AGENDA.
BUITENLAND.
SCHEEPSVERBINDINGEN.
MUZIEK.
HEDEN:
Den Burcht: Ver. Schoonheid en Opvoe
ding. Lezing van den heer Hannivoort,
S uur nam.
Marekerk: Zendingsbidslond, 8 u. n.m.
Nulszaal: Opening Friesche tentoonstel
ling, 8 uur nam.
Prediker. Leidsche Ghr. Besturenbond. 8
uur n.m.
Volkshuis: Tentoonstelling „School en
leven in de Sovjet-Unie", T91/3 uur nam.
Vrijdag.
Nutszaal: Friesche tentoonstelling. 37
uur nam.
Prediker: Herv. Staatspartij. Spr. ds. Boer,
8 uur nam.
97—98 pCt. der kinderen na de inspuitin
gen, -ogen diphterie onvatbaar is gewor
den en dat de hoeveelheid anti-loxine die
na de# inspuiting gevormd wordt, bij
anatoxine gemiddeld grooter is. Van zekere
zijde heeft mon betoogd, dal anatoxine een
bezwaar zou hebben, dat de reacties daarop
te heftig zijn Dit 9trookl evenwel niet met
de ervaring van de medici uit ongeveer
alle landen van Europa en evenmin met
mijn eigen ervaring: slechts een klein per
centage 510 pCt. van de oudere kinderen
of van volwaasenen wordt na de inspuiting
wat ziek. maar de verschijnselen zijn niet
afhankelijk van het toxine van het praepa-
raat en zijn geheel ongevaarlijk.
Vereenvoudigingen, zooals het inwrijven
van de zalf of het indruppelen in de neus,
zijn af te raden, omdat zij in de werking
nog achter staan bij de toxine-antitoxine-
methode.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Ontwapening en 8-uren-dag.
Hedenochtend is onder voorzitterschap
van den Nederlandsehen gezant te Parijs,
jhr. Loudon, de zitting der voorbereidende
ontwapeningsconferentie te Genève ge
opend
Twee en dertig regeeringen nemen aan
deze conferentie deel, ow. drie, die geen lid
van den Volkenbond zijn, n.l.: de sovjet
unie, de Vereenigde Staten en Turkije.
Doel van deze beraadslagingen is, zooals
men weet, het ontwerp van een algemeene
ontwapen ingscon ven tie op te stellen, dat dan
aan de algemeene ontwapeningsconferentie
zal worden voorgelegd.
De Vol'ken bondsraad zou daarna in ztfn
zitting van Januari van het volgend jaar,
wanneer de werkzaamheden der commissie
zijn beëindigd, tot bijeenroeping der alge
meene conferentie hebben te besluiten.
Deze zou dan, naar men aanneemt, in
November van het volgend jaar of begin
1932 bijeenkomen.
De commissie zal iederen dag 's morgens
een plenaire zitting houden, terwijl 's mid
dags de ondercommissie9 zullen vergaderen
of besprekingen lussc'hon de verschillende
gedelegeerden zullen worden gevoerd.
Men verwacht te Genève, dat behalve
Duitsohland ook de Engelschë en de Ame
rikaanse he delegatie er waarschijnlijk slerk
op aan zullen dringen, de algemeens ont
wapeningsconferentie zoo spoedig mogelijk
bijeen te roepen.
Volgens telegrammen uit Berlijn heeft de
Duilsche rijksminister van arbeid, Steger-
wald, van de Engelsche rtgeering een iut-
noodiging ontvangen, om met de betrokk* n
Engelsche ministeries besprekingen te voe
ren over de uitvoering van de overeenkomst
van Washington betreffende den 8-urigen
werkdag.
Deze besprekingen zullen te Londen ge
houden worden en spoedig na 15 November
beginnen.
Ook zal beraadslaagd worden over de
kwestie van den arbeidstijd in den mijn
bouw, waarover in de laatste vergadering
van het internationale arbeidshureau goen
overeenstemming kon worden beTeikt, zoo
dat dit punt opnieuw op de agenda voor de
volgende vergadering is gebracht.
DUITSCHLAND.
De Pruisische Landdag.
