7lste Jaargang
DONDERDAG 4 SEPTEMBER 1930
No. 21616
FF1CIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
hollandsche maatschit.
van landbouw.
lectorsbenoeming.
consultatiebureau
voor moeilijke kinderen.
gids van de
leidscke universiteit.
burgelitk armbestuur.
MUZIEK.
„sursum corda".
handelsregister
kamer van koophandel.
ONZE VACANTIEPHOTO'S.
witkgebouw
„geloof-hoop-liefde".
BINNENLAND.
de a.v.r.o.ibetooging.
zuiderzee-visscherij-
tentoonstelling.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
binnenland.
buitenland.
het rijk en de gemeenten
de volkenbond
niet algemeen genoeg.
nationaal chr. geheel-
cnthouders-vereeniging.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cis. per regel toot advertentiên uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen Tan ons Blad gevestigd rijn. Voor alle andere
advertenliên 35 Cts. per regel. Kleine AdTertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor evenlueele opzending Tan brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post f. 2.35 -j- portokosten.
ƒ0.18
„018
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
STREMMING SCHEEPVAARTVERKEER
BIJ GROOTE HAVENBRUG.
Burgemeester en Wethouders van Lei-
&n brengen ter algemeene kennis, dat in
terband met het monteeren van de brug-
ilapvan de Groote Havenbrug, het scheep-
lartverkeer aldaar op Maandag 8, Dins-
lig 9 en Woensdag 10 September a.s.
pootendeels gestremd zal zijn. Waarschijn-
zal voor schepen gelegenheid tot pas
seren bestaan des Maandags vóór 7 uur
,m., op een tijdstip gelegen tussehen on
eer 11 uur v.m. en 3 uur n.m. en na 9
ar n.m. des Dinsdags en des Woensdags
rfór 7 uur v.m. en na 9 uur n.m., terwijl
Woensdag waarschijnlijk gedurende den
ifbeelen dag een doorvaarthoogte van plra.
i.30 M. beschikbaar zal zijn.
AUG L. REIMERINGER,
Weth. lo. Burgemeester.
Leiden, 4 September 1930. 7925
Afdeeling Leiden en omstreken.
In de gisteravond in „Den Burcht" ge-
iuden vergadering der afdeeling Leiden
m bovengenoemde maatschappij werden
notulen der vorige vergadering, samen-
steld door den secretaris, dr. D G. Ubbels
veranderd vastgesteld. De heer J. de
raaf bracht vervolgens rapport uit van de
?21 Mei j.l. te Den Haag gehouden alge
mene vergadering, welk verslag voor ken-
sgeving en onder dankzegging aan den
^vaardigde werd aangenomen.
Xa behandeling der ingekomen stukken,
rike weinig belangrijks opleverden, bracht
voorzitter, de heer C. Bakker den be-
bijvingsbrief voor de op 10 September
te Amsterdam te houden algemeene
radering in bespreking.
lid van de financieele commissie zal
kandidatuur van den heer J. de Veer te
agen worden gesteund en als lid van
Hoofdbestuur in de vacalure-W Boer
Wegraven), die van den heer C. Bakker
Oegstgeest. Tot afgevaardigde naar deze
s*?adering werd benoemd dr. Ubbels en
1 zijn plaatsvervanger de heer van der
Xa rondvraag werd de vergadering geslo-
i onder dankzegging voor de opkomst.
Bi] Kon. besluit is benoemd tot lector in
f faculteit der wis- en natuurkunde aan
'universiteit alhier, voor onderwijs in de
«kunde, dr. TI. D. Kloosterman te Munster.
H D. Kloosterman werd in 1900 geboren,
5 bezocht de Leidsche Universiteit en pro
beerde in 1924 bij prof dr. J. C. Kluyver
epn proefschrift getiteld: ..Over het splït-
- van gehecle positieve getallen in een
to van kwadraten". Na zijn promotie be-
dit h'j de universiteiten van Kopenhagen,
iford en Hamburg.
Momenteel is hij als assistent te Münster
^kzaam.
Overzicht van het eerste kwartaal.
Dr. A. Querido zendt ons een overzicht
van de werkzaamheden van het Consultatie-
Bureau voor moeilijke kinderen alhier, in
het tijdvak van 1 Juni1 September 1930,
waaraan wij het volgende ontleenen:
Er werden 72 patiënten ingeschreven.
