71sle Jaargang
ZATERDAG 31 MEI 1930
No. 21535
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH m DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cis. per regel root advertentiên uil Leiden en plaatsen waai
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiên 35 Cts per regel Kleine Advertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week70 18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, peT week „0.18
Franco per post f. 2 35 -f- portokosten.
Oit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
DE LUSTRUMFEESTEN.
In een gisteravond onder leiding van den
heer J. Bronsgeest gehouden vergadering
van de bewoners der 1ste Groenesteeg zijn
reeds voorloopige besprekingen gevoerd.
De buurtcommissie 1ste Groenesteeg is
als volgt samengesteld:
J. Bron9geest, voorzitter; J. v. Leeuwen,
secretaris; P. Burgerhout, penningmeester;
P. Jasperse, commissaris; A. Dreef, com
missaris.
„MATHESIS SCIENTIARUM
GENITRIX".
Algemeene jaarlijksche vergadering.
Gisteravond is in den foyer van de Stads
gehoorzaal de algemeene jaarlijksche ver
gadering gehouden van het genootschap
„Mathesis Scientiarum Genitrix".
Na de opening door den voorzitter, prof.
dr. W. van der Woude, las de secretaris,
mr. H. A. Sijpkens, de notulen, die onveran
derd werden gearresteerd.
De kascommissie bracht bij monde van
'den heer v. Eijk verslag uit. Alles was in
de beste orde bevonden, zoodat de penning
meester onder dank voor zijn gehouden, be
heer hiervan werd gedechargeerd.
Bij de bestuursverkiezing werden de af
tredenden, de heeren prof. dr. W. v. d.
Woude, Jos. M. Rademaker en W. van der
Laan herkozen.
De heer ir A. M. Touw was niet her
kiesbaar. In zijn plaats werd gekozen dr.
P. T. Holst Weber.
Daarna hield de voorzitter zijn gebruike
lijke rede over de gebeurlijkheden van het
afgeloopen jaar, waaraan we het volgende
onlleenen:
,Het jaar is voor M.S.G. en haar school
arm aan bijzondere gebeurtenissen geweest.
Spr. herdacht met ekele woorden den ver
scheiden oud-directeur, den heer J. Verwey
de Winter en herinnerde voorts aan het
eerste proces, dat Mathesis bezig is te voe
ren, een novum in haar geschiedenis. Het
bestuur voelt zich gesterkt door het besef,
dat het alvorens de zaak in handen van
zijn verdediger te geven, zoover mogelijk te
gemoetkomendheid heeft betoond.
Het op kaart brengen van de boeken der
bibliotheek is gereed gekomen. De heeren
Rademaker en Verwijs werken thans aan de
systematische indeeling en wetenschappe
lijke catalogiseering.
Bij het eindexamen van Mathesis deed
zich het vorig jaar het geval voor, dat het
resultaat van het onderwijs aan de klasse
5 c (bouwkunde) voor de klasse en haar ge
heel, d.w.z. voor meer dan twee derde der
leerlingen allerdroevigst bleek. Gedeeltelijk
^as dat verklaarbaar uit het feit, dat de
leerlingen des daags in de practijk zijn en
des avonds een maximum aantal lesuren
hebben. Gelukkig waren de vorderingen van
klasse 5 c gedurende dit jaar weer normaal
en was het eindexamen bevredigend. Toch
meende het bestuur maatregelen te moeten
nemen tegen een herhaling van 'n dergelijke
catastrophe.
De electrotechnische vervolgcursus is de
kroon op het werk van Mathesis; het is lot
dusver niet mogen gelukken de school uit
te breiden dóór een dergelijken bovenbouw
aan de opleiding der bouwkundigen of der
werktuig bouwkundigen te verbinden.
Spr. wees verder op de medewerking van
de directeuren en den conservator van het
Natuurkundig Laboratorium ondervonden
en sprak den wen9ch uit, dat deze samen-
Werking nog vele jaren zal blijven bestaan.
Den heer De .Tong, die de school gaat ver
laten wegens het bereiken van den 65-
jarigen leeftijd wenschte spr. nog vele goede
cn rustige jaren toe. Spr. bracht dank aan
de heeren A. C Pijl en G. Opzoomer voor
bun medewerking bij de examens van den
el'r,lrotechn!Schen cursus.
H l genootschap telt op het oogenblik 5
leden van verdienste. 3 .buitengewone leden
en 37' gewone leden, tegenover het vorig
jaar 6 lenen van verdienste, 3 buitengewone
en 3&7 gewone leden
Na de mutaties in het leerarencorps ge-
m. mor-erd te hebben, behandelde-spr de
zaken de leerlingen betreffende. Op 1 Jen.
