouwing, die
de voedende bestanddeelen ieder op haa**
beurt in minder of meerdere mate eraan
heeft gegeven
De tuin aarde bestaat uit zand, leem,
klei of kalk. Met meer of minder humus ver-
2—3
