VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1930
No. 21617
fICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
ONZE VACANTIEPHOTO'S.
De Leidsche V.A.R.A.-leden in het geweer
Het voornaamste Nieuws
van heden.
BINNENLAND.
fl»te Jaargang
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel voor advertentiên uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiên 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrechl Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cis.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:]
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per weekI/0.1S
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
BENOEMING RAADSCOMMISSI6N.
e Burgemeester van Leiden brengt ter
•meene kennis, dat door den Gemeente-
in zijn vergadering van den 2en Sep-
_^er }l.t uit zijn midden zijn benoemd
rolgende leden, als:
oor de Commissie van Financiën: de
en B. J. HUURMAN, voorzitter, M. H.
REEDE en Mr. H. F. A. DONDERS
voer de Commissie voor de Hnishonde-
Verordeningen: de heeren Mr D. A.
ECK, voorzitter, J. H. A. MANDERS
Mr A. J. ROMIJN;
oer de Commissie voor de Strafvorderin-
de heeren Mr. D. A. VAN ECK en Mr.
ROMIJN;
rooi de Commissie van Fabricage: de
ren D. PARMENTIER, AG. BOSMAN.
SOHüLLER en J. H. A. MANDERS;
roor de Commissie voor de Stedelijke
irieken van Gas en Electriciteit: de hee-
F ELKERBOUT, Mr. D A. VAN ECK,
1V1LBRTNK en Mr. II. F. A. DONDERS;
voer de Commissie voor het Openbaar
chthuis: de heeren Th. M. W. BERGERS
A VAN DER RETJDEN;
voor de Commissie voor den Markt- en
rendienst: de heeren J. WILBRINK en
DE MEIJ;
oor de Commissie voor het Ond-Archief:
heeren M. H. DE REEDE en J. H. A.
s'DERS
roor de Commissie van Beheer over de
[lichten „Endegeest", „Voorgeest" en
lijnrieest": de heer B. J. HUURMAN;
voor de Commissie voor den Geneea-
diren en Gezondheidsdienst en den Keu-
sdienst van Waren: de heeren Th. B. .1.
MER, J. G. VAN ES, A. VAN ROSMA-
en C. KOOLE;
de Commissie van Onderzoek der
aarschriiten tegen aanslagen in het
anningsrecht: de heeren A. G BOS-
voorzitter, C. J. VAN TOL en J. A
DER REIJDEN;
voor de Commissie voor het Onderwijs:
ieeren J Cr. VAN ES, Th. B J W1LMER,
MEIJNEN, T. GROENEVELD en Mr.
ROMIJN.
AUG. L. REIMERINGER
wetih. loco-Burgemeester,
ien, 5 September 1930. 8014
EGEERINGSGEDELEGEERDE.
j Kon. besluit is benoemd tot regeerings-
elegeerde bij het 3e Internationaal Con-
voor Byzantijnsche studiën van 1218
ober te Athene mej. dr. S. Antoniadis,
engewoon hoogleeraar aan de universi-
alhier.
STEDELIJK GYMNASIUM.
De bevorderingen.
Van de 1ste naar de 2de klasse.
J. II. Bakker, J. A. van Beelen, Gr. Bijl-
sfra, Josée Blink, Al. C. v. Mourik Broek
man, W. J. Gunning, H. Kesler, M. Kok,
Ma. van Krimpen, L. Loth, Cl. Meyers, J. K.
J. Muller, Louise Muys v. d. Moer, J. v.
Oven, H K. Roessingh, M. H. Teunissen,
F. A. des Tombe, J. Verloop, K. P. v. d. Wel,
A. J de Zwaan, A. W. Bol, W. Boevé, L.
Cohen, H. Colenbrander, Nellie Eikelenboom,
F. P. Flu, Elbe Hesselink, Wilh. Horst, J. C
Juta, C Lalau, J E Muller, W. de Nes,
•T. de Nes, Paula Smits. R. Sobels, C. Stolk,
Cath. Tjaisma, Minke Vriesema.
Afgewezen 9.
Van de 2de naar de 3de klasse.
H. A. Bloemink, D. E. Bosselaar, J. A.
Driessen, D. van Eysinga. Lien G. de Graaf.
