¥e Jaargang ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1930 No. 21624 FFICIEELE KENNISGEVING STADSNIEUWS. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIES 30 Cta. per regel roor ad-rerteirfiën uit Leiden en plaateen waar agentschappen van ons Blad gerestigd zijn. Voor alle andere idrertentiên 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts. bij een maximum aantal woorden ran 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueels opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts. Bureau Noorüeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: .Voor Leiden per 3 maanden 'f 2.35, per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post f. 2.35 T portokosten. 7 0.18 „0.18 It nummer bestaat uit VIER Bladen EERSTE BLAD. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden ingen ter algemeene kennis, dat door hen ngunniug is verleend aan J. C. Oud en chtverkrijgenden tot het oprichten van een chting voor het bewerken en rooken van rokwaren in het perceel Oude Heeren- scht No. 9, kadastraal bekend Gemeente aden. Sectie C. No. 1233. AUG. L. REIMERINGER, Weth. Lo.-Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. >eiden, 13 September 1930. 8650 Prof. FAGGINGER-AUER. Horgenochtend hoopt in de dienst in de ckzaal van het Leidsche Volkshuis voor gaan Prof. Fagginger-Auer, hoogleeraar de theologie te Boston in Amerika. Prof. ^ginger-Auer is een der vooraanstaande iders van het Vrijzinnig-Protestantisme in Amerika en vertoeft momenteel eenigen 3 in Europa tot bijwoning van verschillende jrinnig-protestantsche congressen; zoo b hjj dezen zomer een der leidende per- ten op het congres in 't Oolgaardthuis te shem, waar hij ook een inleiding hield, it. Fagginger-Aner is Nederlander van :oorte en was een tijdlang Evangelisch- Ihersch predikant in ons vaderland; hij :?erscht de Hollandsche taal dus volkomen. ;en we, dat de vrijzinnig-protestanten ter stede dezen vooraanstaanden figuur een volle zaal van hun meeleven blijk gen geven. OKAAL RIJKSTELEFOONNET LEIDEN. i. 1761: H. v. d Zeeuw, Levendaal 162. o. 1795: H. Siere, Laugegracht 161. 0. 1131Mevr. E. C. PapenrechtHer- is, Emmalaan 13 (Oegstg.) 1. 1875- Mevr. wed. A. ten BraakDek- Oegstgeesterlaan. to. 1822: C. Witte, Jan van Hout- le 16b 1.1871C. G. Verhage, Uiterstegracht 37. 1898: H. H. Savenkoiil, Rapen- 7 118 So. 957: J. Wassenaar, Hoogewoerd 127. So. 937: Mej. S. v. Bommel, Plant- 9a So. 2123: W. van Koppenhagen, Wilhel- upark 4 (Oegstg.). So. 2284' Dr. D. Timmermans, Gevers- at 40 (Oegstg.) So. 1998: Fa. Gebr. Paardekooper. Pie- terkkoorsteeg 20. So. 1962: A. .T. Kranenburg, Rhijngeester- ntweg (Oegstg.) 'i 2128' S Bakhuizen, Oude Rijn 44 2270- J. Castelein, Hoogewoerd 140. - 2083: Mevr. C. A. W. Evers, Fagel- ut 16. So 2369- Fa. Gebr. Stokkermans, Bouwe- «resteeg 25/31. So 2455- C. Brilman, Haagweg 194. S'o 2280: Dr H. J. M. Boonacker, -onalaan 10 (OegstgJ fo 2880: P. B. Thedinga, Fruinstraat 32 DE OVERWEG-MISèRE. heravond omstreeks halfacht was hel mis bij den overweg aan den Rijns- krweg. Nadat de boomen reeds eenigen tesloten waren geweest om een tweetal «notieven gelegenheid te geven eenige korenwagens op te trekken, deed het on- 'illige rangeeren van het bedienend per- '1 der eene machine den wachtenden natste greintje geduld verliezen. Deze jne had namelijk twee wagens op het spoor getrokken en toen de wagens n opgeduwd en door de- locomotief los- on was hun snelheid zóó groot, dat zij op den overweg stopten. Het gevolg "an was. dat het wachten onnoodig lang terekt, te meer daar de locomotief nog direct tot opstoomen overging, hetgeen welluidend concert van olaxons en keilen uitlokte. 