AGENDA.
Overzicht van de Batige en Nadeelige sloten van de onderscheidene hoofdstukken van den gewonen dienst over de jaren 1927 tot en met 1931
BATIGE SLOTEN
NADEELIGE SLOTEN
9
it
ti
mmm
u
HEDEN:
Oud-Katholieke KerkLezing Pr. van
Kleef, 8 aur nam.
Stadszaal: Mij. tot Bevordering der Toon
kunst „Die Jahreszeilen". 8 uur nam.
Universiteit (Klem Auditorium): Prof.
F. Macler (Parijs), 8 uur nam.
Volkshuis: Tentoonstelling „School en
leven in de Sovjet-Unie", 3—5 en 7—91/2
uur nam.
Donderdag.
Breestraat 81: Ned. Ver. v. Huisvrouwen,
afd. Leiden. Lezing van Ellen Forest. 3
uur nam.
Den Burcht: Ver. Schoonheid en Opvoe
ding. Lezing van den heer Hannivoort,
S uur nam.
Marekerk: Zendingsbidstond, 8 u. n.m.
Nulszaal: Opening Friesche tentoonstel
ling, 8 uur nam.
Prediker: Leidsche Ohr. Besturenbond. 8
uur n.m.
Volkshuis: Tentoonstelling „School en
leven in de Sovjet-Unie", 79'/2 uur nam.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken wordt van Maandag 3 tot en met
Zondag 9 November a s. waargenomen door
de apotheken: D. J. van Driesum, Mare 76,
Telef. 406 en G. H. Blanken, Hoogewoerd
171, Telef. 502.
Op de begrooting voor 1930
is geraamd.
a. uitkeering per inwoner f. 200.024—
b. uitkeering in de jaar
wedden van den Burge
meester en den Secretaris 600.
c. 100 opcenten op de hoofd
som der pereoneele belasting 228.700.
d. 15 opcenten op de hoofd
som der vermogensbelasting 16.000.
e. gemeentelijke inkomsten
belasting 1.701.562—
Totaal f. 2.146.886—
Af kwade posten151.406.
Netto f 1.994 480.—
Uitgaande van een heffing
van 60 opcenten op de ge
meentefondsbelasting, tot
welk aantal deze opcenten
zoo eenigszins mogelijk
moeten worden beperkt, heeft
dus het jaar 1931 een hoogere
bate van f. 2.172.054.
f. 1.994 480.— f. 177.574—
Verder is thans voor het
eerst uitgetrokken de straat
belasting m. een opbrengst v. f. 200 000.
en werd de opbrengst van
de recognities, de hondenbe
lasting en de vermakelijk
heidsbelasting verhoogd met f. 13.400.
terwijl wegens beëindiging
van de bijschrijving van rente
bij de Vernieuwingsfondsen
der Lichtfabrieken in den
vorm van meer winst een be
drag vrij kwam van f. 57 700.
zoodat de hoogere bate boven
1930 stijgt lot f. 448.674.-
Niettegenstaande deze meerdere ontvang
sten tot een bedrag van bijna f 450 000.
sloot hel aanvankelijk ontwerp der begroo
ting mef een tekorl van rond f 103 000
De oorzaak hiervan is voor een goed deel
te zoeken in een haast algemeene stijging
van de uitgaven.
Vergeleken bij 1930 moesten o.a., onge
rekend nog dp meerdere fabricage-uitgaven,
hooger worden uitgetrokken:
Hoofdstuk II (Algemeen Beheer
verkiezingen f. 8.500.
Hoofdstuk III (Openbare Vei
ligheid) pensioenlasten f. 5.300.
Hoofdstuk IV (Volksgezond
heid) meerder subsidie T.B.C.
Vereeniging f. 3.550.
Hoofdstuk VT (Openbare Wer
ken) pensioenlasten enz f. 4.500.
Hoofdstuk VIII, 7 (Bijzonder
l. 0.) boventallige onderwij
zers enzf. 12.190.
