71ste Jaargang
MAANDAG 21 JULI 1930
No. 21577
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
HET EERSTE LEIDSCHE VACANTIE-KINDERFEEST
OP DEN DAG VAN HEDEN
BINNENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cfs. per regel toot adTertentiên uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiên 35 Cts. per regel. Kleine Adrertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cis. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post i. 2.35 4- portokosten.
0.18
„0.18
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter aJgemeene kennis, dat
door hen vergunning is verleend aan:
a. de firma Johan Parmentier en recht
verkrijgenden tot het uitbreiden van de
sajetfabriek op bet perceel Schelpenkade
No. 6, kadastraal bekend gemeente Lei
den, Sectie M. No. 4395 (oud 4859) b. de
firma B. Th. Smit en rechtverkrijgenden tot
het uitbreiden van de instrumentenfabriek
in het perceel Hooge Rijndijk No. 58, ka
dastraal bekend gemeente Leiden, Sectie
M. No. 3702; c. Dr. Murk Jansen en recht
verkrijgenden tot het oprichten van., een
kliniek op het perceel Meezenstraat No. 2,
kadastraal bekend gemeente Leiden, Sec
tie P. No 179; d de Sinclair Petroleum
Company S. A. on rechtverkrijgenden tot
iet oprichten van een bewaarplaats voor
aeuzine in het perceel Garenmarkt No. 45
kadastraal bekend gemeente Leiden, Sectie
E. No. 1453, met a-ftapinrichtrng vóór dat
perceel; e. de N.V, American Petroleum
Company en rechtverkrijgenden tot het
uitbreiden van de bewaarplaats voor pe-
loleum op het perceel Zijlsingel No. 36,
;adastraal bekend gemeente Leiden, Sectie
K. No. 912.
KWEEKSCHOOL voor BEWAAR-
SCHOOLHOUDERESSEN.
Zaterdagavond j.l. werd in tegenwoordig
heid van den heer A. Rienks, hoofdinspec
teur in de 3e hoofdinspectie, van de heeren
J. Baak Jz., W. Koops Az. en mr. H. T. A.
Donders, respectievelijk inspecteur -van het
L. 0. en leden der plaatselijke schoolcom
missie en der gecommiteerden: de dames A.
Ingeneeger en B. Pervé, J. Baars en de
j heeren A. O. G. de Thouars en mr. A. J.
j Romijn door het bestuur der Kweekschool
voor Bcwanrschoolhouderessen het eind
diploma der school uitgereikt aan de dames:
J. Bakker, W. van Duyn en E. de Vries uit
Den Haag; J Ben them uit Goor, B. Bever
sluis uit Arnhem, N. Lever uit Horst en G.
Briejer. B. Broeksema, D. Muskc. W. Xij-
kamp. M. Pels, T. Ranselaar en G Stam
mers uit Leiden.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester
VAN STRTJEN, Secretaris.
Leiden, 21 Juli 1930. 5288
OUDEN VAN DAGEN.
Een rijtoer.
Morgenmiddag 2 uur uur zullen, bij goed
weer, bewoners van het Gereformeerd
Minnehuis in landauers een rijtoer maken
over Voorschoten, Wassenaar, Achterweg-
iabnjk. Aldaar zullen ze worden onthaald.
De terugtocht zal gaan over Rijnsburg,
Oezstgeest, Poelgeest.
De leiding is in handen van den heer en
nevrouw Zweris, bijgestaan door enkele
heeren regenten en hulpen.
Moge het weer gunstig zijn opdat de ver-
deegden, die zóóveel moeten missen, eens
echt mogen genieten.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving: „Movo". S. Bak-
huyzen, Oude Rijn 44c, Leiden. Bankelfa-
bncatie. Eigenaar: S. Bakiliuvzen, Leiden.
Wijziging: A. J. v. Haasteren. Oude Rijn
91, Leiden, Brandstof/en'handelUittredende
eigenaar: A. J. van Haasteren, Leiden. Bo
vengenoemde handelszaak is omgezet in
een vennootschap onder firma onder den
naam Firma A. J. van Haasleren. Vennoo-
ten: C. van Haasteren, Leiden en J. A. M.
van Haasteren, Leiden,
j Naamlooze Vennootschap Meelfabriek
„De Rijn" v/h Firma wed. T. J. Bots,
Utrechtsche Jaagpad 2, Leiden. N. alg.
procuratie: H. K. Egberts, Oegstgeest (BP.)