W. Herfst, R. Horst, Gertr. Hüner, G. A.
Huurman, H Kramers, J. L. Kranenburg.
Suze Kuenen, A Seret. H de Vries, G. de
Witte, Joh. J. P. Zaayer, Rie de Zwaan, L.
Bakema, W. J Buys, J. D. Hofman, Paula
Jagers, J. J. de Jong, D. II. Pluim Mentz,
A. J. Mulder, Sim. de Nes, II. J. G Postel,
J. P. van der Stoel. A. van Unen, A. Ver-
straaten, P. Wijnnobel, L. Yntema, J Zwa
nenburg.
Afgewezen 6.
Van de 3de naar de 4de klasse.
Rudi Begeer, S. van Bleyswijck Ris, R. L.
G. Borgeiboff Mulder, W. Bos, G. D. L.
Bredcrveld, H Brinkgreve, Maria Fontein,
G. .T. Goekoop, J. F A Modderman, A. A.
Mooleniburgh, Marg. S. E. Nieuwenhuis, D
V. Nijland, J. Schreuder, G. J. Velds, F
Wensinck, L. Doekcs, W, C. van Dorp, An
neke Fokikema, C. F. M LangezaalW.
Langhout, D. Lekkerkerker. Machteld Loth.
D. van der Mey, J. van Nieuwkoop, C. G.
Pel, Liesbelih Raphael, IIE. Stenfert Krcese.
Afgewezen 7.
Van de 4de naar de 5de klasse.
Go de Bel, S. A. van Biemen, Alida de
Boer, P. L. Eggink, H. Flu, A. Fortgens,
Alida W. Hermans, D. J. P. de Jong, R. van
der Meulen, D. van Riessen, Joh. D. Thierry,
Martha Veltkamp, Tine Brouwer. M Brui
ning, J. van Dorp, Cath. B. E. Eerdmans.
J. Gijsman, L Goldberg. A. Heering, T. de
Josseling de Jong, H. van Maanen, C Noor
denbos M. Plooy. J. H. Vetgragt, H. D.
Vriesema, J. Zandée.
Afgewezen 9.
Van de 5de naar de 6de klasse.
R. J. J. Bronsgeest. El. C. Fontein. Jann.
Christ. Fris, Sjoukje Hiemstra, D. A. Holtz,
K. Huibregtse. Cr. F J. Jongbloed. H.A-Marx.
S. P. de Roos, R. A. Warmenhoven. J Hulst
kamp, L. N. J. Kamp. J. C. Kist, W. W.
Muys v. d. Moer, Jöh Pel, Chr. Snouck
Hurgronje, II. P. Veldhuyzen. Anna Maria
Velds, C. Versélewell de Witt Hamer, Jos.
W. B, Visser, J. H. Wensinck, C. M. Wester-
mann.
Afgewezen 13.
GOEDKOOPE TREIN NAAR
ANTWERPEN.
Zaterdag 6 September a.s. zal de Ned.
Spoorwegen een goedkoopen trein van Am
sterdam, Haarlem en Leiden naar Antwer
pen laten loopen. Vertrek 9.45 van Leiden,
terug Zondag 7 Sept. om 20.27 van Antwer
pen. Aank. Leiden 23.56. De deelnemers
ontvangen bij hun plaatsbewijs gratis twee
bewijzen van toegang tot de Wereldtentoon
stelling, alsmede twee toegangsbewijzen voor
de afdeeling Oud-België, waardoor zij in de
gelegenheid zijn 's Zaterdags, zoowel als
's Zondags de tentoonstelling en Oud-België
te bezoeken. De prijzen bedragen van Leiden
lste kl. f. 9.45, 2e kl. f. 7.45, 3e kl. f. 5.40
(retour).
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
Naamlooze Vennootschap A. Dorsman's
Boekhandel en Stoomdrukkerij, Voorstraat
5153, Noordwijk-Binnen. Uittredende Com- j
missaris; Jhr. Mr. L. A. van Sc-huylenburch i
v. Wish, Hoog Keppel.
Reserve 2e luitenants H. van 't Hof en
N. J. Braadbaaxt, van het 6e regt. veldart.,
komen alhier van 8 t.m. 27 dezer voor her
halingsoefeningen onder de wapenen.
