KONINGIN WILHELMINA
VIJFTIG JAAR.
;i«>e Jaarganp
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1930
No. 21612
I nummer bestaat utt VIER Bladx
EERSTE BLAD.
fficieele Kennisgevingen.
ONZE VACANTIEPHOTO'S.
7
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel toot adTertentiên uil Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd rijn. Voor alle andere
advertenitiên 35 Cts. per regel Kleine Advertentiën uitsluitend
bij TOoruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postxecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cis. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post I. 2.35 portokosten.
cro.is
„0.18
i
DIENSTPLICHT.
Opgave van adres.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
muis van onderstaande dienstplichtigen
zij in hun eigen belang worden verzocht
de Afdeeling Militaire Zaken der Ge-
?nte Secretarie, Breestraat No. 119, hoek
ilsteeg, opgave te doen van hun tegen-
wrdige verblijfplaats.
Elfcerlus Marinus Koning, dienstplichtige
de lichting 1931 uit de gemeente Leiden
Cornell's Antonius Jozef Rietmeyer, dienst-
van de lichting 1931 uit de ge
ënte Leiden;
Hermanus Krekelaar, dienstplichtige van
loting 1931 uit de gemeente Leiden;
Johannes Cornel is IJsbrand Nieuwenhuy9
nstplic'htige van de lichting 1921 uit de
neen te VGravenhage;
Jornelis Johannes de Leede, dienstplich-
van de lichting 1927 uit de gemeente
Iravenhage en
Derk Terwindt, dienstplichtige van de
ng 1927 uit de gemeente Amsterdam;
A VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
Leiden, 30 Augustus 1930.
HINDERWET.
j-argemeester en Wethouders van Leiden;
Gezien het verzoek van:
M. A. M. van Noort om vergunning tot
oprichten van een banketbakkerij in het
reel Doezastraat No. 19, kadastraal be-
Gemeente Leiden, Sectie E. No. 1667.
A. van Hoïlsteijn om vergunning tot
oprichten van een zetterij, drukkerij en
rij in de perceelen Morschsingel No.
en 16, kadastraal bekend Gemeente
Sectie L. No. 1220.
let op de artikelen 6 en 7 der Hinder
den kennis aan het publiek, dat ge
ïnde verzoeken met de bijlagen op de
etarie dezer gemeente ter visie gelegd
ilsmede dat op Zaterdag, den 13den Sep-
ier e.k. des voormiddags te half elf uren
het perceel Breestraat 125 (Bureau van
aeentewerken) gelegenheid zal worden
'eren om bezwaren tegen deze verzoeken
brengen, terwijl zij er de aandacht op
en. dat niet tot beroep gerechtigd zijn
die niet overeenkomstig art. 7 der Hin-
voor het gemeentebestuur of een
*er leden zijn verschenen, ten einde hun
ttaren mondeling to ete lichten.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Men, 30 Augustus 1930.
7656
Aan de Slaten-Generaal, dio 31 Aug. 1880:
..Het is voor ons een groote vreugde U de
blijde tijding te kunnen mededeelen, dat
H.M. de Koningin, onze beminde Gemalin,
hedenmiddag bevallen is van eene Prinses.
Wij zijn overtuigd, dat de Eerste en
Tweede Kamer der Staten-Generaal van
harte deelt in de gevoelens, die deze heuge
lijke gebeurtenis bij ons opwekt en met ons
dankbaar den zegen erkennen, die door den
Allerhoogste aan ons Huis en aan het Vader
land :s geschonken.
En hiermede mijne heeren bevelen wij U
in God's heilige bescherming.
Willem."
Op deze wijze werd de geboorte van Prin
ses Wilhelmina, thans onze Koningin, mee
gedeeld.
Nauwelijks was het heugelijke nieuws be
kend of allerwege traden de dichters op den
voorgrond om van de vreugde en het geluk
van het Vorstenhuis, van het volk en het
vaderland te zingen nu een nieuwe loot was
gekomen aan den ouden stam der Oranje's.
Zoo van niemand minder dan Nicolaas
Beets, die o.m. dichtte:
Laat Oost en West de blijmaar hooren,
Die kroon en volk vervult met vreugd.
Den koning is een kind geboren,
Een dochter, die zijn hart verheugt.
Wees welkom, welkom, koningskind.
Vóór uw geboorte reeds bemind.
Geertruide Carelsen ving met de volgende
strophe aan:
De klokken spelen, Aan alle ooren
Een blij hoezee. Vermeldt de wind-
En vlaggen deelen Daar is geboTen.
De mare ons mee. Een vorstelijk kind.
P. J. Baale te Leiden uitte zich als volgt:
Stem, Neerlands volk, de vreugde-snaren
Steek uit, steek uit d'oranjevlag.
