Humor uit het Buitenland.
mi
jfkfA/
m
mm
4
De afsluiting en drooglegging
van de Zuiderzee.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Societeitelid, van een lange reis terugkeerend„Zeg 'e,
leelt die ouwe generaal Droomer altijd nog
Ander societeitelid „Nou, kijk eens, daar Ut le, wat denk
JIJ er eigenlijk keil van 7"
(London Opinion),
Belasting-Inspecteur„Ik kan het geen half uur meer
uithouden met die kies- en alle tandartsen uit de buurt
kennen me 1"
(Passing Show),
De trotsche eigenaar«Ja, zie Je, Ik heb Juist mijn féa>
men laten Bijstellen",
t.CLUeX
Mevrouw, verwijtend „Dus Je gaat me vëHatêfi, nadat
lk Je eerst heelemaal heb opgeleid 7"
Dienstbode„Hm, dat hebben ze me altijd allemaal
gezegd", (Humorist)
,4
Fj''- i»v rr"~ m i'* r'1
.'«Ml
Amateur-fotograaf! „Kan Je niet eéh tikje vroolljkeï
kijken, Miesje
(BUttorUtT,
Ontstemde verloofde„Morgen kun Je niet komen om
dat ]e naar een lezing In de postzegelverzamelaarsclub
gaat gisteravond moest ]s naar een bijeenkomst van da
ivereenlglng tegen de doodstraf verdraaid dog toe Eg-
i bert. Je trekt er altijd maar op uit om te fuiven"
(London Opinion!,
Dit jaar het grootste gedeelte van den afsluitdijk gereed.
Het einde van de werken voor de afsluiting der Zuiderzee
in zicht Spoedige openstelling van de sluizen voor
de scheepvaart De Wieringermeerpolder en de
proefpolder bij Andijk.
Do groole werken voor de afsluiting ert
drooglegging van de Zuiderzee blijven zoo
veel in binnen- als buitenland belangstel
ling trekken. Dal deze belangstelling alles
zins begrijpelijk is, ondervonden wij dezer
dagen toen Wij weer eens op Uitnoodiging
van de Directie der Zuiderzeewerken een
bezoek aan de werken hebben gebracht.
Wij werden bij dit beZoek rondgeleid en
Voorgelicht door don directeür-gen-Taal Ir.
V. J. P. de Blocq van Kuffeler en den Hoofd-
ingeneur Ir. J. F. R. van de Wall en hoewel
wjj reeds verscheidene malen ter plaatse
zijn geweest, kwamen wij opnieuw onder
den indruk van den enormen omvang en
'het grootsche van deze werken. Iedereen,
die wel eens voor de tweede maal op de
zelfde plaats kwam, die bij het eerste be
zoek groolen indruk maakte, zal hebben
ondervonden, dat de indruk bij het herhaald
(bezoek minder was, in alle opzichten. Doch
dit gevoel heeft men niet wanneer men
voor de tweede of zelfs, zooals wij, voof de
tiende maal de Zuiderzeewerken bezoekt.
Voortdurend in een vrij snel tempo
vorderen de werken, dagelijks groeit de dijk
die over eenige jaren Noord Holland en
Friesland zal verbinden. De werken op het
Kornwerderzand, waar twee groepen uit-
walerings-sluiZen en twee schutsluizen, êên
14 M. wijd voor schepen tot 2000 ton en
één 0 M. breed voor schepen tot 600 ton,
benevens twee bruggen voor gewoon en
spoorwegverkeer worden.gebouwd zijn reeds
sinds het vorige jaar per auto van de Frie-
sciie Kust af (via Zurig) te bereiken. Hon-
dcidnn auto's en aulobusssh brengen des
Zondags do belangstellenden naar het Korn-
werderzand, dat een 4 K.M. ruim van de
ikuet verwijderd lag.
