FEESTEN TE WARMOND.
71,te Jaar gar. j
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 23 Juni 1930
Derde Blad
No. 21553
Onthulling Burgemeester Schölvinck-Bank - Opening Nieuwe Muziektent.
SCHEEPSTIJDINGEN.
KUNST EN LETTEREN.
O
DE ONTHULLING VAN DE BURGEMEESTER SGHöLVJNQK-BANK TE WARMOND.
'DE BURGEMEESTER SOHöLVINOK -BANK MET MEVR. SOHöLVINGK.
HIERBOVEN EEN GROEP BELANGSTELLBiNDE AUTORITEITEN TIJDENS DE ONTHULLING VAN DE BURGEMEESTER
SGHöLVINCK-BANK.
Begunstigd door stralend zomerweder en
onder zeer groote belangstelling, had Zater
dagmiddag de onthulling plaats van de mo
numentale bank, door Warmond's Burgerij
aan den heer A. J. Schölvinck aangeboden,
ter gelegenheid van diens afscheid als bur
gemeester van Warmond.
Onder de aanwezigen merkten wij o.m.
op: de leden van het eere-comité, de heeren
Mgr. Taskin, ds. De Bel, notaris Romeijn en
dr. Walenkamp; het uitvoerend comité, be
staande uit de heeren J. Bergman, J. Lan-
gelaar en A. H. A. Burcksen en de verdere
comité-leden, bestuursleden van plaatselijke
vereenigingen. Als genoodigden waren aan
wezig het gemeentebestuur, oud-raadsleden,
de gemeente-secretaris en de gemeente-op
zichter.
Na begroeting van de familie Schölvinck,
die tegen drie uur aan het Gemeentelijk
Plantsoen arriveerde, nam Mgr. Taskin het
woord en sprak ongeveer als volgt:
Wederom valt mij de eer te beurt, u, hoog
geachte burgemeester, namens de burgerij
van Warmond, te mogen toespreken. Mocht
ik, tijdens de grootsche huldiging U ge
bracht, ter gelegenheid van Uw afscheid, U
het 'huldeblijk voor Uw zegenrijk 22-jarig
bestuur in teekening overhandigen, thans
slaat de monumentale bank hier voor U,
kunstig in zandsteen uitgevoerd en prij
kende met de emblemen van den bloembol
lencultuur en watersport. Om niet in her
halingen te treden, vragen wij U dit mo
nument te willen aanvaarden, als een'blij-
vend bewijs van onze waardeering voor Uw
arbeid in het belang van onze gemeente en
verzoek ik mevrouw Schölvinck de bank te
willen onthullen.
Onder fanfares van beide muziekkorpsen
werd aan dit verzoek voldaan. Na bezichti
ging nam de oud-burgemeester het woord en
sprak als volgt:
Ik moge U, Monseigneur, recht hartelijk
dankzeggen voor de vriendelijke woorden,
die U tot mij hebt willen richten. Inderdaad
is het voor mijn vrouw, mij en de kinderen
een groote vreugde vanmiddag tegenwoordig
te zijn bij de onthulling van de bank, als
souvenir aan mijn burgemeestersambt, een
geschenk van ingezetenen.
Gij allen, zonder onderscheid, die mij dit
souvenir aanbieden ,zeg ik, mede namens
echtgenoote en kinderen hartelijk dank, een
woord van groote erkentelijkheid breng ik
aan U hooggeachte heeren leden' van het
Comité voor al Uw moeite, die gij U wel
hebt willen getroosten, waarbij mijn ge
dachten teruggaan naar den 28sten Dec.
van het vorige jaar, naar de grootsche
hulde, die gij mij toen reeds hebt bereid en
waarmede deze plechtigheid in zoo nauw
verband staat en als het ware den sluitsteen
vormt.
Dat uw keuze gevallen is op een rust
bank; waarvan een ieder gebruik kan ma
ken, waarbij ik in de eerste plaats denk aan
zwakken, herstellenden en ouden van
dagen, doet mij dit geschenk nog aantrekke
lijker maken.
Deze bank, waarvan de teekening mij
door Mgr. Taskin, als voorzitter van het
eere-comité, op den voor mij zoo gedenk-
waardigen 28sten December ter hand werd
gesteld en die wij thans hier uitgevoerd voor
ons zien, is inderdaad een sieraad voor deze
gemeente, dat den ontwerper alle eer aan
doet. Met recht kan men hier zeggen: een
schoon voorwerp is een vreugde voor het
geheele leven.
