ONZE VACANTIE-FOTO's
follen Dekenfabriek „De Blauwe Klok"
71*te Jaargang
LEiDSCH DAGBLAD, Zaterdag 2 Augustus 1930
Derde Blad
No. 21588
SCHEEPSTIJDINGEN.
De wet tot herziening der financieele verhouding
tusschen Rijk en Gemeenten
O
Bij Haar aanstaand 125-jarig jubileum.
Vooraanzicht ran de fabrieksgebouwen aan den Oude Singe!.
vrij. waarop in 1910 een nieuw gebouw
werd gesticht, waardoor de productie aan
merkelijk kon worden verhoogd en ook aan
de aanvragen uit het buitenland kon worden
voldaan.
Intusschen werd het bedrijf langzamer
hand geheel geëlectrificeerd, hetgeen de
wijze van bewerking zeer ten goede kwam.
Om gezondheidsredenen trad de heer P.
Zuurdeeg 1 April 1916 uit de zaak en is na
dien overleden, terwijl de heer F. C. Zuur
deeg als eenig firmant de zaak bleef voort
zetten.
De vermoedelijke opvolger van het tegen
woordig hoofd, de heer J. B. Zuurdeeg, zijnde
de vijfde generatie, is sedert een paar jaren
in het bedrijf werkzaam en moge het hem
gegeven worden het werk zijner voorvaderen
met steeds toenemend succes voort te zetten.
Nietegenstaande de groote concurrentie en
de vele soorten dekens van andere vezel
stoffen dan wol, welke aan de markt ge
bracht worden, mag de onderneming zich in
een steeds toenemenden bloei verheugen en
wij vertrouwen dat dit in de toekomst be
stendigd moge worden.
Degenen, die bij dit jubileum blijk willen
geven van hunne sympathie, worden daartoe
in de gelegenheid gesteld ten kantore der
directie, Oude Singel 174. aanstaanden
Dinsdagmiddag van 3 tot 5 uur.
fcinsdag 5 Augustus a.s. zal een indus-
»ele onderneming van beteekenis hier ter
1de, de alom gunstig bekend staande wol-
ji-deken-fabriek „De Blauwe Klok" van
firma Jan Zuurdeeg Zoon, haar 125-
j bestaan mogen herdenken,
feeze onderneming, de oudste dekenfabriek
I Nederland, is thans van vader op zoon
vierde geslacht overgegaan.
De grondlegger dezer fabriek, wijlen de
jer Jan Zuurdeeg, geboren 10 Juli 1783,
terleden 21 September 1857, had op zeer
Igdigen leeftijd zijn vader verloren, die
i laken- en duffelfabriek had op het ter-
i aan de Oude Vest, waar thans de Ge
formeerde Kerk van wijlen ds. Rudolph is
Betrokken.
Kijn moeder zette met behulp van haar
jesterknecht Picard, de fabriek voort. Na
den jeugdigen Jan Zuurdeeg ook zijn
|eder door den dood was ontvallen, ont-
hij zich op 20-jarigen leeftijd aan de
[gdijschap van genoemden Picard, die
intusschen wederrechtelijk van de fa-
had weten meester te maken en kocht
I akte verleden voor den toen hier resi-
jrenden notaris Abraham Zuurdeeg, van
i heer G. J. Leembruggen een gebouw,
jarin bierbrouwerij met annex woonhuis,
i en pakhuizen, genaamd „De Blauwe
staande op den Ouden Singel nabij
Zoutkeet.
j begon op den 5en Augustus 1805 daar-
jbalve duffels ook dekens te fabriceeren
toen tijdens de Fransehe ovenieer-
sg, onder de regeering van koning Lo-
Napoleon.
vorst, bij de ingezetenen dezer lan-
bemind om zijn menschlievend-
1 en kunstzin, was daarenboven een
[ot beschermer van Nederlandsche nijver-
1 en het was onder zijn regeering, dat
eerste tentoonstelling van Nederlandsche
^erheid werd gehouden te Utrecht in
Op die tentoonstelling werd ook in-
[onden door den heer Jan Zuurdeeg en
[en jeugdigen fabrikant mocht toen de
Jerscheiding te beurt vallen met den
eereprijs te worden bekroond, een
roning, waarvan de tegenwoordige firma
ïenige bezitster is hier te lande.