K H. Schraal Jr., Gast'huispolder G. 5,
Leiden, Handel in paarden Wijziging han
delsnaam thans: K. H. Schmal. Wijz. uit-
geoef, bedr. Thans: allen boerenbedrrijf en
melkhandelaar. De zaak is verplaatst naar
Voorscholen, Leidsdheweg 198.
L. Baars, Dorpstraat 144, Leiderdorp,
Manufacturen. Wijz. uitgeoef. bedr.: winkel
in manufacturen opgeheven, alleen handel
in manufacturen.
„De Conventie", Maatschappij tot uit
oefening van het kalldbrandersbedrijf,
Nieuwe Rijn 64a, Leiden. De heer J. A. J.
Trip is dd. 25 Juni 1929 ingetreden als
commissaris en dd. 30 Juni 1930 als zoo
danig uitgetreden en benoemd tot directeur.
Naamlooze Vennootschap „Vereenigde
Schelpkalkfabrieken", Nieuwe Rijn 64a,
Leiden. Nieuwe directeur: J. A. J. Trip, Den
I Haag.
HET ZOMERFEEST
VAN DE MODERNE LEIDSCHE
ARBEIDERSBEWEGING.
"Tg
- k,Ét»
Begunstigd door heerlijk zomerweer werd
dit feest gisteren gehouden. Om kwart over
negen verzamelden zich de deelnemers bij
de remise van de „Noord-Zuidhollandsche
Tramwegmaatschappij". Er waren heelwat
liefhebbers; niet minder dan drie extra
trams waren noodig voor het vervoer naar
Noordwijk-Zee. Hier werd de stoet opge
steld en ging het, nadat de bebouwde kom
van het dorp was verlaten, met muziek
voorop naaT het duinterrein, dat door
Staatsboschbeheer voor dezen dag ter be
schikking was gesteld.
De heer D. A. van Eek, voorzitter der
Leidsche afdeeling der S. D. A. P. opende
hier de samenkomst met een toepasselijk
woord. Nadat toen nog de muziek van
„Nieuw Leven" en de „Slem des Volles''
zich hadden laten hooren. was het woord
aan den heer S. de la Bella te Amsterdam.
Deze sprak over de cischen. welke door de
moderne arbeidersbeweging zijn gesteld, zoo
als daar zijn: ontwapening, ouderdoms
pensioen, medezeggingschap, achturendag
en wettelijke vaeanlie-regeling. Ook ver
zuimde hij niet de hoorders op te wekken
tot de deelname aan de groote betooging,
welke medio September zal worden gehou
den en tot medewerken aan hel petitionne
ment voor nationale ontwapening
Na dit meer ernstige gedeelte, dal beslo
ten werd met het declameeren van „Slag
veldgedachten" van Van Collem door een
lid van D. O. S., kwam de ontspanning.
Met veel succes voerde de A. J. C. bet sa
menspel „Lachzaad" weder op en D. 0. S
oogstte veel bijval met de opvoering van de
een-acter „De Bom". Dat de meegebrachle
boterhammen smaakten en het in de nabij
heid gevestigde buffet heel wal melk en
limonade verkocht behoeft, behoeft geen
betoog.
Voor men er erg in had was de lijd aan
gebroken om naar het strand te gaan. Daar
gerapporteerd was, 1 dat de zee gevaarlijk
was, werd van baden afgezien.
Door de A. J. C. werden op het strand
dansen uitgevoerd, die als steeds oud en
jong bekoorden door de frissche opvatting en
ongedwongen wijze van weergeven.
Langs het strand werd Noordwijk bereikt
waar de trams de feestgangers wachtten en
weder naar Leiden brachten, waar men te
7 uur aankwam.
De leiders van dit feest kunnen met vol
doening op dezen dag terug zien.
is het 250 jaar geleden, dat de bekende
ITollandsche schilder en etser Ferdinand
Bol te Amsterdam overleed.
Ferdinand Bol was een leerling van Rem
brandt en reeds in den loop van de jaren
1630fó verkocht Rembrandt stukken, die
door Bol waren geschilderd. Het vroegst
gedateerde werk, dat men van hem noemt,
is een portret van een dame op leeftijd in
het Kaiser Friedrioh Museum te Berlijn en
in ditzelfde jaar is ook zijn eerste ets ver
schenen.
