HUN BEIDER WEG.
71* Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 7 Augustus 1930
Derde Blad
No. 21592
KERK- EN SCH00LNIEUWS.
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST VAN JAN KLAASEN EN TRIJNTJE.
FEUILLETON.
predikbeurt
BODEGRATEN.
I Gerei. G™1- Vrijdas nam. half atiht. da.
I Heikoop van Utrecht.
o
NED. HERT. KERK.
Ijjerdepen: Te Hantum, Hantumhui-
Lr c a. (toez.), ds. O. S. Cazemier te Sta-
fcren-
o
lgemeene synode
der ned. herv. kerk
XIX (Slot),
lüadat de vice-president over de registers
D den secretaris heeft gerapporteerd, wordt
den secretaris, dr. D. den Breems, dank
„J voor zijn uitnemende diensten.
Jferzoeken van de gemeenten Doetinchem
l de Bilt, betreffende de toepassing van
23, Regl Predikantstractementen, wor-
i toegestaan.
j beer A. G. Louwerenburg te Haarlem
li: de Synode uitgenoodigd kennis te
trin van een door hem uitgevoerde
leve orgelbewerking van de melodieën der
,en. Dit wordt voor kennisgeving aan
ren.
j brief van het Algemeen College van
Eicht op het beheer over de toepassing van
143 Alg. Reglement wordt naar de Syn.
[missie overgebracht.
Lsn die commissie is ook opgedragen het
temen van de leden der commissie voor
(ziening van de liturgische geschriften,
e in de zitting van gisteren ia be
ien.
lenige brieven geven aanleiding de daarin
lelde verzoeken en opmerkingen te stel-
|in handen van de betrokken kerkelijke
[oren.
i de Evangelische Gezangen-Compagnie
[vorden bericht, dat er tegen een nieuwe
^ave van psalm- en gezangverzen ten
raike van de Christelijke scholen geen
vaar bestaat.
[torna wordt kennis genomen van het
ag over de kerken in Oost- en West-
en van het verslag over den toestand
e kerken der Waldenzen. Ook van het
[richt van den staat der Nederlandse!
tramde Kerk. Hierin wordt o.a. medege
ld, dat wegens het nog ontbreken van
tabellen der schriftelijke kerkvisi-
het aantal zielen, tot de Nederlandse!
tramde Kerk behoorend, nog niet kon
(den opgegeven. Yolgens de uitkomsten
RECLAME.
^3
Een
Prettige
Glimlach
verhelderd door
een rij parelblan-
ke tanden, neemt
iedereen voor U in.
Verzorgt daarom
Uw tanden met
PASTOL, de tandpasta,
die reinigt als geen
andere. PASTOL ver
wijdert allen aanslag,
maakt de tanden prachtig
blank en bovenal: houdt
ze gezond I
Neemt met PASTOL een
proef en let op het resultaat.
Doos 20 ct. Tube 35 ct.
Dubbele doos 35 ct Dubbele tube 60 ct
Bo
der 10e volkstelling in 1920 bedroeg het
2.835.429 zielen.
Het beheer van verschillende fondsen
wordt aan de synodale commissie opge
dragen.
Daarna sluit de president de 115de ver
gadering der synode, daarbij het woord
richtend tot de hoogleeraren-praeadviseurs,
den secretaris, den vice-president en in
't bijzonder tot die leden die voor hel laatst
de synode hebben bijgewoond. Hij herinnert
aan onze roeping om levende steenen te zijn
en tevens medearbeiders aan den opbouw
van des Heeren tempel, daarbij wijzend op
de slotwoorden van Elizabeth Brownings
gedicht: „Aurora Leigh": de wereld is oud,
maar de oude wereld wacht op het uur der
vernieuwing, op nieuwe kerken, nieuwe
instellingen, nieuwe wetten, welke vrijheid
laten en nieuwe vereenigingen, welke allen
valschen schijn uitsluiten. Hij, de Heer zelf,
zal alles nieuw maken.
6193
Dr. C. J. VINKESTEYN.
Dr. C. J. Vinkesteyn, inspecteur der gym
nasia, voor het oogenblik te Utrecht vertoe
vend wegens de Staatsexamens, is aldaar
plotseling door een zoodanige ongesteldheid
getroffen, dat zijn onmiddellijke opneming
in het St. Antonius-zieken'huis noodig was.