Hiervan kwamen 44 uit Leiden en 23 uit
omliggende gemeenten.
De ouders waren spontaan gekomen in
37 gevallen Gezonden door polikliniek
kindergeneeskunde in 13 gevallen. Gezonden
door polikliniek Zenuw- en zielsziekten in
6 gevallen Gezonden door huismedicus 6
gevallen Gezonden door voogdijraad 5 ge
vallen. Gezonden door schoolhoofd 5 ge
vallen.
De reden van de komst was:
Lastig- druk en ongehoorzaam thuis 14
maal. Achterlijk (meestal ter bevestiging van
diagnose of advies omtrent Gesticht) 9 maal.
Onzindelijkheid 8 maal. Slecht leeren 3
maal. Slecht spreken en stotteren 8 maai.
Adviezen van den volgenden aard werden
gegeven
Opnemen in eene inrichting 4. Veranderen
van school 2. Plaatser» op Buitengewone
school (nu of t. z. t.) 7. Plaatsen op Bewaar
school 5. Verwezen naar huismedicus of
polikliniek (na gemaakte diagnose) 24. Ver
wezen naar andere cqnsultatie-bureaux 2.
Veranderen van omgeving (plaatsing in
ander gezin) 4. Werk verschaft 2.
In een aantal der gevallen kon worden
volstaan met een enkel advies, vooral wan
neer dit door medici of poliklinieken werd
gevraagd. In andere gevallen bleek een
voortgezet contact met het kind en het ge
zin noodig. Hierin werd voorzien door de
sociale werkster, die voor dit doel 4ö bezoe
ken aflegde en 8 maal kinderen aan huis
ontving. Het voorschrijven van medicijnen
werd zooveel mogelijk beperkt: in het ge
heel werd slechts 5 keer een recept afge
geven.
Ondanks den korten lijd. dal het Bur:au
beslaat, blijkt het duidelijk uit den groolen
toeloop, dat het in eene behoefte voorziet.
Vanwege het Leidsch Universiteitsfonds is
bij de firma S. C. van Doesburgh uitgegeven
een gids van de Rijksuniversiteit alhier voor
het academiejaar 19301931,
Het handige boekje geeftletterlijk ant
woord op alle vragen de Universiteit betref
fende en bevat o.a. een opsomming van de
namen der senatoren en curatoren, ivul-
teitsbestuurders, hoogleeraren. lector u/'en
privaat-docenten, wetenschappelijke' instel
lingen, vereenigingen en commissies-, gege
vens betreffende de verschillende studierich-,
tingen, overzicht der colleges, benoodigd
studie-materiaal, enz. enz.
Kortom, een practische handwijzer die
ieder student en m het bijzonder den eerste
jaars van groot nut zal zijn.
Jaarverslag over 1929.
Aan bovengenoemd verslag, dat in druk
bij de firma Ydo is verschenen, is het vol
gorde ontleend.
Meervoudige bedeeling is in 1929 216
maal voorgekomen, d.w.z. dat 216 onder
steunden van het Burgerlijk Armbestuur te-
gegelijk in geld of in natura gesteund wer
den door andere instellingen van weldadig
heid.
In verband met de strenge vorst in Febr.
en Maart werden extra maatregelen genv
men.
Het Burgelijk Armbestuur adviseerde
voorts aan den Gemeentelijken Geneeskun
digen Dienst aan 673 gezinnen of personen
een kaart, recht gevende op koslelooze ge
neeskundige hulp, uit te reiken, waardoor
507 gezinnen recht verkregen gedurende een
vol jaar kostelooze geneeskundige behan
deling. 82 gezinnen voor den tijd vai*
3 maanden en 84 vrouwen recht op kosle-
stelooze kraamverpleging
In 1928 werden ondersteund: 1133 per
sonen, waarvan 796 mannen en 337 vrou
wen en in 1929. 1189 personen, waarvan
826 mannen pn 363 vrouwen
In 1928 werden 24 personen ondersteund
met losse gif te en in 1929 21 personen
In 1928 bedroegen de uitgaven der onder
steunden:
Aan huur, kost, inwoning enz. f. 133268.58.5
Aan 'huur, kost, inwoning, enz.
aan werkloozen incl. brand
stoffen f. 25324.805
Aan ondersleuning in losse
giflen f 376.