De medaille van Koning
Lodewijk Napoleon.
de daarop volgende tentoonstelling in
te Gent gehouden, werd de heer Jan
f'rdeeg opnieuw voor zijn inzending be-
(°nd, waarna nog vele bekroningen volg-
1 op tal van tentoonstellingen, zoo bin-
I" a:s buitenslands.
laatste was die op de Eerste Neder-
jösche tentoonstelling te Pretoria in 1928,
F een harer afnemers de gouden medail-
fet de Blauwe-Klok-dekens verwierf,
beer Jan Zuurdeeg had maar één
wijlen de heer Paulus Jacobus Zuur-
geboren 15 Januari 1810, overleden 3
F 1867. Deze zoon trok in 1831 als vrij-
l'ger met de Leidsche Schutterij naar
Ij ,en..na zijn terugkeer in 1833 ging
Mfn'ei z^.n va^er een vennootschap aan,
F r de firma Jan Zuurdeeg Zoon.
L in nu °P 21 September 1857 de heer
L J^^eg op 74-jarigen leeftijd was
Viek*en Z9^e 'leer Zuui"deeg
t voort, al spoedig daarin bijgestaan
z'Jn beide zoons, de heeren W. C. en
Zuurdeeg.
heer p. j Zuurdeeg mocht echter niet
^an bet hoofd der zaken staan; op
L '2en leeftijd overleed hij op 3 Maart
Toen kwam de leiding der zaken in han
den van bereids hierboven genoemde jeug-
eischen des lijds deden beantwoorden en
dige vooruitstrevende krachten, die de fa
briek en haar werkkringen spoedig aai? de
daardoor dus alles aanvingen om boéer den
steeds wassenden concurrentiegecst het
hoofd te kunnen bieden.
Zij mochten zich dan ook in een spoe
dige uitbreiding hunner zaken verheugen,
totdat op den 20sten Juni van het jaar 1877
begrafenisdag van wijlen H. M. Konin
gin Sophie zij door brand al hun bezit
tingen, zoowel oud als nieuw, door de vlam
men vernield zagen.
Het was voor de ilog jeugdige firmanten
hard zoo alles wat zij reeds door noesten
vlijt'en onverflauwden ijver hadden weten
te verwerven, te moeten verliezen. De assu
rantie dekte nog niet ten volle de schade.
Ten einde de arbeiders niet teleur te
stellen en aan levensóngunsl ten prooi te
laten en uiteraard de cliënteelë niet te ver
liezen, herbouwden de energieke firmanten
op hel erf der vaderen niet, maar maakten
gebruik van een aanbieding om te
koopen de dekenfabriek van de firma -T. J.
Krantz Zoon, ook op den Ouden Singel
alhier.
In deze inrichting war,en nog uilsluilend
verouderde rriachinerièt-n' in gébruik, welke
door verbeterde werden vervangen, bouw
vallige gedeelten-werden afgebroken en ver
nieuwd, kortom aan den geest van den tijd
ook in het machinewezen de noodige offers
gebracht en zoo werd die fabriek nu herdoopt
in „De Blauwe Klok"
De gebrs. W. G. en J. B. Zuurdeeg mochten
door gemeenschappelijke samenwerking ge
durende een tijdvak van ruim 40 jaren zich
in den steeds toenemenden bloei hunner
zaken verheugen, lot op den 31slen Julii 1903
de jongste der twee firmanten, de heer J. B.
Zuurdeeg na een zeer kortstondige ziekte te
's-Gravenhage overleed.