(Tijd.)
Dr. J. STEIN S. J.
Directeur van de Vaticaansche Sterrewacht.
De „Maasbode" deelt mede. dat dr. J.
Stein is benoemd tot directeur van de Vati
caansche Sterrewacht. De volgende bijzon
derheden over zijn leven zijn aan het blad
ontleend:
Pater J. Slein werd geboren 27 Februari
1871 te Grave, studeerde te Maastricht aan
het gemeentelijk Gymnasium, en trad 26
September 1888 te Mariëndaal in het novi
ciaat der Paters Jesuieten. Na zijn novi
ciaat en junioraat te Mariëndaal. studeerde
hij drie jaar philosophie te Oudenbosch,
waarna hij te Leiden werd ingeschreven als
student in de wis- en sterrekunde. Hij pro
moveerde 20 Mei 1901 op proefschrift:
..Beobachtungen zur Bestimmung der Brei-
tentariationen in Leiden, nach der Horre-
bow-methode angestellt, von Juni 1899 bis
Juli 1900". Ten behoeve van dit proefschrift
bracht hij ook eenigen tijd door op de sterre
wacht te Washington U. S. A.
Hij begon tzijn theologische studiën te
Maastricht in 1900, werd Priester gewijd
26 Aug. 1903, en na nog een jaar theologie
en het derde novicaatsjaar in Como. Italië,
ging hij op uitnoodiging van Pater Chera,
directeur der sterrewacht te Tortosa naar
Spanje, om daar de metingen van de eclips-
koorden bij de totale zonsverduistering van
1905 te verrichten.
In hetzelfde jaar werd hij Benoemd tot
'leeraar aan het R.K. Gymnasium en H. B.
S. te Katwijk a. d. Rijn, doch vertrok reeds
in 1906 naar Rome. waar hij assistent werd
aan de Specula Vaticana.
In 1910 keerde hij terug en werd verbon
den aan het St. Ignatius-College te Amster
dam,
Docfi niet allleen als leeraar en opvoeder
as P. Stein in de laatste 18 jaren te Am
sterdam werkzaam geweest. Tevens bleef hij i
6teeds werkzaam voor de Vaticaansche
Sterrenwacht, waar zijn beroemde orde
genoot Pater J. G. Hagen S.J., bijna voort
durend op zijne medewerking kon rekenen.
In 1924 verscheen het tweede deel van
diens groote werk: „Die Veranderlichen
Sterne", nl. „Mathematisch physikalischer
Teil" in een omvang van 381 blz. 4o, dat
geheel van de hand van P. Stein is. Het
tijdschrift „Studiën" ondervond ook sinds
jaren zijn gewaardeerde medewerking en
verschillende artikelen van zijn hand ,o.a.
over de Galilëi-quaestie en de theorie van
Einstein, zijn ook nog heden actueel.
Bovendien is P. Stein lid van verschil
lende geleerde genootschappen en o.a. ook
mederedacteur van „Hemel en Dampkring",
het orgaan van de vereeniging van weer- en
sterrenkunde, waarin bijna geregeld artike
len van zijn hand verschijnen.
Behalve door zijn voortdurende medewer
king aan de Vaticaansche Sterrekundige uit
gaven genoot hij ook in Breederen kring be
kendheid door zijn werken in den Amster-
damschen Slerrekundigen Kring en in de
Sterrekundige Vereeniging, waarvan hij
thans nog voorzitter is.
517. En terwijl de dief aan het louw hing, reed een
spoorlrein razend voort. Zijn puffen, hijgen, Mazen, rollen,
werd ook door den dief gehoord. Spoortrein, dacht hij, dat
is nog 'n kansje, misschien 'n redfniddel voor mij. Ik zal
er pogen op te springen, gaat hij onder mij voorbij.
518 En nog door 't vliegtuig vastgehouden, greep hij
'n wagen van den trein. Nu trachten, dacht hij, los te
komen, dat zal dan mijn redding zijn. Hij klom op de
Ireden van den wagen, hield zich daarbij stevig vast,
maar het dikke louw om zijn lichaam, bezorgde hem
heel veel last.