De Pruisische Landdag heeft gisteren met
groote meerderheid en onder het protest
der nationaal-socialislen, een wijziging van
het reglement van orde aangenomen, waar
door een herhaling voorkomen zal worden
van hetgeen in het jongste groote politieke
debat gebeurde, toen de nationaal-socia
listische woordvoerder Ku'be, don geheel en
spreektijd, die voor de fractie-loozen gere
serveerd was, voor...zich opeischte.
Dan begon de bespreking van de talrijke
voorstellen, die verband houden met het
mijnongeluk in de.schacht Anna I te ALsdorf
en de koolzuurontplofflng in de Wenzes-
lausmijn te Neurode in Opper-Silezië. Het
kwam bij het debat herhaaldelijk tot inci
denten, o.a. toen de sociaal-democraat Fries
(Keulen) een artikel voorlas uit een onder
nemersblad, waarvan hij den afgevaardigde
der economische partij Schmidt Hoefke als
leider noemde, waarin lot geruststelling van
de lezers verzekerd wordt, dat het dividend
door de ramp niet beïnvloed zou worden!
Het kwam tot nieuw tumult, toen de
Duitsch-nationaal Martin zijn dank betuigde
aan de 200 Stalllbelm-mannen in uniform,
die bij de reddingwerkzaamheden te Als-
dorf behulpzaam zijn geweest. De commu
nist Sobottka moest tweemaal tot de orde
geroepen worden, toen hij den minister van
handel van medeplichtigheid beschuldigde
aan moord op de arbeiders door het mijn-
kapitaal.
Heden voortzetting.
ENGELAND.
Crisis in de liberale partij.
Terwjjl de Britsch-Indische gedelegeerden,
die reeds te Londen zqd gearriveerd om
deel te nemen aan de Ronde-tafel-confe-
rer.tie, voorbesprekingen houden, bljjft in
Indië de situatie nog precair.
Een erpstige politieke crisis bedn igt de
liberale party tengevolge van de tegen
strijdige wijze, waarop er gestemd is over de
motie inzake de werkeloosheid. In een brief
van Sir John Simon aan Lloyd George (ld.
25 October, die thans gepubliceerd werd,
omschrijft deze de politiek der arbeidsparifr
als een waar fiasco, veroordeelt het voorne
men om de wet op de industrieele geschil
len te wijzigen en zegt. dat hij tegen de re
geering zal stemmen. (Hetgeen sir John in
derdaad gedaan heeft, zooals men weet).
Hutchi-on. d? lihe a'e chief-wiph. is inder
daad afgetreden. Volgens een gerucht zou
hij zich by de conservatieven willen aan-
sluiten.
Men kondigt aan, dat de arbeiderspartij
besloten heeft speciale fondsen te verza
melen, om voorbereid te zijn op een even-
tueele crisis, die algemeene verkiezingen zou
kunnen meebrengen.
OOSTENRIJK.
Nienwe wapenvondsten.
ïn aansluiting aan de reeks van huiszoe
kingen, die in Veenen en andere steden
zijn ondernomen, heeft men te Weenen in
een worstfabri.ek nog 199 geweren, 5000 pa
tronen en 300 handgranaten ontdekt.
o
ITALIË.
Luigi de Facta f
Overleden is Luigi de Facta, de laatste
premier van Italië onder het vroegere
parlementaire regiem in den ouderdom van
69 jaar. Hij behoorde tot de aanhangers
van Giolitti en was minister in eenige van
diens ministeries. Op 24 Febr. 1922 vormde
hij zelf een kabinet, dat 30 Oct. van dat
jaar door Mussolini werd weggevaagd.
VEREENIGDE STATEN.
Democratische overwinning.
Nog zijn alle verkiezingsuitslagen niet
bekend, doch de winst blijft voor de demo
craten. In den Senaat hebben zij precies de
helft der zetels veroverd (slechts 1/3 van dit
lichaam wordt vernieuwd I) du9 -18 van de
96 zetels), tegen de republikeinen L6 en do
farmers 1. Van één zetel is de uitslag nog
niet bekend.
In het Huis van Afgevaardigden rekenen
de democraten op een kleine meerderheid.
Voor zoover bekend waren gekozen 208
democraten en 209 republikeinen, terwijl 17
uitslagen nog onbekend zijn, doch daarbij
schijnen vooral democratisch getinte distric
ten te zijn.
De onafhankelijke republikeinsche sena^
toren Borah en Norriö zijn met groote meer-
derheid herkozen.