De buurtvereeniging „Eensgezindheid"
organiseert morgenmiddag van 46 uur een
plantenkweekwedstrijd in de school aan de
Oosterstraat.
Ten nadeele van J. W. R. zijn uit een
tuin achter zijn woning in de Cobetstraat
vier jonge konijnen ontvreemd.
Gisteravond te ongeveer halfacht toen
een boerenwagen met paard op de Hooge-
woerd wilde keeren, reed de wagen plotse
ling achteruit en kwam tegen de spiegelruit
van den meubelmaker K., waardoor deze
geheel verbrijzeld werd.
Het tramverkeer ondervond ook nog
eenige vertraging.
Gisteravond is op den Haagweg een
auto no. 14121 van den heer Z. in botsing
gekomen, waardoor de voorzijde van de
Chevrolet geheel vernield werd. De heer Z.
hek wam geen letsel Door de firma Stall inga
werd de auto naar de garage Noordeinde
gesleept.
(Voor iedere geplaatste photo wordt 2.50 veraoed).
STRANDAC ROBATIEK.
Ingezonden door C. Krug, te Noordwijk aan Zee.
Voor de handhaving van het radio-zendtijdbesluit
Gisteravond had de afdeeling Leiden van
de V.A.R.A. in de groote Stadsgehoorzaal
een propaganda-f eest vergadering belegd,
waarvoor de belangstelling zóó overwel
digend bleek, dat reeds van te voren vast
stond, dat de beschikbare ruimte ontoe
reikend zou zijn, zoodat liet bestuur ge
dwongen was hetzelfde programma ook in
de zaal van „Concordia" te laten afwerken,
j Even over zevenen stonden de gegadigden
j al op deBreestraat geduldig te wachten
I tot de deuren zouden worden geopend en
reeds voor het aanvangsuur van achten was
noch in de Stadszaal, noch in „Concordia"
een plaatsje onbezet,
j De vergadering in eerstgenoemde zaal
i werd geleid door den heer Pieterse; die
in „Concordia" door den heer C. G. Baart,
die zeiden, dat reeds eerder het plan was
gekoesterd een feestvergad?ring te beleggen.
Met genoegen constateerde spr. dat de
belangstelling onder het uitstel geenszins
heeft geleden. In dén korten tqd van haar
bestaan telt de afdeeling Leiden reeds 1300
leden en spr. hoopte, dat wanneer binnen
kort het tweejarig bestaan zal worden ge
vierd. een ledental van 2000 zal zijn bereikt.
Met een beroep op aller medewerking om
dit doel te helpen verwezenlijken,, werd de
bijeenkomst voor geopend verkla&fu.
In de Gehoorzaal vergastte het jazz-band-
gezelschap „Aufgepast" de aanwezigen daar
na op eenige vroolijke muzieknummers, ter
wijl de heer W. van Cappellen eenige decla
maties ten beste gaf. In „Concordia" werd
eerstgenoemde taak verricht middels ietwat
minder hyper-moderne muziek door het
Amsterdamsch Trio, terwijl „De Stem des
Volks" onder leiding van den heer O. de
Nobel eenige luide toegejuichte liederen ten
gehoore bracht.
Het hoofdnummer van den avond vormde
evenwel de
Rede van den heer A. de Vries,
voorzitter van de V.A.R.A.
Op 15 Mei, aldus begon spr., is a3n de
arbeidersbeweging in ons land in den aether
recht gedaan door het besluit van minister
P.evmer. Datzelfde besluit ontketende even
wei aan den anderen kant een storm van
protesten; spr. zou dit willen noemen van
fascistische protesten.
Voor den loen Mei hadden de N.C.R.V.
en de K.R.O. elk 50 zenduren in de week;
de A.V.R.O. 100 uren en de V.A.R.A
S uren. En dat als jonge en groeiende
klasse, ja de klasse van de toekomst, ter
wijl het liberale kapitalisme, dat gedoemd is
van de wereldbol te verdwijnen over 100
zenduren beschikte. De A.V.R.O. achtte dien
toestand volkomen in orde; de V.A.R.A. uit
den aard der zaak niet.
De VARA acht spr. minstens even alge
meen als de AVRO. hoewel de eerste zich
zelve niet algemeen noemt. Integendeel, de
V.A.R.A, streeft er niet naar om het ieder
een naar den zin te maken; zij voelt zich
vóór alles onderdeel van de groote socialis
tische arbeidersbeweging en als zoodanig
propageert zij haar idealen.