De Heer, de God der Legerscharen,
Is 't, die weer zeeg'nend op ons zag.
De geboorteacle opgemaakt door baron
F M. van der Duyn. wethouder van 's-Gra
ven ha ge, was onderteekend dooT koning
Willem III. den minister van justitie Mod
derman en den minister van binnenlandsche
zaken, baron van Lynden van SandenbeTg.
Prinses Wilhelmina werd den 17en Octo
ber gedoopt door den hofprediker ds C. C.
van Koetsveld.
Dat de dichters zich in die dagen niet
onbetuigd lieten kan ook blijken uit de ver
zameling van gedichten van A. Haverkamp
en hij voegt het er uitdrukkelijk bij
zijn Oranje en vaderlandslievend huisgezin
te Amsterdam, die van af de geboorte van
de Prinses tot Koningin Wilhelmina achttien
jaar werd, elk jaar zijn gedicht schreef.
Zoo zong hij op den achttienden verjaardag:
„Zoo is de dag dan daar. En 't kroonfeest
(u gewijd."
De dichtader vloeide ook waar de jonge
Koningin, vergezeld van H.M. de Koningin-
Regentes Emma in het openbaar optrad en
steden en provincies bezocht. Zoo in Utrecht,
10 Juni 1892:
(Voor iedere geplaatste photo wordt f. 2.50 vergoed).
KLAPROOSJES.
Ingezonden door Lien Trouwee, te Leiden.
„Juicht, Utrecht, juicht, de Koningin
Wendt ook lot u haar schreden."
Zoo in Leeuwarden, Juni 1892:
„Wilkom ljeawe Koninginne,
Neerlans Ijeafst en wirdichlst p&n."
(Welkom, lieve Koningin,
Neerland's liefst en waardigst pand).
Zoo zong men haar 21 Juni 1892 in
Groningen toe:
„Ik bied u, lieve Koningin,
Uit naam van Gruno's jeugd
Wat bloemen aan. Versmaad ze niet."
September 1892 werd een bezoek aan
Haarlem gebracht en daar hoorden de
Koninginnen:
Wij bidden, blijf lang door Gods
(goedheid gespaard
En gaat gij ook ras weer van hier.
Het bleek u toch duidelijk hoe lief
(gij ons waart,
Vorstinnen ons harte zoo dier.
Uit de aangehaalde versregelen uit ver
schillende plaatsen kunnen wij volgen welke
sleden en provincies de'Koningin, nog onder
de regeering van Koningin Emma heeft
bezocht.
In versregels vindt men niet uitgedrukt de
bezoeken en de plechtige bijeenkomsten,
welke door de Koningin werden gemaakt of
door haar werden bijgewoond.
Juli 1891 bracht keizer Wilhelm II een
bezoek aan de Koningin, dat Mei 1892 werd
beantwoord met een bezoek aan Berlijn
Een jaar daarna. October 1893 kwam Wei-
mar aan de beurt en in 1895 zagen de Lon-
denaars haar voor hel eersl in de hoofdstad
van het Britsche rijk, 'oen zij een bezoek
bracht aan het Engelsche hof.
In 1895 valt ook haar bezoek aan de groote
tentoonstelling te Amsterdam en toen zij
daar Oud-Holland betrad, sprak de burge
meester van de Oude stad haar toe, begin
nende als volgt:
Heil, koninginnen, heil in deze stad
(van weken.
Broos en vergankelijk en toch vol hoogvaardij
Op eeuwen heugenis."
Dat in 1898 de dichters weer op het tapijt
kwamen, spreekt van zelf-. Niemand minder
dan dr. H. J. A. M. Schaepman zong o m.:
Nu bimbamt en beiert en klingelt,
Gij klokken, omhoog in de lucht.
En jubelt en kleppert en tjingelt
In alles meesleepende vlucht.
Nu luidt met uw weemlende tonen.
De lent van 't vaderland in.
Die Nederland's jonkvrouwe zag komen
Tot Nederland's hooge vorstin.
En de hierboven reeds aangehaalde dich
ter Haverkamp vervaardigde ter gelegenheid
van de kroning, 6 September 1898:
„Uw kroningsfeest, thans koninginne
van gansch ons Nederland."
En hij eindigde:
„De zinspreuk van 't Oranje
Blijve het „Je maintiendrai.
Herinnerend ons aan Spanje
Te land als ter zee.
Sta pal in uw besluiten,
Uw leidsman zij steeds God
En er kan uit ontspruiten.
Een zegenrijk genot."
Aan de Koningin werden ook gedichten
gewijd toen zij, met een koninklijk gebaar
President Kruger een oorlogsschip aanbood
om hem, een der meest tragische figuren uit
de geschiedenis, over te brengen naar ons
land. Jean Rameau wijdde aan dit konink
lijke gebaar het volgende gedicht:
O, blonde koningin, vorstin van duizend
(weken,
Gij, fiere koningin van 't kleine Nederland.