In Minnesota, is een tol de boeren en
arbeiderspartij behoorende candidaat tot
gouverneur gekozen. Te Northampton, de ge
boortestad van Cooiidge, heeft de de demo
craat de overwinning behaald.
De groote overwinning van Roosevelt in
den 9taat New-York (1.260.691699.95L
stemmen) doet hem doodverven voor candi
daat voor het presidentschap.
De democratische leiders zijn van mee
ning, dat Hoover door den uilslag der ver
kiezingen verslagen ia en dat hij als leider
der Republikeinen onmogelijk is geworden.
De D.emocraten rekenen er stellig op, dat de
presidentsverkiezingen in 1932 een overwin
ning van hun candidaat zullen brengen.
De democratische New York Times ver
klaart, dat Hoover misschien bij een beter
beleid de situatie voor de Republikeinsche
partij had kunnen redden, maar bij de heer-
schende economische depressie heeft het
optimisme der Republikeinen de kiezers-
massa verbitterd.
Zonder rekening te houden met de wereld
crisis hebben de Republikeinen bovendien
steeds gepleit voor verhooging der bescher
mende rechten, wat door het geheele buiten
land als een bedreiging en een provocatie is
beschouwd en door de Amerikanen, die eeni-
gen kijk hadden op de wereldeconomie
steeds als een fout is beschouwd.
Overigens heeft ook het drankverbod een
hartig woordje meegesproken, doch de eco
nomische depressie is de hoofdreden voor
de republikeinsche nederlaag.
Voor Hoover breekt een zeer moeilijke
tijd aan!-
Totdusvèr schijnt het alleen in Kentucky
tot botsingen te zijn gekomen, waarbij 2
blanken en 1 neger werden gedood en een
vredesrechter ernstig weru gewond.
BRAZILIË.
Brazilie's ex-president.
Het hooggerechtshof heeft zich met alge
meene stemmen onbevoegd verklaard om te
beslissen over het Habeas-Corpus-verzoek
van ex-prestdent Washington Luis, daar het
hier betreft een politieke hechtenis en do
grondwettelijke waarborgen op het oogen-
blik zijn opgeschort.
o
CHINA.
Het spel begint weerl
De „Times" tneldt uit Moekden: Volgens
hier ontvangen berichten ontwikkelt zich in
Sjansi een ernstige toestand. Hier bevindt
zich n.l. generaal Jen Sju-sjan en deze treft
voorbereidingen om de strijdkrachten van
Mandsjoerije aan te vallen.
Generaal Jen had beloofd China te zulten
verlaten; thans heeft hij echter nadrukkelijk
verklaard dat zijn voornemens zijn gewij
zigd en dat hij in China zal blijven.
De regeering van Nanking heeft aan den
gouverneur van Mandsjoerije, generaal
Tsjang- sjoe-siang bevel gegeven Jens troe
pen te ontwapenen, waartoe hij als tweede
opperbevelhebber der nationalistische strijd
krachten tiet recht heeft.
o
Schouwburg, 1ste wedslrijdavond „Litte-
ris Sacrum". Opvoering van „Eenzaam".
8 1/4 uur nam.
Stadszaal: Mij. voor Toonkunst. „Ned.
Piano-Kwarlet". 8 uur nam.
Volkshuis: Tentoonstelling „School en
leven in de Sovjet-Unie", 79Vs uur nam.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken wordt van Maandag 3 tot en met
Zondag 9 November a s waargenomen door
de apotheken: D. J. van Driesum, Mare 76,
Telef. 406 en G. H. Blanken, Hoogewoerd
171, Telef. 502.
INSTITUUT v. PRAEVENTIEVE
GENEESKUNDE.
Cursus over Diphterie.
Voor een vrij talrijk gehoor, waaronder
zeer vele medici heeft prof. dr. E. Gorter
dezer dagen gesproken over de veelvuldig
voorkomende diphlerie-gcvallen van den
laatster) lijd.
Spreker wil trachten de vraag te beant
woorden of de diphterie tegenwoordig een
ander karakter heeft dan vroeger.
Wanneer men een vergelijking maakt
tusschen de diphterie vóór de serumbehan
deling bekend was en de diphterie, die wij
thans zien, dan i9 er allereerst dit zeer
groote verschil, dat vroeger dp diphterie haar
kwaadaardigheid daaraan dankte, dat ge
vaarlijke localisalies van hel ziekteproces
veel voorkwamen, zoodat tracheotomieën in
grooten getale noodig waren.