'oneer zal aan dezen toestand nu toch een einde komen?? HANDELSREGISTER 4MER VAN KOOPHANDEL. king: E. Offenberg, Lange Scheistraat «den. Rijwielhandel en garagehouder. TEGEN DEN MILITAIREN DIENSTDWANG. Protestvergadering in de groote Stadszaal. Gisteravond had het Leidsche subcomité tegen militaire africhting der jeugd en mili tairen dienstdwang in de groote Stadsge hoorzaal een protestvergadering belegd, waarvoor de belangstelling vnj groot was. De zaal was ruim voor de helft gevuld. De voorzitter, dr. Z. Kamerlmgh hield een openingsrede, waarin hij betoogde, dat alle moderne militarisme strijdig is met het ge weten, de roeping en de waarde van den mensch en gebaseerd is op bruut geweld inplaats van op rechtsbewustzijn. Den strijd tegen den dienstdwang noem de spr. een belangrijk onderdeel van den strijd tegen het militarisme en hij wilde dien voeren met geweldloos, geestkrachtig verzet. Deze strijders zijn, in tegenstelling met de voorstanders van het militarisme, idealisten, die bezield zijn door het ideaal van menschenliefde en gemeenschapszin. Met klem wekte spr op om niet alleen te teekenen op de petitionnementen tegen de Vlootwet, maar om daarvoor te werken met al de geestkracht, die in ons is. Hierdoor, aldus besloot sprbetoonen wij ons prak tische idealisten, die hun ideaal niet slechts koesteren in hun hart en in hun binnen kamer, maar die het ook uitdragen en trachten te verwezenlijken. Hierna verkreeg het woord mevr. Luyten- Block uit Rotterdam, die er allereerst op wees, dat militaire dienstplicht een onza lige erfenis is van den heerschzuchtigen Napoleon en in geen enkel opzicht geba seerd is op traditie. Velen zijn den dienst dwang gaan beschouwen als iets heel ge woons. Spr. herinnerde aan den vreese- lijken tijd van 1914, toen er nog moeders waien, die hun zoons met bloemen getooid naar het slagveld zonden. Het ontzaglijk" groote aantal verminkten heeft wel he-1 duidelijk de wreede werkelijkheid van den modernen oorlog aangetoond. Het grootste gevaar voor een herhaling van een dergelijke wereldramp is gelegen in de vergeetachtigheid van de tegenwoordige generatie en het is daarom de plicht van ons ouderen de jeugd op te voeden tot een andere en betere mentaliteit. De Volkerenbond is een stap in de goede richting, al is het noodig dit lichaam te de mocrat seeren en ook de vestiging van hpt Permanent Hof van Internationale Justitie te Den Haag is een heilzaam instituut. Men vergete daarbij niet, dat wat honderd jaar verkeerd is geweest, niet eensklapt ten goede is gekeerd. Het militarisme is uit den tijd; geschillen tu9schen groepen behooren langs den weg van internationale recht spraak te worden beslecht en niet door bruut geweld. Daarna kantte spr. zich tegen de verderfelijke kazerne-opleiding, waar alle idealen van de jeugd worden gebluscht en zij besloot met een overzicht van het ontstaan dezer internationale actie, tot wel ker uitbreiding zij allen en in het bijzonder de vrouwen opwekte. Tenslotte besprak zij nog kortelijks de principiëele dienstweigering. Na deze toegejuichte rede was het woord aan den heer Fedde Schurer uit de Lem mer, die met applaus werd begroet. De heer Schurer schetste allereerst den groei der vredesbeweging, welke ten on rechte door velen wordt beschouwd ais voortspruitende uit zucht naar een relletje. Kort na den werelbrand laaide over de gansche aarde de kreet „Nooit