Ik breng U allen, zonder onderscheid,
een woord van diepe erkentelijkheid voor
dit zoo grootsche souvenir aan mijn ruim
22-jarig burgemeesterschap, waarbij mijn
dank inzonderheid uitgaat naar de hoog
geachte leden van het eere- en uitvoerend
comité.
Dat de beide Warmondsche muziekkorp
sen deze plechtigheid hebben willen opluis
teren en daaraan een hoogere wijding geven
waardeeren wij ten zeeiste en zeg dam oo
directeuren, bestuursleden en leden hiervoor
hartelijk dank.
Moge het mij nu vergund zijn deze rust
bank aan het gemeentebestuur in eigendom
oves te dragen met de innige bede daaraan
alle zorgen le willen besteden, zoodat afge
zien van de inscriptie, in lengte van dagen,
deze bank, inzonderheid voor zwakken, her
stellenden en ouden van dagen, een plaats
moge zijn van rust en aangenaam verpozen.
Bij het spontaan applaus, dat op deze
toespraak volgde, zette de muziek „Het lang
zullen zij leveft" in, waarna het „Wilhel
mus" werd gespeeld.
Burgemeester Ketelaar nu het woord ver
krijgende, dankte namens het gemeentebe
stuur den heer Schölvinck voor de prachtige
monumentale bank, hierbij aan de gemeente
aangeboden, die gaarne in eigendom en on
derhoud werd aanvaard. Het deed spreker
genoegen, ook namens den raad, nog iets
aan deze wel verdiende hulde te kunnen
toevoegen en wel, dat men besloten had den
naam van de Raadhuisstraat te veranderen
in Burgemeester Schölvinckstraat, een at
tentie. waarvoor de heer Schölvinck burge
meester en wethouders en raadsleden met
hartelijke woorden dank bracht.
Nadat" om beurten door de muziekvereeni-
gingen eenige muzieknummers waren ten
gehöore gebracht, dankte de beer .T. Berg
man, als voorzitter van het uitvoerend co
mité, voor de aangename samenwerking
van comité-leden, muziekkorpsen en ge
meentebestuur ondervonden.
Hiermede was de plechtigheid afgeloopen
en vereenigden zich comité-leden en genoo
digden zich op Groot-Meerrust. waar de
heer Schölvinck een thee aanbood.
Des avonds had de opening van de mu
ziektent, waarvan wij in ons blad van
Vrijdag een foto gaven, plaats. Even voor
achten verzamelden zich op het afgescho
ten terrein voor Hotel „De Stad Rome"
verschillende genoodigden, waaronder wij
opmerkten het Gemeentebestuur, Mgr. Tas
kin, de heer A. J. Schölvinck. bescherm
heer van St. Mathias en eere-lid van War
mond's Fanfare, notaris Romeijn. eerevoor-
zilter van laatstgenoemde vereeniging, ds.
de Bel, dr. Walenkamp en de heeern H. L.
van Delft en C. O. de Vroomen, resp. se
cretaris en Opzichter dezer Gemeente, ter
wijl langs de Baan zich een dikke haag
vam belangstellenden had opgesteld.
Na een rondgang door het dorp arri
veerden om kwart over acht de beide mu
ziekkorpsen en zangkoren op het terrein,
waarna Burgemeester Ketelaar naar voren
trad en met een kernachtige toespraak het
ontstaan van deze muziektent schetste,
hulde brengend aan allen, die hiertoe had
den medegewerkt, inzonderheid aan den
heer G. O. de Vroomen, als ontwerper en
aan de Gebr. Beugelsdijk als bouwers. Aan
den Raad bracht spr. dank voor het flinke
bedrag, dat onder burgemeester Schölvinck
voor déze tent was uitgetrokken en waar
door een tent wa9 verrezen, welke naar hij
hoopte aan alle eischen zal voldoen.
Nadat spr. den wensch had uitgesproken
dat deze tent aan de Burgerij vele genoe-
gelijke avonden zal verschaffen ontsloot de
Burgemeester de tent, waarna hij deze voor
geopend verklaardde.
Namens Warmond's Fanfare en de Chr.
Zangvereeniging „Excelsior" voerde de heer
Bergman het woord, terwijl de heer Th. R.
de Vroomen namen9 de R.K Muziek-, Too-
neel- en Zangvereeniging het woord voerde.