Thans ziet men niet meer gevallen, waar
in een tracheotomie noodig is dan in jaren,
dat de diphterie een goedaardig karakter
heeft en slechts zelden ziet men die kwaad
aardige vormen van diphterie, waarin het
ziekteproces afdaalt in de trachea en de
bronchi.
Wat dan wel de reden van de. grootere
ernst van de diphterie is, dal toxische vor
men en toxische complicaties veel meer
voorkomen dan vroeger. Men ziet herhaal
delijk nog na vier lot zes weken verlammin,
gen van de spraak of onderste extremiteiten
oplreden, men ziet meer nierontstekingen
als complicaties en ook het aantal sterf
gevallen door sterke inloxicalie is in den
laasten lijd toegenomen,
Dat de diphterie kwaadaardig verloopt
doordat ook de streplococcen of andere or
ganismen de ziekte comnlioeeren, behoort
al evenzeer tot de uitzonderingen.
Met het veelvuldiper voorkomen van toxi
sche vormen van diphterie is gepaard ge
gaan een verminderd vertrouwen in de
werking van het diphleriesorum, waarvoor
men nog geen goedo verklaring heelt ge
vonden.
Terwijl men vroeger van 1030 c.c. se
rum goede resultaten meende te zien. raadt
men tegenwoordig aan 1020 maal zoo
veel in te spuiten, als men le doen heefl
met een kwaadaardige toxische vorm.
En de beste resultaten worden verkregen
door hen (Koppnhagenl, die hoeveelheden
serum lot een halve Liter inspuiten.
Het is merkwaardig le zien. dat overal,
in alle landen, deze zelfde ervaring is op
gedaan. dat men slechts mrt zeer groote
hoeveelheden serum bij de allerergste vor
men van diphterie succes heeft.
Het is evenwel goed. dat iedereen weet
en bedenkt, dnl men bijna altijd ook met
kleinere hoeveelheden succes heeft, wanneer
men maar in hel allereerste begin van de
ziekte, hoe vroeger hoe beter, het serum
insnuit.
Hol tweede gedeelte van den avond was
gewijd aan de bespreking over de onvat-
baarmaking legen diphterie
Men kan hiervoor gebruiken een prophy-
laclische seruminspuiting, waarvan het
voordcpl is. dat zij onmiddellijk onvatbaar
maakt Daartegenover slaan evenwel groole
nadoelen, waarvan de voornaamste zijn,
dat hel kind daarna overgevoelig is voor
een seruminspuiting, die het later noodig
heeit; dat een groot aantal kinderen nonde-
loos wordt ingespoten en van de serum
inspuiting kan ziek word»n en dal de nn-
valbaarmaking hoogstens drie weken duurt.
Het is daarom beter om kinderen, die in
aanraking ziin geweest met dipbterie-pa-
tiënlen, dagelijks te onderzoeken en hij de
allereerste verschijnselen, die op dinhlerie
wijzen onmiddellijk serum in Ie spuiten
De actieve onvathaarmnking tegen diph
terie heeit het nadeel, dal hel minstens
zes weken duurt, voordat het kind tegen
diphterie beschut is. Maar daartegenover
staan groole voordeeten. dat de onvalbaar-
making jaren lang duurt en dat hel niet
overgevoelig wordt voor latere inspuitingen.
De oudste methode om tegen diptherie in
te spuiten is om gebruik 'e maken van
toxine-antiloxinemen"sels waarvan men
wekelijks een hoeveelheid inspuit In hiina
alle landen van Europa wordt deze method
verdrongen door de methode van Bamnn
waarbij gebruik gemaakt wordt van ana
toxine. Rii de oude methode ziin ongeluk
ken voorgekomen die missrhten hij zeer
nauwkeurig werken wel te vermijden ztin
Maar bii de anatoxine is nog nooit iets
gebeurd. Ook heeft de anatoxine melhnd.
voor, dat een grooter percentage en wel
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving:
W. Nederlof v.h D. Nederlof en Zonen,
Haarlemmersrtaal 170a, Leiden. Radio, ga
lanterieën, huishoudelijke artikelen (en gros
en detail). Eigenaar W. Nederlof, Leiden.
o
Dr. R. Miedema, toegelaten als pri
vaat-docent in de geschiedenis van het
Ooslersch Christendom, in het bijzonder
aan de hand van de documenten der
Ooslersch-Chrislelijke kunst, aan de rijks
universiteit alhier, zal zijn college openen
met een openbare les op Woensdag 19
November a.s. in het klein-auditorium der
universiteit.