meer oorlog". En nu, na 12 jaar van rust en herademing, dommelt de menschheid gaandeweg weer in. De praktijk van den laatsten tijd leert, dat het gevaar allerminst van de lucht is. Do internationale spanning groeit met den dag; zij uit zich in de verhouding tusschen Frankrijk en Italië .tusschen Amerika en Sovjet-Rusland en bovenal in den strijd in bewapening, ledereen in Europa is een voor stander van internationale ontwapening, doch elk land blijft in gebreke het voor beeld te geven. Ondertusschen neemt de he- wapeningsvoorbereiding voortdurend toe; wordt het internationale wantrouwen stel selmatig aangekweekt en dat alles terwille van de belangen der kapitalistische klasse. Spr noemde hiervan eenige voorbeelden. Deze kapitalistische belangengemeen schap, de zgn. „bloedige internationale", werkt nog steeds, getuige het feit, dat aan de Hembrug momenteel granaten worden ge fabriceerd, welke naar China worden ge zonden. Volgens beweringen van deskun digen zal de toekomstige oorlog een chemi sche oorlog zijn en daarnaast krijgen we dan nog den bacteriologischen en den electro-technischen oorlog. Dat alles hebben we te danken aan de moraal van den Staat, welkp rechtstreeks indruischt tegen eiken vorm van christelijke moraal. Niet God is weer het middelpunt van ons leven, maar de eigen-ik. De liefde, welk eons leven behoort te beheerschen, heeft plaats gemaakt voor egoïsme; de Staat is de afgod geworden, waarvoor de God van hemel en aarde ons heeft gewaar schuwd. Bij uitstek christelijke menschen noemen den Staat of de overheid, de diena resse Gods. Spr. is Het daarmede eens, maar wanneer die overheid nu eens vergeet, dat zij dienaresse Gods is, is het dan niet de plicht van iederen burger „Gode meer te gehoorzamen dan den mensch" In dat licht beschouwt spr. ook de Vredesbeweging, welke zich dient te verzetten tegen de mate- riëele en psychologische oorlogsvoorberei ding De krijgshaftige schoolversjes, de vaak overdreven rol, welke aan den persoon lijken moed in onze vaderlandsche geschie denis wordt voorgesteld, het is alles vergif, wat op lateren leeftijd dikwerf moeilijk valt uit te roeien en het zijn allemaal middelen, welke nooit gerechtvaardigd zijn tot be scherming van het recht. Voor den afgod, die Staat heet, wordt onze jeugd door het vuur gejaagd evenals vroeger ter eere van Moloch Juist op dien leeftijd, dat wij oude ren de jeugd willen opleiden tot hoogere idealen, wordt zij onderwezen in de tech niek van het dooden.»>pr. wekte in het bij zonder de vrouwen op om daartegen stelling tenernen, want hoe langer hoe meer legt het militarisme zijn klauwen op ons leven. Spr. eindigde met een krachtige peroratie om met een beroep op het Evangelie van Christus Gode meer te gehoorzamen dan den mensch. Een langdurig applaus volgde op de rede van den heer Schurer Dr. Kamerlingh dankte de sprekers daarop voor hun betoog en sloot vervolgens de ver gadering. Een na afloop gehouden collecte b'racht f. 42.26* op. o OPENING R.-K. SPORTWEEK. De R.