Hoofdstuk VIII, 9 (Bijzonder
u. 1. 0.) boventallige onder
wijzers enz. f. 6.700.
Hoofdstuk VIII, 11 (Bijzon
der voorb. 1. o.) subsidies
bijz. bewaarscholen f. 6.100.
Hoofdstuk VTIT, 15 Nijver
heidsonderwijs f. 6 000.
Hoofdstuk IX. 1 Subsidie Ge
meentelijke Commissie voor
Maatsclmnpelijk Hulnbptoon f. 5.000.
IX, 2 Werkloozen
steun 25.000.
XI, Subsidie werk
lozenkassen en
kosten Sociale
Dienst 6.000.
XV, Reserve voor af
lossing op geld-
leeningen 10.000.
Rente ón aflossingen geld
leeningen, alsmede rente over
deposito's van bedrijven enz.
en kasgeld 57.400.
De fabricagebegrooting was oorspronke
lijk f. 87.000.— hooger dan de raming in
1930 en f. 112.000.— hooger dan de uitga-
van in 1929, terwijl de winst van het Open-
baar Slachthuis (inbegrepen de Ijsfabriek)
plm. f. 12.000.— lager werd begroot. Een
andere belangrijke omstandigheid was,
dat de begrooting voor 1930, als gevolg van
de verlaging van den vermenigvuldigings
factor van 0.9 tot 0.7, «loot met een tekort
van plm. f. 250.000.—, hetgeen zich in 1931
uiteraard niet mocht herhalen. Een slui
tende begrooting was thans, nu een nieu
we periode op financieel eebied werd inge
gaan, nog meer een eisch dan vorigp jaren
Er moest derhalve worden omgezien naw
middelen om de begrooting in evenwicht te
brengen. Gemakkelijk gine dit intnsschen
niet, aangezien aan verhooiring van hpfc
aantal opcenten op de gemeentefondsbelas-
fcing niet mocht worden gedacht. Ten slotte
is het B. en W echter gelukt het verschil
te overbruggen en nog een bedrag beschik
baar te houden voor een noodzakelijke ver
hooging van een tweetal na te noemen
posten.
In de eerste plaats achtten B. en W. bij
nadere overweging van de begrooling der
Lichtfabrieken een verhooging van de winst
van dat bedrijf mogelijk Op de door Com
missarissen ingediende begrooling was zij
uitgetrokken op f.744 175 (Gasfabriek
f 185 700 -, Elertriciteitsfabriek f. 558 475 -),
dat is f. 111 850mïndeT dan de werkelijke
winst in 1929 en f. 67.890minder dan de
raming voor 1930 Door beëindiging van de
bijschrijving van rente bij de vernieuwings
fondsen, waarmede in de ingediende ont-
werpbedrijfsbegrooling nog geen rekening
was gehouden, kwam een bedrag van
f. 57.700 vrii, waarmede het nadeelig ver
schil met 1930 vrijwel werd opgeheven.
Mede in verband met een inmiddels ingetre
den daling van de kolenprijzen kwam een
verdere verhooging van de winst met
f.83 000— (Gasfabriek f 22 000 Centrale
f. 61 000B. en W. geoorloofd voor. De
winst der Gasfabriek werd hiermede gebracht
op f 224 600 (1929 (.262 483.66Va, 1930
f 248 165.en die van de EleclriciteiU-
fabriek op f 660.275.— (1929 f. 593.541.83V2
1930 f 563 900.—).
Aangezien verdere versterking van de in
komsten niet mogelijk bleek, waren B.
W. gedwongen de raming der uitgaven aan
'n revisie te onderwerpen, welke tot resultaat
had, dal de fabricagebegrooting boven de
reeds door de Commissie zelve voorgestelde
verminderingen ten bedrage van plus minui?
f. 11.000 nog werd verlaagd met rond
f. 22 000 en dat het verlies van het bedrijf
der Gemeentereinigin-g a.. aanvankelijk
uitgelrokken op f 231.418.25, (1930
f. 225 6871 met rond f.5000 daalde.