Zooals wel le verwachten was, vooral
na ons artikeltje in ons Blad van Dinsdag,
heefl het den heer J van Weizen Jzn. op
zijn 70sten geboortedag aan belangstelling
niot ontbroken. Gistermorgen om 9 uur be
gon de bloemenslroom al los te breken en
den geheclen dag door hield hij aan, zoo
dat zijn woning tenslotie het aspect van een
bloemententoonstelling bood. Zeer velen
kwamen den krassen jubilaris ook persoon
lijk gelukwenschen; order hen waren depu
taties van de Diaconie en andere kerkelijke
colleges, eenige predikanten, verscheidene
regenten van hoijes, van „Voordorp", enz.
Daarnevens werden doorlnopend telegrafi
sche en schriftelijke gelukwenschen bij
tienlallen thuisbezorgd. Zoo werd deze
herdenkingsdag voor hem een drukke, maar
schoone dag, welke nog lang in zijn her
innering zal blijven voortleven
In verband met hel vijftigjarig he
slaan der Gemeentelijke HBS, v. Meisjes
alhier in Juni a.s. heeit zich uit de oud
leerlingen een comité gevormd ter voorbe
reiding van dit feest.
Eergisteren heeit de 36-jarige schip
persknecht C. H. H. alhier bij werkzaam
heden aan hoord van de motorboot .do Ge
kroonde Haan", liggend in de Spoorweg
haven (e Rotterdam, het gewif-ht van een
lier op het hoold gekregen. Met een ernstige
hoofdwond i9 de man per auto van den ge
neeskundigen dienst naar hel ziekenhuis
aan den Coolsingol vervoerd.
Gistermiddag le ongeveer 3 uur is de
32-jarige F. H. uit Moercappelle op het ter
rein der Leidsche Groentenveiling met zijn
been bekneld geraakt onder een met groen
ten beladen lorrie, waarvan twee wielen
braken, tengevolge waarvan hij een vrij
ornslige verwonding aan zijn been bekwam.
De Eerste Hulpdienst nam hem ter behan
deling mee naar het Academisch Zie
kenhuis.
Woensdagavond zal in het sociëteits
gebouw der U S. L. B. de oprichtingsverga
dering worden gehouden eener debating
club, waarin prof. dr. G A. van Poelje een
lezing zal houden over „Osmose (usschen
hel gebied van de overheid en dat van den
particulieren ondernemer".
Op uilnoodiging van de Leidsche Ver.
voor Wetenschappelijke Voordrachten zal
op Woensdag 26 dezer des nam, le 8 uur in
het klein-auditorium prof. dr. A. S. Yehuda
een lezing houden over ,De invloed van de
Egyptische taal en de Egyptische slijt op do
boeken van Mazes".
Eersle-luitenant P. J. M. Schoonen-
berg. van het 1ste regiment onbereden ar
tillerie te Gorinchem, wordt 1 December
overgeplaatst bij het 6de regiment veld
artillerie alhier.
De onlangs nieuwbenoemde reserve-
officier van gezondheid 2de klasse C. M.
Lap is van 6 t.m. 17 dezer bij den militair-
geneeskundigen dienst alhier, voor eerste
oefening onder de wapenen gekomen.
Op 5 November 1930 stonden 1106
werkzoekenden bij de Arbeidsbeurs inge
schreven tegen 663 op 5 November 1929.
Do volgende passagiersschepen zijn Vrij
dag 7 November in radio-telegrafische ver
binding met de daarnaast vermelde kust-
stations en via die stations rechtstreeks te
bereiken. (Medegedeeld dooi de N. T. M.
.Radio-Holland")
Alcyone en Alpberat, Rugby radio Aim-
stel'kerk. Las Pal ma s radio Baloeran,
en Chr Huygens. Scheven, radio Cottica,
Rugby radio Flandri en Gelria. Scheven-
radio Gemma, Genova radio Insulinde,
J. P. Coen en Joh an de Witt, Scheven radio
Nieuw Amsterdam, Portishead radio
Orania. Patria. P C. Hooft. Rotterdam, Si-
hajak, Simon Bolivar, Scheveningen radio
Springfontein, Rugby Radio Vene
zuela, Scheveningen Radio Zeelandia,
Scheven radio
Bij verzending van een radiotelegram via
Scheveningen Radio bedragen de totale
kosten £4 ct. per woord.