Aan kleeren en beddegoedf799 29
Aan brandstoffen f 8993.875
Apo begrafeniskostenf. 187.70
A|in uitbesteding van verla
ten kinderenf. 440.
Gistermiddag ongeveer half vier ge
raakte op de Oude Vest ter hoogte van de
Paradijssteeg een jongetje van circa 6 jaar
te water. TJet kind, dat reeds in zinkenden
toestand verkeerde, werd gered door een
passeerenden bakkersknecht v. Hoven uit de
Oosterstraat die zich gekleed te water begaf
en het genoegen mocht smaken den drenke
ling behouden op het droge te brengen.
Bii de Arbeidsbeurs alhier waren gis
teren 514 werkzoekenden ingeschreven,
legen 222 op denzelfden datum in 1929.
f. 169 390.25*
In 1929 bedroegen "de uilgaven der onder
steunden:
Aan huur, kost. inwoning mz. f 151449.98
Aan huur. kost, inwoning enz.,
aan werkloozen inclt brand
stoffen f. 15607 443
Aan ondersteuning in losse
giften f. 400.
Aan kleeren en beddengoed., f. 1964 68
Aan brandstoffen f. 11132
Aan begrafeniskostenf. 467.43
Aan uitbesteding van verla
ten kinderenf. 455 37
iii f. 181476.94
In 1928 waren de totale kosten der ver-
pleeggelden in gestichten f. 25972.695 en in
1929 f. 20889.4-1.
Wijziging:
Naamleoze Vennootschap „Handelsmaat
schappij voorheen G. Splinter", Iloogewoerd
41, Leiden, complete meubileering-verkoop.
De statuten zijn gewijzigd. Wijziging han
delsnaam thans: Splinter, TapijtenMeu
belen, N V.
(Voor iedere geplaatste photo wordt f. 2.50 vergoed).
LEVEND BEGRAVEN
Ingezonden door Max. Deyn, te Leiden.
In het clubgebouw van den V.C.J.B.
Breestraat 150 A zal uitgaande van het
wijkgebouw „Geloof-Hoop-Liefde" een tee-
kententoonstelling met daaraan verbonden
inschrijving gehouden worden op Vrijdag 5
en Zaterdag 6 September. Geopend Vrijdag
avond 810; Zaterdagmiddag 2.305 en
Zaterdagavond 79.30.
Als leeraren voor den cursus zijn aange
steld de herren Marks en Verstraalen voor
rechtlijnig teekenen en de heer E. J. H. Alt,
bouwkundig teekenaar, voor bouwkundig
teekenen.
Onderwijs wordt gegeven 2 avonden in
de week in het wijkgebouw.
Zie ook de advertentie in dit Blad.
Hubert Cuypers gaat heen.
Aangezien Hubert Cuypers wegens over
drukke werkzaamheden voor het dirigent-
schap van liet Gemengd Koor „Sursum
Corda" heeft bedankt, werd gisterenavond
op voorstel van het Bestuur door de alge
meene ledenvergadering in zijne plaats be
noemd de heer A. M. van der Horst te Hil
versum. Men vertrouwt hiermede een ge
lukkige keuze te hebben gedaan, aangezien
de heer Van der Horst in vele opzichten de
artistieke opvattingen van den heer Cuypers
deelt. De kunstenaar is hier ter stede niet
onbekend, daar hij bij de Kerkconcerten
van Sursum Corda" in de Pieterskerk
steeds voortreffelijke orgelsolo's ten beste
gaf en eveneens op uitnemende wijz^ den
zang van Mevr. Noordewier begeleidde
Van der Horst is ook directeur van de
C. O. V. te Utrecht en geeft zich veel moeite,
de werken van Bach en vooral, die van
Bach's voorgangers, ten dcfele onbekende,
maar niettemin voortreffelijke meesters be
kend te maken.