LAWN-TENNIS.
OM DE DUITSCHE
KAMPIOENSCHAPPEN.
Op den vierden dag van de Duitsche
kampioenschappen te Hamburg sloeg Timmer
den Australiër Willard 63. 75, 62.
Bonssus sf. Kuhlmann 46, 1—6, 6—4,
63, 6—3. Crawford sl. dr. Dessart 3—6,
6—1, 6—8, 6—1, 6—3.
Prenn sl. Hopman 1—6, 57, 7—5,
61, 75; Harada won van den Engelsch-
wan Hughes wegens niet opkomen, door
ziekte; Ohta sl. Lorenz 61, 62, b3.
De laatste acht voor het heerenenkelspel
zijn: Boussus, Timmer, Harada, Crawford,
Prenn, Lester, Ohta en Féret. Timmer, die
niet veel moeite had met Willard, komt
in de volgende ronde uit tegen Boussus,
zegt de „Tel."
Een zwaren strjjd in het damesenkelspel
had de Duitsche ex-kampioene mevr. Fried-
leben tegen mej. Rollin Couquerque. De
Nederlandsche had de eerste set met 6—4
gewonnen en stond reeds 51 in de tweede,
toen mevr. Friedleben er met veel bravour
in slaagde, het spel in handen te nemen,
de tweede set nog met 1311 uit het
vuur te slepen en de derde set met 64
te winnen.
Mej. Canters ontmoette niet veel tegen-
stónd van mej. Loewenthal en won met
6—0, 6—4.
In de dames enkel won verder mej. Payot
van mej. Baumgarten 63, 75; mej. Rost
sl. mej. Hopman 61, 62; mej. Hammer
sl. mevr. Schomburgk 06, 63, 6—3.
Voor de dames zjjn de laatste acht: Frl.
Aussem, mej. Canters, mej. Payot, mej.
Hammer (Duitschland), mej. Rost (Duitsch-
land), mevr. Friedleben (Duitschland), mrs.
Godfree (Engeland) en mej. Krahwinkel
(Duitschland).
In het heerendubbelspel wonnen Mishu
en Gleerup van Mitterer en Malgrane met
7—5. 6—3, 6—1, 6—4. Willard en Hop
man sl. Wolff en Uthmöller 61. 63,
62. Harada en Abe sl. Hauss en Heit-
mann 63, 64. 63.
Moon en Crawford sl. Peltzner en Keiler
8—6, 6-3, 10-8.
Damesdubbelspelmej. Krahwinkel en mej.
Peitz, sl. mej. Stöckel en mej. Deutsch
64, 61; miss Haylock en miss Mudford
si. mej. Horn en mej. Pfliigner 63, 60.
Mej. Fehlmann en mile Payot sl. mej.
Nagler en mej. Esche 62. 60.
Gemengd dubbelspel: Mrs. Godfree en
Gregory sl. mej. Hopman en Harada 7—5,
6-3.
WATERPOLO.
A.Z.C. I—LZ.C. III 4-3-
A.Z.C. (Alphen) heeft een invaller. Direct
na aanvang nemen de Alphenaars reeds de
leiding. L.Z.C. komt dan snel opzwemmen
en heeft spoedig succes, 11, terwijl wel
dra een tweede doelpunt wordt gescoord.
A.Z.C. maakt dan door Raaphorst weer ge
lijk, 22, maar ook L.Z C. laat zich niet
onbetuigd en heeft weer succes,. 23 De
thuisclub komt dan in den aanval. Jonge-
leen krijgt het leder en werpt op Binken
afstand hard in doel. De druk op het L.Z.C.
doel blijft voortduren en als een corner ont
staat zorgt hierbij C. van Leeuwen voor de
winnende goal, 43, waarna het einde
komt!
A.Z.C. II—L.Z.C. IV 0—3.
De Leidenaars zijn iets sneller. Hierdoor
komen zij telkens in den aanval. Het schie
ten is niet altijd even zuiver, zoodat her
haaldelijk over af naast wordt geschoten.
Aan de andere zijde lukt het evenmin.
Rust komt met 00.