Wandelt men hier lusschen do werken,
dan Voelt men Zich klein; men ziet hier
do kunstwerken in hun Vollen omvang, tot
op den bodem van de werkput, die in 1927
werd gemaakt Wanneer alles gereed is, zal
een groot gedeeHe van deze werken onder
water staan. Dan zal men als kek moeilijk
kunnen begrijpen hoe enorm dit wefk is.
Van den dijk der werkput op Kornwerder-
zand af ziet men in Zilid Westelijke richting
groole bedrijvigheid, baggermolens, pers
molens, sleopbooten met gfoote bakken ach
ter zich aan, snelvarende motorbootjes enz.
Binnen een uur bracht de snelvarende dl-
rcctle-siCCpboot „Vlieter" ons naar deze be
drijvigheid op hel Breezand. Voordat wij
do Zuidelijke werkhaven bereiken er is
RECLAME.
ECHTE FRIESCHE
HEERENBAAI
20 50 ct per erts
9766
öók een Noordelijke vdfen wij langs een
groot gedeelte van den in aanbouw zijnde
afsluitdijk. Aan het eind Werpen onder-
lossers hun lading keileëtn op de juiste
plaats. fCveh verder brengen groole kranen,
welker knijpers drie kubleken meier koileem
Iegelijk grijpen ,den dijk boven water en
daarachter spuiten de persmolens hel Zand-
iichaam Van den dijk. Én nog Verder naar de
haven toe Wordt de dijk bekleed met stroo
en puin, tenslotte door steenzetters gedekt
met enormo stukken sleen. Zoo groeit de
dijk op Breezand zoowel In Noordoostelijke
als Zuidwestelijke richting.
Dan verder naar het Zuidwesten Zien
wij reeds de werken op Wieringen. Op weg
daarheen pnsseeren wij een groot stuk dijk,
dal gereed i9. Er is hier nog een „gat" van
ongeveer 700 M., dat nog dit jaar zal worden
dichtgemaakt.
De werken aan den Oostkant van Wie-
ringen twee bruggen, een schutsluis voor
schepen van 2000 Ion en drie slel uitwa-
terings-sluizen naderen hun voltooiing.
Reeds wordt het remmingswerk langs dè
sluisingangen geplaatst en worden de schui
ven in de uitwateringssluizen beproefd!
Zoo komt het einde van dê werken iol
afsluiting van dé Zuiderzee in zicht! Aan
het einde van dit werkseizoen in het na
jaar ongeveer zes duizend arbeiders
verdienen hier thans het dageüjksch brood
voor zich en hun gezin zal ongeveer
18 K.M. van den afsluitdijk, die 30 K M.
lang wordt, gereed zijn. In 1932 Zal nog
ongeveer 8 K.M. dijk worden gelegd, waar
na zich nog slechts twee sluitingsslukkcn
tot een gezamenlijke lengle van ongeveer
4 K.M. in den dijk zullen bevinden, die vóór
lö Augustus 19(2 zullen worden gesloten.
De voorbereiding voor deze sluiting wordt
reeds thans getroffen. De plaatsen def slui
ting zijn gekozen daar waar dê diepe geuien
zijn Om Zoo lang mogelijk water zijn natuur
lijken loop te doen volgen, nl. de gêlil „do
Middelgronden" Ion westen vftrt het Korn-
werderzand en de geul „de Vlielcr" onge
veer 5 K.M. beoosten Wieringen. In „de
Middelgronden" is reeds In 1929 een bêteu-
gellngsdam onder water gemaakt, gedekt
door zware zinkstokken, waardoor de diepte,
die leh hoogste ong. 13 M. bedroeg, terugge
bracht is tot mit der dan 4 M. Op het oogen-
blik Word't een dergelijke beteügelingsdam
in de ,,de Vlieter" gebouwd. Daar de be
teügelingsdam in „de Middelgronden" den
winter 1929-1930 goed heeft doorstaan, ver
wacht men met de sluiting geen gröotere
moeilijkheden, dan bij de sluiting van het
Amsleldiep tusschen do Noordhoilandsche
kust en Wieringen.