-K. Sjx>rbweek is gisteravond ingezet met een optocht door de stad, waaraan werd deelgenomen door de muziekvereen-igingen „Perosi" en „Werkmans Wilskracht", de sportcommissie in rijtuigen, de athletickver. „Rood-Wit", de R.K. S. L. ..Leiden" en de g-ymnastiekverecni gingen „Jeanne d'Arc", „Klimop" en „Urlo". In volmaakte orde werd de vastgestelde route afgelegd. „HET LEIDSCHE VOLKSHUIS". De serie voordrachten voor den winter 1930'31 zal worden geopend met „De Oogstfilm" toegelicht door den folklorist D. J. v. d. Ven te Oosterbeek, terwijl de door Julius Röntgen voor dit doel naar oude dans wijze gecomponeerde muziek ten gehoore zal worden gebracht door mevr. v. d. Ven Ten Ben se 1. Deze film, waairaan tienduizenden Neder landers hebben medegewerkt is een natio nale Mm zonder weerga en het kan niet anders of voor dit groote folkloristische werk moet evenals in alle groote steden van ons Jand, ook in Leiden veel belangsteling zijn. Zie voor toegangskaarten voor dezen avond de desbetreffende advertentie. Bovendien worden beschikbaar gesteld niet-persoonlijke seriekaarten a slechts f. 1.die behalve voor dezen avond toegang geven tot de overige voordrachten, waarvan we o.a. nog willen noemen den avond van dr. v. d. Sleen: „Per vliegtuig van Batavia naar Pa- lemlbang", dr. Berlage over zijn reis naar Rusland en de Russische bouwkunst; prof. dr. Bc-hl„De opgravingen in het oude Me sopotamia en Palestina", alle met lichtbeel den; mevr. BoldinghGoemans over Hen- riëtte Roland Holst met voordracht uit haair werken, ds v d. Heide over zijn „Indrukken en bezoeken aan gevangenen", de heer Drij ver: „Het trekken der vogels". Wie het Volkshuis wil steunen in zijn schoonen arbeid en tevens veel wil genieten voor weinig geld, hij vrage een seriekaart aan, 's avonds 79 uur of schriftelijk. Deze serie voordrachten is inderdaad van zeer hoog gehalte. INSTITUUT KERN. Blijkens een bij de N.V. Boekhandel en Drukkerij Voorheen E. J. Brill alhier ver schenen brochure heeft het bestuur van het Instituut Kern besloten in den komenden academischen cursus opnieuw de gelegenheid open te stellen tot het verkrijgen van onder wijs in levende Oostersche talen. Bij voldoende deelneming zullen te Delft cursussen worden geopend voor Javaansch; te Leiden en Amsterdam voor Arabisch, Turksch, Nieuw-Grieksch, Perzisch, Hin- doestani (Oerdoe) en Hindi, Siameesch,, Chi- neesch, Japansch, Maleisch, Atjehsch, Ba- lisch, Javaansch, Soendasch, Madoereesch en Makassaarsch. Het ligt in het voornemen, wanneer van voldoende belangstelling mocht blijken, ook enkele series van een beperkt aantal voor drachten te doen houden, die ten doel heb ben. naast de te geven taalcursussen de kennis van het levende Oosten te bevorderen. Bij voorkeur zullen daarbij onderwerpen worden behandeld, die kunnen worden ge acht, eenig actueel belang te bezitten. In den afgeloopen leergang bedroeg het totaal aantal toehoorders 59. PARKCONCERT. Het programma voor het concert in Het „Plantsoen", op Dinsdag 16 September, 8 uur, luidt: No. 1: „Fra Bombarda", marsch, Czi- bulka. No. 2: Ouverture „Don Juan", Mozart. No. 3: „Bub' oder Madel", wals, Gro- nichstaedter. No. 4: Fantasie „Preciosa", Weber. No. 5: „Zwei Pölnische Tanze", Schar- wenka. No. 6: „Auf Glückes wogen", wals, Waldteufcl. No. 7: Studentenmarsch, Geijp. o DE BIOSCOPEN Casino-theater Gisteravond is in het Casino-theater voor het eerst de installatie der General Electric als spreek-, zang en geluidsmachine in gebruik genomen. Dit apparaat werkt ongeveer volgens dezelfde methode als de „Loetafoon". met dien ver stande, dat ook z.g. bandfilms, dus films "waar de muziek op een slrook naast de film band is vastgelegd, kunnen worden gedraaid Momenteel is dit echter nog niet aan het apparaat bevestigd, doch dit zal slechts kor, ten tijd duren, zoo vertelde ons de heer van Luyken. die de hooTdvertegenwoordiging voor Nederland heeft. Zooals we hebben gezien is het een een voudige, doch uitstekend werkende machine en wat hef geluid btreft uiterst selectief. 