MAATSCH. TOT BEVORDERING
DER TOONKUNST.
Die Jahreszeiten.
Haydns Jahreszeiten is van het jaar 1800
een tijd, die vergeleken met den onzen zeer
wezenlijke verschillen vertoont. De muzi
kale smaak heeft zich sindsdien belangrijk
gewijzigd, getuige de moderne muziekpro-
ductie en het alom waar te nemen streven
om zich van het voorbijgegane los te ma
ken. Dat zou tot gevolg moeten hebben dat
het hedendaagsche geslacht voor een
Jahreszeiten hoogstens relatieve waardee
ring kan koesteren. Haydns meesterwerk
spot met alle aesthetische overwegingen.
Wie het eerlijk met zich zelf meent moet
zich gewonnen g$ven voor zooveel muzi
kale frischheid, levendigheid en gedegen
heid voor zoo groote levensernst en levens
blijheid, waarvan Haydns zwanenzang de
verpersoonlijking is. De Jahreszeiten is niet
verouderd en zal niet verouderen omdat het
het schoonheidsideaal representeert van
een voortreffelijk kunstenaar die het even
voortreffelijk in klank heeft gerealiseerd.
Zijn sterk sprekende melodische kracht
heeft gemaakt dat met het werk soms
vreemd wordt omgesprongen. Koorvereeni-
gingen en dirigenten van middelmatig ge-
hal le voeren het uit zonder er zich in 't
minst om te bekommeren dat het werk die
per liggende eigenschappen bezit dan het
in 't oor vallen van zooveel bekoorlijke
melodieën. De illustratieve tekstbehande
ling, vooral in bet orkest, die de eigenlijke
kern der compositie is, gaat in die onver
antwoorde uitvoeringen geheel verloren.
Daardoor is het werk bij velen in discrediet
geraakt. Zoo zal het altijd zaak blijven
voor goede zangkoren en dirigenten door
tot in alle onderdeelen verzorgde uitvoe
ringen de alomvattende waarde van het
werk van tijd lot tijd te demonstreeren.
ter eere van dit wonder van muzikale vin
ding en tot verheugenis van toehoorders en
uitvoerenden beiden. En daarom zijn we
onze ambitieuse Toonkunsl-zangvereeniging
en haar jeugdig-frisschen dirigent dank
baar voor de prachtige uitvoering van
gisteravond. Hoe weet Tierie de honderden
uitvoerenden te bezielen, te vervullen met
den heiligen ernst en warme toewijding
waarmee hij zelf staat tegenover dit mo
nument van menschelijke scheppings
kracht. Wat klonken die koren in hun uit
eenloopend karakter van fijn en geestig
naturalisme tot majeslueuse verheffing in
Handelschen glans. Hoe prijzenswaardig de
zekerheid en de buigzaamheid van het koor
dat in staat bleek tot alle dynamische en
agogische schakeering die partituur en di
rigent verlangen Hoe prachtig waren de
koorstemmen in evenwicht. Het mag wel
eens gezegd worden dat die even massale
als fijne koorklank niet bereikt zou kun
nen worden zonder de versterking van het
mannenkoor, die Tierie door zijn relatie
van elders kan laten aanrukken.. Hoe zal
dat op den duur gaan?
Mevrouw Vincents kristalhelder geluid
leent zich bijzonder voor de Hanne-parlij die
de samentrekking is van frischheid en blij
heid eener bloeiende jeugd, het ideaal eener
landelijke onschuld. En de manier van uit
drukking. die haar van. nature het best ligt,
is precies die welke Haydn zich voor zijn
Hanne moet hebben gedacht. Dat klinkt bij
haar alles even gemakkelijk, zóó dal de
toehoorder nauwelijks er aan denkt dat het
toch een veeleischende partij is. die ze heeft
uit te beelden. En wat te zeggen van Van
Tulders Lucas! De partij van den jongen
•boer. de andere helft der evenbedoelde
bloeiende jeugd, is om zoo te zeggen met
Van Tul der vergroeid, ze is een deel ge
worden van zijn eigen vleesch en bloed. De
voordracht van v. T. is een toonbeeld van
vrij-uit zingen, van boheersching, van zijn
ziel te leggen in den klank, volmaakt gezui
verd als deze is van elk restje van belem
mering die bet notenblad of do zangtechniek
veroorzaken. En zijn stem klonk na zijn
gelukkig doorstane ziekte van dezen zomer
opener, helderder en voller dan ooit. Schoon
in den alleroverlreffendsten trap!