Beide sprekers dankten het Gemeentebe
stuur voor het plaatsen van deze prachtige
tent en den Oud-Burgemeester, onder wiens
bestuur het initiatief werd genomen. De
heer Bergman hoopte in overleg met den
Burgemeester vele concerten le mogen ge
ven en niet alleen te mogen, maar ook te
kunnen geven. Hiervoor riep hij de hulp van
Warmond'9 ingezetenen in. die hij aan
raadde hunne kinderen lid te doen worden
van een muziek- of zangvereeniging, in
overweging gevende deze vereenigingen fi
nancieel te steunen. Verder bracht de heer
Bergman dank aan de Harmonie voor hare
welwillendheid de oude muziektent, die
haar eigendom was, aan hare zustervere
nigingen zooveel jaren ten gebruike te heb
ben willen afstaan, waarop de heer Vroo
men antwoordde, dat de aangename earaen-.
werking lusschen de musiceerende vereeni
gingen het afstaan van hun tent vanzelf
sprekend had gemaakt en wat dan ook spr.
den wensch deed uitspreken dat de Har
monie tusschen deze vereenigingen zou
mogen blijven voortduren.
De hersr Schölvinck, nu het woord ver
krijgende, sprak als volgt:
Dame* en Hoeren! De eerste maal, dat de
van gemeentewege nieuw gebouwde en ge
plaatste lent in gebruik wordt genomen, mo
ge het van mij. als Beschermheer van de
R.K.M.T. en Z.V, „St.% Mathias" en ais
eere-lid van Warmond's Fanfare verwacht
worden, een woord van dank, een woord
van aanmoediging en een woord van geluk -
wensch, zal worden geuit.
Een woord van dank aan het Gemeente
bestuur, dat het zich geen moeite, noch
kosten ontzien heeft een muziektent ie doen
verrijzen, zoo keurig en zoo smaakvol en
zoo aanpassend aan de werkelijk muzi
kale talenten van de muziek en zangver-
eenigingen dezer gemeente, waardoor aan
het Gemeentebestuur woorden van hulde
en dank toekomen, waarmede Gij voorze
ker, allen zult instemmen.
Een woord van aanmoediging aan de le
den van de Warmondsche muziek- en zang
verenigingen, om den ingeslagen weg, den
weg waarop u zoo menigen prijs op mu
ziek- en zangconcoursen ten deel viel, te
blijven volgen. Dirigenten en werkende le
den gij allen kunt u er van overtuigd hou
den, dat alle ingezetenen, zonder uitzonde
ring uwe hoogstaande muzikale en vocale
uitvoeringen des winters in de concertzalen
en de zomeruitvoeringen, hier in den kom
van de gemeente, op dit allergezelligste
pleintje steeds ten hoogste op prijsstelten on
waardeeren.
Wij, ik spreek namens alle ingezetenen,
waardeeren niet alleen uwe ernstige, hoog
staande muziek,- en zangnummers, maar
ook uw joligen zang en vroolijke muziek,
bij gelegenheden, welke zich daarvoor voor
doen.
In één woord, ik geef u de plechtige ver
zekering, dat wij altijd met u medeleven en
moge dan ook wederkeerig steeds de beste
harmonie blijven bestaan.
Een woord ven gelukwensch richt ik tot u
heeren dirigenten, bestuurderen en werken
de leden, dat gij door de welwillende hou
ding van uw gemeentebestuur een muziek
tent hebt verkregen uwer waardig.
Moge dan ook vanaf deze plaats menige
uitvoering gegeven worden en moge tot in
lengte van dagen het „Oude Wilhelmus",
alsook de vaderlandsche en gedijde liederen
hier menigmaal weerklinken ter eere van
God, Koningin en Vaderland.
Het nu door Warmond's Fanfare ingezette
Wilhelmus werd door alle aanwezigen met
ontbloote hoofden staande aangehoord,
waarna de eere-wijn, door de muziekvere
nigingen aangeboden, rondging.
Het keurige programma, bestaande uit
een achttal muzieknummers en een viertal
zangnummers, respectievelijk om beurten
door beide muziekkorpsen en zangkoren uit
gevoerd, bewees niet alleen dat muziek en
zang hier op een hoog peil staan, maar ook
dat de tent, wat de acoustiek betreft, ook
aan dezen zoo belangrijken eisch voldoet.
Deze, zoo uitgezochte zomer-avond de-sd
alles, zoowel de stemming, de muziek en
zang en de lampionverlichting tot haar recht
komen en een ieder keerde dan ook wèlvol-
daan huiswaarts.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
VOLENDAM, R.dam naar New York, 21 Juni
van Southampton.