'Hoewel de films die deze week vertoond wor den door middel van het gramophoonplaten- systeem worden geïlustreerd, is hier van ge. kras der naald geen sprake, terwijl het ge luid zoo mooi doorkomt alsof men een or kest in de zaal hoort spelen, zoodat we de directie van Casino met dp installatie kun nen gelukwenschen. De gisteravond bijna uitverkochte zaal zal dit met ons eens zijn! Het programma opent met een zeer geestig teekenfilmpje, geïllustreerd met grappige ge. luidseffecten op de plaat vastgelegd. Hierna volgt als eerste hoofdfilm „Als vrouwen begeeren", een drama dat de we dervaringen toont van een getrouwde vrouw die door bijzondere omstandigheden haar vorig beroep van artiste weer moet opnemen doch hierbij in moeilijkheden komt. doordat zij 's-avonds na afloop der voorstellingen met haar manager en directeur gaat sou- peeren. wat haar wettigen echtgenoot aan leiding geeft te vluchten, met achterlating van hun kind, dat uitbesteed wordt Doch het „happy end" ontbreekt ook hier niet en na spanende oogemblikken toon en de laat ste'beelden de verzoening tusschen man. vrouw en kind, die thans een nieuw leven beginnen. De film wordt goed gespeeld, is mooi van aankleeding, het aankijken ten volle waard! Joe Bonomo is de hoofdvertolker en tevens de meest belangwekkende persoon in „Het duister geheim", een twee-weeksche serie film. waarvan het eerste gedelte deze week vertoond wordt. Joe Bonomo is een bekend bokser, die in deze film geen z.g. ring- matches" te zien geeft, doch de bevrijder is van een document, dat de geheime formule bevat voor de fabricatie van diamant en alleen dan optreedt, wanneer de dieven beide zich van het stuk trachten meester te maken en daarbij hem en de lieftallige be zitster poogt te molesteeren. Aan spanning ontbreekt het niet. dat durven we wel zeg gen. De volgende week volgt de ontknooping en de ontmaskering der bende! Voor liefheb bers van spanning en sensatie een pracht film! City-theater. Evenals andere weken komt ook nu het theater in de Haarlemmer straat niet een uitstekend verzorgd program ma voor den dag! Niet alleen de spannende sensatiefilm „De Wolkenkrabber" met William Boyd in de hoofdrol slaat in: er is voorts een gees tige sprekend-zingende penteekening „Micky Mc Guire's tooneelvoorstelling, waarover men gul kan lachen. Als hoofdfilm gaat de geluidsfilm: „De straatmeid", waarin drie voortreffelijke schlageriiedjes zijn te beluisteren, die in 't geheugen gegrifd blijven! Ook hier een inhoud, die men zonder één oogenblik verveling volgt! De charmante Bettv Compson vervult hierin de hoofdrol en zij doet dit op de haar zeer persoonlijke wijze: het is een der actrices, die men steeds met genoegen ziet. Liefde, met alle daaraan verbondon hoog tepunten en teleurstellingen- de toeschou wer kan er weer volop van genieten, totdat de heele geschiedenis natuurlijk op haar pootjes terechtkomt. Een film met tal van aardige tafereeltjes en goede vondsten, zoo als wij die in het City theater gewoon zijn Een bezoek zal geen teleurstelling brengen! Trianon-theater. Velen zijn reeds in den loop der jaren naar Hollywood het Mekka der filmarti9ten getrokken met de verwachting daar roem te oogsten, doch een zeer groot percentage oogstte slechts bittere teleurstelling. En alleen een enkeling wist het somtijds na jarenlange ontberingen tot BINNENLAND. H.M. de Koningin-Moeder bezocht gisteren Utrecht, ter gelegenheid van de lichtweek. (Binnenland, 2de Blad). Nadere bijzonderheden over den geslaagden proeftocht van de „Marnix van St. Aide- gonde" (Binnenland, 