Inlusschen Zullen de schutsluizen in den
afeluitingsdijk reeds voorde sluiting voor de
scheepvaart worden opengesteld. Zeer waar
schijnlijk zal de sluis voor schepen lot
2000 ton beoosten Wieringen nog voor het
einde van dit jaar in gebruik worden ge
nomen om de scheepvaart niet te dwingen
den grooten omweg om het gereed zijnde
gedeelte van den afsluitdijk bij Wieringen
te maken. De sluizen op het Kornwerder-
zand zullen in het begin van hei volgend
jaag ifl dienst worden gesteld.
De Wieringermeerpoldei en de
proeipolder.
Wanneer men een bezoek heeft gebracht
aan den in slaat van wording zijnden af
sluitdijk, dan loont het de moeite le gaan
naar den Wieringermeerpolder, die dank zij
de capactteil van het electrisch gemaal
„Lely" bij Medemblik en het Dieselgemaal
„Lemans' bij Den Oever van 1400 M3 per
mn uut r"eds «oor een vierde gedeelte on
geveer is drooggevallen. Sinds de indienst-
stelling van béide gemalen op 10 Februari
jl. is hel water met ongeveer 2.70 M. ge
zakt, zoodat de hooggelegen gedeelten van
den polder reeds droeg zijn.
Wij hebben bij de Haukes in het droog
gevallen gedeelte geloopen. Wel is de bo
dem zware klei nog klef, doch reeds
rijden de werktreintjes den polder binnen
en staat de eerste heimachine gereed voor
het maken van de in den polder noodigo
kunstwerken. Een breed kanaal, gebaggerd
(oen hét valer nog in den polder stond,
is reeds gereed en loopt naar de nieuw te
bouwen sluizen. Eenige vissehersvaartuigen
liggen op het droge togen den dijk, als een
herinnering aan een verleden, dat nog zoo
kort achter ons ligt.
Voor Oclober a.s. zal ruim 90.000 H.A,
land aan Nederland zijn toegevoegd, ais
eerste gedeelte van de 10 pCt. vruchtbaren
bodem, die Nederland door de drooglegging
dcT Zuiderzee binnen een kwart eeuw rijker
kan zijn. Een zware (aak rust dan op de
schouders van de landbouwdeskundigen om
te trachten zoo spoedig mogelijk producten
uit don bodem 1e halen, het doel. waarvoor
tenslotte de drooglegging geschiedt.
Dat onze landbouwdeskundigen spoedig
tot resultaten zullen komen, mag verwacht
worden na een bezoek aan den proefpolder
nabij Andijk. fn Augustus 1927 is deze proef
polder van ongeveer 40 H.A, drooggevallen
en thans, na drie jaar dus, levert hij reeds
een behoorlijke oogst. Hooibergen stonden
bij ons bezoek te wachten om te worden
weggehaald en op liét land stonden Ver
schillende gewassen in vollen groei. Vele
proeven worden hier genomen en naar
ons werd verzekerd met zeer bevredi
gende resultaten. Ook de kwestie der ont-
zilling er. d'r afwatering worden hier be
studeerd. De ervaringen .welke hier worden
opgedaan, zullen van groole beteekenis zijn
voor hét in cultuur brengen van den Wie
ringermeerpolder
De economische zijd*.
Er is gedurende den laatsten tijd vooral
een heftige campagne gevoerd liegen de
Zuiderzeewerken, vooral omdat de kosten
vee! grooter zijn gebleken, dan aanvankelijk
was geraamd.
De directeur-generaal van de Zuiderzee
werken, Ir., de Blocq van Kuffeler, die
met Ir .van de Wall een onuitputtelijk ge
duid loonde om alle vragen te beantwoor
den .beeft ons hierover het een en ander
Verteld In de eerste plaats kon bij het
vaststellen van de begrooting geen rekening
worden gehouden met verhooging van prij-
zcd. Een belangrijke tegenvaller was het
stijgen van den prijs Voor hel baggeren, die,
toen de Zuiderzeewerken zooveel bagger-
malerioel vroegen met ongeveer 60 pCt op
liep.