Tn totaal werd aldus verkregen een bedrag
van rond 1.83 000 plus f 33.000 plus f.5000
is gelijk f. 121.000 Hel na dekking van het
tekort overblijvende bedrag hebben B. en VV.
gebruikt om de posten „werkloozensteun"
en „onvoorziene uitgaven" alsnog te ver-
hoogen
De eerstgenoemde post was aanvanke
lijk uitgetrokken op f. 100.000.tegenover
f 75.000.— in 1930. Voor een juiste verge
lijking van beide jaren moet echter in aan
mprking worden genomen. dat in 1930 bo
vendien een bedrag van f. 13.000 als aan
deel der gemeente in de werkverschaffings
loonen van den Leidsrhen Hout op de be
grooting voorkwam. Medp met het oog op
den algemeenen economischen toestand,
die de werkloosheid in de laatste maanden
sterk heeft doet toenemen, moet een be
drag van f. 100.000 te krap en een verhoo
ging met f. 10.000 noodzakelijk worden ge
acht. B. en VV. hebben dezen post daarom
gebracht op f. 110.000.
Aanvulling van den post „onvoorziene uit
gaven" was mede zeer wenschelijk. Een som
van f. 60.000.op wolk bedrag dit onder
deel de laatste jaren werd uitgetrokken, blijkt
tegenwoordig niet voldoende te zijn Van het
voor den loopenden dienst toegestane bedrag
was b v. in Augustus nog slechts f. 7 500
en op 1 October f. 2 867over. Deze post
werd daarom op f 60 000.gesteld.
Al is nu ten slotte evenwicht verkregen
lusschen de ontvangsten en de uilgaven, de
wijze waarop dit slechts bereikt kon wor
den, stemt niet lot voldoening; ook voor de
verdere toekomst is het algemeene finan-
ciëele aspect niet geheel bemoedigend.
De omstandigheid locli, dat de begrooling
voor een goed deel alleen sluitend kon wor
den gemaakt door een toevallig ingetreden
daling van de kolenprijzen en de gemeente
dus in zekeren zin afhankelijk was van een
conjunctuur-verschijnsel, bevredigt niet
In het onderhoud van straten, wegen,
vaarten, gebouwen enz. is in den loop der
jaren een achterstand ontstaan, die gelei
delijk moet worden ingehaald en hieraan
is dan ook de hoogere raming van de fa-bri-
cage-tiitgaven toe te schrijven; bij ruimer
middelen zouden B. en W. in dezen ach
terstand in een korter tijdvak hebben wil
len voorzien dan thanB mogelijk is. Om al
thans nog de hierop betrekking hebbende
ramingen, in het bijzonder de vernieuwjng
van bestratingen, zooveel mogelijk te kun
nen handhaven, moest ook elders in de, fa-
bricage-begrooting naar bezuiniging wor
den gezocht, doch de posten, waarop die
werd verkregen, werden in bet algemeen
niet geschrapt of verlaagd, omdat de uit
gaaf B. en W overbodig voorkwam, rpnar
omdat het meest dringende nu eenmaal
den voorrang moest hebben Ook in volgen,
de jaren zal de begrooting mitsdien nog
den invloed van pen en ander ondervinden
Daarna-ast staan der gemeente groote
uitgaven te wachten voor nieuwe werken.
Herhaaldelijk hebben B. en W. hierop
reeds gewezen en zij volstaan dan ook
thans met de volgende zinsnede uit den
vorigen geleidebrief aa nte halen
Vooral op het gebied van openbare wer-
,,ken is, naast wat reeds geschiedde of
bereids in uitvoering is, nog zeer veel
,,te verrichten. Ten vorigen jare wezen
„wij al daarop en noemden toen den
„aanleg van de centrale rioleering, die
„thans in versneld tempo plaats heeft; den
„aanleg van de nieuwe veemarkt; de
„uitvoering van het uitbreidingsplan,
„wanneer de herziening daarvan zal zijn lot
„stand gekomen; de verkeersverbetenngen
„op onderscheidene punten der stad, o a
„overbrugging van het Galgewater (waaroe
„de Raad reeds besloot!); verbetering van
„den toestand van tal van bruggen en wegen,
„en Vooral niet te vergeten de oplossing van
„hel overweg-vraagstuk aan den Rijnsbur-
„gerweg. afgezien nog van vele andere voor
zieningen die in overweging of bij den
„Dienst van Gemeentewerken reeds in voor-
„bereiding zijn Dit alles is dringend noodig,
doch zal tevens zeer veel geld kosten. Ook
„het onderwijs blijft zware eischen aan de
„gemeentekas stellen; voorts zal de bouw
van het nieuwe Stadhuis offers vergen."