Het AVRO.-comité deelt ons mede. dat de
trams Zaterdagmiddag tussehen halftwee en
twee uur van het terrein naast „Zomerzorg"
naar Den Haag vertrekken. De fietsers ver
trekken om kwart vóór twee vanaf den
Haagweg bij de firma Noordman en de auto's
en motoren te kwart over twee naar de
Haagsche Schouw, waar wordt aangesloten
bij groep I (auto's enz. uit de omgeving). Te
halfdrie vertrekt dan de auto-colonne naar
Den Haag.
De N V. H en G. Schroder's Mode-
handel, welke filialen heeft te Rotterdam.
Den Haag. Groningen en Amersfoort heelt
thans ook hier ter stede in het perceel Bree
straat 118 een filiaal opgericht. De zaak is
in- en uitwendig geheel verbouwd en gemo
derniseerd en ziet er nu keurig uit. Alle
damesmode-ariikelen liggen netjes achter
glas of in fraai betimmerde vitrines geëta
leerd. De indirecte verlichting, welke maakt,
dat men geen hinder ondervindt van scha
duwvorming. de mooie betimmering en last
not least de goederen zelve verraden de
zaak van het betere genre, dat nochtans
dank zij den gecombineerden inkoop tegen
redelijke prijzen kan worden aangeboden.
Achter den winkel is eert speciale afdeeling
voor pelterijen en Butterick-patronen.
Bezoek van H. M. de Koningin-Moeder.
H.M. de Koningin-Moeder heeft gisteren
een bezoek gebracht aan de Zuiderzee-
Visscherrj-Tentoonstelling te Enkhuizen. Te
1.54 uur arriveerde H.M. met Haar gevolg
aan het station, alwaar zij verwelkomd werd
door den burgemeester van Enkhuizen, den
heer W. Th. C. Zimmerman, den heer G. P.
de Vos, wethouder en Ph. Loggers, ge
meente-secretaris. Mej. H. Sluis, bood de
Hooge bezoekster bloemen aan.
Van het station reed het gezelschap in
auto's naar de tentoonstelling. De rijk met
sparregroen, oranje en nationale kleuren
versierde straten en straatjes van het
typische Zuiderzee-stadje boden een vroo-
lijken aanblik. Heel Enkhuizen was uitge-
loopen om van het Koninklijk Bezoek getuige
te zijn en langs Spoorstraat, Venedie, Wes
terstraat, Breedstraat en Noord den weg,
dien de stoet volgde stond het aan
weerszijden vol nieuwsgierigen, die de grjjze
vorstin toejuichten.
Hare Majesteit betrad het tentoons ellings-
terrein door den ingang van het Visschers-
dorp, waar zij ontvangen werd door den
voorzitter van de Z.V.T., den heer Stapel
en den secretaris, den heer Woesteoburg.
Vervolgens werd een bezoek gebracht aan
het Visschersdorp, waar de Koningin-Moeder
met briangst.ling de schilderacht ge huis es
in oogenschouw nam en zich met de be
woners onderhield.
Hierna maakte H.M. een rongdang door
het tentoonstellingsgebouw A, dat onderwijl
ook voor het publiek toegankelijk oleef.
Middelerwijl was op het grasveld naast
het restaurant „De Drie Haringen" de lang
verwachte „Markerbruiloft" aangevangen.
Hieraan werd medegewerkt door een groot
aantal Marker mannen en vrouwen, die in
de cchtcnur°n warm gea riv er Wii kr:gen
eei coirp e huw e ij \ot k i g voor den
Burgerlijken Stand te zi n. door e?n
heusch feestmaal, dat op lange tafels onder
de groene boomen werd opgediend. Het ging
er buitengewoon vroolijk toe en de zang
der bruiloftsgasten en de muziek van de
kapel in de muziektent wisselden elkaar
voortdurend af.
Toen het spel eenigen tijd aan den gang
was verscheen H.M. de Koning-M Mer, in
gezelschap van burgemeester Zimmernrn.
diens echtgenoote en eden van het Ten
toonstellingscomité en hunne dam?s.
Het gezelschap nam plaats op de veranda
van het restaurant, waar vervolgens de thee
geserveerd werd. De kleine Lysje van
Riel bood de Koningin-Moeder een tuiltje
bloemen in een Marker klomp aan, waarna de
muziek het „Wilhelmus" ten genoore bracht,
dat door de honderden aanwezigen spontaan
werd medegezongen.