2de Blad). De staking bij de K. L. M. is geëindigd. (Binnenland, 2de Blad). De kwestie tnsschen de Vara en de Radio- Controle-Commissie op den spits gedreven. (Binnenland, 2e Blad en Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND. Besluiten en redevoeringen ter Volken- bondsvergadering (Buitenland, 1ste Blad). Het einde der staking in Noord-Frankrijk. (Buitenland, 1ste Blad). „sier" te brengen. De klankfilm heeft echter voor tal van liefhebbers nieuwe perspectie ven geopenden daarom is het verklaarbaar en begrijpelijk dat uitstekende cabaretiers thans ook als filmsterren opgang maken. Of het echter bij allen zoo snel zal gaan als bij A. Maurice Chevalier den bekende Parijschen cabaretier en de vroegere partner van Mistinguette en Josephine Baker is zeer zeker de vraag. Reeds in zijn eerste film werd den Fransdhman de hoofdrol toebe deeld en met succes! Als Maurice Masny zingt Chevalier met zijn prachtige stem een aantal liedjes van zijn Parijsche repertoire, dat hierdoor voor goed is vastgelegd! Doch ook in de scènes waar het niet op zingen; doch meer op acteeren aankomt, toont Che valier zich de rasartist, waarbij de taalmoei. lijkheden door hem verwonderlijk goed is overwonnen. Een zeer bijzondere rol wordt buitendien nog alleraardigst vervuld door David Durand; die zich haast de evenknie van Jackie Coogan toont. Den geregelden theater-bezoeker zal bovendien het verschil tusschen de Amerikaansche en de Fransche revue niet ontgaan. Voor de pauze wordt nog de film „De zwarte domino" vertoond; waarin de ge- vieixie Harry Liedtke die gelijk bekend ons land komt bezoeken op zjjn bekende, vlotte en geestige wijze de hoofdrol vervult. De wijze waarop deze „Don Juan" werkelijk verliefd raakt op een zwarte domino en tenslotte alles in het werk stelt om de aan vankelijk opgedrongen verloofde poogt weer te vinden is eenig! Ongetwijfeld zullen deze beide films aangevuld met een „nationaal" journaal vele bezoekers trekken. Ü9. W. C. Lamain alhier heeft een. beroep ontvangen naar de Geref. Gemeente van Giessendam. De heer J. Chr. Huisman alhier verwierf het diploma met aanteekening van den Alg. lNed. Politiebond. Gistermiddag is van een schuit, be laden met groenten, die door het Galgewater voer, ter hoogte van de spoorbrug de dek lading gekanteld, zoodat de groente in het water terecht kwam. Hoewel nog een en ander opgevischt kon worden, ging toch een groot gedeelte van de lading verloren. Door den hoogeren inkoopsprijs wordt de melkprijs vanaf Maandag met 1 cent p-ar liter veriioogd. Na afloop van de demonstratie tegen de Vlootwet te Rotterdam zullen de Leidsche deelnemers gezamenlijk met muziek vanaf het Station naar het Volksgebouw mar- cheeren. Aankomst te Leiden ongeveer halftien. De te volgen weg is: Stationsweg, Steen- straat, Haarlemmerstraat, Heerengracht. Op Donderdag 16 October komt het muziekcorps, gevormd uit verpleegden van het Blindeninstituut te Grave (N. Br.), dat twee jaar geleden hier met overweldigend succes optrad, in de groote Stadszaal we derom een uitvoering geven. Het A.V.R.O.-comité deelt ons mede, dat 24 September a.s. het omroeporkest onder leiding van Nico *Treep in de Stads gehoorzaal zal concerteeren. Gisteravond is tijdens den optocht van de R.K. Sportweek, een wielrijder door een spiegelruit van de firma W. aan de Haar lemmerstraat hoek Janvossensteeg gedrukt, waardoor de ruit verbrijzeld werd. De wielrijder kwam met den schrik vrij.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1930 | | pagina 1