Na de hervatting neemt L.Z.C. weldra
de leiding. A.Z.C. brengt er al heel weinig
van terecht en de iets snellere Leidenaars
zijn de A.Z.C. meermalen te vlug af. Spoe
dig vergroot L.Z.C. den voorsprong om vlak
voor het einde den stand op 30 in haar
voordeel te brengen.
KAMPIOENSCHAP RESERVE
ie KLASSE.
Dolfijn II en IJ II speelden gisteravond
den eersten wedslrijd om het kampioen
schap res. Ie klasse N.Z.B. Dolfijn II won
met 53.
KORFBAL.
COMPETITIE-INDEELING
19301931.
Volgens „Korfbal-Revue" is de competi-
tie-afdeeling voor het district West en Oost
voor den N.K.B. als volgt samengesteld:
Westelijke le klasse N.H. Westerkwartier,
Hercules, Olvmpia, Swift, Koog Zaandijk,
D.T.V., D.D.V. en D.V.D.
Westelijke le klasse Z.H. Het Zuiden,
Doetos. H.K.V., Vitesse, Velox, Ons Eiber
nest, Fluks en D.K.C.
Westelijke 3e klasse F.: Fluks II, Vitesse
II, Gymnasiasten, H.K.V. II, Ready en Emma
DE TOER VAN VITESSE.
Twee S1 overwinningen.
De uitslag van den wedstrijd van Vitesse
le Oosterwol de ia reed9 door ons vermeld.
Daarna 19 te Dwingelo tweemaal tegen
Rood-Wit gespeeld. Eerst werd gewonnen
met 81. terwijl de tweede match onbe
slist eindigde, 11.
Onze medewerker meldt thans nader dat
vervolgens gespeeld is te Ruinerwold. Het
was den geheelen dag slecht weer, maar
tegen den avond klaarde het iets op. zoodat
er tenminste toch nog gespeeld kon worden.
De Jong nam de leiding op zich en om
streeks 7.i5 ving de wedstrijd aan.
Het gladde veld en de vermoeidheid van
de reis waren oorzaak dat Vitesse het kalm
aan deed. Kios stelde zidh daarbij hardnek
kig teweer, en zoo was het bij de rust 40.
De volgende punten lieten tot een kwartier
voor het einde op zich wachten. Toen werd
het 60, 61 en in de snel-invallende duis
ternis vond Vitesse toch nog driemaal den
korf, zoodat met 91 yoor Vitesse het einde
kwam.
Vitesse is vervolgens naar het Oosten ge
trokken. Uit Enschedé wordt ons gemeld:
'Het dreigde eergisteren weer een regendag
(e worden. De reis ging van Zwolle tot
Almelo onder een hevige onweer- en regen
bui, maar toen men in Zwolle aankwam,
scheen zoowaar de zon, als was het dan ook
op glimmend natte straten en nog druipende
boomen. Maar het was droog en Ihet bleef
droog, en het terrein van D.O.S. een prachtig
gazon van het fraaie van Heek-park, was
in uitstekende staat toen de scheidsrechter
de twaalftallen in het veld liet komen.
D.O.S. had eenige invallers o.a. voor mej.
Reys, Vitesse 'had haar sterkste combinatie
opgesteld.
Al spoedig kwamen de Leidenaars eenigs.
zins in de meerderheid, vooral door tech
nisch beter spel. Na 15 min. was het door,
Lente 2O, Berfeld Jr. maakte 21, doch
spoedig daarop had Uitienbroek 31 en nog
voor de rust mej. Ensink 41 gemaakt.
In de tweede helft kon D.OJ5. het niet
meer bijbeenen. De oudste Noordhoek Hegt,
maakte 51, mej. van Aalderen met twen
prachtige schoten 71. en tenslotte Noord-
hoek Hegt Jr. en mej. Molt 91. Toen was
het spel niet meer le volgen, en na 40 mi
nuten werd de wedstrijd geëindigd.
BOKSEN.
YOUNG STRIBLING TEGEN
K. O. CHRiSTNER.
Young Stribling, de overwinnaar van Phil
Scott, zal den eersten September a.s. K.
O. Christner ontmoeten te Atlanta in Georgia.
i naar het Engelsch - H. ANTONSEN
(Nadruk verboden).
f* namen Dick terloops op en
rt€® elkander even in 't voorbijgaan,
ftels rammelden, lessenaars klapten open
klonk een luid gelach. Eindelijk
1 mijnheer Bentham.