TJare Majesteit sloeg geruimen tijd het
Marker spel gade en begaf zich met Haar
gevolg omstreeks 4.15 uur per auto naar
het station, vanwaar per trein de terugtocht
werd aanvaard.
H.M. de Koningin-Moeder bracht gisteren
een bezoek aan de Zuiderzee-Visscherij-Ten.
toonstelling te Enkhnizen (Binnenl. Ie Blad)
Het openlnchtspel te Zwolle is een succes
geworden. (Binnenland le Blad).
Het voortgezette congres van den Midden
slandsbond (Binnenland le Blad).
De Dnitsche delegatie ter Volkenbonds
vergadering zal een gematigde houding aan
nemen (Buitenland le Blad).
De Engelsche Liberale Partij wil zelfstan
dig blijven (Buitenland le Blad).
In Turkije is een groot commnnisten com.
plot ontdekt 'Buitenland le Blad).
De Amerikaansche ballon Good-Year heeft
den Gordon Bennett-wedstrijd gewonnen.
(Builenl. Gemengd, 2e Blad).
Vragen aan de regeering.
Het Tweede Kamerlid de heer Hermans
heeft de volgende vragen tot den Ministter
van Financiën gericht:
Wil de Minister aan de Staten-Generaal
overleggen en algemeen verkrijgbaar stellen
een staat van de voorloopige berekeningen
van de uitkeering per inwoner, bedoeld in
art. 3b der wet van 15 Juli 1929?
Wil de Minister in staatvorm daarbij ver
melden of deze uitkeering is gebaseerd:
a. op de werking van art. 4, dan wel be
paald wordt ingevolge art. 6, 1ste lid;
b. ingevolge art. 6, 2de lid;
c. ingevolge art. 6. 3de lid (garantie van
minstens 60 pCt.);
d. ingevolge art. 6, 3de lid Oimiet van
85 pCt.)?
Wil de Minister deze gegevens verstrekken
volgens indeeling der provincie en de gebrui
kelijke groepsgewijze rangschikking door het
Centraal Bureau voor de Statistiek?
Wil de Minister hierbij tevens vermelden
een staat van het verschil tussehen de op
brengst hoofdsom personeele belasting 1928
(thans genomen als aftrek in art. 6, 3de lid)
en de opbrengst der hoofdsom 1927, met
vermelding der klasse, waarin de gemeenten
in 1928 waren ingedeeld?
Naar hel „Hbl." meldt, heeft de A.V.R.O.
van den directeur-generaal der P.T.T. een
mededeeling ontvangen, waarin de volgende
merkwaardige zinsnede opviel:
,,De Algemeene Programma Commissie
deelt mij mede, dat zij de uitzending van
redevoeringen, welke tijdens de zitting van
den Volkenbond le Genëve zullen worden
gehouden, niet geschikt acht voor het alge
meene programma."
Nadat Dinsdagavond in hel gebouw De
Vereeniging een bcgroetingssamenkomsl was
gehouden, is gistermorgen in Musis Sacrum
le Arnhem de 51e algemeene vergadering
van de Nat. Christen Geheelonlhoudersver-
eeniging begonnen onder presidium van ds.
P. Veen uit Utrecht bij ontstentenis van den
voorzitter, prof dr. J. R." Slotemaker de
Bruine.
Na behandeling van hel jaarverslag en
-de rekening van den 'penningmeesterdeed
het hoofdbestuur c. nige mededceln-ren over
de viering van 1,1 gouden jubi'eum. hel vol
gen'! jaar Ie Utrecht. De aflredende hesluurs-
leden, de hceren ds. D. van Krevelen le
Lichtenvoorde en dr. J van der Spek te
Heemstede, wérden herkozen. Als lid van de
commissie van redaclie werd herkozen ds.
P. Veen le Utrecht
Na de middagvergadering werd per e!ec-
trische tram een rit gernan':! naar den
Sehelmschenweg en werd de d en nluin be
zocht. Daar boden de beide on!vangende
afdeeüngen uen thee aan. Omstreekc half 5
werd de vereeniging op De Steenen Tafel
door het gemeentebestuur ontvangen.
Gisteravond was er in de Eusebiuskerk
een wijdingssamenkomst.