Groolero linancieele offers, dan verwacht
was, werden ook gevraagd doordat men bij
de berekening elk onderdeel van het werk
zoo economisch mogelijk had uitgerekend.
Het was echter in de praclljk niel moge
lijk zoo economisch le werken; verschil
lende gedeelten van de werken moesten
tegelijk Worden uitgevoerd, het zandop9pui-
ten kon bijvoorbeeld niet wachten totdat
het keileemslorten geheel gereed was.
Waren de kosten voor den afsluitdijk
aanvankelijk op 90 millioen gulden geraamd
hl 1628 tiet het zich aanzien, dat de dijk
I. 128.000.000.zou kosten. Voor de af
sluiting van den Wieringermeerpolder was
oorspronkelijk 37 millioen gulden uitgetrok
ken welk bedrag echter tot ongeveer zestig
millioen gulden is gestegen.
Over deze tegenvaller aldus zeide de
heer de Blocq van Kuffeler ongeveer
zijn wij thans echter heen. Dooidat men
thans meer ervaring heeft met de Zuider
zeewerken, is het mogelijk gebleken in
1929 8',/> pCt. goedkooper te werken dan
In 1928, terwijl in 1930 weer 10 pCt. goed
kooper gewerkt wordt dan in 1929. Zeer
waarschijnlijk zal het bedrag der kosten
van den afsluitdijk dichter bij de 110 mill,
dan bij de 130 millioen gulden zijn.
Voor een flnanoieele debacle behoeft
men dus niet bevreesd te zijn.
Dal technisch hel werk kan worden uit
gevoerd, slaat eveneens vast. Nu de af
sluitdijk zijn voltooiing nadert en door
peilingen, enz. kan worden nagegaan ol de
berekoningen, die prof Lorentz gemaakt
heeft, juist zijn, is gebleken ,dat de theorie
Ongeveer met de werkelijkheid overeen
stemt.
Ook voor de sluiting van den dijk zijn
proeven genomen en wel in de sluw in de
Maas bij Roermond. Hier zijn in kunst
matig opgewekte stroomversnellingen proe
ven genomen met zinkstukken en het is
gebleken, dat de resultaten de laboratorium
proeven te Delft volkomen dekken. Verder
heeft tot nu toe nagenoeg geen zetting of
verzakking van het gereed zijnde gedeelte
van den afsluitdijk plaats gehad. Dit alles
welligl het vertrouwen in het welslagen
van dll grootste waterbouwkundig werk dat
ooit ter wereld 1§ ondernomen.
Ir. de Blocq van Kuffeler en fr. van do
Wall, die tenslotte aan een te Hoorn aan
geboden maaltijd afscheid namen van de
journalisten, die aan deze excursie hebben
deelgenbmen, en al hun medewerkers van
hoog lot laag ook de arbeiders die op dc
werken op Kornwerdcrzand, op het Bree
zand en op Wieringen wonen in keelen en
tijdelijke woningen verdienen voor hun
werk de dank van het Nederlandsche volk.
Rijdt thans een werktreintje over den dijk
bij Breezand midden in zee het is de
voorlooper van den snelirein, die over
eenige jaren over een dijk met oen berm
van niet minder dan 34 M. breedte men
merkt niet, dat mon op een ..dijk" is
van Wieringen naar Zurig zal rijden En
de primaire weg van Amsterdam naar Fries
land zal dwars door den nieuwen Wierin
germeerpolder gaan, waar velen nieuwe
welvaart wacht.
Losse nummers van ons Blad zijn
behalve aan ons bureau
ook verkrijgbaar bii de
Firma A. HILLEN Breestraat 154,
Firma A. HILLEN Stationsweg,
Firma A. T. H. WIJTENBURG,
Haarlemmerstraat 2.
W. G. T- VERBURG Sigarenhandel,
Heerenstraat 2
Fa. A. SOMERWIL Azn. Hoogew. 24
A. M. VAN ZWICHT,
Kiosk Prinsessekade.
en bii
JOH. HOGERVORST Haarl.str. 128
en des Zaterdags bij
A. H. v. d. VOOREN, H. Rijndijk 74
STOOMVAART-MU. „NEDERLAND".