- Goeien morgen! zei hij. Kom maar mee
F binnen.
J:ck volgde hem door de lage klapdeur en
L boe ze hem allemaal nakeken,
bij stond te wachten, totdat dë oude
zijn handschoenen en paperassen op
lessenaar gelegd had. Mijnheer Bent-
Q wendde zich tot een der portiers. Is
nheer Nash er al?
b*. mijnheer, hij is meen ik al op het
ptoor.
I u dan maar mee.
volgde Dick hem, langs een paar
,e vreemd gevormde weegtoestellen,
J lePe brandkasten, die in den ijzeren
"^areD ingebouwd, door een weeg-
heen en dan over een donkere en
binnenplaats, met traliewerk over-
waarop verscheidene deuren en gan-
ihri ^WarneT)- Er kwam een werkman
toet ïf1 een voorscb°ot en een helder
bauw afgezet buis. Daarna gingen
nauwe gang in en tenslotte kwamen
€eJi klapdeur in een reusachtige
steenen muren, een glazen dak
en een ijzeren vloer. Aan smeltovens, op
gelijken afstand in de muren ingebouwd,
stonden werklui aan den arbeid. In den
hoek bij de deur was een klein kantoortje
afgeschoten van de smelterij, rondom met
glazen wanden.
Daar bracht mijnheer Bentham Dick
•binnen.
Goeien morgen, Nash, zei hij. hier is
je nieuwe helper, mijnheer Ardley Manners.
Dick schudde even later de hand van een
kort. gedrongen persoon van een jaar of
veertig, in een witte jas met los hangenden
boord.
Heel aangenaam, zei mijnheer Nash,
ik hoop. dat we samen goed kunnen op
schieten in het werk.
Dank uik zal mijn best doen.
Uitstekend 1
Een andere man kwam uit een vertrek,
dat later een kluis bleek te zijn. Hij was on
geveer van Dick's leeftijd. Hij droeg ook een
witte jas. maar geen boord.
Dit is mijn tweede klerk, mijnheer
Wilson, zei Nash. Hij is uw onmiddel
lijke chef.
Aangenaam, zei Dick.
Dank u, zei Wilson. Van mijn kant ook.
Terwijl de twee anderen een en ander met
elkaar bespraken, bracht Wilson Dick naar
een kleedkamertje en wees hem, waar hij
zijn kleeren kon laten.
Als ik u was, zou ik wat kleeren uit
trekken. raadde hij Dick aan. Het is hier
gloeiend, als ze het vuur wat opstoken. Hier
hangen witte jassenuw voorganger
heeft ze laten hangen.
Dank u. zei Dick.
Hij trok zijn jas en vest uit en een ver
sleten. linnen jas vol roestvlekken aan. Toen
ze terugkwamen in het kantoor, was mijn
heer Bentham verdwenen. Dick had een ge
voel, alsof zijn laatste band met de buiten
wereld was verbroken. Wilson ging verder
met zijn werk op zulk een handige, rustige
wijze, dat de onhandigheid van zijn helper
er des te beter door uitkwam. Hij begon mei
het wegen van oude, gouden sieraden, bak
jes vol met een goedje, dat er als korrelige,
bruine suiker uitzag en in werkelijkheid
fijn korrelgoud was, en baren metaal van
een dofgrijze kleur, die Dick nauwelijks op
kon lichten.
Kijk eens, zei hij, ik zal telkens het
gewicht aangeven en dan moet u het in
schrijven. hierachter de nummers,
die ik opnoem, in deze kolom.
Ja.dat zie ik, zei Dick.
Hij n§m een pen en Wilson begon.
Drie twee-en-zestignegen, komma
vijf. Drie vier en zestig.... acht-en-twiu-
tig, komma nul zes. Drie zeven-en-zestig.
twee acht-en-veertig, komma
Een oogenblikje! zei Dick, den cijfer-
stroom onderbrekend. Ik ben bang, dat ik
het niet goed begrepen heb. U zult me mis
schien eng dom vinden, maar ik heb dit
soort werk nog nooit gedaan. Het spijt me
erg. maar zoudt u het me nog wal duide
lijker willen uitleggen.