De heer W. C. Zuurdeeg, die door ziekte
en doorstane operatiën in de laatste jaren
veel geleden had, besloot zich toen eveneens
uit de zaken terug te trekken en bij akte,
verleden voor den notaris Mr. J. A. F. Coe-
bergh, alhier, droeg hij de firma met haar
lusten en lasten over aan zijn zoon Paul
Zuurdeeg en aan den tweeden zoon van zijn
overleden compagnon en broeder, den heer
F. C. Zuurdeeg.
Met volle kracht werd nu doorgewerkt,
zoodat na enkele jaren de fabriek reeds te
klein bleek te zijn.
Door afbraak van eenige perceelen aan
den Ouden Singel kwam een flinke ruimte
HOLLAND—O. AZIË-LIJN.
OUDERKERK, thuisr., 29 Juli te Colombo.
OOSTKERK. 1 Aug. van Japan te R'dam.
JAVA—NEW-YOHK-LIJN.
I DELI, 29 Juli van Bolawan n. Batavia.
BOSCHBIJK. New York n. Java, pas. 30
Juli Gibraltar.
SOEMBA, 30 Juli van Norfolk le Savannah.
MERA'UKE. 30 Juli van Java le Boston.
KON. HOLL. LLOYD.
FLANDRIA, uitreis, 31 Juli n.m. 9 u. van
Cherbourg.
DELFLAND, thuisreis, pass. 31 Juli Fer
nando Noronha.
MONTFERLAND. 31 Juli van Amst. le Ham
burg.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
MAASKERK. uitr., pass. 1 Aug. Dungeness.
BILL1TON. uitr., 29 Juli van Port Soudan.
RIJPERKERK, 1 Aug. van Lorenzo Marques
n. Beira.
HEEMSKERK, 1 Aug. van Dar es Salaam n.
Zanzibar.
NI AS. thuisr., 1 Aug. te Marseille.
POLLUX. 1 Aug. van Amst. te Hamburg.
ROTT. LLOYD.
SLAMAT. 1 Aug. van Java te R'dam.
KERTOSOXO, thuisr., pass. 1 Aug. Perim.
KOTA RADJA, uitr., pass. 31 Juli Perini.
SOEKABOEMI. thuisr., pass. 31 Juli Oues-
sant.
TAPANOELT. uitr.. 1 Aug. van Bombay.
SIBAJAK, thuisr., 1 Aug. van Singapore.
KON. NED. STOOMB. MIJ.
AURORA, 31 Juli v. Livorno n. Napels.
COTTICA, thuisr., 2 Aug. n.m. tusschen
1012 u. te Havre verwacht.
MARS, 31 Juli v. Vigo n. Lissabon.
MEROPE, 31 Juli v. Palermo n. Messina.
ORPHEUS, 31'Juli v. Kopenhagen n. Aar-
li uus.
STELLA, arr. 31 Juli te Bourgas.
TELAMON, 31 Juli v. Alicante n. ToiTe
vie ja.
THESEUS, 31 Juli v. Passages n .Bilbao.
IRIS, 1 Aug. v. Hamburg te Amst.
HAARLEM, uitr., pass. 1 Aug. Dungeness.
BAARN, thuisr., 27 Juli v. Supe.
BENNEKOM, uitr., 29 Juli v. Amtofagasta
XICKERIE, 1 Aug. v. Amst. n. W.-Indië.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
BILDERDIJK, 1 Aug. n.m. 8 u. van Phila
delphia te Antwerpen verwacht.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
MARPESSA, 30 Juli v. Curasao te Shell-
have n.
PENDRECHT, Porto Corsini n. Constanza,
pass. 29 Juli Zea.
SEMIRAMIS, 29 Juli v. Shellhaven te
Colon.
TIBA, 30 Juli v. Huelva n. Amst.
a. Uitkeering van het Rijk per inwoner,
overeenkomstig de artt. 1 t/m. 9 van de wet
van 24 Mei 1897 f. 200.021.
b. Uilikeering van het Rijk
overeenkomstig art. 10 van de
wet van 24 Mei Mei 1897,
(bijdrage in de jaarwedden
van den Burgemeester en Se-
crelaris) 600.
c. 100 opcenten op de
hoofdsom der Personeele be
ting 228.700.—
d. lö opcenten op de'hoofd
som der Vermogensbelasting 15.000.
e. Plaatselijke belasting naar
het inkomen „1.701.562.