1930 bedroeg het aar'al leerlingen 362
tegenover 380 op 1 Jan 1S29. waarvan 10-1
(vorig jaar 106) van buiten Leiden kwamen
°f waarvan de ouders elders gevestigd waren.
Van de 53 leerlingen die aan het eind
examen 5de klasse deelnamen moesten 18
worden afgewezen. 35 slaagden, terwijl aan
2 leerlingen die wegens ziekte niet konden
nemen, gelegenheid zal worden gegeven
zich zoo spoedig mogelijk aan een nieuw
exnnaen te onderwerpen
De 8 cand'daten voor het eindexamen
van den vervolgcursus Bouwkunde slaagden
allen. Van ét 6 deelnemers aan het eind
examen beschrijvende meetkunde en. pers
pectief slaagden er .3. Aan 11 van de 15
candidaten werd het diploma electrotech-
niek M.S.G. uitgereikt. Een 1ste klasse ver
volgcursus bouwkunde kon niet gehouden
worden, waarmee het voor deze klasse ge
bruikelijke prijsteekenen verviel.
Spr. herinnerde voorts aan de excursies
die gehouden zijn en noemde de geschenken,
die ontvangen zijn ten dienste van het on
derwijs. terwijl hij aan het eind van zijn
rede den directeur, de dames leeraressen en
de heeren leeraren, dank bracht voor de
wijze, waarop zij hun taak hebben opgevat,
de oud-leerlingen voorspoed wenschte op
hun levenspad en de tegenwoordige leerlin
gen aanspoorde tot ijver en goeden wil.
Na deze door applaus telkens onderbroken
rede, had de uitreiking der diploma's plaats.
De voorzitter bracht nog dank aan de
Vereeniging van Oud-Leerlingen van M S.G.
voor hun belangstelling in het Genootschap,
o.a. getoond door de gift van f. 50 voor de
bibliotheek.
De leerling P. P. J. Metscher vertolkte
vervolgens de gevoelens van dank. die de
oud-leerlingen tegenover bestuur, directeur
en leeraren vervult, voor welke woorden
van waardeering de voorzitter dank zegde,
waarna de vergadering werd gesloten
De aanwezigen begaven zich daarna naar
de groote zaal beneden om de tentoonstel
ling van werksluJcken van de leerlingen in
oogenschouw te nemen.
WITKGEBOUW
„GELOOF, HOOP, LIEFDE".
Verkort jaarverslag
In dit verslag over het werkjaar 1929
193Q wordt allereerst gememoreerd, dat 20
October 1929 de voorzitter van het wijkge-
bouw, de heer A. J. de la Court Sr., zijn
SOsten verjaardag met opgewektheid te mid
den van vele vrienden vierde.
Het clubwerk, vooral voor jonge kinderen,
bloeide; vele dames en heeren studenten
en niet te vergeten de afdeeling van den
V.C.J.B. hier ter stede, 50 personen onge
veer, gaven met ijver hun vrijen tijd. Een
handarbeid-tentoonslelling gaf het goede
resultaat aan.
De Zondagsschool nam zeer in kindertal
toe, ook voornamelijk dank zij de genoemde
afdeeling van den V.C.J.B. Kerstfeest en
lentefeest verliepen uitstekend. De vacantie-
kolonies in vrijzinnigen geest herbergden
voor een maand een aantal kinderen in
Oost-Voome en Lunteren. Kerstgaven van
vele getrouwen stelden het bestuur in staat
vele gezinnen met Kerstmis verlichting te
brengen. Ook enkele fabrieken en instellin
gen. gaven kleeren enz. Een groep meisjes
en jongens bracht respectievelijk in Nun-
speet en Oisterwijk een zonnigen tijd door.
Dit jaar zullen beide groepen naar Gorsel
trekken. Op den teekencursus werd met ple
zier gewerkt. De tentoonstelling mocht er
stellig wezen.
Tooneelclub en zangkoor hadden de be
langstelling van de meisjes en jongens. Het
aloude S. Nicolaasfeest wa9 een genoegen
voor jong en oud. Onze kinderbibliotheek
trok een aardig aantal kinderen.
De Spaarkas „Onderlinge hulp" tot geza-
menlijken aankoop van brandstoffen, be
hield hetzelfde aantal leden. Ten slotte
woi^t dank gebracht aan de velen, die door
hun hulp het werk mogelijk maakten. Dit
vaak zoo moeilijke werk geeft ten slotte
toch voldoening Voor ooien moet worden
gehouden dat elk menschenleven zijn on
eindige waarde heeft. Daarom is het, dat
met lust wordt voortgearbeid.
BEROEPEN.
Na gehouden stemming is lieroepen hij de
Christ. Geref. Kerk te Rijnsburg, ds. J.