Vooral als schilder van regentenstukken
en portretten, heeft Bol veel opgang ge
maakt. In veel opzichten bleek hij een na
volger van Rembrandt's sc'hilderlrant. Som
migen mcenen dan ook, dat schilderijen, drie
tot dusver als werk van Rembrandt gol
den, inderdaad door Bol vervaardigd zijn.
Zoo heeft dr. Bredius op slijlkritische gron
den ook het bekende portret van Elisabeth
Bas( het z.g. „Vrouwtje van Rembrandt")
aan hem toegeschreven en-al moge men
het ovct deze aanwijzing niet algemeen
eens geworden zijn, zoo is toch de moge
lijkheid, dat een deskundige zoo'n gedachte
kan opperen, een bewijs hoe dicht Bol in
zijn beste werk Rembrandt's manier van
doen nabij kon komen. Daar echter voor
werk van Rembrandt meer betaald wordt
dan voor dat van Bol, houden velen aan
liet auteurschap van den meester vast.
Van de werken van Bol moeten vooral
de regentenstukken van het Leprozenhuis
en die van het Armhuis genoemd worden
(Rijksmuseum')„De Regenten van het
Leprozenhuis" geldt als zijn meesterstuk en
is va.n 1649
Voor het voormalig stadhuis te Amster
dam schilderde hij twee groote schoorsteen
stukken. waarvan het eene „Fabricius bij
Pyrrhus" en het andere „Mozes, die van
den berg Sinaï komt" voorstelt. Ook in
andere sleden, b.v. te Leiden, Gouda en
Enk'huizen, heeft hij dergelijke stukken uit
gevoerd voor de stadhuizen. Te Leiden nam
de brand ze mede
In 't Museum Boymans te Rotterdam be
vindt zich een kinderportret van dezen
edhiildfer, in 't Rijksmuseum het bekende
portret van den Admiraal Michiel de Ruy-
ter, in 't Maurilshuis het portret van Engel
de Ruyter. Veel andere werken bewaren
openbare verzamelingen in het buitenland.
RECTIFICATIE.
BEGRAFENIS
I. P. C. E. WATERMAN, t
Door een vergissing is ons Zaterdag een
verkeerde foto verstrekt voor onze foto
pagina. De foto van mr. J. P. Hofstede
was niet van dezen overledene, dooh was
van den heer mr. Sormani. Bij dezen ons
excuus voor deze verwisseling.
i
EVEN VOOR HET VERTREK DER VROOLIJKE SCHARE
Eindelijk was dan de dag van het Eerste
^idsche Vacantie-kinderfeest aangebroken,
allooze malen hadden de kinderen reeds
"J zich zelf gedacht: ,,'k Wou, dat het
lnaar Maandag was", en daar de Maandag
TP den Zondag volgt, nam daarmede de
^gedurigheid toe, zoodat herhaaldelijk
'a? Jes werden ontvangen van uitgeputte
laders
lite v]
l»jn 1 H<
en moeders op de telkenmale ge
lagen ,,Zou het morgen mooi weer
oe staat de barometer Roept me
TB* genoeg 1 Denkt u om mijn
-° Maar eindelijk was het Maandag
ETj en! Eeeds om halfzeven kwamen de
eren met rugzakken, tasschen en pak-
"Itapp^ ^^hammtsn, de Kaasmarkt op-
J Jammer genoeg werkte het weer, althans
i en bij het vertrek, niet mse. De
®atieaUWe ^eed de motregen gelijk-
r 2 Neerdalen, zoodat het meerendeel
der kinderen zoo'n „vervelende" jas bij
zich had.
Spoedig was ei* een stoet gevormd, de
groote vlag met het wapen van Leiden en
de letters V. K. F. (Vaeantie-Kinder-feest)
ging voorop en daarachter tal van frisch
gekleurde kleinere doeken. Nog even werd
gewacht op het Politie Muziekgezelschap
en toen vertrok de stoet, geëscorteerd door
een 25-tal onderwijzers en onderwijzeressen
benevens twee zusters van den Geneeskun
digen Dienst, naar het station.
Onderweg werd nog even gezwaaid naar
familieleden en een enkele telaatkojner op
genomen. Hier nog even op den trein ge
wacht en toen in de gereserveerde wagons
naar Alkmaar, Bergen Binnen en Bergen
aan Zee!