Wilson legde het hem uit en wees hern
ook, hoe hij wegen moest. Zelf kon hij het
gewicht van het ding, dat hij in handen
had, op een paar ons na schatten, zoo maar
op het gevoel af, terwijl het Dick drie of
vier minuten koste eer het juiste gewicht ge
vonden was.
Tegen half tien waren al de ovens opge
stookt en wees de thermometer negentig
graden. Dick had een gevoel, alsof hij er al
drie jaar werkzaam geweest was. Ieder
oogenblik weerklonk er een knarsend gera
tel en kwam er weer een karretje met goud
staven binnen, onder geleidde van een be
ambte. Bedienden kwamen het kleine kan
toortje binnen met platte bakken vol ringen
en sieraden, papieren bedekt met raadsel
achtige cijfers, goud en zilverkant, valsche,
gebitten, versleten goudversierselen van uni
formen, kluwens goud- en zilverdraad en
meer van dat soort dingen. Dat ging zoo ge
regeld door.
Nu en dan ging de deur van een smelt
oven open en werd er brandstof in den
.feilen gloed, die de geheele zaal doorlichtte,
geworpen. Dan weer deden ze ruwe wanten
aan en haalden met lange tangen gloeiend
roode kroezen uit den oven, waaruit ze het
gesmolten goud in vormen goten. Het zweet
droop hun in stralen langs het lichaam en
de hitte steeg voortdurend hooger. Uit het
ernaastgelegen vertrek klonk ijzergekletter,
eentonig machinegedreun en verstikkende
zurige dampen prikkelden keel en oogen
pijnlijk.
Diok moest nummers schrijven met krijt
op de ovendeuren en hij zengde zijn kleeren
door er te dicht bij te staan en brandde her
haaldelijk zijn vingers. Tweemaal moesten
ze hem met een luiden kreet waarschuwen,
omdat hij met bloote handen een baar wilde
opnemen, dien hij voor afgekoeld aanzag,
maar die nog slechts van wit-gloeiend tot
zijn natuurlijke kleur was afgekoeld. Hij
tilde zware stukken uit de wagentjes op den
weegschaal voor Wilson, die het gewicht
stond te noteeren, todat al zijn spieren pijn
deden en zijn kleeren hem aan het lichaam
kleefden. Z'n boord had hij al lang afgedaan
Dikke, vette rook hing ais een mist door het
lokaal, afkomstig van de vormen, die telkens
voordat er goud in gegeten werd, met vet
moesten worden ingesmeerd. De electrische
gloeilampen hingen als in een nevel en uit
de ovens trok de gloed vurige strepen door
het lokaal heen. Iedere werkman had twee
vuren voor zijn Tekening en er werkten on
geveer dertig man. Dick moest de ovendeu
ren merken met een stuk krijt. Het was een
heel eenvoudig systeem. De staaf metaal,
waarop een nummer geschilderd was, lag
voor de ovendeur gereed om in den smelt
kroes te gaan. De werkman, die voor den
oven zorgde, riep- „Afteekenenl" En dan
moest Dick uit het kantoortje komen, waar
een electrische waaier ten minste eenige
frissche lucht inbracht. Met de hand voor
zijn gezicht bekeek hij het nummer, boog
zich over den smeltkroes en schreef zoo
vlug als het maar kon het cijfer op het dek
sel. En als hij zich dan half verschroeid
terugtrok, riepen al weer een paar andere
werklui om hem. Zijn handen werden vuii,
zijn eenige goede broek werd met de minuut
vuiler, de mouw van zijn witte jas was tot
aan den elleboog geel en bruin geschroeid
en de zolen van zijn schoenen waren door
gebrand.
Eindelijk werd het één uur en lijd om le
gaan lunchen. Wilson na-m hem mee naar
boven en zette hem aan een tafel, waar on
geveer twintig andere klerken zaten uit an
dere af deelingen, die over niets anders
spraken dan over tennis, voetbal, meisjes,
politiek, het leger en hun chefs. Met één oog
op de klok gericht aten ze heet schapen-
vleesch met groenten en sagopudding en
dronken er bier bij; daarna haalden ze een
pijp of sigaret te voorschijn en slenterden de
een na den ander weg.
(Wordt vervolgd)3