Samen f. 2.14Ö.886.—
De noodige herziening van het belastingstelsel voor Leiden.
In verband met de bepalingen van de
wet van 15 Juli 1929, S. 388, zooals die wet
is gewijzigd bij de wet van 14 Juni 1930,
tot herziening van de financieele verhou
ding tusschen het Rijk en dc gemeenten
is een herziening van het gemeentelijk be
lastingstelsel noodzakelijk.
Algemeen overzicht en strekking
van de wet.
Dc grondslagen van de nieuwe wetgeving
zijn de volgende:
De rijksuitkeeringen ingevolge de wet
van 21 Mei 1897 komen te vervallen, even
als dc plaatselijke belasting naar het inko
men. De bevoegdheid tot heffing van op
centen op de hoofdsom van dc Vermogens
belasting woTdt beperkt van ICO tot 50 op
centen.
Ingesteld wordt een gemeentefonds. Ten
behoeve van dit fonds worden geheven een
nieuwe Rijksbelasting naar het inkomen.
Gemccntefondsbolasting genaamd, en 50
opcenten op de hoofdsom van de Vermo
gensbelasting. Uit dit fonds zullen de ge
meenten in het vervolg een tweetal uitkee-
ringen ontvangen, n.l. een bijdrage in de
jaarwedden van den Burgmeester en Secro
taris, tot een maximum van f. 3000 per jaar.
en een uitkeering per inwoner, berekend
volgens een formule, welke verband houdt
met dc draagkracht van de gemeente cn
met de uitgaven voor dc politie, het on
derwijs en de armenzorg (de werkloos-
heidszorg inbegrepen). De uitkeering por
inwoner wordt tot een zeker minimum ge
garandeerd eveneens stelt dc wet een
maximum vast. waarboven de uitkeering
niet mag stijgen.
De Personeele belasting wordt voortaan
van Rijkswege geheven ten behoeve van
dc gemeenten. Voor de regeling van deze
heffing zijn aan dc gemeenten ruime be
voegdheden toegekend.
Bovendien wordt aan de gemeenten 75
pCt. van de opbrengst van dc ter plaatse
geheven Grondbelasting uitgekeerd.
Dc wet verleent voorts aan dc gemeen
ten nog de bevoegdheid tot heffing van
opcente nop de Gcmecntefondsbelasting
tot een beperkt, geta.l cn tot heffing van
een belasting van woonforensen.
Hot doel van den wetgever is geweest,
om le komen tot een tempering van de
groote verschillen in belastingdruk tussc'her^
de onderscheidene gemeenten. Om dit doel
(e bereiken is het gemeentelijk belastingge
bied door de afschaffing van de plaatselijke
inkomstenbelasting belangrijk beperkt. In de
plaats daarvan ontvangen dc gemeenten
voortaan een ruimere Rijksuitkeering, en
zooals gelegd, de zuivere opbrengst van de
hoofdsom der Personeele belasting en 75
pCt. van de zuivere opbrengst der Grondbe
lasting. Uit den aard en het karakter van
het toekomstig gemeentelijk belastingterrem
volgt voorts, dat de verder benoodigde in
komsten in de eerste plaats moeten worden
verkregen uit de zakelijke en verteringsbe
lastingen; de wet stelt de vaste outillage
van de gemeenten als bron van eigen in
komsten voorop. Omdat echter de tarieven
van de verteringsbelasting wel een zekere
stabiliteit zullen moeten vertoonen en de
Personeele belasting daarom bezwaarlijk als
jaarlijkse he sluitpost van de middelen zal
kunnen dienen, is dc bevoegdheid verleend,
om in beperkte mate opcenten te heffen op
de Vermogensbelasting en op de Gemeente-
fondsbelasting. De bedoeling van de wet is
evenwel, dat deze opcenten niet dan in ge
val van noodzaak tot 'hun uiterste grens
worden opgevoerd.