De vooruitzichten met belrekknig tot de
werkloosheid en de armenzorg zijn, tenge
volge van de heerschende ernstige crisis,
hoogst onzeker.
De winst van de Lichtfabrieken is uiterst
scherp geraamd, terwijl de vrijheid van be
weging op belastinggebied zeer is ingekort.
Practisch staat nog slechts open verzwaring
van de personeele belasting en verhooging
tol hel maximum van de opcenten op de
gemecntefondsbelasting en de vermogensbe
lasting. Afgezien echter van de bezwaren
tegen verdere opvoering van bedoelde
opcenten kan de marge, die deze
opcenten nog bieden, niet hooger worden
gesteld dan rond f. 165 000.ook ver
hooging van de pereoneele belasting zou
groote moeilijkheden meebrengen.
Hierbij kom! nog. dat aan de begrooling
van 1931 een belangrijk bedrag ten goede
kom! waarop in vplvende jaren niet mag
worden gerekend Was n.l 1931. wat de
gevolgen van dc nieuwe financieele verhou
dingswet betreft, een normaal jaar gewest,
zonal* straks 1932 zal zijn. ma w was de
wet geheel op 1 Januari 1931 in werking
gc-lreden. dan had kunnen worden geraamd:
uitkeering gemeentefonds f. 1.081 800.
Uitkeering
jaarwedden Burg. en Secr f. 3.000.
Uitkeering
75 pCl. grondbelasting f. 134 062.
Uitkeering
hoofdsom pers. belasting f. 220 000
100 opcenten idemf. 220.000—
15 opc. vermogensbelasting f. 14.000.
60 opc. gem. fondsbelasting f. 391.200.
Rond f. 2.064 000.—
Tegenover deze dekkingsmid-
delen voor een normaal jaar
kon op de begrooling voor 1931
worden geraamd (zie hier
voor)
f. 2.172.054—
Verschil ten gunste van 1931
Rond f 108 000.-
Dit wil dus zeggen, dat de begrooting
1932 te dezer zake een lagere ontvangst zal
hebben van f. 108 000.
Dat onder deze omstandigheden een
zuinig, zorgvuldig beheer van de gemeente-
financiën een allereerste eisch is dat slechts
met de grootste omzichtigheid nieuwe
uitgaven mogen worden gevoteerd, dat er
th&ns in geen geval meer sprake van kan
zijn inkomsten prijs Ie geven door vermin
dering b.v van de alleszins redelijke gas-
en etectricileitsiarieven; dat ten slotte in
voering van een straatbelasting niet alleen
voor 1932 maar ook reeds voor 1931 een
onafwijsbare eisch was dit alles zal nu wel
elk lid van den Raad duidelijk zijn
Niet ten onrechte wezen B en W er het
vong jaar op. dat de gemeente, wegens het
ontbreken van eenig gegeven omtrent de
grootte van de rijksuitkeering. eeD onzeke-
I ren toestand on financieel gebied inging en
I waarschuwden zij met het oog daarop tegen
j een ontijdig beschikken over de Algemeene
Reserve.