Gij heerscht door goedheid groot,
Niet slechts daar aan het strand.
Maar waar Europa reikt, naar alle
(hemelstreken.
Meer dan Europa nog, de wereld hoort u toe,
Want God schiep overal bedroefde
(menschenzielen
En wie op aarde lijdt wil voor u
(nederknielen,
Voelt zich als onderdaan, zich minder
(levensmoe.
Alleen bij U werd hulp gevonden voor den
(zwakke,
Gij. Gij alleen strekiet de hand uit naar
(de smart
De arme oude eik, getroffen door het hart,
Bleef staande door den steun van fnssche
(rozentakken."
Op den zestienden October 1900 werd een
nieuw tijdperk voor onze Koningin door ha.
zelf aangekondigd:
en/
Het is mij een behoefte aan het Neder-
landsche volk, van welks levendige belang
stelling in het geluk van mij en mijn huis
ik zoo diep overtuigd ben. persoonlijk mede-
deeling te doen van mijn verloving met Zijn
Hoogheid, Hertog Hendrik van Meclenburg
Schwerin.
Ook nu weer kwamen de dichters aan
het woord; zoo ook toen het huwelijk plaats
vond, op den 7den Februari 1901.
De dichter B. ter Haar Bzn. dichtte een
huwelijkszang, dat aldus aanvangt:
- „Lenle-zoelte, onzichtbaar neergezegen,
Kust een bloemknop, leer en zacht".
Nu kwamen dagen van groote bezorgdheid
voor het leven van onze Koningin Het jaar
1902 heeft geloond hoe het Nederlandsche
volk een was met de Koningin. Het volk
treurde bij het ernstige ziekbed van de
Vorstin Gelukkig het dreigend onheil ging
voorbij.
En er ging een kreet van vreugde door
Nederland toen 12 December 1908 in de
Staatscourant de volgende mededeeling ver
scheen
„Door Hare Majesteit de Koningin daartoe
gemachtigd en met groote dankbaarheid heb
ik de eer aan de Kamer mee te deelen, dat
het H.M. heelt behaagd den Raad van Mi
nisters uit te noodigen openbare bekendheid
te geven aan de volgende verklaring, welke
heden in de Staatscourant zal worden ge
plaatst.
De bedoelde mededeeling was een verkla
ring van Prof. Dr. B. J. Kouwer en dr. Roes-
singh. dat H.M. in blijde verwachting ver
keerde.
30 April 1909 de ^volgende mededeeling
in de Staatscourant:
H. M. de Koningin is hedenmorgen, door
Gods Goedheid bevallen van een Prinses.
Omtrent deze heugelijke gebeurtenis is door
de geneesheeren de navolgende bulletin
verspreid.'.
Het bulletin bevatte de mededeeling, dat
II M en het Prinsesje zich wel bevonden.
Zoo zou men het leven van de Koningin
in gedichten, in proclamaties, in officieele
mededeelingen kunnen weergeven.
In het boekje, dat Miss Saxton Winter, de
eerste gouvernante van Prinses Wilhelmina,
over haar verblijf aan het Nederlandsche
hof heeft geschreven, vindt men tusschen
de regels door, een karakteristiek van de
jonge prinses, die geroepen werd den kroon
van Nederland te dragen.
De éigenschappen van de Oranjes zijn ook
de Hare: zelfbeheersching, wilskracht,
plichtsbesef, scherpzinnigheid en de gave
om zich te concentreeren.
De weg, dien zij reeds vroeg, heeft afge
bakend is zij trouw gebleven. Haar verzeke
ring, bij het aanvaarden van de regeering,
dat de Oranjes niet genoeg voor Nederland
kunnen doen, heeft zij gestand weten te doen.
Dat bleek telkens weer in voor-, in tegen
spoed, in dagen van rampen en leed, in het
voorgaan waar nood gelenigd moest worden,
waar hulp verleend moe9t worden. Vooral
ook tijdens de benauwde oorlogsjaren.
Dat ons volk haar groote gaven waardeert
bleek overduidelijk bij het 25-jarig regee-
ringsjubileum.
Vijftig jaar wordt de Koningin en zij, die
haar van haar kindsheid hebben kunnen
volgen, hebben te verklaren, dat zij een
waardige vorstin is gebleven. Vorstin in haar
houding, in de fierheid van haar gebaar.
Vijftig jaar is onze Koningin en de lieide
van het volk, dat zij reeds als jong meisje
heeft weten te winnen, heeft zij behouden,
door al de stormen en golven der tijden heen.