De A.V.R.O. meende in haar recht te
staan omdat „zij geheel Nederland achter
zich wist".
De groote opkomst hier en elders bewijst,
dat daaraan toch wel een en ander ont
breekt. De A.V.R.O. heeft erg geschermd
met ledenta'len. doch heeft niet geschroomd
zich daarbij van leugens te bedienen Eigenlijk
heeft zij geen enkel lid, alleen maar 100.000
klanten, ook wel luistervinken genoemd. Spr.
heeft er de bewijzen van voorhanden, dat
het er slechts lOü.UOl) zijn en niet 125.000
zgoals de A.V.R.O.-leiding beweert.
Zij mag achteraf beschouwd blij zijn met
de haar toegewezen 25 pet. en spr. ver
trouwt, dat de maatschappelijke beteekenis
van hei pro!e'.ariaat b'nnen afzienburen tijd
van dien aard zal zijn, dat ze geen 25, maar
40 of 50 pet. van den zendtijd voor zich
kan opeischen.
De A.V.R.O. draagt een algemeen karakter
is beweerd. Spr. logenstraft deze bewering
door te wijzen op een redevoering van prof.
Treub, die voor de A.V.R.O.-microfoon het
Indische vraagstuk van kapitalistisch stand
punt belichtte, doch men waagde er zich
niet aan om van dezelfde plaats ook de
belangen van het proletariaat te laten ver
dedigen. En voor een uiteenzetting van een
belangrijke kwestie als het Staatspensioen,
bestond in A.V.R.O.-kringen „geen inte
resse". De V.A.R.A. was als een plantje,
dat gepoot was aan den Noordkant van
een huis, maar desondanks is het even
forsch uitgegroeid als de A.V.R.O.-boom aan
de zonnige Zuid-zijde.
De A.V.R.O. heeft historische rechten, is
gezegd. Al ware dat zoo, dan nog zou
spr. ze niet erkennen, omdat dat historische
recht is gebaseerd op de uitzuiging van het
proletariaat door het kapitalisme. De ge-
heele maatschappij is een levend ding, dat
verandert en door de gewijzigde omstan
digheden wordt wat vroeger recht was, nu
on.'echt.
Maar de A.V.R.O. heeft geen historisch
reebt. Bij alle zendtijdbesluiten van vroegere
ministers is uitdrukkelijk bepaald, dat de
toewijzing voorloopig geschiedde en de
A.V.R.O. daaraan geen enkel recht voor
de toekomst zou mogen ontleen en.
De A.V.R.O. wilde het Nederlandsche
volk bewaren voor vergiftiging met politiek.
Alsof de V.A.R.A. zoo dom zou zijn om
te doen. Wij zijn wel zoo verstandig, aldus
spr. om ons alleen van de politiek te
bedienen, wanneer de heerschende, bezittende
klasse ons daartoe dringt. Wij zouden
tweede-rangs burgers zijn, wanneer wij een
dergelijke aanranding van onze politieke
vrijheid zouden gedoogen. Als het noodig
zou zjjn, dan zal de arbeiders beweging
zich zoo goed als van haar bladen ter
propageering vaa haar verlangens ook be
dienen van dat machtige hulpmiddel van
onzen tijd, den aether.
Ten siotte gaf spr. een opsomming van
de voornaamste medewerkers der V.A.R.A.:
het orkest, dat aan de spits staat van
alle Nederlandsche omroeporkesten, een lit
terator als A. M. de Jong, die zijns gelijke
hier te lande niet vindt en een voordrachts
kunstenaar als Willem van Cappellen, aan
wien iedere A.V.R.O.-klant zich ergert om
dat hg wel eens „kleppert".
Met een krachtige peroratie om pal te
staan voor de V.A.R.A. en de geheele
arbeidersbeweging, besloot de heer de Vries
zijn herhaaldelijk door applaus onderbroken
betoog.
Na de pauze werden de programma's in
de Gehoorzaal en „Concordia" verwisseld,
waarna de vergaderingen met een opwek
king om deel te nemen aan den propaganda-
fietstocht op a.s. Zaterdag voor de betooging
op 14 September, werden gesloten.