De lyrische gloed, die uit elke noot van
de sopraan- en tenorpartijen straalt, maakt
deze voor knappe zangers tot de dankbaarste
van het heele repertoire. Simon uiit de
Jahreszeiten is de beschouwende figuur, die
voor de dosis levenswijsheid zorgt Op den
kouden winter duidend roept hij „Èrblicke
hier, belhórter Mensch, erblicke deines
Lebene BïldWo sind sic nun die
Wonnelage, ve'rschwelgt in Ueppigkeiit?
Versohwunden sind sie wie ein
Traum! Nur Tugend bleibt". Dat alles heeft
de bas-zanger van Duren uit Nijmegen met
goed geplaatst pathos en zeer expressief ge
declameerd. Maar Simon praat niet altijd
zoo in de hoogte, ook wel eens gewoon ver
halend Tn die momenten zou de heer Van
Duren goed doen zich eenige pathetische be
perking op te leggen. Maar in dit opzicht,
we stommen het grif toe, is verschil van
opvatting mogelijk: daar schuilt ook de
moeilijkheid in de voordracht in zoover de
zanger moet zorgen voor den climax m 't
slot door spaarzaamheid daarvóór De heer
Van Duren beschikt over een mooie basstem,
die klank produceert van aangenaam aan
doend timbre. De stem is goed geplaatst Ze
draagt goed; vooral in het piano, dat op
merkelijk sonoor klinkt. Zijn voordracht is
in aille vrijheid van dictie zeer precies, zeer
muzikaal Ook hij heeft als bassolist uit
muntend voldaan.
Ten slotte het orkest dat, zooals voor het
Resident ie-orkest van zel'f spreekt, zijn im
portante partij voorbeeldig heeft gespeeld.
De heeren van het orkest hebben met
solisten en koor gewedijverd in het geven
van het schoonste, waartoe ze in staat zijn.
De solistisch optredende houten en kopeTen
blazers moven hier afzonderlijk worden ver
meld Eén hunner de heer Spier is door
Tierie voor het front gehaald. En wel om
deze reden. Jaap Stotiin is door een motor
ongeluk nog aan zijn huis gebonden. Zijn
hobopartij moest dus door zijn huurman
aan den lessenaar worden vervuld. Deze
heeft zich van die taak nog gekweten op
de generale repetitie. Hij wordt echter plot
seling ongesteld. Wie moet nu de zoo be
langrijke partij blazen? De altviolist Spier
ontvangt tegen bet uur dat hij zich voor de
reis naar Leiden gereed moet maken de
uilnoodiging van Dr. van Anrooy om in
plaals van zijn alt een hobo mee en Stotijns
partij over te nemen. Men denke er zich
even in wat dit zeggen wil: volmaakt on
voorbereid de hobopartij in de Jahreszeden
mei haar venijnig moeilijke solos te blazen.
De heer Spier heeft hel muzikale kunststuk
volbracht dal de groote bewondering gaande
maakte van den dirigent en van het ge
heele orkest en van iedereen die met de
situatie op de hoogte was. Ook van deze
plaats zij de heer Spier nadrukkelijk ge
complimenteerd.
JAPAN.
De opstand op Formosa.
Officieel wordt medegedeeld, dat bij de
onderdrukking van den opstand op Formosa
400 opstandelingen zijn gedood. Voorts zijn
162 Tapansohe soldaten gedood, terwijl het
aantal burgers dat door de ïnsurgenten
werd vermoord nog niet bekend is, aaa.r
nog dagelijks slaohtoffere gevonden wor
den. Men neemt aan, dat de verliezen der
Japanners op het eiland Formosa minstens
500 nersonen zullen bedragen Gisteun
heefl den Japan^hen opperbevelhebber
hel bericht hereik' dal fcwee stemmen be
reid zijn zich te onderwerpen.
2—1