VEENDAM, R dam naar New York, pass. 19
Juni Bevezier.
EDAM, thuisreis, 21 Juni van Coruna.
NIEUW AMSTERDAM, New York naar Rot
terdam, 23 Juni te Plymouth verwacht.
MAASDAM, uitreis, pass. 21 Juni Vlissingen,
van Antwerpen,
HOLLAND—BRITSCH-INDIE LIJN.
i STADSDIJK. thuisreis, 20 Juni v. Algiers.
KOUDEKERK, uitr., pass. 20 Juni Ouesant.
ROTTERDAM—Z.-AMER1KA LUN.
ALPHERAT, 21 Juni van B. Aires te R.dam
A1.COR, uitreis, 20 Juni van Rio Grande,
i ALUDRA, 21 juni van R.dam n. B. Aires.
HOLLAND—AFRIKA LUN.
i NIJKERK, uitreis, pass. 21 Juni Ouessant.
MAS, uitreis. 20 Juni te Beira.
i RIETFONTEIN, uitreis, 25 Juni te Mom-
bassa verwacht.
NIEUW KERK, thuisreis, 24 Juni bij Perim
verwacht.
i JJSTROOM, uitrejs, 23 Juni te Bordeaux
verwacht.
KON. HOLL. LLOYD.
DRECHTERLAND, thuisreis, pass. 21 Juni
Fernando Noronha.
GELRIA, thuisreis, 24 Juni te Las Palmas
verwacht.
KON NED. STOOMB. MIJ.
BOSKOOr, 19 Juni van Arica naar Ilo.
BAARN, 21 Juni van Amst. te Valparaiso.
BODEGRAVEN, arr. 20 Juni te Curacao.
FLORA, arr. 19 Juni te New York.
STOOMVAART-MIJ. „NEDERLAND".
KONINGIN DER NEDERLANDEN, uitreis,
24 Juni te Algiers verwacht
CHR. HUYGENS, thuisreis, 25 Juni bij Perim
verwacht.
o
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
BARENDRECHT, 19 Juni van Antwerpen te
Philadelphia.
GROENLO, 21 Juni van Yxpitla te Halosen-
lathi.
HAULERWIJK, R.dam naar Venetia, pass
20 Juni Gibraltar.
JONGE JACOBUS, 20 Juni van San Carlos,
naar Palermo.
JONGE ELISABETH, 20 Juni van Barcelona
naar Castillon.
JONGE JOHANNA, R.dam naar Almeria,
pass. 20 Juni Finisterre.
KATWIJK, 21 Juni van Swansea te Caen.
RIJSWIJK, 20 Juni van Newport te Sevilla
GEERTGEN TOT ST. JANS.
Een Leidenaar.
De 15e eeuw is een tijdperk, waarin even
goed in Holland als in Vlaanderen, de
kunsten bloeiden. In Vlaanderen gingen
in 't begin der eeuw Jan en Hubert van
Eijck vooraf, beide geboortig uit Maaseik.
Iets jonger is Petrus Christus uit Baarle in
N.-Brabant. Tijdgenooten zijn Hugo van der
Goes en Geraert van der Meire. In de
tweede helft der eecw bloeien Hans Mern-
linck en Rogier van der Weijden. Dan vol
gen onmiddellijk Quinten Metsys en in Bra
bant Jeroen Bosch, wiens standbeeld pas
in zijn geboorteplaats 's Hertogenbosch is
onthuld. In die dagen had ook Leiden een
schilderschool, maar 't cultureele middelpunt
van Holland is Haarlem. Daar werken Ge
rard David, Albrecht van Ouwater, Geert-
gen lot St. Jans en wat later Jacob Cornells
van Oostsanen en Jan Mostaert. En verder
vinden we nog een groot aantal meesters,
van wier naam en levensloop niets be
kend is.
Evenals de namen der bouwmeesters en
beeldhouwers der Gothische kathedralen
verborgen zijn. zoo is dat ook het geval
met vele schilders uit da 14de en 15e eeuw.
De persoonlijkheid ging schuil achter het
werk.
Toch is de 15de eeuw voor de Nederlan
den het tijdperk, dat de beteekenis der per
soonlijkheid meer naar voren komt uit het
collectieve geestesleven der Middeleeuwen
De 15de eeuw is om zoo te zeggen het mach
tige praeludium op de geweldige luga, dia
straks in het Europa der Nieuwe Geschiede
nis zich zal ontwikkelen en waarvan het
thema is: de persoonlijke drang om de le
venshouding te bepalen tegenover het feodale
patriarchaat en de dogmatische begrenzing.