BINNENLAND.
Koninklijk bezoek aan Enkhnizen (356
Blad).
Minister Deckers over zijn vlootplannen
(3de Blad).
Verschenen is de Memorie van Antwoord
aan de Tweede Kamer over de wijziging der
Zuiderzee-steunwet (Binnenland, lste Blad).
BUITENLAND.
Het congres der nationale minderheden
wijst Briand's memorandum af (Buitenland,
lste Blad).
Spionnage-conflict te Sofia ontdekt (Bui
tenland, lste Blad).
De verwoesting van Santo Domingo; onge
veer 300 dooden (Buiten! Gemengd, 2de
Blad).
WIJZIGING DER
ZUIDERZEE-STEUNWET.
Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer.
Aan de Memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer inzake het wetsontwerp tot
wijziging der Zuiderzeesteunwet ontleent de
„Te!" het volgende
Na nog even het bekende standpunt der
regeering gememoreerd te hebben, dat voor
de, door de drooglegging gedupeerde vis-
schersbevolking geen recht op schadeloos
stelling bestaat, verklaart de minister van
Waterstaat, dat de regeering, nu do Zuider
zeesteunwet enkele jaren heeft gewerkt,
veel meer versterkt is in haar overtuiging,
dat deze wet, mits op enkele practische pun
ten nog herzien, aan de werkelijke belangen
der Zuiderzeevisschersbevolking beter en
vollediger recht laat wedervaren, dan bij
hel uitkeeren van een bedrag in geld, als
vergoeding van geleden schade, het geval
zou kunnen zijn. Het aantal belanghebbenden,
wat thans door de Zuiderzeesteunwet kan
worden geholpen is veel grooter en de hulp
die wordt verleend, is in het belang van
de maatschappelijke positie en toekomst der
der belanghebbenden veel doeltreffender, dan
met een schadevergoedingswet zou worden
verkregen.
De minister kan niet inzien, dat hett
huidig stelsel onrechtvaardig werkt, omdat
het niet helpt hen, die door zuinig te leven
zooveel hebben overgespaard, dat de liqui
datie van hun bedrijf geen moeilijkheden
oplevert.
De medewerking der belanghebbenden aan
de Zuiderzeesteunwet laat echter nog te
veei te wenschen over, in de eerste plaats
ten gevolge van de gunstige uitkomsten van
hei Zuiderzeevisschersbedrijf in den laatsten
tijd; in de tweede plaats door telkens op
nieuw gewekte verwachtingen, dat wets
wijziging aan de belanghebbenden nieuwe
voordeelen zal brengen. Voorkeur verdient
volgens den minister een propaganda in
omgekeerden zin, opdat een geleidelijke
liquidatie der bedrijven kan plaats hebben.
Wat de wijze van tegemoetkoming betreft,
deelt de minister mede, dat het aantal
kinderen, dat opleiding geniet, belangrijk
is. doch dat ook het aantal kinderen, dat
in de visscherij werkzaam is, nog zeer
groot is.
Tegemoetkoming wordt verleend tot zoo
danig bedrag, dat de oudere daardoor in
staat worden gesteld hun kind de jzewenschte
opleiding te doen geven. Met den bouw
van ambachtsscholen te Edam en te Harder
wijk zal spoedig worden begonnen-
Met de generale commissie heeft de
minister overleg gepleegd over een reorga
nisatie in dien zin, dat, nu ten aanzien
van de toepassing van de Zuiderzee-steun
wet van een min of meer gevestigden
toestand kan worden gesproken.
Daar nog geenszins vaststaat, dat van
de afsluiting van de Zuiderzee schade voor
de bietencultuur is te verwachten, kan de
minister voorshands geen aanleiding vinden
de biezenmatters bij Kampen en Genemuiden
onder de belanghebbenden op te nemen.
Aanvulling van het bepaalde in art. 1
onder A. tweede lid der wet door Noord-
zeevisschers die in Zuiderzee-gemeenten
wonen, ook met belanghebbenden gelijk te
stellen als zij hun bedrijf na afsluiting uiet
op geljjken voet kunnen voortzetten, ont
moet bij den minister bedenking, omdat hg
vooralsnog de consequentie van zulk een
uitbreiding niet kan overzien.