De belasting betalende ingezetenen zijn
intnsschen bij den niuwen toestand zeer ge
baat. daar zij en hier komt de nivellee-
ring9gednehte van de wet tot uiting een
aanzienlijk bedrag minder aan belasting be
talen, dan andere het geval zou zijn ge
weest
Indien n.l de financieele verhouding tus-
schen het Rijk en de Gemeenten niet wa3
gewijzigd, dan zou op de basis van de be
grooting 1931 (deze dienst echter als een
normaal jaar beschouwd) een vermfnigvul-
digingscijfer van pl.m. 0.9 voor de gemeen
telijke inkomstenbelasting noodig zijn ge
weest en zou de burgerij ruim f- 600.000
meer aan belastingen hebben .moeten op
brengen dan thans. Vergeleken met hef be
lastingjaar 1930/31 (vermen igvuldigings-
cijfer 0.7) worden zij ontlast' met rond
f. 240.000.—.
Het Fonds voor „Sladsverbetering en
Sociale Doeleinden" (gewijzigde omschrij
ving in verband met het besluit van den
Raad in zake de dekking van hel aandeel
der gemeente in de werkverechaffingsloonen
van don Leidschen Hout) is than9 nog
f. 33.415.groot. Ten behoeve van het
Huurtoeslagenfonds" moet uit het Fonds
een kapitaal worden afgezonderd, dat voore
hands op f. 70.000.kan worden geraamd.
B. en W. geven in overweging het brufo-
exploitalie-saldo van den dienst 1929. groot
f. 160.165.aan het Fonds voor „Stadsver-
betering en Sociale Doeleinden" toe te
voegen. Er blijft dan voor „Stadsverbete
ring" een som van ongeveer f. 123.500.
over. een wel zeer bescheiden bedrag
Wat de vermoede li jke uitkomsten van den
dienst 1930 betreft, zij er aan herinnerd,
dat de begroeting opende met een tekort
van f.250 000 dat gedekt werd uit het
batig slot 1928 Het verloop van den dienst,
geeft B. en W. den indruk, dat men zeer
tevreden mag zijn, indien het tekort tot dat
bedrag beperkt blijft. Er mag dus niet op
worden gerekend, dat uit dezpn dienst een
uitkeering aan het Fonds voor „Stadsver-
betering en Sociale Doeleinden" of aan de
Algemeene Reserve zal kunnen worden ge
daan. Daarentegen zal wel. gelijk bleek van
de Algemeene Reserve, thans f.537 00.
groot. f. 82.667.voor kwade posten moeten
worden afgeschreven.
Bijgaande staat geeft een overzichtelijk
beeld van 1927 tot en met 1931.
RECLAME.
Tegen neusverkoudheid
raadt de dokter „Forman" aan. For-
man brengt direct verlichting; over
vloedige slijmafscheidingen houden
op; hoofdpijn en benauwdheid ver
dwijnen onmiddellijk. Form an is
in alle Apotheken en Drogisterijen
verkrijgbaar. Vraagt niet naar „een
middel tegen verkoudheid", doch
eischt „F o r m a n" voor den prijs
van 45 ets. per doos. 2437
HOOFD
STUK.
BENAMING.
REKENING
1927.
REKENING
1928.
REKENING
1929.
REKENING
1930.
REKENING
1931.
REKENING
1927.
REKENING
1928.
REKENING
1929.
BEGROOTING
1930.
Begrooting
1931.
363722.78
294.187 29'
185.004.425
250 221.—
499.062—
f
97.771 73
f
S3.529.51 i
f.
103.284 38'
f
98.983
594.584 43"
581.34S.46A
614.766.63
621.472—
f
630.905.—
22.309 673
6.873.84
14.074.53
1.303—
it
9.910.—
107 068 009
98.325 52
75.846.54»
69.210—
tt
81.502.—
4S8.836.829
550.703 471
592.754.81»
582.063—
it
•114.035.—
6.667.50"
11.846.38'
42121.22
61.536—
8.986—
z
207.702.12
195.262 94
202 045 54»
184.315—
190.992.
8.36Ö.499
M
7.460.43$
6.165.60'
i»
6353—
t.
4.428.
39.508 369
II
36.832 26
31.901.29»
J»
31.876—
I?
35.379*
12.849 47
10.104.13$
13,930 21»
13.137—
tt
14.153.—
56.521 27°
53.000 55$
54 130 07
52 287.