Jansen alhier.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal examen Wis-
en Natuurkunde, hoofdvak Sterrekunde,
mej. J- M. Bruggeman (Leiden), voor het
carhdaatsex. Klassieke letteren, de neer
J. Stam (Dordrecht) en voor het voorberei
dend Kerkelijk examen, de heer R. W. 01-
deman (Ve!p).
Voor het apothekers-assistenten-examen
slaagden de dames J. Th. S. van Oordt
(Cairo), J. Bioemink (Den Haag) en II. M.
Th. van 't Hoff ("Rotterdam) en de heer J.
Tadema Wielandt (Bangil op Borneo).
PARKCONCERT.
Het program voor het Parkconcert op
Dmsdag 3 Juni, 8 uur, luidt:
1. ..Die Ehrenwache". marsch Lehnhardt
2. Ouverture „Berlin wie es Weint und
Lacht' Conradi.
3. Rote Rosen", wals Lehar
4. Fnntaisie „Ein Walzertraum" Strauss
5a. „Schmeichelkatzchen"Eilenberg
5b. „Loin du bal" Gillet
6. „La plus belle", wals Waldteufel
7. „Soldiers in the park", marsch, Monckton
NEDERLANDSCHE^ BOND
VOOR ZIEKENHUIS-
VERPLEGING.
De algemeene vergadering.
Hedenmorgen vond onder groote belang
stelling, in het Nieuw-Academisch Zieken
huis alhier de jaarvergadering plaats van
den Nederlandschen Bond voor Ziekenver
pleging
Gisteravond weiden de talrijke afgevaar
digden en deelnemers met eenige' hartelijke
woorden door den voorzitter der afdeeling
Leiden en omstreken, dr. Seret, welkom
geheeten, waarna een cabaret-avond plaats
vond onder welwillende medewerking van
de tooneelvcreeniging „Litteris Sacrum".
De afdeeling Leiden fungeerde als gast
heer, terwijl dr. Maas, directeur van het
Academisch Ziekenhuis, en lid van het be
stuur der afdeeling zich met de veelomvat
tende voorbereiding dezer jaarvergadering,
ondanks zijn drukke werkzaamheden, had
belast, waardoor de regeling in ieder op
zicht voortreffelijk was.
Onder de aanwezigen merkten wij op het
voltallige hoofdbestuur en het bestuur van
de afd. Leiden, alsmede burgemeester v. d.
Sande Bakhuyzen
De voorzitter, dr. Velthuyzep, heette de
aanwezigen hartelijk welkom, in het bijzon
der den burgemeester, dr. Terburgh, hoofd
inspecteur van de Volksgezondheid en ir.
B. A. Verwey, vertegenwoordiger van het
departement van Arbeid.
Allereerst behandelde de voorzitter het
een en ander over de arbeidsbemiddeling
voor de verpleging' en las een gedeelte,
voor van het verslag, uitgebracht over dit
jaar, van den hoofdinspecteur voor de
Volksgezondheid en dat van een groot ver
trouwen in den Bond voor Ziekenverple
ging getuigde Vervolgens gaf spr. een sta
tistisch overzicht van het getal der bij tien
Bond aangesloten vemleegsters, dat in 1923
het maximum bereikte, evenals van het
aantal der aanvragen om hulpverleening,
dat eveneens een maximum in 1929 aan
wees. Het afgeloopen jaar is dus een re
cordjaar geweest voor de diverse bureauxv
De organisatie dezer bureaux voldoet aan
de hoogste eischen. Een uitgebreide recla
me zorgt voor dè noodzakelijke bekend
heid bij doctoren en publiek. Wat de ad
ministratie betreft, deze zal volgens spt.
moeten berusten bij het Ned. Centraal Bu
reau. Inzake de werkloosheid der verpleeg
sters, merkt spr. op, dat deze veelal haar
oorzaak vindt in het weigeren van verple
gingen in bepaalde ziekenhuizen etc. door
de verpleegsters zelve. Dikwijls mecnen zij
met te weinig verantwoordelijkheid te wor
den belast, of weigeren zij nachtdienst te
verrichten.
Na nog eenige algemeene beschouwingen
opende de voorzitter de vergadering.
Hierna nam burgemeester v. d. Sand©
Bakhuyzen het woord. Deze achtte het een
bijzonder voorrecht voor Leiden dat deze
belangrijke vergadering hier gehouden wordt
Spr. hoopte dat voor de deelnemers hier
veel interessants te zien zal zijn en noemt
in dit verband o.a. het St. Elizabethseieken-
huis, waar Boerhaave zijn zetel had, het
Pesthuis (tegenwoordige Psychopathen-asyl)
het Oude Academisch Ziekenhuis, Wallon,
het St. Elisabeth's Gasthuis, het Diacones-
senhuis, Endegeest en uiteindelijk het Nieuw
Academisch Ziekenhuis, dat de nieuwste
snufjes biedt. Spr. hoopt dat de agenda spoe
dig afgehandeld moge zijn en men nog ge
legenheid zal hebben, de verschillende zie
kenhuizen te dezer stede te bezichtigen Spr.
eindigde met de beste wenschen voor de
vergadering.