Invloed van den nienwen toestand
op de financiën der gemeente
Leiden.
Op de begrooting voor 1930 is geraamd
wegens
Bij heffing van de Personeele belasting
op denzelfden voet als l'hans, kunnen over
een jaar, dat geheel door den nieuwen loe-
sland wordt beheersdht. de volgende ont
vangsten worden geraamd:
a. Uitkeering uit het Gemeentefonds
krachtens art 3 sub a. der wet van 15 Juii
1929, (bijdrage in de jaarwedden van den
Burgemeester en den Secretaris) f. 3.000.
b. Uitkeering per inwoner uit hel Go-
meentefonds krachtens art. 3, sub b. det
wet f. 1.078.519.
c. Uitkeering van 75 pet. van de zuivere
opbrengst van de hoofdsom der Grondbelas
ting f. 130.839.
d. Uitkeering van de zuivere opbrengst
van de hoofdsom der Personeele belasting
f. 217.658. Samen f. 1.430.016.
Dit bedrag is f. 715.870 lager dan het
hierboven genoemde totaal der op de be
grooting voor 1930 uitgetrokken bedragen.
In verband met de verlaging van het ver-
menigvuldigingscijfer voor de plaatselijke
inkomstenbelasting van 0.9 op 0.7, ingaande
1 Mei 1930, heeft de begrooting voor 1930
evenwel een eigenlijk xploitatietekort van
rond f. 250.000, welk bedrag voortaan uit be
lastingen zal moeten worden gevonden
Eveneens zal rekening dienen le worden ge
houden met een accres der jaarlijksehe uil
gaven. hetwelk wij voor een normaql. jaar
zouden willen stellen op f. 100.000.
In totaal moet dan ook worden voorzien
in een bedrag van f. 715.870 -f- f. 250.000
f. 100.000 f. 1.065.870.
Op de begrooting voor 1930 komt echter
een uitgaafpost voor, die in de toekomst
komt te vervallen, n.l. de post „Uitkeering
aan het Rijk van het aandeel in de kwade
posten wegens de directe belastingen". Do
uitkeeringen volgens de nieuwe regelingen
zulten tot het zuivere bedrag geschieden,
terwijl thans de op de kohieren uitgetrokken
bedragen zonder vermindering wegens
kwade posten als ontvangst worden verant
woord.
De kwade posten zijn voor 1900 geraamd
op f. 151.406, waarmede 't hierboven becij
ferde bedrag kan worden verminderd, zoodat
nog moet worden gedekt f. 1.065.870
f 151.406 f. 914.464
Het bedrag der uitkeering per inwoner uit
het gemeentefonds is belangrijk lager dan
het bedrag waarop, naar wij vermeenden,
voor onze gemeente uitzicht bestond. Bij
het Antwoord van de Regeering naar aan
leiding van het verslag over het oorspronke
lijk ontwerp der wet werd nl. eene bereke
ning van de uitkeeringen aan de gemeenten
overgelegd. Bij deze berekening werd reeds
rekening gehouden met de wijzigingen,
welke naar aanleiding van het verslag in het
oorspronkelijke ontwerp werden aange
bracht.
Hoewel de Regeering er dc aandacht op
vestigde, dat de berekende bedragen met
zeker voorbehoud moesten worden aanvaard
en dat de cijfers slechts konden dienen tot
het geven van een algemeenen indruk, kon
als ..algemeene indruk" worden aangenomen
dat de toekomstige uitkeering niet belangrijk
Beschut en weggekropen tusschen de korenschoven.
(Voor geplaatste foto's wordt f 2.50 overgemaakt).
Trots het minder gunstige weer toch
Beide inzendingen zijn van een Leidsch abonné.
,'s-Zomers buiten".
Volgende week zullen wjj ook den naam van de(n) inzender(sters) vermeldden, be
halve wanneer deze bij de inzending uit drukkebjjk verzoekt, dit niet te doen.