In de wereld der beeldende kunst is Geert-
gen tot St. Jans een der in de slagschaduw
der Middeleeuwen terugwijkende figuren,
omtrent wien slechts een minimum van bio
grafische gegevens ten dienste staan, die
evenwel door het persoonlijk karakter van
zijn werk in wonderen glans toch uit den
schemer naar voren treedt en in wien zich
reeds iets van den werkelijkheidszin epen-
baarde, die het kenmerk zou worden van de
Hollandsche bouwkunst en beeldende kunst.
Aan „Geertgen tot St. Jans, zijn herkomst
en zijn invloed in Holland" heeft de heer
J. H .11. Kessler een academisch proefschrift
gewijd, waarmee hij Vrijdag j.l. te Utrecht
den graad van Doctor in de Letteren cn
tVijsbegeerte verwierf.
We hebben het uitvoerig betoog van dr.
Kessler met groote belangstelling doorge
lezen en genoten van de wijze, waarop hij
met de schaarsche gegevens uit de. litera
tuur weet te woekeren en door een scherp
zinnig stijlcritiek onderzoek van de aan
Geertgen toegeschreven werken en verge
lijking van deze met andere van bekende en.
onbekende meesters een duidelijk beeld van
diens artistieke levensloop wist te schetsen.
De weinige biografische gegevens omtrent
Meester Geertgen zijn ontleend aan het
„Schildersboék" van Carel van Mander, die
hem geheel als Haarlemmer beschouwt en
verder is er een onderschrift op een gravure
van Th. Maïhan, uit denzelfden tijd, onge
veer 100 jaren na Geerlgens dood, waarin
deze genoemd wordt „Gerardus Leydanus".
De gegevens zijn vaag en zelfs in stillen
tegenspraak.
Toch weet Dr. Kessler uit een en ander
gecombineerd met de nauwkeurige 9tudie
van Geertgens werk tot de volgende eind
conclusie te komen, die zooals men ziet
toch nog wetenschappelijk voorzichtig is ge
steld:
„Geertgen werd ongeveer 1467 te Leiden
geboren, waar hij reeds vroeg het schilders
vak begon te leeren. Op jongen leeftijd
bleek reeds zijn talent en als jonge man
ging hij ongeveer 1489 met een zekere repu
tatie uit zijn geboortestad weg om zich in
Haarlem verder te ontwikkelen. Hier leerde
hij Van Ouwater ol een anderen schilder
kennen, van wiens ervarenheid hij voor
namelijk wat betreft compositie en tech
niek partij trok. Deze Ouwater of de ver
onderstelde onbekende was in de Zuidelijke
gewesten geweest, waar hij de werken van
Rogier, Bouts, Van der Goes e.a. had leeren
kennen, onder welker invloed hij was ge
raakt. De motieven, die in Geertkens werk
aan deze laatste meesters herinneren, heeft
hij zich eign gemaakt in het atelier van
dien schilder, waar hij zich als bijna vol
groeide leerling of als jongere gunsteling
vrij kon bewegen. In Haarlem woonde hij
daarAa bij de Johannikers, die hem als hun
particulieren schilder beschouwden. Hij
stierf daar op 28-jarigen leeftijd, ongeveer
1485.
Eveneens door een vernuftige stylcritische
methode, die geen detail verwaarloost, stelt
Dr. Kessler den invloed vast, welke van
Geertgen uitging op de Leidsche meesters
Corneli9 Engelbrechts en Lucas van Leyden,
op Jan Mostaert en op vele onbekenden,
zooals de „Meesier van Delft'L
Deze invloeden behandelt hij zeer gecom
primeerd aangezien het zijn bedoeling is, in.
een later geschrift alles uitvoerig te behan
delen.
De dissertatie bevat als bijlage een gra
fische voorstelling, door middel waarvan de
verhouding van Geertgen tot zijn voor
gangers, tijdgenooten en laleren zeer duide
lijk wordt aangegeven. Een aantal los bijge
voegde illustraties, zeer scherp gelrokken
kunnen dienst doen om de studie van de
dissertatie te verlevendigen.
En tenslotte is aan het slot van het werk
nog een literatuurlijst, waarin algemeene en
bijzondere werkeD over de Oud-Neder-
landsche schilderkunst zijn opgenomen
De historie der beeldende kunsten in Hol
land is door dit proefschrift met een zeer
belangrijke monografie verrijkt.