KONINGIN DER NEDERLANDEN, uitr.,
pa9s. 20 Juni Ouessaht.
KON.'HOLL. LLOYD.
ZAANLAND, 20 Juni v. B. Aires te Amst,
RIJNLAND, thuisr., pass. 17 Juni Madeira.
BOLLAND—AFRIKA LUN.
GAASTERLAND, thuisr., 18 Juni van Ko-
tonou.
MAASKERK, uilr.i 19 Juni v. Lagos.
SUMATRA, 19 Juni v. Mozambique n. Biora
N1JKERK. 19 Juni v. Amst. n. O. Afrika.
IJSTROOM, uitr., pass. 20 Juni Dungenes9.
TEXELSTROOM, thuisr., 20 Juni te Havre.
BOLLAND—BRITSCH-INDIË LIJN.
VECHTDIJK, thuisr,, pass. 20 Juni Dun-
genes».
JAVANEW-IORK-LUN.
BLOMMERSDIJK, Java n. New York- 17
Juni te Colombo.
ROTTERDAM—Z. AMERIKA LIJN.
ALHENA, thuisr., 18 Juni van Bahia.
KON NED. STOOMB. HU.
FAUNA, 20 Juni v. Hamburg te Amst.
BAAHN. uitr., 17 Juni v. Iquique.
BOSKOOP, thuisr., 17 Juni v. Antofagasta.
PRINS FRED. HENDRIK, 20 Juni v. Amst.
n. W. Indie.
STUYVESANT, 20 Juni v. Amst. n. W. IndiS
CRYNSSEN, arr. 19 Juni te Barbados.
DOROS. 19 Juni v. Gravosa n. Bari.
EOS, Middl. Zee n. Amst., pass. 19 Juni
Gibgaltar.
OBERON, 19 Juni v. Livorno n. Napels.
ORPHEUS, 19 Juni v. Kopenhagen n. Aar-
huus.
TRITON, arr. 19 Juni te Hamburg.
BOLLAND—AMERIKA LUN.
KINDERDIJK, Paciiic Kust n, R'dam' was
18 Juni 3 u. 6 v.m. 1142 mijlen W. van
Bihops Rock.
ROTT LLOYD.
MERAUKE, thuisr., 17 Juni ie Penang.
DJEMBER, uitr., 19 Juni te Belawan.
KOTA INTEN, thuisr., pass. 20 Juni Sagres;
wordl 23 Juni te Londen verwacht.
KEDOE, thuisr., pass. 19' Juni Perim.
KOTA TJANDI, 2 OJuni v. R'dam n. Java.
TJBJR1MAI, thuisr.. 20 Juni v. Singapore.
KON. PAKETV.-MU.
TOMCHON, R'dam n. Batavia, pass. 18 Juni
Point de Gallo.
TOBA, R'dam n. Batavia, pass. 19 Juni
Ouessant.
DIVERSE STO 0MVAARTBER1CHTEN.
SOESTERBERG, Monrovia n. Rochelort,
pass. 19 Juni Las Palmas.
ALGÈN1B, R'dam n. Archangel, pass. 19
Juni Noordkaap.
HILLEGOM, 19 Juni v. Londen te Newcastle
KERKPLEIN, 18 Juni v. R'dam te Sarvik.
MAGDALENA, 18 Juni v. Yxpilla n. Cardiff
PARKLAAN, R'dam n. B. Aires, pass. 17
Juni Madeira.
SKMIRAMIS, Conslanza, pass. 18 Juni Gi
braltar.
VECHTDIJK, Ismael n. Slavanger, pass. 16
Juni Finislerre.
WOENSDRECHT, Antwerpen n. Philadel
phia, was 18 Juni 10 u. v.m. 185 mijlen
ZW. van Ierland.
IJSELHAVEN, Antwerpen n. Savannah,
pass. 18 Juni Niton.
2—4