Moge het haar gegeven zijn nog vele ge
lukkige dagen met haar volk te doorleven.
AFSCHEID BIT DE POLITIE.
De heer W. Post.
Gistermiddag heeft de agent van politie
lste klasse, W. Post, die ongeveer dertig
jaar bij het korps heeft gediend, den dienst
BINNENLAND.
De onderscheidingen ter eere van den
50en verjaardag van H.M. de Koningin.
(2e Blad).
De actie der K. L. M.-piloten. (3e Blad).
Het Jnnkers-renzenvliegtnig morgen naar
ons land; demonstraties vanuit Waalhaven.
(Binnenland, 2e Blad).
Meerdere personen tengevolge van de
warmte overleden. (Gemengd, 3e Blad).
Scheepsbranden te Rotterdam en Apel
doorn. (Gemengd- 3e Blad).
BUITENLAND.
De voorzitter van de Poolsche Sejm afge
ranseld. (Buitenl. Ie Blad).
Toenemende onrnst in Zuid-Amerika.
(Buitenl. Ie Blad).
met pensioen verlaten. Verschillende supe
rieuren en zeer vele collega's hebben door
hun aanwezigheid in de theoriezaal bewe
zen, welk een goed hart zij Post toedragen.
De eerste, die van zijn gevoelens van waar
deering blijk gaf, was de agent Zwart, die
in een vlot toespraakje den scheidenden
collega dank bracht voor de steeds van hem
ondervonden kameraadschap. Dat gij. al-*
dus spr., in uw 30-jarigen werkkring bij de
Leidsche politie, u vele vrienden hebt ver
worven, is ons gebleken, toen het denk
beeld naar voren is gebracht u bij uw af
scheid een stoffelijk aandenken mede le
geven. Met den wensch, dat Post nog vele
jaren van zijn welverdiend pensioen zou
mogen genieten, bood spr. hem een ameu
blement voor de huiskamer van zijn nieuwe
woning aan.
De voorzitter van het politie-muziekge-
zelschap de hoofdagent Dragt dankte Post
voor alles wat hij voor dit corps heeft ge
daan, niet alleen als ijverig voorzitter en
bestuurslid, maar ook als trouw lid, dat
vrijwel nooit op de repetities heeft ontbro
ken. Als blijk van erkentelijkheid bood spr.
een fraaie hanglamp aan.
Namens de afdeeling Leiden van den
Neutralen Bond sprak de voorzitter, agent
Bruinsma den vertrekkenden bondsmakker
toe, hem schetsende als een goed organisa-
tiemensch. Ook deze spreker bood een ge
schenk aan, dat inmiddels reeds ten huize
van Post was bezorgd.
Namens de superieuren sprak de inspec
teur, de heer Duval zijn groote tevreden
heid uit over de arbeidspreslaties van Post,
hem verder een zonnige toekomst toe
wens chende.
.Ten slotte dankte Post voor de vele sym
pathiebetuigingen en wekte op om door
eensgezinde organisatie het leven van den
politie-agent op een hooger peil te brengen.
MAATREGELEN OP i SEPT.
De directeur van het postkantoor te Leiden
maakt bekend, dat op 1 September a.s. bij
gelegenheid van de herdenking van den
jaardag van H.M. de Koningin, het post
kantoor en het bijkantoor aan de Heeren
gracht te 14 uur zullen worden gesloten
Voorts worden dien dag de navolgende dien
sten niet uitgeoefend: postwissel (met uit
zondering van telegrafische) postbewijzen,
quifantiën, giro (met uitzondering van
spoedbehandeling, pasmuntcirculatie en be
lastingbetaling.
Er zullen worden uitgevoerd Twee brief
postbestelling nl. te 7.15 en te 18 uur: Eén
pakketpostbestelling te 9.30; Vier buslich
tingen nl. te 7.50. 11.30, 16.35 en 22 uur.
De Commissaris van Politie brengt ter
kennis, dat Maandag, 1 September a.s van
pl.m. 8.30 en 10.30 uur v.m. ter gelegenheid
van de kinder-aubade, het Rapenburg West
zijde tusschen Noordeinde en de Kaiser-
straat voor het verkeer zal worden afge
sloten.
Zij, die naar do aubade komen luisteren,
kunnen zich het best opstellen op het Ra
penburg Oostzijde, waar zoo noodig
evenmin rijverkeer zal worden toegelaten.
o
GENOOTSCHAP M. S. G.
Wij verwijzen naar een advertentie in dit
Blad betreffende de inschrijving van nieuw*
leerlingen voor de cursussen van hel Ge
nootschap M. S. G.
Tevens zijn aan dat adres nadere gege
vens verkrijgbaar aangaande de verschil
lende leervakken, waarin onderwijs wordt
gegeven.