Het weer vermocht de stemming niet te
drukken: Vroolijk was en bleef de schare!
Ds. W. C. Lamain, predikant bij de
Geref. Gem. alhier, heeft een beroep ont
vangen bij de Geref. Gem. te Westzaan.
Geslaagd zijn te Den Haag voor het
examen Handelskennis L.O. de heeren F. A.
Grimbergen en F. W. A. Eikerbout. alhier.
Voor hel toelatingsexamen lot de te
klas van de Christ. Kweekschool a. d. Sto
len Rijn alhier slaagden de volgende 9
leerlingen der Christ. School voor L. O.
a h Noordeinde 40 alhier:
A v. d. Baan. M. v. d. Blij, L. A. do
Bruyn, N. H. den Hertog, G. Jansen, N.
Nachtigal, P. C. Planjer, A. M. de Troye, J.
Vergunst.
Voor het te Utrecht afgenomen tand
heelkundig examen is geslaagd de heer J.
N. Vreeburg alhier.
Zaterdagmiddag vertrokken, met den
trein van 13.34, onder leiding van de
fcroepieidster mej. Heertjes, 20 PadvindsteTs
afdeeling Nederlandsche Meisjes Gilde
„Wees bereid" via Utrecht naar Larem, om
aldaar eenigen tijd te kampeeren.
Opgewekt namen de pa-dvindsters af
scheid van hun ouders, vrienden en kennis
sen, toen de trein vertrok.
In de Stedelijke Werkinrichting zijn
opgenomen:
Datum. Volw. pers. Kinderen Totaai
Maandag 14 Juli 27 27
Dinsdag 15 Juli 28 28
Woensdag 16 Juli 30 1 31
Donderdag 17 Juli 29 1 30
Vrijdag 18 Juli 25 25
Zaterdag 19 Juli 26 1 27
Zaterdagmiddag is het stoffelijk overschot
van den dezer dagen te Den Haag plotseling
overleden heer J. P. C. E. Waterman, in
leven directeur van de Assurantie-Maat
schappij „De Nederlanden" van 1S45 op
„Nieuw Eik en Duinen" ter aarde besteld.
Tot de talrijke aanwezigen die den rouw
koet op 't kerkhof opwachtten, behoorden
de Commissaris der Nederlanden mr. van
Maasdijk, vice-president, mr. dr. A. van
Rijckevorsel te 's-Herlogenbosch, het be
stuur der vereeniging van Nederl. Brandver-
zekeraars, vertegenwoordigd door K. Lotsy, j
vice-voorzitler, jhr. T. W. van Styrum,
secretaris, jhr D M. R. Rademaker Schorer j
penningmeester en jhr. P. van der Does de
Willebois; J. Th. A. Bischhoff, directeur der
Haagsche Assurantie Mij. van 1805, A.
Sweerts de Landas Wyborgh, president van
de ver. van Assuradeuren te Rotterdamver-
scheidene directeuren van bijkantoren der
Maatschappij; verder de heeren Kleijn
Hoonle, directeur van „De Koloniale', Kobes,
directeur van „Fatum", van Loon, directeur
van Labor, Engelbrecht, directeur van het
fnformatiekantoor der Nederlanden, de heer
van Hengel, directeur der Amsterdamsche
Bank.de heer Sijthoff, directeur van de
Haagsche Courant, de heeren mr. Heering,
v. Haersma Buma, A. D. N. van Gendt, ver
der verschillende hoofdambtenaren en chefs
van het Hoofd- en Bijkantoor der Neder
landen.
In den stoet kwam o.a. mede de Hoofd-
Direcleur, de heer Scheltema.
Als eerste spreker trad in de rouwkamer
naar voren de heer Scheltema, die uiting
gaf van hetgeen er bij de directies en col
lega's omging toen zij dit onverwacht ver
scheiden vernamen.
Als vriend sprak de heer Mijnstra, die
memoreerde wat de ontslapene voor zijn
gezin geweest was.
Namens het gezamenlijk personeel bracht
de heer Bosman uit Haarlem een laatsten
groet.
Er was een groot aantal bloemstukken uit
alle kringen toegezonden.
Aan het graf dankte een familielid voor
de overgroote belangstelling.