52.234—
220706.77
M
192.05>.31
242.060.77
258.675.
270.468—
43 46
12.194 44$
J»
6.200.
tt
6.200.—
17.809.08r'
29.576.79$
27 437.79
31.059
>t
37.747
125.—
375.—
325—
525—
tt
525.—
41.332 89
V
53.246 02
57.200.39*
56.800—
tt
62 900.—
54.890 16*'
60.860.71
61.389 02
61.524—
'i
61.441.—
154.636 49
1>
160., 542.28
164215.41
168 458—
ti
160 912.—
42.989 25
44 853.40
51268.41
51.648—
,i
56.143.—
83.915.58
73.818.17
90 414.87
97.528—
103.232.—
47.204.40''
49.691.56$
52.803.49»
60 170.—
tt
61 288.
480.552 63°
489.931 99
4S2.404.75
•183 121.
479 797—
179.297.37
98.483.04
82.652.29
73.500.
It
10P .100.
1.794.50
1.973.60
4.802.54
1.985.
2.091
66.373 685
J»
70.948.85
72.432.51*
68.966.—
f
75.716.
„2.187 542 27''
2 307.300.23
- .281 001.43
2 035 024—
1 609.716—
376 489 23»
306 373.48"'
254 863 54
253 190—
224 674
629.635 11
664 939 40
749 505.86'
750 266.—
905 562—
96 200 33
84 522.64
90 958.86r'
77.108—
79 471
60 424 70
50.473.33
33.417.67
42.529—
32219—
20535.03'
10 633 63
7.404.29
10 727
tl
10
227.821 15
tl
219.306 97
216 460.50
224 066—
11
MA
8.319.52
7.816 03
tt
8.331 07
8 172—
II
6 956
7.853.38
t'
7.947.56
8 663.72
8.469—
9 OR4._
309.58
115—
45
t«
681.98
148.01
18.569 06
21.431 19
55.081 15
72.000—
ICo iep
72.567
t»
5.5P7.-
8.87144
15.397—
0^
50.000
*00
3.731.626.55
3.719.642.765
ƒ3.636.873.01»
3.469 989—
3.350.735—
1 3.362.321.79
f
3.235.306.87$
f 3.397.276.07
1 3.469.989.-
f 3.3pu./35.—
«2—1
i
ii
ui
IV
v
VI
VII
VIII 1
2
3
i
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
IX 1
2
X
XI
XII
XIII 1
4
6
7
8
9
XIV
XV
XVI
Vroegere diensten
Algemeen beheer
Openbare veiligheid
Volksgezondheid
Volkshuisvesting -
Openbare werken
Eigendommen, niel voor den openb. dienst bestemd
Lager huisonderwijs
Openbaar gewoon lager onderwijs
Openbaar vervolgonderwijs
Openbaar uitgebreid lager onderwijs
Openbaar buitengewoon lager onderwijs
Openbaar voorbereidend lager onderwijs
Bijzonder gewoon lager onderwijs
Bijzonder vervolgonderwijs
Bijzonder uitgebreid lager onderwijs
Bijzonder builengewoon lager onderwijs
Bijzonder voorbereidend lager onderwijs
Lager onderwijs niet vallende onder 1 t/m 11
Middelbaar onderwijs
Hooger onderwijs
Nijverheidsonderwijs
Onderw., K. en W niet vallende onder 1 t/m 15
Ondersteuning aan behoeftigen
Onoersteuning aan werkloozen
Landbouw
Handel en nijverheid
Belasting
Gasfabriek
EiecliicieiSflabriek
Gest Endegtesl". „Voorgeesl" en „Rhijngeesl"
Openbaar Slachthuis
Grondhe'Wjl
Re'nig'r.gs en Ontsmettingsdienst
Keuringsdienst van waren voor hei district Leiden
Ge ne.ntelijke Bank van Leening
Gemeentelijk Waschbureau
Kasvoorzieningen
Overige inkomsten en uitgaven
Onvoorziene uilgaven
Totaal