De Hoofdinspecteur van de Volksgezond
heid, vervolgens het woord voerende sprak
de wensch uit dat de te treffen maatregelen
inzake de arbeidsbemiddeling voor de ver-
piependen een verdere verbetering zullen
inhouden, evenals Ir. Verwey die zulks
wenschte in zijn functie van vertegenwoor
diger van den Rijksdienst en de Arbeidsbe
middeling.
Het verslag van den staat van werkzaam
heden van den Bond over 1929 werd goed
gekeurd, evenals de verslagen van de pen
ningmeesteres en van de commissie voor het
nazien der rekening en verantwoording '29.
Deze commissie werd z.h.st. herkozen.
Volgde goedkeuring van de begrooting
voor 1931.
Tijdens punt IX der agenda, betreffende
het verslag van de Commissie van Bemid
deling verzocht mej. Hugenlhollz, afgevaar
digde Amsterdam, de noodige aandacht te
willen schenken omtrent inlichtingen be
treffende plaatsing van Zusters in Indie
Volgt stemming betreffende uitbreiding
van het Hoofdbestuur met een lid. Met alge.
meene stemmen aangenomen.
Met algem. slemincn wordt de contributie
1931 weder op f. 3.65 bepaald. Wordt be
sloten uit het saldo 1929 f. 1000 uit te keeren
aan het T.O.V.
De afd 's-Gravenhage en Omstreken noo-
digt het Hoofdbestuur uit een onderzoek in
te stellen inzake de werkloosheid der ver-
plegenden, zoo noodig maatregelen daar
tegen te beramen.
Dr. Brantjes uit Den Haag dringt aan op
het instellen van een enquête betreffende
deze kwestie.
Dr. Terburgh merkt op dat het aantal
verpleegsters bij den Bond (1116) aangeslo
ten, slechts ruim een tiende uitmaakt van
het totaal aantal (10.000) ingeschrevenen.
Men zal goed doen, na te gaan of ook bij
de niet aangeslotenen de werkloosheid waar
lijk zoo groot is. Daarvan heeft spr. nog niet
gehoord.
BINNENLAND.
De openingsrede van mr. D. Fock in de
algemeene vergadering van den Vrijheids-
vond. (Binnenland, 2e Blad.)
Vergaderingen van personeel bij den
dienst der Posterijen, Telegrafie en Telefonie
(Binnenland, 2e Blad.)
De voortgezette roeiwedstrijden van Hol-
landia (Sport, 3e en le Blad.)
De algemeene vergadering te Leiden van
den Ned. Bond voor Ziekenhnisverpleging.
(Laatste Berichten, le Blad.)
Wordt de Indië-zender bniten werking
gesteld? (Laatste Berichten, le Blad.)
BUITENLAND.
De verplichte schoolleertijd in Engeland
met een jaar uitgebreid. (Buitenland, le BI.)
Kans op een regeeringscrisis in Zweden
en Japan. (Buitenland, le Blad.)
Be Graf Zeppelin te Lakehurst gearriveerd.
(Tel., le Blad.)
Voorts wij9t hij op de verkeerde houding
van vele verpleegsters, wanneer zij vast
willen houden aan zelf gekozen vacanlie-
dagen. Tenslotte wijst spr. op de mogelijk
heid, dat er tegenwoordig een teveel aar.
verpleegsters bestaat. Wellicht is beper
king van hot aantal leerling-verpleegsters
le overwegen.
liet hoofdbestuurslid dr. Le Rütte (Deven
ter) wijst er echter op, dat dikwijls gediplo
meerde verpleegsters onmiddellijk de zie
kenhuizen verlaten teneinde in particuliere
verpleging te gaan, waardoor beperking van
het aantal leerling-verpleegsters niet wen-
schelijk is. Dat de gediplomeerde verpleeg
sters de ziekenhuizen verlaten is zeer te
betreuren: immers, er zijn tat- vain zieken
huizen en gestichten, waar het den zusters
in elk opzicht zoo aangenaam mogelijk ge
maakt wordt en waar zij verzekerd zijn van
een beter bestaan dan in particulieren dienst
of in het onzekere buitenland.
IIET HOOFDBESTUUR VAN DEN BOND VOOR ZIEKENVERPLEGING MET HET BESTUUR DER AFDEELING LEIDEN.
DEZE BOND VERGADERDE HIER HEDEN IN HET ACAD, ZIEKExNHUIS.