BINNENLAND.
Verschenen is het vooiloopig verslag der
Eerste Kamer over het Snikerwetje (Bin
nenland, le Blad).
De lnchtvaartverbinding met Indië (Bin
nenland, le Blad).
Vergadering van het hoofdbestnnr van
den R.K. Middenstandsbond (Binnenland,
le Blad).
BUITENLAND.
Hindenbnrg's bezoek aan het ontruimde
gebied een zegetocht (Buitenland, le Blad).
Naar een spoorwegstaking in Ierland
(Buitenland, le Blad).
Toenemende spanning in Egypte (Buiten
land en Tel. le Blad).
Weer een ontvoering door de sovjets; nn
in Duitschland (Buitenl., le Blad).
Het honderdjarig bestaan van den Bel
gischen Staat. (Buitenland, le Blad.).
HET SUIKERWETJE.
Voorloopig Verslag der Eerste Kamer.
Blijkens het voorloopige verslag van de
commissie van rapporteurs uit de Eerste
Kamer over het ontwerp van wet tot hef
fing van een compense erend invoerrecht op
sommige soorten van suiker, stelden enkele
leden de vraag, of dit ontwerp te beschou
wen is als een normale uitbreiding van het
vigeereode fiscale stelsel dan wel als crisis
maatregel, verband houdende met den on-
bevredigenden toestand, waarin tegenwoor
dig de landbouw verkeert.
Is deze laatste veronderstelling juist, dan
had, naar het oordeel dezer leden, de regee-
ring, in stede van een poging aan te wenden
tot incidenteele oplossing van enkele aan
een crisis verbonden moeilijkheden, eerst
een nauwgezet' onderzoek moeten instellen
naar de oorzaken dier crisis.
Zij betoogden, dat deze oorzaken samen
hangen met het muntvraagstuk, met name
met de geringere productie van het goud
en de belemmeringen, welke aan de circu
latie van det metaal in den weg worden ge
legd. Ten gevolge daarvan is het goud in
waarde gestegen en zijn de meeste artikelai
in prijs gedaald.
De nijverheid vindt weliswaar in de lage
prijzen der grondstoffen eenige compensa
tie, doch de landbouw derft deze en lijdt
derhalve het meeste onder den toestand, te
meer, waar de bestendige lasten, op dien
tak van bedrijf rustende, alsmede de loonen,
cok al mogen zij lager zijn dan in de indus
trie, den druk nog verhoogen.
Eenige andere leden achtten de voornaam
ste oorzaak de groote verbetering der land
bouwtechniek. Immers, de productie in tal
van gebieden buiten Europa, met name in
Canada, Australië en Argentinië, is gewel
dig toegenomen. Vele terreinen zijn thans
voor den graanbouw geschikt gemaakt, war-
op vroeger slechts veevoeder placht ver
bouwd te worden.
Met behulp van grootere en technisch aan
steeds hooger eischen voldoende machines
kunnen dergelijke gronden goedkooper ge
ëxploiteerd worden. Men heeft minder mesi-
schen en trekdieren noodig dan vroeger.
Een daling van de prijzen der meststoffen
had een vermindering der productiekosten,
in Europa ten gevolge, doch daarnevens een
vermeerdering der productie zelve, zoodat
minder graan uit overzeesche gebieden be
hoefde te worden betrokken en de wereld
marktprijs sterk werd gedrukt.
Nadat men zich rekenschap had gegeven
van de vraag, of de toestand van den land
bouw verleening van steun billijkt, ging men
over tot een bespreking nopens den modus
quo. Ofschoon verscheidene leden de voor
keur gaven aan een algemeene voorziening,
yrenschten zjj zich tegen den hier geboden
incidenteelen maatregel niet te ver; t'en.
Eenjgp leden achtten dit ontwerp onaan
nemelijk. omdat zij de indiening er van be
schouwden als een eerste schrede op den
weg, welke leidt tot de vast t l'ing van een
beschermend invoerrecht op de voortbreng
selen van den landbouw.
Eenige leden vrepsden. dat een belangrijk
deel d er bescherming aan de raffinaderijen
ten goede zal komen. Derhalve hadden zij
de voorkeur gegeven aan de invoering eener
productie-premie.
Eenige leden waren van meening, dat
door dit wetsontwerp de invoer van de Java-
suiker zal worden belemmerd.
